Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα



Σχετικά έγγραφα
ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ. Καλλιόπη Ζάχου. 12 Ο Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο. Παθολόγος Παθολογική Κλινική & Ερευνητικό Εργαστήριο Παν/μίου Θεσσαλίας

Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου

Ασθενής με ΙΦΝΕ και ταυτόχρονη ηπατοπάθεια: Παρουσίαση περίπτωσης

IgG4 χολαγγειίτιδα μια νέα κλινική οντότητα. Πολυξένη Ι. Αγοραστού

Ίκτερος. Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου Επ. Καθηγητής Γαστρεντερολογίας

Παρουσίαση περιστατικού: Αποφρακτικός ίκτερος. Τάσιος Κωνσταντίνος Ειδικευόμενος Β Προπαιδ.Παθολογικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο

AΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ

4 ο φροντιστήριο διαφορικής διάγνωσης. Φαναράς Παναγιώτης, Α. Μ. : Φανουργιάκης Ηλίας, Α. Μ. :

Ζάχου Καλλιόπη Παθολόγος

XΟΛΟΣΤΑΣΗ-ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια

Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ 1, Μαλλιώρας Ι 1, Παπούδου-Μπάη Α 2, Παλιούρας Α 3, Στυλιανίδη ΜΧ 1, Γούσια Α 1,2, Γκλαντζούνης Γ 1,3

ΔΕΙΚΤΕΣ ΗΠΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Λ.Β. Αθανασίου Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής, Π.Θ.

Ασθενής με πρωτοεμφανιζόμενο χολοστατικό σύνδρομο

Παρουσίαση Ενδιαφέρουσας Περίπτωσης Ασθενή. ΚΟΛΛAΡΗ ΕΡΙEΤΑ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕNΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Β Προπ. Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης

13-14/10/2017 ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

Χρόνια υπερτρανσαμινασαιμία. Ινώ Καναβάκη M.D., PhD, FMH Παιδίατρος-Παιδογαστρεντερολόγος Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ

MH ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΣΤΕΑΤΟΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

13-14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 ΑΘΗΝΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΓΕ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΗΠΑΤΟΣ-ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ-ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

Αθήνα, 23-24/10/2015 ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

Συμμετοχή του ήπατος στην φλεγμονή και αυτοανοσία

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Ηπατίτιδα C: Κλινικοί στόχοι & Προτεραιότητες Φυσική ιστορία της νόσου

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ

Η χολόσταση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Νικόλαος Χ. Γραμματικός Γαστρεντερολόγος, επιμελητής Α ΕΣΥ Β Προπ. Παθολογική Κλινική, ΓΠΝΘ Ιπποκράτειο

Ηπατίτιδα C και Σακχαρώδης διαβήτης. Όλγα Ι. Γιουλεμέ Γαστρεντερολόγος, Λέκτορας Α.Π.Θ. Α Προπ. Παθολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ

Γυναίκα ηλικίας 30 ετών από 5 ημέρες εμφανίζει καταβολή και ανορεξία και από 3 ημέρες παρατήρησε υπέρχρωση ούρων. Προσέρχεται στον γιατρό γιατί είδε

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ

Ικτερος -διαφορική διάγνωση

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενών µε αύξηση των ηπατικών ενζύµων Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος

Κ. Λυμπερόπουλος Γ.Ν.Α «Γ.Γεννηματάς»

ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ (ΗΚΚ)

Ο ρόλος της βιοψίας στην εκτίμηση της ηπατικής αρχιτεκτονικής. Η παθολογοανατομική βάση της πυλαίας υπερτάσεως.

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

ΜΗ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ IKTEΡΟΣ. Βαγγέλης Χολόγκιτας. Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας, ΕΚΠΑ Α Παθολογική Κλινική, ΓΝΑ «ΛΑΙΚΟ»

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014

Χρόνια νοσήματα του ήπατος και υπολιπιδαιμική θεραπεία

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

ΙΚΤΕΡΟΣ. Γεώργιος Καλαμπόκης Λέκτορας Παθολογίας

Λιπώδης νόσος του ήπατος (Fatty liver disease)

Γράφει: Δημήτριος Μιχ. Γιάλβαλης, MD.MSc, Γενικός Χειρουργός-Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων

Τα Αυτοαντισώματα (NOSA)

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.

