Ύψος, βάρος, δείκτης σωματικής μάζας Σοβαρές φλεγμονές. Γυναικείος φαινότυπος Χειρουργικές επεμβάσεις. Δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου Νοσηλείες



Σχετικά έγγραφα
Εργαστηριακή διερεύνηση υπογονιμότητας στις γυναίκες

Αμηνόρροια: πλήρης απουσία εμμηνορρυσίας

Διαταραχές της έμμηνης ρύσης Από το σύμπτωμα στην αιτιολογία και την αντιμετώπιση

ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘ. Α.

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής

AMHNOΡΡΟΙΑ. Οδ. Γρηγορίου. Αναπλ. Καθηγητής

Παιδική-Εφηβική Γυναικολογία & Επανορθωτική Χειρουργική. Υπεύθυνοι Ιατροί: Καθηγητής Γ. Κρεατσάς. Καθηγητής Ε. Δεληγεώρογλου 1 / 13

gr

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCO)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΒΑΣ. ΣΙΔΕΡΗΣ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 6, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ , ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ: , FAX

Παιδογυναικολόγος: Γυναικολόγος για Παιδιά - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τετάρτη, 02 Φεβρουάριος :01

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Υπεύθυνος επιστημονικής εκπαίδευσης. Επ. καθηγητής Ν. Πανουλής B MAIEYTIKH KAI ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Διαχείριση του ζευγαριού που θέλει να τεκνοποιήσει

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές

Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής. Το θαύµα... της ζωής!

Αποτελέσματα έρευνας

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα

Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών και Σακχαρώδης Διαβήτης

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος. Νεότερες απόψεις και θεραπείες

ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ. ρ. Μυλωνάκη Θεοχαρούλα. Υπεύθυνη ιαβητολογικού Ιατρείου

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ενότητα 2: Υπογονιμότητα Γεώργιος Λ. Αντωνάκης Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

ΤΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 1

«ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ. Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα

27 /3 /2018 : Υπογονιμότητα Διερεύνηση & Αντιμετώπιση. ( Περισάκη Κυριακή /ΤΕ Μαία ) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Μαιευτική Γυναικολογική

Πρόκληση ωορρηξίας. Νεοκλής Α. Γεωργόπουλος. Επίκουρος Καθηγητής Ενδοκρινολογίας. Μαιευτικής-Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών

Στοιχειώδεις παθολογικές μεταβολές του Γεννητικού Συστήματος

KOΡΙΤΣΙΑ ΠΟΥ ΓΕΝΝΙΩΝΤΑΙ ΧΩΡΙΣ ΚΟΛΠΟ AΠΛΑΣΙΑ Η ΑΓΕΝΕΣΙΑ ΚΟΛΠΟΥ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΤΑ ΚΡΕΑΤΣΑ

ΑΠ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία

2. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

gr


Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω;

Γεννητικά όργανα. Εγκέφαλος

Πυελική μάζα. Ενότητα 3: Πύελος Παθολογία πυέλου

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

Γυναικολογικη επισκεψη

Σύνδρομο Πολυκυστικών ωοθηκών

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΩΟΘΗΚΩΝ. Θ. Πανοσκάλτσης MD, PhD, FRCOG, CCST (UK) Γυναικολόγος Ογκολόγος. Αρεταίειον Νοσοκομείο, Αθήνα

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ

Στα πτηνά το φύλο «καθορίζεται από τη μητέρα». Αυτό γιατί, το αρσενικό άτομο φέρει τα χρωμοσώματα ZZ ενώ το θηλυκό τα ZW. Έτσι εναπόκειται στο που θα

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

ΑΝΙΧΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ- ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Δρ. Ε.Τρακάκης

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΒΑΡΟΥΣ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΥΛΛΕΡΙΑΝΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ ΣΕ ΥΠΕΡΒΑΡΕΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

Υπογονιμότητα Δημήτριος Γ. Γουλής

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

ΑΚΜΗ στην ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. ΑΛΙΝ ΤΑΝΤΡΟΣ Δερματολόγος Αφροδισιολόγος

Γράφει: Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος, Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ «Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ»

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Ενδοκρινολογία Αναπαραγωγής Υπογονιµότητα Αντισύλληψη

ΑΜΗΝΟΡΡΟΙΑ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ

ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΣΒΕΣΤΗ Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος gr

Β. Σιωπηλές μεταλλάξεις: όταν προκύπτει συνώνυμο κωδικόνιο, οπότε το αμινοξύ που προκύπτει από τη μετάφραση είναι ίδιο με το φυσιολογικό

