Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας. Clinical examination and differential diagnosis of diplopia

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας. Clinical examination and differential diagnosis of diplopia"

Transcript

1 6 REVIEW ARTICLE ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας Αμερίδης Ευστάθιος, Τυχάλας Αθανάσιος, Ρούντολφ Γιομπστ, Μαστροκώστα Αικατερίνη, Πέτρου Παναγιώτης, Τσίπτσιος Ιάκωβος Νευρολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη Περίληψη Διπλωπία είναι η ταυτόχρονη αντίληψη δύο εικόνων ενός αντικειμένου. Μπορεί να εμφανιστεί στα πλαίσια οφθαλμικών και νευρολογικών διαταραχών και μπορεί να είναι μονόφθαλμη ή διόφθαλμη. Η διπλωπία μπορεί να ελεγχθεί με αντικειμενική ή υποκειμενική εξέταση με διάφορες μεθόδους (όπως οι ράβδοι του Maddox). Οι αιτίες μπορεί να είναι βλάβη του οφθαλμού (μονόφθαλμη διπλωπία) ή μπορεί να αφορούν τους οφθαλμοκινητικούς μυς, τη νευρομυϊκή σύναψη, τα οφθαλμοκινητικά νεύρα ή το εγκεφαλικό στέλεχος (διόφθαλμη διπλωπία). Λέξεις-Κλειδιά: Διπλωπία, ράβδος του Maddox, cover-uncover test, παρέσεις οφθαλμοκινητικών νεύρων, διαπυρηνική οφθαλμοπληγία Clinical examination and differential diagnosis of diplopia Ameridis Efstathios, Tychalas Athanasios, Rudolf Jobst, Mastrokosta Aikaterini, Petrou Panagiotis, Tsiptsios Iakovos. Department of Neurology, Papageorgiou General Hospital, Thessaloniki Abstract Diplopia or double vision is the sensation of seeing 2 copies of a viewed object. It can be monocular or binocular and may arise due to ophthalmic or neurological disorders. Diplopia can be objectively or subjectively examined with the help of Maddox rod. Causes can be disturbed optical elements within the eye (monocular diplopia) or they may concern the muscles that move the eye, the neuromuscular junction, the ophthalmokinetic nerves or the brainstem (binocular diplopia). Key words: Diplopia, Maddox rod, cover-uncover test, palsies of occulomotor, trochlear and abducens nerves, internuclear ophthalmoplegia Ως διπλωπία (ICD10: H53.2) ορίζεται η ταυτόχρονη αντίληψη δύο εικόνων ενός αντικειμένου που είναι μετατοπισμένες η μία σε σχέση με την άλλη. Σε ορισμένες περιπτώσεις παράλληλα με τη διπλωπία εμφανίζεται και το φαινόμενο της σύγχυσης, το οποίο ορίζεται ως η εντύπωση ότι δύο αντικείμενα βρίσκονται το ένα πάνω στο άλλο, προβαλλόμενα στο ίδιο σημείο του χώρου. Κάθε αμφιβληστροειδικό σημείο έχει την ιδιότητα, ερεθιζόμενο, να εντοπίζει το ερέθισμα σε ορισμένη κατεύθυνση στο χώρο. Δύο αμφιβληστροειδικά σημεία των δύο οφθαλμών, τα οποία ερεθιζόμενα προβάλλουν στο ίδιο σημείο του χώρου, ονομάζονται αντίστοιχα αμφιβληστροειδικά σημεία. Όταν η εικόνα ενός αντικειμένου σχηματίζεται στα αντίστοιχα αμφιβληστροειδικά σημεία των δύο οφθαλμών, τα παραγόμενα από τους δύο οφθαλμούς είδωλα προβάλλουν στην ίδια κατεύθυνση στο χώρο. Στην περίπτωση αυτή η όραση είναι φυσιολογική, χωρίς διπλωπία. Αν αυτό δεν συμβαίνει, τα παραγόμενα είδωλα προβάλλουν σε διαφορετικές κατευθύνσεις στο χώρο και εμφανίζεται διπλωπία. Φυσιολογική αμφιβληστροειδική αντιστοιχία είναι η κατάσταση κατά την οποία οι δύο ωχρές κηλίδες έχουν κοινή προβολική ιδιότητα. Ανώμαλη αμφιβληστροειδική αντιστοιχία είναι η κατάσταση κατά την οποία οι δύο ωχρές κηλίδες δεν αποτελούν πλέον αντίστοιχα αμφιβληστροειδικά σημεία, αλλά η ωχρά του ενός οφθαλμού και ένα άλλο σημείο εκτός της ωχράς του άλλου οφθαλμού αποκτούν κοινή προβολική ιδιότητα. Η ανώμαλη αμφιβληστροειδική αντιστοιχία είναι αποτέλεσμα ενεργητικής διεργασίας με σκοπό την εξουδετέρωση της διπλωπίας 1. Υπάρχουν δύο είδη διπλωπίας α) η μονόφθαλμη και β) η διόφθαλμη. Η διπλωπία μπορεί να εμφανιστεί ως σύμπτωμα σε καταστάσεις όπως η κατάχρηση αλκοόλ ή σε εγκεφαλική διάσειση, ενώ διπλωπία παρατηρείται επίσης ως παρενέργεια φαρμάκων, όπως π.χ. η λαμοτριγίνη ή η φαινυτοΐνη.

2 Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας 7 Α. Μονόφθαλμη διπλωπία: Η μονόφθαλμη διπλωπία συνήθως οφείλεται σε διαθλαστικές ανωμαλίες. Μπορεί να εμφανιστεί είτε στον ένα είτε και στους δύο οφθαλμούς. Στην πρώτη περίπτωση, η κάλυψη του πάσχοντος οφθαλμού εξαλείφει τη διπλωπία, ενώ στη δεύτερη η διπλωπία παραμένει όποιον οφθαλμό και αν καλύψουμε. Συνήθως ο ασθενής αναφέρει ότι βλέπει ένα ευκρινές είδωλο και ένα ή περισσότερα ασαφή είδωλα, που ονομάζονται είδωλα «φάντασμα» ή «άλως». Τα είδωλα αυτά πάντοτε αλληλεπικαλύπτονται μερικώς 2. Η επιβεβαίωση ότι η διπλωπία οφείλεται σε διαταραχή των διαθλαστικών στοιχείων του οφθαλμού πραγματοποιείται αν τα είδωλα «φάντασμα» εξαφανιστούν, μόλις ο ασθενής κοιτάξει με τον πάσχοντα οφθαλμό μέσα από μια μικρή τρύπα (pinhole) 3. Ένα μεγάλο ποσοστό της μονόφθαλμης διπλωπίας οφείλεται σε λειτουργική διαταραχή. Άλλα αίτια της είναι ανωμαλίες του φακού, της ίριδας, του κερατοειδούς 4,5 και συγκεντρώνονται στον πίνακα 1 6. Ένα άλλο είδος μονόφθαλμης διπλωπίας είναι η λεγόμενη εγκεφαλική ή ινιακή διπλωπία. Πρόκειται για μια, εξαιρετικά σπάνια, διαταραχή στην εγκεφαλική επεξεργασία του οπτικού ερεθίσματος και η συνηθέστερη αιτία είναι αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή όγκος στην ινιακή ή βρεγματοϊνιακή περιοχή του εγκεφάλου 7. Συνήθως οι ασθενείς αναφέρουν πάνω από δύο είδωλα (πολυωπία). Αυτή η κατάσταση μπορεί να συνοδεύεται από οπτικές ψευδαισθήσεις, ομώνυμα ελλείμματα οπτικού πεδίου, παλινοψία ή παραμόρφωση των παρατηρούμενων αντικειμένων 2. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε οφθαλμός βλέπει ακριβώς το ίδιο μοτίβο πολλαπλών ειδώλων. Επιπλέον, ο αποκλεισμός οποιουδήποτε οφθαλμού ξεχωριστά δεν βελτιώνει τη διπλωπία. Β. Διόφθαλμη διπλωπία: Η διόφθαλμη διπλωπία μπορεί να οφείλεται σε αίτια που αφορούν τους οφθαλμοκινητικούς μυς, τη νευρομυϊκή σύναψη, τα οφθαλμοκινητικά νεύρα ή το εγκεφαλικό στέλεχος. Μπορεί να είναι μόνιμη ή παροδική, περιοριστικού ή παρετικού τύπου. Προκαλείται όταν, λόγω μη σωστής στοίχισης των οφθαλμών, ο ένας οφθαλμός εστιάζει στο παρατηρούμενο αντικείμενο με την ωχρά κηλίδα, ενώ ο άλλος με παρακείμενα της ωχράς κηλίδας στοιχεία του αμφιβληστροειδή. Επομένως, το ένα είδωλο θα παρουσιαστεί μετατοπισμένο. Εφόσον ο οφθαλμός που προσηλώνει έχει ικανοποιητική οπτική οξύτητα, θα δημιουργήσει ένα ευκρινές είδωλο του παρατηρούμενου αντικειμένου. Αντιθέτως, το είδωλο που γεννάται από τον οφθαλμό που δεν προσηλώνει, θα είναι ασαφές και θολό, αφού το παρατηρούμενο αντικείμενο εστιάζεται σε παραωχρικές περιοχές του οφθαλμού, οι οποίες παρέχουν χαμηλή οπτική ανάλυση 8. Είναι δυνατόν ο ασθενής να μην αιτιάται διπλωπία Πιν. 1 Αίτια μονόφθαλμης διπλωπίας 1) Διαθλαστικό σφάλμα συμπεριλαμβανομένου και του αστιγματισμού 2) Φακός επαφής που δεν εφάπτεται καλά στον οφθαλμό 3) Ανωμαλίες του κερατοειδούς: α) κερατόκωνος, β) ανωμαλία στην επιφάνεια του κερατοειδούς, γ) ξηροφθαλμία, δ) μόσχευμα κερατοειδούς 4) Ανωμαλίες του βλεφάρου: α) χαλάζιο, β) ανώμαλη θέση βλεφάρου 5) Ανωμαλίες της ίριδας: α) ιριδεκτομή, β) ιριδοτομή 6) Ανωμαλίες του φακού: α) καταρράκτης, β) παρεκτόπιση του φακού, γ) υπεξάρθρημα, δ) ενδοοφθαλμικός φακός (π. χ. έκκεντρος φακός) 7) Ανωμαλίες του αμφιβληστροειδή (π. χ. επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη, ουλή) παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει σωστή στοίχιση των οφθαλμών στις ακόλουθες περιπτώσεις: Πολύ χαμηλή οπτική οξύτητα στον έναν ή και στους δύο οφθαλμούς. Απώθηση του ειδώλου από τον οφθαλμό που δεν προσηλώνει. Απώθηση είναι η αισθητηριακή λειτουργία ενεργητικής αναστολής, που πραγματοποιείται στα ανώτερα κέντρα του εγκεφάλου και αφορά μόνο στην εικόνα που προέρχεται από τον παρεκκλίνοντα οφθαλμό και αίρεται όταν ο οφθαλμός αυτός υποχρεωθεί να αναλάβει την προσήλωση. Εμφανίζεται μόνο σε συνθήκες διόφθαλμης όρασης. Η απώθηση έχει σκοπό την εξουδετέρωση της σύγχυσης και της διπλωπίας που δημιουργούνται από την παρέκκλιση των οπτικών αξόνων των οφθαλμών, με την «αγνόηση» της εικόνας που προέρχεται από τον παρεκκλίνοντα οφθαλμό. Είναι συχνή κατά την πρώτη δεκαετία της ζωής, όταν ο εγκέφαλος εμφανίζει μεγάλη πλαστικότητα. Το αποτέλεσμα της απώθησης στην παιδική ηλικία είναι η αμβλυωπία, δηλαδή η ανάπτυξη χαμηλής οπτικής οξύτητας, η οποία δεν βελτιώνεται ούτε και μετά τη διόρθωση των όποιων διαθλαστικών ανωμαλιών. Η απώθηση συσχετίζεται με ατροφία των κυτταρικών σωμάτων στον πυρήνα του έξω γονατώδους σώματος και στην περιοχή του οπτικού φλοιού, η οποία λαμβάνει πληροφορίες από την ωχρά κηλίδα του αμβλυωπικού οφθαλμού 2. Εντόπιση του ειδώλου από τον οφθαλμό που δεν προσηλώνει εντός ελλείμματος του οπτικού πεδίου. Η παρέκκλιση του δεύτερου ειδώλου να είναι τόσο μικρή, ώστε ο ασθενής να μην το αντιλαμβάνεται, αλλά απλά να διαπιστώνει θόλωση της οράσης. Η εντόπιση του παρεκκλίνοντος ειδώλου υπερβολικά περιφερικά, ώστε ο ασθενής δεν το αντιλαμβάνεται. Συνυπάρχουσα γνωστική διαταραχή, οπότε ο ασθενής δεν μπορεί να εκτιμήσει τη διπλωπία 9 ή δεν μπο-

