ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ. Κώστας Κουγιουμουτζής, M.Sc., Ph.D.

Transcript

1 ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ Κώστας Κουγιουμουτζής, M.Sc., Ph.D.

2 Ενδημισμός

3 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού;

4 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων

5 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης;

6 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης; 1. Ιστορικό πρόβλημα

7 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης; 1. Ιστορικό πρόβλημα

8 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης; 1. Ιστορικό πρόβλημα Γεωλογικά, παλαιογεωγραφικά, παλαιοκλιματικά δεδομένα

9 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης; 1. Ιστορικό πρόβλημα 2. Γενετικό πρόβλημα

10 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποια είναι η ερμηνεία της περιοχής εξάπλωσης; 1. Ιστορικό πρόβλημα 2. Γενετικό πρόβλημα 3. Οικολογικό πρόβλημα

11 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης;

12 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα

13 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης

14 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα

15 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα 4. Μηχανισμοί διασποράς

16 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα 4. Μηχανισμοί διασποράς (αυτόχωρα και αλλόχωρα φυτικά taxa)

17 Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα 4. Μηχανισμοί διασποράς (αυτόχωρα και αλλόχωρα φυτικά taxa)

18 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Μια συστηματική μονάδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενδημική, αν η γεωγραφική της εξάπλωση (περιοχή εξάπλωσης) είναι μικρότερη της μέσης τιμής εξαπλώσεως των αντιστοιχων συστηματικών βαθμίδων Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα 4. Μηχανισμοί διασποράς (αυτόχωρα και αλλόχωρα φυτικά taxa)

19 Ποιες όμως είναι οι βασικές παραδοχές για την περιοχή εξάπλωσης; 1. Συγκεκριμένη ταξινομική μονάδα 2. Τάση διεύρυνσης 3. Μονοφυλετικότητα 4. Μηχανισμοί διασποράς (αυτόχωρα και αλλόχωρα φυτικά taxa)

20 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης;

21 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη

22 Fagus sylvatica Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη

23 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη 2. Μειούμενη

24 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη 2. Μειούμενη Wollemia nobilis

25 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη 2. Μειούμενη 3. Συνεχής

26 Ενδημισμός Ποια η δυναμική των περιοχών εξάπλωσης; 1. Αυξανόμενη 2. Μειούμενη 3. Συνεχής 4. Ασυνεχής

29 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα)

30 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα)

31 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα) De Candolle (1820)

32 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα) De Candolle (1820) Πρώτη αναφορά για φυτά με περιορισμένη εξάπλωση

33 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα) De Candolle (1820) Πρώτη αναφορά για φυτά με περιορισμένη εξάπλωση Charles Darwin

34 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα) De Candolle (1820) Πρώτη αναφορά για φυτά με περιορισμένη εξάπλωση Charles Darwin

35 Ενδημισμός Ποιος ο ορισμός του ενδημισμού; Σχετικό φαινόμενο (κλίμακα) De Candolle (1820) Charles Darwin Πρώτη αναφορά για φυτά με περιορισμένη εξάπλωση Πρώτη μελέτη για τον ενδημισμό: είδη ωκεάνιων νησιών και συγγένεια τους με είδη της Αμερικανικής ηπείρου

36 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση;

37 Ενδημικά ενός τύπου οικοτόπου

38 Ενδημικά ενός γεωλογικού υποστρώματος

39 Ενδημικά μιας πλαγιάς

40 Ενδημικά μιας λίμνης

41 Ενδημικά ενός βουνού

42 Ενδημικά μιας οροσειράς

43 Ενδημικά ενός νησιού

44 Ενδημικά ενός αρχιπελάγους

45 Ενδημικά μιας φυτογεωγραφικής περιοχής

46 Ενδημικά μιας χερσονήσου

47 Ενδημικά μιας ηπείρου

48 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια;

49 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια; Ένα taxon θεωρείται ενδημικό εάν είναι περιορισμένο σε μια συγκεκριμένη περιοχή εξαιτιας ιστορικών, οικολογικών ή/και φυσιολογικών παραγόντων

50 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια; Γεωγραφική απομόνωση

51 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια; Γεωγραφική απομόνωση Οικολογική εξειδίκευση

52 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια; Γεωγραφική απομόνωση Οικολογική εξειδίκευση Αναπαραγωγική απομόνωση

53 Ενδημισμός Γεωγραφική εξάπλωση; Αίτια; Σπανιότητα;

