Τυπική Ανάπτυξη Αναπτυξιακή Δυσπραξία Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή
Η Πραξία είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να διαμορφώνει οργανώνει εκπληρώνει μια σειρά από κινητικές δράσεις. (Ayres, 1973) Η Πραξία αποτελείται από 3 βασικά στοιχεία: Ιδεασμός Κινητικός σχεδιασμός ή προγραμματισμός Εκτέλεση (Ayres, 1985)
Ο ιδεασμός ως μέρος της Πραξίας ορίζεται ως «η ικανότητα αναγνώρισης των δυνατοτήτων (affordances) των αντικειμένων ή του περιβάλλοντος έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένας στόχος για μια σκόπιμη δράση και ως ένα βαθμό μια ιδέα για την επίτευξη του στόχου». (May-Benson, 2014)
Γνωρίζουμε από τη Ayres (1985) ότι ορισμένα παιδιά με δυσπραξία δεν καταφέρνουν να αλληλεπιδράσουν αποτελεσματικά με αντικείμενα ή το περιβάλλον τους επειδή δεν έχουν την ΙΔΕΑ για το τί να κάνουν και πώς να το κάνουν.
Συχνά συνυπάρχει γλωσσική διαταραχή (Archibald & Alloway 2008, Fletcher Flinn Elmes & Strugnell 1997) Μαθησιακές δυσκολίες (Kadesjo &Gillberg 1999) Αποφεύγουν την εμπλοκή τους σε ομαδικά παιχνίδια Αντιμετωπίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση (Kranowitz, Miller 2005) Αντιμετωπίζουν ακαδημαϊκές, κοινωνικές και συναισθηματικές δυσκολίες εφ όρου ζωής (ASHA, NHS-UK, Dyspraxia Foundation, Ahonen 1990, Cantell1998, Cantell Smyth & Ahonen 1994, Cantell 1998, Schoemaker & Kalverboer 1994, Skinner & Piek 2001, Dewey et al., 2000, 2001)
Τα παιδιά με δυσκολίες στην ιδεαστική πράξη δυσκολεύονται: Συμβολικό παιχνίδι & παιχνίδι φαντασίας Κριτική, λογική & αφηρημένη σκέψη Εξαγωγή συμπερασμάτων Κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου (May-Benson 2014)
Η Dorothy Bishop ορίζει την ΑΓΔ όταν η γλωσσική ανάπτυξη είναι ανεπαρκής χωρίς κάποιον εμφανή λόγο. Παιδιά με ΑΓΔ έχουν χαμηλό ιδεασμό : παιχνίδι (π.χ. Rescorla, Goossens 1992, Leonard 1998) Παιδιά με ΑΓΔ και αναπτυξιακή δυσπραξία χαρακτηρίζονται από δυσκολίες κινητικού σχεδιασμού (Archibald & Alloway 2008) Τα παιδιά με ΑΓΔ παρουσιάζουν περιορισμένες ακαδημαϊκές δεξιότητες (π.χ. Bird,Bishop, & Freeman 1995, Bishop & Adams 1990, Stothard Snowling & Bishop 1998) Κοινωνικο συναισθηματικές δυσκολίες (π.χ. McCabe 2005, Rice 1993, Beitchman et al. 2001, Craig 1993)
Ιδεασμός είναι ένα δομικό συστατικό της Πραξίας. Ο ιδεασμός επηρεάζει πολλά επίπεδα λειτουργικότητας στο παιδί. (Ayres1985, Paillard 1982, Poeck 1983, 1986) Παιδιά με δυσπραξία έχουν χαμηλό ιδεασμό (Ayres 1985) Παιδιά με ΑΓΔ έχουν χαμηλό ιδεασμό (Rescorla, Goossens 1992, Leonard 1998) Και οι δύο διαταραχές έχουν αναπτυξιακό υπόβαθρο, συχνά συνυπάρχουν και έχουν αλληλοεπικαλυπτόμενα χαρακτηριστικά. Άρα, ψάξαμε να βρούμε τον τρόπο να παίρνουμε πληροφορίες για τον ιδεασμό, με σκοπό να συγκρίνουμε τα ιδεαστικά προφίλ παιδιών με διαφορετικές αναπτυξιακές παθολογίες. Και τελικά να συσχετίσουμε τα ιδεαστικά με τα γλωσσικά προφίλ κι όλα αυτά σε σύγκριση με παιδιά τυπικής ανάπτυξης.