Κοιλιακός πόνος στους ηλικιωμένους. Πέππας Γεώργιος Χειρουργός

Κωνσταντίνος Σιαφάκας. Διευθυντής Παιδογαστρεντερολογικού- Παιδοηπατολογικού Τμήματος ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΩΝ

IG4 ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΠΑΘΕΙΑ ΣΟΦΙΑ ΣΙΑΣΙΑΚΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής

Αυτοάνοση ηπατίτιδα & Πρωτοπαθής χολική κίρρωση: Σημασία της έγκαιρης διάγνωσης «Υγεία», Αθήνα 30 Οκτωβρίου 2015

Διλήμματα underwriting: σχεδιάζοντας λύσεις

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ «Άντρας 36 ετών με έκδηλη ηπατομεγαλία και

ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ - ΤΡΙΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗ ΝΟΣΟ; Πρόδρομος Χυτίρογλου Βασιλική Κωτούλα-Δημητριάδου

Παρουσίαση Περιστατικού (Θάλαμοι )

Ο ρόλος της επεμβατικής ακτινολογίας στη θεραπεία του χολαγγειοκαρκινώματος

Η ενδιαφέρουσα περίπτωση του μήνα

Λοιμώξεις και Αυτοάνοσα Νοσήματα Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος

Παρουσίαση περιστατικού Τρανσαμινασαιμία

Νεώτερες εξελίξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα ήπατος

ΟΞΕΙΑ ΕΠΙ ΧΡΟΝΙΑΣ ΗΠΑΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ

9:00 11:00 Στρογγύλη Τράπεζα Συλλοιμώξεις / επιλοιμώξεις ιογενών ηπατιτίδων. Μ. Ντόϊτς: HCV, HBV, HAV, ΗΕV

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. ΝΑΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Α ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

Δευτεροπαθης λοίμωξη από CMV στην εγκυμοσύνη. Μπορούμε να τη διαγνώσουμε;

Διερεύνηση ασθενή με ασυμπτωματική υπερτρανσαμινασαιμία. Eυάγγελος Χολόγκιτας

ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ

Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία. Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης

σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επί τουλάχιστον 3

Παρεμβάσεις στα χοληφόρα

Η συμβολή της βιοψίας ήπατος στη διάγνωση

ΧΟΛΟΛΙΘΙΑΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΜΗΝ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ ΤΙΣ «ΑΘΩΕΣ» ΑΙΤΙΕΣ

Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΕΝ ΟΗΠΑΤΙΚΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ: ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ:

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια

Διαρροϊκό σύνδρομο στον ασθενή που λαμβάνει ανοσοθεραπεία. Πώς το χειρίζομαι;

ΤΑ ΑΝΤΙ-SLA/LP ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΔΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΟΑΝΟΣΟΥ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ, ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση

ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Αγ. Αθανάσιος Μαρτίου 2012

ΚΙΡΡΩΣΗ ΗΠΑΤΟΣ. Σ. Π. ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας Ιατρικό Τμήμα, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ίκτερος. Υπίκτερος: κίτρινη χροιά σκληρών

Β Προπαιδευτική Παθολογική Παρουσίαση ενδιαφέρουσας περίπτωσης ασθενή

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΗ-ΑΛΚΟΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΑΤΟΗΠΑΤΙΤΙ ΑΣ

ΜΕΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΛΑΚΩΔΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΗ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΙΦΝΕ Απεικονιστικές μέθοδοι και διάγνωση. Παρασκευή Ε. Κώστα Επιμελήτρια Α Ακτινολογικού Τμήματος ΠΓΝΙ

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν:

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2

2 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΗΠΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Σεπτεμβρίου 2018, Royal Olympic, Αθήνα

ΙΚΤΕΡΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΧΙΝΑ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΝΑ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Λ.Β. Αθανασίου. Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΠΘ

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος.

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει;

ΧΟΛΟΠΕΠΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΣΕ ΕΔΑΦΟΣ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΟΣ ΔΩΔ/ΛΟΥ ΚΑΙ ΧΟΛΗΔΟΧΟΛΙΘΙΑΣΗΣ

ΠΑΡΑΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΜΠΥΡΕΤΟ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Γ.ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗς ΚΛΙΝΙΚΗς

ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ ΧΟΥΝΤΑ ΑΘΗΝΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ Δ ΠΑΝ ΠΑΘΟΛ ΚΛΙΝΙΚΗ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 ΙΚΤΕΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΝΟΥ ΕΛΕΝΗ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΒΠΠ

Transcript:

19 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εσωτερικής Παθολογίας Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα Γεώργιος Ν. Νταλέκος Καθηγητής Παθολογίας Νικόλαος Κ. Γατσέλης Λέκτορας Παθολογίας Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Σύγκρουση συμφερόντων Για τη συγκεκριμένη παρουσίαση Ερευνητική χρηματοδότηση την τελευταία διετία Καμία Υπο- ερευνητής σε διεθνή και ελληνικά πρωτόκολλα: ROCHE, GILEAD, JANSSEN, BAYERN

Ορολογία Χολόσταση διαταραχές στη σύνθεση ή/και στη ροή χολής στο ήπαρ Χολοστατικός ίκτερος όταν η άμεση υπερχολερυθριναιμία είναι αποτέλεσμα διαταραγμένης ροής της χολής Χολοστατικά ένζυμα αλκαλική φωσφατάση, γ- GT, 5- νουκλεοτιδάση Χολοστατικό σύνδρομο αύξηση ενός ή περισσοτέρων χολοστατικών ενζύμων, χοληστερόλης και παρουσία συνήθως γενικευμένου κνησμού ανεξάρτητα από την εμφάνιση ή όχι ικτέρου Νταλέκος, ΚΕΕΛΠΝΟ 2001

Αλκαλική φωσφατάση ALP ήπαρ, οστά, πλακούντας, έντερο, νεφροί, λευκά αιμοσφαίρια υψηλότερες τιμές στα παιδιά, τους εφήβους και τους ηλικιωμένους ^ σε χολοστατικά σύνδρομα (το επίπεδο της αύξησης δε διακρίνει ενδο- & εξω- ηπατική απόφραξη) ^σε νοσήματα που διηθούν το ηπατικό παρέγχυμα, π.χ. ΗΚΚ, σαρκοείδωση, φυματίωση, αμυλοείδωση, ηπατικά αποστήματα Άλλα αίτια αύξησης: νοσήματα των οστών με οστεοβλαστική δραστηριότητα, εγκυμοσύνη Νταλέκος, ΚΕΕΛΠΝΟ 2001

γ- γλουταμυλική τρανσφεράση γ- GT «πανταχού παρούσα»: ήπαρ, πάγκρεας, σπλήνας, καρδιά, σπερματοδόχος κύστη, νεφροί, εγκέφαλος υψηλότερες τιμές στους άνδρες ^ σε παθήσεις του παγκρέατος, χρόνιος αιθυλισμός, χρόνια χρήση φαινυτοΐνης & βαρβιτουρικών, έμφραγμα το μυοκαρδίου, νεφρική ανεπάρκεια, ΧΑΠ, ΣΔ ευαίσθητος δείκτης στα νοσήματα του ήπατος και των χοληφόρων όταν κινείται παράλληλα με την ALP αποκλεισμός νοσημάτων οστών σε ασθενείς με αυξημένη ALP Νταλέκος, ΚΕΕΛΠΝΟ 2001

ΧΟΛΟΣΤΑΣΗ ΕΝΔΟΗΠΑΤΙΚΗ ΕΞΩΗΠΑΤΙΚΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Ηπατοκύτταρο Χολαγγειοκύτταρο ± ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΝΔΟΗΠΑΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ Η διαφορική διάγνωση της χολόστασης είναι ευρεία, ωστόσο το πρώτο βήμα στη διαφορική διάγνωση είναι η διάκριση μεταξύ ενδοηπατικής και εξωηπατικής χολόστασης. EASL Clinical Praczce Guidelines, J Hepatol 2009

Ιστορικό Αντικειμενική εξέταση Πολύ καλό ιστορικό και κλινική εξέταση Ιστορικό λήψης φαρμάκων, βοτάνων, βιταμινών, συμπληρωμάτων διατροφής Ηx πυρετού, ρίγους, άλγους ΔΕ υποχονδρίου Ηx προηγούμενου χειρουργείου στα χοληφόρα Heathcote, Clin Gastroenterol Hepatol 2007