3 8 Αμερίδης Ευστάθιος ρεί να την εκφράσει. Συνυπάρχουσα διαταραχή λόγου, οπότε ο ασθενής δεν δύναται να εκφράσει το αίσθημα διπλωπίας. Αξιολόγηση διπλωπίας: Για την αξιολόγηση της διπλωπίας πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί αν είναι μονόφθαλμη ή διόφθαλμη. Αν η διπλωπία είναι μονόφθαλμη, η εξαφάνισή της με το κλείσιμο του πάσχοντα οφθαλμού ή με το pinhole test μας κατευθύνουν προς διαθλαστικά αίτια 3. Αντιθέτως ή μη διόρθωση της διπλωπίας με το pinhole test και η παρουσία στοιχείων όπως η ομώνυμη ημιανοψία, η πολυωπία και η επεισοδιακή και όχι μόνιμη μονόφθαλμη διπλωπία μας κατευθύνουν προς εγκεφαλικά αίτια 2. Η διόφθαλμη διπλωπία έχει πιο επίπονη αξιολόγηση: Ιστορικό: α) Το είδος της διπλωπίας: οριζόντια (π.χ. πάρεση απαγωγού νεύρου), κάθετη ή κυκλοστροφική (π.χ. πάρεση τροχιλιακού νεύρου) 11,12, β) Μεταβολή του εύρους ανάλογα με τη βλεμματική θέση (στις παρέσεις των οφθαλμοκινητικών νεύρων η διπλωπία χειροτερεύει στο πεδίο δράσης των παρετικών μυών) 12, γ) Προοδευτική επιδείνωση (π. χ. θρόμβωση σηραγγώδους κόλπου) δ) Διακύμανση εντός του 24ώρου (π.χ. μυασθένεια). Εξέταση διπλωπίας: Στην περίπτωση οφθαλμοκινητικής διαταραχής, η διπλωπία μπορεί να είναι η μόνη εκδήλωση της πάρεσης ενός οφθαλμοκινητικού μυός, η αναγνώριση του οποίου γίνεται έμμεσα με την ακόλουθη μέθοδο. Με ένα κόκκινο γυαλί μπροστά στο ένα μάτι ο ασθενής παρακολουθεί μια μικρή πηγή φωτός που ο εξεταστής κινεί στο οριζόντιο και κάθετο επίπεδο. Προς την κατεύθυνση της διπλωπίας ο ασθενής αναφέρει διάσπαση της φωτεινής πηγής σε μια κόκκινη εικόνα, που τη βλέπει με τον οφθαλμό που φέρει το γυαλί, και σε μια λευκή εικόνα που τη βλέπει με τον γυμνό οφθαλμό. Μια από τις δύο εικόνες είναι «ψεύτικη» και αντιστοιχεί στον οφθαλμό με τον παρετικό μυ. Η διαπίστωση του οφθαλμού και του μυός που πάσχει γίνεται με βάση τους παρακάτω κανόνες. Ο πρώτος κανόνας αναφέρει ότι η απόσταση μεταξύ της «ψεύτικης» εικόνας, που αντιστοιχεί στον πάσχοντα οφθαλμό, και της αληθινής εικόνας, του φυσιολογικού οφθαλμού, αυξάνει καθώς η φωτεινή πηγή κινείται προς την κατεύθυνση ενέργειας του παρετικού μυός. Ο δεύτερος κανόνας αναφέρει ότι από τις δύο εικόνες που βλέπει ο ασθενής η πιο περιφερική είναι η «ψεύτικη» και αντιστοιχεί στον οφθαλμό με τον παρετικό μυ 13. Παραλλαγή αυτής της μεθόδου είναι η εξέταση με απλή κάλυψη του ενός οφθαλμού τη στιγμή που ο ασθενής αναφέρει διπλωπία. Ανάλογα με το ποιο είδωλο εξαφανίζεται μετά την κάλυψη του ενός οφθαλμού, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα σε αναλογία με τη μέθοδο με το κόκκινο γυαλί. Υποκειμενική εξέταση διπλωπίας: Αυτή είναι η λεγόμενη δοκιμασία κάλυψης (cover test). Είναι η πιο πρακτική μέθοδος για αξιολόγηση της οφθαλμικής στοίχισης. Διακρίνεται σε δύο είδη: Με διακεκομμένη κάλυψη (cover-uncover test): Αυτή η δοκιμασία σχεδιάστηκε για τη μέτρηση του σφάλματος στοίχισης των οφθαλμών ή αλλιώς των τροπιών. Σε απόσταση 6 μέτρων από τον ασθενή τοποθετείται ένας «στόχος» (που συνήθως είναι ένα μεγάλο γράμμα της αλφαβήτου) και ο ασθενής προσηλώνεται σε αυτόν. Αρχικά ο δεξιός οφθαλμός καλύπτεται και ο αριστερός οφθαλμός παρατηρείται για κινήσεις προσήλωσης. Αν δεν υπάρχει κίνηση προσήλωσης τότε καλύπτεται ο αριστερός οφθαλμός και ο δεξιός παρατηρείται για κινήσεις προσήλωσης. Αν καλύπτοντας και τους δύο οφθαλμούς δεν παρατηρούνται κινήσεις προσήλωσης τότε οι δύο οφθαλμοί είναι καλώς στοιχισμένοι. Αν παράγεται κίνηση προσήλωσης ενός οφθαλμού τότε ο ασθενής έχει οφθαλμική αναντιστοιχία που ονομάζεται τροπία. Το μέγεθος της τροπίας μετριέται με την τοποθέτηση πρισμάτων αυξανόμενης ισχύος στον οφθαλμό που αποκλίνει μέχρι να σταματήσει η κίνηση προσήλωσης (ουδετεροποίηση). Αν η δοκιμασία προκαλέσει μια έσω κίνηση προσήλωσης, τότε ο ασθενής έχει εξωτροπία ενώ αν προκαλέσει έξω κίνηση προσήλωσης, τότε ο ασθενής έχει εσωτροπία. Αν προκαλέσει μια κάτω κίνηση του οφθαλμού στον ένα οφθαλμό και μια άνω κίνηση στον άλλο, τότε ο ασθενής έχει υπερτροπία, που ορίζεται από τον οφθαλμό που κινείται προς τα κάτω. Με επαλλάσσουσα κάλυψη (alternate cover test): Αυτή η παραλλαγή σχεδιάστηκε για να συμπληρώσει την προηγούμενη δοκιμασία. Η δοκιμασία αυτή μπορεί να αποκαλύψει μια λανθάνουσα οφθαλμική αναντιστοιχία, που λέγεται φορία. Καλύπτουμε εναλλάξ τους δύο οφθαλμούς και αν παρατηρηθούν κινήσεις προσήλωσης στον μη καλυπτόμενο οφθαλμό, τότε ο ασθενής έχει λανθάνουσα οφθαλμική αναντιστοιχία (φορία). Αντίστοιχα με την προηγούμενη δοκιμασία, το μέγεθος της φορίας μετριέται με τη βοήθεια πρισμάτων. Οι δοκιμασίες αυτές έχουν κάποια μειονεκτήματα. Δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν όταν οι ασθενείς έχουν ανεπαρκή όραση, γνωστικά ελλείμματα ή αδυναμία συνεργασίας για προσήλωση σε έναν στόχο 12. Αντικειμενική εξέταση διπλωπίας: Η αντικειμενική εξέταση στοίχισης των οφθαλμών γίνεται με τη δοκιμασία ράβδων του Maddox (Maddox rod test). Στην εξέταση αυτή τοποθετούμε στον ένα οφθαλμό του εξεταζόμενου έναν φακό με διαφανείς

