ΜΕΤΡΑ ΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΒΟΣΚΟΓΛΟΥ Πολιτικός Μηχ. -Συγκοινωνιολόγος
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ Η ενεργειακή αξιολόγηση των επεμβάσεων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων ΔΕΝ αποτελεί απαιτούμενο στις προδιαγραφές εκπόνησης μελετών διαχείρισης κυκλοφορίας και στάθμευσης. Στην πράξη, ΟΜΩΣ, έχει αποδειχθεί ότι ακόμα και επεμβάσεις μικρής κλίμακας μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην κατανάλωση ενέργειας. Παράδειγμα: Οδός Α.Παπανδρέου στο Δήμο Γλυφάδας.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΣΗΣ: ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ Χαρακτηριστικά Οδού: Δευτερεύουσα αρτηρία. Στο τμήμα μεταξύ Γούναρη και Λ.Βουλιαγμένης είναι διπλής κυκλοφορίας. Κατά μήκος της οδού υπάρχουν αξιόλογες εμπορικές δραστηριότητες (λιανικό εμπόριο), χρήσεις παροχής υπηρεσιών, σχολικό συγκρότημα, νεκροταφείο Γλυφάδας, σημαντικό ποσοστό οικιστικών μονάδων.
ÐÁÐÁÖËÅÓÓÁ ÄÉÁÊÏ Õ ÁÈÁÍ ÁÓÉÏ Õ ÁÓÊËÇÐÉÏ Õ ÁÃÇÓÉËÁÏ Õ ÁËÊÉÂÉÁÄÏ Õ ÁËÊÉÂÉÁÄÏ Õ ÁÓÊËÇÐÉÏ Õ Á ÉËËÅÙÓ Á ÉËËÅÙÓ ÂÏ ÔÓÇ ÊÁÑÁÉÓÊÁÊÇ ÊÁÑÁÉÓÊÁÊÇ ËÏ Í ÔÏ Õ ÕØÇËÁÍ ÔÏ Õ ËÏ Í ÔÏ Õ ÕØÇËÁÍ ÔÏ Õ ÁÍ ÁÎ ÁÃÏ ÑÁ H ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ÐÅËËÇÓ ÈÑÁÊÇÓ Ì ÇËÏ Õ ÍÉÊÇÓ ÐËÁ ÂÅÍ ÉÆÅËÏ Õ ÅË. Ì ÅÓÓÇÍ ÇÓ ËÅÁÍ ÄÑÏ Õ ÃÑÁÌ ÂÏ ÕÓÇÓ ÊÏ ÕÍ ÔÏ ÕÑÉÙÔÏ Õ ÊÅÁÓ ÂÁÑÁÓÏ ÂÇÓ ÓÊÉÁÈÏ Õ ÈÇÑÁÓ ÆÁÊÕÍ ÈÏ Õ ÃÑÁÂÉÁÓ ÉÈÙÌ ÇÓ ÃÏ ÑÔÕÍ ÉÁÓ ΓΟΥΝΑΡΗ ÈÁÓÏ Õ ÄÇËÏ Õ ÔÁÕÃÅÔÏ Õ Ì ÙÑÅÙÓ ÐÁËÁÌ ÇÄÉÏ Õ ËÁÌ ÉÁÓ ËÅÂÁÄÅÉÁÓ ÅÉÌ ÁÑÑÁÓ Í ÁÕÁÑÉÍ Ï Õ ÉÊÁÑÉÁÓ ÐÁËÌ ÕÑÁÓ ÇÑÁÊËÅÉÏ Õ ÁÊÑÏ ÊÏ ÑÉÍ ÈÏ Õ ÐÁÍ ÉÙÍ ÉÁÓ ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ÇËÅÉÁÓ Ì ÐÏ ÔÓÁÑÇ Ì ÁÑÊÏ Õ ÊÅÖÁËËÇÍ ÉÁÓ ÖÁÉÓÔÏ Õ ÄÉÁÊÏ Õ ÁÈÁÍ ÁÓÉÏ Õ ÊÉÏ Õ ÂÁÏ Õ ÓÐÁÑÔÇÓ ÊÍ ÙÓÏ Õ ÉÁÓÏ Í Ï Ó Ï ËÕÌ ÐÉÁÓ ÖÏ ËÅ ÅÖÅÓÏ Õ ÁÉÄÉÍ ÉÏ Õ ÊÏ ËÏ ÊÏ ÔÑÙÍ Ç ÊÏ ËÏ ÊÏ ÔÑÙÍ Ç ÅÐÉÄÁÕÑÏ Õ ÊÁÑÁÃÉÙÑÃÁ ÓÁÊÇ Ì ÉÁÏ ÕËÇ ÓÐÁÑÔÇÓ ÅÉÌ ÁÑÑÁÓ ÔÉÑÕÍ ÈÏ Ó ΔΕΛΦΩΝ ÉÈÁÊÇÓ ÆÅÐÐÏ Õ ÊÏ ÕÍ ÔÏ ÕÑÉÙÔÏ Õ A.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ Σ.BEMΠΟ ΜΥΣΤΡΑ ΛΕΩΦ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ BAΣ.ΟΛΓΑΣ ÁÃÇÓÉËÁÏ Õ ÁÍ ÄÑÏ ÕÔÓÏ Õ Ï ÄÕÓÓÅÁ ÁÑÅÔÇÓ ÁÑÉÓÔÏ ÔÅËÏ ÕÓ Ì ÐÏ ÕÌ ÐÏ ÕËÉÍ ÁÓ ÓÏ ÖÉÁÓ ÁÑÉÓÔÏ Ì ÅÍ Ï ÕÓ Ï ÑËÙÖ ÁÑÉÓÔÉÐÐÏ Õ ÁÑÉÓÔÅÉÄÏ Õ ÁÑÉÓÔÏ ÖÁÍ Ï ÕÓ ÊÅÊÑÏ ÐÏ Ó ÈÅÌ ÉÄÏ Ó ÐÑÏ ÖÇÔÏ Õ ÇËÉÁ ÔÏ Ì ÐÁÆÇ ËÕÊÏ ÕÑÃÏ Õ ÊÁÍ ÁÑÇ ÐÁËÁÉÙÍ ÐÏ ËÅÌ ΑΝΘΕΩΝ ÂÁÏ Õ Í ÉÊÇÖÏ ÑÏ Õ ΓΟΥΝΑΡΗ Î ÅÍ Ï ÖÙÍ ÔÏ Ó Ì ÕÊÇÍ ÙÍ ÕÌ ÇÔÔÏ Õ Σ.ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ ΖΕΠΠΟΥ Î ÅÍ Ï ÖÙÍ ÔÏ Ó Ì ÉËÔÉÁÄÏ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΣΗΣ: ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ Ιστορικό: Οι κάτοικοι του τμήματος μεταξύ των οδών Παλμύρας & Σ.Βέμπο ζητούν την μονοδρόμηση του τμήματος αυτού, (μήκους 630μ. περίπου), προκειμένου να μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος που διέρχεται μπροστά από τις κατοικίες τους και που είναι, όπως έδειξε η μελέτη που εκπονήθηκε, περίπου 22.000 οχήματα την ημέρα.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Υ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ ΚΑΚΗ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ ΛΟΝΤΟΥ ΝΤΟΥ ΛΟΝΤΟΥ ΛΟΝΤΟΥ ΨΗΛΑΝΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ Υ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΟΥ ΖΗΤΗΘΗΚΕ ΝΑ ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΘΕΙ ΚΑΙ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΓΟΥΝΑΡΗ Δ. ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ ΛΑΜΙΑΣ ΠΑΛΑΜΗΔΙΟΥ ΧΕΙΜΑΡΡΑΣ ΙΘΩΜΗΣ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ ΔΗΛΟΥ ΤΑΥΓΕΤΟΥ ΠΑΛΜΥΡΑΣ ΓΟΥΝΑΡΗ Δ. ΠΑΛΑΜΗΔΙΟΥ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ ΛΑΜΙΑΣ ΧΕΙΜΑΡΡΑΣ ΜΩΡΕΩΣ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ ΠΑΝΙΩΝΙΑΣ ΑΚΡΟΚΟΡΙΝΘΟΥ ΧΕΙΜΑΡΡΑΣ ΠΑΛΜΥΡΑΣ ΤΙΡΥΝΘΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ ΜΑΡΚΟΥ ΠΑΝΙΩΝΙΑΣ Σ.ΒΕΜΠΟ ΧΕΙΜΑΡΡΑΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΚΝΩΣΟΥ ΔΙΑΚΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΚΡΟΚΟΡΙΝΘΟΥ ΤΙΡΥΝΘΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ ΜΑΡΚΟΥ ΚΙΟΥ ΒΑΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΙΑΣΟΝΟΣ ΕΦΕΣΟΥ ΜΥΣΤΡΑ ΔΕΛΦΩΝ Σ.ΒΕΜΠΟ ΦΑΙΣΤΟΥ ΚΝΩΣΟΥ ΔΙΑΚΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΙΟΥ ΒΑΟΥ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ ΡΩΝΗ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ ΣΑΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΙΑΣΟΝΟΣ ΕΦΕΣΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΜΥΣΤΡΑ ΔΕΛΦΩΝ ΖΕΠΠΟΥ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ ΣΑΚΗ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΖΕΠΠΟΥ 1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 2. ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΣΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΣΗΣ: ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ Αποτελέσματα Μοντέλου Προσομοίωσης της Κυκλοφορίας (ΝΕΤSIM σε πλατφόρμα TSIS) ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ Διανυόμενα οχηματοχιλιόμετρα ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΟΙΚΩΝ 47.404,96 50.048,26 Οχηματοώρες σε κίνηση 1.200,25 1.301,26 Οχηματοώρες σε καθυστέρηση 457,78 568,99 Σύνολο οχηματοωρών 1.657,98 1.870,25 Κατανάλωση (Lt) 6.396,91 7.295,55
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΗΣΗΣ: ΟΔΟΣ Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ Συμπέρασμα: Η «ανώδυνη» μονοδρόμηση των 630μ. είχε ως αποτέλεσμα μια επιπλέον κατανάλωση 898,64 lt. ανά ημέρα.
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ Η κυκλοφοριακή συμφόρηση πρωτοεμφανίστηκε στους Ευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το 10% του Διευρωπαϊκού Δικτύου βρίσκεται σε κατάσταση συμφόρησης (Λευκή Βίβλος, 2002). Το 2010, αναμένεται αύξηση της συμφόρησης κατά 142%.
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ Από τις χώρες της Ε.Ε. η μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση παρατηρείται: Στο Ην.Βασίλειο, με το 40% της συμφόρησης να παρουσιάζεται στο Λονδίνο. Στην Ισπανία.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ Εκτιμήσεις για τον Ην.Βασίλειο δίνουν ετήσιο κόστος συμφόρησης 28,9 δις σήμερα, ενώ ήταν 22,1 δις το 1998. Αντίστοιχα για τις ΗΠΑ, ετήσιο κόστος συμφόρησης είναι 50 δις $ και εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί μέχρι το 2015.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ Βασικοί παράγοντες για την αύξηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης είναι: Η ραγδαία αύξηση της ιδιοκτησίας Ι.Χ. και, Η ραγδαία αύξηση της κινητικότητας των κατοίκων.
ΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Ι.Χ. Οδείκτης ιδιοκτησίας Ι.Χ. στην Ε.Ε. τριπλασιάστηκε μέσα σε διάστημα 30 ετών από 62,5 εκατ.οχήματα το 1970 σε 175 εκατ. οχήματα το 2000. Κάθε χρόνο προστίθενται 3 εκατ. νέα επιβατικά οχήματα.
ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η κινητικότητα των ατόμων αυξήθηκε από 17χλμ. ημερησίως το 1970 σε 35 χλμ. το 1998. (Πηγή: Λευκή Βίβλος, 2002)
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ Οδείκτης ιδιοκτησίας Ι.Χ.: 100 οχήματα ανά 1.000 κάτοικους το 1973, 170 οχήματα ανά 1.000 κάτοικους το 1983, 248 οχήματα ανά 1.000 κάτοικους το 1996, 360-380 οχήματα ανά 1.000 κάτοικους σήμερα. Στοιχεία κινητικότητας των ατόμων: 1,64 μετακινήσεις ανά άτομο ανά ημέρα το 1983 1,78 μετακινήσεις ανά άτομο ανά ημέρα το 1996 2,0 περίπου μετακινήσεις ανά άτομο ανά ημέρα σήμερα
ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ Προώθηση της χρήσης των ΜΜΜ. Αστικά Διόδια. Διόδια σε αυτοκινητόδρομους, γέφυρες, τούνελ. Ελεγχόμενη στάθμευση και συστήματα διαχείρισης χώρων στάθμευσης. Φωτεινή σηματοδότηση. Πληροφόρηση και καθοδήγηση. Ειδικές λωρίδες κυκλοφορίας για φορτηγά και οχήματα με αυξημένη πληρότητα. Συνδυασμός μεταφορικών μέσων για μεταφορά επιβατών. Συνδυασμός μεταφορικών μέσων για μεταφορά εμπορευμάτων. Έλεγχος στάθμευσης στις κρίσιμες διασταυρώσεις. Βελτίωση στοιχείων μηκοτομής. Χρήση τεχνολογιών ζύγισης εν κινήσει.
ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΜΜ Ένα λεωφορείο στο δρόμο ισοδυναμεί με περίπου 40 Ι.Χ. «Η μεταφορά ενός ατόμου με Ι.Χ. απαιτεί πενταπλάσιο χώρο σε σχέση με αυτόν που απαιτείται για μεταφορά σε αστική συγκοινωνία και, επιπλέον ο απαιτούμενος χώρος στάθμευσης για κάθε εργαζόμενο ισούται με τον απαιτούμενο χώρο γραφείου». (Πηγή: Διεθνή Ένωση Αστικών Συγκοινωνιών (UITP))
ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΜΜ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Μετρό Ανανέωση στόλου λεωφορείων και καθιέρωση λεωφορειολωρίδων ΤΡΑΜ και επέκταση δικτύου του Προαστιακός Έχει αυξηθεί η αξιοπιστία των ΜΜΜ και η επιβατική κίνηση έχει ήδη ξεπεράσει σε μερίδιο το 40% του συνόλου των μετακινήσεων.
ΑΣΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Θεωρείται ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους «χαλιναγώγησης» της κυκλοφοριακής συμφόρησης. «Ένας βασικός παράγοντας της χρόνιας συμφόρησης είναι ότι οι χρήστες των μεταφορών δεν χρεώνονται σε κάθε περίπτωση για τις δαπάνες που προκαλούν» (Πηγή: Λευκή Βίβλος, 2002). «Αν θέλουμε να θέσουμε υπό έλεγχο τη συμφόρηση χωρίς να επιβάλλουμε διόδια θα πρέπει είτε να επενδύσουμε σε νέα οδική υποδομή πενταπλάσια ποσά από αυτά που προγραμματίζουμε σήμερα για το Ην.Βασίλειο, είτε να πενταπλασιάσουμε την τιμή των καυσίμων κίνησης» (Lord Kinnock, πρώην επίτροπος της Ε.Ε.). Τολμηρά, αλλά επιτυχημένα ευρωπαϊκά παραδείγματα: Λονδίνο (Φεβρουάριος, 2003). Στοκχόλμη (δοκιμαστική περίοδος, Ιαν. Ιουν.2006)
ΑΣΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ: ΛΟΝΔΙΝΟ Περιοχή εφαρμογής έκτασης 22 τετρ.χλμ. - Κάλυπτε τον πυρήνα της κεντρικής περιοχής (3,45% της έκτασης της πόλης). 174 είσοδοι / έξοδοι. Ο έλεγχος εισόδου / εξόδου γίνεται με κάμερες. Ημερήσιο τέλος εισόδου 5 (σήμερα είναι 8 ). Οι κάτοικοι της περιοχής έχουν έκπτωση 90%. Πριν την εφαρμογή του συστήματος: Η μέση ταχύτητα κυκλοφορίας ήταν 8χλμ./ώρα. Οι καθυστερήσεις 2,3 λεπτά ανά διανυόμενο χλμ. Το 50% του χρόνου μετακίνησης ήταν καθυστερήσεις. Ο Δήμος του Λονδίνου αγόρασε 300 καινούργια λεωφορεία (δημιουργήθηκαν 7 νέες γραμμές), πύκνωσε τα δρομολόγια και πέρασε νόμο που υποχρέωνε τα όποια κέρδη να διατίθενται αποκλειστικά για τη βελτίωση του συστήματος μεταφορών. Σήμερα, τα απολογιστικά στοιχεία δίνουν μείωση του αριθμού εισόδων/εξόδων των Ι.Χ. της τάξεως του 35% και των φορτηγών της τάξεως του 13,5%. Ο μέσος χρόνος μετάβασης προς το κέντρο του Λονδίνου μειώθηκε κατά 15%. Η συμφόρηση στην περιοχή εφαρμογής μειώθηκε κατά 30%.
ΑΣΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ: ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ Εξάμηνο δοκιμαστικό σύστημα εφαρμογής αστικών διοδίων στο κέντρο της Στοκχόλμης. 18 σημεία εισόδου στην κεντρική περιοχή. Το ποσό χρέωσης είναι κυμαινόμενο ανάλογα με την ώρα εισόδου / εξόδου. Η καταγραφή εισόδων / εξόδων γίνεται με κάμερες (ANPR) και με σύστημα επικοινωνίας μικρής εμβέλειας (DSRC). Το κέρδος είναι της τάξεως του 25% όσον αφορά τη συμφόρηση.
ΑΣΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ: Μελλοντική Εξέλιξη Η ιδέα φαίνεται να κερδίζει έδαφος στην κοινή γνώμη (στο Ην.Βασίλειο οι θετικές απόψεις για το μέτρο αυξήθηκαν σε ένα χρόνο κατά 6%), ενώ αυτό που συζητάται πλέον δεν είναι γιατί να εφαρμοσθούν αστικά διόδια αλλά το πώς θα εφαρμοσθούν.
Αστικά Διόδια: Εφαρμογές Βασίζονται σε τεχνολογίες που αφορούν: Στην φωτογράφηση πινακίδων κυκλοφορίας (ANPR) και Στην επικοινωνία μικρής απόστασης (DSRC). Δεν υπάρχει όμως με τις τεχνολογίες αυτές ακόμα, η δυνατότητα να χρεώνεται ο χρήστης ανάλογα με τη διανυόμενη απόσταση στην υπό έλεγχο περιοχή. Το 2010, θα εφαρμοσθεί το σύστημα Galileo και με τη συνεργεία συστημάτων Galileo/GPS, θα είναι δυνατή η χρέωση ανάλογα με τη διανυόμενη απόσταση σε συνδυασμό με την ημέρα και ώρα μετακίνησης καθώς και με την περιβαλλοντική κλάση του οχήματος.
ΤΡΟΠΟΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΔΙΟΔΙΩΝ Υπάλληλοι σε κουβούκλια (400-600 οχήματα/ώρα). Χοάνες ρίψης κερμάτων (400-600 οχήματα/ώρα). Ηλεκτρονική πληρωμή (ETC) (1200-1500 οχήματα/ώρα). Ανοιχτή πληρωμή (OTC) (1800-2200 οχήματα/ώρα). Σύμφωνα με μελέτη του Υπ.Μεταφορών των ΗΠΑ, η ηλεκτρονική πληρωμή διοδίων μειώνει την κατανάλωση καυσίμων κατά 6% έως 12% και τις εκπομπές κατά 45% έως 80%. Επίσης, μειώνεται το κόστος λειτουργίας κατά 90%. Τα κέρδη για την εφαρμογή διοδίων τύπου OTC είναι ακόμη μεγαλύτερα.