Βήμα 1 ο US ήπατος χοληφόρων Χωρίς διατάσεις ή εστιακές βλάβες Παρουσία διατάσεων των χοληφόρων Βήμα 2 ο ΑΜΑ ΑΜΑ θετικά AMA αρνητικά PBC Βήμα 3 ο Βιοψία ήπατος MRCP / ERCP MRCP / ERCP

Βήμα 1 ο US ήπατος χοληφόρων Παρουσία διατάσεων των χοληφόρων MRCP / ERCP

US κοιλίας Διατάσεις ενδο- & εξωηπατικών χοληφόρων Εστιακές βλάβες ήπατος ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ^ευαισθησία & ειδικότητα μη επεμβατική μέθοδος χαμηλό κόστος EASL Clinical Praczce Guidelines, J Hepatol 2009 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ operator dependent PSC??? κατώτερο τμήμα ΚΧΠ??? πάγκρεας???

ΧΟΛΟΣΤΑΣΗ ΕΝΔΟΗΠΑΤΙΚΗ ΕΞΩΗΠΑΤΙΚΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Ηπατοκύτταρο Χολαγγειοκύτταρο ± ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΝΔΟΗΠΑΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ Η διαφορική διάγνωση της χολόστασης είναι ευρεία, ωστόσο το πρώτο βήμα στη διαφορική διάγνωση είναι η διάκριση μεταξύ ενδοηπατικής και εξωηπατικής χολόστασης. EASL Clinical Praczce Guidelines, J Hepatol 2009

Βήμα 1 ο US ήπατος χοληφόρων Χωρίς διατάσεις ή εστιακές βλάβες Παρουσία διατάσεων των χοληφόρων Βήμα 2 ο ΑΜΑ ΑΜΑ θετικά PBC MRCP / ERCP

Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση

Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση Thomas Addison & William Gull (1851) 1 η πληρέστερη περιγραφή 1875 & 1892 1930-1950: Χρονία ενδοηπατκή καταστροφική χολαγγειίτις, Χολαγγειολιτική κίρρωση, Ξανθωματώδης Χολική Κίρρωση, Περιχολαγγειολιτική χολική κίρρωση Dauphinee et al Can Med Assoc J 1949 Ahrens et al Medicine 1950

Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση (ΠΧΚ) Αγνώστου αιτιολογίας διαταραχή Γυναίκες μέσης ηλικίας ( : = 8-10 : 1) Επιπολασμός: 1/1000 σε γυναίκες > 40 ετών Προοδευτική καταστροφή μικρών ενδοηπατικών χοληφόρων & συνοδό πυλαία φλεγμονή (BIH) Ανάπτυξη ίνωσης & κίρρωσης Prince, Clin Liver Dis 2003. Kaplan, N Engl J Med 2005. Lindor, Hepatology 2009. Corpechot, Hepatology 2008. Crosignani, WJG 2008. Zografos, WJG 2012

Δεν πρόκειται για σπάνιο νόσημα! Gatselis, Zachou and Dalekos, in preparazon

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης στην πρωτοπαθή χολική κίρρωση ΣΙΩΠΗΡΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΜΑ (+) LFTs: κ.φ. ΑΜΑ (+) χολόσταση ΑΜΑ (+) χολόσταση συμπτώματα ΠΡΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΗΠΑΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ μήνες ή πολλά χρόνια 80% θα εξελιχθεί διάμεσος χρόνος 5.6 έτη εύρος 1-20 έτη μήνες ή πολλά χρόνια 75% θα εξελιχθεί σε 5 έτη μήνες ή χρόνια 50% θα εξελιχθεί σε 5 έτη Metcalf, Lancet 1996. Balasubramanian, Gastroenterology 1990.

Συμπτώματα ΠΧΚ Κνησμός συνηθέστερο πρωτοεμφανιζόμενο σύμπτωμα (50%) Μη ειδικά συμπτώματα καταβολή, αδυναμία λήθαργος, αρθραλγίες κλπ 25% ως πρώτα συμπτώματα 20% παρουσιάζονται με ρήξη της αντιρρόπησης Goldpla. Gastroenterology 2002. Elta, Dig Dis Sci 1983. Jones, Hepatology 1999.

Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση

Εργαστηριακά Ευρήματα ΠΧΚ Αύξηση χολοστατικών ενζύμων Αύξηση χοληστερόλης Τρανσαμινάσες συνήθως κ.φ. (<5x) Χολερυθρίνη συνήθως κ.φ. ( σε τελικά στάδια) IgM & IgG αυξημένες (κ.φ. στα αρχικά στάδια) Chang, J Lip Res 2004. Poupon, J Hepatol 1999. Corpechot, Liver Int 2004. Μέτρια ηωσινοφιλία (500-1500/μl) ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια δεν πρέπει να υποεκτιμάται Zachou et al, EJGH 2004.

Διάγνωση ΠΧΚ Τεκμηριωμένη διάγνωση (όταν πληρούνται τα παρακάτω 3 κριτήρια) ü Θετικά ΑΜΑ (τίτλος 1/40 IIF) ü Αύξηση των χολοστατικών ενζύμων ü Βιοψία ήπατος διαγνωστική ή συμβατή με ΠΧΚ Πιθανή διάγνωση (όταν πληρούνται 2 από τα παραπάνω κριτήρια) Τα περισσότερα κέντρα ΔΕΝ εκτελούν βιοψία (μάλλον ορθά) αν AMA pos & υπάρχει βιοχημικό χολοστατικό profile Poupon, J Hepatol 2000

Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα Ο ακρογωνιαίος λίθος στη διάγνωση Ανιχνεύονται στο 95% των ασθενών με ΠΧΚ <1% στο γενικό πληθυσμό 10-20% στους ασθενείς με ΑΗ Rigopoulou and Dalekos, Expert Opin Med Diagn 2008. Gabeta, J Clin Immunol 2007. Kaplan, N Engl J Med 2005. Mitchison, Hepatology 1986. Metcalf, Lancet 1996. Prince, Gut 2004. Springer, Am J Gastroenterol 1999. Prince, Gastroenterology 2002. Van Norstrand, Hepatology 1997.

Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα Liver- Kidney- Stomach rat seczons Η μέθοδος εκλογής Kidney Stomach Rigopoulou & Dalekos, Expert Opin Med Diagn 2008.

Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα ευασθησία ειδικότητα Hep 2 cells Rigopoulou & Dalekos, Expert Opin Med Diagn 2008.

Κλινικό Παράδειγμα Γυναίκα 62 ετών, προσέρχεται για εκτίμηση λόγω αναφερόμενου ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ιστορικού PSC από 14ετίας (MRCP?, ERCP?) και βιοψίας ήπατος τότε με ευρήματα χρόνιας χολαγγειοπάθειας (σταδίου Ι). EK/NC (- ). Ανοσολογικός έλεγχος (- ) Τώρα: Υπερχοληστερολαιμία, ξανθελάσματα, κόπωση και χολοστατικά ένζυμα αυξημένα ΔΙΑΓΝΩΣΗ: PBC

Αυτοαντισώματα στην ΠΧΚ Αυτοαντισώματα Συχνότητα (%) ΑΜΑ 90-95 ΑΚΑ 12 ΑΝΑ 10-50 Αντι- αιμοπεταλιακά 40 Manns et al, Autoimmune Dis 1998, Szostecki et al, Semin Liver Dis 1997, Strassburg et al, J Hepatol 96, Feistrauer et al, Hepatology 1997, Dalekos et al, Eur J Int Med 2002, Zachou et al J Autoim Dis 04, Rigopoulou & Dalekos 08, Gatselis et al Autoimmunity 2013

Anz- nuclear pore anzbodies gp210, p62 anz- gp210 περιπυρηνικός φθορισμός σε IIF στο 16-30% των ασθενών με PBC στο 46% με τη χρήση ειδικού αντι- ορού (IgG1-4) αυξημένη ειδικότητα Δυσμενής προγνωστικός παράγοντας όσον αφορά τη βαρύτητα και την πρόγνωση της νόσου anz- p62 περιπυρηνικός φθορισμός σε IIF στο 30-55% των ασθενών με PBC ειδικότητα 97% δυσμενής προγνωστικός παράγοντας RLM paern Rigopoulou & Dalekos, Expert Opin Med Diagn 2008. Ruffa«, J Clin Immunol 1985. Rigopoulou, Gut 2005. Muratori, Autoimmunity 2009. Gao, Clin Exp Med 2008. Nakamura, J Hepatol 2005. Nakamura, Hepatol Res 2007. Davis, Proc Natl Acad Sci USA 1987. Invernizzi, J Hepatol 2001. Rigopoulou, Gut 2005.

