1 Η γέφυρα του ποταμού Κβάι. Αλήθειες και ψέματα Σου Γεωργύου Νικ. χορετςανύτη Η Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι, ϐπωσ εύναι ςόμερα. Οι καμϊρεσ αριςτερϊ εύναι οι αρχικϋσ, εκεύνεσ προσ τα δεξιϊ εύναι οι μεταπολεμικϋσ αντικαταςτϊςεισ κϊποιων τμημϊτων που βομβαρδύςτηκαν το διϊςτημα 1944 με 1945. Δύπλα ακριβώσ βρύςκεται το βουδιςτικϐ τϋμπλο Μαχαγιϊνα, το οπούο κτύςτηκε το 2011-2012 απϐ κατούκουσ τησ περιοχόσ και βετερϊνουσ του μεγϊλου πολϋμου. Παρϊ το τρομακτικϐ ανθρώπινο κϐςτοσ τησ καταςκευόσ τησ, η ςιδηροδρομικό γραμμό Σαώλϊνδησ-Βιρμανύασ καταςτρϊφηκε αλϑπητα μετϊ τον Δεϑτερο Παγκϐςμιο Πϐλεμο. Μϐνο το ϋνα τϋταρτο περύπου απϐ αυτό ςώθηκε, και μϐνο ςτο ϋδαφοσ τησ Σαώλϊνδησ, το οπούο ϊνοιξε εκ νϋου ςτη ςυνϋχεια. την περύοδο 1944-1945 η ςιδηροδρομικό γραμμό εκπλόρωςε τον προγραμματιςμϋνο τησ ρϐλο, τησ μεταφορϊσ δηλαδό ςτρατιωτικοϑ υλικοϑ, βοόθειασ, τροφύμων και διαφϐρων ϊλλων υλικών αγαθών, ςτισ ιαπωνικϋσ δυνϊμεισ τησ Βιρμανύασ, ακϐμη και αν η βαρϑτητα των ςυμμαχικών βομβαρδιςμών προκϊλεςε εκτεταμϋνεσ ζημιϋσ, ςτισ οπούεσ δυςτυχώσ περιλαμβανϐταν και η γϋφυρα απϐ χϊλυβα ςτη Καντςαναμποϑρι, αργϐτερα παγκοςμύωσ γνωςτό ωσ Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι. Χτύςτηκε πϊνω απϐ ϋνα τμόμα του ποταμοϑ που τϐτε όταν γνωςτϐ ωσ τμόμα του Mae Klong ό Meklong, ποταμοϑ τησ δυτικόσ Σαώλϊνδησ. Ο
2 ςυγκεκριμϋνοσ ποταμϐσ ξεκινϊ απϐ τη ςυμβολό ϊλλων ποταμών ςτην περιοχό τησ Καντςαναμποϑρι, περνϊει την επαρχύα Ρατςαμποϑρι και εκβϊλλει ςτον κϐλπο τησ Σαώλϊνδησ ςτο Samut Songkhram. Σο 1960, λϐγω τησ αςυμφωνύασ μεταξϑ πραγματικϐτητασ και φανταςύασ, το τμόμα του Mae Klong που περνϊ κϊτω απϐ την περύφημη γϋφυρα μετονομϊςτηκε ςε Khwae Yai, δηλαδό ςε μεγϊλο παραπϐταμο. Μπορεύ τα ςυνταρακτικϊ γεγονϐτα να ϋλαβαν χώρα ςτον ποταμϐ Κβϊι ςτην Σαώλϊνδη, αλλϊ η ταινύα γυρύςτηκε το 1957 ςε διϊφορεσ τοποθεςύεσ, κυρύωσ ςτην ρι Λϊνκα, ϐπου μια ξϑλινη γϋφυρα χτύςτηκε κυριολεκτικϊ απϐ την αρχό. Αυτό η γϋφυρα αποθανατύςτηκε απϐ τον Πιερ Μπουλ ςτο βιβλύο του και απϐ το ομώνυμο κινηματογραφικϐ φιλμ που βαςύςτηκε ςε αυτϐ, την παςύγνωςτη γϋφυρα του ποταμοϑ Κβϊι. Ωςτϐςο, υπϊρχουν πολλού που επιςημαύνουν ϐτι τϐςο η ιςτορύα του 1952 του Μπουλ, ϐςο και η ταινύα που βαςύςτηκε ςε αυτϐ όταν εντελώσ εκτϐσ πραγματικϐτητασ, και δεν δεύχνουν πϐςο ϊςχημεσ όταν οι ςυνθόκεσ και η μεταχεύριςη των κρατουμϋνων εργατών αιχμαλώτων πολϋμου. Απϐ την πλευρϊ των Ιαπώνων, τώρα, πολλού αντύ να
