Δθπαίδεπζε ζηα κέζα επηθνηλσλίαο: Πξνο κηα θξηηηθή αμηνπνίεζε ησλ πιεξνθνξηψλ

Transcript

1 Δθπαίδεπζε ζηα κέζα επηθνηλσλίαο: Πξνο κηα θξηηηθή αμηνπνίεζε ησλ πιεξνθνξηψλ Μπεηίλα Νηάβνπ Καζεγήηξηα Ψπρνινγίαο Τκήκα Δπηθνηλσλίαο & Μ.Μ.Δ. Παλεπηζηήκην Αζελψλ

2 «Κάζε κέξα θαηαγξάθνληαη 20 εθαηνκκχξηα ιέμεηο ζε θείκελα πνπ πεξηέρνπλ λέεο ηερληθέο πιεξνθνξίεο, ηηο νπνίεο γηα λα επεμεξγαζηεί ν ελδηαθεξφκελνο αλαγλψζηεο ζα ρξεηαδφηαλ έμη εβδνκάδσλ νθηάσξν εκεξήζην δηάβαζκα κε ηαρχηεηα 1000 ιέμεσλ ην ιεπηφ. Αιιά ζην κεηαμχ (θαη εθ φζνλ λέεο πιεξνθνξίεο παξάγνληαη ζπλερψο) ζα έρεη δεκηνπξγήζεη λέν έιιεηκκα πιεξνθφξεζεο, αληίζηνηρν κηαο πεληαεηίαο θαη πάλσ». R. Abbot, The World as Information, 1999.

3 «Η έθξεμε ηεο γλψζεο ησλ ηειεπηαίσλ πεξίπνπ ηξηάληα ρξφλσλ, κηθξή κφλνλ ζρέζε έρεη κε ηε γλψζε απηή θαζαπηή. Σρεηίδεηαη θπξίσο κε ηε γλψζε σο εκπφξεπκα πνπ παξάγεηαη απφ ηε «βηνκεραλία ηεο γλψζεο». Καη φπσο θάζε άιιε κνξθή βηνκεραληθήο παξαγσγήο [ ] ζήκεξα, ε θπξηφηεξε παξελέξγεηα είλαη ε ξχπαλζε: ε ξχπαλζε ηνπ λνπ». A. Wilden, System and Structure, 1980.

4 γλψζε πιεξνθφξεζε ελεκέξσζε

5 Γλψζε ζπζρέηηζε, εξκελεία, νξγάλσζε θαη θαηάηαμε ησλ πιεξνθνξηψλ ζε νξγαλσκέλε δνκή Πξνζήισζε, πξνζνρή Νφεκα, πξνζηαζία ηεο νηθνλνκίαο ηνπ λνπ Βάζε γηα ηνλ έιεγρν εγθπξφηεηαο θαη αμηνπηζηίαο λέσλ δεδνκέλσλ

6 Γηεξγαζίεο ζπγθξφηεζεο ηεο γλψζεο: Δλεξγή θαη εηο βάζνο πξνζέγγηζε ησλ πιεξνθνξηψλ Δλδηαθέξνλ Κξίζε θαη εξκελεία Απην-αμηνιφγεζε Δπαγσγηθή ζθέςε Οξγάλσζε Ιθαλφηεηεο επηινγήο ησλ ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ Σηνραζκφο

7 Πιεξνθφξεζε επηθαλεηαθή θαη παζεηηθή πξνζέγγηζε, πξφρεηξε επεμεξγαζία ηεο πιεξνθνξίαο απνπζία θαηαλφεζεο ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ πιεξνθνξηψλ θαη ησλ ζπκπεξαζκάησλ ζηα νπνία νδεγνχλ νη πιεξνθνξίεο απνηπρία δηεμαγσγήο ή απφδνζεο λνήκαηνο ζηηο πιεξνθνξίεο νπδέηεξε ζηάζε απέλαληη ζηηο πιεξνθνξίεο αδπλακία λα αληρλεπζεί πξνζσπηθή ζεκαζία ή λα εληνπηζζεί πξνζσπηθφ ελδηαθέξνλ

8 Δλεκέξσζε Η ηξνθνδφηεζε λνεηηθψλ δνκψλ πνπ πξνυπάξρνπλ (γλψζεσλ ή πιεξνθνξηψλ) κε λέεο πιεξνθνξίεο (πιεξνθνξίεο «ηεο εκέξαο» = ελ-εκέξσζε). Πξνυπνζέηεη ηε γλψζε γηαηί ζπληειείηαη επ απηήο.