54 Silene cephallenia subsp. cephallenia

55 Silene cephallenia subsp. cephallenia Ενδημικό Κεφαλονιάς

56 Ενδημικό Κεφαλονιάς Silene cephallenia subsp. cephallenia Κρισίμως Κινδυνεύον

57 Anthemis samariensis

58 Crocus cartwrightianus

59 Ενδημικό Ν Ελλάδας Crocus cartwrightianus

60 Ενδημικό Ν Ελλάδας Crocus cartwrightianus Anchusella variegata

61 Ενδημικό Ν Ελλάδας Ενδημικό Ελλάδας Crocus cartwrightianus Anchusella variegata

62 Ebenus cretica

63 Κατάταξη των ενδημικών

64 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια

65 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός

66 Aubrieta scyria

67 Nigella degenii subsp. barbro

68 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός

69 Potentilla kionea

70 Verbascum acaule

71 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια

72 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Εδαφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Υπερβασικά πετρώματα

73 Moltkia petraea

74 Dianthus haematocalyx subsp. phitosianus

75 Alyssum euboeum

76 Onosma stridii

77 Ferulago serpentinica Minuartia dirphya

78 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Εδαφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Υπερβασικά πετρώματα Όξινα πετρώματα

79 Stachys chrysantha

80 Jurinea taygetea

81 Onobrychis sphaciotica

82 Helichrysum amorginum

83 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια

84 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός)

85 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός)

86 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός

87 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός

88 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός Κλιματικός

89 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός Κλιματικός

90 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός Κλιματικός Μοναδικός επιζών μιας αρκετά πιο ποικίλης ταξινομικής ομάδας

91 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός Κλιματικός Μοναδικός επιζών μιας αρκετά πιο ποικίλης ταξινομικής ομάδας

92 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός (υπολειματικός) Εξελικτικός Κλιματικός Μοναδικός επιζών μιας αρκετά πιο ποικίλης ταξινομικής ομάδας Περιορισμός της γεωγραφικής εξάπλωσης εξαιτίας πρόσφατης κλιματικής αλλαγής

93 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa;

94 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section)

95 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section) Μικρή γενετική και μορφολογική ποικιλότητα

96 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section) Μικρή γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλάμβαναν μεγαλύτερες περιοχές εξάπλωσης

97 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section) Μικρή γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλάμβαναν μεγαλύτερες περιοχές εξάπλωσης Οποιοδήποτε επίπεδο (πολυ-)πλοειδίας (συχνά διπλοειδή)

98 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section) Μικρή γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλάμβαναν μεγαλύτερες περιοχές εξάπλωσης Οποιοδήποτε επίπεδο (πολυ-)πλοειδίας (συχνά διπλοειδή) [Πολυπλοειδή όταν ανήκουν σε πολύ παλιές ομάδες, οι οποίες έχουν φθάσει σε έναν σταθεροποιημένο βαθμό της κυτταρολογικής τους εξέλιξης]

99 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάλαιο-ενδημικά taxa; Ταξινομικώς απομονωμένα (π.χ., μονοτυπικά γένη ή είδη μιας Section) Μικρή γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλάμβαναν μεγαλύτερες περιοχές εξάπλωσης Οποιοδήποτε επίπεδο (πολυ-)πλοειδίας (συχνά διπλοειδή) Κυρίως θερμόφιλα taxa, [σε χαμηλό υψόμετρο], ως επί το πλείστον σε νησιά

100 Gingko biloba

101 Gingko biloba Ζωντανό απολίθωμα

102 Gingko biloba Ζωντανό απολίθωμα Β Ημισφαίριο - Τριτογενές

103 Gingko biloba

104 Gingko biloba το πλέον χαρακτηριστικό εξελικτικό πάλαιο-ενδημικό taxon;

105 Gingko biloba Gingko biloba

106 Gingko biloba Gingko huttonii Gingko biloba Jurassic

107 Jurassic Cretac. Tertiary Gingko biloba Gingko huttonii Ma 0 No. spp Gingko biloba Jurassic 208 Triassic

108 Gingko biloba Extinct: 7 Ma Extinct: 2.5 Ma Τεταρτογενές Παρόν Πλειόκαινο Μειόκαινο Ολιγόκαινο Ηώκαινο Παλαιόκαινο Μεσοζωικό Κρητιδικό (15 taxa) Ιουρασικό (6 taxa)

109 Metasequioa glyptostroboides

110 Ζωντανό απολίθωμα Metasequioa glyptostroboides

111 Metasequioa glyptostroboides Ζωντανό απολίθωμα Σετσουάν, Κίνα

112 Metasequioa glyptostroboides Ζωντανό απολίθωμα Σετσουάν, Κίνα Β Ημισφαίριο - Τριτογενές

113 Saxifraga arachnoidea

114 Saxifraga arachnoidea Nananthea perpusilla

115 Nananthea perpusilla Saxifraga arachnoidea Campanula zoysii

116 Nananthea perpusilla Saxifraga arachnoidea Πάλαιο-ενδημικά των ΝΑ Άλπεων και της Δ Μεσογείου Κλιματικά πάλαιο-ενδημικά Campanula zoysii

