Listeria monocytogenes 2% 3% 8% Streptococcus agalactiae 3% 6% 12%

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Listeria monocytogenes 2% 3% 8% Streptococcus agalactiae 3% 6% 12%"

Transcript

1 Χρύσα Αρβανίτη Επιµελήτρια Α Β Πανεπιστηµιακή Νευρολογική Κλινική Λοιµώξεις του Νευρικού Συστήµατος Μηνιγγίτιδα Ως µηνιγγίτιδα χαρακτηρίζεται η φλεγµονή των µηνίγγων που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο µυελό και αφορίζουν τον υπαραχνοειδή χώρο, ο οποίος περιέχει το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Όταν η φλεγµονή των µηνίγγων συνοδεύεται και από φλεγµονή του παρεγχύµατος χαρακτηρίζεται ως µηνιγγοεγκεφαλίτις ή µηνιγγοµυελίτις ή µηνιγγοεγκεφαλοµυελίτις. Στην οξεία µηνιγγίτιδα η εγκατάσταση των συµπτωµάτων γίνεται εντός ωρών ή ηµερών και η διάρκεια είναι µέχρι ένα µήνα περίπου. Ως χρόνια χαρακτηρίζεται η µηνιγγίτιδα που παρατείνεται πέραν των τεσσάρων εβδοµάδων, µε την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν πρόκειται για βραδεία αποδροµή των συµπτωµάτων της οξείας φάσης. Η υποτροπιάζουσα µηνιγγίτιδα χαρακτηρίζεται από δύο ή περισσότερες προσβολές οξείας µηνιγγίτιδας, διάρκειας µικρότερης των τεσσάρων εβδοµάδων µε µεσοδιαστήµατα ελεύθερα συµπτωµάτων. Άσηπτη χαρακτηρίζεται η µηνιγγίτιδα όταν στις καλλιέργειες δεν αποµονώνεται µικροβιακός παράγων και συνήθως είναι ιογενής. Η οξεία µηνιγγίτιδα ανήκει στην κατηγορία της επείγουσας ιατρικής και απαιτεί ταχεία διάγνωση και αντιµετώπιση λόγω της υψηλής θνητότητος. ιακρίνεται στη µηνιγγίτιδα της κοινότητος και τη νοσοκοµειακή µηνιγγγίτιδα η οποία είναι αποτέλεσµα υποκείµενων νοσηµάτων όπως νευροχειρουργικές επεµβάσεις ή κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Οξεία βακτηριακή µηνιγγίτις Επιδηµιολογία. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο προσβάλλονται περίπου 1.2 εκ. άτοµα από βακτηριακή µηνιγγίτιδα εκ των οποίων πεθαίνουν περίπου άτοµα. Η συνολική επίπτωση της νόσου έχει παρουσιάσει µεγάλη µείωση λόγω εφαρµογής του εµβολίου έναντι του Haemophilus influenzae (Hib) στις χώρες που εφαρµόζεται υποχρεωτικός εµβολιασµός. Το

2 εµβόλιο Hib είχε επίσης σαν αποτέλεσµα την αλλαγή στην ηλικιακή κατανοµή της βακτηριακής µηνιγγίτιδας µε αποτέλεσµα σήµερα οι περισσότερες περιπτώσεις να αφορούν ενήλικες και όχι παιδιά. Βακτήρια Haemophilus influenzae 48% 45% 7% Listeria monocytogenes 2% 3% 8% Neisseria meningitides 20% 14% 25% Streptococcus agalactiae 3% 6% 12% Streptococcus pneumoniae 13% 18% 47% Η συχνότητα µε την οποία αποµονώθηκαν διάφοροι παθογόνοι µικροοργανισµοί σε ασθενείς µε βακτηριακή µηνιγγίτιδα σε µελέτες που έγιναν στις ΗΠΑ. (Centers for Disease Control and Prevention: Summary of Notifiable Diseases, United States, MMWR Morb Mortal Wkly Rep 1999) Προδιαθεσικοί παράγοντες Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι ο αλκοολισµός, η παραρινοκολπίτιδα, το κάπνισµα, ο σακχαρώδης διαβήτης, οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και η διαφυγή ΕΝΥ, η ανοσοκαταστολή, η µέση πυώδης ωτίτιδα. Παθογόνα αίτια βακτηριακής µηνιγγίτιδας Τα συχνότερα αίτια εξωνοσοκοµειακής µηνιγγίτιδας σε ενήλικες είναι ο S. pmeumoniae (πνευµονιόκοκκος), N. Meningitides (µηνιγγιτιδόκοκκος), L. monocytogenes (λιστέρια). Παθογένεια Το πρώτο βήµα της µικροβιακής µηνιγγίτιδας είναι ο αποικισµός του ρινο-στοµατοφάρυγγα από µικρόβια. Τα µικρόβια προσκολλώνται και εγκαθίστανται στο µη κροσσωτό επιθήλιο µέσω του πολυσακχαριδικού ελύτρου και των βλεφαρίδων καθώς και µε τη βοήθεια των ενζύµων που παράγουν. Η ακεραιότητα του βλεννογόνου του στόµατος αποτελεί την πρώτη γραµµή για την άµυνα του οργανισµού και συχνά διαταράσεται σε ιογενείς λοιµώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήµατος. Τα µηνιγγιτιδογόνα στελέχη των µικροβίων παράγουν ένζυµα τα οποία διασπούν τις IgA1 ανοσοσφαιρίνες, ο ρόλος των οποίων είναι να εµποδίζουν την προσκόλληση των µικροβίων και τη διάβασή τους στο βλεννογόνο του στοµατοφάρυγγα. Με τη διάσπαση του επιθηλιακού φραγµού τα µικρόβια περνούν στα υποεπιθηλιακά µικρά αγγεία.

3 Το δεύτερο βήµα είναι η επιβίωση των µικροβίων εντός της κυκλοφορίας (να µην φονευθούν από αντισώµατα). Παθογόνα µικρόβια που διαθέτουν έλυτρο (S. pmeumoniae), N. Meningitides, Haemophilus influenzae) µειώνουν την ενεργοποίηση του συµπληρώµατος και είναι ανθεκτικά στη φαγοκυττάρωση. Το τρίτο βήµα είναι η διάσπαση του αιµατοεγκεφαλικού φραγµού από τα µικρόβια και η πρόκληση µηνιγγίτιδας. Τα χοριοειδή πλέγµατα αποτελούν την πρώτη θέση φλεγµονής του ΚΝΣ στην µηνιγγίτιδα και από εκεί εξαπλώνονται σε όλο τον υπαραχνοειδή χώρο. Στον υπαραχνοειδή χώρο ο πολλαπλασιασµός τους είναι ανεξέλεγκτος λόγω έλλειψης ανοσοσφαιρινών και φαγοκυττάρων και έτσι εξελίσσεται η διαδικασία της σηπτικής φλεγµονής. Κατά την εξέλιξη της µικροβιακής µηνιγγίτιδος, το εγκεφαλικό οίδηµα αποτελεί την κύρια αιτία που οδηγεί στην αυξηµένη ενδοκρανιακή πίεση. Το εγκεφαλικό οίδηµα διακρίνεται σε α) αγγειογενές, το οποίο οφείλεται στην αυξηµένη διαβατότητα του αιµατο-εγκεφαλικού φραγµού β) κυτταροτοξικό, το οποίο οφείλεται σε αύξηση του ενδοκυτταρίου ύδατος, λόγω βλάβης της κυτταρικής µεµβράνης και είναι αποτέλεσµα ισχαιµίας από τη διαδικασία της φλεγµονής και της απευθείας δράσης των διαφόρων ουσιών, οι οποίες εµπλέκονται στη διαδικασία της φλεγµονής γ) διάµεσο οίδηµα που προκαλείται από την αύξηση του ΕΝΥ είτε λόγω αυξηµένης παραγωγής του είτε λόγω µειωµένης αποχέτευσης Άλλες διαταραχές της βακτηριακής µηνιγγίτιδας αφορούν τα αιµοφόρα αγγεία και κυρίως εκείνα που πορεύονται στον υπαραχνοειδή χώρο µε αποτέλεσµα την πρόκληση θροµβοφλεβίτιδας που οδηγεί σε εγκεφαλική ισχαιµία. Κλινική εικόνα Η διάγνωση της µικροβιακής µηνιγγίτιδος είναι εύκολο να γίνει όταν υπάρχει η κλασική τριάδα: «κεφαλαλγία, πυρετός και αυχενική δυσκαµψία». Τα πιο συχνά συµπτώµατα και σηµεία της µηνιγγίτιδος είναι πυρετός (>38.5), κεφαλαλγία, αυχενική δυσκαµψία, φωτοφοβία, ναυτία, έµετος, λήθαργος και ευερεθιστότητα. Η κεφαλαλγία, ο έµετος και η αυχενική δυσκαµψία είναι οι πιο ευαίσθητοι δείκτες παρουσίας µηνιγγικής φλεγµονής. Η αυχενική δυσκαµψία θεωρείται παθογνωµονικό σηµείο της µηνιγγίτιδας και θα πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκεται από την υπαραχνοειδή αιµορραγία.

4 Τα σηµεία Kernig (αδυναµία παθητικής έκτασης της κνήµης όταν ο µηρός έχει καµφθεί προς την κοιλιά) και Brudzinski (κατά την κάµψη της κεφαλής παρατηρείται κάµψη του µηρού προς την κοιλιά και της κνήµης προς το µηρό) θεωρούνται επίσης κλασικά σηµεία φλεγµονής των µηνίγγων. Συχνές είναι επίσης οι διαταραχές του επιπέδου συνείδησης και οι επιληπτικές κρίσεις. Επιληπτικές κρίσεις εµφανίζονται σε ένα ποσοστό 40% των ασθενών µε µηνιγγίτιδα, παρουσιάζονται συνήθως τις πρώτες µέρες της νόσου και είναι πιο συχνές σε µηνιγγίτιδα από πνευµονιόκοκκο και αιµόφιλο, από ότι σε µηνιγγίτιδα από µηνιγγιτιδόκοκκο. Οι επιληπτικές κρίσεις οφείλονται κυρίως σε ισχαιµία ή έµφρακτο, σε θρόµβωση φλεβωδών κόλπων, σε υπονατριαιµία από απρόσφορη έκκριση αντιδιουρητικής ορµόνης, σε πυρετό, σε εµπύηµα, σε τοξικότητα των αντιβιοτικών (δυνητικώς επιληπτογόνα αντιβιοτικά). Οι περισσότεροι ασθενείς µε µικροβιακή µηνιγγίτιδα µπορεί να εµφανίσουν σηµεία αυξηµένης ενδοκράνιας πίεσης όπως διαταραχές του επιπέδου συνείδησης, το σηµείο Cushing (βραδυκαρδία, υπόταση και διαταραχές αναπνοής), µυδρίαση (ετερόπλευρη ή µονόπλευρη), πάρεση ή παράλυση της 6 ης εγκεφαλικής συζυγίας, οίδηµα θηλών. Η αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης είναι η πιο συχνή αιτία διαταραχών του επιπέδου συνείδησης στην πορεία της µικροβιακής µηνιγγίτιδος. ιαγνωστικά προβλήµατα µπορεί να προκύψουν στα αρχικά στάδια της νόσου, κυρίως όταν τα συµπτώµατα περιορίζονται σε κεφαλαλγία και ελαφρά διαταραχή του επιπέδου συνείδησης. Στην διάγνωση είναι δυνατόν να βοηθήσουν διάφορες κλινικές εκδηλώσεις, χαρακτηριστικές ορισµένων παθογόνων µικροοργανισµών. Η µηνιγγίτιδα από Haemophilus influenzae οµάδος b (Hib) προσβάλλει συνήθως παιδιά ηλικίας από 6 µηνών έως 6 ετών και ηλικιωµένα άτοµα και τα συµπτώµατα της µηνιγγίτιδος εµφανίζονται συνήθως µετά από λοίµωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήµατος ή µέση ωτίτιδα. Η µηνιγγιτιδοκοκκική µηνιγγίτιδα προσβάλλει συνήθως παιδιά ή νέους ενήλικες και χαρακτηρίζεται από πυρετό, εµέτους, λήθαργο, αυχενική δυσκαµψία και πετεχειώδες εξάνθηµα (πετεχειώδες εξάνθηµα µπορεί να παρουσιαστεί επίσης σε ιογενή µηνιγγίτιδα, σε πνευµονιοκοκκική µηνιγγίτιδα, σε Neisseria gonorrheae, Hib, και ενδοκαρδίτιδα από S. aureus). Το σύνδροµο Waterhouse-Friderichsen οφείλεται σε µηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιµία και χαρακτηρίζεται από αιφνίδια εµφάνιση εµπυρέτου, πετεχειώδες εξάνθηµα στο δέρµα και τους βλεννογόνους, σηπτικό shock και διάχυτη ενδαγγειακή πήξη.

5 Η πιο συχνή αιτία µικροβιακής µηνιγγίτιδος της κοινότητος είναι ο πνευµονιόκοκκος. Στην πνευµονιοκοκκική µηνιγγίτιδα απαντούν πιο συχνά σοβαρές διαταραχές του επιπέδου συνείδησης και εστιακά νευρολογικά σηµεία, ενώ η θνητότητα υπερβαίνει το 25%. Η µηνιγγίτιδα από Streptococcus B απαντά κυρίως στα νεογνά ενώ είναι σπάνια στους ενήλικες, εκτός αν συνυπάρχει ενδοκαρδίτιδα, η µηνιγγίτιδα από Listeria monocytogenes προσβάλλει συνήθως νεογνά ή ανοσοκατεσταλµένους ασθενείς, ενώ η σταφυλοκοκκική µηνιγγίτις συνδέεται µε εγκεφαλικό απόστηµα, παραρρινοκολπίτιδα, σηψαιµία ή ενδοκαρδίτιδα. Η µηνιγγίτις από Gram αρνητικά βακτήρια είναι κυρίως νοσοκοµειακή λοίµωξη και συνδέεται κυρίως µε τραύµατα κρανίου ή νευροχειρουργικές επεµβάσεις. Τα συχνότερα αποµονούµενα µικρόβια είναι η Klebsiella pneumoniae και Escherichia coli. Επιπλοκές της µικροβιακής µηνιγγίτιδος µπορεί να αποτελούν οι παραλύσεις των κρανιακών νεύρων και κυρίως η διαταραχή της ακοής (η µηνιγγίτιδα από αιµόφιλο καταλείπει κώφωση στο 2.7% των περιπτώσεων). Η προσβολή των κρανιακών νεύρων οφείλεται συνήθως σε φλεγµονώδη διήθηση του περιβλήµατος του νεύρου από την αραχνοειδή µήνιγγα. Η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα οφείλεται σε κοχλιακή βλάβη λόγω απευθείας διήθησης του κοχλία από µικρόβια, σε φλεγµονή του κοχλιακού νεύρου, ή σε ισχαιµία του κοχλιακού νεύρου από αγγειακή προσβολή. Σε παιδιά µε µηνιγγίτιδα µπορεί να εµφανιστεί επίσης αταξία λόγω προσβολής του λαβυρίνθου. Οξύ ισχαιµικό επεισόδιο κατά την διάρκεια µικροβιακής µηνιγγίτιδος µπορεί να παρουσιαστεί και οφείλεται στις εξής αιτίες: αγγειίτιδα, σπασµό των αρτηριών µεγάλου και µεσαίου µεγέθους, θρόµβωση φλεβωδών κόλπων.

6 Παθογένεια-Παθοφυσιολογία Κλινικά σηµεία Μικροβιαιµία-σήψη Υπερθερµία, µυαλγίες, αρθραλγίες, γαστρεντερικές διαταραχές, διαταραχές αναπνοής, πετεχειώδες εξάνθηµα, shock Φλεγµονή του υπαραχνοειδούς χώρου Αυχενική δυσκαµψία, σηµεία Kernig-Brudzinski, παραλύσεις κρανιακών νεύρων, αταξία, διαταραχές ακοής, κεφαλαλγία Αυξηµένη ενδοκράνια πίεση ιαταραχές του επιπέδου συνείδησης, κεφαλαλγία, παραλύσεις κρανιακών νεύρων, εστιακά νευρολογικά σηµεία, σπασµοί, ναυτία, έµετοι, βραδυκαρδία, υπέρταση (αντίδραση Cushing) ιαταραχές αιµατοεγκεφαλικού φραγµού Εστιακά νευρολογικά σηµεία, σπασµοί, διαταραχές επιπέδου συνείδησης, εγκεφαλοπάθεια

7 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Όταν κλινικά υπάρχει η υποψία οξείας πυώδους µηνιγγίτιδος θα πρέπει αµέσως να λαµβάνονται καλλιέργειες αίµατος και φυσικά πλήρης αιµατολογικός και βιοχηµικός έλεγχος και να διενεργείται οσφυονωτιαία παρακέντηση (ΟΝΠ). Η εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) που λαµβάνεται µετά από οσφυονωτιαία παρακέντηση (ΟΝΠ) είναι αυτή που θέτει την διάγνωση της µικροβιακής µηνιγγίτιδος. Πριν από την εκτέλεση της οσφυονωτιαίας παρακέντησης θα πρέπει ο ασθενής να υποβάλλεται σε βυθοσκόπηση ή σε αξονική τοµογραφία εγκεφάλου, αν υπάρχει η δυνατότητα, για να αποκλειστεί η ύπαρξη χωροκατακτητικής εξεργασίας και αυξηµένης ενδοκράνιας πίεσης. Η εξέταση του ΕΝΥ είναι απαραίτητη σε κάθε ασθενή µε υποψία λοίµωξης του ΚΝΣ, εκτός αν υπάρχουν ενδείξεις χωροκατακτητικής εξεργασίας εγκεφάλου, είτε από την κλινική εικόνα, είτε από τον απεικονιστικό έλεγχο. Σε περιπτώσεις ασθενών µε αυξηµένη ενδοκράνια πίεση, όπως συµβαίνει συχνά σε ασθενείς µε µηνιγγίτιδα, η ΟΝΠ µπορεί να γίνει µετά από ενδοφλέβια χορήγηση µανιτόλης (1g/kg βάρους σώµατος). Στις περιπτώσεις αυτές η ΟΝΠ θα πρέπει να διενεργείται min µετά την χορήγηση µανιτόλης. Κατά την ΟΝΠ µπορεί να γίνει και µέτρηση της ενδοκράνιας πίεσης µε το µανόµετρο Ευρήµατα από την εξέταση του ΕΝΥ Τα ευρήµατα της εξέτασης του ΕΝΥ που συνηγορούν για την διάγνωση της µικροβιακής µηνιγγίτιδας είναι: 1) η αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης, 2) ο αυξηµένος αριθµός πολυµορφοπύρηνων λευκών αιµοσφαιρίων, 3) η ελάττωση της συγκέντρωσης γλυκόζης στο ΕΝΥ και 4) η αύξηση της συγκέντρωσης του λευκώµατος. Η φυσιολογική πίεση του ΕΝΥ σε ενήλικες είναι mm H 2 O. Στις περισσότερες περιπτώσεις µικροβιακής µηνιγγίτιδας η πίεση του ΕΝΥ είναι αυξηµένη και κυµαίνεται συνήθως από 200 mm H 2 O έως 500 mm H 2 O. Το φυσιολογικό ΕΝΥ είναι διαυγές. Η παρουσία αυξηµένου αριθµού λευκών αιµοσφαιρίων (>200/mm 3 ), ερυθρών αιµοσφαιρίων (>400/ mm 3 ), µικροβίων (>10 5 CFU/mL), ή και λευκώµατος προσδίδει στο ΕΝΥ θολερή χροιά. Το ΕΝΥ είναι αιµατηρό όταν ο αριθµός των ερυθρών αιµοσφαιρίων είναι πάνω από 6000 /mm 3. Το ξανθοχρωµατικό ΕΝΥ παρατηρείται στην υπαραχνοειδή αιµορραγία και διακρίνεται από την τραυµατική ΟΝΠ. Η ξανθοχρωµία οφείλεται συνήθως σε λύση των ερυθρών αιµοσφαιρίων και στην παρουσία οξυαιµοσφαιρίνης, µεθαιµοσφαιρίνης, και χολερυθρίνης

8 (εµφανίζεται χαρακτηριστικά 2-4 ώρες µετά την είσοδο των ερυθρών αιµοσφαιρίων στον υπαραχνοειδή χώρο). Ξανθοχρωµία µπορεί να εµφανιστεί επίσης όταν η συγκέντρωση του λευκώµατος στο ΕΝΥ είναι αυξηµένη (>150 mg/dl) ή σε περιπτώσεις υπερχολερυθριναιµίας (>10-15 mg/dl). Στο φυσιολογικό ΕΝΥ ανευρίσκονται συνήθως 0-5 κύτταρα /mm 3. Στην µικροβιακή µηνιγγίτιδα ο αριθµός των λευκών αιµοσφαιρίων είναι αυξηµένος και κυµαίνεται από /mm 3. Περίπου στο 10% των περιπτώσεων µικροβιακής µηνιγγίτιδος παρατηρείται στην αρχή λεµφοκυττάρωση στο ΕΝΥ, καθώς και σε περιπτώσεις που η ΟΝΠ εκτελείται µετά την έναρξη της θεραπείας. Η λεµφοκυττάρωση στο ΕΝΥ είναι πιο συχνή σε ασθενείς µε µηνιγγίτιδα από Listeria monocytogenes, περίπου στο ένα τρίτο των περιπτώσεων. Η φυσιολογική τιµή του λευκώµατος στο ΕΝΥ είναι mg% και στην µικροβιακή µηνιγγίτιδα παρατηρείται αύξηση της συγκέντρωσης του λευκώµατος. Η συγκέντρωση της γλυκόζης στο ΕΝΥ εξαρτάται από την πυκνότητά της στο αίµα και ο λόγος γλυκόζης ΕΝΥ προς γλυκόζη αίµατος είναι φυσιολογικά 0,6. Μείωση του σακχάρου του ΕΝΥ παρατηρείται κλασικά στην βακτηριακή µηνιγγίτιδα, τη φυµατιώδη και την κρυπτοκοκκική, ωστόσο έχει παρατηρηθεί και στο 25% των εγκεφαλίτιδων από τον ιό της παρωτίτιδος και σπανιότερα σε εγκεφαλίτιδα από τον ιό του απλού έρπητος και του έρπητος ζωστήρος. Η άµεση κατά Gram χρώση του ΕΝΥ αποτελεί µια από τις σηµαντικότερες εξετάσεις και συµβάλλει στην αιτιολογική διάγνωση της µηνιγγίτιδος σε ποσοστό 60-90% των περιπτώσεων. Άλλες άµεσες χρώσεις είναι η χρώση µε σινική µελάνη (India Ink) που αφορά την αναζήτηση Cryptococcus neoformans και είναι θετική στο 50% των περιπτώσεων κρυπτοκοκκικής µηνιγγίτιδος, ενώ η χρώση Ziehl-Neelsen είναι θετική στο 80% στη φυµατιώδη µηνιγγίτιδα και οι καλλιέργειες για β. Koch στο 85% των περιπτώσεων φυµατιώδους µηνιγγίτιδος. Οι καλλιέργειες του ΕΝΥ είναι θετικές στο 70-85% των περιπτώσεων οξείας βακτηριακής µηνιγγίτιδος. Από τον ανοσολογικό έλεγχο αξιόπιστος είναι ο προσδιορισµός αντιγόνου µε ανάστροφο ηλεκτροφόρηση που εφαρµόζεται για τα ελυτροφόρα στελέχη µικροβίων (S. pneumoniae, H. influenzae, N. meningitidis). Ανοσολογικός έλεγχος εφαρµόζεται και για την ανίχνευση άλλων αντιγόνων, όπως του C. neoformans µε Latex συγκολλητινοαντίδραση κατά την οποία τα θετικά αποτελέσµατα είναι αξιόπιστα. Ταχείες ανοσολογικές µέθοδοι (Latex συγκολλητινοαντιδράσεις) εφαρµόζονται και για τις πυώδεις βακτηριακές µηνιγγίτιδες.

9 Η PCR (αλυσιδωτή αντίδραση πολυµεράσης) είναι ο πολλαπλασιασµός γονιδίων, δεν απαιτεί ζώντα µικρόβια όπως οι καλλιέργειες, είναι ταχεία και αξιόπιστη µέθοδος. Η συγκέντρωση της γαλακτικής αφυδρογονάσης (LDH) στο ΕΝΥ φαίνεται να έχει διαγνωστική και προγνωστική αξία καθώς σε όλους τους ασθενείς µε βακτηριακή µηνιγγίτιδα διαπιστώνεται αύξηση της δραστηριότητας της ολικής LDH. Η συγκέντρωση του γαλακτικού οξέος στο ΕΝΥ αυξάνεται στην βακτηριακή και στη µυκητιασική µηνιγγίτιδα, ενώ παραµένει φυσιολογική στην ιογενή µηνιγγίτιδα. Εκτός από την εξέταση του ΕΝΥ θα πρέπει να γίνονται πάντα και καλλιέργειες αίµατος διότι αποβαίνουν θετικές στο 40-60% των ασθενών µε µηνιγγίτιδα από αιµόφιλο της γρίππης, µηνιγγιτιδόκοκκο και πνευµονιόκοκκο. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Τόσο η αξονική όσο και η µαγνητική τοµογραφία εγκεφάλου δεν αποτελούν καθοριστικές εξετάσεις για την διάγνωση της οξείας πυώδους µηνιγγίτιδος. Ωστόσο είναι σηµαντικός ο ρόλος της αξονικής τοµογραφίας και κυρίως της µαγνητικής τοµογραφίας εγκεφάλου κατά την πορεία της νόσου, για την ανάδειξη εγκεφαλικού οιδήµατος, υδροκεφάλου, εγκεφαλικού αποστήµατος ή εµπυήµατος, ισχαιµικών ή αιµορραγικών εµφράκτων λόγω αγγειίτιδας και γενικά για τις επιπλοκές που µπορεί να παρουσιαστούν. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙ ΟΣ Από την στιγµή που θα τεθεί η υποψία οξείας πυώδους (βακτηριακής) µηνιγγίτιδος, η αντιµετώπιση θα πρέπει να είναι άµεση µε την χορήγηση εµπειρικής αντιµικροβιακής θεραπείας, πριν ακόµη ολοκληρωθεί η εργαστηριακή ανάλυση του ΕΝΥ. Η επιλογή της αντιµικροβιακής θεραπείας βασίζεται σε επιδηµιολογικά δεδοµένα, αναφορικά µε την συχνότητα εµφάνισης των παθογόνων µικροοργανισµών, µε την ηλικία του ασθενούς καθώς και σε σχέση µε τα υποκείµενα νοσήµατα που µπορεί να συνυπάρχουν (πνευµονία, αλκοολισµός, ανοσοκαταστολή, σπληνεκτοµή, κρανοεγκεφαλική κάκωση). Ένα δεύτερο στοιχείο που θα πρέπει να αξιολογηθεί ιδιαίτερα κατά την επιλογή των αντιβιοτικών που θα χορηγηθούν εµπειρικά είναι η ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών πνευµονιοκόκκου που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Στους ενήλικες µε µικροβιακή µηνιγγίτιδα της κοινότητας, οι µικροοργανισµοί που αποµονώνονται συχνότερα είναι οι S. pneumoniae και N. meningitidis και σαν εµπειρική θεραπεία προτείνεται ο συνδυασµός µιας κεφαλοσπορίνης τρίτης γενεάς (κεφτριαξόνη ή κεφοταξίµη) µε βανκοµυκίνη.

10 Όταν υπάρχει υποψία προσβολής από L. monocytogenes θα πρέπει να προστίθεται αµπικιλλίνη ή κοτριµοξαζόλη, ενώ για την κάλυψη από σταφυλόκοκκο (η σταφυλοκοκκική µηνιγγίτις συνδέεται µε εγκεφαλικό απόστηµα, σηψαιµία, ενδοκαρδίτιδα, ή άλλη σταφυλοκοκκική εστία, όταν ο υπεύθυνος µικροοργανισµός είναι στελέχη Staphylococcus aureus, και µε την παρουσία βαλβίδος παροχετεύσεως του ΕΝΥ όταν το παθογόνο αίτιο είναι στελέχη Staphylococcus epidermidis) ο καλύτερος συνδυασµός είναι βανκοµυκίνη µε κεφταζιδίµη, αναλόγως της ευαισθησίας. Ειδική αντιµικροβιακή θεραπεία εφαρµόζεται µετά την αποµόνωση του παθογόνου παράγονται από την εξέταση του ΕΝΥ και την ευαισθησία αυτού στα αντιβιοτικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις βακτηριακής µηνιγγίτιδος η διάρκεια της θεραπείας είναι ηµέρες και τα αντιβιοτικά θα πρέπει να χορηγούνται σε πλήρη δοσολογία, ενδοφλεβίως, σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας. Εκτός από την χορήγηση των αντιβιοτικών θα πρέπει να λαµβάνονται υποστηρικτικά µέτρα για την διατήρηση του ισοζυγίου των ηλεκτρολυτών και της βατότητας των αεροφόρων οδών, να χορηγούνται αντιπυρετικά και να αντιµετωπίζονται ανάλογα οι επιληπτικές κρίσεις, το εγκεφαλικό οίδηµα και η διέγερση των ασθενών. Χορήγηση κορτικοστεροειδών σε ασθενείς µε µικροβιακή µηνιγγίτιδα Η χορήγηση δεξαµεθαζόνης σε δόση 10 mg ανά 6ωρο για 4 µέρες µείωσε τη θνητότητα και τη δυσµενή έκβαση (αναπηρία) της νόσου λόγω εξασθένησης της φλεγµονής στον υπαραχνοειδή χώρο όπως τεκµηριώνεται από τη µείωση της παραγωγής IL-1 TNF-a στο ΕΝΥ όταν χορηγείται δεξαµεθαζόνη. Η κορτιζόνη πρέπει να χορηγείται λίγο πριν (περίπου 20 min) ή συγχρόνως µε την πρώτη δόση του αντιβιοτικού. Αν χορηγηθεί αργότερα δεν προλαµβάνεται η διαδικασία της φλεγµονής. Προφύλαξη Η προφύλαξη συνιστάται για µηνιγγίτιδα από µηνιγγιτιδόκοκκο για όσους ήρθαν σε στενή επαφή µε τον ασθενή (π.χ διασωλήνωση, αναζωογόνηση στόµα µε στόµα, ο παιδικός σταθµός ή οικογένεια του ασθενούς). Η χηµειοπροφύλαξη συνίσταται στη χορήγηση Ciproxin : 500mg εφ άπαξ ή Rifampicin 10mg/kg/12 ώρον για 4 δόσεις (δεν υπερβαίνουµε τα 600mg/12 ωρο) ή ceftriaxone 250mg IM εφ άπαξ..

11 ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙ ΕΣ Η χρόνια µηνιγγίτιδα µπορεί να οφείλεται τόσο σε λοιµώδη όσο και σε µη λοιµώδη αίτια, σε αυτοάνοσα νοσήµατα, σε φαρµακευτική αντίδραση. Η χρόνια φλεγµονή των µηνίγγων συνήθως προκαλεί πιο ήπια συµπτώµατα από την οξεία µικροβιακή µηνιγγίτιδα, αλλά µπορεί να οδηγήσει και στο θάνατο αν δεν αντιµετωπιστεί. Η διάγνωση της χρονίας µηνιγγίτιδος τίθεται όταν τα χαρακτηριστικά νευρολογικά συµπτώµατα και σηµεία διαρκούν πάνω από ένα µήνα και συνοδεύονται από αντίστοιχα ευρήµατα στο ΕΝΥ. Η χρονία µηνιγγίτις εκδηλώνεται συνήθως µε επίµονη κεφαλαλγία, µε ή χωρίς αυχενική δυσκαµψία και υδροκέφαλο, παρέσεις κρανιακών νεύρων, πολυριζονευρίτιδα και διαταραχές προσωπικότητος. Στην χρόνια µηνιγγίτιδα η θεραπεία είναι ανάλογη µε την αιτία της νόσου, όταν αυτή διαπιστώνεται εργαστηριακά. Η εµπειρική θεραπεία επιλέγεται µε βάση την πιο πιθανή αιτία πρόκλησης της χρόνιας µηνιγγίτιδος και συνήθως χορηγείται αρχικά αντιφυµατική αγωγή. Αντιµυκητιασική θεραπεία χορηγείται όταν υπάρχουν ενδείξεις προσβολής από µύκητες, ενώ θεωρείται ότι και τα κορτικοστεροειδή έχουν έναν θεραπευτικό ρόλο στην χρονία µηνιγγίτιδα. Σε µια µελέτη ασθενών µε χρονία µηνιγγίτιδα, όπου δεν ανευρέθει ο αιτιολογικός παράγων, η χορήγηση κορτικοστεροειδών βελτίωσε την κλινική εικόνα στο 52% των ασθενών. Απαραίτητη είναι φυσικά και η συµπτωµατική θεραπεία των ασθενών, καθώς και η αντιµετώπιση των επιπλοκών (υδροκέφαλος, επιληψία, αυξηµένη ενδροκράνια πίεση). ΑΣΗΠΤΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ Σήµερα ο όρος άσηπτη µηνιγγίτιδα χρησιµοποιείται για περιπτώσεις µηνιγγίτιδος µε λεµφοκυττάρωση στο ΕΝΥ, µε αρνητική την άµεση χρώση κατά Gram, καθώς και αρνητικές καλλιέργειες ΕΝΥ για την ανεύρεση παθογόνων µικροοργανισµών και αφορά κυρίως µηνιγγίτιδες από µυκοβακτηρίδια, µύκητες και φαρµακευτική µηνιγγίτιδες. Από το 1925 έως και πρόσφατα ο όρος άσηπτη µηνιγγίτιδα ήταν συνώνυµος µε την ιογενή µηνιγγίτιδα. Με την εξέλιξη όµως των εργαστηριακών εξετάσεων και την εφαρµογή νέων διαγνωστικών µεθόδων, όπως η αλυσιδωτή αντίδραση πολυµεράσης (PCR), είναι δυνατή η ακριβής διάγνωση των ιογενών λοιµώξεων του ΚΝΣ, και ο όρος άσηπτη µηνιγγίτιδα έχει µάλλον ιστορική αξία.

12 Αίτια άσηπτης µηνιγγίτιδας ΙΟΙ ΛΟΙΜΩ Η ΑΛΛΑ ΑΙΤΙΑ Enteroviruses (poliovirus, Coxsackievirus types A and B, echovirus), Mumps, Herpes simplex virus 1,2, Varicella-zoster, HIV, Adenoviruses, Arboviruses, Epstein Barr virus, Lymphocytic choriomeningitis virus, Influenza virus types A and B Βακτηρίδια Leptospira, Borrelia burgdorferi, Treponema pallidum, Mycoplasma pneumoniae, Mycobacterium tubrculosis, Listeria monocytogenes, Μύκητες Cryptococcus neoformans, Histoplasma capsulatum, Coccidioides immitis, Candida albicans Παράσιτα Toxoplasma gondii, Taenia solium Acanthamoeba Καρκινωµατώδης µηνιγγίτις Λευχαιµία-Λέµφωµα Συστηµατικά νοσήµατα Φάρµακα Τριµεθοπρίµη Σουλφοµεθοξαζόλη Ιβουπροφαίνη Ναπροξένη Αζαθειοπρίνη Ισονιαζίδη Καρβαµαζεπίνη Ορονοσία ηλητηρίαση από βαρέα µέταλλα Νωτιαία αναισθησία Ενδοραχιαίες εγχύσεις φαρµάκων Αλλα σύνδροµα Ατελώς θεραπευµένη µηνιγγίτιδα, ιογενή µεταλοιµώδη σύνδροµα, σύνδροµο µετά από εµβολιασµό