3 ςκεφτοϑν τισ ευθϑνεσ του κρϊτουσ και των ςυμπατριωτών τουσ για τα αύςχη που διαπρϊχθηκαν εκεύ, αγανϊκτηςαν γιατύ η ταινύα απεικϐνιζε ϐτι οι ικανϐτητεσ των μηχανικών τουσ όταν κατώτερεσ απϐ εκεύνεσ των βρεττανών μηχανικών. την πραγματικϐτητα, ϐμωσ, οι Ιϊπωνεσ μηχανικού εύχαν όδη κϊνει τοπογραφικό μελϋτη ολϐκληρησ τησ περιοχόσ τησ διαδρομόσ τησ ςιδηροδρομικόσ γραμμόσ απϐ το 1937 και όταν εξαιρετικϊ οργανωμϋνοι για να ςχεδιϊςουν και πραγματοποιόςουν το δϑςτροπο εγχεύρημα. Οι Ιϊπωνεσ κατηγϐρηςαν επύςησ την ταινύα γιατύ το ςενϊριο εξυμνοϑςε την ανωτερϐτητα του δυτικοϑ πολιτιςμοϑ, ϐτι δόθεν οι Βρεττανού ςτην ταινύα όταν ςε θϋςη να οικοδομόςουν μια γϋφυρα που οι Ιϊπωνεσ δεν μποροϑςαν! Αυτό η αεροφωτογραφύα που ελόφθη ςτισ 5 Φεβρουαρύου του 1945 δεύχνει ςαφώσ την καταςκευό τησ γϋφυρασ απϐ χϊλυβα και ςκυρϐδεμα πριν καταςτραφεύ απϐ τουσ βομβαρδιςμοϑσ των υμμϊχων. Η πρώτη ξϑλινη γϋφυρα πϊνω απϐ τον ποταμϐ Khwae Yai ολοκληρώθηκε το Φεβρουϊριο του 1943, ακολουθοϑμενη απϐ μια ςυμπαγό ςιδερϋνια γϋφυρα, τον Ιοϑνιο του 1943. Ήταν η γϋφυρα 277 που όταν γραφτϐ να υποςτεύ επύθεςη με τη χρόςη καθοδηγοϑμενων πυρομαχικών απϐ τισ αμερικανικϋσ δυνϊμεισ ςτισ 23 Ιανουαρύου 1945, αλλϊ οι κακϋσ καιρικϋσ ςυνθόκεσ ακϑρωςαν την αποςτολό. Η γϋφυρα ϐμωσ βομβαρδύςτηκε με επιτυχύα ςτισ 13 Φεβρουαρύου 1945 απϐ την Βαςιλικό Πολεμικό Αεροπορύα (Royal Air Force). Οι επιςκευϋσ που
4 πραγματοποιόθηκαν απϐ τουσ αιχμαλώτουσ εργϊτεσ εύχαν ωσ αποτϋλεςμα τον Απρύλιο η ξϑλινη γϋφυρα να τεθεύ και πϊλι ςε λειτουργύα. τισ 3 Απριλύου, μια δεϑτερη επιδρομό βομβαρδιςτικών τησ Πολεμικόσ Αεροπορύασ των ΗΠΑ κατϋςτρεψε την ξϑλινη γϋφυρα για ϊλλη μια φορϊ. Οι εργαςύεσ επιςκευόσ ςυνεχύςτηκαν και τα δϑο τμόματα τησ γϋφυρασ λειτουργοϑςαν και πϊλι απϐ το τϋλοσ του ΜαϏου. Μια δεϑτερη επιδρομό τησ RAF, ςτισ 24 Ιουνύου, ϋθεςε τη