4 Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας 9 κόκκινους κυλίνδρους, ενώ υπάρχει φωτεινός ερεθισμός από απόσταση 6 μέτρων. Ο οφθαλμός, ο οποίος καλύπτεται από τον ειδικό φακό, βλέπει μια φωτεινή γραμμή κάθετη στον επιμήκη άξονα των κυλίνδρων. Για τον καθορισμό της οριζόντιας στοίχισης ο φακός με τους κυλίνδρους πρέπει να τοποθετηθεί σε οριζόντια θέση. Αν τοποθετηθεί ο φακός μπροστά από τον δεξιό οφθαλμό, ο εξεταζόμενος βλέπει από αυτόν μια κατακόρυφη κόκκινη γραμμή, ενώ από τον αριστερό οφθαλμό βλέπει το φωτεινό ερέθισμα (εικ. 1). Φυσιολογικά, η κόκκινη γραμμή που βλέπει ο εξεταζόμενος με το δεξιό οφθαλμό πρέπει να διέρχεται από το φωτεινό σημείο που βλέπει με τον αριστερό οφθαλμό. Αν η κόκκινη γραμμή βρίσκεται δεξιά του φωτεινού ερεθίσματος τότε μιλάμε για εσωτροπία (έσω κλίση του οφθαλμού) ενώ αν είναι αριστερά του φωτός είναι εξωτροπία (έξω κλίση του οφθαλμού). Για την κατακόρυφη στοίχιση, οι κόκκινοι κύλινδροι πρέπει να βρίσκονται σε κατακόρυφη θέση, οπότε ο εξεταζόμενος βλέπει μια οριζόντια κόκκινη γραμμή. Αν αυτή η γραμμή βρίσκεται κάτω από το φωτεινό ερέθισμα τότε μιλάμε για δεξιά υπερτροπία, ενώ αν είναι πάνω από το φως, πρόκειται για αριστερή υπερτροπία. (εικ. 2). Για την διευκρίνιση της κυκλοστροφικής διπλωπίας χρησιμοποιείται το double Maddox rod test, στο οποίο δύο φακοί με κόκκινους κυλίνδρους τοποθετούνται κατακόρυφα μπροστά από τους δύο οφθαλμούς. Αν οι δύο κόκκινες γραμμές είναι παράλληλες μεταξύ τους τότε η εξέταση είναι φυσιολογική. Αν οι δύο γραμμές τέμνονται τότε ανάλογα με την ρύθμιση που θα γίνει στον φακό που βρίσκεται μπροστά από το δεξιό οφθαλμό (κατά τη φορά του ρολογιού ή αντίστροφα) μιλάμε για εσω- και εξω- κυκλοστροφή αντίστοιχα (εικ. 3) Καταστάσεις στην όψιμη παιδική ηλικία: μπορεί να έχουν νευρολογική σημασία. Οι διαταραχές στη σύγκλιση ή την απόκλιση των οφθαλμών μπορεί να αντιπροσωπεύουν α) βλάβη του μεσεγκεφάλου, β) μη ειδική εγκεφαλική δυσλειτουργία και γ) συγγενή ή αναπτυξιακή διαταραχή. Ειδικά η υπερβολική σύγκλιση μπορεί να αποτελεί εκδήλωση άγχους ή υπόκρισης οπότε συνδυάζεται με υπερβολική προσαρμογή και μύση 2,12. Εικ. 1 Εξέταση οριζόντιας στοίχισης 25 Σφάλμα στοίχισης οφθαλμού: Αν ο βαθμός του σφάλματος της στοίχισης είναι ίδιος τόσο στην πρωτεύουσα θέση όσο και στην αριστερή και δεξιά βλεμματική θέση, τότε η διπλωπία θεωρείται συνεκτική (comitant). Αν ο βαθμός αλλάζει από τη μια βλεμματική θέση στην άλλη, τότε η διπλωπία θεωρείται μη συνεκτική (incomitant). Διαταραχές που προκαλούν συνεκτικού τύπου διπλωπία: Καταστάσεις στην πρώιμη παιδική ηλικία: συνεκτικού τύπου στραβισμός με διαταραχή είτε στη σύγκλιση είτε στην απόκλιση των οφθαλμών (με εσωτροπία ή εξωτροπία). Στις καταστάσεις αυτές δεν υπάρχει διπλωπία γιατί η απώθηση του 2ου ειδώλου από τον αποκλίνοντα οφθαλμό γίνεται πολύ γρήγορα 14. Στις σπάνιες περιπτώσεις που υπάρχει διπλωπία, τίθεται η διάγνωση οξείας συνεκτικής εσωτροπίας, η οποία προκαλείται από κάποια λοίμωξη (μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα), από αυξημένη ενδοκράνια πίεση ή από όγκους στο στέλεχος 4. Εικ. 2 Εξέταση κατακόρυφης στοίχισης 25

5 10 Αμερίδης Ευστάθιος Εικ. 3 Εξέταση κυκλοτροπικής διπλωπίας με double Maddox test 25 Διαταραχές που προκαλούν μη συνεκτικού τύπου διπλωπία: Α) Διαταραχές των οφθαλμοκινητικών μυών: 1) Νόσος του Graves: Πρόκειται για αυτοάνοσο νόσημα με διήθηση των οφθαλμοκινητικών μυών και του κογχικού λίπους με λεμφοκύτταρα και πλασματοκύτταρα και συνοδό οίδημα, με αποτέλεσμα περιορισμό της κίνησης του οφθαλμού. Κυρίως επηρεάζονται ο έσω και κάτω ορθός. Η διπλωπία μπορεί να είναι κάθετη, οριζόντια ή κυκλοστροφική και οφείλεται είτε σε πάρεση των προσβεβλημένων μυών είτε σε ίνωση και ρίκνωση αυτών. Μπορεί να μιμηθεί παρέσεις οφθαλμοκινητικών νεύρων, αλλά διαχωρίζεται λόγω δακρύρροιας, υπεραιμίας του επιπεφυκότα και οιδήματος βλεφάρου. Συνήθως, δεν περιγράφεται από τον ασθενή περιοφθαλμικό άλγος 15,16, ωστόσο μπορεί να υπάρχει. 2) Ιδιοπαθής φλεγμονή του κόγχου: οξεία ή υποξεία αυτοάνοση οντότητα με διήθηση των μυών από φλεγμονώδη κύτταρα που περιορίζουν την κίνηση των οφθαλμών. Σε αντίθεση με τη νόσο του Graves περιγράφεται από τον ασθενή περιοφθαλμικό άλγος. Το είδος της διπλωπίας εξαρτάται από τους μυς που προσβάλλονται, ενώ υπάρχει οίδημα στον επιπεφυκότα ή στο βλέφαρο 16. 3) Τραυματισμός του κόγχου (orbital blunt trauma): προσβάλλονται οι μυς με αποτέλεσμα να υπάρχει αδυναμία φυσιολογικής σύσπασης. Ένα εκρηκτικό (blow out) κάταγμα της βάσης του κόγχου έχει σαν αποτέλεσμα την παγίδευση και περιορισμό της κίνησης των μυών και κυρίως του κάτω ορθού 17. 4) Νεοπλασματική διήθηση των οφθαλμοκινητικών μυών: Το λέμφωμα, ο μεταστατικός καρκίνος ή άλλες νεοπλασίες μπορούν να προσβάλλουν τους μυς. Η διπλωπία εξαρτάται από τους μυς που έχουν προσβληθεί. Μπορεί να υπάρχει περιοφθαλμικό άλγος, οίδημα βλεφάρου, πρόπτωση και οίδημα επιπεφυκότα. Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικές μεθόδους (MRI κόγχων), με εργαστηριακές εξετάσεις ή βιοψία μυός 18. 5) Σύνδρομο Brown: Δημιουργείται επειδή ο τένοντας του άνω λοξού εμποδίζεται να κινηθεί μέσα στην τροχιλία, λόγω τενοντοελυτρίτιδας ή δυσπλασίας 19. 6) Κληρονομικές μυοπάθειες των οφθαλμοκινητικών μυών: Οι μυοπάθειες αυτές ανήκουν στις χρόνιες προϊούσες οφθαλμοπληγίες λόγω μιτοχονδριακών ή μη-μιτοχονδριακών γενετικών δυσλειτουργιών. Συνήθως προκαλούν συμμετρική δυσλειτουργία και στους δύο οφθαλμούς, οπότε σπάνια οι ασθενείς αναφέρουν διπλωπία σε μακρινή θέση, ενώ αναφέρουν διπλωπία σε κοντινή θέση λόγω δυσλειτουργίας της σύγκλισης των οφθαλμών. Είναι εύκολο να αναγνωριστούν λόγω των συμπτωμάτων που ξεκινούν από μικρή ηλικία με αμφοτερόπλευρη βλεφαρόπτωση, αλλά μπορεί να εκδηλωθούν και σε μεγαλύτερη ηλικία. Λόγω της χρονιότητας της κατάστασης είναι δυνατόν να υπάρχει οφθαλμοπληγία χωρίς διπλωπία. Οι ασθενείς επίσης υποφέρουν από αδυναμία του σφιγκτήρα του βλεφάρου ή άλλων μυών του προσώπου 20. Β) Διαταραχές της νευρομυϊκής σύναψης: 1) Βαριά μυασθένεια (MG): Στη μυασθένεια οποιοσδήποτε τύπος διπλωπίας μπορεί να εμφανιστεί, ενώ μερικές φορές μιμείται τις παρέσεις οφθαλμοκινητικών νεύρων ή την διαπυρηνική οφθαλμοπληγία (ΙΝΟ). Η διπλωπία μπορεί να είναι κυμαινόμενη, επιδεινώνεται με την κόπωση και μειώνεται ή εξαφανίζεται με τον ύπνο ή την ξεκούραση. Σε πάνω από 50% υπάρχει πτώση του βλεφάρου, ενώ μπορεί να συνυπάρχει προμηκική συμπτωματολογία ή/και αδυναμία άκρων και του κορμού 21. 2) Αλλαντίαση: Η διπλωπία εμφανίζεται σε πάνω από 50% των ασθενών με συνοδά συμπτώματα από

