Υπομαγνησιαιμία. Λιάμης Γεώργιος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Transcript

1 Υπομαγνησιαιμία Λιάμης Γεώργιος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

2 Μαγνήσιο (Mg ++ ) Είναι το τέταρτο σε ποσότητα κατιόν του οργανισμού ( μετά το Na +, K + & Ca ++ ) και το δεύτερο ενδοκυττάριο (μετά το Κ + )

3 Ο ρόλος του Mg ++ Η βιολογική σημασία του Mg ++ είναι καθοριστική για πολλές ενζυμικές και άλλες κυτταρικές λειτουργίες Συμμετέχει σε όλες τις αντιδράσεις που απαιτούν ATP, στην αντιγραφή & μεταγραφή του DNA και στη μετάφραση του mrna Διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στη σταθερότητα των κυτταρικών μεμβρανών, στον ενεργειακό μεταβολισμό των κυττάρων, στη νευρομυική αγωγιμότητα, στη μεταφορά ιόντων & στη δραστικότητα των διαύλων ασβεστίου

4 Η ρύθμιση του ισοζυγίου του Mg ++ είναι ζωτικής σημασίας για τον οργανισμό

5 Κατανομή του Μg ++ στον οργανισμό

6 Τα επίπεδα του μαγνησίου του ορού δεν συσχετίζονται καλά με το ολικό Mg ++ του οργανισμού Οι φυσιολογικές συγκεντρώσεις του Mg ++ του ορού είναι: meq/l ( mmol/l, mg/dl) 1mmol/L=2meq/L=2.43 mg/dl

7 ΠΡΟΣΛΗΨΗ (1) Το Mg ++ βρίσκεται σε όλες τις τροφές (εκτός από τα λίπη) Πλουσιότερες τροφές σε Mg ++ είναι: τα φρέσκα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, τα μη επεξεργασμένα δημητριακά και το κόκκινο κρέας

8 ΠΡΟΣΛΗΨΗ (2) Η ημερήσια πρόσληψη Mg ++ στις δυτικές κοινωνίες είναι πολύ μικρότερη από την απαιτούμενη Τον τελευταίο αιώνα διαπιστώθηκε μια προοδευτική μείωση της ημερήσιας πρόσληψης Mg ++

9 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Στην ομοιοστασία του Mg ++ παρεμβαίνουν οι νεφροί, το λεπτό έντερο και τα οστά

10 Magnesium homeostasis

11 Magnesium absorption

12 Γαστρεντερική απορρόφηση Mg TRPM6/7: transient receptor potential channel melastatin member 6/7

13 PPIs ΣΕ ΠΡΟΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ TRPM6 ΚΑΙ 7 ΔΙΑΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΤΟΥ Mg 2+ ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ

14 Nεφρός και ομοιοστασία του Mg ++ Ο νεφρός είναι το πρωταρχικό όργανο για την ομοιοστασία του Mg ++ H νεφρική αποβολή του Mg ++ επιτελείται με σπειραματική διήθηση και σωληναριακή επαναρρόφηση Το 1-3% της διηθούμενης ποσότητας του Mg ++ (~100 mg/24h) αποβάλλεται στα ούρα, ποσότητα ίση με αυτή που απορροφάται στο έντερο

15 Σωληναριακή μεταφορά Μαγνησίου

16 O κύριος παράγοντας που ρυθμίζει την επαναρρόφηση του Mg ++ είναι η συγκέντρωσή του στον ορό Η υπομαγνησιαιμία διεγείρει την επαναρρόφηση του Mg ++ Η υπερμαγνησιαιμία έχει την αντίθετη δράση Η επαναρρόφηση του Mg ++ καθορίζεται από την παρουσία του ευαίσθητου στο Ca 2+ /Mg 2+ υποδοχέα που εντοπίζεται στην τριχοειδική πλευρά των κυττάρων του παχέως ανιόντος σκέλους της αγκύλης του Henle και ανιχνεύει τις αλλαγές του Mg ++ του ορού

17 Σε περιπτώσεις αρνητικού ισοζυγίου μαγνησίου, οι αρχικές απώλειες Mg ++ προέρχονται από τον εξωκυττάριο χώρο με συνέπεια την ταχεία πτώση του Mg ++ του ορού. Η μείωση αυτή οδηγεί σε μείωση της νεφρικής αποβολής του Mg ++ ( < 0.5 % του διηθούμενου φορτίου) Η μεταφορά του Mg ++ στον εξωκυττάριο χώρο από τις αποθήκες των οστών απαιτεί αρκετές εβδομάδες

18 ΠΑΡΑΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΠΟΥ ΕYΝΟΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

19 ΠΑΧΥ ΑΝΙΟΝ ΣΚΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΛΗΣ ΤΟΥ HENLE

20 ΠΑΧΥ ΑΝΙΟΝ ΣΚΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΛΗΣ ΤΟΥ HENLE Σωληναριακός αυλός Σωληναριακό κύτταρο Περισωληναριακό τριχοειδές + _

21 ΠΑΧΥ ΑΝΙΟΝ ΣΚΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΛΗΣ ΤΟΥ HENLE Σωληναριακός αυλός Σωληναριακό κύτταρο Περισωληναριακό τριχοειδές Ca ++, Mg ++

22 ΣΥΝΔΡΟΜΟ BARTTER ΝΑΤΡΙΟΥΡΗΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥΡΙΑ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥΡΙΑ - ΚΑΛΙΟΥΡΙΑ

23 ΑΓΚΥΛΗ ΤΟΥ HENLE: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ Mg 2+ (2) ΕΠΙΚΤΗΤΑ ΑΙΤΙΑ: ΦΟΥΡΟΣΕΜΙΔΗ: NKCC2 ΜΑΓΝΗΣΙΟΥΡΙΑ ΑΜΙΝΟΓΛΥΚΟΣΙΔΕΣ: ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ CaSR, NKCC2 ΜΑΓΝΗΣΙΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ

24 Mg reabsorption at the distal convoluted tubule

25 ΑΠΩ ΕΣΠΕΙΡΑΜΕΝΑ ΣΩΛΑΗΝΑΡΙΑ: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ Mg 2+ (2) ΕΠΙΚΤΗΤΑ ΑΙΤΙΑ: ΘΕΙΑΖΙΔΙΚΑ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΤRPM6 ΕGFR INHIBITORS: CETUXIMAB ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΤRPM6 CYCLOSPORIN ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ TRPM6 PLATINUM DERIVATIVES: CELL DEATH?/ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΤRPM6 ΔΙΑΥΛΩΝ

26 ΣΥΝΔΡΟΜΟ GITELMAN Πρωτοπαθής σωληναριακή διαταραχή που οφείλεται σε μετάλλαξη του γονιδίου που κωδικοποιεί το συνμεταφορέα Να + - Cl - στα άπω εσπειραμένα σωληνάρια

27 ΣΥΝΔΡΟΜΟ GITELMAN Χρόνια υποκαλιαιμία Υπομαγνησιαιμία Μεταβολική αλκάλωση Φυσιολογική νεφρική λειτουργία Υπασβεστιουρία με νορμοασβεστιαιμία PRA, ALDO

28 ΣΥΝΔΡΟΜΟ GITELMAN επαναρρόφηση ΝaCl στα άπω εσπειραμένα σωληνάρια Υποογκαιμία Ενεργοποίηση άξονα ρενίνης-αιι-αλδοστερόνης Μεταβολική αλκάλωση & υποκαλιαιμία

29 ΣΥΝΔΡΟΜΟ GITELMAN επαναρρόφηση ΝaCl στα άπω εσπειραμένα σωληνάρια Υποογκαιμία επαναρρόφηση Ca ++ στα εγγύς σωληνάρια Υπασβεστιουρία

30 ΣΥΝΔΡΟΜΟ GITELMAN Υποκαλιαιμία επαναρρόφηση Μg ++ στα άπω εσπειραμένα σωληνάρια Υπομαγνησιαιμία

31 ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ Είναι συχνή σε νοσηλευόμενους ασθενείς Η επίπτωση ανέρχεται στο 65 % σε ασθενείς των ΜΕΘ

32 ΑΙΤΙΑ ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑΣ (1) Μειωμένη πρόσληψη σοβαρή υποθρεψία Είσοδος Mg ++ στα κύτταρα: χορήγηση ινσουλίνης, αυξημένη δραστηριότητα του συμπαθητικού, αναπνευστική αλκάλωση Μειωμένη απορρόφηση: διάρροιες, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, διάχυτη εντερική νόσος, εκτεταμένη εκτομή εντέρου, παρατεταμένη ρινογαστρική αναρρόφηση, εντερικά συρίγγια

