Ιόνιο Πανεπιστήµιο Τµήµα Αρχειονοµίας-Βιβλιοθηκονοµίας, Κέρκυρα Ηλεκτρονικό Επιχειρείν Ενότητα Α ευτέρα 12 ΜΑΡ 2007 ρ. Ε. Μάγκος Σχήµα: Η-Κοινωνία Η-Κοινωνία Η-Οικονοµία Η-Τραπεζική Η-Πληρωµή Η-Πληροφόρηση Η-Μάθηση Η- ηµοσίευση Η- ηµοκρατία Η-Ψηφοφορία Η-φορολογία Η-Εµπόριο Η- ιακυβέρνηση Η-Επιχειρείν ιαχείριση Πληροφοριών ίκτυα - ια-δίκτυο Ασφάλεια Π. Συστηµάτων Τεχνολογικό Υπόβαθρο Τεχνο-νοµικό Κοινωνικό Περιβάλλον Περιβάλλον Κοινωνικό Υπόβαθρο 6
Κατηγορίες Ηλεκτρονικού Επιχειρείν B2C B2G Επιχείρηση Α C2C Καταναλωτής B2B C2G ηµόσιος Φορέας Επιχείρηση Β 7 Ηλεκτρονικό Εµπόριο και Ηλεκτρονικό Επιχειρείν To Ηλεκτρονικό Επιχειρείν (Electronic Business) περιλαµβάνει όλες εκείνες τις διαδικασίες που έχουν να κάνουν µε την εφαρµογή τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (ICT) για την υλοποίηση σχέσεων: Β2Β, B2C, G2C, G2B, Β2Ε To Ηλεκτρονικό Εµπόριο (Electronic Commerce) περιλαµβάνει µόνον εκείνες τις διαδικασίες αλληλεπίδρασης που αναφέρονται και συσχετίζονται µε το εµπόριο (δηλ. αγορά και πώληση) 8
Ηλ. Εµπόριο: Υποσύνολο Ηλ. Επιχειρείν Σχετίζεται µε συναλλαγές: (αγορά και πώληση προϊόντων) B2C B2Β G2Β e-commerce B2E G2G / G2E / G2C e-business 9 Παραδείγµατα Εφαρµογών Β2Β Ηλεκτρονική ανταλλαγή εταιρικών εγγράφων τιµολόγια, συµβόλαια Ηλεκτρονική διεκπεραίωση & ιαχείριση προµηθειών πρώτες ύλες, εξοπλισµός κ.τ.λ. Καταµερισµός εργασιών µεταξύ εταιριών κοινή χρήση πόρων, δεδοµένων, ηλεκτρονικού εξοπλισµού 12
ραστηριότητες Προσανατολισµένες προς τον Καταναλωτή (Consumer-Oriented) Επιχείρηση προς Καταναλωτή (Business-to-Customer) B2C To Μοντέλο Άµεσων Πωλήσεων (Direct Sales) της Dell Πελάτης προς Πελάτη (Customer-to-Customer) To Μοντέλο του e-bay (ηλεκτρονικές δηµοπρασίες) Government-to-Customer (G2C) http://www.policeauctions.com/ Ειδικές περιπτώσεις: Καταναλωτής προς Επιχείριση (C2B) Case Study: Priceline (http://www.priceline.co.uk/) Οι αγοραστές ορίζουν τιµή για την υπηρεσία που επιθυµούν, και οι επιχειρήσεις αποφασίζουν αν θα πουλήσουν. 13 http://www.priceline.co.uk/ 14
http://www.policeauctions.com/ 15 Επιχείρηση-προς-Καταναλωτή (B2C) Συναλλαγές µεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών όπως το λιανικό εµπόριο ή η παροχή υπηρεσιών Η µεγάλη του εξάπλωση οφείλεται στη διάδοση του Internet Το Η-Εµπόριο (E-Commerce) είναι η βασική µορφή του Η- Επιχειρείν B2C 16
Παραδείγµατα Εφαρµογών Β2C (1/2) Ηλεκτρονικά καταστήµατα www.amazon.com Ηλεκτρονικά πολύ-καταστήµατα www.jango.com Ηλεκτρονικές δηµοπρασίες www.ebay.com Ηλεκτρονική τραπεζική www.alpha.gr, www.winbank.gr 17 Παραδείγµατα Εφαρµογών Β2C (2/2) Ηλεκτρονική δηµοσιογραφία αγορά πληροφοριών www.naftemporiki.gr, http://www.tanea.gr/front_page.php Μεταφορές www.easyjet.com Τουριστικός τοµέας 18