13 Ιογενής µηνιγγίτις Οι συχνότεροι ιοί που ευθύνονται για την πρόκληση ιογενούς µηνιγγίτιδος είναι οι εντεροιοί, οι ιοί του έρπητος, και ο HIV. Οι ιοί Coxsackie και Echo ευθύνονται για τις µισές περίπου περιπτώσεις ιογενούς µηνιγγίτιδος. Η ιογενής µηνιγγίτιδα εµφανίζει µεγαλύτερη συχνότητα το καλοκαίρι και στις αρχές του Φθινοπώρου. Κλινική εικόνα Η ιογενής µηνιγγίτιδα έχει συνήθως οξεία έναρξη µε εικόνα «γριππώδους συνδροµής», κεφαλαλγία, φωτοφοβία, µυαλγίες, πυρετό (συνήθως <40 0 C), ναυτία και εµέτους. Μπορεί να συνυπάρχουν σηµεία µηνιγγικού ερεθισµού και ο ασθενής να είναι ληθαργικός, αλλά συνήθως δεν πέφτει σε κώµα. Εστιακά νευρολογικά σηµεία και επιληπτικές κρίσεις συνήθως δεν παρατηρούνται στην καλοήθη ιογενή µηνιγγίτιδα. ιάγνωση Τα χαρακτηριστικά ευρήµατα από το ΕΝΥ στην ιογενή µηνιγγίτιδα είναι: 1) λεµφοκυττάρωση, κύτταρα/ mm 3, 2) φυσιολογική συγκέντρωση γλυκόζης, 3) φυσιολογική ή ελαφρά αυξηµένη συγκέντρωση λευκώµατος, 4) αρνητικές καλλιέργειες ΕΝΥ για µικρόβια, 5) συγκέντρωση γαλακτικού οξέος < 35 mg/dl. Στα αρχικά στάδια της ιογενούς µηνιγγίτιδος µπορεί να προηγείται µια αύξηση των πολυµορφοπυρήνων στο ΕΝΥ. Η επανάληψη της ΟΝΠ εντός ωρών, στις περισσότερες περιπτώσεις εµφανίζει µια αύξηση των λεµφοκυττάρων. Ο αριθµός των λεµφοκυττάρων στο ΕΝΥ προοδευτικά µειώνεται και επανέρχεται στο φυσιολογικό σε λίγες ηµέρες. Σε λίγες περιπτώσεις η αύξηση του αριθµού των λευκών κυττάρων στο ΕΝΥ µπορεί να επιµένει για 1-2 µήνες. Γι αυτό το λόγο η επανάληψη της ΟΝΠ σε ασθενή που παρουσιάζει κλινική βελτίωση δεν έχει να προσφέρει τίποτα. ιαφορική διάγνωση Η διαφορική διάγνωση της ιογενούς µηνιγγίτιδος θα γίνει από την φυµατιώδη µηνιγγίτιδα, την ατελώς θεραπευµένη µικροβιακή µηνιγγίτιδα, την καρκινωµατώδη µηνιγγίτιδα, την µηνιγγίτιδα που οφείλεται σε µύκητες, παράσιτα, σπειροχαίτες, συστηµατικά νοσήµατα (σαρκοείδωση, ΣΕΛ, αγγειίτιδα, λευχαιµία) και γενικά καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από σηµεία µηνιγγικού ερεθισµού και λεµφοκυττάρωση στο ΕΝΥ. Θεραπεία εν υπάρχει ειδική θεραπεία για την ιογενή µηνιγγίτιδα και η αντιµετώπιση είναι συµπτωµατική µε γενική υποστήριξη του οργανισµού.

14 ΜΗ ΙΟΓΕΝΗΣ ΑΣΗΠΤΗ ΜΗΝΙΓΙΤΙΣ Σε αντίθεση µε την άσηπτη µηνιγγίτιδα ιογενούς αιτιολογίας, οι άσηπτες µηνιγγίτιδες που οφείλονται σε άλλα αίτια, εκτός από ιούς, έχουν συνήθως πιο πολύπλοκη πορεία και θα πρέπει να διαγιγνώσκονται εγκαίρως, δεδοµένου ότι πολλές φορές υπάρχει και ειδική θεραπεία. ΦΥΜΑΤΙΩ ΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ Η φυµατίωση προκαλείται κυρίως από το µυκοβακτηρίδιο της φυµατίωσης, είναι γνωστή από την αρχαιότητα, παραµένει πάντα σηµαντικό πρόβληµα στις αναπτυσσόµενες χώρες, ενώ η εµφάνιση του AIDS έχει προκαλέσει αύξηση της συχνότητος της νόσου και στις αναπτυγµένες χώρες. Η φυµατίωση προσβάλλει το νευρικό σύστηµα συχνότερα µε τη µορφή της φυµατιώδους µηνιγγίτιδος και σπανιότερα µε την µορφή των φυµατωµάτων ή των νωτιαίων επισκληριδίων αποστηµάτων. Η φυµατιώδης µηνιγγίτις µπορεί να εκδηλωθεί είτε ως οξεία µηνιγγίτιδα µε κεφαλαλγία, κακουχία, εµέτους, αυχενική δυσκαµψία, σύγχυση και παρέσεις κρανιακών νεύρων που καταλήγει τελικά σε κώµα ή ως βραδεία προοδευτική διανοητική έκπτωση. Τα χαρακτηριστικά ευρήµατα από το ΕΝΥ είναι : 1) αυξηµένη πίεση του ΕΝΥ, 2) αύξηση του λευκώµατος ( mg/dl), 3) αυξηµένος αριθµός λεµφοκυττάρων στο ΕΝΥ (10-500/mm 3 ), 4) ελάττωση της γλυκόζης του ΕΝΥ. Η διάγνωση της φυµατιώδους µηνιγγίτιδος στηρίζεται στην θετική καλλιέργεια του ΕΝΥ µε την χρώση Ziehl-Nielsen, η οποία όµως απαιτεί 3-4 εβδοµάδες για να ολοκληρωθεί και είναι θετική περίπου στο 75% των περιπτώσεων. Η αντίδραση αλυσιδωτής πολυµεράσης (PCR) φαίνεται ότι αποτελεί µια πιο ευαίσθητη και ειδική µέθοδο, για την ταχύτερη διάγνωση της φυµατιώδους µηνιγγίτιδος. Ακτινολογικά ευρήµατα πνευµονικής φυµατιώσεως ανευρίσκονται στο 50-90% των περιπτώσεων φυµατιώδους µηνιγγίτιδος σε παιδιά, ενώ η συνύπαρξη πνευµονικής φυµατίωσης και φυµατιώδους µηνιγγίτιδος στους ενήλικες δεν είναι συχνή. Η θεραπεία της φυµατιώδους µηνιγγίτιδος συνίσταται στη χορήγηση ενός συνδυασµού φαρµάκων, ισονιαζίδης, ριφαµπικίνης, πυραζιναµίδης και στρεπτοµυκίνης. Η θεραπεία είναι προτιµότερο να αρχίζει µε ισονιαζίδη, ριφαµπικίνη και πυραζιναµίδη και να γίνεται προσθήκη και τέταρτου φαρµάκου (εθαµβουτόλη, αιθιοναµίδη) κατά περίπτωση. Τα φάρµακα αυτά θα πρέπει να χορηγούνται για µεγάλο χρονικό διάστηµα µήνες.

15 Η χορήγηση κορτικοστεροειδών φαίνεται ότι µειώνει τη θνητότητα σε ασθενείς µε φυµατιώδη µηνιγγίτιδα (10mg/kg/6ωρο dexamethasone). ΣΥΦΙΛΙ ΙΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ Η νευροσύφιλις οφείλεται στην προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήµατος από την ωχρά σπειροχαίτη. Μεταδίδεται συνήθως κατά την γενετήσιο επαφή και οι κλινικές εκδηλώσεις της εξελίσσονται σε τρία στάδια. Μεταξύ του 2 ου και του 3 ου σταδίου παρεµβάλλεται µια µακρά ασυµπτωµατική περίοδος (λανθάνουσα σύφιλις) και συχνά οι βλάβες του 1 ου και 2 ου σταδίου (σκληρό έλκος, συφιλιδική ροδάνθη) αυτοιώνται χωρίς θεραπεία, µε αποτέλεσµα ένας στους τρεις ασθενείς να οδηγείται τελικά στην τριτογενή σύφιλη. Η τριτογενής σύφιλη µπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε όργανο, ιδιαίτερα όµως το νευρικό και το καρδιαγγειακό σύστηµα. Τα κλινικά σύνδροµα που εκδηλώνονται εξαρτώνται από το βαθµό προσβολής των µηνίγγων, των αγγείων και του παρεγχύµατος και διακρίνονται σε: 1) Ασυµπτωµατική νευροσύφιλη. Λανθάνουσα σύφιλη, χωρίς νευρολογική σηµειολογία, αλλά µε σηµεία συφιλιδικής προσβολής στο ΕΝΥ. 2) Οξεία συφιλιδική µηνιγγίτις. Εκδηλώνεται µε κεφαλαλγία, ασύµµετρες παραλύσεις κρανιακών νεύρων, οπτική θηλίτιδα, σηµεία µηνιγγικού ερεθισµού, σύγχυση. Ενίοτε η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από κεφαλαλγία, οίδηµα θηλών, ναυτία και έµετο λόγω αυξηµένης ενδοκράνιας πίεσης. 76 Με την κατάλληλη θεραπεία η πρόγνωση είναι καλή και τα συµπτώµατα υποχωρούν µέσα σε διάστηµα ηµερών ή εβδοµάδων. 3) Αγγειοεγκεφαλική σύφιλη. Επέκταση της φλεγµονής στα εγκεφαλικά αγγεία µε πρόκληση ισχαιµικών βλαβών. 4) Προϊούσα γενική παράλυση. Εκδηλώνεται µε εικόνα οργανικού ψυχοσυνδρόµου, δυσαρθρία, µυοκλονίες, τρόµο, πυραµιδική συνδροµή, επιληπτικές κρίσεις, και το παθογνωµονικό σηµείο Argyll-Robertson. 5) Νωτιάς φθίση (Tabes Dorsalis), που εκδηλώνεται µε αυτόµατα κεραυνοβόλα άλγη, αισθητική αταξία, διαταραχές ουρήσεως, σηµείο Argyll-Robertson, κατάργηση τενοντίων αντανακλάσεων των κάτω άκρων, σηµείο Romberg. Όλα τα νευροσυφιλιδικά σύνδροµα χαρακτηρίζονται από παθολογικό ΕΝΥ µε µικρή έως µέτρια αύξηση του αριθµού των κυττάρων και του λευκώµατος, µικρή µείωση της συγκέντρωσης γλυκόζης και θετικές οροαντιδράσεις. Φάρµακο εκλογής για όλες τις µορφές της συφιλίδος, ακόµα και για την ασυµπτωµατική µορφή, παραµένει η πενικιλλίνη και η κεφτριαξόνη.

16 ΝΟΣΟΣ LYME H νόσος Lyme οφείλεται στην Borrelia burgdorferi, µεταδίδεται στον άνθρωπο από τους κρότωνες, προσβάλλει το δέρµα, τις αρθρώσεις, την καρδιά και το νευρικό σύστηµα. Οι νευρολογικές εκδηλώσεις εµφανίζονται σε όψιµα στάδια και είναι αποτέλεσµα χρόνιας µηνιγγικής φλεγµονής, µε συµµετοχή κρανιακών και νωτιαίων νεύρων. Τα συµπτώµατα της µηνιγγίτιδος στην νόσο του Lyme εµφανίζονται µερικές εβδοµάδες µετά από την εµφάνιση των χαρακτηριστικών δερµατικών αλλοιώσεων, αλλά µπορεί να εµφανιστούν και κατά τη διάρκεια της παρουσίας του εξανθήµατος. Η µηνιγγίτιδα εκδηλώνεται κυρίως µε κεφαλαλγία, ήπια αυχενική δυσκαµψία, παρέσεις κρανιακών νεύρων (κυρίως του προσωπικού νεύρου), καθώς και ριζιτικές εκδηλώσεις. Στο ΕΝΥ ανευρίσκεται αυξηµένος αριθµός µονοπύρηνων (συνήθως < 200 WBC/mm 3 ) και ενίοτε ανευρίσκονται πλασµατοκύτταρα και άτυπα λεµφοκύτταρα. Το λεύκωµα του ΕΝΥ µπορεί να είναι αυξηµένο (συνήθως <100mg/dl), ενώ σπάνια παρατηρείται ελάττωση του σακχάρου. Η συνιστώµενη θεραπεία στην πρώτη φάση της νόσου αφορά την χορήγηση τετρακυκλίνης ή δοξυκυκλίνης. Αν έχει ήδη προσβληθεί το ΚΝΣ συνιστάται η χορήγηση πενικιλλίνης ενδοφλεβίως σε υψηλές δόσεις ή κεφτριαξόνης. ΕΝ ΟΚΡΑΝΙΑΚΑ ΑΠΟΣΤΗΜΑΤΑ Τα ενδοκρανιακά αποστήµατα είναι σπάνια, αλλά συχνά πολύ επικίνδυνα για τη ζωή και περιλαµβάνουν τα εγκεφαλικά αποστήµατα, τα επισκληρίδια αποστήµατα και υποσκληρίδια εµπυήµατα. Τα ενδοκρανιακά αποστήµατα προέρχονται είτε από λοίµωξη γειτονικών σχηµατισµών (πυώδη µέση ωτίτις, οδοντική λοίµωξη, κολπίτις), είτε από αιµατογενή διασπορά από µια αποµακρυσµένη εστία λοίµωξης (ιδιαίτερα σε άτοµα µε συγγενείς καρδιοπάθειες), µετά από κρανιοεγκεφαλική κάκωση ή χειρουργική επέµβαση, και σπάνια µετά από µηνιγγίτιδα. Σε ποσοστό περίπου 20% δεν εντοπίζεται η πρωτοπαθής εστία. Από τις λοιµώξεις του πνευµονικού παρεγχύµατος, το απόστηµα του πνεύµονα συνδέεται συχνότερα µε την δηµιουργία εγκεφαλικού αποστήµατος, ενώ οι βρογχεκτασίες και η πνευµονία αποτελούν επίσης προδιαθεσικούς παράγοντες. Οι συγγενείς κυανωτικές καρδιοπάθειες και κυρίως η τετραλογία Fallot, αποτελούν την συχνότερη αιτία εγκεφαλικών αποστηµάτων στα παιδιά. Τα εγκεφαλικά αποστήµατα αποτελούν µια γνωστή επιπλοκή της ενδοκαρδίτιδος και κυρίως η οξεία ενδοκαρδίτιδα συνδέεται µε την εµφάνιση εγκεφαλικού αποστήµατος και όχι η υποξεία. Εντόπιση