Παθολογία του εμμηνορρυσιακού κύκλου. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, MD,MSc,PhD. ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ


ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2019 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. ΡΟΥΜΤΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Νοσηλεύτρια CPN, MSc Α Παιδιατρικής κλινικής ΑΠΘ

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Ευριπίδης Μαντούδης FRCOG Γυναικολόγος Αναπαραγωγής Μαιευτήρας

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ. Σαββίδου Αβρόρα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΓΟΝΑΔΩΝ

«ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΕ ΟΜΑΔΑ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΘΥΡΟΞΙΝΗΣ»


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής

1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία;

Τι χρειάζεται κάποιος να γνωρίζει για τον Συγγενή Υπογοναδοτροφικό Υπογοναδισμό (ΣΥΥ) & το Σύνδρομο Kallmann

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCOS)

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων

Σύσταση 1. Συστήνεται στους γενικούς ιατρούς και στους άλλους ιατρούς στην ΠΦΥ να θέτουν διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ) όταν στο φλεβικό αίμα: η

Καλοήθεις παθήσεις των μαστών

Νικόλαος Δ. Βραχνής. και Εμβρυομητρικής. Αρεταίειο Νοσοκομείο

Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση και παρακολούθηση διαταραχών λειτουργίας του θυρεοειδούς σε ενήλικες

Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΒΑΡΟΥΣ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΩΝ ΛΙΠΟΚΙΝΩΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Φ. ΣΠΑΝΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥ

Από τον Κώστα κουραβανα

ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων άδειας(-ών) κυκλοφορίας

Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος

Οδηγός γονιμότητας. Όλα όσα θα θέλατε να γνωρίζετε

1. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΥ ΖΕΥΓΟΥΣ

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος»

ΠΜΣ Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

& Xρόνια. Nοσήματα: Το Μεταβολικό Σύνδρομο. Τρόπος Zωής. Νένη Περβανίδου Παιδίατρος Ιατρείο Παιδικής-Εφηβικής

Transcript:

Αμηνόρροια και ανωοθυλακιορρηκτικές καταστάσεις

Ατομικό αναμνηστικό Οικογενειακό ιστορικό Ρυθμός ανάπτυξης ύψους Ιδιαίτερη έμφαση σε κληρονομήσιμα νοσήμα Ηλικία θηλαρχής (ανάπτυξης μαστών) Ενζυμικές ανωμαλίες / ανεπάρκειες Ηλικία αδρεναρχής ρχής( (ανάπτυξης τρίχωσης ρχ εφηβαίου Ψυχολογικά & μασχάλης) / ψυχιατρικά νοσήματα Ηλικία εμμηναρχής Ρυθμικότητα & ανωμαλίες εμμ. κύκλου Διάρκεια & ανωμαλίες εμμηνορρυσίας Φυσική Εξέταση Κυήσεις, μαιευτικές επεμβάσεις Συστηματικές ασθένειες Εδ Ενδοκρινοπάθειες Νευροπάθειες Ύψος, βάρος, δείκτης σωματικής μάζας Σοβαρές φλεγμονές Γυναικείος φαινότυπος Χειρουργικές επεμβάσεις Δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου Νοσηλείες Γαλακτόρροια Λήψη φαρμάκων Ψηλάφηση ηάφησηθυρεοειδούς αδένα Διατροφή & αυξομειώσεις βάρους Εκδηλώσεις υπερανδρογοναιμίας (δασυτριχισ Πρωταθλητισμός Γυναικολογική εξέταση : έξω γεννητικά όργα Ψυχολογικές διαταραχές Ψυχικό stress

πλειάδα νοσημάτων ιερεύνηση μεγάλο κόστος εξετάσεων, οι ασθενείς εγκαταλείπουν τη διερεύνηση ατομικό και οικογενειακό ιστορικό φυσική εξέταση όλων των συστημάτων γυναικολογική γ εξέταση έναρξη εργαστηριακής διερεύνησης ης αποκλείεται εγκυμοσύνη (βhcg) θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) προλακτίνης (PRL).

ιερεύνηση δοκιμασία προγεστερόνης ( Π) θετική: ακεραιότητα γεννητικού σωλήνα,, λειτουργικό ενδομήτριο κυκλοφορούντα οιστρογόνα ωοθηκικής προέλευσης απουσιάζει η προγεστερόνη. Εφόσον οι TSH και PRL είναι φυσιολογικές και η Π θετική, = ανωοθυλακιορρηξία. δοκιμασία προγεστερόνης ( Π) αρνητική: εν εκλύονται οιστρογόνα από τις ωοθήκες εν ανταποκρίνεται το ενδομήτριο στα οιστρογόνα αυτά Υπάρχει κάποιο εμπόδιο στην διαδρομή εκροής του αίματος από την μήτρα.