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και ηµόσιος Φορέας Αφορά ουσιαστικά υποσύνολο της Η- ιακυβέρνησης ηµόσιος Φορέας προς Επιχείρηση ( -Ε / G2B) Ηλεκτρονική διεκπεραίωση φορολογικών υποχρεώσεων εταιριών ιαγωνισµοί για δηµόσια έργα ή προµήθειες Ηλεκτρονική παροχή πληροφορίας για εµπορικά θέµατα ηµόσιος Φορέας προς Πολίτη ( -Π / G2C) Ηλεκτρονική υποβολή φορολογικής δήλωσης (www.gsis.gov.gr/) Ηλεκτρονική υποβολή ΦΠΑ (www.taxisnet.gr) Ηλεκτρονική προµήθεια πιστοποιητικών και βεβαιώσεων 21 http://www.ika.gr/gr/infopages/yphr/home.cfm 22
Πλεονεκτήµατα Ηλ. Εµπορίου Πρόσβαση στις υπηρεσίες από οποιοδήποτε χώρο, οποιοδήποτε χρόνο υνατότητα παρακολούθησης των επιλογών και των αιτηµάτων των πελατών ηλεκτρονικά. Οι επιχειρήσεις µπορούν να αναλύσουν / αξιολογήσουν το ενδιαφέρον των πελατών για διάφορα προϊόντα-υπηρεσίες, π.χ. βάσει της επισκεψιµότητας σελίδων Web. Λεπτοµερής πληροφόρηση για τις προτιµήσεις των πελατών (mass customization) Μικρότεροι χρόνοι απόκρισης στην εφοδιαστική αλυσίδα. 31 Οφέλη Ηλεκτρονικού Εµπορίου Επιχειρήσεις/Οργανισµοί υνατότητα παγκόσµιας παρουσίας Βελτιωµένη ανταγωνιστικότητα Παροχή εξειδικευµένων υπηρεσιών στους πελάτες Ελαχιστοποίηση κόστους παραγωγής Νέες επιχειρηµατικές ευκαιρίες Καλύτερη ιαχείριση προµηθευτικής αλυσίδας Καταναλωτές/Πολίτες Αυξηµένες δυνατότητες επιλογής Εξειδίκευση υπηρεσιών και προϊόντων Λήψη εξειδικευµένων αγαθών Μείωση των τιµών Νέαπροϊόντακαι υπηρεσίες Άµεσηκάλυψηαναγκών 32
Περιορισµοί Ηλεκτρονικού Εµπορίου Τεχνικοί περιορισµοί Έλλειψη ασφάλειας, αξιοπιστίας Έλλειψη προτύπων Ανεπαρκές εύρος ζώνης τηλεπικοινωνιών ύσκολη η Ολοκλήρωση (Integration) / ιασυνδεσιµότητα µεταξύ εφαρµογών Internet, λογισµικού ΗΕ, βάσεων δεδοµένων. Μη τεχνικοί περιορισµοί Κόστος και δικαιολόγηση Ασφάλεια και διασφάλιση απορρήτου Έλλειψη εµπιστοσύνης και αντίσταση χρηστών Άλλοι περιοριστικοί παράγοντες (νοµικά θέµατα, ακριβή πρόσβαση στο Net 33 Ηλεκτρονικές Αγορές (Electronic Markets) (1/8) SOURCING Vendor ORDERING DELIVERY Customer PAYMENT 41
Ηλεκτρονικές Αγορές (Electronic Markets) (2/8) SOURCING Contact Vendor Price Determination Product Evaluation Closure Customer 42 Ηλεκτρονικές Αγορές (Electronic Markets) (3/8) Πωλητής Επικοινωνία Προσέγγιση Πελατών Καθορισµός Τιµής Υψηλότερη τιµή Εκτίµηση προϊόντος ιαφήµηση των χαρακτηριστικών του προϊόντος Αγοραστής Επικοινωνία Εύρεση του κατάλληλου προϊόντος Καθορισµός Τιµής Χαµηλότερη τιµή Εκτίµηση προϊόντος Καλή αναλογία απόδοση/τιµή Kόστος αναζήτησης υψηλό για τον αγοραστή και τον πωλητή!! 43