ΔΙΟΔΙΑ ΣΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΥΣ, ΓΕΦΥΡΕΣ, ΤΟΥΝΕΛ: ΕΠΙΤΥΧΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Μελβούρνη: Σε αστικό αυτοκινητόδρομο που συνδέει το λιμάνι, το αεροδρόμιο και τις βιομηχανικές περιοχές της πόλης. Χρησιμοποιείται κυρίως από βαριά κυκλοφορία. Αποτέλεσμα: Μείωση του χρόνου μετακίνησης. Ο μέσος χρήστης έχει κέρδος σε καύσιμα 3 lt ανά εβδομάδα. Βαλτιμόρη: Ο σταθμός διοδίων βρίσκεται πριν την είσοδο σε τούνελ. Αποτέλεσμα: Μείωση των εκπομπών κατά 41%. Σημαντική μείωση στην κατανάλωση καυσίμων. Λος Άντζελες: Διόδια σε 82 χλμ.δρόμων. Αποτέλεσμα: Μείωση της κατανάλωσης καυσίμων κατά 7,75 εκ.lt ανά έτος. Νιού Τζέρσεϋ: Σε αυτοκινητόδρομο (28 είσοδοι / έξοδοι). Αποτέλεσμα: Συνολικός αριθμός ωρών που κερδήθηκαν 1,8 εκ.ώρες για Ι.Χ. και 291.000 ώρες για φορτηγά. Η κατανάλωση καυσίμων περιορίσθηκε κατά 4,5εκ.lt.
ΔΙΟΔΙΑ ΣΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΥΣ, ΓΕΦΥΡΕΣ, ΤΟΥΝΕΛ: ΕΠΙΤΥΧΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Νέα Υόρκη: Στη γέφυρα Ουάσινγκτον. Αποτέλεσμα: Αυξήθηκε η δυνατότητα διέλευσης κατά 10%, μειώθηκαν οι καθυστερήσεις. Γερμανία: Εφαρμογή ανοιχτών διοδίων (OTC) σε αυτοκινητόδρομους, μόνο για φορτηγά (εφαρμογή από τις αρχές του 2005). Αποτέλεσμα: Δυνατότητα συνεχούς ροής στα φορτηγά. 6 δις.χλμ. ανά τρίμηνο καταγράφονται και χρεώνονται. Μετά από 18 μήνες λειτουργίας, τα έσοδα ανέρχονται σε 7,15 δις. Σουηδία: Επιβολή διοδίων στην κίνηση φορτηγών από το 2011, σε όλους τους δρόμους με: Υψηλότερο τέλος όταν η κίνηση γίνεται σε δευτερεύον οδικό δίκτυο. Διαφορετική χρέωση ανά ημέρα και ώρα. Διαφορετική χρέωση ανάλογα με την περιβαλλοντική κλάση του οχήματος.
ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΧΩΡΩΝ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ Ηαναζήτηση χώρου στάθμευσης στα αστικά κέντρα αυξάνει τα διανυόμενα οχηματοχιλιόμετρα κατά 30%. Εύλογος προβληματισμός για το βαθμό που η εφαρμογή της ελεγχόμενης στάθμευσης μειώνει την συμφόρηση.
ΜΠΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (Πηγή: Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Ιούλιος 2005, DENCO ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ) 50 ΕΚΠΟΜΠΗ ΑΕΡΙΟΥ ΡΥΠΟΥ CO ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO (Kgrs) 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ Σενάριο "Πρίν" Σενάριο "Μετά" ΜΕΙΩΣΗ κατά 58,25%
ΜΠΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (Πηγή: Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Ιούλιος 2005, DENCO ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ) 1,8 ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΕΡΙΟΥ ΡΥΠΟΥ ΝΟ2 ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΕΚΟΜΠΕΣ ΝΟ2 (Kgrs) 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 1 2 3 4 5 6 7 ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ Σενάριο "Πρίν" Σενάριο "Μετά" ΜΕΙΩΣΗ κατά 58,25%
ΜΠΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (Πηγή: Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Ιούλιος 2005, DENCO ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ) 14 ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΕΡΙΟΥ ΡΥΠΟΥ VOC ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΕΚΟΜΠΕΣ VOC (Kgrs) 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ Σενάριο "Πρίν" Σενάριο "Μετά" ΜΕΙΩΣΗ κατά 59,24%
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ ΣΕ ΓΚΑΡΑΖ (Παράδειγμα: Μόναχο) Αεροδρόμιο Μονάχου 15.000 θέσεις (κλείνεται η θέση μέσω διαδικτύου). Το σύστημα θα ολοκληρωθεί έως το 2009. 24 γκαράζ στο κέντρο του Μονάχου που διαθέτουν 7.400 θέσεις. Καθοδήγηση με πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων (VMS) στις ακτινικές αρτηρίες του κέντρου πριν την περίμετρο του κέντρου (πληροφόρηση για διαθεσιμότητα θέσεων) και από την περίμετρο του κέντρου και εντός, καθοδήγηση σε συγκεκριμένο γκαράζ.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Από μοντέλο προσομοίωσης της κυκλοφορίας, εκτιμήθηκε ότι η συνολική καθυστέρηση μπορεί να μειωθεί μέχρι και 35% με σηματοδότες προσαρμοσμένους στις κυκλοφοριακές συνθήκες. Conceptual Improvements from the comparison of different control systems 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Fixed time uncoordinated Fixed time coordinated Actuated uncoordinated System delay actuated coordinated Πηγή: Nils Soyke and Darcy Bullock, Learn to adapt, TRAFFIC TECHNOLOGY INTERNATIONAL ANNUAL 2007.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ, τύπου «πριν» και «μετά», σε 11 πόλεις με αριθμό σηματοδοτών κατά μέσο όρο 46, έδειξαν ότι η βελτίωση που επιτυγχάνονταν ανά σηματοδοτούμενο κόμβο, ανά έτος, ήταν: 15.470 οχηματοώρες. 455.921 στάσεις οχημάτων. 44.200 lt καυσίμου. Άλλες έρευνες για τη βελτίωση της σηματοδότησης στις ΗΠΑ, έδειξαν μείωση: 14% σε στάσεις και καθυστερήσεις. Κατά 75% στους χρόνους διαδρομής. Κατά 8,1% στην κατανάλωση καυσίμων. Στην Ελλάδα, έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 5 κόμβους στη Θεσσαλονίκη (πρόγραμμα SOAP), έδειξε μείωση: Κατά 50% στις συνολικές καθυστερήσεις. Κατά 36% στην κατανάλωση καυσίμων.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ & ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ Πληροφόρηση οδηγών για τις κυκλοφοριακές συνθήκες με: Πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων (π.χ. Λεωφ.Συγγρού) Μέσω ραδιοφώνου
ΕΙΔΙΚΕΣ ΛΩΡΙΔΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΓΙΑ ΦΟΡΤΗΓΑ Οι μεταφορές με φορτηγά δυσχεραίνουν σημαντικά την κίνηση των άλλων οχημάτων. Καθιέρωση λωρίδων κυκλοφορίας μόνο για φορτηγά και χρήση τεχνολογιών αυτοματισμού για κίνηση σε συρμούς φορτηγών στις λωρίδες αυτές. Μοντέλο προσομοίωσης έδειξε ότι λόγω της μείωσης της αεροδυναμικής αντίστασης (κίνηση σε συρμούς), εξοικονόμηση καυσίμων και εκπομπών CO 2 της τάξεως του 10% - 25%.
ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ Οχήματα με δυο ή τρεις επιβάτες (carpooling). Έχουν την δυνατότητα να κυκλοφορούν σε ειδικές λωρίδες ή τις αποκλειστικές λωρίδες για ΜΜΜ. Στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) και του ΟΑΣ, είχε προταθεί ανάλογο πρόγραμμα ΠΑΜΕ (Παίρνω Μαζί Επιβάτες), που όμως δεν είχε επιτυχία.
ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΠΙΒΑΤΩΝ Για την προώθηση του παραπάνω συστήματος απαιτούνται υποδομές χώρων στάθμευσης τύπου: Park and ride, με ελκυστικό τιμολόγιο (π.χ. το γκαράζ της οδού Φιξ, από την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, με 640 θέσεις στάθμευσης, λειτουργεί όλο το 24ωρο και με υπόγεια σύνδεση με τον σταθμό του Μετρό «Συγγρού Φιξ») Kiss and ride, για βραχυχρόνια αναμονή επιβίβασης επιβατών.
ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ Σημαντική αύξηση της ζήτησης στο τομέα των εμπορευμάτων λόγω αλλαγών στην ευρωπαϊκή οικονομία και στο σύστημα παραγωγής. Στην Ευρώπη (των 15), οι οδικές μεταφορές αποτελούν το 44% των μεταφορών εμπορευμάτων έναντι 41% των θαλάσσιων μεταφορών, του 8% των σιδηροδρόμων και του 4% των πλωτών μεταφορών. Στις ΗΠΑ, το 40% γίνεται με τον σιδηρόδρομο. Έως το 2010, η κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% από τα επίπεδα του 1998. (Πηγή: Λευκή Βίβλος, 2002) Αύξηση των οδικών μεταφορών εμπορευμάτων (1990 1998) κατά 19,4% - Μείωση των σιδηροδρομικών μεταφορών κατά 43,5%. Στην Ελλάδα, ο συνδυασμός μεταφορικών μέσων για την μεταφορά εμπορευμάτων είναι σε δυσχερή κατάσταση λόγω της έλλειψης εμπορευματικών κέντρων. Στα πλαίσια του 4ου ΚΠΣ, προβλέπεται τόσο η ανάπτυξη εμπορευματικών κέντρων όσο και σιδηροδρομικές συνδέσεις με λιμάνια.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΣΤΙΣ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΙΣ Η παράνομη στάθμευση κοντά σε σηματοδότες έχει ως συνέπεια: Δραστική μείωση της κυκλοφοριακής ικανότητας προσβάσεων των διασταυρώσεων Αύξηση των καθυστερήσεων Αύξηση της κατανάλωσης των καυσίμων Αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης Οι καθυστερήσεις σε διασταυρώσεις που χαρακτηρίζονται από επιβράδυνση στάση επιτάχυνση αυξάνουν την εκπομπή μονοξειδίου του άνθρακα. Η απαγόρευση στάθμευσης θα συνέβαλλε σε μείωση κατά 39% έως 77%. (Πηγή:Τεχνικά Χρονικά, 1989)
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΗΚΟΤΟΜΗΣ Στις υπεραστικές οδικές μεταφορές, οι κατά μήκος κλίσεις των οδών επιδρούν σημαντικά στην κατανάλωση καυσίμων. Βελτιώσεις μηκοτομών μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση κατανάλωσης καυσίμων έως 10%. Για μείωση της κατά μήκος κλίσης κατά 1%, η μείωση κατανάλωσης καυσίμου είναι της τάξεως του 5%.
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΖΥΓΙΣΗΣ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ Σε συνοριακούς σταθμούς των Ευρωπαϊκών Κρατών, αλλά και σε αυτοκινητόδρομους, απαιτείται ζύγιση των βαρέων οχημάτων. Λόγω της αύξησης των οδικών μεταφορών των εμπορευμάτων δημιουργούνται συχνά ουρές από φορτηγά. Η χρήση τεχνολογιών ζύγισης εν κινήσει (weigh in motion) θα μείωνε αξιοσημείωτα την κατανάλωση καυσίμων.
Αξιοσημείωτο είναι ότι πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ, έδειξε ότι η εφαρμογή τεσσάρων, διαχειριστικού χαρακτήρα, κυκλοφοριακών μέτρων (διαχείριση επεισοδίων σε αυτοκινητόδρομους, ρύθμιση της κυκλοφοριακής ροής στις εισόδους / εξόδους, συντονισμός σηματοδοτών στις αρτηρίες και διαχείριση των προσβάσεων σε αρτηρίες), επί ένα έτος σε 85 θέσεις, θα είχε ως αποτέλεσμα εξοικονόμηση 860 εκ.lt καυσίμου.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