117

118

119 Ramonda serbica

120 Ramonda nathaliae Ramonda serbica

121 Haberlea rhodopensis

122 Haberlea rhodopensis Μονοτυπικό γένος

123 Haberlea rhodopensis Μονοτυπικό γένος Ν Βουλγαρία ΒΑ Ελλάδα

124 Haberlea rhodopensis Κλιματικό πάλαιο-ενδημικό Μονοτυπικό γένος Ν Βουλγαρία ΒΑ Ελλάδα

125 Zelkova abelicea

126 Zelkova abelicea Ενδημικό της Κρήτης

127 Zelkova abelicea Ενδημικό της Κρήτης Εξελικτικό πάλαιο-ενδημικό

128 Campanula laciniata

129 Απομονωμένο ταξινομικά είδος. Το στενότερο συγγενικό του (C. crispa) εξαπλώνεται στην Αρμενία Campanula laciniata

130 Απομονωμένο ταξινομικά είδος. Το στενότερο συγγενικό του (C. crispa) εξαπλώνεται στην Αρμενία Campanula laciniata Εξελικτικό πάλαιο-ενδημικό

131 Beta nana

132 Ο μοναδικός εκπρόσωπος της sect. Nanae και το μοναδικό είδος του γένους με ορεινή εξάπλωση ( μ) Beta nana

133 Ο μοναδικός εκπρόσωπος της sect. Nanae και το μοναδικό είδος του γένους με ορεινή εξάπλωση ( μ) Beta nana Κλιματικό πάλαιο-ενδημικό

134 Silene barbeyana

135 Clematis elisabethae-carolae

136 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός Νέο-ενδημισμός (προοδευτικός)

137 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa;

138 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa; Νεαρής ηλικίας συχνά ανήκουν σε περίπλοκα συμπλέγματα ειδών (π.χ., Dianthus fruticosus complex)

139 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa; Νεαρής ηλικίας συχνά ανήκουν σε περίπλοκα συμπλέγματα ειδών (π.χ., Dianthus fruticosus complex) Σχετικά μεγάλη γενετική και μορφολογική ποικιλότητα

140 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa; Νεαρής ηλικίας συχνά ανήκουν σε περίπλοκα συμπλέγματα ειδών (π.χ., Dianthus fruticosus complex) Σχετικά μεγάλη γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλαμβάνουν μικρές εκτάσεις

141 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa; Νεαρής ηλικίας συχνά ανήκουν σε περίπλοκα συμπλέγματα ειδών (π.χ., Dianthus fruticosus complex) Σχετικά μεγάλη γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλαμβάνουν μικρές εκτάσεις Οποιοδήποτε επίπεδο (πολυ-)πλοειδίας (συχνά πολυπλοειδή)

142 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως νέο-ενδημικά taxa; Νεαρής ηλικίας συχνά ανήκουν σε περίπλοκα συμπλέγματα ειδών (π.χ., Dianthus fruticosus complex) Σχετικά μεγάλη γενετική και μορφολογική ποικιλότητα Καταλαμβάνουν μικρές εκτάσεις Οποιοδήποτε επίπεδο (πολυ-)πλοειδίας (συχνά πολυπλοειδή) [Τόσο νεότερο το πολυπλοειδές, όσο υψηλότερος ο βαθμός πολυπλοειδίας του]

143 Erysimum senoneri

144 Erysimum senoneri

145 Nigella carpatha

146 Silene fabaria subsp. domokina

147 Verbascum delphicum subsp. cervi

148 Ενδημικό της Πάρνηθας Verbascum delphicum subsp. cervi

149 Ενδημικό της Πάρνηθας Ανακαλύφθηκε το 2016 Verbascum delphicum subsp. cervi

150 Κρισίμως Κινδυνεύον Ενδημικό της Πάρνηθας Ανακαλύφθηκε το 2016 Verbascum delphicum subsp. cervi

151 Thymus teucrioides subsp. candilicus

152 Thymus teucrioides subsp. candilicus Ενδημικό της (Β) Ελλάδας

153 Ενδημικό της (Β) Ελλάδας Εδαφικό ενδημικό Thymus teucrioides subsp. candilicus

154 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός Νέο-ενδημισμός Κυτταροταξινομικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημικά Πάτρο-ενδημικά Σχίζο-ενδημικά Άπο-ενδημικά

155 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa;

156 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa; Συνήθως διπλοειδή (ή χαμηλού βαθμού πολυπλοειδίας)

157 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa; Συνήθως διπλοειδή (ή χαμηλού βαθμού πολυπλοειδίας) Γένεση σε συγγενή taxa γειτονικών περιοχών, με μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοειδίας

158 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa; Συνήθως διπλοειδή (ή χαμηλού βαθμού πολυπλοειδίας) Γένεση σε συγγενή taxa γειτονικών περιοχών, με μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοειδίας Σχετικά μεγάλο γεωγραφικό εύρος

159 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa; Συνήθως διπλοειδή (ή χαμηλού βαθμού πολυπλοειδίας) Γένεση σε συγγενή taxa γειτονικών περιοχών, με μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοειδίας Σχετικά μεγάλο γεωγραφικό εύρος Αύτο- και άλλο-πολυπλοειδία

160 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως πάτρο-ενδημικά taxa; Συνήθως διπλοειδή (ή χαμηλού βαθμού πολυπλοειδίας) Γένεση σε συγγενή taxa γειτονικών περιοχών, με μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοειδίας Σχετικά μεγάλο γεωγραφικό εύρος Αύτο- και άλλο-πολυπλοειδία Σε μεσαίο έως μεγάλο υψόμετρο, κυριώς σε ηπειρωτικές περιοχές

161 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa;

162 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa; Πολυπλοειδή taxa

163 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa; Πολυπλοειδή taxa Δημιουργήθηκαν σε μια συγκεκριμένη περιοχή από ένα διπλοειδές ή χαμηλότερου βαθμού πολυπλοειδίας taxon

164 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa; Πολυπλοειδή taxa Δημιουργήθηκαν σε μια συγκεκριμένη περιοχή από ένα διπλοειδές ή χαμηλότερου βαθμού πολυπλοειδίας taxon Απότομη ειδογένεση

165 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa; Πολυπλοειδή taxa Δημιουργήθηκαν σε μια συγκεκριμένη περιοχή από ένα διπλοειδές ή χαμηλότερου βαθμού πολυπλοειδίας taxon Απότομη ειδογένεση Μικρή ή διακεκομμένη εξάπλωση σε σχέση με το προγονικό taxon

166 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως άπο-ενδημικά taxa; Πολυπλοειδή taxa Δημιουργήθηκαν σε μια συγκεκριμένη περιοχή από ένα διπλοειδές ή χαμηλότερου βαθμού πολυπλοειδίας taxon Απότομη ειδογένεση Μικρή ή διακεκομμένη εξάπλωση σε σχέση με το προγονικό taxon Κυρίως σε χαμηλό και μεσαίο υψόμετρο

167 Άπο-ενδημικό Πάτρο-ενδημικό Veronica cotandriopouli Veronica erinoides

168 Άπο-ενδημικό Πάτρο-ενδημικό Ταΰγετος - Πάρνωνας Λευκά Όρη - Ψηλορείτης Crepis heldreichiana Crepis sibthorpiana

169 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa;

170 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon

171 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση

172 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση Είναι δηλαδή η αρχική αιτια που συντελεί στην επιτάχυνση της διαφοροποίησης. Τα αίτια της διαφοροποίησης των γεωγραφικώς απομονωμένων πληθυσμών μπορεί να είναι διαφορετικά (π.χ., γενετική εκτροπή)

173 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση Απομόνωση μετά την διαφοροποίηση

174 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση Απομόνωση μετά την διαφοροποίηση Το αρχικό taxon ήταν πλούσιο σε βιοτύπους και κατελάμβανε μια εκτεταμένη περιοχή.

175 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση Απομόνωση μετά την διαφοροποίηση Το αρχικό taxon ήταν πλούσιο σε βιοτύπους και κατελάμβανε μια εκτεταμένη περιοχή. Εάν από τον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων (οικολογικών, γενετικών, κλπ) σταθεροποιηθούν κάποιοι από αυτούς τους βιοτύπους, τότε το αρχικό taxon διακρίνεται σε νέα taxa, των οποίων οι περιοχές εξάπλωσης δημιουργούν την μορφή μωσαϊκού.