Ηλεκτρονικές Αγορές (Electronic Markets) (4/8) Οι Ηλεκτρονικές Αγορές Β2Β αποτελούν ενδιάµεσες οντότητες (intermediaries) που επιλύουν το πρόβληµα της αναζήτησης προϊόντων / προµηθευτικών αγαθών µεταξύ επιχειρήσεων. Επίσης, ονοµάζονται και ως: E-Exchanges, B2B Exchanges E-Hubs, B2B Hubs E-Marketspaces E-Catalogues E-procurement 44 ΓιατίοιΗλ. Αγορές µειώνουν τα κόστη αναζήτησης (5/8) Πωλητές Πελάτες Αριθµός Συνδέσεων = N 2 45
ΓιατίοιΗλ. Αγορές µειώνουν τα κόστη αναζήτησης (5/8) Vendors Customers Αριθµός Συνδέσεων = 2 X N Μείωση του Κόστους Συναλλαγών 46 Ηλεκτρονικές Αγορές (B2B) b2b.yahoo.com (1/2) 47
Ηλεκτρονικές Αγορές B2B b2b.yahoo.com (2/2) 48 Ηλεκτρονικές Αγορές & ηµοπρασίες B2B (7/8) Η ηλεκτρονική δηµοπρασία (electronic auction) αποτελεί ουσιαστικά µια ηλεκτρονική αγορά όπου η τιµή αγοράς καθορίζεται «δυναµικά», από τους αγοραστές. Είδη Ηλεκτρονικών ηµοπρασιών Ascending (English) Descending (Dutch) Sealed bid (First-price) Sealed bid (Second price) Double auctions http://www.agorics.com/library/auctions.html 51
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και µείωση Κόστους (Παράδειγµα) US $ Airline Ticket Banking Bill Payment Traditional system 8.0 1.08 2.22-3.32 Telephonebased 0.54-5.00 Internetbased 0.10 0.13 0.65 to 1.10 Savings (%) 87 89 71 to 67 (Forrester Research Group2001) 55 Μελέτη Περίπτωσης (B2B) No1: Intel Corporation 1998: H Intel δηµιουργεί και στέλνει καταλόγους σε πιθανούς της πελάτες,µαζί µε πληροφορίες διαθεσιµότητας προϊόντων. Χρήση FAX, συµβατική αλληλογραφία ιανοµή Αργή,Ακριβή, όχι Επίκαιρη 1999: ικτυακός τόπος (extranet) Αυτοµατοποιηµένες παραγγελίες, Παρακολούθηση παραγγελιών από τους πελάτες Σύνδεση µε εργοστάσιαπελατώνµέσω του Internet και παρακολούθηση της κατανάλωσης των εξαρτηµάτων της σε πραγµατικό χρόνο Πρόβλεψη ζήτησης, προγραµµατισµός παραγωγής & έγκαιρων παραδόσεων Εξάλειψη 45.000 FAX µε Ταϊβάνανάτρίµηνο 1 δισ. $ το πρώτο µήνα της λειτουργίας 56
Παραδοσιακή Εφοδιαστική Αλυσίδα Factory Retailer Customer Distribution Centers 62 Σήµερα, ΤΠΕ (Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών ICT) και ιαχείριση Εφ. Αλυσίδας (SCM) Factory IT Customer Distribution Centers Distribution Centers Retailers 63
Σµίκρυνση Προµηθευτικής Αλυσίδας Manufacturer Manufacturer Manufacturer Wholesaler Distributor Disintermediation E-intermediaries Retailer Consumer Consumer Consumer 64 Ενδο-Επιχειρησιακό ΗΕ και B2E Αντιπροσωπευτικές εφαρµογές B2E: Οι υπάλληλοι επιλέγουν από ηλεκτρονικούς καταλόγους και παραγγέλνουν ηλεκτρονικά τα εξαρτήµατα / υλικά / αναλώσιµα που τους είναι απαραίτητα. Ηλεκτρονικά Καταστήµατα στο Intranet της επιχείρησης για τους υπαλλήλους της Επιχείρησης, (συνήθως µε έκπτωση). Ηλεκτρονική Πρόσβαση στους πόρους της επιχείρησης (Βάσεις εδοµένων, έγγραφα, εφαρµογές κ.λ.π). Παροχή εργαλείων για αποµακρυσµένη σύνδεση στο Intranet της επιχείρησης. Η επιχείρηση επιµορφώνει / εκπαιδεύει τους υπαλλήλους της κάνοντας χρήση ηλεκτρονικών µέσων (e-learning) 76