Anz- nuclear dot anzbodies SP100, PML, NDP52, SP140 anz- sp100: στο 25% των ασθενών με PBC στο 41% με τη χρήση ειδικού αντι- ορού (IgG1-4) συσχέτιση με αυξημένη συχνότητα ουρολοιμώξεων αρνητικός προγνωστικός παράγοντας anz- PML (promyelocyzc leukemia protein): στο 19% των ασθενών με PBC συχνά συνυπάρχουν με τα anz- sp100 anz- sp140: στο 15% των ασθενών με PBC συνύπαρξη με anz- sp100 & anz- PML δεν ανευρέθηκε συσχέτιση με κλινικά χαρακτηριστικά της νόσου MND paern Rigopoulou & Dalekos, Expert Opin Med Diagn 2008. Szostecki, Clin Exp Immunol 1987. Thurston, Nat Immunol 2009. Wichmann, Scand J Gastroeterol 2003. Dig Liver Dis 2003. Granito, Am J Gastroenterol 2010. Rigopoulou, Gut 2005.

Ιστολογία Στάδιο Ι (βλάβη των χοληφόρων) φλεγμονώδεις διηθήσεις στα πυλαία διαστήματα Στάδιο ΙI οι φλεγμονώδεις διηθήσεις επεκτείνονται από τα πυλαία διαστήματα στα περιπυλαία διαστήματα Δεν είναι πάντοτε αντιπροσωπευτική. «Μη διάχυτος παρεγχυματική νόσος» Στάδιο ΙII παρουσία ατελών διαφραγμάτων Στάδιο IV χολική κίρρωση Ludwig, Baillieres Best Pract Res Clin Gastroenterol 2000.

Πότε χρειάζεται η βιοψία ήπατος; Στους ΑΜΑ- αρνητικούς ασθενείς Προς αποκλεισμό αλληλεπικαλυπτόμενης νόσου (AIH/PBC) ή συνύπαρξη άλλου αίτιου Επιβεβαίωση της διάγνωσης Σταδιοποίηση της νόσου Σχεδιασμός θεραπείας Zein, Clin Gastroenterol Hepatol, 2003.

Διαφορική Διάγνωση Δευτεροπαθής χολική κίρρωση Νοσήματα με επιθηλιοειδή κοκκιώματα ήπατος (σαρκοείδωση, βρουκέλλωση, λεϊσμανίαση, TBC κ.α.) Λεμφώματα Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα Φαρμακευτική ή τοξική ηπατοπάθεια

Βήμα 1 ο US ήπατος χοληφόρων Χωρίς διατάσεις ή εστιακές βλάβες Παρουσία διατάσεων των χοληφόρων Βήμα 2 ο ΑΜΑ ΑΜΑ θετικά AMA αρνητικά PBC Βήμα 3 ο Βιοψία ήπατος MRCP / ERCP MRCP / ERCP

Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα Πρωτοπαθής Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα

Πρωτοπαθής Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα (PSC) Χρόνια χολοστατική νόσος με προοδευτική φλεγμονή, ίνωση & απόφραξη των ενδο- και/ή εξωηπατικών χοληφόρων Οδηγεί τελικά σε κίρρωση Συσχέτιση με ΙΦΕΝ 60-80% 5 η ένδειξη μεταμόσχευσης (ΗΠΑ) 1 η ένδειξη μεταμόσχευσης (Σκανδιναβία) LaRusso 2006, Maggs 2008.

Επιδημιολογία / = 3 / 2 Μέση ηλικία: 30-40 έτη Μέση επιβίωση / Ltx: 10-18 έτη Επιπολασμός 10/100.000 (έως 24/100.000 στους άρρενες) Αύξηση του επιπολασμού 35% στη τελευταία δεκαετία Γενετική προδιάθεση Boonsta, J Hepatol 2012, Lindkvist, Hepatology 2010. Liu, Nat Genet 2013

Διάγνωση Κλινική εκτίμηση κνησμός, ίκτερος, άλγος ΔΕ υποχονδρίου, πυρετός (50% ασυμπτωματικοί) Εργαστηριακά ευρήματα χολοστατικό βιοχημικό profile ΑΜΑ (- ) p- ANCA θετικά (26-94%) μέτριες αυξήσεις AST/ALT (<2-3Χ) Απεικόνιση (gold standard) ERCP, MRCP Ιστολογία 5-10% ψευδώς αρνητικά ευρήματα (εστιακές, όχι διάχυτες βλάβες) Tischendorf, Am J Gastroenterol 2007. Hov, WJG 2008.