176 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Απομόνωση πριν την διαφοροποίηση Απομόνωση μετά την διαφοροποίηση Το αρχικό taxon ήταν πλούσιο σε βιοτύπους και κατελάμβανε μια εκτεταμένη περιοχή. Εάν από τον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων (οικολογικών, γενετικών, κλπ) σταθεροποιηθούν κάποιοι από αυτούς τους βιοτύπους, τότε το αρχικό taxon διακρίνεται σε νέα taxa, των οποίων οι περιοχές εξάπλωσης δημιουργούν την μορφή μωσαϊκού. Εάν τώρα από διάφορες γεωλογικές αιτιες, τα εν λόγω taxa αποχωρισθούν γεωγραφικώς, τότε ολοκληρώνεται ο σχιζοενδημισμός

177 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Βραδεία και προοδευτική ειδογένεση

178 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Βραδεία και προοδευτική ειδογένεση Ίδιος χρωμοσωματικός αριθμός

179 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Βραδεία και προοδευτική ειδογένεση Ίδιος χρωμοσωματικός αριθμός Συνήθως διπλοειδή και πολύ συγγενή μεταξύ τους taxa

180 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Βραδεία και προοδευτική ειδογένεση Ίδιος χρωμοσωματικός αριθμός Συνήθως διπλοειδή και πολύ συγγενή μεταξύ τους taxa Σε μεγάλο υψόμετρο

181 Κατάταξη των ενδημικών Τι ορίζουμε ως σχίζο-ενδημικά taxa; Διαφοροποίηση εξαιτιας του κατακερματισμού της περιοχής εξάπλωσης του ευρύτερα διεσπαρμένου προγονικού taxon Βραδεία και προοδευτική ειδογένεση Ίδιος χρωμοσωματικός αριθμός Συνήθως διπλοειδή και πολύ συγγενή μεταξύ τους taxa Σε μεγάλο υψόμετρο Η πιο συχνή μορφή ενδημισμού (τουλάχιστον στα βουνά της Μεσογείου και ιδιαίτερα στην Ελλάδα)

182 Nigella arvensis N. degenii complex

189 Campanula aizoon ssp. aizoides 2n=16 Campanula aizoon ssp. aizoon

192 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός Νέο-ενδημισμός Κυτταροταξινομικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημικά Πάτρο-ενδημικά Σχίζο-ενδημικά Άπο-ενδημικά ~20%

194 Κατάταξη των ενδημικών Γεωγραφικά κριτήρια Νησιωτικός ενδημισμός Ορεινός ενδημισμός Εδαφικά κριτήρια Χρονολογικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημισμός Νέο-ενδημισμός Κυτταροταξινομικά κριτήρια Πάλαιο-ενδημικά Πάτρο-ενδημικά Σχίζο-ενδημικά Άπο-ενδημικά ~80%

195 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα;

196 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2

197 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2

198 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa;

199 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ιταλία φιλοξενεί 6759 taxa, έχοντας έκταση km 2

200 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ιταλία φιλοξενεί 6759 taxa, έχοντας έκταση km 2 Η Βρετανία φιλοξενεί 2971 taxa, έχοντας έκταση km 2

201 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ιταλία φιλοξενεί 6759 taxa, έχοντας έκταση km 2 Η Βρετανία φιλοξενεί 2971 taxa, έχοντας έκταση km 2 Η Ευρώπη φιλοξενεί ~25000 taxa, έχοντας έκταση km 2

202 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa;

203 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ελλάδα θεωρείται ένα από τα θερμά σημεία ποικιλότητας όχι μόνο στη Μεσογειακή λεκάνη και την Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως

204 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ελλάδα θεωρείται ένα από τα θερμά σημεία ποικιλότητας όχι μόνο στη Μεσογειακή λεκάνη και την Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως

205 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Λίγα ή πολλά taxa; Η Ελλάδα θεωρείται ένα από τα θερμά σημεία ποικιλότητας όχι μόνο στη Μεσογειακή λεκάνη και την Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως Η Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 6% της έκτασης της Μεσογειακής λεκάνης, αλλά φιλοξενεί το ~30% της χλωρίδας της περιοχής αυτής

206 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Taxonomic group Families Genera Species Subspecies Taxa % Pteridophytes Gymnosperms Angiosperms Total

207 Asplenium creticum

208 Asplenium creticum

209 Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό (μη εξαφανισθέν) πτεριδόφυτο

210 Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό (μη εξαφανισθέν) πτεριδόφυτο Ο Isoetes heldreichii θεωρείται ότι έχει εξαφανισθεί, καθώς δεν έχει βρεθεί από το 1885 είτε στον locus classicus είτε στην ευρύτερη περιοχή εξάπλωσης του

211 Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό (μη εξαφανισθέν) πτεριδόφυτο Ο Isoetes heldreichii θεωρείται ότι έχει εξαφανισθεί, καθώς δεν έχει βρεθεί από το 1885 είτε στον locus classicus είτε στην ευρύτερη περιοχή εξάπλωσης του