9 Εκπαίδευζη ζηα μέζα επικοινωνίας Οξγαλσκέλν εθπαηδεπηηθφ πξφγξακκα θξηηηθήο ρξήζεο ησλ κέζσλ θαη «αλάγλσζεο» ησλ κελπκάησλ ηνπο, ην νπνίν εθαξκφδεηαη ζην πιαίζην ηνπ ζρνιηθνχ ζπζηήκαηνο απφ ην Νεπηαγσγείν θαη ηηο πξψηεο ηάμεηο ηνπ Γεκνηηθνχ.

10 Βαζηθφο ζηφρνο: Να απνθηήζεη ν καζεηήο απφ λσξίο ηελ ηθαλφηεηα λα αληηκεησπίδεη ηηο πιεξνθνξίεο θξηηηθά, απφ φπνηα πεγή θη αλ πξνέξρνληαη θαη λα κπνξεί λα εληνπίδεη ηηο «ηδηφηεηέο» θαη ηηο «πξνζέζεηο» ηνπο (αθξίβεηα, ζπλνρή, εγθπξφηεηα θαη ζθνπηκφηεηα, αληηζηνίρσο) ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο δπλαηφηεηάο ηνπο λα απνηειέζνπλ γλψζε.

11 Σηάζεηο θαη δεμηφηεηεο: θξηηηθή ζηάζε δηχιηζε ησλ πιεξνθνξηψλ εκβάζπλζε ζην λφεκα θαη ηε ζεκαζία ησλ πιεξνθνξηψλ (πξνζσπηθή ζεκαζία) ζπζρέηηζε ησλ πιεξνθνξηψλ κε ηηο γλψζεηο πνπ ήδε δηαζέηεη ν καζεηήο θαη αμηνιφγεζή ηνπο βάζεη απηψλ ησλ γλψζεσλ δηεξεχλεζε ηεο εγθπξφηεηαο θαη ηεο αμηνπηζηίαο ησλ πιεξνθνξηψλ εκπηζηνζχλε ζηελ πξνζσπηθή θξίζε θαη απνδνρή ηνπ πινπξαιηζκνχ ησλ ηδεψλ

12 Παξαδνρέο: 1. Κξηηηθή αλάιπζε (ησλ θνηλσληθψλ, νηθνλνκηθψλ θαη πνιηηηζκηθψλ πξνεθηάζεσλ ησλ κέζσλ) θαη δεκηνπξγηθή παξαγσγή 2. Σηάζε απέλαληη ζηε κάζεζε πνπ δηαηξέρεη νιφθιεξν ην ζρνιηθφ πξφγξακκα (θίλεκα γηα ηε γλψζε) 3. Μαζεηνθεληξηθέο ηερληθέο θαη δηαιεθηηθή παηδαγσγηθή 4. Δλζσκάησζε θαη θξηηηθή ηεο ιατθήο θνπιηνχξαο 5. Δλδπλάκσζε ηεο δηακεζνιαβεκέλεο (άκεζεο θαη δηαπξνζσπηθήο) επηθνηλσλίαο θαη εκπεηξίαο 6. Πξνζαξκνγή ζηηο πνιηηηζκηθέο ηδηαηηεξφηεηεο 7. Καηαλφεζε ηεο γλψζεο σο θνηλσληθήο θαηαζθεπήο

13 Δθπαίδεπζε ζηα κέζα επηθνηλσλίαο δελ είλαη: Ο ςεθηαθφο εγγξακκαηηζκφο (digital literacy) ή ν εγγξακκαηηζκφο ζηα κέζα επηθνηλσλίαο (media literacy) Η εθπαίδεπζε κε ηα κέζα επηθνηλσλίαο Η ζχγθξνπζε κε ηα κέζα επηθνηλσλίαο Η απνζπαζκαηηθή παξαγσγή κεζνπνηεκέλσλ πξντφλησλ Η απιή δηαπίζησζε πνιηηηθήο εκεξήζηαο δηάηαμεο ή ζηεξενηχπσλ Τν λα «κελ ρξεζηκνπνηείο ηα κέζα»

14 Γηα ηηο αξρέο θαη ηηο ηερληθέο θαη γηα ηδέεο εθαξκνγήο: