Περιεχόµενα. S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 5

Transcript

1

2

3

4 4 Eτήσιο ελτίο 2003

5 Περιεχόµενα 1. Πληροφορίες για τη σύνταξη του Ετήσιου ελτίου 7 2. Πληροφορίες σχετικά µε την Εταιρία και το Κεφάλαιό της 8 3. Απολογισµός Χρήσης Πληροφορίες σχετικά µε τη ραστηριότητα της Εταιρίας 17 Μπεντονίτης 17 Περλίτης 19 Βωξίτης 22 Βιοµηχανικά Ορυκτά OTAVI 23 Μοτοδυναµική Α.Ε.Ε. 24 Εrgotrak A.E. 27 Eταιρική Κοινωνική Ευθύνη 28 Ανθρώπινο υναµικό 29 Υγιεινή και Ασφάλεια 32 Περιβάλλον 33 Κοινωνική Συνεισφορά 36 Εταιρική ιακυβέρνηση 38 Επίδικες Υποθέσεις Πληροφορίες σχετικά µε τη ιοίκηση, τη ιεύθυνση & την Εποπτεία Εξέλιξη χρηµατιστηριακής τιµής & όγκου συναλλαγών των µετοχών Παράρτηµα 43 Οικονοµικές Καταστάσεις Εταιρίας της 31/12/ Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις Εταιρίας της 31/12/ Οικονοµικές Καταστάσεις των θυγατρικών εταιριών της 31/12/ Λογιστικές Καταστάσεις Εταιρίας και Eνοποιηµένες της 31/3/2003, 30/6/2003, 30/9/2003 και 31/12/ Πίνακες ιεταιρικών Συναλλαγών και Υπολοίπων 128 Ταµιακές ροές Εταιρίας 130 Ταµιακές ροές σε ενοποιηµένη βάση 132 S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 5

6 6 Eτήσιο ελτίο 2003

7 1. Πληροφορίες για τη σύνταξη του Ετήσιου ελτίου 1.1 Ετήσιο ελτίο Το παρόν Ετήσιο ελτίο εκδίδεται µε σκοπό την πληρέστερη πληροφόρηση των µετόχων και των επενδυτών γενικότερα και περιέχει τις πληροφορίες και τα οικονοµικά στοιχεία που χρειάζονται για την εκτίµηση της περιουσίας, της χρηµατοοικονοµικής κατάστασης και των αποτελεσµάτων της S&Β Bιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. και των θυγατρικών της. Η σύνταξη του Ετήσιου ελτίου ακολούθησε τις διατάξεις της ισχύουσας νοµοθεσίας. Υπεύθυνοι για τη σύνταξή του, καθώς και για την ακρίβεια των στοιχείων που περιέχει είναι η κα Ε. Κουµάντου, ιευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Επικοινωνίας, κάτοικος Κηφισιάς, Φαιστού 4, ο κ. Σ. Χατζίκος, Οικονοµικός ιευθυντής, κάτοικος Αθηνών, Ξανθίππου 5, και ο κ. Ν. Ιωακείµ, ιευθυντής Λογιστικών Υπηρεσι0ών, κάτοικος Περισσού, ευκαλίωνος 12, που πιστοποιούν ότι: Εξ όσων γνωρίζουν, τα στοιχεία του Ετήσιου ελτίου είναι πραγµατικά και δεν υπάρχουν στοιχεία ή έχουν λάβει χώρα γεγονότα, η απόκρυψη ή η παράλειψη των οποίων θα µπορούσε να καταστήσει παραπλανητικό το σύνολο ή µέρος των στοιχείων και πληροφοριών που περιέχονται σε αυτό. Επίσης βεβαιώνεται ότι τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, έλαβαν γνώση των στοιχείων του Ετήσιου ελτίου, που αφορούν τις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρίας. Το ελτίο µπορούν να προµηθεύονται οι ενδιαφερόµενοι από την έδρα της εταιρίας, Αµερικής 21Α, Αθήνα, ιεύθυνση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Επικοινωνίας, τηλ Τακτικοί Ελεγκτές H S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. και οι ελληνικές θυγατρικές της εταιρίες ελέγχονται από Ορκωτούς Ελεγκτές-Λογιστές της εταιρίας «Συνεργαζόµενοι Ορκωτοί Λογιστές» Α.