212 Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό (μη εξαφανισθέν) πτεριδόφυτο Ποσοστό ενδημισμού: 1.25% Ο Isoetes heldreichii θεωρείται ότι έχει εξαφανισθεί, καθώς δεν έχει βρεθεί από το 1885 είτε στον locus classicus είτε στην ευρύτερη περιοχή εξάπλωσης του

213 Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό πτεριδόφυτο Ποσοστό ενδημισμού: 1.25% Abies cephalonica

214 Το μοναδικό ενδημικό γυμνόσπερμο Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό πτεριδόφυτο Ποσοστό ενδημισμού: 1.25% Abies cephalonica

215 Ποσοστό ενδημισμού: 3.57% Το μοναδικό ενδημικό γυμνόσπερμο Asplenium creticum Το μοναδικό ενδημικό πτεριδόφυτο Ποσοστό ενδημισμού: 1.25% Abies cephalonica

216 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Η Ελλάδα διακρίνεται σε 13 φυτογεωγραφικές περιοχές Taxonomic group Families Genera Species Subspecies Taxa Pteridophytes Gymnosperms Angiosperms Total

217 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας

218 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας

219 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Πτωχότερη περιοχή

220 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Οι Κυκλάδες δρουν ως: Πτωχότερη περιοχή

221 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Οι Κυκλάδες δρουν ως: 1. ένα οικογεωγραφικό φίλτρο Πτωχότερη περιοχή

222 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Οι Κυκλάδες δρουν ως: 1. ένα οικογεωγραφικό φίλτρο 2. μια μεταβατική βιογεωγραφική ζώνη Πτωχότερη περιοχή

223 Πλουσιότερη περιοχή Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Οι Κυκλάδες δρουν ως: 1. ένα οικογεωγραφικό φίλτρο 2. μια μεταβατική βιογεωγραφική ζώνη Πτωχότερη περιοχή και κατά συνέπεια δεν έχουν φθάσει ακόμα σε χλωριδική ισορροπία

224 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Η Ελλάδα φιλοξενεί 6620 taxa, έχοντας έκταση km 2 Η Ελλάδα διακρίνεται σε 13 φυτογεωγραφικές περιοχές Taxonomic group Families Genera Species Subspecies Taxa Pteridophytes Gymnosperms Angiosperms Total Floristic region Families Genera Species Subspecies Taxa NE NC StE Pe SPi NPi EAe KK EC WAe IoI NAe Kik

225 Caryophyllaceae Τι ισχύει στην Ελλάδα; Asteraceae Poaceae Fabaceae Brassicaceae 341 Η Ελλάδα φιλοξενεί Lamiaceae 260 Apiaceae 230 Rosaceae 152 Boraginaceae 139 Rubiaceae 129 Ranunculaceae 119 Cyperaceae 112 Plumbaginaceae Orchidaceae Campanulaceae Alliaceae Scrophulariaceae Hyacinthaceae 81 Veronicaceae 80 Orobanchaceae Ενδημισμός Οι 20 πλουσιότερες σε είδη και γένη οικογένειες της ελληνικής χλωρίδας Poaceae Asteraceae Apiaceae Brassicaceae Fabaceae Lamiaceae Caryophyllaceae Boraginaceae Rosaceae Chenopodiaceae Ranunculaceae Orchidaceae Cyperaceae Orobanchaceae Solanaceae Veronicaceae Ericaceae Primulaceae Crassulaceae Campanulaceae

226 Hieracium alpinum

227 Hordeum vulgare Hordeum murinum

228 Astragalus drupaceus Medicago arborea Lathyrus clymenum Lupinus angustifolius

229 Ενδημισμός Τα 20 πλουσιότερα σε είδη και taxa γένη της ελληνικής χλωρίδας Centaurea Silene Allium Trifolium Limonium Campanula Taraxacum Verbascum Galium Hieracium Carex Viola Euphorbia Ranunculus Astragalus Veronica Festuca Dianthus Vicia Anthemis Taxa Species

231 Centaurea laconica subsp. lineariloba

232 Centaurea atropurpurea

234 Silene ammophila subsp. carpathae

235 Silene sartorii

237 Allium luteolum Ενδημικό Κυκλάδων

238 Allium pilosum Allium orestis

239 1459 ενδημικά taxa Ενδημισμός

240 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 1274 είδη

241 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 1274 είδη 452 υποείδη

242 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες

243 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Καμία ενδημική

244 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια;

245 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια; Asteraceae

246 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια; Asteraceae Caryophyllaceae

247 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια; Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae

248 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια; Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae

249 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 61 οικογένειες Πλουσιότερη οικογένεια; Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae Plumbaginaceae

252 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana

253 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana

254 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae Plumbaginaceae

255 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae Plumbaginaceae

256 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana Limonium cephalonicum Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae Plumbaginaceae