δοκιμασία οιστρογόνων προγεστερόνης ( ΟΙΠ) δοκιμασία θετική: ύπαρξη μήτρας, λειτουργικότητα ενδομητρίου βατότητα γεννητικού σωλήνα,, δηλαδή η ακεραιότητα της 1ης καθοριστικής περιοχής. δοκιμασία αρνητική: Ύπαρξη μήτρας (αγενεσία, σ. MRKH / σ. Morris) βατότητα σωλήνα (άτρητος παρθενικός υμένας, εγκάρσιο διάφραγμα κόλπου, ατρησία/υποπλασία τραχήλου μήτρας)

δοκιμασία οιστρογόνων προγεστερόνης ( ΟΙΠ) δοκιμασία προγεστερόνης αρνητική και δοκιμασία οιστρογόνων προγεστερόνης θετική = έλλειψη οιστρογόνων. ανεπαρκής ωοθηκική παραγωγή οιστρογόνων (έλλειψη ωοθυλακίων 2η περιοχή) δεν διεγείρεται η ωοθήκη από υπόφυση-υποθάλαμο υποθάλαμο (3 η &4 η περιοχή) για να παράγει οιστρογόνα. FSH & LH = πολύ υψηλές => έκπτωση της ωοθηκικής λειτουργίας (πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια)(2η περιοχή). FSH & LH χαμηλά ή φυσιολογικά + δοκιμασία προγεστερόνης αρνητική => πρόβλημα 3 ης ή 4 ης περιοχής (υπόφυση ή υποθάλαμος)(ro ή CT ή MRI) τουρκικού εφιππίου, αδένωμα?

ι α τ α ρ α χ έ ς Μήτρα & γεννητικός σωλήνας (1 η καθοριστική περιοχή) Σύνδρομο Asherman Συγγενείς ανωμαλίες γεννητικού συστήματος αποφρακτικού τύπου oάτρητος παρθενικός υμένας oπλήρες εγκάρσιο κολπικό διάφραγμα oυποπλασία/ατρησία τραχήλου μήτρας Σύνδρομο MRKH Σύνδρομο πλήρους αντίστασης σε ανδρογόνα (θηλεοποιητικός όρχις)

Σύνδρομο Asherman 2 ο παθής αμηνόρροια καταστροφή ενδομητρίου, συμφύσεις (απόξεση) μετά από καισαρική τομή, εκπυρήνιση με διάνοιξη της κοιλότητας, μητροπλαστική, εμβολισμό ινομυωμάτων. υστεροσαλπιγγογραφία 3D υπερηχογραφίας Υστεροσκόπηση

Σύνδρομο Asherman υστεροσκοπική διατομή συμφύσεων τοποθέτηση παιδιατρικού καθετήρα Folley Χ 7 ημέρες μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη αντιβιοτικά ευρέος φάσματος θεραπεία με υψηλές δόσεις οιστρογόνων

Συγγενείς ανωμαλίες γεννητικού συστήματος αποφρακτικού τύπου Αποτυχία ανάπτυξης ή συνένωση των πόρων του Müller Ωοθήκες & ωοθυλακιορρηκτικό καταμήνιο κύκλο, φυσιολογικά Κρυπτομηνόρροια Κυκλικό καταμήνιο άλγος υπογαστρίου προοδευτικά επιδεινούμενο

Συνηθέστερα αίτια κρυπτομηνόρροιας ρρ άτρητος παρθενικός υμένας πλήρες εγκάρσιο κολπικό διάφραγμα υποπλασία/αγενεσία/ατρησία του τραχήλου της μήτρας.

Ατρησία παρθενικού υμένα Αιματόκολπος (άτρητος υμένας - εγκάρσιο κολπικό διάφραγμα) ) Αιματόμητρα (υποπλαστικός/άτρητος τράχηλος) Αιματοσάλπιγγα Αιμοπεριτόναιο

Ατρησία παρθενικού υμένα Εύκολη διάγνωση: επισκόπηση και ψηλάφηση αιματόκολπου (διαορθικά) Θεραπεία: διατομή τμήματός και παροχέτευση κατακρατηθέντος αίματος.