Ε. Ορκωτών Ελεγκτών (Φωκίωνος Νέγρη 3, 10457, Αθήνα). Ο έλεγχος των οικονοµικών καταστάσεων για τις χρήσεις 2003, 2002 και 2001 διενεργήθηκε από τους Ορκωτούς Ελεγκτές-Λογιστές ως εξής: Εταιρία Χρήση 2003 Χρήση 2002 Χρήση 2001 S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Σωτήριος Ν.Φίλος Σωτήριος Ν.Φίλος Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΒΩΞΙΤΑΙ ΕΛΙΚΩΝΟΣ Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Σωτήριος Ν.Φίλος Σωτήριος Ν.Φίλος Γ.Λ. ΜΠΑΡΛΟΣ Α.Β.Ε.Μ.Ε. Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ERGOTRAK Α.Ε. -ΕΜΠΟΡΙΚΗ Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Σωτήριος Ν.Φίλος Σωτήριος Ν.Φίλος ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΙ ΩΝ Α.Ε.Ε. ISOCON Α.Ε. Αναστασία Ανδ. Παυλάτου Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ΜΟΤΟ ΥΝΑΜΙΚΗ Α.Ε.Ε. Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Αλέξανδρος Ευθ.Τζιώρτζης Σωτήριος Ν.Φίλος Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ Τα πιστοποιητικά ελέγχου παρατίθενται στο συνηµµένο Παράρτηµα κάτω από τους δηµοσιευµένους ισολογισµούς. Οι εταιρίες που ενοποιήθηκαν και έχουν έδρα στο εξωτερικό έχουν ελεγχθεί από ξένους ελεγκτικούς οίκους. 1.3 Πληροφορίες σχετικά µε τις µετοχές Τον Απρίλιο του 2003, έγινε µετάταξη της µετοχής της Εταιρίας από τον Κλάδο Ορυχείων και Λατοµείων του Χρηµατιστηρίου Αθηνών στον Κλάδο Μη Μεταλλικών Ορυκτών και Τσιµέντων. εν υπάρχουν, κατά την τελευταία και την τρέχουσα χρήση, δηµόσιες προσφορές αγοράς ή ανταλλαγής µετοχών της Εταιρίας από τρίτους ή µετοχών τρίτων από την Εταιρία. S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 7

8 2. Πληροφορίες σχετικά µε την Εταιρία και το Κεφάλαιό της 2.1 Γενικές Πληροφορίες 8 Eτήσιο ελτίο 2003 Η Εταιρία «S&B ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ, ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ, ΛΑΤΟΜΙΚΗ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ, ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ», µε διακριτικό τίτλο «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά ΑΕ», ιδρύθηκε το 1934 µε έδρα το ήµο Αθηναίων (Αµερικής 21Α, Αθήνα, τηλ ) και είναι εγγεγραµµένη στο Μητρώο Ανωνύµων Εταιριών του Υπουργείου Ανάπτυξης µε αριθµό Μ.Α.Ε. 110/06/Β/86/11. Η διάρκεια λειτουργίας της Εταιρίας, βάσει της Γ.Σ. της 21/6/1978, ορίζεται µέχρι το έτος Στις εγκρίθηκε η αλλαγή της επωνυµίας της Eταιρίας (αρ. απόφασης Υπ. Ανάπτυξης Κ2-8385/ ) από ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ ΑΡΓΥΡΟ- ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ & ΒΑΡΥΤΙΝΗΣ, ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ, ΛΑΤΟΜΙΚΗ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ, σε: S&B BIOMHXANIKA ΟΡΥΚΤΑ, ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ, ΛΑΤΟΜΙΚΗ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ, ΕΜΠΟΡΙΚΗ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ, ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ. και του διακριτικού τίτλου από Α.Ε.Ε. ΑΡΓΥΡΟΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ & ΒΑΡΥΤΙΝΗΣ σε S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε., ο οποίος στην αγγλική µετάφραση θα αναγράφεται S&B Industrial Minerals S.A., σύµφωνα µε την από απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων. Από το Σεπτέµβριο του 2003, η διαπραγµάτευση των µετοχών της Εταιρίας στο Χρηµατιστήριο Αθηνών γίνεται µε τη νέα επωνυµία. Το κύριο αντικείµενο εργασιών της Εταιρίας είναι η εξόρυξη, η επεξεργασία και η εµπορία ορυκτών και µεταλλευµάτων. Σύµφωνα µε το άρθρο 2 του καταστατικού της, όπως αυτό τροποποιήθηκε µε απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης της 6/6/2001, σκοπός της Eταιρίας είναι: 1. H έρευνα, αναζήτηση και εκµετάλλευση των αργυροµεταλλευ- µάτων, βαρυτίνης και κάθε συνυπάρχοντος ορυκτού, µεταλλευτικού, βιοµηχανικού προϊόντος, αδρανών υλικών, µαρµάρων κ.ά. των νήσων Μήλου, Κιµώλου, Πολυαίγου και των γύρω νησίδων. 2. H έρευνα, αναζήτηση και εκµετάλλευση, είτε για λογαριασµό της Eταιρίας, είτε για λογαριασµό τρίτων, µε κάθε τεχνικό µέσο, κάθε ορυκτού προϊόντος, µεταλλευτικού, βιοµηχανικού, αδρανών υλικών, µαρµάρων κ.ά. οπωσδήποτε κι αν διακρίνονται αυτά από το νόµο κάθε φορά. 3. H κτήση, µίσθωση, αγορά, προσθήκη ή εκµετάλλευση ή µε οποιοδήποτε άλλο τρόπο απόκτηση δικαιωµάτων έρευνας και εκµετάλλευσης µεταλλείων, ορυχείων, λατοµείων κ.λπ. καθώς και οποιωνδήποτε µεταλλευµάτων ή µεταλλευτικών δικαιωµάτων από το ηµόσιο, τους ήµους και Κοινότητες ή άλλα νοµικά ή φυσικά πρόσωπα. 4. H µεταπώληση, πώληση ή ανταλλαγή των παραπάνω (παρ. 2) µεταλλείων, ορυχείων κ.λπ., καθώς και των δικαιωµάτων και µεταλλευµάτων που αφορούν οποιαδήποτε µεταλλευτική ύλη ή ορυκτό. 5. H δηµιουργία βιοµηχανικών µονάδων επεξεργασίας ορυκτών προιόντων ή παραγωγής ή κατεργασίας οποιουδήποτε βιοµηχανικού προιόντος. 6. H εµπορία, µεταφορά, εισαγωγή, εξαγωγή ορυκτών κατεργασµένων ή όχι, καθώς και βιοµηχανικών προϊόντων µε πώληση, αγορά, µεταπώληση, ανταλλαγή κ.λπ. 7. H για δικό της λογαριασµό ή για λογαριασµό τρίτων εισαγωγή, διανοµή, διαµετακόµιση και εµπορία στην Ελλάδα καθώς και η εξαγωγή και επανεξαγωγή στο εξωτερικό οδοποιητικών, χωµατουργικών, εκσκαπτικών, ανυψωτικών και µηχανουργικών µηχανηµάτων, γερανογεφυρών, βαρούλκων, συστηµάτων µεταφοράς φορτίων, πετρελαιοκινητήρων, µηχανών θαλάσσης, γεννητριών, ηλεκτροπαραγωγών ζευγών, κοπτικών εργαλείων, οχηµάτων-αυτοκινήτων βαρέος και µη τύπου και παντός εν γένει µηχανήµατος, ανταλλακτικών και εξαρτηµάτων απάντων των ανωτέρω, καθώς και ορυκτελαίων και λιπαντικών. 8. H συντήρηση, επισκευή, βελτίωση και εκµίσθωση των αµέσως ανωτέρω µηχανηµάτων. 9. H αντιπροσώπευση οίκων εξωτερικού αναφορικά µε τα ανωτέρω µηχανήµατα και παντός εν γένει εµπορεύµατος. 10.H εµπορία, αγορά, πώληση, εκναύλωση, ναύλωση, υποναύλωση, πρακτόρευση πλοίων κάθε µορφής και γενικά η διενέργεια κάθε ναυτιλιακής εργασίας. 11.H κατασκευή και εκµετάλλευση ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων και γενικά η ανάπτυξη κάθε τουριστικής επιχειρήσεως. 12.H ίδρυση εταιριών ή η συµµετοχή σε άλλες εταιρίες ή επιχειρήσεις που ο σκοπός τους συνδέεται άµεσα ή έµµεσα µε το σκοπό της Εταιρίας ή και ανεξάρτητα από αυτόν, όπως π.χ. ναυτιλιακές, τεχνικές, τουριστικές, εµπορίας και κατασκευής κάθε είδους προιόντος. 