33 ΑΙΤΙΑ ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑΣ (2) Νεφρικές απώλειες Mg ++ Ωσμωτική διούρηση (διαβήτης, μαννιτόλη), υπερασβεστιαιμία, υποφωσφαταιμία, αλκοόλ, έκπτυξη του εξωκυττάριου όγκου Φάρμακα: διουρητικά (θειαζιδικά & αγκύλης), αμινογλυκοσίδες, cisplatin, κυκλοσπορίνη, cetuximab, αμφοτερικίνη, πενταμιδίνη, Πρωτοπαθείς σωληναριακές διαταραχές: σύνδρομο Bartter & Gitelman, πολυουρικό στάδιο οξείας σωληναριακής νέκρωσης, μεταποφρακτική διούρηση

34 Liamis et al. Hypomagnesemia in a department of internal medicine. Μagnes Res. 2012;

35 Υλικό και Μέθοδοι 107 ασθενείς (41 άνδρες, 66 γυναίκες) που εμφάνισαν υπομαγνησιαιμία είτε κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο είτε κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους Mg < 1.3 meq/l

36 Αίτια της υπομαγνησιαιμίας Αίτιο % Υποθρεψία 49.1 Σακχαρώδης Διαβήτης 40.1 Διουρητικά 34.5 Θειαζιδικά 18.7 Φουροσεμίδη 15.9 Οξεία σωληναριακή νέκρωση 23.3 Aμινογλυκοσίδες 20.5 Aλκοόλ 12.1 Γαστρεντερικές απώλειες 10.2 Αναπνευστική αλκάλωση 48.4

37 Στο 80% των ασθενών υπήρχαν περισσότεροι του ενός παράγοντες για την εμφάνιση της υπομαγνησιαιμίας Liamis et al. Hypomagnesemia in a department of internal medicine. Μagnes Res. 2012

38 Yπομαγνησιαιμία και αλκοόλ Η υπομαγνησιαιμία είναι πολυπαραγοντικής αιτιολογίας: μειωμένη πρόσληψη, διάρροιες, είσοδος στα κύτταρα (αναπνευστική αλκάλωση, stress, απόσυρση από αλκοόλ), άμεση μαγνησιουρική δράση της οξείας κατανάλωσης αλκοόλ, συνυπάρχουσες ηλεκτρολυτικές διαταραχές (υποκαλιαιμία, υποφωσφαταιμία) Το 30% των αλκοολικών ασθενών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο εμφάνισαν υπομαγνησιαιμία Μ. Εlisaf et al. Pathogenetic mechanisms of hypomagnesemia in alcoholic patients. J Trace Elem Med Biol 1995;9:

39 ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΞΕΙΑ ΠΑΓΚΡΕΑΤΙΤΙΔΑ Αρνητικό ισοζύγιο Mg ++ εξαιτίας του αλκοολισμού Απώλεια Mg ++ στα παγκρεατικά υγρά Μηχανισμός ανάλογος της υπασβεστιαιμίας (καθήλωση Mg ++ στο νεκρωμένο λίπος) Είσοδος Mg ++ στα κύτταρα (αναπνευστική αλκάλωση, δραστηριότητα του ΣΝΣ) G. Liamis et al: Pancreatology 2001; 1: 74-76

40 Τα επιδημιολογικά δεδομένα για τις ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε εξωνοσοκομειακούς ασθενείς είναι ελάχιστα

41 The Rotterdam Study N=5208 Ηλικία > 55 έτη Liamis G et al. Electrolyte Disorders in Community Subjects: Prevalence and Risk Factors. Am J Med. 2013;256-63

42 Rotterdam Study Electrolyte disorders % Hyponatremia 7.7 Hypernatremia 3.4 Hypokalemia 2.8 Hyperkalemia 0.3 Hypomagnesemia 2 Hypermagnesemia 1.3 Hypophosphatemia 2 Hyperphosphatemia 2.3 Hypocalcemia 0.1 Hypercalcemia % είχε τουλάχιστον 1 ηλεκτρολυτική διαταραχή

43 Risk factors of hypomagnesemia in the study population Hypomagnesemia OR (95% CI) Thiazide diuretics 2.17 ( )** Diabetes mellitus 3.32 (2-5.5)** ** P < Liamis G et al. Electrolyte Disorders in Community Subjects: Prevalence and Risk Factors. Am J Med. 2013;256-63