ΑΤΡΗΤΟΣ ΠΑΡΘΕΝΙΚΟΣ ΥΜΕΝΑΣ

ιάγνωση πλήρων εγκαρσίων κολπικών διαφραγμάτων ύσκολη του μέσου και ανωτέρου τριτημορίου Αμφίχειρη, δια του ορθού, γυναικολογική εξέταση Υπερηχογράφημα Αξονική τομογραφία Μαγνητική τομογραφία Θεραπεία :πλήρης εξαίρεση

Ορισμός και κριτήρια Συγγενής απλασία μήτρας και άνω 2/3 κόλπου (εντύπωμα), σε φαινοτυπικά υγιείς γυναίκες, με φυσιολογική ανάπτυξη 2 ο γενών χαρακτηριστικών φύλου (στάδιο Tanner V), 46 ΧΧ καρυότυπο, αιτιώμενες 1 ο παθή αμηνόρροια. Μεμονωμένη ολική απλασία κόλπου-μήτρας αναφέρεται ως Rokitansky ή τύπου Ι(μεμονωμένος τύπος) σύνδρομο MRKH. Ατελής απλασία ενός ή δύο κεράτων, με διαφόρων βαθμών ανάπτυξη ή και συνδυασμένη με άλλες ανωμαλίες, αναφέρεται ως MURCS (τύπου II σύνδρομο MRKH). Σπάνια αναφέρεται ως GRES (Genital-Renal-Ear Syndrome)

Άλλες παθήσεις επί συνδρόμου MRKH Ινομυώματα μ Σαλπιγγίτιδα Ενδομητρίωση Παθολογία ογ α ωοθηκών Κύστεις Συστροφή Καρκίνος

Επιδημιολογία 1 ανά 4500 γεννήσεις θηλέων. Κυρίως μεμονωμένες περιπτώσεις, (έχουν αναφερθεί και αρκετές περιπτώσεις μεταξύ αδελφών). δλ ώ) Τύπος ΙΙ- MURCS είναι πιο συχνός από τον τύπο Ι MRKH (μεμονωμένος). μ μ

Αιτιοπαθογένεια θεωρία εμπλοκής μη-γενετικών ή περιβαλλοντικών παραγόντων, πχ. Σ κύησης ή τερατογόνα προσομοιάζοντα της θαλιδομίδης (αποτυχία χ συσχέτισης με φάρμακα, ασθένειες ή τερατογόνα). ) Θεωρία πολυγονιδιακής/ πολυπαραγοντικής κληρονομικότητας με χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης σε 1 ου βαθμού συγγενείς (αύξηση οικογενούς επίπτωσης). Αυτοσωμικός επικρατής τύπος με ατελή διεισδυτικότητα και διαφοροποιημένη έκφραση μεμονωμένης γονιδιακής μετάλλαξης ή περιορισμένη χρωμοσωμική μετάθεση, μη-εμφανή μφ σε καρυοτυπική εξέταση.

Αιτιοπαθογένεια ΙΙ ιάμεσα και τελικά ελλείμματα σε χρωμόσωμα 22 και 4, αντίστοιχα. Ο μεγάλος αριθμός γονιδίων που περιλαμβάνονται στις περιοχές αυτές καθιστά δύσκολη την ανεύρεση και ταυτοποίηση του υπεύθυνου γονιδίου. Γαλακτοζαιμία [galactose-1-phosphate uridyl transferase (GALT)] Κυστική ίνωση [γονίδιο για cystic fibrosis transmembrane regulator (CFTR) chloride channel] Αντι-Μυλλεριανή ορμόνη και ο υποδοχέας της (AMH), WT1 - PAX2 HOXA7 - HOXA13 PBX1 - WNT4 TCF2 (v-hnf1 ή HNF-1 β)

Τεχνικές Μη-επεμβατική (πρώτης γραμμής) Frank's: διαστολές με κηρία Hegar, προοδευτικά αυξανόμενα σε μήκος και δά διάμετρο για 20 λεπτά/ημέρα. (6 εβδομάδες έως μήνες) Επιτυχία 78% - 92%. Επιπλοκές σπάνιες: ουρηθρίτιδα, κυστίτιδα, συρίγγια κόλπο-έντερο-κολπικά, κολπικά πρόπτωση. Περιορισμός: κολπικό εντύπωμα βάθους >2-4 εκ. Τροποποίηση αποτελεί το ποδήλατο του Ingram. Επεμβατικές Williams, Creatsas, Abbe-McIndoe, Vecchietti, Sigmoidal colpoplasty.