6 Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας 11 το αυτόνομο (ξηροφθαλμία, μυδρίαση, κατηργημένο φωτοκινητικό αντανακλαστικό, διαταραχή της προσαρμογής) και είναι κυρίως οριζόντια διπλωπία. Πολλές φορές η ξηροστομία, η δυσκοιλιότητα, η ναυτία, η δυσφαγία μπορεί να επισκιάσουν τα οφθαλμικά συμπτώματα 22. 3) Μυασθενικό σύνδρομο Lambert-Eaton: Η διπλωπία είναι σπάνια και ήπια και εμφανίζεται πολύ αργότερα από τη μυϊκή αδυναμία 22. Γ. Παρέσεις οφθαλμοκινητικών νεύρων: 1) Πάρεση κοινού κινητικού νεύρου (ΙΙΙ): το κοινό κινητικό νεύρο δίνει νεύρωση σε πέντε οφθαλμοκινητικούς μυς (ανελκτήρας του βλεφάρου, έσω ορθός, άνω ορθός, κάτω ορθός, κάτω λοξός). Επιπλέον φέρει παρασυμπαθητικές προγαγγλιακές ίνες από τον πυρήνα Edinger-Westphal για τον σφιγκτήρα μυ της κόρης και τον ακτινωτό μυ. Στο υπερκόγχιο σχίσμα χωρίζεται σε άνω κλάδο (για τον άνω ορθό και τον ανελκτήρα του βλεφάρου) και κάτω κλάδο (για τον έσω και κάτω ορθό και τον κάτω λοξό). Σε βλάβη του κοινού κινητικού ο ασθενής εμφανίζει κάθετη, οριζόντια ή κυκλοστροφική διπλωπία με ή χωρίς βλεφαρόπτωση ή μυδρίαση. Σε πλήρη παράλυση ο οφθαλμός θα στραφεί προς τα έξω και κάτω και θα υπάρχει ομόπλευρη βλεφαρόπτωση, μυδρίαση και κόρη μη αντιδρώσα στο φως, ενώ σε πάρεση η συμπτωματολογία είναι κυμαινόμενη 4. Επειδή οι παρασυμπαθητικές ίνες πορεύονται στην περιφέρεια του νεύρου, σε πιεστική βλάβη θα έχουμε πρώιμη εμφάνιση μυδρίασης και παράλυση της προσαρμογής (εσωτερική οφθαλμοπληγία), ενώ σε ισχαιμικού τύπου βλάβες προκαλείται συνήθως παράλυση των οφθαλμοκινητικών μυών (εξωτερική οφθαλμοπληγία) χωρίς μυδρίαση ή παράλυση της προσαρμογής. Οι αιτίες για πάρεση κοινού κινητικού νεύρου είναι οι εξής: Α) Ιδιοπαθής Β) Επίκτητες: 1) Αγγειακές διαταραχές όπως σακχαρώδης διαβήτης, αθηροσκλήρωση ή ανεύρυσμα κυρίως της οπίσθιας αναστομωτικής αρτηρίας. 2) Ενδοκράνιες ή ενδοκογχικές χωροκατακτητικές εξεργασίες 3) Φλεγμονή ή λοίμωξη π.χ έρπης ζωστήρας 4) Κροταφική αρτηριίτιδα 5) Τραύμα 6) Απομυελινωτική νόσος 7) Θρόμβωση σηραγγώδους κόλπου 7) Αυτοάνοσες νόσοι 9) Μετεγχειρητικά ως επιπλοκή νευροχειρουργικής επέμβασης 10) Σύνδρομο Tolosa-Hunt 11) Αυξημένη ενδοκράνια πίεση 12) Οφθαλμοπληγική ημικρανία Λειτουργία μυών: προσαγωγή οφθαλμού άνω και ελαφρά προς τα έσω στροφή, όταν ο βολβός είναι σε απαγωγή, και έσω βολβοστροφή, όταν ο βολβός είναι σε προσαγωγή κάτω και ελαφρά προς τα έσω στροφή, όταν ο βολβός είναι σε απαγωγή, και έξω βολβοστροφή, όταν ο βολβός είναι σε προσαγωγή άνω βολβοστροφή (βολβός σε προσαγωγή) και έξω βολβοστροφή (βολβός σε απαγωγή) 13. 2) Πάρεση τροχιλιακού νεύρου (IV): το τροχιλιακό νεύρο νευρώνει τον άνω λοξό μυ, ο οποίος κινεί τον βολβό προς τα κάτω (όταν είναι σε προσαγωγή) και ελαφρά προς τα έσω. Όταν είναι σε απαγωγή έχουμε έσω βολβοστροφή. Η διπλωπία αναφέρεται ως κάθετη και είναι χειρότερη σε βλεμματική θέση αντίπλευρα της βλάβης και με το κεφάλι στραμμένο ομόπλευρα της βλάβης. Για την αποφυγή της διπλωπίας ο ασθενής στρέφει το κεφάλι του προς τον ώμο αντίπλευρα από τη βλάβη. Σε μονόπλευρες βλάβες ο οφθαλμός ομόπλευρα της βλάβης αποκλίνει προς τα επάνω (υπερτροπία). Η απόκλιση γίνεται περισσότερο αισθητή όταν ο ασθενής κοιτάζει προς τα κάτω και έσω (εικ. 4), αν και συχνά καμία διαταραχή της οφθαλμοκίνησης δεν είναι ορατή 4. Οι αιτίες πάρεσης τροχιλιακού νεύρου είναι οι εξής: Α) Ιδιοπαθής Β) Επίκτητες: 1) Τραύμα της κεφαλής 2) Γενικευμένη αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης π.χ υδροκέφαλος, αιμορραγία, εγκεφαλικό οίδημα 3) Λοιμώξεις π.χ μηνιγγίτιδα, έρπης ζωστήρας 4) Απομυελινωτική νόσος 5) Διαβητική νευροπάθεια 6) Θρόμβωση σηραγγώδους κόλπου 7) Σύνδρομο Tolosa-Hunt 8) Ενδοκράνιες ή ενδοκογχικές χωροκατακτητικές εξεργασίες 3) Πάρεση απαγωγού νεύρου (VI): το απαγωγό νεύρο, νευρώνει τον έξω ορθό μυ. Ο ασθενής αναφέρει οριζόντια διπλωπία που χειροτερεύει στην μακρινή απόσταση και βελτιώνεται στην κοντινή (π.χ στο διάβασμα). Τα δύο είδωλα φαίνονται πιο μακριά το ένα με το άλλο στην βλεμματική θέση ομόπλευρα της βλάβης. Για τη βελτίωση της διπλωπίας ο ασθενής στρέφει το πρόσωπό του στην πλευρά της βλάβης. Ο οφθαλμός στην πλευρά της βλάβης αποκλίνει προς τα έσω λόγω αδυναμίας απαγωγής 4. (εικ. 5) Οι αιτίες πάρεσης του απαγωγού νεύρου είναι οι εξής: Α) Ιδιοπαθής

7 12 Αμερίδης Ευστάθιος Β) Επίκτητες: 1) Αγγειοπάθεια λόγω σακχαρώδους διαβήτη, αθηροσκλήρωσης, υπέρτασης 2) Τραύμα της κεφαλής 3) Θρόμβωση στον σηραγγώδη κόλπο 4) Απομυελινωτική νόσος 5) Υδροκέφαλος Αυξημένη ενδοκράνια πίεση 6) Λοιμώξεις π.χ έρπης ζωστήρας 7) Σύνδρομο Tolosa-Hunt 8) Ενδοκράνιες ή ενδοκογχικές χωροκατακτητικές εξεργασίες Εικ. 4 Πάρεση δεξιού τροχιλιακού νεύρου Εικ. 5 Πάρεση δεξιού απαγωγού νεύρου 4) Συνδυασμένες παραλύσεις οφθαλμοκινητικών νεύρων: Οι αιτίες γι αυτές τις πολλαπλές παρέσεις είναι ποικίλες διαταραχές στο υπερκόγχιο σχίσμα, στο σηραγγώδη κόλπο, στις μήνιγγες της βάσης του κρανίου και στο στέλεχος, όπως φλεγμονή, αποστήμα, νεοπλασίες, λοίμωξη, ισχαιμία, θρόμβωση, ανευρύσμα και αυτοάνοσα νοσήματα. Οι παρατηρούμενοι συνδυασμοί (στους οποίους μπορεί να συμμετέχουν και άλλα κρανιακά νεύρα ή νευρικές οδοί) μπορούν να βοηθήσουν στην εντόπιση της βλάβης. Σε βλάβες στον σηραγγώδη κόλπο μπορεί να εμπλακούν και οι δύο πρώτοι κλάδοι του τριδύμου νεύρου με αποτέλεσμα παραισθησίες ή υπαισθησία στο πρόσωπο. Στην κορυφή του λιθοειδούς, προσβάλλεται το απαγωγό συχνά σε συνδυασμό με το γασσέρειο γάγγλιο (σ. Gradenigo, λόγω λιθοειδίτιδας ή εξεργασίας στον ρινοφάρυγγα). Μηνιγγικές φλεγμονώδεις και διηθητικές διαταραχές αποτελούν άλλες αιτίες για συνδυασμένες παραλύσεις οφθαλμοκινητικών και άλλων κρανιακών νεύρων. Στις βλάβες στο στέλεχος συνήθως συνυπάρχει νευρολογική σημειολογία από προσβολή των μακρών οδών, όπως αταξία, ημιπάρεση, αισθητικές διαταραχές. Διάφορα στελεχιαία σύνδρομα είναι γνωστά με διάφορους συνδυασμούς νευρολογικών ευρημάτων και εντοπίζουν τη βλάβη σε συγκεκριμένη περιοχή του στελέχους 11. Πιο συγκεκριμένα το σ. Millard-Gubler (γεφυρική βλάβη) εκδηλώνεται με πάρεση απαγωγού και προσωπικού νεύρου ομόπλευρα και ημιπάρεση αντίπλευρα ενώ το σ. Weber εκδηλώνεται με πάρεση του κοινού κινητικού ομόπλευρα και ημιπάρεση αντίπλευρα και οφείλεται σε μεσεγκεφαλική βλάβη. Στο σ. Benedict (βλάβη στην περιοχή του ερυθρού πυρήνα) υπάρχει πάρεση του κοινού κινητικού ομόπλευρα και υπερκινησίες εξωπυραμιδικού τύπου αντίπλευρα και στο σ. Foville (βλάβη στο κάτω τριτημόριο της γέφυρας μεταξύ καλύπτρας και βασικής μοίρας) υπάρχει διαταραχή από το τρίδυμο, το απαγωγό και το προσωπικό νεύρο και την οριζόντια συζυγή κίνηση του βλέμματος ομόπλευρα και ημιυπαισθησία και συχνά σπαστική ημιπέραση αντίπλευρα. Επίσης, πρέπει να αναφερθεί ως αιτία διπλωπίας η εγκεφαλοπάθεια Wernicke, η οποία προκαλεί την κλασική τριάδα συμπτωμάτων: σύγχυση, αταξία και διαταραχές οφθαλμοκίνησης. Οι τελευταίες μπορεί να εκδηλωθούν ως αμφοτερόπλευρη πάρεση του απαγωγού, ως νυσταγμός ή ως διαπυρηνική οφθαλμοπληγία. Τέλος, η κροταφική αρτηριίτιδα εκτός από προσβολή του οπτικού νεύρου, μπορεί σπανιότερα να προσβάλλει το κοινό κινητικό ή και τα άλλα οφθαλμοκινητικά νεύρα. Δ. Φλεγμονώδεις πολυνευροπάθειες με συμμετοχή κρανιακών νεύρων: Οι οντότητες αυτές μπορούν να προκαλέσουν όλων των ειδών τις διπλωπίες και στους δύο οφθαλμούς. Βλεφαρόπτωση και μυδρίαση μπορεί επίσης να συνυπάρχουν. Στo σύνδρομο Miller-Fisher εκτός από δι-