Διάγνωση Χολοστατικά ένζυμα panca ERCP MRCP Βιοψία

ERCP & MRCP Ισοδύναμες εξετάσεις όσο αφορά τη διαγνωστική ακρίβεια ERCP: όταν χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση (π.χ. λίθοι, στενώσεις) ERCP: Σημαντικός κίνδυνος επιπλοκών ακόμα και σε «καλά χέρια» (3%- 5% παγκρεατίτιδα) Σε περίπτωση που δε χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση, προτιμότερη η MRCP Heathcote, Clin Gastroenterol Hepatol 2007. Enns, Gastroenterol Hepatol 2008. Freeman, NEJM 1996.

Ο ρόλος της βιοψίας ήπατος στην PSC Ρόλος αμφιλεγόμενος όταν MRCP ή ERCP είναι διαγνωστικές Σημαντικός όταν υπάρχει υποψία ΑΙΗ (overlap) Σημαντικός σε αύξηση χολοστατικών ενζύμων & MRCP (- ) Ιστολογικές βλάβες PSC + MRCP (- ) PSC των μικρών χοληφόρων (small duct PSC) Πρώιμη PSC (?) Ξεχωριστή κλινική οντότητα (?)

Βιοψία ήπατος στην PSC

Διαφορική διάγνωση Δευτεροπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα CMV, κρυπτοσπορίδιο σε HIV (+) υποτροπιάζουσες βακτηριακές χολαγγειίτιδες λόγω χοληδοχολιθίασης χειρουργικές επεμβάσεις χοληφόρων συγγενείς ανωμαλίες χοληφόρων, χολάγγειο- Ca ισχαιμικές αλλοιώσεις χοληφόρων (PNH) GVHD, απόρριψη ηπατικού μοσχεύματος διηθητικά νοσήματα ήπατος Abdalian, Hepatology 2006.

Σύνδρομα αλληλοεπικάλυψης Mendes, Am J Gastroenterol 2006.

IgG4 associated cholangizs Αποτελεί μέρος συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης στην οποία συμμετέχουν το πάγκρεας και άλλοι ιστοί Διήθηση οργάνων με Τ- κύτταρα και IgG4- πλασματοκύτταρα Δ.Δ. PSC ή χολαγγειοκαρκίνωμα Εργαστηριακά ^^^ χολοστατικών ενζύμων ^^^ IgG4 στον ορό (>140 mg/dl) ανοσοιστοχημεία για IgG4 στη βιοψία ήπατος Θεραπεία: κορτικοστεροειδή Ghazale, Gastroenterology 2008. Silveira, Clin Liver Dis 2013.

IgG4 associated cholangizs Ghazale, Gastroenterology 2008

Φαρμακευτική Χολόσταση ALP > 2x UNL ή ALT/ALP <2 Συνήθως πρόκειται για ιδιοσυγκρασική αντίδραση Δεν υπάρχουν ειδικά διαγνωστικά test Λεπτομερές ιστορικό Δε χρειάζεται βιοψία ήπατος (εκτός εάν υπάρχει επιδεινούμενη, παρατεταμένη πορεία) Παρακολούθηση και υποχώρηση των τιμών εντός 3μήνου Andrade, Gastroenterology 2005. Maddrey, J Clin Gastroenterol 2005.

Χολόσταση και εγκυμοσύνη Ενδοηπατική χολόσταση της εγκυμοσύνης επίμονος κνησμός στο 2 ο και 3 ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης ^ALT ^χολικών οξέων αυτόματη υποχώρηση μετά τον τοκετό αντισυλληπτικά προγεστερόνη μπορεί να επάγουν το φαινόμενο Δ.Δ. από προεκλαμψία, οξύ λιπώδες ήπαρ της κύησης, HELLP Αποκλεισμός αποφρακτικού αιτίου 10% των εγκύων αναπτύσσουν λάσπη/λίθους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Lammert, J Hepatol 2000. Glantz, Hepatology 2004. Brites, Ann Hepatol 2002. Ko, Hepatology 2005.