257 Ενδημισμός Crepis sibthorpiana Limonium cephalonicum Asteraceae Caryophyllaceae Lamiaceae Brassicaceae Plumbaginaceae

258 Ενδημικά Κρήτης Campanula cretica Campanula pinatzii

259 Campanula creutzburgii Ενδημικό Κρήτης

260 Campanula hierapetrae Ενδημικά Κρήτης Campanula saxatilis

261 Campanula laciniata Ενδημικό Ν Αιγαίου

262 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 274 γένη

263 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 274 γένη Πλουσιότερο γένος;

264 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 274 γένη Πλουσιότερο γένος; Limonium Centaurea Hieracium Campanula Silene Allium

265 Limonium Centaurea Hieracium Campanula Silene Allium Taraxacum Dianthus Asperula Galium Verbascum Viola Erysimum Stachys Anthemis Alyssum Astragalus Cerastium Hypericum Fritillaria ενδημικά taxa 274 γένη Πλουσιότερο γένος; Ενδημισμός Limonium Centaurea Hieracium

266 Limonium atticum Limonium heraionense

267 Ενδημικό Α Κρητής Dianthus juniperinus subsp. kavusicus

268 Ενδημικό Κυκλάδων Dianthus fruticosus subsp. fruticosus Dianthus diffusus

269 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 22.2%

270 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 22.2% - Μεγάλο ή μικρό ποσοστό;

271 Μικρότερος του αναμενόμενου ενδημισμός Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 22.2% - Μεγάλο ή μικρό ποσοστό; Μεγαλύτερος του αναμενόμενου ενδημισμός

272 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 22.2% - Μεγάλο ή μικρό ποσοστό;

273 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 22.2% - Μεγάλο ή μικρό ποσοστό; Τι γίνεται στις φυτογεωγραφικές περιοχές;

274 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας

275 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας

276 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Πλουσιότερη περιοχή

277 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Πλουσιότερη περιοχή Μεγαλύτερο ποσοστό ενδημισμού

278 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Ενδημισμός Β-Ν Πλουσιότερη περιοχή Μεγαλύτερο ποσοστό ενδημισμού

279 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Ενδημισμός Β-Ν Βαλκανικά Β-Ν Πλουσιότερη περιοχή Μεγαλύτερο ποσοστό ενδημισμού

280 Ενδημισμός Τι ισχύει στην Ελλάδα; Πτωχότερη περιοχή Φυτογεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας Ενδημισμός Β-Ν Βαλκανικά Β-Ν Γιατί; Πλουσιότερη περιοχή Μεγαλύτερο ποσοστό ενδημισμού

281 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa Τι γίνεται στις φυτογεωγραφικές περιοχές; Floristic region Numbers of endemic species subsp taxa Pe KK StE WAe NC Kik SPi EAe NPi NE EC IoI NAe Greece

283 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό;

284 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Νησί Ποσοστό ενδημισμού Κρήτη Σαρία Κάρπαθος 9.29 Εύβοια 9.28 Κάσος 8.33 Κέρος 8.28 Αμοργός 7.56 Κως 1.08 Λέσβος 0.92 Άγιος Ευστράτιος 0.45 Καστελόριζο 0.44

285 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Island Area (km 2 ) Native plant richness Endemic richness Endemism level (%) Endemic genera Number of alien plants Sicily 25, Petagnaea, Siculosciadium Sardinia 24, Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Cyprus Lindbergella Corsica Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Crete Horstrissea, Petromarula Balearic islands On eastern islands: Femeniasia, Naufraga, Soleirolia Νησί Ποσοστό ενδημισμού Κρήτη Σαρία Κάρπαθος 9.29 Εύβοια 9.28 Κάσος 8.33 Κέρος 8.28 Αμοργός 7.56 Κως 1.08 Λέσβος 0.92 Άγιος Ευστράτιος 0.45 Καστελόριζο 0.44 % alien flora/total flora

286 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Island Area (km 2 ) Native plant richness Endemic richness Endemism level (%) Endemic genera Number of alien plants Sicily 25, Petagnaea, Siculosciadium Sardinia 24, Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Cyprus Lindbergella Corsica Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Crete Horstrissea, Petromarula Balearic islands On eastern islands: Femeniasia, Naufraga, Soleirolia % alien flora/total flora Γιατί η Κρήτη εμφανίζει τόσο υψηλό ενδημισμό;