8 Κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση διπλωπίας 13 πλωπία συνυπάρχουν αταξία και κατάργηση των τενόντιων αντανακλαστικών. Στο σύνδρομο Guillain-Barre η μυϊκή αδυναμία και η κατάργηση των αντανακλάσεων είναι τα κύρια χαρακτηριστικά 12. Ε. Υπερπυρηνικές διαταραχές: 1) Skew deviation (κάθετη απόκλιση): Πρόκειται για διακοπή των συνδέσεων μεταξύ των οδών του αιθουσαίου συστήματος και των οφθαλμοκινητικών πυρήνων του στελέχους. Η βλάβη συνήθως εντοπίζεται στη γέφυρα. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει κάθετη διπλωπία. Συνδέεται με σακκαδική καταδίωξη (κατάργηση των κινήσεων παρακολούθησης και αντικατάστασή τους από σακκαδικές κινήσεις), νυσταγμό και αταξία 23,24. 2) Διαπυρηνική οφθαλμοπληγία (INO): Προκαλείται από βλάβη στην έσω επιμήκη δεσμίδα, που είναι η οδός που συνδέει τον πυρήνα του απαγωγού νεύρου με τον πυρήνα του κοινού κινητικού νεύρου του αντίθετου πλαγίου. Η οδός αυτή παρέχει τη συζυγή κίνηση των οφθαλμών. Υπάρχουν τα εξής είδη διαπυρηνικής οφθαλμοπληγίας: 1) Άνω διαπυρηνική οφθαλμοπληγία, στην οποία κατά την προσπάθεια πλάγιας συζυγούς κίνησης βλέπουμε ότι δεν πραγματοποιείται η προς τα έσω κίνηση του σύστοιχου προς τη βλάβη (στην έσω επιμήκη δεσμίδα) οφθαλμού, ενώ αντίθετα ο έξω ορθός του άλλου οφθαλμού λειτουργεί, αλλά ο βολβός εμφανίζει νυσταγμοειδείς κινήσεις. Ο ασθενής παραπονείται για θάμβος όρασης ή οριζόντια διπλωπία σε πλάγια βλεμματική θέση αντίθετα από τη βλάβη. 2) Κάτω διαπυρηνική οφθαλμοπληγία, στην οποία από βλάβη στην περιοχή των πυρήνων απαγωγού-παρααπαγωγού, κατά τη συζυγή κίνηση προς το πλάγιο της βλάβης, δεν λειτουργεί ούτε ο έξω ορθός του σύστοιχου οφθαλμού, μέσω του απαγωγού, ούτε ο έσω ορθός του αντίστοιχου οφθαλμού, μέσω της έσω επιμήκους δεσμίδας. 3) Σύνδρομο του γεφυρικού δικτυωτού σχηματισμού, με κλινικά χαρακτηριστικά όμοια με την κάτω διαπυρηνική οφθαλμοπληγία. Η διαταραχή οφείλεται σε απουσία ενεργοποίησης του απαγωγού και παρααπαγωγού πυρήνα από τον δικτυωτό σχηματισμό, όπου εντοπίζεται η βλάβη. 4) Σύνδρομο ένα και μισό (one and a half syndrome), σε βλάβη που αφορά ταυτόχρονα τον πυρήνα απαγωγού-παρααπαγωγού και τον γεφυρικό δικτυωτό σχηματισμό. Χαρακτηρίζεται από πλήρη κατάργηση των οριζόντιων κινήσεων του σύστοιχου με τη βλάβη οφθαλμού και από κατάργηση της λειτουργίας του έσω ορθού του άλλου οφθαλμού 13. Επίλογος: Η παρούσα ανασκόπηση παρουσιάζει τη διαφορική διάγνωση και τις τεχνικές κλινικής εξέτασης της διπλωπίας όσο αφορά την κλινική νευρολογία. Η σαφής γνώση των τεχνικών αυτών είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον κλινικό νευρολόγο. Για την απόκτηση τεκμηριωμένων γνώσεων χρειάζεται εξάσκηση και ενασχόληση με συγκεκριμένα περιστατικά. Στο διαδίκτυο έχουν αναρτηθεί από διάφορες επιστημονικές ομάδες και οργανώσεις συλλογές τέτοιων περιστατικών. Παραδειγματικά παραπέμπουμε στην ιστοσελίδα Μedscape ( όπου ο ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει πληθώρα κλινικών παραδειγμάτων. Βιβλιογραφία: 1) Ψυλλάς ΚΓ. Εισαγωγή στη Νευρολογία και στη Νευροοφθαλμολογία. Θεσσαλονίκη: University Studio Press; ) Τrobe JD. The Neurology of Vision. New York: Oxford University Press, Inc, ) Smith JL. Monocular diplopia. J Clin Neuroophthalmol;6:184-5, ) Burde RM, Savino PJ, Trobe JD. Clinical Decisions in Neuro-Ophthalmology. 3rd ed. St. Louis: Mosby, ) Records RE. Monocular diplopia. Survey Ophthalmol;24:303-6, ) Lee AG, Brazis PW. Clinical Pathway in Neuroophthalmology-An evidence-based approach. 2 nd ed.;216, NY: Thieme, ) Laskowitz D, Liu GT, Galetta SL. Acute visual loss and other disorders of the eyes. Neurol Clin North Am;16:323-53, ) Borchert MS. Principles and techniques of the examination of ocular motility and alignment. In: Miller NR, Newman NJ, editors. Walsh and Hoyt s Clinical Neuro-Ophthalmology. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, ) Fowler MS, Wade DT, Richardson AJ, Stein JF. Squints and diplopia seen after brain damage. J Neurol;243:86-90, ) Lee AG, Brazis PW. Clinical Pathway in Neuro- Οphthalmology-An evidence-based approach. 2 nd ed.;217, NY: Thieme, ) Bennett JL, Pelak VS. Palsies of the third, fourth, and sixth cranial nerves. Ophthalmol Clin North Am;14:169-85, ix, ) Leigh JR, Zee DS. The Neurology of Eye Movements. 4th ed. New York: Oxford University Press, Inc, ) Λογοθέτης I., Εισαγωγή εις τη Νευρολογίαν, Θεσσαλονίκη: Εκδ. Υιών Φ. Τριανταφύλλου; ) Diamond GR. Sensory adaptations in strabismus. In: Yanoff M, Duker JS, editors. Yanoff Ophthalmology. St. Louis: Mosby, Inc, ) Movsas TZ, Liu GT, Galetta, SL, Balcer LJ, Volpe NJ. Current Neuro-Ophthalmic Therapies. Neurol Clin;19:145-72, ) Brazis PW, Andrew G. Acquired binocular horizontal diplopia. Mayo Clin Proc;74:907-16, 1999.

9 14 Αμερίδης Ευστάθιος 17) Spector RH. Vertical diplopia. Survey Ophthalmol;38:31-62, ) Dutton JJ. Orbital diseases. In: Yanoff M, Duker JS, editors. Yanoff Ophthalmology. St. Louis: Mosby, Inc, ) Eggers HM. Other vertical forms of strabismus. In: Yanoff M, Duker JS, editors. Yanoff Ophthalmology. St. Louis: Mosby, Inc, ) Rubin RM, Sadun AA. Orbital myopathies. In: Yanoff M, Duker JS, editors. Yanoff Ophthalmology. St. Louis: Mosby, Inc, ) Gilbert ME, Sarvino PJ. Ocular myasthenia gravis. Int Ophthalmol Clin;47:93-103, ) Friedman DI. Disorders of the neuromuscular junction. In: Yanoff M, Duker JS, editors. Yanoff Ophthalmology. St. Louis: Mosby, Inc, ) Brazis PW, Andrew G. Binocular vertical diplopia. Mayo Clin Proc;73:55-66, ) Brodsky MC, Donahue SP, Vaphiades M, Brandt T. Skew deviation revisited. Surv Ophthalmol;51:105-28, ) Noorden GK von: Atlas of Strabismus, ed 4.,53-57; St Louis, Mosby Year Book, 1983

Κίνηση των οφθαλμών και Οφθαλμοπληγία ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ

Κίνηση των οφθαλμών και Οφθαλμοπληγία ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ Κίνηση των οφθαλμών και Οφθαλμοπληγία ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ Γιατί μιλάμε για συζυγείς κινήσεις των οφθαλμών? Αν τα μάτια δεν παρουσίαζαν «συζυγή», δηλ. σύγχρονη κίνηση θα κινούνταν άσκοπα προς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΛΥΣΕΙΣ ΙΙΙ, IV, VI ΝΕΥΡΟΥ ΝΙΚΟΣ ΝΙΤΣΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΤΡΟΣ & ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ

ΠΑΡΑΛΥΣΕΙΣ ΙΙΙ, IV, VI ΝΕΥΡΟΥ ΝΙΚΟΣ ΝΙΤΣΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΤΡΟΣ & ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ ΠΑΡΑΛΥΣΕΙΣ ΙΙΙ, IV, VI ΝΕΥΡΟΥ ΝΙΚΟΣ ΝΙΤΣΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΤΡΟΣ & ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ ΟΕΒΕ 11/2012 Συμπτώματα Στραβισμός μη συνεκτικός Διόφθαλμη διπλωπία (αυξανόμενη στο σημείο δράσης του παρετικού μυός)

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Εισαγωγη στο στραβισμό- ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΙΟΦΘΑΛΜΗ ΟΡΑΣΗ ΦΟΡΙΕΣ ΤΡΟΠΙΕΣ ΨΕΥΔΟΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΚΛΕΙΩ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ Επ. Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Τμήμα Στραβισμού, ΠΓΝΑ«Γ.Γεννηματάς» Διόφθαλμη όραση Εγκεφαλική

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος. Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK

Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος. Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK Ευάγγελος Δρίμτζιας MD PhD Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK Τι είναι η διπλωπία Διπλωπία είναι η κατάσταση κατά την οποία

Διαβάστε περισσότερα

ISBN 960-372-078-X ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ISBN 960-372-078-X ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ Και Οφθαλμοκινητικές Διαταραχές 2η έκδοση Αλέξανδρος Γ. Δαμανάκις Αναπληρωτής Καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών ISBN 960-372-078-X ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οφθαλμική κινητικότητα ΑΝΑΤΟΜΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα

Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα Η διαταραχή της δομής, της νεύρωσης και της συντονισμένης δράσης των συνολικά 12 μυών, που κινούν τους δύο βολβούς, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα δυσαρμονίας στη διόφθαλμη όραση!!! ΔΕΞΙΟΣ ΒΟΛΒΟΣ πρόσθια

Διαβάστε περισσότερα

Εγκεφαλικές συζυγίες. Μαρία Σουλή Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος

Εγκεφαλικές συζυγίες. Μαρία Σουλή Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Εγκεφαλικές συζυγίες Μαρία Σουλή Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος ΙΙ. Οπτικό νεύρο οπτική οξύτητα (φώς, αντικείμενα, ειδικοί πίνακες) ΔΔ Διαθλαστικές ανωμαλίες Ελάττωση της διαφάνειας των διαθλαστικών μέσων Βλάβη

Διαβάστε περισσότερα

Κλειώ Χατζηστεφάνου, Μαθήµατα ΕΟΕ, 7/12/2010. Επίκουρος Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, ΠΓΝΑ «Γ.

Κλειώ Χατζηστεφάνου, Μαθήµατα ΕΟΕ, 7/12/2010. Επίκουρος Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, ΠΓΝΑ «Γ. Π Ρ Ι Σ Μ Α Τ Α Κλειώ Χατζηστεφάνου Επίκουρος Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, ΠΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΙΣΜΑΤΑ Στοιχεία οπτικής Ορισμός: Ως πρίσμα ορίζεται τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ IΙ (9-19) Εκδοχή 7/1.10.11

Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ IΙ (9-19) Εκδοχή 7/1.10.11 Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ IΙ (9-19) Εκδοχή 7/1.10.11 11 Θεωρητικές Δεξιότητες Πόνος Διαταραχές οπτικής λειτουργίας 9. Επιφανειακός Πόνος 10. Ασθενωπία Διόφθαλμή

Διαβάστε περισσότερα

Οπτική οδός. Έξω γονατώδες σώµα. Οπτική ακτινοβολία

Οπτική οδός. Έξω γονατώδες σώµα. Οπτική ακτινοβολία Όραση Γ Όραση Οπτική οδός Έξω γονατώδες σώµα Οπτική ακτινοβολία Οπτικό χίασµα: Οι ίνες από το ρινικό ηµιµόριο περνούν στην αντίπλευρη οπτική οδό ενώ τα κροταφικά ηµιµόρια δεν χιάζονται. Εποµένως κάθε οπτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΛΥΤΙΚΟΙ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ

ΠΑΡΑΛΥΤΙΚΟΙ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Μαθήµατα Ειδικευόµενων στην Οφθαλµολογία - Αθήνα, 30 / 11 / 2010 ΠΑΡΑΛΥΤΙΚΟΙ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ III, IV ΚΑΙ VI ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ Πανάγος Γ. Αρβανίτης, MD, PhD, FEBO