44 Διουρητικά και υπομαγνησιαιμία Τα θειαζιδικά διουρητικά και τα διουρητικά της αγκύλης προκαλούν ήπια υπομαγνησιαιμία εξαιτίας της αυξημένης εγγύς σωληναριακής επαναρρόφησης Mg ++ που προκαλεί η συστολή του εξωκυττάριου όγκου

45 ΣΔ & υπομαγνησιαιμία Μειωμένη διαιτητική πρόσληψη Mg ++ Μειωμένη απορρόφηση Mg ++ από το ΓΕΣ Αυξημένες απώλειες από ΓΕΣ (Διάρροιεςαυτόνομη νευροπάθεια) Σπειραματική υπερδιήθηση Mg ++ Υπερινσουλιναιμία- χορήγηση ινσουλίνη Ωσμωτική διούρηση Liamis G et al. Diabetes mellitus and electrolyte disorders. World J Clin Cases 2014

46 Τα πιο συχνά αίτια υπομαγνησιαιμίας στην κλινική Τα πιο συχνά αίτια υπομαγνησιαιμίας στην κλινική πράξη είναι: ο αλκοολισμός, ο σακχαρώδης διαβήτης πράξη είναι: και φάρμακα ( cisplatin, κυκλοσπορίνη, αμινογλυκοσίδες, ο σακχαρώδης αμφοτερικίνη διαβήτης & διουρητικά της αγκύλης) ο αλκοολισμός και φάρμακα (διουρητικά, αμινογλυκοσίδες, αμφοτερικίνη, cisplatin, & κυκλοσπορίνη)

47 Κλινικές εκδηλώσεις υπομαγνησιαιμίας Νευρομυικές διαταραχές: μυϊκή αδυναμία, αταξία, ίλιγγος, κατάθλιψη, σπασμοί, τετανία, θετικά σημεία Trousseau & Chvostek Καρδιαγγειακές διαταραχές: κολπικές και κοιλιακές αρρυθμίες (ιδιαίτερα σε ασθενείς υπό δακτυλίτιδα), διεύρυνση του QRS, παράταση του PR, αναστροφή του Τ & κύμα U Mεταβολικές διαταραχές: διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, αθηρωμάτωση Οστά: οστεοπόρωση και οστεομαλακία Αύξηση της θνητότητας

48 Οι περισσότερες κλινικές εκδηλώσεις της υπομαγνησιαιμίας είναι μη ειδικές Η συμπωματική ένδεια Μg ++ συνήθως συνοδεύεται από συνυπάρχουσες ηλεκτρολυτικές διαταραχές, όπως υποκαλιαιμία και υπασβεστιαιμία

49 Concurrent electrolyte disorders Electrolyte disorder % Hyponatremia 21.5 Hypernatremia 4.7 Hypokalemia 26.1 Hyperkalemia 3.7 Hypophosphatemia 31.1 Hyperphosphatemia 1.9 Hypocalcemia 21 Hypercalcemia 5.7 At least one electrolyte disorder 66.3 Liamis et al. Hypomagnesemia in a department of internal medicine. Μagnes Res. 2012

50 Υπομαγνησιαιμία & υποκαλιαιμία Συχνά υπάρχει κοινή υποκείμενη διαταραχή (διουρητικά, cisplatin, διαρροϊκό σύνδρομο) Η υπομαγνησιαιμία αυξάνει την απέκκριση καλίου στην αγκύλη του Henle και πιθανά στα φλοιώδη αθροιστικά σωληνάρια Η διόρθωση της υποκαλιαιμίας που οφείλεται σε υπομαγνησιαιμία επιτυγχάνεται με τη διόρθωση του ισοζυγίου του Μg ++ Η χορήγηση αλάτων καλίου είναι συνήθως αναποτελεσματική, αφού το κάλιο απεκκρίνεται γρήγορα στα ούρα

51 Υπομαγνησιαιμία & υπασβεστιαιμία Η υπασβεστιαιμία είναι η πιο συχνή εκδήλωση της σοβαρής υπομαγνησιαιμίας (< 1 meq/l) Οι ασθενείς εμφανίζουν συνήθως χαμηλά επίπεδα παραθορμόνης (PTH) εξαιτίας μείωσης της έκκρισής της. Η υπομαγνησιαμία συνοδεύεται από αντίσταση των περιφερικών ιστών στη δράση της PTH

52 ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ (Mg 2+ <1mEq/L) καλιουρία Υποκαλιαιμία PTH, αντίσταση στη δράση της Υπασβεστιαιμία