287 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Island Area (km 2 ) Native plant richness Endemic richness Endemism level (%) Endemic genera Number of alien plants Sicily 25, Petagnaea, Siculosciadium Sardinia 24, Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Cyprus Lindbergella Corsica Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Crete Horstrissea, Petromarula Balearic islands On eastern islands: Femeniasia, Naufraga, Soleirolia % alien flora/total flora Γιατί η Κρήτη εμφανίζει τόσο υψηλό ενδημισμό; Κλιματική σταθερότητα, υψηλή περιβαλλοντική ετερογένεια και μεγάλος βαθμός απομόνωσης

288 Ενδημισμός Island Area (km 2 ) Native plant richness Endemic richness Endemism level (%) Endemic genera Number of alien plants Sicily 25, Petagnaea, Siculosciadium Sardinia 24, Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Cyprus Lindbergella Corsica Castroviejoa, Morisia, Nananthea, Soleirolia Crete Horstrissea, Petromarula Balearic islands On eastern islands: Femeniasia, Naufraga, Soleirolia % alien flora/total flora Γιατί η Κρήτη εμφανίζει τόσο υψηλό ενδημισμό; Κλιματική σταθερότητα, υψηλή περιβαλλοντική ετερογένεια και μεγάλος βαθμός απομόνωσης

289 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό;

290 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Τα ποσοστά στενότοπων ορεινών ενδημικών αυξάνονται προς το νότο, με το υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζεται στην Κρήτη (35.5%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος (10.2%)

291 Ενδημισμός Ποιες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζουν υψηλό/χαμηλό ενδημισμό; Τα ποσοστά στενότοπων ορεινών ενδημικών αυξάνονται προς το νότο, με το υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζεται στην Κρήτη (35.5%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος (10.2%) Μεταξύ των πλουσιότερων σε ενδημικά είδη όρη της Ελλάδας περιλαμβάνονται τα: Λευκά Όρη, Ταΰγετος, Πάρνωνας, Παρνασσός και Όλυμπος

292 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 8 ενδημικά γένη [πλέον (2018) είναι 7]

293 Ενδημισμός 1459 ενδημικά taxa 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά)

294 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά)

295 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema

296 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema (Πελοπόννησος, Κυκλάδες, Κρήτη)

297 Hymenonema graecum

298 Hymenonema laconicum

299 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia

300 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia (Ταΰγετος)

301 Phitosia crocifolia Ενδημισμός Hymenonema Phitosia

302 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae

303 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae

304 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax

305 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax (Στερεά, Εύβοια, Πίνδος)

306 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax (Στερεά, Εύβοια, Πίνδος) Εδαφικό ενδημικό

307 Leptoplax emarginata

308 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax Lutzia

309 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax Lutzia (Κρήτη, Κασος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια)

310 Lutzia cretica

311 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax Lutzia (Κρήτη, Κασος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια)

312 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Asteraceae Leptoplax Lutzia (Κρήτη, Κασος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια) Θεωρείται συνώνυμο του Alyssoides που βρίσκεται και στην Βουλγαρία

313 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Asteraceae Brassicaceae

314 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Asteraceae Brassicaceae Thamnosciadium

315 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Asteraceae Brassicaceae Thamnosciadium (Πελοπόννησος, Στερεά)

316 Thamnosciadium junceum

317 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Asteraceae Brassicaceae Thamnosciadium Horstrissea

318 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Asteraceae Brassicaceae Thamnosciadium Horstrissea (Κρήτη)

319 Horstrissea dolinicola Ενδημικό Ψηλορείτη Κινδυνεύον

320 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Asteraceae Brassicaceae Apiaceae

321 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Petromarula

322 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Petromarula (Κρήτη)

323 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Petromarula Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Campanulaceae

324 Ενδημικό Κρήτης Petromarula pinnata

325 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Petromarula Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Campanulaceae Jankaea

326 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Petromarula Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Campanulaceae Jankaea (Όλυμπος)

327 Ενδημισμός 8 ενδημικά γένη (7 μονοτυπικά) Hymenonema Phitosia Leptoplax Lutzia Thamnosciadium Horstrissea Petromarula Jankaea Asteraceae Brassicaceae Apiaceae Campanulaceae Gesneriaceae

328 Jankaea heldreichii

329 1459 ενδημικά taxa 274 γένη (7 ενδημικά) 22.2% Ενδημισμός 85% Σχίζο-ενδημικά 11% Πάλαιο-, Πάτροκαι Άπο-ενδημικά

330 Ενδημισμός Που οφείλεται όμως ο υψηλός ενδημισμός της Ελλάδας;

331 Ενδημισμός Που οφείλεται όμως ο υψηλός ενδημισμός της Ελλάδας; Στην πλούσια παλαιογεωγραφική ιστορία της Στα πολυάριθμα νησιά και βουνά της Στην γεωγραφική της θέση

332