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Διευθυντές : Καθ. Σταύρος Α. Δημητράκος Καθ. Παναγιώτης Οικονομίδης Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Κεφάλαιο Ι Δεξιότητες 1-8 i. Παθοφυσιολογία όρασης ii. Κινητικότητα-Στραβισμός iii. Διόφθαλμη

Διαβάστε περισσότερα

- αποκλίνοντα ή εξωτροπία (το μάτι βρίσκεται προς τα έξω)

- αποκλίνοντα ή εξωτροπία (το μάτι βρίσκεται προς τα έξω) ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος Στραβισμός είναι μία νευρομυϊκή διαταραχή, κατά την οποία όταν κάποιος προσηλώνει σε ένα σημείο, τότε το ένα μάτι του προσηλώνει στο σημείο αυτό και το άλλο είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΟΠΤΙΚΗ ΟΔΟΣ. Παναγούλη Ελένη, MD, PhD, Επ.Συνεργάτης Εργαστηρίου Ανατομίας

ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΟΠΤΙΚΗ ΟΔΟΣ. Παναγούλη Ελένη, MD, PhD, Επ.Συνεργάτης Εργαστηρίου Ανατομίας ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΟΠΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Παναγούλη Ελένη, MD, PhD, Επ.Συνεργάτης Εργαστηρίου Ανατομίας Ο Οφθαλμικός κόγχος και τα περιεχόμενά του Το Μάτι (Οφθαλμικός Βολβός) Η Οπτική Οδός Οι οφθαλμοί αποτελούν ένα

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογικό και μυωπικό μάτι:

Φυσιολογικό και μυωπικό μάτι: ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΘΛΑΣΗ (ΘΕΩΡΙΑ) ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΦΘΑΛΜΟΥ: ΕΜΜΕΤΡΩΠΙΑ & ΑΜΕΤΡΟΠΙΑ. ΜΥΩΠΙΑ, ΥΠΕΡΜΕΤΡΩΠΙΑ, ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ Τσίτσας Θωμάς Καλιακούδας Μάριος Καραγιαννίδης Αλέξανδρος Μιχόπουλος Σπυρίδων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ - ΙΑΓΝΩΣΗ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. III Cranial nerve. IV Cranial nerve. VI Cranial nerve Κ.ΠΑΠΑ Ε ΕΣ

ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ - ΙΑΓΝΩΣΗ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. III Cranial nerve. IV Cranial nerve. VI Cranial nerve Κ.ΠΑΠΑ Ε ΕΣ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ - ΙΑΓΝΩΣΗ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ III Cranial nerve IV Cranial nerve VI Cranial nerve 23.10 10.2012 Κ.ΠΑΠΑ Ε ΕΣ ΘΕΩΡΙΑ ιόφθαλµη όραση 3 βαθµίδες α. Ταυτόχρονη αντίληψη β. Ταύτιση

Διαβάστε περισσότερα

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Οφρύς Βλέφαρα Βλεφαρίδες Βλεφαρικοί και Σμηγματογόνοι αδένες των βλεφάρων Ανελκτήρας μυς του άνω βλεφάρου Σφιγκτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως Ιδιότητες των κυµάτων Όραση Α Μήκος κύµατος: απόσταση µεταξύ δύο διαδοχικών κυµατικών µορφών Συχνότητα: αριθµός κύκλων ανά δευτερόλεπτα (εξαρτάται από το µήκος κύµατος) Ορατό φως Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Οπτική και Διαταραχές της Διάθλασης. Σοφία Ανδρούδη Επίκουρη Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας

Κλινική Οπτική και Διαταραχές της Διάθλασης. Σοφία Ανδρούδη Επίκουρη Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας Κλινική Οπτική και Διαταραχές της Διάθλασης Σοφία Ανδρούδη Επίκουρη Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας ΟΡΑΣΗ Η όραση είναι ένας συνδυασμός: Ανατομικών Οπτικών Νευρικών μηχανισμών ΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κερατοειδής Πρόσθιος

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικού

Παρουσίαση περιστατικού Παρουσίαση περιστατικού Παύλος Δεληγκάρης Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2014 Μελέτη περιστατικού Θήλυ, 76 ετών Γενική εφημερία (Παραπομπή από ΚΥ) Αιτία εισόδου:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ - ΕΓΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΒΛΕΦΑΡΩΝ

ΠΑΘΗΣΕΙΣ - ΕΓΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΠΑΘΗΣΕΙΣ - ΕΓΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΒΛΕΦΑΡΩΝ Δερματοχάλαση βλεφάρων Βλεφαροπλαστική Καθώς τα χρόνια περνούν τα βλέφαρα μπορεί να φαίνονται «γερασμένα» και «σακουλιασμένα», καθώς το δέρμα τους χαλαρώνει και «περισσεύει»,

Διαβάστε περισσότερα

NEΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΡΙΚΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ 12.10.2010 Γ. ΠΑΠΑΔΕΔΕΣ

NEΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΡΙΚΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ 12.10.2010 Γ. ΠΑΠΑΔΕΔΕΣ NEΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΚΟΡΙΚΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ 12.10.2010 Γ. ΠΑΠΑΔΕΔΕΣ ΚΟΡΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ { Pupillary Reflex } Ξεχωριστό κεφάλαιο της Νεύρο-οφθαλµολογίας οφθαλµολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΘΑΛΜΙΚΕΣ ΜΥΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΥΟΠΑΘΕΙΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΗΓΙΑ. Μάθημα προς τους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Αθήνα, Κ.Οφ.Κ.Α., 27 Νοεμβρίου 2012.

ΟΦΘΑΛΜΙΚΕΣ ΜΥΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΥΟΠΑΘΕΙΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΗΓΙΑ. Μάθημα προς τους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Αθήνα, Κ.Οφ.Κ.Α., 27 Νοεμβρίου 2012. ΟΦΘΑΛΜΙΚΕΣ ΜΥΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΥΟΠΑΘΕΙΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΗΓΙΑ Μάθημα προς τους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Αθήνα, Κ.Οφ.Κ.Α., 27 Νοεμβρίου 2012. Υπό: Δρος Κωνσταντίνου Ρούγγα, MD, PhD, FEBOph Συντ. Δ/ντή

Διαβάστε περισσότερα

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι ένα υγρό το οποίο περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό και είναι υπεύθυνο για την προστασία και τη θρέψη τους. Ο υδροκέφαλος είναι μια παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος. Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK

Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος. Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK Ευάγγελος Δρίμτζιας MD PhD Χειρουργός Οφθαλμίατρος/Παιδοφθαλμίατρος Consultant Paediatric Ophthalmologist/St James University Hospital/Leeds/UK Η αντιμετώπιση του στραβισμού διαφέρει ανάλογα τον τύπο,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ. Δρ Ρούγγας Κων., MD, FEBOph. Δντής Οφθ/κής Κλινικής Νοσ.

ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ. Δρ Ρούγγας Κων., MD, FEBOph. Δντής Οφθ/κής Κλινικής Νοσ. ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ Δρ Ρούγγας Κων., MD, FEBOph Δντής Οφθ/κής Κλινικής Νοσ. «Άγιος Σάββας» 28/9/2010 Κ.Οφ.Κ.Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι γνώσεις ενός Οφθαλμιάτρου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΑΜΒΛΥΩΠΙΑ

ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΑΜΒΛΥΩΠΙΑ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΑΜΒΛΥΩΠΙΑ Αρβανίτης Πανάγος, MD, PhD, FEBO Τι είναι ο στραβισμός; Στραβισμός είναι η διαταραχή εκείνη της ευθυγράμμισης των ματιών, όπου το ένα μάτι κοιτάζει ένα σημείο του χώρου, ενώ το άλλο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜOΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ «κοιτάζουμε με τα μάτια αλλά βλέπουμε με τον εγκέφαλο» 90% των πληροφοριών που φθάνουν στον εγκέφαλο περνούν μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Τι είναι το γλαύκωμα; Τι είναι το γλαύκωμα; Το γλαύκωμα περιλαμβάνει μια ομάδα παθήσεων που βλάπτουν το οπτικό νεύρο, προκαλώντας διαταραχές όρασης, οι οποίες, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορούν να εξελιχθούν και να επιφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη ενδιαφέρουσας περίπτωσης. Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2015

Μελέτη ενδιαφέρουσας περίπτωσης. Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2015 Μελέτη ενδιαφέρουσας περίπτωσης Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2015 Μελέτη ενδιαφέρουσας περίπτωσης Άνδρας, 67 ετών Καταγωγή: Γεωργία Γενική εφημερία Αιτία εισόδου:

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις

Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 10 Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις Ειδικές Αισθήσεις Όραση Ακοή Δομή του οφθαλμικού βολβού Οφθαλμικός βολβός Σκληρός χιτώνας Χοριοειδής χιτώνας Αμφιβληστροειδής χιτώνας Μ.Ντάνος Σκληρός

Διαβάστε περισσότερα

Εγκεφαλικές Συζυγίες. Τάσος Μπονάκης Λέκτορας Νευρολογίας Β Πανεπιστηµιακή Νευρολογική Κλινική

Εγκεφαλικές Συζυγίες. Τάσος Μπονάκης Λέκτορας Νευρολογίας Β Πανεπιστηµιακή Νευρολογική Κλινική Εγκεφαλικές Συζυγίες Τάσος Μπονάκης Λέκτορας Νευρολογίας Β Πανεπιστηµιακή Νευρολογική Κλινική Στην πλειονότητά τους οι εγκεφαλικές συζυγίες λειτουργούν µε τη δοµή των περιφερικών νεύρων, δηλαδή µεταφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Βοηθήματα χαμηλής όρασης.