17 Η θέση που εντοπίζεται το εγκεφαλικό απόστηµα εξαρτάται συνήθως από την αιτιολογία του αποστήµατος. Αποστήµατα από κολπίτιδα αναπτύσσονται συνήθως στον µετωπιαίο λοβό, ενώ αποστήµατα από ωτίτιδα εντοπίζονται συνήθως στον κροταφικό λοβό και στην παρεγκεφαλίδα. Κλινική εικόνα Η κλινική εικόνα των εγκεφαλικών αποστηµάτων ποικίλλει και εξαρτάται συνήθως από την θέση στην οποία εντοπίζονται. Η κλασσική τριάδα: κεφαλαλγία, πυρετός και εστιακά νευρολογικά σηµεία εµφανίζεται περίπου στο 50% των περιπτώσεων. Στα αρχικά στάδια της λοίµωξης είναι δυνατόν η κλινική εικόνα να θυµίζει µη ειδική εγκεφαλίτιδα, µε σηµεία αυξηµένης ενδοκράνιας πίεσης. Η ρήξη εγκεφαλικού αποστήµατος προκαλεί µηνιγγίτιδα. Παθογένεια Οι κυριότεροι παθογόνοι µικροοργανισµοί που ευθύνονται για την δηµιουργία εγκεφαλικών αποστηµάτων είναι αναερόβιοι, gram-αρνητικοί και gram-θετικοί κόκκοι. Στο αρχικό στάδιο η εικόνα χαρακτηρίζεται από πυώδη νέκρωση του εγκεφαλικού ιστού. Αν η περιοχή περιχαρακωθεί ακολουθεί σχηµατισµός κάψας και ανάπτυξη αποστήµατος µε ικανού βαθµού οίδηµα. Εργαστηριακός έλεγχος Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαµβάνει γενική αίµατος (συνήθως παρατηρείται λευκοκυττάρωση), καλλιέργειες αίµατος, CRP. Η ΟΝΠ δεν είναι απαραίτητη και µάλιστα αντενδείκνυται σε αυξηµένη ενδοκράνια πίεση. Η αξονική και/ή η µαγνητική τοµογραφία µε σκιαγραφικό αποτελούν εξετάσεις εκλογής για την διάγνωση του εγκεφαλικού αποστήµατος, αλλά καθορίζουν και την έκταση και την εντόπιση αυτού. Θεραπεία Στις περιπτώσεις αποστηµάτων που δεν έχει ακόµη σχηµατιστεί κάψα, η χορήγηση αντιβιοτικών και αποιδηµατικών αποτελεί την θεραπεία εκλογής. Αν το απόστηµα έχει σχηµατιστεί, είναι προτιµότερη η χειρουργική εξαίρεση και η χορήγηση αντιβιοτικών συνήθως για 4-8 εβδοµάδες.

18 ΙΟΓΕΝΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΣ Οι περισσότερες ιογενείς λοιµώξεις του ΚΝΣ προκαλούν άσηπτη µηνιγγίτιδα ή µηνιγγοεγκεφαλίτιδα και σπανιότερα εγκεφαλίτιδα. Η οξεία εγκεφαλίτιδα προσβάλλει κυρίως παιδιά και νεαρούς ενήλικες, και διακρίνεται σε επιδηµική και σποραδική. Οι επιδηµικές µορφές προκαλούνται από τους ιούς της παρωτίτιδος, από διάφορους αρµποιούς, από τον ιό της λεµφοκυτταρικής χορειοµηνιγγίτιδος και από εντεροιούς, ενώ η σποραδικές µορφές οφείλονται συνήθως στον ιό του απλού έρπητος. Πρόκειται για οξεία φλεγµονή του εγκεφαλικού παρεγχύµατος που εκδηλώνεται συνήθως µε πυρετό και διαταραχές του επιπέδου συνείδησης. Η ιογενής εγκεφαλίτιδα έχει συνήθως οξεία έναρξη µε πυρετό, κεφαλαλγία, εστιακά νευρολογικά σηµεία, επιληπτικές κρίσεις, διαταραχές του επιπέδου συνείδησης (λήθαργος, σύγχυση, stupor, κώµα). Στα παιδιά οι ιοί που ευθύνονται συνήθως για την πρόκληση εγκεφαλίτιδος είναι οι ιοί της ιλαράς, της παρωτίτιδος και της ανεµευλογιάς-έρπητος ζωστήρος. Εργαστηριακή διερεύνηση Η εξέταση του ΕΝΥ είναι πρωταρχικής σηµασίας και παρουσιάζει µια µέτρια αύξηση του λευκώµατος (60-80mg/dL), φυσιολογική συγκέντρωση γλυκόζης και µέτρια λευκοκυττάρωση (>1000 λευκά/mm 3 ). Ο απεικονιστικός έλεγχος κυρίως µε µαγνητική τοµογραφία εγκεφάλου µπορεί να αποβεί χρήσιµος κυρίως σε ερπητική εγκεφαλίτιδα και να αποκαλύψει βλάβες στον κροταφικό λοβό, οίδηµα και αιµορραγίες, καθώς και επιπλοκές της εγκεφαλίτιδος όπως αιµορραγία και υδροκέφαλο. Θεραπεία Η θεραπεία της ιογενούς εγκεφαλίτιδος περιλαµβάνει γενικά µέτρα, αντιµετώπιση πυρετού, ηλεκτρολυτικής ισορροπίας, αυξηµένης ενδοκράνιας πίεσης, αντιµετώπιση επιληπτικών κρίσεων. ΕΡΠΗΤΙΚΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΣ Από την οµάδα των ερπητοιών ο άνθρωπος προσβάλλεται συχνότερα από τον ιό του απλού έρπητος (τύπος Ι και τύπος ΙΙ), τον ιό του έρπητα ζωστήρα-ανεµευλογιάς, τον ιό Epstein- Barr και τον κυτταροµεγαλοιό. Η ερπητική εγκεφαλίτιδα που προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητα τύπου Ι και σπάνια από τον ιό τύπου ΙΙ, αποτελεί την πιο συχνή σποραδική µορφή οξείας ιογενούς εγκεφαλίτιδας και παρατηρείται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, σε ασθενείς όλων των ηλικιών.

19 Στις περισσότερες περιπτώσεις η ερπητική εγκεφαλίτιδα εκδηλώνεται µε πυρετό, κεφαλαλγία και διαταραχές του επιπέδου συνείδησης και της προσωπικότητας. Συνήθως η έναρξη είναι αιφνίδια µε επιληπτικές κρίσεις, κυρίως εστιακές. Αυχενική δυσκαµψία και γενικά σηµεία µηνιγγικού ερεθισµού είναι δυνατόν να εµφανιστούν. Συνήθως η πορεία είναι προοδευτική µε έκπτωση του επιπέδου συνείδησης και εµφάνιση άλλων νευρολογικών σηµείων (ηµιπάρεση, αφασία). Εγκεφαλίτιδα από HSV-1 και HSV-2 µπορεί να εκδηλωθεί και µε υποξεία µορφή µε ψυχικές διαταραχές. Επίσης ο HSV-1 είναι δυνατόν να προκαλέσει εγκεφαλίτιδα του στελέχους, ενώ ο HSV-2 µπορεί να προκαλέσει εγκάρσια µυελίτιδα. Οι παθολογοανατοµικές αλλοιώσεις εντοπίζονται συνήθως στους κροταφικούς λοβούς και χαρακτηρίζονται από έντονα φλεγµονώδη στοιχεία, αιµορραγίες και διάχυτη νέκρωση. Εργαστηριακή διερεύνηση ΟΝΠ: Λεµφοκυττάρωση, ελαφρά αυξηµένο λεύκωµα, αυξηµένα ερυθρά, φυσιολογική γλυκόζη (στο 5% των περιπτώσεων η γλυκόζη είναι < από το 50% της γλυκόζης του αίµατος), θετικά αντισώµατα και PCR για τον HSV. Η PCR για τον HSV µπορεί να είναι αρνητική τις 3 πρώτες ηµέρες από την έναρξη της νόσου και από τη στιγµή που θα θετικοποιηθεί θα παραµείνει θετική για 2-10 ηµέρες. Τα αντισώµατα στο ΕΝΥ εµφανίζονται θετικά τις πρώτες 8-10 ηµέρες από την έναρξη της νόσου και παραµένουν θετικά για 30 ηµέρες. MRI εγκεφάλου: ετερόπλευρες ή αµφοτερόπλευρες βλάβες, συνήθως ασύµµετρες, µε προσβολή κυρίως της φαιάς ουσίας παρά της λευκής (δ/δ από έµφρακτο, όγκους, µεταιχµιακή εγκεφαλίτιδα). Η CT εγκεφάλου είναι λιγότερο αξιόπιστη, αλλά µπορεί να απεικονίσει καλύτερα αιµορραγικές βλάβες. Το ΗΕΓ στην ερπητική εγκεφαλίτιδα παρουσιάζει γενικευµένη επιβράδυνση µε περιοδική εµφάνιση συµπλεγµάτων υψηλών βραδέων κυµάτων στον κροταφικό λοβό. Θεραπεία Συνιστάται άµεση έναρξη ακυκλοβίρης σε όλους του ασθενείς µε υποψία εγκεφαλίτιδος, προτού τεκµηριωθεί η αιτία. Στην ερπητική εγκεφαλίτιδα χορηγείται ασυκλοβίρη ΕΦ σε δόση 10mg/Kg/8h για ηµέρες. Θεραπεία από το στόµα δεν συνιστάται σε ερπητική εγκεφαλίτιδα. Έγκαιρη έναρξη της θεραπεία µειώνει τη θνητότητα κατά 70%. Τα κορτικοστεροειδή συνιστώνται στη θεραπεία της ερπητικής εγκεφαλίτιδος στην προσπάθεια µείωσης της φλεγµονής και κατά συνέπεια της θνητότητος. Πρόγνωση Η θνητότητα της ερπητικής εγκεφαλίτιδας χωρίς θεραπεία αγγίζει το 70%, ενώ µε θεραπεία φτάνει το περίπου το 20% των περιπτώσεων. Από τους ασθενείς που θα επιβιώσουν ένα

20 ποσοστό της τάξης του 20% θα εµφανίσει µόνιµο νευρολογικό έλλειµµα (νευροψυχιατρικές διαταραχές, διαταραχές συµπεριφοράς, γνωσιακές διαταραχές, επιληπτική δραστηριότητα). ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑ-ΕΡΠΗΤΑΣ ΖΩΣΤΗΡΑΣ Ο ιός της ανεµευλογιάς-έρπητα ζωστήρα λαθροβιεί εντός των νωτιαίων γαγγλίων και των αισθητικών γαγγλίων των κρανιακών νεύρων σε άτοµα που κάποτε νόσησαν από ανεµευλογιά και είναι δυνατόν να επανενεργοποιηθεί κυρίως σε ηλικιωµένα άτοµα ή άτοµα που πάσχουν από κακοήθη νοσήµατα. Η επανενεργοποίηση του ιού εκδηλώνεται κλινικά µε άλγος στην περιοχή κατανοµής των ριζών που έχουν προσβληθεί, σε 3-4 ηµέρες εµφανίζεται ερύθηµα που ακολουθείται από φυσαλιδώδες εξάνθηµα. Στη συνέχεια οι φυσαλίδες µετατρέπονται σε φλύκταινες οι οποίες εσχαροποιούνται και αποπίπτουν σε 2-3 εβδοµάδες. Ενίοτε το άλγος παραµένει για µήνες ή και για χρόνια (µεθερπητική νευραλγία). Η προσβολή του οφθαλµικού κλάδου της 5 ης εγκεφαλικής συζυγίας (έρπης του Γασσέρειου γαγγλίου) προκαλεί οφθαλµοπληγία και κίνδυνο εξέλκωσης του κερατοειδούς. Η προσβολή του γονατώδους γαγγλίου ή σύνδροµο Ramsay- Hunt, προκαλεί παράλυση του προσωπικού νεύρου και φυσαλιδώδες εξάνθηµα του έξω ακουστικού πόρου. Η εγκεφαλίτιδα από τον ιό του έρπητα ζωστήρα εµφανίζεται σπάνια σε υγιή άτοµα, αλλά µπορεί να εµφανιστεί σε άτοµα ανοσοκατεσταλµένα ή µπορεί να αποτελεί επιπλοκή της ανεµευλογιάς. Όταν η εγκεφαλίτιδα επιπλέκει την ανεµευλογιά τα νευρολογικά σηµεία (κεφαλαλγία, έµετοι, λήθαργος), εµφανίζονται περίπου 2 εβδοµάδες µετά την εµφάνιση του εξανθήµατος. Θεραπεία Η θεραπεία περιλαµβάνει την χορήγηση ακυκλοβίρης (800 mg την ηµέρα για 7 ηµέρες), ενώ η αντιµετώπιση της µεθερπητικής νευραλγίας γίνεται µε την χορήγηση καρβαµαζεπίνης ή γκαµπαπεντίνης. Η εγκεφαλίτιδα από τον ιό της ανεµευλογιάς-έρπητα ζωστήρα αντιµετωπίζεται µε χορήγηση ασυκλοβίρης στις ίδιες δόσεις που χορηγούνται στην εγκεφαλίτιδα από τον ιό του απλού έρπητα.