Ηλικιακή Ομάδα Αριθμός Διαγνωστική Ομάδα 5-6 ετών 4 ΤΑ 4 ΑΓΔ 4 ΑΔ 6-7ετών 4 ΤΑ 4 ΑΔ 7-8 ετών 4 ΤΑ Σύνολο 28 4 ΑΔ ΤΑ: Τυπική Ανάπτυξη ΑΓΔ: Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή ΑΔ: Αναπτυξιακή Δυσπραξία
Συνολικό Δείγμα: Φυσιολογική Νοημοσύνη (Raven's Progressive Matrices Test) Παθολογικό δείγμα: Διάγνωση (δυσπραξίας, ΑΓΔ) Τυπικό δείγμα: Μη διάγνωση (νευρολογικά, γλωσσικά, γνωστικά ελλείμματα)
1. Δοκιμασία Εκφραστικού Λεξιλογίου (Βογινδρούκας, Πρωτόπαπας, Σιδερίδης 2009) (ελληνική έκδοση του Word Finding Vocabulary Test της C. Renfrew) 2. Εικόνες Δράσης: Δοκιμασία Πληροφοριακής και Γραμματικής Επάρκειας (Βογινδρούκας, Πρωτόπαππας, Σταυρακάκη 2009) (ελληνική έκδοση του Action Picture Test της C. Renfrew, 1997)
Βασίστηκε στο Test of Ideational Praxis (TΙP) της May-Benson (2001, 2005a, 2007, 2014) Εξετάζει την ιδεαστική έκφανση της Πραξίας Εξετάζει μη λεκτικά τον ιδεασμό Αντικείμενο εξέτασης: Σχοινί Οδηγίες εξέτασης: δείξε τί μπορείς να κάνεις με αυτό
Εύκολο εργαλείο Δεν εμπλέκει γλωσσικές δεξιότητες
5 βιντεοσκόπηση Σχοινί Δείξε τί μπορείς να κάνεις με αυτό Βαθμολόγηση επί σκόπιμης πρόθεσης για δράση (και διαφοροποιήσεων) Εγκυρότητα /αξιοπιστία θεραπευτών Ανάλυση αποτελεσμάτων
Καταγραφή κινητικών δράσεων Ομαδοποίηση κινητικών δράσεων Καταγραφή ενεργειών TIP 2
TIP 1 TIP 2 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Όνομα παιδιού Όνομα εξεταστή 1 Όνομα εξεταστή 2 Χρειάστηκε προτροπή; Πότε; Πόση; Τι λεκτικοποίησε, με τι τρόπο Γενικότερες παρατηρήσεις
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Γ. Β. 13 12 90 65 90 Α. Σ. 9 9 95 91 90 Α. Ρ. 9 9 90 95 80 Ε. Μ. 28 9 90 95 80 Μ. Ο. 9.75
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Π. Θ. 17 3 30 37 50 Α. Α. 30 6 40 63 90 Ν. Β. 12 4 20 84 90 Γ. Κ. 24 10 50 95 50 Μ.Ο. 5.75
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Δ. Τ. 12 3 85 75 90 Α. 29 7 50 70 60 Γ. Μ. 30 9 60 37 90 Γ. Π. 5 3 70 63 55 Μ. Ο. 5.5
ΤΑ ΑΓΔ ΑΔ
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Χ. Φ. 10 9 95 91 80 Ε. Α. 19 8 95 97,7 60 Γ. Μ. 17 6 95 97,7 90 Α. Μ. 21 6 95 80 90 Μ. Ο. 7.25
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Χ. Δ. 25 7 95 95 80 Π. Τ. 5 3 95 84 60 Γ. Μ. 4 2 50 63 40 Α. Κ. 8 4 5 75 60 Μ.Ο. 4
ΤΑ ΑΔ
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Κ. Φ. 17 17 70 75 90 Κ. Κ. 28 8 90 99,6 60 Ε. Χ. 10 6 70 95 80 Μ. Α. 12 12 95 91 80 Μ.Ο. 10.75
ΟΝΟΜΑ TIP 1 TIP 2 ΔΕΛ RAVEN ΕΔΣ Α. Β. 25 6 20 37 80 Ο. Π. 26 4 40 75 50 Ν. Λ. 13 8 95 68 80 Φ. Μ. 6 5 95 50 0 Μ.Ο. 5.75
ΤΑ ΑΔ
ΤΑ ΑΔ
Συνολικά η ομάδα ελέγχου σκόραρε καλύτερα με στατιστικά σημαντική διαφορά σε σχέση με το παθολογικό δείγμα. Συσχέτιση φύλου: η μοναδική συσχέτιση βρέθηκε στο γκρουπ των δυσπραξικών παιδιών, καθώς τα κορίτσια παρουσίασαν καλύτερες επιδόσεις από τα αγόρια. Η μελέτη συσχέτισε με ένα μη λεκτικό τρόπο τη σχέση Γλώσσας Ιδεασμού. Ειδικά η μέτρηση των ομαδοποιημέων προβαλλόμενων δράσεων (TIP 2) όντως συνδέθηκε με γλωσσικές δυσκολίες. Τα παιδιά με δυσκολίες σε Γλώσσα και Πραξία σκόραραν σχεδόν το ίδιο, με ελαφρώς καλύτερες επιδόσεις να παρουσιάζουν τα παιδιά με γλωσσική διαταραχή.
Περιορισμένο δείγμα Διαγνώσεις Πρωτόκολλο βαθμολόγησης Ελλιπείς πληροφορίες λόγω διαδικασίας στάθμισης του βασικού εργαλείου μελέτης Ανομοιογενής αριθμός θεραπειών Ενδεχόμενη εξοικείωση με πλαίσιο
Ιδεασμός Κινητικές Δράσεις Λεκτικοποίηση
ΠΛΑΣΗ