Βοηθήματα χαμηλής όρασης. Βοηθήματα χαμηλής όρασης. Θεωρία και πράξη στην μειωμένη όραση. Βασιλείου Νίκος Οπτομέτρης ΣΟΟΒΕ Χαμηλή όραση Τι είναι η χαμηλή όραση Τι είναι η χαμηλή όραση Χαμηλή όραση έχουμε όταν παρουσιάζεται χαμηλή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΗ ΕΣΩΤΡΟΠΙΑ ΣΥΝ ΡΟΜΑ DUANE, BROWN, MOEBIUS

ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΗ ΕΣΩΤΡΟΠΙΑ ΣΥΝ ΡΟΜΑ DUANE, BROWN, MOEBIUS ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΗ ΕΣΩΤΡΟΠΙΑ ΣΥΝ ΡΟΜΑ DUANE, BROWN, MOEBIUS ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙ ΙΚΕΥΟΜΕΝΩΝ 2012 ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΓΚΑΤΖΩΝΗΣ, MD, FEBO ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ ΣΥΝΕΚΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΛΙΝΩΝ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ Βρεφική εσωτροπία Προσαρµοστική

Διαβάστε περισσότερα

Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ I (1-8) Εκδοχή 7/1.10.11

Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ I (1-8) Εκδοχή 7/1.10.11 Β Οφθαλμολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ I (1-8) Εκδοχή 7/1.10.11 Προς τους φοιτητές & φοιτήτριες θ εξαμήνου της Β Οφθαλμολογικής Κλινικής του Α.Π.Θ. Διανέμονται τα κείμενα

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 6 Μηχανισμοί επεξεργασίας οπτικού σήματος Οι άλλες αισθήσεις Πέτρος Ρούσσος Η αντιληπτική πλάνη του πλέγματος Hermann 1 Πλάγια αναστολή Η πλάγια αναστολή (lateral inhibition)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑ

ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑ ΤΡΙΤΗ 8 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009 Ρ. ΜΙΧΑΗΛ Γ. ΑΓΓΕΛΟΥ Αστιγµατισµός ιαθλαστική ανωµαλία του οφθαλµού, κατά την οποία οι προσπίπτουσες σε αυτόν παράλληλες

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση κλινικού περιστατικού. Αλεξάνδρα Φιλιπποπούλου Ειδικευόμενη ιατρός Ρευματολογίας Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών

Παρουσίαση κλινικού περιστατικού. Αλεξάνδρα Φιλιπποπούλου Ειδικευόμενη ιατρός Ρευματολογίας Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Παρουσίαση κλινικού περιστατικού Αλεξάνδρα Φιλιπποπούλου Ειδικευόμενη ιατρός Ρευματολογίας Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Απρίλιος 2009 Ρευματολογική εκτίμηση νοσηλευόμενου ασθενούς εις ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η ωχρά κηλίδα;

Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Η ωχρά κηλίδα είναι το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή, ένα λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων και ινών που βρίσκεται στο πίσω μέρος του οφθαλμού. Ο αμφιβληστροειδής

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ 13.11.12 ΠΑΠΑ Ε ΕΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΝΕΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ 13.11.12 ΠΑΠΑ Ε ΕΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ε.Ο.Ε ΝΕΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ 13.11.12 ΠΑΠΑ Ε ΕΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΕΥΡΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΠΤΙΚΗ ΟΞΥΤΗΤΑ ΟΡΘΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΟΡΙΚΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΟΠΤΙΚΑ ΠΕ ΙΑ ΒΥΘΟΣΚΟΠΗΣΗ ΚΟΡΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο της συνείδησης

Επίπεδο της συνείδησης Καθηγητής ρ. Λάζαρος Ι. Τσούσκας ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Θεσσαλονίκη 2003: 20-25 Επίπεδο της συνείδησης Η µερική ή ολική απώλεια της συνείδησης του πάσχοντος είναι µια σοβαρή κατάσταση, κατά την οποία διαταράσσεται

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Διευθυντές : Καθ. Σταύρος Α. Δημητράκος Καθ. Παναγιώτης Οικονομίδης Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Δεξιότητες 28-33 Κεφάλαιο ΙV i. Επιπεφυκίτιδες ii. Όγκοι επιπεφυκότα iii. Δ/Δ κριτήρια Ηλ.

Διαβάστε περισσότερα

ΝΥΣΤΑΓΜΟΙ. Μάθημα στους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Κ.Οφ.Κ.Α. 4 Δεκεμβρίου 2012-11-30

ΝΥΣΤΑΓΜΟΙ. Μάθημα στους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Κ.Οφ.Κ.Α. 4 Δεκεμβρίου 2012-11-30 ΝΥΣΤΑΓΜΟΙ Μάθημα στους ειδικευόμενους της Οφθαλμολογίας. Κ.Οφ.Κ.Α. 4 Δεκεμβρίου 2012-11-30 Δρ ΡΟΥΓΓΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, MD, PhD, FEBOph Συντ. Δ/ντής Οφθ/κής Κλινικής Νος. «Άγιος Σάββας». Ο όρος «νυσταγμός»

Διαβάστε περισσότερα

Η εφαρμογή θεραπευτικής αφαίρεσης σε νευρολογικά νοσήματα. Dr. med. J. Rudolf Νευρολόγος, Διευθυντής Νευρολογική Κλινική, Γ.Ν.Θ.

Η εφαρμογή θεραπευτικής αφαίρεσης σε νευρολογικά νοσήματα. Dr. med. J. Rudolf Νευρολόγος, Διευθυντής Νευρολογική Κλινική, Γ.Ν.Θ. Η εφαρμογή θεραπευτικής αφαίρεσης σε νευρολογικά νοσήματα Dr. med. J. Rudolf Νευρολόγος, Διευθυντής Νευρολογική Κλινική, Γ.Ν.Θ. «Παπαγεωργίου» Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων Θεραπευτική αφαίρεση στη νευρολογία

Διαβάστε περισσότερα

To «πρόσωπο του γιγαντιαίου πάντα» και το. «πρόσωπο του μικροσκοπικού πάντα» στη νόσο του Wilson

To «πρόσωπο του γιγαντιαίου πάντα» και το. «πρόσωπο του μικροσκοπικού πάντα» στη νόσο του Wilson To «πρόσωπο του γιγαντιαίου πάντα» και το «πρόσωπο του μικροσκοπικού πάντα» στη νόσο του Wilson Ζήκου Αναστασία, Μούκα Βασιλική, Μούκα Γεωργία, Κώστα Παρασκευή, Ξύδης Βασίλειος, Αργυροπούλου Ι. Μαρία.

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο Κερατόκωνος?

Τι είναι ο Κερατόκωνος? Τι είναι ο Κερατόκωνος? Ο Κερατόκωνος είναι µια διαταραχή του κερατοειδούς - του διαφανούς προσθίου τµήµατος του οφθαλµού Ο κερατοειδής είναι εκείνος που εστιάζει το φως στο πίσω µέρος του µατιού. Έτσι

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΙΣΜΑΤΩΝ

ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΙΣΜΑΤΩΝ Αλέξανδρος Γ. αµανάκις ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΙΣΜΑΤΩΝ Το διαθλαστικό µέσο που µεταβάλλει την κατεύθυνση µιας φωτεινής δέσµης, δεν επηρεάζει όµως την κλίση των ακτίνων της, είναι το πρίσµα.

Διαβάστε περισσότερα

Οπή Ωχράς Κηλίδας. Τι είναι οπή της ωχράς;

Οπή Ωχράς Κηλίδας. Τι είναι οπή της ωχράς; Οπή Ωχράς Κηλίδας Τι είναι οπή της ωχράς; Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι το φωτοευαίσθητο στρώμα ιστού που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού. Μία ειδική περιοχή του αμφιβληστροειδούς, που ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικά Εγκεφαλικά Νεύρα

Κινητικά Εγκεφαλικά Νεύρα Εισαγωγή Κοινό Κινητικό Νεύρο (ΙΙΙ) Πυρήνες Τροχιλιακό Νεύρο (IV) Πυρήνας Απαγωγό Νεύρο (VΙ) Πυρήνας Παραπληρωµατικό Νεύρο (ΧΙ) Προµηκική (Εγκεφαλική) Μοίρα Νωτιαία Μοίρα Υπογλώσσιο Νεύρο (ΧΙΙ) Πυρήνας

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ? Τα νευρομυϊκά νοσήματα είναι ασθένειες που ενώ εμφανίζουν μεγάλη ετερογένεια στην κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Οφθαλμός Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΧΙΤΩΝΕΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ 1. Σκληρός: εξωτερικός ινοκολλαγονώδης χιτώνας 2. Ραγοειδήςήμέσοςήαγγειώδης:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ µυωπία υπερµετρωπία αστιγµατισµός πρεσβυωπία ξεχάστε τα γυαλιά σας ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ Έχουν περάσει πάνω από 20 χρόνια από τότε που εφαρμόστηκε το excimer laser για τη διόρθωση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΘΑΛΜΟΣ

ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΣ Δομή του οφθαλμού Οφθαλμικός κόγχος σχήμα τετράπλευρης πυραμίδας, με τη βάση, (κογχικό χείλος), προς τα εμπρός και την κορυφή προς τα πίσω Στα τοιχώματα του κόγχου βρίσκονται οι κόλποι των οστών

Διαβάστε περισσότερα

Θοδωρής Μπεχλιβάνης Αναστασία Συμεωνίδου Κατερίνα Παπά

Θοδωρής Μπεχλιβάνης Αναστασία Συμεωνίδου Κατερίνα Παπά Θοδωρής Μπεχλιβάνης Αναστασία Συμεωνίδου Κατερίνα Παπά έχει σχήμα πεπλατυσμένης σφαίρας Η διάμετρος, στον ενήλικα, είναι περίπου 2,5 cm Αποτελείται από τρεις χιτώνες, το σκληρό, το χοριοειδή και τον αμφιβληστροειδή.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΙΛΙΓΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΙΛΙΓΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Νευρολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου «Πολυκλινική», Αθήνα. Εισαγωγή Ο ίλιγγος, ένα συνηθέστατο αίτιο προσέλευσης ασθενών στο ιατρείο της εφημερίας, συχνά υποκρύπτει επείγουσες καταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της προσαρμογής στη θόλωση παρουσία διαθλαστικού σφάλματος (Blur adaptation)

Μελέτη της προσαρμογής στη θόλωση παρουσία διαθλαστικού σφάλματος (Blur adaptation) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ Μεταπτυχιακή Εργασία Ειδίκευσης Μελέτη της προσαρμογής στη θόλωση παρουσία διαθλαστικού σφάλματος (Blur adaptation) Ελένη

Διαβάστε περισσότερα

Γλαύκωμα. www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ

Γλαύκωμα. www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Γλαύκωμα www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Τι ακριβώς είναι το γλαύκωμα; Ο όρος γλαύκωμα ορίζει μια ομάδα παθήσεων που τις χαρακτηρίζει μια σταδιακή καταστροφή του οπτικού

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί & Πότε χρειάζεται ο παιδίατρος τη γνώμη του παιδοφθαλμιάτρου;

Γιατί & Πότε χρειάζεται ο παιδίατρος τη γνώμη του παιδοφθαλμιάτρου; Γιατί & Πότε χρειάζεται ο παιδίατρος τη γνώμη του παιδοφθαλμιάτρου; Δρ. Νίκος Κοζέης MD, MSc, PhD1, PhD2, FICO, FEBO, MRCOphth Δ/ντης Τμήματος Παιδοφθ/γίας & Στραβισμού Ινστιτούτο Ophthalmica Vis. Professor

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ

ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Α' ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ "ΛΑΪΚΟ" ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΕΤΡΟΣ Π. ΣΦΗΚΑΚΗΣ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ-ΝΟΣΟΛΟΓΙΑ 7ου ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018 ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI)

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Τι είναι το σύνδροµο µηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης; Φυσιολογικά, η κεφαλή του ισχίου δεν προσκρούει στο χείλος της κοτύλης κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ. Δεύτερη Έκδοση TIMOTHY J FOWLER DM FRCP ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ. Δεύτερη Έκδοση TIMOTHY J FOWLER DM FRCP ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ Δεύτερη Έκδοση C DAVID MARSDEN FRS DSC FRCP FRCPsych TIMOTHY J FOWLER DM FRCP ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΑΡΑΖΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο εγκέφαλος αρδεύεται από : 1. Τις δύο έσω καρωτίδες και τους κλάδους τους 2. Τις δύο σπονδυλικές αρτηρίες και τους κλάδους τους Οι τέσσερις