ςιδηροδρομικό γραμμό εκτϐσ λειτουργύασ πια για το υπϐλοιπο χρονικϐ διϊςτημα του πολϋμου. Μετϊ την ιαπωνικό παρϊδοςη, η ϋρευνα τησ γραμμόσ ϋδειξε ϐτι η κακό ποιϐτητα τησ καταςκευόσ του ςυγκεκριμϋνου τμόματοσ, δεν θα όταν ςε θϋςη να υποςτηρύξει την εμπορικό κύνηςη. Σο κομμϊτι πωλόθηκε ςτουσ ιδηροδρϐμουσ τησ Σαώλϊνδησ, και τα εκατϐν τριϊντα χιλιϐμετρα τησ ενϐτητασ Ban Pong-Namtok με διϊφορεσ προςθόκεσ και επιδιορθώςεισ, βρύςκονται τώρα ςε χρόςη. Σελικϊ ςόμερα, μετϊ απϐ τϐςα χρϐνια και βαθυςτϐχαςτεσ ιςτορικϋσ αναλϑςεισ των γεγονϐτων, Η Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι αποτελεύ πλϋον την πιο γνωςτό τοποθεςύα ςτη ςιδηροδρομικό γραμμό Σαώλϊνδησ-Βιρμανύασ, αλλϊ η φόμη τησ οφεύλεται περιςςϐτερο ςτην προαναφερθεύςα ταινύα μυθοπλαςύασ παρϊ ςε αυτό καθ εαυτό τη ςημαςύα τησ ςτο Δεϑτερο Παγκϐςμιο Πϐλεμο. Η γϋφυρα χτύςτηκε το διϊςτημα 1942-43 απϐ τουσ Βρεττανοϑσ αιχμαλώτουσ πολϋμου που εύχαν τη βϊςη τουσ ςτο Tha Markam. Αποτελοϑνταν απϐ ϋντεκα χαλϑβδινα ανούγματα ό καμϊρεσ πϊνω ςε κολώνεσ. Σα υλικϊ προϋρχονταν απϐ την Ιϊβα και αυτό όταν η μϐνη ςιδερϋνια γϋφυρα που ϋγινε απϐ τουσ Ιϊπωνεσ ςτην Σαώλϊνδη. Η φόμη τησ γϋφυρασ, ϐπωσ εύπαμε παραπϊνω, οφεύλεται ςτην ταινύα του 1957 του Ντϋιβιντ Λην (David Lean, 1908-1991) Η Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι, βαςιςμϋνη ςτο μυθιςτϐρημα του 1952 τουπιερ Μπουλ (Pierre Boulle, 1912-1994). Παρ ϐλεσ τισ ιςτορικϋσ ανακρύβειεσ, η ταινύα εύχε τϋτοια διεθνό επιτυχύα αφοϑ κϋρδιςε και επτϊ Όςκαρ με αποτϋλεςμα ςόμερα οι τουρύςτεσ να ςυρρϋουν ςτην Σαώλϊνδη ψϊχνοντασ για τη Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι. Εκατϐ μϋτρα πιο κϊτω υπόρχε μια δεϑτερη γϋφυρα, κατϊ τη διϊρκεια του Β' Παγκοςμύου Πολϋμου, μια ξϑλινη γϋφυρα απϐ την οπούα θα μποροϑςαν να περϊςουν ελαφρϊ πετρελαιοκύνητα φορτηγϊ που μετϋφεραν ςιδηροδρομικϊ καταςκευαςτικϊ