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών. Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών. Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία 4. ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Κανελλακοπούλου Κυριακή Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας Λοιμώξεων Σωτήρης

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική προσέγγιση βακτηριακών λοιμώξεων ΚΝΣ. Μαρία Θεοδωρίδου

Θεραπευτική προσέγγιση βακτηριακών λοιμώξεων ΚΝΣ. Μαρία Θεοδωρίδου Θεραπευτική προσέγγιση βακτηριακών λοιμώξεων ΚΝΣ Μαρία Θεοδωρίδου ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ* ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ Ουδεμία 0% - 8% Υπεράνοσος ίππειος ορός 16% Σουλφοναμίδες 12% - 28% Υπεράνοσοςίππειοςορόςκαισουλφοναμίδες

Διαβάστε περισσότερα

Εγκεφαλονωτιαίο υγρό Φυσιολογία

Εγκεφαλονωτιαίο υγρό Φυσιολογία Φυσιολογία Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι διαυγέ, άχρωµο υγρό το οποίο ευρίσκεται στο κοιλιακό σύστηµα του εγκεφάλου και στον υπαραχνοειδή χώρο Για αιώνε θεωρείτο το «ζωτικό πνεύµα» που τροφοδοτούσε

Διαβάστε περισσότερα

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ!ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ!ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ!ΚΝΣ!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ!ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ!ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ!ΚΝΣ! ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣΕΠΙΠΛΟΚΕΣΛΟΙΜΩΞΕΩΝΚΝΣ ΜΑΡΘΑΣΠΗΛΙΩΤΗ Νευρολόγος Α ΝευρολογικήΚλινική ΝοσοκομείοΑΧΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ15/12/2012 ΕΝΤΟΠΙΣΗΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ΚΝΣ/ΠΝΣ ΚΝΣ Εγκέφαλος Μήνιγγες Νωτιαίος μυελός ΠΣ Περιφερικά

Διαβάστε περισσότερα

Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας

Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας Το παράδειγμα της Μηνιγγίτιδας Πλώτας Παναγιώτης Ιατρός Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Μηνιγγίτιδα: είναι η φλεγμονή των μηνίγγων του εγκεφάλου που

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο Λοιμώξεις ΚΝΣ Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο ΟΡΙΣΜΟΙ Μηνιγγίτιδες - Φλεγμονώδεις παθήσεις των μηνίγγων και του υπαραχνοειδούς χώρου Εγκεφαλίτιδες - Φλεγμονώδεις

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο Λοιμώξεις ΚΝΣ Γιώργος Λ. Δαΐκος. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Α ΠΠΚ Λαϊκό Νοσοκομείο ΟΡΙΣΜΟΙ Μηνιγγίτιδες - Φλεγμονώδεις παθήσεις των μηνίγγων και του υπαραχνοειδούς χώρου Εγκεφαλίτιδες - Φλεγμονώδεις

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών. Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών. Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Η Ορθολογική Εμπειρική Αντιμικροβιακή Θεραπεία 4. ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Κανελλακοπούλου Κυριακή Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας Λοιμώξεων Σωτήρης

Διαβάστε περισσότερα

Η βακτηριακήμηνιγγίτιςπαρά την ύπαρξη αποτελεσματικής αντιμικροβιακήςθεραπείας εξακολουθεί να είναι παράγων επιμένουσας

Η βακτηριακήμηνιγγίτιςπαρά την ύπαρξη αποτελεσματικής αντιμικροβιακήςθεραπείας εξακολουθεί να είναι παράγων επιμένουσας ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Η βακτηριακήμηνιγγίτιςπαρά την ύπαρξη αποτελεσματικής αντιμικροβιακήςθεραπείας εξακολουθεί να είναι παράγων επιμένουσας νοσηρότητας και θνητότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Παρατεινόμενο εμπύρετο με κεφαλαλγία λ Χωρίς ευρήματα από την κλινική εξέταση Χωρίς δείκτες φλεγμονής ή άλλα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΕΜΜΕΝΟΥΣΑ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑ. Βίγλας Βασίλειος Παθολόγος-Εξειδικευόμενος λοιμωξιολογίας Μ.Ε.Λ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΕΜΜΕΝΟΥΣΑ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑ. Βίγλας Βασίλειος Παθολόγος-Εξειδικευόμενος λοιμωξιολογίας Μ.Ε.Λ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΕΜΜΕΝΟΥΣΑ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑ Βίγλας Βασίλειος Παθολόγος-Εξειδικευόμενος λοιμωξιολογίας Μ.Ε.Λ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Θήλυ ασθενής 44 ετών Γεωργιανής καταγωγής, με παραμονή 20 ετών στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γεώργιος Λ. Δαΐκος. Ομ. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Λοιμώξεις ΚΝΣ. Γεώργιος Λ. Δαΐκος. Ομ. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Λοιμώξεις ΚΝΣ Γεώργιος Λ. Δαΐκος. Ομ. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ ΟΡΙΣΜΟΙ Μηνιγγίτιδες - Φλεγμονώδεις παθήσεις των μηνίγγων και του υπαραχνοειδούς χώρου Εγκεφαλίτιδες - Φλεγμονώδεις παθήσεις του εγκεφαλικού

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Τι είναι ο υδροκέφαλος παθολογική αύξηση της ποσότητας εγκεφαλονωτιαίου υγρού εντός της κρανιακής κοιλότητας που αντανακλά σε αύξηση των διαστάσεων των κοιλιών του εγκεφάλου. Η

Διαβάστε περισσότερα

1. ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙ Α

1. ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙ Α ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ 1. ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙ Α Τι είναι η µηνιγγίτιδα; Η µηνιγγίτιδα είναι µία σοβαρή λοίµωξη των µηνίγγων

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικά µεταδιδόµενα νοσήµατα και AIDS στους εφήβους. Χαράλαµπος Ανταχόπουλος 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ

Σεξουαλικά µεταδιδόµενα νοσήµατα και AIDS στους εφήβους. Χαράλαµπος Ανταχόπουλος 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Σεξουαλικά µεταδιδόµενα νοσήµατα και AIDS στους εφήβους Χαράλαµπος Ανταχόπουλος 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Εφηβική ηλικία και σεξουαλικά µεταδιδόµενα νοσήµατα (STDs) Έναρξη σεξουαλικής ζωής Έλλειψη προφυλάξεων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Οι επιπλοκές του διαβήτη στον άκρο πόδα αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες: νοσηρότητας,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ. Υπάρχουν 2 τύποι μηνιγγίτιδας. Υπάρχει η ιογενής μηνιγγίτιδα, καθώς επίσης και η βακτηριακή μηνιγγίτιδα.

ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ. Υπάρχουν 2 τύποι μηνιγγίτιδας. Υπάρχει η ιογενής μηνιγγίτιδα, καθώς επίσης και η βακτηριακή μηνιγγίτιδα. ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ Η Μηνιγγίτιδα είναι μία σφοδρή μεταδοτική ασθένεια, προκαλούμενη από βακτήρια, ιούς και μύκητες, η οποία επιδρά στους ιστούς, που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Η ασθένεια μεταδίδεται

Διαβάστε περισσότερα

Ο ιός DNA κύτταρα ανθρώπου ενδοπυρηνικά έγκλειστα εν αναπτύσσεται σε έµβρυο όρνιθας Υπάρχει ένας ορολογικός τύπος

Ο ιός DNA κύτταρα ανθρώπου ενδοπυρηνικά έγκλειστα εν αναπτύσσεται σε έµβρυο όρνιθας Υπάρχει ένας ορολογικός τύπος Varicella la-zoster Virus Human Herpesvirus-3 Ανήκει στη οικογένεια των ερπητοϊοί Herpesviridae-α Είναι ένας DNA ιός * Πρωτολοίµωξη : Varicela (chickenpox) * Υποτροπή: Herpes Zoster (shingles) Ο ιός DNA

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Οσφυϊκή παρακέντηση στο μεσοσπονδύλιο διάστημα 3ου-4ου σπονδύλου Η σπονδυλική στήλη σε παράλληλη θέση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Η ανάπτυξη φλεγμονής στο διαβητικό άκρο πόδα αποτελεί μια από τις συχνότερες

Διαβάστε περισσότερα

Πυρετικοί Σπασμοί ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΟΠΕΤΟΥ. ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ-ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ, MSc ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Πυρετικοί Σπασμοί ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΟΠΕΤΟΥ. ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ-ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ, MSc ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Πυρετικοί Σπασμοί ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΟΠΕΤΟΥ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ-ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ, MSc ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ορισμός Σπασμοί που εκδηλώνονται στην βρεφική και παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Απεικονιστικά ευρήµατα στις Λοιµώξεις του Κ.Ν.Σ. Τ. Λευκόπουλος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΣΥ, Ακτινολόγος ΑΧΕΠΑ

Απεικονιστικά ευρήµατα στις Λοιµώξεις του Κ.Ν.Σ. Τ. Λευκόπουλος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΣΥ, Ακτινολόγος ΑΧΕΠΑ Απεικονιστικά ευρήµατα στις Λοιµώξεις του Κ.Ν.Σ Τ. Λευκόπουλος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΣΥ, Ακτινολόγος ΑΧΕΠΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. Σχετικά σπάνιες, αλλά σοβαρές κλινικά και µε κακή πρόγνωση 2. Ανάλυση του ΕΝΥ!!! 3. Επιδηµιολογία.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Οι ΚΕΚ ταξινοµούνται ανάλογα µε: ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε τραύµα της κεφαλής που µπορεί Να οδηγήσει σε κακώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η Γενική εξέταση του ΕΝΥ

Η Γενική εξέταση του ΕΝΥ Η Γενική εξέταση του ΕΝΥ ΕΝΥ αυχενική θωρακική ισχιακή Χοριοειδές πλέγμα Ανοσοχημική ανάλυση εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) Η ανοσοχημική ανάλυση του ΕΝΥ παρέχει στοιχεία που μπορεί να ενισχύσουν ή να αποδυναμώσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πρόβλημα μείζονος σημασίας για τον ασθενή, την οικογένειά του και την κοινωνία Δύσκολη η κλινική εξέταση και η παρακολούθηση του νευροχειρουργικού ασθενούς ΣΤΟΧΟΣ η

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια Ιάσονας Σταματάκης Κώτσιου Εύη

Επιμέλεια Ιάσονας Σταματάκης Κώτσιου Εύη Διαφορική διάγνωση άσηπτης μηνιγγοεγκεφαλίτιδας Επιμέλεια Ιάσονας Σταματάκης Κώτσιου Εύη Εγκεφαλίτιδα Φλεγμονώδης διεργασία του εγκεφάλου που συνοδεύεται από κλινικά σημεία εγκεφαλικής δυσλειτουργίας.

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ενδιαφέρουσας κλινικής περίπτωσης. Μαρία Αρχοντή Ειδικευόμενη Ιατρ. Βιοπαθολογίας ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ

Παρουσίαση ενδιαφέρουσας κλινικής περίπτωσης. Μαρία Αρχοντή Ειδικευόμενη Ιατρ. Βιοπαθολογίας ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Παρουσίαση ενδιαφέρουσας κλινικής περίπτωσης Μαρία Αρχοντή Ειδικευόμενη Ιατρ. Βιοπαθολογίας ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ Νέος 24 ετών που υπηρετεί την θητεία του προσέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΣ

ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΣ ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΣ Η συχνότερη αιτία επίσκεψης των παιδιών στον ιατρό είναι η μέση ωτίτις. Περίπου το 1/3 των παιδιών ηλικίας από 1-5 ετών, παρουσιάζουν παραπάνω από τρεις προσβολές μέσης ωτίτιδας το χρόνο. Αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια κατανομή οροομάδων

Παγκόσμια κατανομή οροομάδων Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα προκαλείται στις περισσότερες περιπτώσεις από τα βακτήρια Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, group B Streptococcus, Listeria monocytogenes, και Neisseria meningitidis.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ. Αικατερίνη Κ. Μασγάλα. Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής

ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ. Αικατερίνη Κ. Μασγάλα. Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Αικατερίνη Κ. Μασγάλα Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής Ορισμοί Πνευμονία της κοινότητας: Λοίμωξη του πνευμονικού παρεγχύματος που αποκτήθηκε στην κοινότητα. Ενδονοσοκομειακή πνευμονία: Η

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις του Νευρικού συστήματος. Χρύσα Αρβανίτη Αττικό Νοσοκομείο

Λοιμώξεις του Νευρικού συστήματος. Χρύσα Αρβανίτη Αττικό Νοσοκομείο Λοιμώξεις του Νευρικού συστήματος Χρύσα Αρβανίτη Αττικό Νοσοκομείο 1 Οξείες λοιμώξεις του Νευρικού Συστήματος 1. Βακτηριακή μηνιγγιτίς 2. Μηνιγγοεγκεφαλίτις 3. Εγκεφαλικό απόστημα 4. Υποσκληρίδιο εμπύημα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

2. Τα πρωτόζωα α. δεν έχουν πυρήνα. β. είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί. γ. είναι πολυκύτταρα παράσιτα. δ. είναι αυτότροφοι οργανισμοί.

2. Τα πρωτόζωα α. δεν έχουν πυρήνα. β. είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί. γ. είναι πολυκύτταρα παράσιτα. δ. είναι αυτότροφοι οργανισμοί. 1 ΘΕΜΑΤΑ κεφ 1. Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.

Διαβάστε περισσότερα

Λοιµώξεις ΚΝΣ. Μεταλλίδης Συµεών Παθολόγος Λοιµωξιολόγος. Α Παθολογική Κλινική Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Λοιµώξεις ΚΝΣ. Μεταλλίδης Συµεών Παθολόγος Λοιµωξιολόγος. Α Παθολογική Κλινική Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Λοιµώξεις ΚΝΣ Μεταλλίδης Συµεών Παθολόγος Λοιµωξιολόγος Τµήµα Λοιµώξεων Α Παθολογική Κλινική Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Περίπτωση 1η Νέος 24 ετών που υπηρετεί την θητεία του παρουσίασε πυρετό, κεφαλαλγία και µυαλγίες

Διαβάστε περισσότερα

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες:

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος TΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού - Ρινίτιδα.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ Ιούλιος 2009 Το παρόν έγγραφο

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιγγίτιδα σε άνδρα 34 ετών με ασυνήθη εξέλιξη

Μηνιγγίτιδα σε άνδρα 34 ετών με ασυνήθη εξέλιξη Α ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Διευθύντρια: Ε. Σιούλα Μηνιγγίτιδα σε άνδρα 34 ετών με ασυνήθη εξέλιξη Παρουσίαση περίπτωσης: QumsiyehNizar, Παρουσίαση περίπτωσης: QumsiyehNizar, ειδικευόμενος Ιατρός, Α παθολογικό

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΟΥ, ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΟΥ, ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΟΥ, ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ ISBN 960-7081-87-0 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή... 1 1. Αντίδραση της εγκύου, του εμβρύου και του νεογνού στη λοίμωξη... 5 Εισαγωγή... 5 Επίδραση της λοίμωξης

Διαβάστε περισσότερα

Ιός του απλού έρπητα 1 (HSV-1) και συσχέτιση με τη Νόσο Alzheimer. Θεραπευτική προσέγγιση με τη χρήση αντι-ιϊκών φαρμάκων

Ιός του απλού έρπητα 1 (HSV-1) και συσχέτιση με τη Νόσο Alzheimer. Θεραπευτική προσέγγιση με τη χρήση αντι-ιϊκών φαρμάκων Ιός του απλού έρπητα 1 (HSV-1) και συσχέτιση με τη Νόσο Alzheimer. Θεραπευτική προσέγγιση με τη χρήση αντι-ιϊκών φαρμάκων ΔΙΟΝΥΣΊΑ ΔΕΛΛΑΠΌΡΤΑ, ΝΕΥΡΟΛΌΓΟΣ 1, ΜΑΓΔΑΛΗΝΉ ΤΣΟΛΆΚΗ, ΚΑΘ. ΝΕΥΡΟΛΟΓΊΑΣ 1,2 1 ΕΤΑΙΡΕΊΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Εργαστηριακή αξιολόγηση της αξιοπιστίας του strep testστη διάγνωση και τον καθορισμό της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής σε ασθενείς με οξεία πυώδη αμυγδαλίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Η οξεία εγκεφαλίτιδα αποτελεί κλινικό σύνδροµο που συσχετίζεται µε ποικίλες λοιµώδεις, µεταλοιµώδεις και µη λοιµώδεις καταστάσεις.

Η οξεία εγκεφαλίτιδα αποτελεί κλινικό σύνδροµο που συσχετίζεται µε ποικίλες λοιµώδεις, µεταλοιµώδεις και µη λοιµώδεις καταστάσεις. Εγκεφαλίτιδα Ασπασία Κατράγκου και Εµµανουήλ Ροηλίδης Η οξεία εγκεφαλίτιδα αποτελεί κλινικό σύνδροµο που συσχετίζεται µε ποικίλες λοιµώδεις, µεταλοιµώδεις και µη λοιµώδεις καταστάσεις. ιαφορική διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ. Πηρουνάκη Μαρία Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια Ά ΕΣΥ, ΓΝΑ «Ιπποκράτειο»

ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ. Πηρουνάκη Μαρία Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια Ά ΕΣΥ, ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ Πηρουνάκη Μαρία Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια Ά ΕΣΥ, ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ (ΟΞΕΙΑ/ΧΡΟΝΙΑ) Βακτηριακή / Άσηπτη Κοινότητας /νοσοκομειακή ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΑΠΟΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Ανεμευλογιάς

Εμβόλιο Ανεμευλογιάς Εμβόλιο Ανεμευλογιάς ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι ότι έχετε πάρει τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης από την ανεμευλογιά; ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΟΥ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΟ Ανεμευλογιάς Ανεμευλογιά

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία 2012 Α2. Τα φαγοκύτταρα παράγονται α. στο νωτιαίο µυελό β. στο θύµο αδένα γ. στους λεµφαδένες δ. στον ερυθρό µυελό των οστών. Α3. Το συµπλήρωµα και η προπερδίνη συµβάλλουν στην καταπολέµηση α. των ιών

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Ιλαράς-Ερυθράς-Παρωτίτιδας (MMR)

Εμβόλιο Ιλαράς-Ερυθράς-Παρωτίτιδας (MMR) Εμβόλιο Ιλαράς-Ερυθράς-Παρωτίτιδας (MMR) ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι ότι είστε προστατευμένοι από την ιλαρά, την ερυθρά και την παρωτίτιδα; ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΟΥ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΟ MMR

Διαβάστε περισσότερα

«Ανοσοκατασταλμένοι Ασθενείς και Λοιμώξεις στο Νοσοκομείο» Σοφία Σπαθοπούλου, Ν.Ε.Λ. Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο Θεαγένειο»

«Ανοσοκατασταλμένοι Ασθενείς και Λοιμώξεις στο Νοσοκομείο» Σοφία Σπαθοπούλου, Ν.Ε.Λ. Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο Θεαγένειο» «Ανοσοκατασταλμένοι Ασθενείς και Λοιμώξεις στο Νοσοκομείο» Σοφία Σπαθοπούλου, Ν.Ε.Λ. Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο Θεαγένειο» Μηχανισμοί Άμυνας κατά των Λοιμώξεων Παρεμπόδιση διείσδυσης μικροβίων Καλυπτήρια επιθήλια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Οι αγγειακές παθήσεις του εγκεφάλου που παρουσιάζουν ενδιαφέρον από νευροχειρουργικής σκοπιάς είναι τα αιμορραγικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Σε αυτά περιλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις Αναπνευστικού

Λοιμώξεις Αναπνευστικού Λοιμώξεις Αναπνευστικού Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: 1) λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 2) λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι ένα υγρό το οποίο περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό και είναι υπεύθυνο για την προστασία και τη θρέψη τους. Ο υδροκέφαλος είναι μια παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ. Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο. Δεκέμβριος 2014

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ. Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο. Δεκέμβριος 2014 ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο Δεκέμβριος 2014 Επιδημιολογία Η πνευμονία είναι η έκτη κατά σειρά αιτία θανάτου Επίπτωση: 500-1000 περιπτώσεις /100.000 Στη χώρα μας υπολογίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Ανεμευλογιάς

Εμβόλιο Ανεμευλογιάς Εμβόλιο Ανεμευλογιάς ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι ότι έχετε πάρει τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης απο την ανεμευλογιά; ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΕΙΤΕ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΙΤΕ! ΕΜΒΟΛΙΟ Ανεμευλογιάς Θυμηθείτε

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Τί είναι εμβόλια; Ο Εμβολιασμός είναι ένας τρόπος προστασίας από σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες. Το «αμυντικό» σύστημα του ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί, μπορεί τις

Διαβάστε περισσότερα

ιευθυντής: ρ. Αθανάσιος Θ. Σκουτέλης, Καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων Τότσικας Χαρίσης (ειδικευόμενος)

ιευθυντής: ρ. Αθανάσιος Θ. Σκουτέλης, Καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων Τότσικας Χαρίσης (ειδικευόμενος) ιαφορική διάγνωση Rembrandt, The Anatomy Lesson of Dr. Deijman, 1656, Hermitage Amsterdam Ε` Παθολογική Κλινική ιευθυντής: ρ. Αθανάσιος Θ. Σκουτέλης, Καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων Τότσικας Χαρίσης (ειδικευόμενος)

Διαβάστε περισσότερα

Ευστάθιος Α. Ράλλης. Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας

Ευστάθιος Α. Ράλλης. Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Ευστάθιος Α. Ράλλης Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Ο έρπητας των γεννητικών οργάνων είναι ένα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενο Νόσημα (ΣΜΝ) που οφείλεται στη λοίμωξη των γεννητικών οργάνων από

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΣΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ... «Ήταν μια χαρά μέχρι πριν από 1 ώρα» σας λέει με αγωνία η κόρη του 68χρονου που έχει έρθει στα επείγοντα όπου εργάζεστε.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΕΣ. Ζωή Ψαρουδάκη. Επιμελήτρια Α. Μικροβιολογικό Τμήμα, ΓΝΑ ο Ευαγγελισμός. Λοιμώξεις. Κεντρικού Νευρικού Συστήματος

ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΕΣ. Ζωή Ψαρουδάκη. Επιμελήτρια Α. Μικροβιολογικό Τμήμα, ΓΝΑ ο Ευαγγελισμός. Λοιμώξεις. Κεντρικού Νευρικού Συστήματος ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΕΣ Ζωή Ψαρουδάκη Επιμελήτρια Α Μικροβιολογικό Τμήμα, ΓΝΑ ο Ευαγγελισμός 8 η Ημερίδα Κλινικής Μικροβιολογίας - 19/1/2008 Λοιμώξεις Κεντρικού Νευρικού Συστήματος Εισαγωγή Η χρόνια μηνιγγίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την

Διαβάστε περισσότερα

20 Η ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ,21 Οκτωβρίου 2017

20 Η ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ,21 Οκτωβρίου 2017 20 Η ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ,21 Οκτωβρίου 2017 Περίπτωση ασθενούς Γυναίκα ηλικίας 48 ετών προσέρχεται στο νοσοκομείο λόγω πυρετού έως 38,8 C

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΗΤΑΛΑΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΗΤΑΛΑΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.3 : ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 Χαρακτηρίστε τις προτάσεις ως σωστές ή λανθασµένες. 1. Οι βλεννογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο της συνείδησης

Επίπεδο της συνείδησης Καθηγητής ρ. Λάζαρος Ι. Τσούσκας ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Θεσσαλονίκη 2003: 20-25 Επίπεδο της συνείδησης Η µερική ή ολική απώλεια της συνείδησης του πάσχοντος είναι µια σοβαρή κατάσταση, κατά την οποία διαταράσσεται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Συγκρίνατε την πρωτογενή µε τη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση και απεικονίστε αυτές στο ίδιο διάγραµµα αξόνων. Πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση ονοµάζουµε την απόκριση του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΑΣΜΟΙ ΣΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ. Kουτσουβέλης Iωάννης παθολογος

ΣΠΑΣΜΟΙ ΣΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ. Kουτσουβέλης Iωάννης παθολογος ΣΠΑΣΜΟΙ ΣΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Kουτσουβέλης Iωάννης παθολογος ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ (Ι ΙΟΠΑΘΗΣ) ΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΜΟΥΝΤΑΙ Υπεραερισμός Κρίσεις πανικού Ημικρανία ΕΠΙΛΗΨΙΑ Ψυχογενής επιληψία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΚΝΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΚΝΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΚΝΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΝΥ ΑΜΕΣΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ PCR ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

www.pediatric-rheumathology.printo.it ΑΡΘΡΙΤΙ Α ΤΟΥ LYME

www.pediatric-rheumathology.printo.it ΑΡΘΡΙΤΙ Α ΤΟΥ LYME www.pediatric-rheumathology.printo.it ΑΡΘΡΙΤΙ Α ΤΟΥ LYME Τι είναι; Η αρθρίτιδα του Lyme είναι µία από τις νόσους που προκαλούνται από το µικρόβιο Βorrelia burgdorferi (νόσος του Lyme ή Μπορρελίωση) που

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

Aποµυελινωτικά νοσήµατα Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής

Aποµυελινωτικά νοσήµατα Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Aποµυελινωτικά νοσήµατα Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΑΠΟΜΥΕΛΙΝΩΣΗ καταστροφή µυελίνης αποκλείονται παθολογικές καταστάσεις από αποτυχία σχηµατισµού µυελίνης (δυσµυελίνωση) ή

Διαβάστε περισσότερα

Αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός

Αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός Αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός Μια υποτιμημένη ασπίδα προστασίας Παναγιώτης Ζώης Όλγα Καράμπαλη Ιδιώτες Πνευμονολόγοι Πνευμονιοκοκκική νόσος Προκαλείται: από τον πνευμονιόκοκκο (Streptococcus pneumoniae)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Σα εμβόλια είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα που αφορά άμεσα την υγεία του παιδιού. Σα τελευταία χρόνια έχουν συμβάλει τα μέγιστα για την βελτίωση της υγείας και την αποφυγή πολλών ασθενειών των

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΠΟΣΤΗΜΑΤΑ. Μαρία Ορφανίδου Επιμελήτρια Β Μικροβιολογικό Εργαστήριο Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΠΟΣΤΗΜΑΤΑ. Μαρία Ορφανίδου Επιμελήτρια Β Μικροβιολογικό Εργαστήριο Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΠΟΣΤΗΜΑΤΑ Μαρία Ορφανίδου Επιμελήτρια Β Μικροβιολογικό Εργαστήριο Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Ορισμός Εγκεφαλικό απόστημα= περιγεγραμμένη πυώδης συλλογή εντός του εγκεφαλικού παρεγχύματος Παθοφυσιολογία

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΟΙΚΟΓΕΝΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ 1.1 Τι είναι; Ο Οικογενής Μεσογειακός Πυρετός (ΟΜΠ) είναι ένα γενετικά

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος Η κλινική εικόνα της πάθησης περιλαμβάνει την παρουσια γενικων συμπτωματων

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Κεντρικό νευρικό σύστημα. Το νευρικό σύστημα αποτελείται από ένα κεντρικό και ένα

Κεντρικό νευρικό σύστημα. Το νευρικό σύστημα αποτελείται από ένα κεντρικό και ένα Κεντρικό νευρικό σύστημα. Το νευρικό σύστημα αποτελείται από ένα κεντρικό και ένα περιφερικό τμήμα. Το κεντρικό τμήμα του νευρικού συστήματος ονομάζεται κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

Κοκκιωματώδεις φλεγμονές. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018

Κοκκιωματώδεις φλεγμονές. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018 Κοκκιωματώδεις φλεγμονές Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018 Κοκκιωματώδεις φλεγμονές Φυματίωση Λέπρα Σύφιλη Σαρκοείδωση Νόσος από νύγματα γαλής Βουβωνικό λεμφοκοκκίωμα Βρουκέλλωση Μυκητιάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Απεικόνιση εγκεφάλου με διάχυση (diffusion imaging)

Απεικόνιση εγκεφάλου με διάχυση (diffusion imaging) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Απεικόνιση εγκεφάλου με διάχυση (diffusion imaging) Βασικές αρχές και κλινικές

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή για το μάθημα των ουρολοιμώξεων.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή για το μάθημα των ουρολοιμώξεων. Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή για το μάθημα των ουρολοιμώξεων. Τι είναι ουρολοίμωξη; Σαν ουρολοίμωξη χαρακτηρίζουμε την βακτηριδιακή λοίμωξη κυρίως οποιοδήποτε σημείου του ουροποιητικού συστήματος.

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική εξέταση. Πλήρης κλινική εξέταση Πολλά περιστατικά δεν είναι νευρολογικά

Κλινική εξέταση. Πλήρης κλινική εξέταση Πολλά περιστατικά δεν είναι νευρολογικά ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΝΕΥΡΙΚΟΥ Έκταση και σημασία Στα μικρά μηρυκαστικά πολύ συχνές Για 2005 το 50 % στην κλινική Ιάσιμες και μη ιάσιμες Χρόνιες εγκεφαλoπάθειες - εγκεφαλίτιδες Ζωοανθρωπονόσοι Ιστορικό α) Είδος, ηλικία,

Διαβάστε περισσότερα

11. ΝΕΟΓΝΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ

11. ΝΕΟΓΝΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ 11 11. ΝΕΟΓΝΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ Τα ισοδύναµα σπασµών είναι η συνηθέστερη µορφή νεογνικών σπασµών Σε όλα τα νεογνά που κάνουν σπασµούς πρέπει να γίνεται έλεγχος βιοχηµικός (γλυκόζη), ΗΕΓ, υπερηχογράφηµα, οσφυονωτιαία

Διαβάστε περισσότερα

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος Ερωτήσεις Αξιολόγησης Εργαστηριακού Μαθήματος Θέμα: «Κεντρική Φλεβική Πίεση» 1. Τι είναι η Κεντρική Φλεβική Πίεση (ΚΦΠ); Είναι η υδροστατική πίεση των μεγάλων φλεβών που είναι πλησιέστερα στην καρδιά,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Γαστρεντερολογική Κλινική Παρουσίαση: Ε. Τσουκάλη Διαφορική διάγνωση: Ε. Παντελάκης (Α Παθολογικό Τμήμα) Σχολιασμός: Γ. Ι.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Γαστρεντερολογική Κλινική Παρουσίαση: Ε. Τσουκάλη Διαφορική διάγνωση: Ε. Παντελάκης (Α Παθολογικό Τμήμα) Σχολιασμός: Γ. Ι. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Γαστρεντερολογική Κλινική Παρουσίαση: Ε. Τσουκάλη Διαφορική διάγνωση: Ε. Παντελάκης (Α Παθολογικό Τμήμα) Σχολιασμός: Γ. Ι. Μάντζαρης ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ασθενής 52 ετών Ατομικό

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗ ΨΕΥ ΟΚΥΣΤΗ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΜΕΤΑΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗ ΨΕΥ ΟΚΥΣΤΗ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΜΕΤΑΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗ ΨΕΥ ΟΚΥΣΤΗ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Παρουσίαση περιστατικού Ονόµατα: Α.Γιακαµόζης, Β.Βουτσάς, Θ.Λαζαρίδης,, Β.Ράντου, Π.Κοντού, Α.Ιωαννίδου, Ι Φρανσές, Μ.Μπιτζάνη ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΡΙΣΜΟΣ Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η µερική βλάβη του εγκεφάλου που προκαλείται από την απόφραξη

Διαβάστε περισσότερα

Δράμα Πνευμονία από την κοινότητα Κ.Κανελλακοπούλου

Δράμα Πνευμονία από την κοινότητα Κ.Κανελλακοπούλου Δράμα 14 12 2018 Πνευμονία από την κοινότητα Κ.Κανελλακοπούλου 1 Ασθενής ηλικίας 40 ετών καπνιστής με ελεύθερο ατομικό αναμνηστικό προσέρχεται στο Κέντρο Υγείας με πυρετό 40 Ο C από 10ώρου, ρίγος και κακουχία.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Κάψα είναι δυνατό να διαθέτουν: Α. Οι ιοί Β. Τα βακτήρια Γ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ ΛΟΙΜΩΞΕΙ ΑΝΑΠΝΕΤΣΙΚΟΤ ΣΑΞΙΝΟΜΗΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες. Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού Ρινίτιδα Ωτίτιδα Υαρυγγίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ (Υπεύθυνος : M Λαζανάς. 1.Εμπειρική θεραπεία πνευμονίας από την κοινότητα

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ (Υπεύθυνος : M Λαζανάς. 1.Εμπειρική θεραπεία πνευμονίας από την κοινότητα ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ (Υπεύθυνος : M Λαζανάς 1.Εμπειρική θεραπεία πνευμονίας από την κοινότητα Η πνευμονία από την κοινότητα είναι η οξεία λοίμωξη του πνευμονικού παρεγχύματος σε ασθενή που

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ M i / τεχνολογικά χρονικά εξουαλικώς t μεταδιδόμενα της Ε. Βαβουράκη* Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα; Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) είναι ασθένειες που μεταδίδονται

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων Αικατερίνη Μασγάλα Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής Aικατερίνη Κωνσταντοπούλειο Κ. Μασγάλα ΓΝΝΙ Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιά βλάβη. Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή

Παλαιά βλάβη. Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή Παλαιά βλάβη Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή Απώλεια µυελίνης (LFB/cresyl violet) Μείωση πάχουςαραίωση νευραξόνων (silver stain) αποµυελίνωση και επαναµυελίνωση δντ επανειληµµένα στην ίδια πλάκα

Διαβάστε περισσότερα

Οξεία μηνιγγίτιδα. Ίρις Σπηλιοπούλου Καθηγήτρια Εργαστήριο Μικροβιολογίας

Οξεία μηνιγγίτιδα. Ίρις Σπηλιοπούλου Καθηγήτρια Εργαστήριο Μικροβιολογίας Οξεία μηνιγγίτιδα Ίρις Σπηλιοπούλου Καθηγήτρια Εργαστήριο Μικροβιολογίας Σκληρά μήνιγγα Αραχνοειδής μήνιγγα Χοριοειδής μήνιγγα Υποσληρίδιος χώρος: μεταξύ σκληράς και αραχνοειδούς. Υπαραχνοειδής χώρος:

Διαβάστε περισσότερα

Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων

Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ 1, ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 2, ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΥΜΕΩΝΟΓΛΟΥ 1, ΧΡΥΣΑ ΚΟΥΤΣΑΥΤΙΚΗ 1, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΥΡΙΟΚΕΦΑΛΙΤΑΚΗΣ 1 1-Α ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera

ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera Α1. 1. β Βιολογία ΘΕΜΑ Α γενιικής παιιδείίας 2. γ 3. γ 4. γ 5. δ Α2. ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera Ηπατίτιδα C + Candida albicans

Διαβάστε περισσότερα

Θάνατοι στην Ελλάδα κατά το έτος 2000, κατά ηλικία θανόντος και αιτία θανάτου (Συνεπτυγµένος ιεθνής Κατάλογος του 1975)

Θάνατοι στην Ελλάδα κατά το έτος 2000, κατά ηλικία θανόντος και αιτία θανάτου (Συνεπτυγµένος ιεθνής Κατάλογος του 1975) Θάνατοι στην Ελλάδα κατά το έτος 2000, κατά ηλικία θανόντος και αιτία θανάτου (Συνεπτυγµένος ιεθνής Κατάλογος του 1975) Κω- Αιτίες θανάτων Σύνολο Ηλικία του θανόντος ε δικός δηλώθηκε Κάτω του 1 1-4 5-9

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση

Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση 1 Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση Τα θεραπευτικά σχήματα τα οποία περιγράφονται παρακάτω είναι βασισμένα σε κλινικές μελέτες Φάσης ΙΙΙ και στις εγκρίσεις θεραπειών από τους Οργανισμό Φαρμάκων

Διαβάστε περισσότερα