Διαβάστε περισσότερα

Στη δυστονία έχουμε ακούσια σύσπαση μυών

Στη δυστονία έχουμε ακούσια σύσπαση μυών Δυστονία Δυστονία Στη δυστονία έχουμε ακούσια σύσπαση μυών προκαλώντας ανεξέλεγκτες επαναλαμβανόμενες ή στροφικές κινήσεις του προσβεβλημένου τμήματος του σώματος. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΔΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΚΚΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ

ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΔΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΚΚΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΔΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΚΚΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ Οι οφθαλμοί αποτελούν τον καθρέφτη της σωματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου γεγονός που τους

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός (Spinal Cord) Επίμηκες μόρφωμα που βρίσκεται μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και μεταφέρει προσαγωγά ερεθίσματα (πληροφορίες) από το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ (ΑΜΣΣ)

ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ (ΑΜΣΣ) ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ (ΑΜΣΣ) Εκφυλιστική νόσος της ΑΜΣΣ Η διαδικασία εκφύλισης με την πάροδο της ηλικίας είναι συνάρτηση γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

Περίπτωση ασθενούς με νόσο Crohn και όγκο οφθαλμικής κόγχης

Περίπτωση ασθενούς με νόσο Crohn και όγκο οφθαλμικής κόγχης Περίπτωση ασθενούς με νόσο Crohn και όγκο οφθαλμικής κόγχης Κοκκώνης Γεώργιος Ειδικευόμενος Γαστρεντερολογίας Γαστρεντερολογική Κλινική Γ.Ν.Θ. Γ. Παπανικολάου Παρούσα νόσος Άντρας ασθενής 29 ετών προσέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Τι είναι ο υδροκέφαλος παθολογική αύξηση της ποσότητας εγκεφαλονωτιαίου υγρού εντός της κρανιακής κοιλότητας που αντανακλά σε αύξηση των διαστάσεων των κοιλιών του εγκεφάλου. Η

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιλογές βοηθημάτων όρασης για τον καθημερινό ασθενή στο κατάστημα. Βασιλείου Νίκος Οπτικός - Οπτομέτρης Eyeart Laboratories

Οι επιλογές βοηθημάτων όρασης για τον καθημερινό ασθενή στο κατάστημα. Βασιλείου Νίκος Οπτικός - Οπτομέτρης Eyeart Laboratories Οι επιλογές βοηθημάτων όρασης για τον καθημερινό ασθενή στο κατάστημα Βασιλείου Νίκος Οπτικός - Οπτομέτρης Eyeart Laboratories Χαμηλή όραση Τι είναι η χαμηλή όραση Τι είναι η χαμηλή όραση Χαμηλή όραση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΙΟΣ ΝΙΚΑΣ MD, MSc, FEBO Χειρουργός Οφθαλμίατρος ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ MASTER ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΑΛΕΞΙΟΣ ΝΙΚΑΣ MD, MSc, FEBO Χειρουργός Οφθαλμίατρος ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ MASTER ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΛΕΞΙΟΣ ΝΙΚΑΣ MD, MSc, FEBO Χειρουργός Οφθαλμίατρος ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ MASTER ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΟΡΑΣΗΣ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (COMPUTER VISION SYNDROME) H χρήση υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πρόβλημα μείζονος σημασίας για τον ασθενή, την οικογένειά του και την κοινωνία Δύσκολη η κλινική εξέταση και η παρακολούθηση του νευροχειρουργικού ασθενούς ΣΤΟΧΟΣ η

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Τι είναι το γλαύκωμα; Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας. Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

*Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος

*Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος *Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος Πότε ένα παιδί βλέπει σωστά; Ποιές είναι οι δεξιότητες εκείνες που καθορίζουν την καλή λειτουργία της όρασης του; Πώς μπορεί μια δυσλειτουργία της όρασης να επηρεάσει την απόδοση

Διαβάστε περισσότερα

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Τι είναι η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς; Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς σημαίνει ότι μία φλέβα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού έχει αποφραχθεί.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ ΦΑΙΔΩΝΑΣ ΛΙΑΚΟΣ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει»

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» «Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» Γνωστική Νευροεπιστήμη Πώς γίνεται αντιληπτή η αισθητική πληροφορία; Πώς σχηματίζονται οι μνήμες; Πώς μετασχηματίζονται σε λόγο οι αντιλήψεις και

Διαβάστε περισσότερα

Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός ΣΥΓΓΕΝΕΣ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΙΣΧΙΟΥ ΟΡΙΣΜΟΣ Συγγενής διαταραχή του ισχίου που προκαλείται από την ανώµαλη ανάπτυξη ενός ή όλων των

Διαβάστε περισσότερα

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Κατιόντα (φυγόκεντρα) δεµάτια Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή φυσιολογικά δεµάτια (κατά τον επιµήκη άξονα) έχουν κοινή έκφυση πορεία απόληξη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Charles-Bonnet σύνδρομο σε άτομα με αυξημένη ινσουλινοαντίσταση και παθολογική υπεργλυκαιμία

Charles-Bonnet σύνδρομο σε άτομα με αυξημένη ινσουλινοαντίσταση και παθολογική υπεργλυκαιμία Charles-Bonnet σύνδρομο σε άτομα με αυξημένη ινσουλινοαντίσταση και παθολογική υπεργλυκαιμία Σπύρος Καραμαγκιώλης, Ελένη Παπαγεωργίου, Ελένη Γεωργιάδη, Γεωργία Λιμπανοβνού, Έρβιν Κωστάκης, Κωνσταντίνος

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Βιολογίας Α' Λυκείου με θέμα: Μάριος Μ., Α'2. Νόσος του Πάρκινσον

Εργασία Βιολογίας Α' Λυκείου με θέμα: Μάριος Μ., Α'2. Νόσος του Πάρκινσον Εργασία Βιολογίας Α' Λυκείου με θέμα: Μάριος Μ., Α'2 Νόσος του Πάρκινσον Τρόπος αντιμετώπισης νόσου Πάρκινσον. Η νόσος του Πάρκινσον (Parkinson) είναι νευροεκφυλιστική ασθένεια της μέλαινας ουσίας με συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΑΥΚΩΜΑ. προληψη και θεραπεια. επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας

ΓΛΑΥΚΩΜΑ. προληψη και θεραπεια. επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας ΓΛΑΥΚΩΜΑ προληψη και θεραπεια επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας Τι είναι το γλαύκωµα; Το γλαύκωμα αποτελεί μια ομάδα από παθήσεις των οφθαλμών, οι οποίες έχουν σαν κοινό χαρακτηριστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ Ένας ενημερωτικός οδηγός για την πραγματικότητα του σήμερα Δρ. Αναστάσιος Ιωάννης Κανελλόπουλος Καθηγητής Οφθαλμολογίας Παν/μιου Νέας Υόρκης Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Laser

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΣΕ ΑΝΔΡΑ 58 ΕΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΣΕ ΑΝΔΡΑ 58 ΕΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΣΕ ΑΝΔΡΑ 58 Δ. Τσίντζας, Γ. Γερνάς, Π. Πλυτά Κέντρο Αποθεραπείας Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης (Κ.Α.Φ.Κ.Α.) Αμφιλοχίας. Εισαγωγή Το παραπληρωματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟ Α ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Γαστροοισοφαγική παλινδρόµηση (ΓΟΠ) Η συχνότητα της ΓΟΠ σε παιδιά µε ΕΠ αναφέρεται από 26% - 75%, ενώ σε φυσιολογικά παιδιά και βρέφη εκτιµάται περίπου στο 7-8% (Cadman και συν. 1978,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΤΑΣΗΣ. Αιτιολογία

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΤΑΣΗΣ. Αιτιολογία ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ Ο πονοκέφαλος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πεδία έρευνας της σύγχρονης Ιατρικής. Πολλές ειδικότητες ασχολούνται. Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για την αιτιολογία και τη θεραπεία του. Η

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα

Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα Το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα είναι µία συνήθης αιτία πόνου και διαταραχής της αισθητικότητας στα χέρια. Οφείλεται σε πίεση του µέσου νεύρου στην περιοχή του καρπού. Στην περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Διευθυντής : Καθ. Σ. Α. Δημητράκος Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία Δεξιότητες 20-27 i. Βλέφαρα Κεφάλαιο ΙΙΙ ii. Κόγχος iii. Δακρυική συσκευή ΕΚΔΟΧΗ 7/1.10.1 1 8 Θεωρητικές Δεξιότητες (ΘΔ) Εκ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ. ιαβήτης & Οφθαλμός

ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ. ιαβήτης & Οφθαλμός ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ ιαβήτης & Οφθαλμός Σακχαρώδης ιαβήτης & Όραση Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης στις ανεπτυγμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΣΥΖΥΓΙΕΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΓΝΑ «ΛΑΙΚΟ»

ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΣΥΖΥΓΙΕΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΓΝΑ «ΛΑΙΚΟ» ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΣΥΖΥΓΙΕΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΓΝΑ «ΛΑΙΚΟ» Ο TO ΟΣΦΡΗΤΙΚΟ ΝΕΥΡΟ Ι ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΟΣΦΡΗΤΙΚΟ ΝΕΥΡΟ Ι ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΟΠΤΙΚΟ ΝΕΥΡΟ II ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΑΣΤΙΚΗ. χειρουργική. δείτε τον κόσµο µε άλλα µάτια

ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΑΣΤΙΚΗ. χειρουργική. δείτε τον κόσµο µε άλλα µάτια ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΑΣΤΙΚΗ χειρουργική δείτε τον κόσµο µε άλλα µάτια ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΤΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΒΛΕΦΑΡΩΝ Στα Οφθαλομολογικά Κέντρα ΟΡΑΣΙΣ θεραπεύουμε με σύγχρονες ασφαλείς ιατρικές μεθόδους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΣΕ ΑΝΔΡΑ 58 ΕΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Δ. Τσίντζας, Γ. Γερνάς, Π.

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΣΕ ΑΝΔΡΑ 58 ΕΤΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Δ. Τσίντζας, Γ. Γερνάς, Π. Σχήμα 1: Η πορεία του Παρουσίαση Περιστατικού Εικ. 2: Πτερυγοειδής (ΑΡ) ωμοπλάτη Κέντρο Αποθεραπείας Φυσικής Κέντρο Αποθεραπείας Φυσικής. Το παραπληρωματικό νεύρο, που είναι ένα κυρίως κινητικό νεύρο,

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία - φυσιολογία του οφθαλμού. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ - ΑΧΕΠΑ

Ανατομία - φυσιολογία του οφθαλμού. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ - ΑΧΕΠΑ Ανατομία - φυσιολογία του οφθαλμού Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ - ΑΧΕΠΑ Οφθαλμικός κόγχος Εξωφθάλμιοι βολβοκινητικοί μύες Άνω ορθός Κάτω ορθός Έσω ορθός Έξω ορθός Άνω λοξός Κάτω λοξός

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα