Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ"

Αοιδή Βλαστός
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΙΟΦΘΑΛΜΗ ΟΡΑΣΗ ΦΟΡΙΕΣ ΤΡΟΠΙΕΣ ΨΕΥΔΟΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΚΛΕΙΩ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ Επ. Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Τμήμα Στραβισμού, ΠΓΝΑ«Γ.Γεννηματάς»

2 Διόφθαλμη όραση Εγκεφαλική διεργασία με την οποία επιτυγχάνεται ενοποίηση των δύο αμφιβληστροειδικών εικόνων σε μία μονήρη αντίληψη Πλεονεκτήματα φυσιολογικής διόφθαλμης όρασης μικρή διεύρυνση του οπτικού πεδίου κροταφικά Στερεοσκοπική οξύτητα

σε μία μονήρη αντίληψη Πλεονεκτήματα φυσιολογικής διόφθαλμης

3 Βαθμίδες διόφθαλμης όρασης Ταυτόχρονηδιόφθαλμηαντίληψη Ταύτιση Αισθητηριακή Ικανότητα ενοποίησης σε μία μοναδική αντίληψη δύο όμοιων αμφιβληστροειδικών εικόνων Κινητική Ικανότητα ρύθμισης της θέσης των ματιών ώστε να σχηματίζονται οι δύο εικόνες ενός αντικειμένου σε αντίστοιχες αμφιβληστροειδικές περιοχές Στερεοσκοπικήόραση

εικόνων Κινητική Ικανότητα ρύθμισης της θέσης των ματιών ώστε να σχηματίζονται οι

4 Ταύτιση Κινητικήταύτιση Σύγκλιση ταύτισης(θετικό εύρος ταύτισης) Απόκλιση ταύτισης(αρνητικό εύρος ταύτισης)

5 Οφθαλμική κινητικότητα Συζυγείςκινήσειςοφθαλμών(versions) Ταυτόχρονη κίνηση των οφθαλμών προς την ίδια κατεύθυνση Δεξιά- αριστερή βλεμματική στροφή Άνω κάτωβλεμματικήστροφή Δεξιά αμφοτερόπλευρη κυκλοστροφή Αριστερή αμφοτερόπλευρη κυκλοστροφή

Δεξιά- αριστερή βλεμματική στροφή Άνω κάτωβλεμματικήστροφή

6 Σακκαδικές κινήσεις υπερπυρηνικά κέντρα Έλεγχος οριζοντίων συζυγών κινήσεων Παράμεσος δικτυωτός σχηματισμός γέφυρας

7 Μησυζυγείςοφθαλμικέςκινήσεις(vergence) Ταυτόχρονη κίνηση των ματιών προς αντίθετες κατευθύνσεις Σύγκλιση(convergence) οφθαλμοί στρέφονται ρινικά Απόκλιση(divergence) στρέφονται κροταφικά Θετική αρνητική κάθετη απόκλιση Αμφοτερόπλευρη έσω έξω κυκλοστροφή

οφθαλμοί στρέφονται ρινικά Απόκλιση(divergence) στρέφονται

8 Ταχύτητα οφθαλμικών κινήσεων Ταχείες συζυγείς (σακκαδικές) κινήσεις ΒΒραδείες µη συζυγείς οφθαλµικές κινήσεις

9 Ανατομία εξοφθαλμίων μυών Έκφυση 4 ορθών µυών + άνω λοξού µυός: δακτύλιος Zinn Έκφυση Ε Ε κάτω λοξού: εντύπωµα ρινικού οστού, πλησίον δακρυικού βόθρου Κατάφυση ορθών : πέριξ ΣΚΟ, σπείραµα Tillaux Κατάφυσηλοξών : άνωλοξός: οπίσθιο, άνω, έξωτεταρτηµόριο κάτωλοξός:οπίσθιο, κάτω, έξωτεταρτηµόριο

δακρυικού βόθρου Κατάφυση ορθών : πέριξ ΣΚΟ, σπείραµα Tillaux

10 Δευτερεύουσα τριτεύουσα δράση ορθών-λοξών μυών Οριζόντιαδράση ΟΡΘΟΙ ΛΟΞΟΙ έσω στροφείς έξω στροφείς Κυκλοστροφικήδράση ΑΝΩ(ορθός + λοξός) έσω κυκλοστροφείς ΚΑΤΩ(ορθός + λοξός) έξω κυκλοστροφείς

11 Οι λοξοίµυςεµφανίζουν: τη µέγιστη κάθετη δράση τους σε θέση προσαγωγής και τη µέγιστη κυκλοστροφική σε θέση απαγωγής

12 Οφθαλμοκινητικοί μυς Συναγωνιστές(ομόπλευροι) άνωορθός κάτωλοξόςδο Ανταγωνιστές(ομόπλευροι) έσω έξωορθόςδο Συζυγείςμυς(ετερόπλευροι συναγωνιστές) ΕσωορθόςΔΟ έξωορθόςαο

13 Νόμοι οφθαλμικής κινητικότητας Νόμος Herring Ότανσεέναν οφθαλμοκινητικό μυ αποστέλλεται μία νευρική ώση για να συσπαστεί, μία ίσου μεγέθους νευρική ώση αποστέλλεται και στο συζυγή μυ του

14 Νόμος Sherrington Ότανσεέναν οφθαλμοκινητικό μυ αποστέλλεται μία νευρική ώση για να συσπαστεί, μία ίσου μεγέθους ανασταλτική ώση αποστέλλεται στον ανταγωνιστή του για να χαλαρώσει

15 Διαταραχές οφθαλμικής κινητικότητας Καταστάσεις με παθολογική θέση ή παθολογική κίνηση των οφθαλμών ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ Νευρομυικές διαταραχές των οφθαλμών κατά την οποία οι άξονες όρασης των οφθαλμών δεν συναντώνται στο σημείο προσήλωσης ΠΑΡΑΛΥΣΕΙΣ ΒΛΕΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΡΟΦΗΣ Αδυναμία εκτέλεσης συζυγούς κίνησης (υπερπυρηνική βλάβη) ΝΥΣΤΑΓΜΟΙ Ακούσιες, ρυθμικές κινήσεις των οφθαλμών

οφθαλμών δεν συναντώνται στο σημείο προσήλωσης ΠΑΡΑΛΥΣΕΙΣ ΒΛΕΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΡΟΦΗΣ Αδυναμία

16 ΟΡΘΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Επισκόπηση Κεφαλής(αντισταθμιστικήθέσηκεφαλής) οφθαλμών οπτική οξύτητα αισθητηριακή εκτίμηση κινητική εκτίμηση Διάθλαση υπό κυκλοπληγία, βυθοσκόπηση

17 ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΕΦΑΛΗΣ Κλίσηκεφαλήςπροςτον ετερόπλευρο ώμο Κατάσπαση πώγωνος Στροφή κεφαλής προς την αντίθετη πλευρά πάρεση άνω λοξού αριστερού οφθαλµού

18 ΑΘΚ δυσθυρεοειδική οφθαλμοπάθεια Ανάσπαση πώγωνος περιορισμός άνω στροφής αριστερού οφθαλμού με υποτροπία επιτεινούμενη στην άνω βλεμματική στροφή

19 ΟΡΘΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Επισκόπηση Κεφαλής ματιών οπτική οξύτητα αισθητηριακή εκτίμηση κινητική εκτίμηση Διάθλαση υπό κυκλοπληγία, βυθοσκόπηση

20 Έλεγχος οπτικής οξύτητας ηλικία εξεταζομένου Βρεφική Προτίμηση προσήλωσης Προσήλωση(CSM: central, steady, maintained) Κεντρική- σταθερή = απουσία νυσταγμού «παραμένουσα» = απουσία προτίμησης προσήλωσης Επιλεκτικό κοίταγμα(preferential looking) Oπτικά προκλητά δυναμικά σάρωσης(sweep VEP)

σταθερή = απουσία νυσταγμού «παραμένουσα» = απουσία προτίμησης

21 Έλεγχος οπτικής οξύτητας ηλικία εξεταζομένου Προσχολική οπτόπτυπα εικόνων Sheridan Gardiner, κάρτες Allen «παιχνίδιτουε»

22 Φαινόμενο συνωστισμού

23 Διαθλαστικός έλεγχος Κάθεπαιδίμευπόνοιαστραβισμούή μειωμένης όρασης χρήζει διαθλαστικού ελέγχουμεκυκλοπληγία(καιβυθοσκόπησης) Κυκλοπεντολάτη 1% (ενστάλλαξη X 2, εξέταση σε 40 min) Σε επιλεγμένες περιπτώσεις χρήση ατροπίνης

24 ΟΡΘΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Επισκόπηση Κεφαλής ματιών οπτική οξύτητα αισθητηριακή εκτίμηση κινητική εκτίμηση Διάθλαση υπό κυκλοπληγία, βυθοσκόπηση

25 Δοκιμασία4 κηλίδων Worth Ελεγχοςταύτισης (Β) κεντρική ταύτιση (C) απώθηση ΑΟ (D) απώθηση ΔΟ (Ε) διπλωπία

26 Γυαλιά Bagolini

27 Κινητική μελέτη Οφθαλμικήκινητικότητα Ποιοτικήεκτίμηση στραβισμού Δοκιμασία Hirschberg, Krimsky Δοκιμασία κάλυψης Συνοπτοφόρος Ποσοτικήεκτίμηση: μέτρησηγωνίας στραβισμού

28 Έλεγχος οφθαλμικής κινητικότητας 99 κύριες βλεµµατικές θέσεις

29 Υπερλειτουργία κάτω λοξού ΔΟ Ελέγχουµετηνκάθετη (άνωστροφική ) δράσητουκάτωλοξού Οσεθέση προσαγωγής του δεξιού οφθαλµού

30 Υπερλειτουργία κάτω λοξού ΑΟ (εμφανής στη δεξιά και δεξιά άνω βλεμματική στροφή) δευτεροπαθής σε υπολειτουργία άνω λοξού ΑΟ (εμφανής στην κάτω δεξιά βλεμματική στροφή

31 Κινητική μελέτη Οφθαλμικήκινητικότητα Ποιοτικήεκτίμηση στραβισμού Αποκλεισμός ψευδοστραβισμού Δοκιμασία Bruckner, Hirschberg Δοκιμασία κάλυψης Συνοπτoφόρος Ποσοτικήεκτίμηση: μέτρησηγωνίας στραβισμού

32 Ψευδοστραβισμός Επίκανθος Υπερτελορισμός ΓωνίαΚ Γωνία που σχηματίζεται μεταξύ του άξονα της όρασης και του οπτικού άξονα (Πρακτικά οπτικός άξονας = κεντρική κορική γραμμή)

33 ΓωνίαΚ Φυσιολογικά το κεντρικό βοθρίο βρίσκεται λίγο κροταφικάκαιπιοπάνωαπότοσημείοστοοποίο ο οπτικός άξονας διαπερνά τον οπίσθιο πόλο Ρινική παρεκτόπιση της κερατοειδικής αντανάκλασης Ενίοτε Ψευδοεξωτροπία από κροταφική παρεκτόπιση ωχράς (αμφιβληστορειδοπάθειαπροωρότητας) ΘΕΤΙΚΗ γωνία Κ(εντύπωση εξωτροπίας)

34 κεντρικό βοθρίο βρίσκεται ρινικά του σημείου στο οποίο ο οπτικός άξονας διαπερνά τον οπίσθιο πόλο Κροταφική παρεκτόπιση της κερατοειδικής αντανάκλασης ΑΡΝΗΤΙΚΗγωνίαΚ(εντύπωσηεσωτροπίας)

35 Δοκιμασία Brückner Εκτίµηση συµµετρίας ροδίνης αντανάκλασης λαµπρότερη στον παρεκκλίνοντα οφθαλµό (Β) χρήσιµη σε υψηλές αµετρωπίες (Α)

36 Μέτρηση γωνίας στραβισμού Αντικειμενική Δοκιμασίες κερατοειδικής αντανάκλασης Hirschberg, Krimsky Μέτρηση γωνίας με πρίσματα και κάλυψη συνοπτοφόρος Υποκειμενική Κόκκινο φίλτρο και πρίσματα Ραβδωτό γυαλί Maddox και πρίσματα

37 Δοκιμασία Hirschberg Ποιοτική και ποσοτική αδρή εκτίµηση γωνίας στραβισµού 7 µοίρες (15 Π ) ανά 1 mmεκκέντρωσης 15 µοίρες κορικό χείλος 30 µοίρεςµεσότητα κορικού χείλους ΣΚΟ 45 µοίρες: ΣΚΟ

38 Δοκιμασία Krimsky Τοποθέτηση πρίσµατος στον προσηλώνοντα ή παρεκκλίνοντα οφθαλµό Η δύναµη του πρίσµατος που εξασφαλίζει συµµετρική θέση των κερατοειδικών αντανακλάσεων δίνει το µέγεθος τη παρέκκλισης

39 Δοκιμασία κάλυψης Δοκιμασία κάλυψης αποκάλυψης Απλή κάλυψη: έκδηλος στραβισμός(τροπία) Αποκάλυψη: λανθάνων στραβισμός(φορία) Επαλλάσσουσα κάλυψη Έκδηλος + λανθάνων... 9 κύριες βλεμματικές θέσεις