Ψυχολογική επιβάρυνση ψυχολογικό στρες, κατάθλιψη, χαμηλή αυτoεκτίμηση, διαταραχές στην εικόνα σώματος, άγχη σχετικά με την απουσία της θηλυκότητας και της αναπαραγωγικής ικανότητας Anxiety and Depression in Adolescents with Polycystic Ovary Syndrome and Mayer-Rokitansky- Küster-Hauser Syndrome. V. Laggari, S. Diareme, S. Christogiorgos, g E. Deligeoroglou, g P. Christopoulos, J.Tsiantis, G. Creatsas. J Psychosom Obstet Gynaecol. 2009 (in press).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΤΑ ΚΡΕΑΤΣΑ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ 178 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ Χριστόπουλος Π., εληγεώρογλου Ε., Κοντοράβδης Α., Αραβαντινός Λ., Μπότσης., Παπαδιάς Κ., Κρεατσάς Γ. Τμήμα Παιδικής-Εφηβικής Γυναικολογίας & Επανορθωτικής Χειρουργικής, Β Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημίου Αθηνών, Αρεταίειον Νοσοκομείο.

Υλικό και Μέθοδος: 178 νέες MRKH γυναίκες, πλαστική κόλπου κατά Κρεατσά, χρονικό διάστημα:1987-2008. Απώλεια αίματος ά ιάρκεια επέμβασης Παραμονή στο Νοσοκομείο Πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές Ευρήματα κατά τις επισκέψεις παρακολούθησης, (λειτουργικό βάθος, εύρος, κλίση άξονα,). Χρονική απόσταση χ/ου 1 ης επαφής Ποιότητα σεξουαλικής επαφής (εκφράζονταν από τις ίδιες)

Βάθος: εκτιμήθηκε με sonovaginography. Η επέμβαση θεωρήθηκε επιτυχής σε ανεύρεση νεόκολπου με βάθος 10-1212 cm και εύρος 4-5 cm. Ηπαρακολούθηση η των ασθενών στους 1, 6 και 12 μήνες μετά την επέμβαση. Η ποιότητα των σεξουαλικών επαφών και ο βαθμός ικανοποίησης κατά την επαφή καταγράφηκαν ως «ικανοποιητικά», ά «επαρκή» ή ή «ανεπαρκή» ή από τις ίδιες τις ασθενείς. Αναζητήθηκαν - καταγράφηκαν πιθανά ενοχλήματα κατά την επαφή.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σε 171 από 178 ασθενείς (96%) διαπιστώθηκε λειτουργικός κόλπος βάθους 10-1212 εκ και εύρους 4-5 εκ. Στις υπόλοιπες 7 ασθενείς (4%), κατά την επανεξέταση παρακολούθησης, διαπιστώθηκε νεόκολπος βάθους 7-9 εκ και εύρους 2-3 εκ. 200 150 96% 100 50 0 ΒΑΘΟΣ 10-12εκ 7-9εκ

6/178 περιπτώσεις δά διάσπασης τραύματος (3,9%) Αμελητέα απώλεια αίματος διεγχειρητικά Μέση διάρκεια νοσηλείας (Νοσοκομείο):4,8 ημέρες. Μέση απόσταση «χ/ου - 1 ης επαφής»: 7 μήνες (2-25) 25) Μόνο 1 ασθενής ανέφερε αιμορραγία κατά τη Μόνο 1 ασθενής ανέφερε αιμορραγία κατά τη διάρκεια της πρώτης σεξουαλικής επαφής.

Εκατόν εξήντα οκτώ νεαρές (94,3%) χαρακτήρισαν τη σεξουαλική τους ζωή ως «ικανοποιητική», ενώ από τις υπόλοιπες χαρακτηρίστηκε ως «επαρκής». Καμία δεν ανέφερε δυσπαρεύνια ή ξηρότητα κατά τη δά διάρκεια των επαφών. 94,3%

Συμπεράσματα και συστάσεις: Μη-επεμβατικές μέθοδοι αποτελούν 1 ης γραμμής επιλογή για δημιουργία νεόκολπου, όταν είναι εφαρμόσιμες (2-4 εκ). Καλύτερη χειρουργική τεχνική είναι αυτή με την οποία είναι περισσότερο εξοικειωμένος ο χειρουργός. Απαιτείται ψυχολογική προετοιμασία και υποστήριξη (Μελλοντική γονιμότητα, παρένθετη μήτρα) Πιθανότητα εμφάνισης σε επόμενες γενεές δεν μπορεί να εκτιμηθεί.