53 ΔΙΑΓΝΩΣΗ (1) Στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτιολογία της υπομαγνησιαιμίας είναι προφανής από το ιστορικό Σε αμφίβολες περιπτώσεις απαιτείται ο προσδιορισμός του Μg ++ των ούρων. Αυξημένη απέκκριση Μg ++ στα ούρα (κλασματική απέκκριση > 4 %) είναι ενδεικτική απρόσφορης μαγνησιουρίας

54 ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΚΚΡΙΣΗ Mg ++ (FEMg ++ ) FEMg % ( %) 15% (4-48%) Υπομαγνησιαιμία εξωνεφρικής αιτιολογίας Υπομαγνησιαιμία εξαιτίας μαγνησιουρίας M. Elisaf et al: Magnesium Research 1997;10:

55 Θεραπευτική αντιμετώπιση

56 Θεραπεία ήπιας υπομαγνησιαιμίας Χορήγηση στοιχειακού Mg ++ από το στόμα Φακελίσκοι ασπαρτικού Mg ++ (Trofocard) που περιέχουν 5 mmol Mg ++ σε δόση 1 Χ 3 ημερησίως Πόσιμες φύσιγγες πιντολικού Mg ++ (Mag 2 ) που περιέχουν 4.15 mmol Mg ++ /10 ml σε δόση 1 Χ 3 ημερησίως Η κύρια παρενέργεια των σκευασμάτων Μg ++ είναι η διάρροια

57 Θεραπεία σοβαρής υπομαγνησιαιμίας (1) Χορήγηση Mg ++ ΙV για 3-7 μέρες (διόρθωση και του ενδοκυττάριου ελλείμματος Mg ++ ) 10 mmol Mg ++ σε 1 lt ορού σε 12 h Amp ασπαρτικού Mg ++ (Trofocard) περιέχουν 2.5 mmol Mg ++ /5 ml Amp πιντολικού Mg ++ (Mag 2 ) περιέχουν 2.8 mmol Mg ++ /10 ml Amp Magnesium sulfate περιέχουν 10.2 mmol Mg ++ /10 ml

58 Θεραπεία σοβαρής υπομαγνησιαιμίας (2) Κατά τη διάρκεια της χορήγησης πρέπει να παρακολουθούνται τα επίπεδα του Mg ++ στον ορό τα οποία δεν πρέπει να υπερβούν τα 2.5 meq/l (1.25 mmol/l) Πρέπει να ελέγχονται τα τενόντια αντανακλαστικά κατά τακτικά χρονικά διαστήματα (η μείωσή τους είναι μια πρώιμη ένδειξη βαριάς υπερμαγνησιαιμίας )

59

60 Kidney handling of magnesium CLD, claudin; TRPM6, transient receptor potential channel 6

61 (ΔΙΕΠΙΘΗΛΙΑΚΗ ΔV)

62 Γαστρεντερική απορρόφηση Η μέση ημερήσια διαιτητική πρόσληψη Mg ++ είναι mg ( mg) 30-40% του προσλαμβανόμενου Mg (100 mg) επαναρροφάται Επιτελείται κυρίως με απλή διάχυση (παθητική-παρακυτταρικά) Η ενεργητική επαναρρόφηση (διακυτταρικά) έχει περιορισμένες δυνατότητες Η 1,25-διυδροξυ-βιταμίνη D 3 & η παραθορμόνη αυξάνουν την εντερική απορρόφηση του Mg ++

63 Παράγοντες που επηρεάζουν την επαναρρόφηση του Mg ++

64 ΔΙΑΓΝΩΣΗ (2) Ορισμένοι ερευνητές θεωρούν ότι είναι απαραίτητη η δοκιμασία φόρτισης με μαγνήσιο παρεντερικά για την καλύτερη εκτίμηση της ένδειας του ιόντος Η δοκιμασία συνίσταται στην IV χορήγηση 60 meq (3.6 gr) MgSO 4 σε 12 ώρες, σε συνδυασμό με τον προσδιορισμό του μαγνησίου σε 24ωρη συλλογή ούρων

65 Δοκιμασία φόρτισης Η κατακράτηση > 50 % του χορηγούμενου Μg ++ αποτελεί ένδειξη έλλειψης Μg ++ (θετική δοκιμασία) Η κατακράτηση < 20% είναι ενδεικτική φυσιολογικού ισοζυγίου Μg ++ (αρνητική δοκιμασία) Η πολυπλοκότητα της εξέτασης καθιστά αδύνατη την εφαρμογή της στην κλινική πράξη