40 Δοκιμασία κάλυψης Α. εξιός συγκλίνων στραβισµός Β. οκ. κάλυψηςαο: κίνηση επαναπροσήλωσης Ο C. οκ. κάλυψης Ο: κίνηση επαναπροσήλωσης ΑΟ D-E: εξουδετέρωση γωνίας µε πρίσµατα και επαλλάσσουσα κάλυψη

41 Δοκιμασία κάλυψης με πρίσματα Μέτρηση γωνίας στραβισµού ηδύναµητουπρίσµατοςπου εξουδετερώνει την κίνηση επαναπροσήλωσηςστηδοκ. κάλυψης δίνει το µέγεθος της έκδηλης παρέκκλισης Αντιστοίχως σε επαλλάσσουσα κάλυψη: µετράέκδηλη + λανθάνουσαπαρέκκλιση (τροπία + φορία)

42 Ραβδωτό γυαλί του Maddox

43 Διπλωπία με αρνητική δοκιμασία κάλυψης; Ελέγξτετηνπιθανότητα κυκλοστροφικήςδιπλωπίας

44 Φυσιολογική σχετική θέση ωχράς προς οπτική θηλή

45 Βυθοσκοπική εκτίµηση έξω κυκλοστροφής ανάστροφη εικόνα (ωχρά πάνω από την οπτική θηλή ) στην έµµεση οφαλµοσκόπηση (Α) Πραγµατική θέση ωχράς ως προς οπτική θηλή (Β)

46 Ποσοτική εκτίµηση κυκλοστροφής διπλό ραβδωτό γυαλί του Maddox συνοπτοφόρος

47 Συνεκτικός κάθετος στραβισμός Ανωτροπίαενόςοφθαλμού Υποτροπίαετερόπλευρουοφθαλμού Γωνίαστραβισμού ίδιασεόλεςτις βλεμματικέςθέσεις

48 Μη συνεκτικός κάθετος στραβισμός Γωνίαστραβισμούμεταβάλλεται ανάλογα με τη βλεμματική θέση Ανάλογαμετο ποιο μάτι προσηλώνει Παραλυτικόςστραβισμός Υπερλειτουργίεςμυών Περιοριστικόςστραβισμός

49 Ιστορικό αιφνίδια έναρξη διπλωπίας Συνοδά συμπτώματα Επίμονη κεφαλαλγία Νευρολογική εκτίμηση Ιστορικό: τραυματισμού(κεκ), μικροαγγειοπάθειας(σδ, ΑΥ) θυρεοειδοπάθειας, μυασθένειας Μεταβλητότητα συμπτωμάτων

50 Συνοδά σημεία Ανισοκορία Βλεφαρόπτωση-ανάσπαση βλεφάρων Νευρολογικήσημειολογία

51 Διερεύνηση διπλωπίας Οφθαλμικήκινητικότητα Δoκιμασίακάλυψης πρωτεύουσα έκκεντρες βλεμματικές θέσεις Δοκιμασία3 βημάτωνκατά Parks Δοκιμασίαπαθητικήςκινητικότητας

52 Δοκιμασία παθητικής κινητικότητας Ο ασθενής κοιτά προς την πλευρά περιορισµού στροφής του οφθαλµού µε ειδική λαβή µετακινούµε τον οφθαλµό προς την πλευρά του περιορισµού θετική δοκιµασία εάν δεν µετακινείται ο οφθαλµός

53 οκιµασία 3 βηµάτωνκατά Parks - Bielschowsky διερεύνησηκάθετουστραβισμού (ανωτροπίας) Αξιολογείταιμόνοσεμεμονωμένη πάρεσημίαςοφθαλμοκινητικής συζυγίας

54 Δοκιμασία 3 βημάτων κατά Parks 1 ο βήμα: Δεξιά ή αριστερή ανωτροπία? 2 ο βήμα 8 μυς» 4 Ανωτροπία αυξάνεται στη δεξιά ή αριστερή βλεμματική στροφή; 4» 2

55 3 ο βήμα Δοκ. Bielschowsky Αύξησηανωτροπίαςστηνκλίση κεφαλήςπροςτοδεξιόήτοναριστερό ώμο; Σύστοιχαπροςτονανωτροπικόοφθαλμό: Ενέχεται λοξός μυς Σύστοιχαπροςτονυποτροπικόοφθαλμό: Ενέχεται ορθός μυς

Σχετικά έγγραφα

ISBN 960-372-078-X ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ Και Οφθαλμοκινητικές Διαταραχές 2η έκδοση Αλέξανδρος Γ. Δαμανάκις Αναπληρωτής Καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών ISBN 960-372-078-X ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οφθαλμική κινητικότητα ΑΝΑΤΟΜΙΑ