13.H µελέτη και εκτέλεση τεχνικών έργων οποιασδήποτε φύσης για το ηµόσιο, ήµους, Κοινότητες ή άλλα νοµικά ή φυσικά πρόσωπα. 14.Η Εταιρία έχει επίσης σκοπό: α. Τις εργασίες µηχανογράφησης στοιχείων πληροφορικής. β. Την ανάληψη και εκπόνηση µελετών και εγκαταστάσεων συστηµάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών και την παροχή τεχνικών συµβουλών. γ. Την πώληση ή µίσθωση µηχανογραφικών προγραµµάτων (SOFTWARE) από και προς την αλλοδαπή και στην Ελλάδα. δ. Την πώληση ή µίσθωση µηχανογραφικού εξοπλισµού (HARDWARE) από και προς την αλλοδαπή και στην Ελλάδα. ε. Τη µηχανογραφική επεξεργασία πληροφοριακών και λοιπών στοιχείων για λογαριασµό τρίτων. στ. Την αντιπροσώπευση οίκων του εσωτερικού και εξωτερικού, που ασχολούνται µε συναφείς προς τις παραπάνω εργασίες και ζ. Τη µε οποιοδήποτε νόµιµο τρόπο, συµµετοχή της Εταιρίας σε άλλες εταιρίες όµοιες ή συναφείς, οποιασδήποτε νοµικής µορφής. 15. Για την επίτευξη του σκοπού της η Εταιρία µπορεί : α. Να συνεργάζεται µε οποιοδήποτε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο µε οποιοδήποτε τρόπο. β. Να ιδρύει υποκαταστήµατα ή πρακτορεία ή γραφεία οπουδήποτε. γ. Να αντιπροσωπεύει οποιαδήποτε επιχείρηση ηµεδαπή ή αλλοδαπή µε όµοιο ή παρεµφερή σκοπό ή και ανεξάρτητα απ αυτόν. δ. Να παρέχει εγγυήσεις υπέρ τρίτων. ε. Να προβαίνει σε οποιαδήποτε δικαιοπραξία ή ενέργεια αναγκαία ή χρήσιµη για την επίτευξη του σκοπού της. 2.2 Μετοχικό κεφάλαιο Στις το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας ανερχόταν σε , διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 1 η κάθε µία, έναντι µετοχικού κεφαλαίου , διαιρούµενου σε κοινές ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 1 η κάθε µία στις Η ως άνω διαφορά των 9.010, οφείλεται στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου κατά τη χρήση 2003 µε την έκδοση νέων κοινών ονοµαστικών µετοχών ονοµαστικής αξίας 1 η κάθε µία, οι οποίες διατέθηκαν σε µέλη του.σ. και ανώτερα στελέχη της Εταιρίας στα πλαίσια του προγράµµατος διάθεσης µετοχών µε τη µορφή δικαιωµάτων προαίρεσης αγοράς µετοχών (stock options). Το ως

9 άνω πρόγραµµα θεσπίστηκε σύµφωνα µε το άρθρο 13 παρ. 9 του Κ.Ν. 2190/1920 και τις από , και αποφάσεις της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων, µε βάση τις οποίες το ιοικητικό Συµβούλιο καθόρισε ως εξής τον αριθµό των µετοχών που αντιστοιχεί στον κάθε δικαιούχο, ανά έτος: Για το έτος 2001 απονεµήθηκαν δικαιώµατα προς λήψη συνολικά µετοχών µε τιµή διάθεσης 10,52 για τις οποίες δεν ασκήθηκε το σχετικό δικαίωµα, µπορεί δε τούτο να ασκηθεί µέχρι το εκέµβριο του Για το έτος 2002 απονεµήθηκαν δικαιώµατα προς λήψη συνολικά µετοχών µε τιµή διάθεσης 6,19, για τις οποίες ασκήθηκε ήδη από τους δικαιούχους δικαίωµα προαίρεσης µετοχών και το υπόλοιπο µπορεί να ασκηθεί µέχρι το εκέµβριο του Για το έτος 2003 απονεµήθηκαν δικαιώµατα προς λήψη συνολικά µετοχών µε τιµή διάθεσης 6,11 για τις οποίες ασκήθηκε από τους δικαιούχους δικαίωµα προαίρεσης µετοχών και το υπόλοιπο µπορεί να ασκηθεί µέχρι το εκέµβριο του Επίσης, σύµφωνα µε την από απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων, εγκρίθηκε η αγορά ιδίων µετοχών της Εταιρίας µε τους ακόλουθους όρους: Ο ανώτατος αριθµός των µετοχών προς αγορά είναι και αντιστοιχεί σε ποσοστό 10% του συνόλου των µετοχών της Εταιρίας µειωµένο κατά 2,19% που αντιστοιχεί στο σύνολο των µετοχών που ήδη αγοράστηκαν από την Εταιρία µέσα στο χρονικό διάστηµα από έως Η ανώτατη τιµή στην οποία θα διενεργηθούν οι αγορές είναι 15 ανά µετοχή και η κατώτατη 1. Το χρονικό διάστηµα µέσα στο οποίο µπορούν να συντελεστούν οι αγορές άρχισε την 30η Ιουνίου 2003 και λήγει την 21η Ιουνίου Με βάση το ισχύον πρόγραµµα αγοράς ιδίων µετοχών, η Εταιρία κατά το 2001 αγόρασε ίδιες µετοχές, κατά το 2002 αγόρασε µετοχές ενώ κατά το έτος 2003 αγόρασε µετοχές. Μέχρι και τις η Εταιρία είχε αγοράσει µετοχές που αντιστοιχούσαν σε ποσοστό 2,29% του µετοχικού της κεφαλαίου. Τέλος, να σηµειωθεί πως στις 31/12/2000, το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας ανερχόταν σε διαιρούµενο σε κοινές ανώνυµες µετοχές ονοµαστικής αξίας 1,85 ενώ, όπως προαναφέρθηκε, στις 31/12/2001 ανερχόταν σε διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 1, µετά από αύξηση µετοχικού κεφαλαίου από κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών κατά περίπου 2,3 εκατ. και διαίρεση κάθε υφιστάµενης µετοχής ονοµαστικής αξίας 2 σε δύο µετοχές ονοµαστικής αξίας 1 (split). Επίσης, κατά τη χρήση 2001, µετετράπησαν οι κοινές ανώνυµες µετοχές της Εταιρίας σε κοινές ονοµαστικές. Στις 31/12/2002 το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας ανερχόταν σε διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 1, µετά από άσκηση δικαιώµατος προαίρεσης µετοχών. Οι παραπάνω πληροφορίες αναφέρονται λεπτοµερώς στα Ετήσια ελτία της Εταιρίας του 2002, του 2001 και του Τέλος, στις το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας ανερχόταν, όπως προαναφέρθηκε σε , διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 1 η κάθε µία, έναντι µετοχικού κεφαλαίου , διαιρούµενου σε κοινές ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 1 η κάθε µία στις Μέτοχοι Σύµφωνα µε το µετοχολόγιο της 30/04/2004, η µοναδική µέτοχος της Εταιρίας που κατείχε ποσοστό µεγαλύτερο του 5% ήταν η κα Αικατερίνη Π. Κυριακοπούλου µε µετοχές (ποσοστό 51,06%), ενώ το σύνολο των λοιπών µετόχων κατείχε µετοχές (ποσοστό 48,94%). 2.4 Ενηµέρωση Μετόχων Οι µέτοχοι της Εταιρίας είναι ισότιµοι, δεδοµένου ότι δεν υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες µετοχών. Εχει δηµιουργηθεί ιεύθυνση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Επικοινωνίας, µε κύρια αποστολή το συντονισµό των σχέσεων µε τους µετόχους και γενικώς µε τους έχοντες έννοµο συµφέρον στα εταιρικά πράγµατα (stakeholders). Αναλυτικότερα, οι λειτουργίες των σχέσεων µε τους επενδυτές καλύπτονται από δύο ιευθύνσεις: την Οικονοµική ιεύθυνση στην οποία ανήκει η Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Μετόχων και τη ιεύθυνση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Επικοινωνίας στην οποία ανήκει η Υπηρεσία Εταιρικών Ανακοινώσεων, σύµφωνα µε την απόφαση 