Εκτίμηση Επιπέδου Μεταγνωστικών Λειτουργιών και Παρέμβαση Ενίσχυσής τους στην Ήπια Γνωστική Εξασθένιση

Transcript

1 Εκτίμηση Επιπέδου Μεταγνωστικών Λειτουργιών και Παρέμβαση Ενίσχυσής τους στην Ήπια Γνωστική Εξασθένιση

2 Ήπια Γνωστική Εξασθένιση (ΗΓΕ) Μετάβαση φυσιολογικό γήρας άνοια Γνωστική έκπτωση (πολλαπλά/μεμονωμένα ελλείμματα) Δεν πληρούνται τα κριτήρια για τη διάγνωση άνοιας Διατήρηση ανεξαρτησίας στην καθημερινή λειτουργικότητα 10 15% ΗΓΕ Άνοια τύπου Alzheimer Σημασία για έγκυρη διάγνωση και αποτελεσματικές παρεμβάσεις Gauthier et al., Petersen et al., 2014

3 Μεταγνωστικές Λειτουργίες (ΜΛ) Οι ΜΛ αναφέρονται στην ενημερότητα του ατόμου για τις γνωστικές του λειτουργίες και ικανότητες. (Flavell 1976) Στόχος η παρακολούθηση και ρύθμιση της γνωστικής δραστηριότητας. (Efklides 2008)

4 Μεταγνωστικές Λειτουργίες και ΗΓΕ Γιατί να μελετήσουμε τις ΜΛ; Γνωστικές Λειτουργίες Αποτελεσματικότητα θεραπευτικών παρεμβάσεων Γενίκευση Περιορισμένα Ερευνητικά Δεδομένα: Λιγότερο ακριβείς εκτιμήσεις για τις γνωστικές τους ικανότητες Σχέση με γνωστικό απόθεμα Cosentino, Metcalfe et al Dunlosky, Kubat-silman et al. 2003

5 Στόχος 1. Εκτίμηση ΜΛ και η σχέση τους με τις ΓΛ στην ΗΓΕ: Συγκριτική μελέτη ΗΓΕ vs ΓΥΗ 2. Εφαρμογή και αξιολόγηση μεταγνωστικής παρέμβασης Γνωστικό Μεταγνωστικό Λειτουργική Συνδεσιμότητα

6 Λειτουργική Συνδεσιμότητα Επικοικωνία εγκεφαλικών περιοχών Εξασθένιση στη ΗΓΕ Παρεμβάσεις γνωστικής αποκατάστασης νευροπλαστικότητα Klados, Styliadis et al Miraglia, Vecchio et al. 2016

7 Συμμετέχοντες N=150 Ηλικία: 65 εώς 85 ετών 50 ΓΥH 100 ΗΓΕ Φύλο: 50/50 50 αηγεμεμονωμένα 50 αηγεπολλαπλά Εκπαίδευση: >6 χρόνια

8 Εργαλεία Καθημερινή λειτουργικότητα: Ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς Γνωστικές Λειτουργίες: Ερωτηματολόγια & ΝΨΔ για αξιολόγηση μνήμης, γλώσσας, εκτελεστικές λειτουργίες Μεταγνωστικές Λειτουργίες: Ερωτηματολόγια & ΝΨΔ μνήμη και εκτελεστικές + 2 μεταγνωστικές ερωτήσεις: 1. «Πόσο σίγουρος/η είστε για αυτή την απάντηση;» (4 point Likert) 2. «Θα θέλατε αυτή η απάντηση να συμπεριληφθεί στο τελικό αποτέλεσμα;» (ναι/όχι) Λειτουργική Συνδεσιμότητα: rs-eeg

9 Σχέδιο Έρευνας 6 Μήνες 6 Μήνες ΓΛ, ΜΛ (ΗΓΕ&ΓΥH) rs-eeg Παρέμβαση ΓΛ, ΜΛ rs-eeg Καμία Παρέμβαση ΓΛ, ΜΛ rs-eeg Μ1 Μ2 Μ3

10 Παρέμβαση ΗΓΕ Ν=100 Μεταγνωστική Παρέμβαση (Π.Ο) 25 αηγε-μεμονωμένα 25 αηγε-πολλαπλά Γνωστική Εξάσκηση (Ο.Ε) 25 αηγε-μεμονωμένα 25 αηγε-πολλαπλά Διάρκεια 6 μήνες Ατομικές συνεδρίες 1/εβδομάδα Διάρκεια 1 ώρα και 30 λεπτά Εργασίες για το σπίτι Συνεργασία με περιθάλποντες

11 Ανάλυση έργου/δοκιμασίας Αξιολόγηση αποτελέσματος Θέτω Στόχους/ Σχεδιασμός Παρακολουθώ την διαδικασία Επιλέγω και εφαρμόζω στρατηγικές

12 Συμβολή στην Επιστήμη Καλύτερη κατανόηση της κλινικής εικόνας στην ΗΓΕ Σχεδιασμός παρέμβασης με στόχο τη βελτίωση της γενικής γνωστικής κατάστασης Γενίκευση, καθημερινή λειτουργικότητα Νευροπλαστικότητα Αξιολόγηση διατήρησης αποτελεσμάτων

13 Βιβλιογραφία Cosentino, S., Metcalfe, J., Cary, M. S., De Leon, J., & Karlawish, J. (2011). Memory Awareness Influences Everyday Decision Making Capacity about Medication Management in Alzheimer's Disease. Int J Alzheimers Dis, 2011, doi: /2011/ Dunlosky, J., Kubat-Silman, A. K., & Hertzog, C. (2003). Training monitoring skills improves older adults' self-paced associative learning. Psychol Aging, 18(2), Efklides, A. (2008). Metacognition. Defining its facets and levels of functioning in relation to selfregulation and co-regulation. European Psychologist, 13(4), doi: / Flavell, J. H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving. In I. L. B. Resnick (Ed.), The nature of intelligence (pp ). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Gauthier, S., Reisberg, B., Zaudig, M., Petersen, R. C., Ritchie, K., Broich, K.,... International Psychogeriatric Association Expert Conference on mild cognitive, i. (2006). Mild cognitive impairment. Lancet, 367(9518), doi: /s (06) Miraglia, F., Vecchio, F., Bramanti, P., & Rossini, P. M. (2016). EEG characteristics in "eyes-open" versus "eyes-closed" conditions: Small-world network architecture in healthy aging and age-related brain degeneration. Clin Neurophysiol, 127(2), doi: /j.clinph Klados, M. A., Styliadis, C., Frantzidis, C. A., Paraskevopoulos, E., & Bamidis, P. D. (2016). Beta-Band Functional Connectivity is Reorganized in Mild Cognitive Impairment after Combined Computerized Physical and Cognitive Training. Front Neurosci, 10, 55. doi: /fnins Petersen, R. C., Caracciolo, B., Brayne, C., Gauthier, S., Jelic, V., & Fratiglioni, L. (2014). Mild cognitive impairment: a concept in evolution. J Intern Med, 275(3), doi: /joim.12190

14 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!