5 υλικϊ, ενώ χτιζϐταν η κϑρια γϋφυρα. Και οι δϑο γϋφυρεσ βομβαρδύζονταν ςε τακτϊ χρονικϊ διαςτόματα απϐ τα ςυμμαχικϊ αεροςκϊφη, απϐ τον Δεκϋμβριο του 1944 ϋωσ Ιοϑνιο 1945. Οι βομβιςτικϋσ επιθϋςεισ ϐμωσ ςκϐτωςαν και τραυμϊτιςαν μεγϊλο αριθμϐ αμϊχων τησ Σαώλϊνδησ καθώσ και αιχμαλώτων πολϋμου των ςυμμαχικών ςτρατευμϊτων ςτο Tha Markam. Η χειρϐτερη επύθεςη ςτισ 29 του Νοϋμβρη 1944, ςκϐτωςε δεκαεννϋα κρατοϑμενουσ και τραυμϊτιςε εξόντα οκτώ. Δεκαπϋντε επιπλϋον κρατοϑμενοι τραυματύςτηκαν ςτισ 5 Φεβρουαρύου 1945. Η Γϋφυρα του Ποταμοϑ Κβϊι εύναι ςτισ μϋρεσ μασ ςημαντικϐ τουριςτικϐ αξιοθϋατο τησ χώρασ και το κϋντρο ϋντονησ εμπορικόσ δραςτηριϐτητασ. Σύποτα απϐ την αρχικό ξϑλινη γϋφυρα που ϊρχιςαν να χτύζουν οι Ιϊπωνεσ τον Αϑγουςτο του 1942, λύγα μϋτρα κϊτω απϐ τη χαλϑβδινη γϋφυρα, δεν παραμϋνει ςόμερα ϋςτω και ςαν υποψύα. Μια ανακαταςκευό μϋρουσ τησ ξϑλινησ γϋφυρασ μπορεύ να δει κανεύσ ςτο Μουςεύο του Β' Παγκοςμύου Πολϋμου και JEATH το οπούο βρύςκεται λύγο πιο πϋρα απ τη γϋφυρα. Κϊποια ενθυμόματα απϐ τον πϐλεμο και μηχανϋσ βρύςκονται ςχεδϐν απαρατόρητα ανϊμεςα ςε πϊγκουσ που πωλοϑν ςτην αγορϊ ροϑχα, κοςμόματα, ςουβενύρ, ενθϑμια, ϊλλα αςόμαντησ αξύασ αντικεύμενα και ξεθωριαςμϋνεσ φωτογραφύεσ του πολϋμου. Όςοι τουρύςτεσ ϋχουν υπομονό και αντοχό ανεβαύνουν ςτο τραύνο για μια διαδρομό κϊπου μιασ ώρασ απϐ το ςημεύο τησ γϋφυρασ. Η μνόμη του πολϋμου ϋχει πλϋον εμπορευματοποιηθεύ! Κϊθε Νοϋμβριο, μϊλιςτα, ςε μια ςημαντικό ςχετικό εκδόλωςη αναπαριςτϊνουν και τιμοϑν τον βομβαρδιςμϐ τησ γϋφυρασ ςτο 1944-45. Η γϋφυρα εκρόγνυται και πϊλι, αλλϊ αυτό τη φορϊ ςε πυροτεχνόματα, ενώ την ύδια ςτιγμό ϋνα ατμοκύνητο τρϋνο διαςχύζει τη γϋφυρα μϋςα ςτη νϑχτα.ο βομβαρδιςμϐσ τησ γϋφυρασ αναπαριςτϊνεται επύςησ ςε τοιχογραφύεσ και γραφικϊ διαγρϊμματα του μουςεύου του Β' Παγκοςμύου Πολϋμου και JEATH, εκεύ κοντϊ. Απϐ το ςτρατϐπεδο Tha Markam, δεν ϋχει μεύνει τύποτα! Βιβλιογραφύα John Coast (Author), Laura Noszlopy (Author), Justin Nash (Author): Railroad of Death: The Original, Classic Account of the 'River Kwai' Railway. Myrmidon Books Ltd; Revised Edition (13 May 2014).
6 William Grimes: Obituaries. Pierre Boulle, Novelist, Is Dead; Author of 'River Kwai' Was 81. The New York Times. February 1, 1994. Sarah Gordon: Sri Lanka to rebuild iconic Bridge On The River Kwai that starred in Oscar-winning film (and this time it won't be blown up). Mail On Line. 30 August 2014.