5/204/ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Πέραν των εκ του νόµου δηµοσιεύσεων (όπως οι τριµηνιαίες οικονοµικές καταστάσεις), κατά το 2003 πραγµατοποιήθηκαν διάφορες παρουσιάσεις των αποτελεσµάτων της Εταιρίας σε θεσµικούς επενδυτές και αναλυτές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 2.5 Εταιρική οµή Η S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. αποτελεί έναν ελληνικής ιδιοκτησίας όµιλο εταιριών, που δραστηριοποιείται στον κλάδο βιοµηχανικών ορυκτών και σε εµπορικές δραστηριότητες, µε σηµαντική παρουσία στο διεθνή χώρο µέσω θυγατρικών και συνδεδεµένων µε αυτήν εταιριών. Η δοµή του Οµίλου S&B στις 31/12/2003 περιγράφεται στην κατάσταση που ακολουθεί. Αξίζει να αναφερθούν οι παρακάτω εξελίξεις οι οποίες έλαβαν χώρα κατά το 2003: Συγχώνευση εταιριών IKO Minerals GmbH και OTAVI GmbH και µετονοµασία της IKO Minerals GmbH σε S&B Industrial Minerals GmbH. Εξαγορά του 96,8% των µετοχών της βουλγαρικής εταιρίας BENTONIT AD, η οποία διαθέτει ορυχεία και µονάδες επεξεργασίας µπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθου. Σύσταση της θυγατρικής εταιρίας γεωλογικών ερευνών NAIMEX SARL (North African Industrial Minerals Exploration) µε έδρα το Μαρόκο. Επίσης, κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραµήνου του 2004, ανακοινώθηκαν τα εξής: Υπογραφή συµφωνίας (Φεβρουάριος 2004), για την πλειοψηφική συµµετοχή της S&B σε κοινή εταιρία (joint venture) εκµετάλλευσης ορυχείου κοκκώδους βολλαστονίτη στην επαρχία Τζιλίν της Κίνας. Η συµφωνία υπόκειται στην έγκριση των αρµόδιων κινεζικών αρχών. Υπογραφή συµφωνίας (Μάρτιος 2004), για την απόκτηση τεσσάρων µεταλλευτικών αδειών έρευνας και εκµετάλλευσης κοιτασµάτων µπεντονίτη στο Μαρόκο, µέσω της εκεί θυγατρικής εταιρίας NAIMEX SARL. Υπογραφή οριστικής συµφωνίας (Απρίλιος 2004), για την εξαγορά του οµίλου εταιριών STOLLBERG (ιδιοκτησίας του γερµανικού οµίλου Degussa AG) ο οποίος δραστηριοποιείται στην παραγωγή εξειδικευµένων προϊόντων για τη διαδικασία συνεχούς χύτευσης χάλυβα και διαθέτει µονάδες παραγωγής σε 7 χώρες. Η συµφωνία υπόκειται στην έγκριση του Εποπτικού Συµβουλίου της Degussa AG και των αρµόδιων εποπτικών αρχών και αναµένεται να ολοκληρωθεί σε δύο µήνες περίπου από την υπογραφή της συµφωνίας. S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 9

10 2. Πληροφορίες σχετικά µε την Εταιρία και το Κεφάλαιό της ΧΩΡΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΥΡΩΠΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ S&B Industrial Minerals GmbH Επεξεργασία και εµπορία µειγµάτων µπεντονίτη, άνθρακα και άλλων πρόσθετων για τα χυτήρια, καθώς και αµιγώς προϊόντων µπεντονίτη για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων, έργα πολιτικού µηχανικού, χάρτου, κεραµικών και άλλων προϊόντων. Επεξεργασία και εµπορία βιοµηχανικών ορυκτών για την υαλουργία, µεταλλουργία και για την παραγωγή πυρίµαχων προϊόντων. S&B HOLDING GmbH OTAVI MINEN AG Συµµετοχές σε εταιρίες στη Γερµανία, στις ΗΠΑ, στην Ουγγαρία, την Ισπανία, την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Εταιρία διαχείρισης ακινήτων. ΓΑΛΛΙΑ IKO Minerals S.A.R.L. Επεξεργασία και εµπορία µειγµάτων µπεντονίτη, άνθρακα και άλλων πρόσθετων για τα χυτήρια, καθώς και αµιγώς προϊόντων µπεντονίτη για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων, έργα πολιτικού µηχανικού και για γεωργικές χρήσεις. ARISEIZE S.A. Συµµετοχή στην Ελληνικοί Βωξίται Ελλικώνος Α.