66 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗΣ ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑΣ,ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑΣ, ΥΠΑΣΒΕΣΤΙΑΙΜΙΑΣ Χρόνιος αλκοολισμός Απορρυθμισμένος σακχαρώδης διαβήτης Φάρμακα:(cisplatin, αμινογλυκοσίδες, αμφοτερικίνη) Οξεία λευχαιμία M. Elisaf et al: Miner Electrolyte Metab 1997;23:

67 Magnesium and vascular function

68 ΥΠΕΡΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ

69 ΥΠΕΡΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ Είναι σπάνια και συνήθως ιατρογενής διαταραχή Παρατηρείται σε ασθενείς με έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας στους οποίους χορηγούνται αντιόξινα ή υπακτικά που περιέχουν μαγνήσιο, καθώς και σε έγκυες γυναίκες μετά ενδοφλέβια χορήγηση MgSO 4 για τη θεραπεία της προεκλαμψίας

70 ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Υπόταση, βραδυκαρδία, μυϊκή παράλυση, αναπνευστική ανεπάρκεια, διαταραχές του επιπέδου συνείδησης & ΗΚΓ διαταραχές (παράταση των διαστημάτων P-Q και Q-T, διεύρυνση του QRS) Τα συμπτώματα της υπερμαγνησιαιμίας εμφανίζονται όταν τα επίπεδα του Μg ++ αυξηθούν πάνω από 4 mεq/l ή 2 mmol/l Είναι μη ειδικά και πολλές φορές αποδίδονται λανθασμένα σε περισσότερο συνηθισμένες κλινικές οντότητες (π.χ. τραύμα, σήψη)

71 Magnesium reabsorption at the distal convoluted tubule

72 + + ΑΠΩ ΕΣΠΕΙΡΑΜΕΝΑ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑ: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ Mg 2+ ΓΕΝΕΤΙΚΑ (1) ΑΙΤΙΑ: ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ ΠΟΥ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΕΙ: ΤΗΝ CNNM2 (ΚΥΚΛΙΝΗ) ΤΟΥΣ Kir 4.1/Kv1:1 ΔΙΑΥΛΟΥΣ Κ + ΤΟN NCC ΣΥΜΜΕΤΑΦΟΡΕΑ Νa + -Cl - (σ.gitelman) ΤΟΝ EGF TOYΣ TRM6 ΔΙΑΥΛΟΥΣ

73 Φάρμακα και υπομαγνησιαιμία (2) Αμινογλυκοσίδες, cisplatin, κυκλοσπορίνη, & αμφοτερικίνη προκαλούν υπομαγνησιαιμία διαμέσου αυξημένης νεφρικής απέκκρισης Μg ++. H υπομαγνησιαιμία μπορεί να επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την αποκατάσταση της οξείας σωληναριακής βλάβης Υπομαγνησιαιμία παρατηρείται στους μισούς περίπου ασθενείς που λαμβάνουν cisplatin. Η διαταραχή μπορεί να είναι μόνιμη

74 PPIs & υπομαγνησιαιμία Απαιτείται μακροχρόνια χορήγηση Μείωση της απορρόφησης του Mg ++ στο έντερο (TRPM6 and TRPM7) Αλλαγή στο εντερικό ph Σταθερή μικρού βαθμού νεφρική διαρροή Mg ++

75 Monoclonal antibody epidermal growth factor receptor (EGFR) inhibitors Ο epidermal growth factor (EGF) αυξάνει την επαναρρόφηση Mg ++ στα ΑΕΣ διαμέσου των καναλιών TRPM6 (Mg ++ transient receptor potential ion channel 6) ΥποMg ++ (υποκ + & υποca ++ ) A meta-analysis of 25 randomized controlled trials (16,400 patients): υποmg ++ (34%), υποca ++ (16.8%) & υποκ + (14.5%) H επίπτωση των ηλεκτρολυτικών διαταραχών ήταν υψηλότερες με το panitumumab συγκριτικά με το cetuximab ή bevacizumab

76 Bartter s/ Gitelman s syndrome

77 Magnesium deficiency and diabetes

78 Αποτελέσματα Hλικία 70.6 ± 14.3 (εύρος 21-93) έτη Mg ορού 1.05 ± 0.1 (εύρος ) meq/l Mg < 1 meq/l 30% Επίπτωση 4.4%