Ασυμπτωματική αύξηση των ηπατικών ενζύμων Ο εργαστηριακός έλεγχος ρουτίνας έχει αυτοματοποιηθεί και αποτελεί συχνά τμήμα ενός γενικού ελέγχου

Ασυμπτωματική αύξηση των ηπατικών ενζύμων Αποτελεί «πρόβλημα» της Α Βάθμιας, Β Βάθμιας αλλά και της Γ Βάθμιας περίθαλψης

Ασυμπτωματική αύξηση των ηπατικών ενζύμων Επανέλεγχος προς επιβεβαίωση των παθολογικών τιμών Αναζήτηση προηγούμενων εργαστηριακών εξετάσεων Εκτίμηση του βαθμού της αύξησης Διαφορετικός ο διαγνωστικός αλγόριθμος της τρανσαμινασαιμίας από εκείνον της αύξησης των χολοστατικών ενζύμων

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ (- ) Σε ποιο εργαστήριο; Πόσες φορές κατά τη διάρκεια της νόσου; Με ποια μέθοδο; Εμπορικές ή in- house; Ποια αραίωση θεωρείται θετική (π.χ. AMA 1:10 είναι αρνητικά;) Ποιο υπόστρωμα χρησιμοποιήθηκε; Ποιο conjugate;

4 παιδιά (Νοσοκομείο Παίδων)

Υπερεκτίμηση άσκοπες ιατρικές πράξεις Υποεκτίμηση ^^^ νοσηρότητας & θνητότητας λόγω άγνοιας

ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Άνδρας 62 ετών µε αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, χρόνιο διαρροϊκό σύνδροµο (µη ειδική κολίτις) γ-gt:734 U/L, ALP: 457, ΑST ALT & TBIL: κ.φ. U/S (χολολιθίαση) ΟΧΙ ΔΙΑΤΑΣΕΙΣ, MRCP: (-) Ιολογικός έλεγχος Α-C, Φάρµακα-οινόπνευµα: (-) Σκωληκοειδεκτοµή + εκτοµή τµήµατος ειλεού προ 5ετίας

ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Πως θα συνεχίζατε την αντιμετώπιση του ασθενούς? Μάλλον ΟΧΙ με τα παρακάτω ERCP & ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ stent!!??!! Χολοκυστεκτομή & βιοψία ήπατος διεγχειρητικά!!!!!!!!!

ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 10η µετεγχειρ/κή ηµέρα: TBIL 15mg/dl, άνοδος LFTs + γ-σφαιρινών Νέα MRCP + ERCP: κφ - Υποδιαφραγµατική µεγάλη πυώδης συλλογή - Μεταφορά σε Ιδιωτικό Κέντρο (TBIL 24 mg/dl)-ercp-αφαίρεση stent - χορήγηση ώσεων κορτικοστεροειδών!! + IV αντιβιοτικά TBIL 26 mg/dl, αύξηση των LFTs & υποδιαφραγµατικό απόστηµα µε επέκταση στο ΔΕ ηµιθωράκιο, Β.Σ: 39 kg!! κ/α συλλογής: εντερόκοκκος ανθεκτικός στο Ciproxin (ελάµβανε!) IV αγωγή µε Vancomycin + gentamycin, προοδευτική µείωση της συλλογής, πτώσης της BIL (10-12 mg/dl) αλλά παραµονή IgG, AST, ALT & γ-gt, ALP

ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Βιοψία ήπατος: Εστιακή περιπυλαία ηπατίτιδα µε διήθηση από λεµφο/πλασµατοκύτταρα, & εµπεριπόλυση µε εστίες ενδολοβιακής ηπατίτιδας. Χολοστατικές ή άλλες βλάβες (-) IgG: 2810 mg/dl, Ανοσολογικός έλεγχος: ΑΝΑ (-); SMA 1/160 VGT (Factin); p-anca 1/20; HLA typing: B52, DR4 & DR7 (+) Ήπια ανοσοκαταστολή µετά από 4µηνη νοσηλεία: AST, ALT, γ-gt, ALP, IgG κ.φ. Διάγνωση (?): Overlap AIH/PSC

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!