Ενδο-Επιχειρησιακό ΗΕ και Σχέσεις µεταξύ Τµηµάτων της Επιχείρησης 80 Ενδο-Επιχειρησιακό ΗΕ και Σχέσεις µεταξύ Υπαλλήλων της Επιχείρησης (E2E) Groupware εφαρµογές που επιτρέπουν την επικοινωνία / συνεργασία µεταξύ υπαλλήλων της επιχείρησης (Business ή non-business) E-mail, Chat, κοινή χρήση εφαρµογών, ανταλλαγή αρχείων, αποµακρυσµένη διαχείριση (remote desktop).. Τηλεδιάσκεψη (Teleconferencing): Η χρήσηηλεκτρονικώνµέσων για την επικοινωνία δύο ή περισσότερων ανθρώπων, που βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, σε πραγµατικό χρόνο. Βιντεοδιάσκεψη (Video teleconference): Συστήµατα τηλεδιάσκεψης µε ταυτόχρονη µετάδοση εικόνας και ήχου ανάµεσα στους συµµετέχοντες. 82
Netmeeting 83 Αρχιτεκτονική ενός Intranet 85
Extranets 86 H έννοια της Πύλης (Portal) «Ένα σηµείο που ολοκληρώνει πληροφορία, γνώση, εφαρµογές και ανθρώπους και προσφέρει εύκολη, περιεκτική και χρήσιµη προσπέλαση». Μια Πύλη οργανώνει την πληροφορία περιεχόµενο ( ΕΝ αποτελεί η ίδια βασικό προµηθευτή). Χρήση Καταλόγου δενδρικής δοµής (υπηρεσίες πλοήγησης) Συχνά παρέχει τη λειτουργικότητα µιας µηχανής αναζήτησης. Συχνά προσφέρει προσαρµογή της µορφής / περιεχοµένου στις προτιµήσεις του χρήστη (customization / personalization) http://www-900.ibm.com/developerworks/cn/web/portal/index.shtml 91
Οριζόντιες vs Κατακόρυφες Πύλες Οριζόντια Πύλη (Horizontal Portal) Η πληροφορία που παρέχεται έχει µεγάλο «εύρος» αλλά όχι µεγάλο «βάθος». www.yahoo.com Κάθετη Πύλη (Vortal) Παρέχει πληθώρα πληροφορίας ή / και υπηρεσιών, σχετικά µε συγκεκριµένη θεµατική ενότητα www.in.gr/computer Κατηγοριοποίηση των πυλών µπορεί να γίνει µε βάση την ποικιλία του περιεχοµένου τους καθώς και το εύρος της κοινότητας που απευθύνονται. Εµπορικές, Εταιρικές, Προσωπικές, http://rocks30.sdsc.edu/presentations/ucsd/mock%20and%20mueller%20slides-1/1.grids_and_portals.ppt 92 Τύποι Εταιρικών Πυλών Πύλη για τους Προµηθευτές Πύλη για τους Πελάτες Πύλη για τους Υπαλλήλους Πύλη για τους Supervisors ιαχειριστές (Administrators) Mobile Portals Πύλες προσβάσιµες από συσκευές όπως κινητά τηλέφωνα και PDAs 96
Εταιρικές Πύλες Κάθε υπάλληλος µπορεί να λαµβάνει ή να δηµιουργεί µια προσαρµοσµένη (customized) όψη και να χρησιµοποιεί τη πύλη γιαναέχειπρόσβασησε: Ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, οµάδες συζητήσεων Εταιρικά έγγραφα (σηµειώσεις, αναφορές) Εγχειρίδια πολιτικής και επιχειρηµατικών διαδικασιών Επιχειρηµατικές ειδήσεις, εξωτερικές ειδήσεις Εταιρικές εφαρµογές όπως Ηλ. Προµήθειες, e-crm, ιαχείριση Επιχειρησιακών Πόρων (ERP) 99 Εταιρικές Πύλες - Συνεργασία 102