Συμπεράσματα μελέτης: Η πλαστική κόλπου κατά Κρεατσά είναι μια τεχνική: αποτελεσματική, (βάθος, εύρος, κλίση άξονα) (σεξουαλικήξ λ ήικανοποίηση) ) γρήγορη, ρη, (30 λεπτά χειρουργ. ργ χρόνος, μικρή διάρκεια νοσηλείας) καλά ανεκτή, (όχι διαστολές και ψυχολογικός φόρτος, όχι αιμορραγία μετά την 1 η επαφή) εύκολα εφαρμόσιμη (εύκολη, απλά χειρ. εργαλεία) ασφαλής (σπάνιες επιπλοκές)

ι α τ α ρ α χ έ ς Ωοθήκη (2 η καθοριστική περιοχή) Γοναδική δυσγενεσία o Σύνδρομο Turner o Μωσαϊκισμοί o Γοναδική δυσγενεσία 46ΧΥ (σύνδρ. Swyer) o Σύνδρομο ανθεκτικών ωοθηκών o Πώ Πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια Χρόνια ανωοθυλακιορρηξία o Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών o Θηκωμάτωση στρωμάτωση η μ η( (Hyperthecosis) o Σύνδρομο HAIRAN

Πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια Εμμηνόπαυση πριν τα 40 1% γυναικών Σε 1 ο παθή αμηνόρροια = 10-28% Αίτια: όλες οι ανωμαλίες φυλετικών χρωμοσωμάτων (επιταχυνόμενη ατρησία ωοθυλακίων), αυτοάνοσα νοσήματα, ωοφορίτιδα παρωτίτιδας, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία. Κλινική εικόνα: από ηλικία που εξαντλούνται τα ωοθυλάκια Όλες οι ασθενείς -> ορμονική υποκατάσταση

Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών Polycystic Ovarian Syndrome PCOS

Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) 1935 από τους Stein και Leventhal Ενοχοποιούνται γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Μεγάλη ετερογένεια κλινικής εικόνας (πολυγονιδιακή-πολυπαραγοντική γ ή ρ γ ήαιτιοπαθογένεια). ) διαταραχές εμμηνορρυσιακού κύκλου, Κλινική υπερανδρογοναιμία δασυτριχισμός, ακμή, ανδρικού τύπου αλωπεκία βιοχημική υπερανδρογοναιμία FAI [(Total Testo / SHBG)x100] παχυσαρκία. Μακροπρόθεσμες εκδηλώσεις: Σακχαρώδης ιαβήτης τύπου 2 Μεταβολικό Σύνδρομο ο Καρδιαγγειακές παθήσεις

Επίσημοι ορισμοί του ΣΠΩ National Institutes of Health sponsored conference on polycystic y ovary syndrome (NIH), 1990 The Rotterdam ESHRE/ASRM sponsored PCOS consensus workshop group, 2003 Να περιλαμβάνονται όλα τα παρακάτω: - Χρόνια ανωοθυλακιορρηξία - Κλινική και/ή βιοχημική υπερανδρογοναιμία Να περιλαμβάνονται τουλάχιστον 2 από τα 3 ακόλουθα: Ολιγο-ανωοθυλακιορρηξία Κλινική και/ή βιοχημική υπερανδρογοναιμία Πολυκυστική ωοθήκη (εξέταση μέσω υπερήχων) - Εξαίρεση άλλων αιτίων όπως : - Συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων - Υποθυρεοειδισμός - Σύνδρομο Cushing - Υπερπρολακτιναιμία - Αδ Ανδρογονο-εκκριτικοί όγκοι - Φαρμακευτικά επαγόμενη υπερανδρογοναιμία (ιατρογενής)

Επιδημιολογία του ΣΠΩ Επιπολασμός (κριτήρια NIH), σε αναπαραγωγική ηλικία: 6.5-8%, (1/13-15 γυναίκες). Επιπολασμός (κριτήρια Rotterdam - πιο διευρυμένα): 26% (NIH Χ3). Η υπερανδρογοναιμία αποτελεί το σημαντικότερο κριτήριο για τη διάγνωση, ενώ η πολυκυστική εμφάνιση των ωοθηκών είναι το πιο συνηθισμένο χαρακτηριστικό (91% από τις διαγνωσμένες με κριτήρια Rotterdam και 85% από τις διαγνωσμένες με κριτήρια ΝΙΗ). Αντίθετα, μελέτη σε Ελληνίδες με ΣΠΩ (κριτήρια Rotterdam): 80,60% βιοχημική υπερανδρογοναιμία, ο συνηθέστερος φαινότυπος. Άρα, επίδραση εθνικότητας όσον αφορά τη συχνότητα διαφόρων κλινικών & βιοχημικών χαρακτηριστικών του ΣΠΩ.

Αιτιοπαθογένεια του ΣΠΩ Πολυπαραγοντική αιτιολογία + γενετική προδιάθεση + περιβαλλοντικοί παράγοντες = τελική κλινική εικόνα του συνδρόμου. ΣΠΩ = αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης αρχικής διαταραχής στη σύνθεση των ανδρογόνων, με περιβαλλοντικούς παράγοντες (κοιλιακό πάχος, παχυσαρκία και αντίσταση στην ινσουλίνη). Σε μερικούς ασθενείς η διαταραχή είναι τόσο σοβαρή που οδηγεί σε ΣΠΩ ακόμα κι απουσία περιβαλλοντικών παραγόντων. Στοάλλοάκρο,, μικρή διαταραχή στην έκκριση ανδρογόνων μπορεί να πολλαπλασιαστεί από συνύπαρξη κοιλιακού πάχους, παχυσαρκίας και/ή ινσουλινοαντοχής. Μεταξύ των δύο άκρων, μεσολαβεί ένα φάσμα σοβαρότητας της αρχικής διαταραχής στην έκκριση ανδρογόνων, που εξηγεί την ετερογένεια των γυναικών με ΣΠΩ όσον αφορά την παρουσία παχυσαρκίας και μεταβολικών διαταραχών.

Κύριοι μηχανισμοί παθοφυσιολογίας του ΣΠΩ διαταραχή του άξονα υποθαλάμου υπόφυσης - ωοθηκών, διαταραχή της ωοθηκικής λειτουργίας, διαταραχή μεταβολισμού μ στεροειδών ορμονών ωοθήκης ήης αντίσταση στην ινσουλίνη (υπερινσουλιναιμία). Καθένας απ τους προαναφερθέντες μηχανισμούς έχει θεωρηθεί ως πρωτογενής και οι άλλοι ως δευτερεύοντες, συνεργικοί ή δευτερογενείς. Τα τελευταία χρόνια, η αντίσταση στην ινσουλίνη θεωρείται ως κύριος παθογενετικός μηχανισμός του συνδρόμου και η διαταραχή του άξονα και της ωοθηκικής λειτουργίας ως δευτερεύοντες μηχανισμοί παθογένειας

Αντίσταση σε ινσουλίνη = μειωμένη χρήση γλυκόζης μετά χορήγηση ινσουλίνης (10-25% πληθυσμού & 50% ΣΠΩ γυναικών) Κριτήρια μεταβολικού συνδρόμου (3/5) Κριτήριο Όριο Κεντρικού τύπου παχυσαρκία Περίμετρος μέσης Αρτηριακή πίεση Τριγλυκερίδια HDL-χοληστερόλη >88εκατοστά 130/ 85 mm Hg 150 mg / dl < 50 mg / dl Σάκχαρο 0 και 2 ώρες μετά 110 126 mg/dl (0 ) και/ή από 75 gr γλυκόζης per os 140 199 mg/dl (2 ώρες μετά)

Ανωοθυλακιορρηξία υπερινσουλιναιμία υπερανδρογοναιμίας => OGTT (75gr) Σάκχαρο ορού (2 ώρες) <140 mg/dl = κφ 140-199 mg/dl = διαταραχή ανοχής γλυκόζης >200 mg/dl = Σ τύπου ΙΙ. Ινσουλίνη ορού (2 ώρες) ) 100-150 μu/ml = πιθανή αντίσταση 151-300 μu/ml = αντίσταση στην ινσουλίνη, >300 μu/ml l = σοβαρή αντίσταση στην ινσουλίνη.

Προηγείται η υπερινσουλιναιμία ήη υπερανδρογοναιμία? καταστολή πολυκυστικής ωοθήκης με GnRH αγωνιστή = όχι αντίστασης στην ινσουλίνη, ούτε Χορήγηση ινσουλίνης σε ΣΠΩ ανδρογόνα. υπερινσουλιναιμίας. Λήψη γλυκόζης από υπερανδρογοναιμικές ασθενείς => ινσουλίνης/ανδρογόνων. μείωση ΒΜΙ => ινσουλίνης/ανδρογόνων και IGFBP-1 (insulin-like growth factor binding protein type 1). η ινσουλίνη παραγωγή ανδρογόνων από κύτταρα θήκης Μετά ανδρογόνων με GnRH αγωνιστή η υπερινσουλιναιμία παραμένει στις υπέρβαρες ΣΠΩ ιόρθωση υπερανδρογοναιμίας με Α, εκτομή ωοθηκών ή drilling, δεν επαναφέρει αντίσταση σε ινσουλίνη και λιπιδαιμικό προφίλ σε φυσιολογικά επίπεδα.

Οικογενής και γενετική προδιάθεση του ΣΠΩ Οι 1 ου μάρτυρες: βαθμού συγγενείς των ασθενών παρουσίαζαν σε σχέση με 5-6 φορές μεγαλύτερη επίπτωση του ΣΠΩ, αυξημένη επίπτωση ολιγομηνόρροιας, αυξημένη η επίπτωση πολυκυστικής μορφολογίας ωοθηκών,, αυξημένη επίπτωση υπερανδρογονισμού [αυξημένη Τ και DHΕAS] αυξημένη επίπτωση μεταβολικών διαταραχών (Σ, λιπιδιακό προφίλ, αρτηριακή υπέρταση, αθηροσκλήρωση) Οι άνδρες προερχόμενοι από οικογένειες ασθενών εμφάνιζαν αυξημένη τριχοφυΐα, αλωπεκία κεφαλής, ολιγοσπερμία και αυξημένα επίπεδα LH.

Οικογενής και γενετική προδιάθεση του ΣΠΩ Υπολογιζόμενη πιθανότητα μεταβίβασης είναι 0,4. 0,5 σε αυτοσωμική επικρατή και 0,25 σε αυτοσωμική υπολειπόμενη. Προτεινόμενοςτρόποςκληρονομικότητας: αυτοσωμικός επικρατής με ποικίλη διεισδυτικότητα. Φυλοσύνδετη κληρονομικότητα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Υπολειπόμενη είναι απίθανη (το σύνδρομο επηρεάζει αρκετές γενιές). Επικρατέστερος ρ μηχανισμός μ αιτιοπαθογένειας του ΣΠΩ (σε μεταβολές από την εμβρυική ζωή) =έκθεση των εμβρύων σε ανδρογόνα κατά τη διαφοροποίηση των ιστών (σχετικών με μεταβολισμό και αναπαραγωγή) => επηρεάζεται οργανογένεση και μελλοντικός φαινότυπος, καθώς αυξημένα ενδομήτρια επίπεδα ανδρογόνων επιφέρουν τροποποιήσεις στην έκφραση γονιδίων.

Μοριακή - γενετική βάση του ΣΠΩ Περίπλοκο γενετικό σύνδρομο με πολλαπλές μοριακές βλάβες. Πληθώρα γονιδίων παρουσιάζει τροποποιημένο πρότυπο έκφρασης δεικνύοντας ότι η γενετική ανωμαλία στο ΣΠΩ επηρεάζει τα μονοπάτια μεταγωγής σήματος, ελέγχοντας την έκφραση οικογένειας γονιδίων, παρά ενός μόνο γονιδίου. Γονίδια που θεωρούνται υποψήφια ως γενετική βάση του ΣΠΩ: σχετιζόμενα με την αντίσταση στην ινσουλίνη, σχετιζόμενα με βιοσύνθεση και δράση ανδρογόνων, γονίδια που κωδικοποιούν φλεγμονώδεις κυτταροκίνες, άλλα υποψήφια γονίδια.

απώλεια βάρους >5%= Θεραπευτικοί στόχοι αντίστασης, υπερναδρογοναιμίας, επάνοδος ωοθυλακιορρηξίας (άσκηση, μετφορμίνη, υποθερμιδική δίαιτα). Επιθυμητή άμεσα κυοφορία => IVF. Μη επιθυμητή κυοφορία: ανωοθυλακιορρηξία χωρις δασυτριχισμό -> μεδροξυ-προγεστερόνης => αιμορραγία εξ αποσύρσεως συνδυασμένα αντισυλληπτικά δισκία & δακτύλιοι (αντισυλληπτική κάλυψη)

Μετφορμίνη μονοθεραπεία 500 mg Χ2 => ωοθυλακιορρηξία στο 40%. Επιπλοκή: γαλακτική οξέωση σε σήψη, συμφορητική καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια. Πριν από την έναρξη λήψης, έλεγχος νεφρικής λειτουργίας (κρεατινινή ή <1.4 mg/dl) Ανεπιθύμητες ενέργειες: Κοιλιακά άλγη, ναυτία/έμετος, ανορεξία και διάρροιες. ελαχιστοποιούνται με δοσολογίας και λήψη κατά την διάρκεια ή μετά το γεύμα. σταδιακή