Ε. ΕΛΛΑ Α ISOCON Α.Ε. Εµπορία διογκωµένου περλίτη για οικοδοµές και καλλιέργειες. ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΒΩΞΙΤΑΙ ΕΛΙΚΩΝΟΣ Α.Ε. ΜΟΤΟ ΥΝΑΜΙΚΗ Α.Ε.Ε. ERGOTRAK Α.Ε. Α.Β.Γ. ΚΑΛΥΦΤΑΚΙ Α.Ε. ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ Α.Ε. ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ Α.Ε. Εξόρυξη βωξίτη µε µικρά αποθέµατα. Αποκατάσταση µεταλλείων. Αντιπροσώπευση των προϊόντων Yamaha στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Αντιπροσώπευση των προϊόντων Linde, Case και Cummins στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Εταιρία ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων. Έρευνες για χρυσό και πολύτιµα µέταλλα στην Ελλάδα Πρακτορείο Ασφαλειών ΚΥΠΡΟΣ SIBIMIN OVERSEAS Ltd. Εµπορία περλίτη στην Ευρώπη. Συµµετοχές σε συνδεδεµένες εταιρίες στην Κίνα. ΙΤΑΛΙΑ SARDA PERLITE S.r.l. Εξόρυξη και επεξεργασία περλίτη στη Σαρδηνία. LAVIOSA CHIMICA MINERARIA S.p.A. BENTEC S.p.A. Επεξεργασία και εµπορία προϊόντων µπεντονίτη για τα χυτήρια, τα έργα πολιτικού µηχανικού, την άµµο υγιεινής κατοικίδιων και άλλων ειδικών εφαρµογών. Παραγωγή και εµπορία οργανόφιλου µπεντονίτη στη βιοµηχανία χρωµάτων και µελάνης. ΙΣΠΑΝΙΑ OTAVI IBERICA S.L.u. Παραγωγή και πώληση διογκωµένου περλίτη στην ισπανική αγορά. LAVIOSA PROMASA S.A. Επεξεργασία και εµπορία προϊόντων µπεντονίτη και άνθρακα για την αγορά των χυτηρίων. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Κ.Α.Κ. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Bentonit AD Εξόρυξη και επεξεργασία µπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθου. ΟΥΓΓΑΡΙΑ S&B Industrial Minerals Kft Εξόρυξη και επεξεργασία µπεντονίτη για πρϊόντα χυτηρίων, έργων πολιτικού µηχανικού και για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων. ΓΕΩΡΓΙΑ ASKANA Ltd. Εξόρυξη και επεξεργασία φυσικού νατριούχου µπεντονίτη. ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ ΗΠΑ S&B NORTH AMERICA Inc. Επεξεργασία και διανοµή περλίτη και µπεντονίτη στη Βόρεια Αµερική. ΑΣΙΑ ΚΙΝΑ SINO-HELLENIC INDUSTRIAL Επεξεργασία και πώληση περλίτη στην κινεζική αγορά. MINERALS Co. Ltd. (SHIMCO) Εξαγωγές εκτός Κίνας. XINYANG-ATHENIAN MINING Co. Ltd. (XAMCO) Εξόρυξη περλίτη στην Κίνα. ΤΟΥΡΚΙΑ SABA MADENCILIK A.S. Επεξεργασία περλίτη. PABALK MADEN A.S. Εξόρυξη περλίτη. ΑΦΡΙΚΗ ΜΑΡΟΚΟ NAIMEX S.A.R.L. Έρευνα κοιτασµάτων µπεντονίτη για την ανάπτυξη µεταλλευτικής δραστηριότητας. 10 Eτήσιο ελτίο 2003

11 ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ S&B ΕΠΙ ΤΟΙΣ % ΕΤΟΣ Ι ΡΥΣΗΣ / ΚΤΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2003 ΠΩΛΗΣΕΙΣ 2003 (σε χιλ. ) (σε χιλ. ) 100% % % µέσω της S&B Holding GmbH 1998, % µέσω της S&B Industrial Minerals GmbH 1994, 2000 & µέσω της S&B Industrial Minerals GmbH 99.99% % % (36,2% απευθείας & 63,8% µέσω της Ariseize S.A.) 84,98% % % % ,348 59% ,99% % 1996, % ,95% (23% απευθείας & 26,95% µέσω LCM) % µέσω της S&B Holding GmbH 1998, ,52% (20,1% απευθείας & 9,42% µέσω LCM) ,03% µέσω της S&B Holding GmbH % µέσω της S&B Holding GmbH ,7% % µέσω της S&B Holding GmbH % µέσω της SIBIMIN OVERSEAS Ltd % µέσω της SIBIMIN OVERSEAS Ltd ,6% µέσω της S&B Holding GmbH ,7% µέσω της S&B Holding GmbH % µέσω των S&B Holding GmbH και Otavi Iberica S.L.u S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 11

12 3. Απολογισµός Χρήσης Μήνυµα του Προέδρου του ιοικητικού Συµβουλίου Η πλούσια επιχειρηµατική δράση της «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» συµπλήρωσε τα 70 χρόνια δηµιουργίας. Η διεθνής δράση µας και η ανάπτυξη της παραγωγής µας σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, την Αµερική και την Ασία µάς οδήγησαν στην περσινή απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων για αλλαγή της επωνυµίας από «Α.Ε.Ε. Αργυροµεταλλευµάτων & Βαρυτίνης» σε «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.». Η νέα επωνυµία ανταποκρίνεται στη σηµερινή κύρια δραστηριότητά µας, ενώ σηµατοδοτεί και το στρατηγικό µας πρόγραµµα για ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας µας σε όλες τις αγορές, όπου µπορούµε να εξασφαλίσουµε ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. Παράλληλα, παραµένου- µε πιστοί στις αρχές και στις αξίες εκείνων που δηµιούργησαν την Εταιρία µας και έθεσαν τα θεµέλια, πάνω στα οποία στηρίζεται το σηµερινό µας έργο και η διεθνής αναγνώριση της S&B. Η επιχειρηµατική δράση µας κατά το παρελθόν έτος αναπτύχθηκε µέσα σε ένα δύσκολο παγκόσµιο οικονοµικό περιβάλλον, µε τον πόλεµο και την κρίση στη Μ. Ανατολή, τις συνέπειές τους στις διεθνείς αγορές, την αύξηση της τιµής του πετρελαίου, την πρωτοφανή αύξηση των ναύλων, καθώς και την υποχώρηση του δολαρίου µε αντίστοιχη ισχυροποίηση του ευρώ. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η συνολική εικόνα της χρονιάς που πέρασε ήταν θετική για τον Όµιλό µας, δικαιώνοντας τη συγκρατη- µένη αισιοδοξία που εκφράσαµε στην περσινή ετήσια έκθεση και τη γενική συνέλευση. Οι ενοποιηµένες πωλήσεις του Οµίλου παρέµειναν ουσιαστικά αµετάβλητες, αλλά τα καθαρά µας κέρδη έφθασαν κατά το 2003 στο υψηλότερο ιστορικό τους επίπεδο. Οι πωλήσεις των Βιοµηχανικών Ορυκτών, που αποτελούν τα τρία τέταρτα του συνολικού κύκλου εργασιών του Οµίλου, σηµείωσαν µικρή µείωση, ενώ βελτίωση παρουσίασε η κερδοφορία αυτού του τοµέα. Οι εµπορικές εταιρίες µας Μοτοδυναµική Α.Ε.Ε. και Ergotrak Α.Ε. σηµείωσαν αύξηση των πωλήσεων αλλά υποχώρηση της κερδοφορίας τους. Αυτό οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες δαπάνες για ανάπτυξη του δικτύου λιανικής πώλησης, αλλά και νέων επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων που αναµένεται να αποδώσουν στο µέλλον. Συνεχίστηκαν οι στρατηγικού χαρακτήρα κινήσεις για την εµπέδωση και διεύρυνση της παρουσίας µας στις αγορές της Ευρώπης, της Αµερικής και της Ασίας, για την αποδέσµευση από δραστηριότητες που δεν εντάσσονται στο βασικό κορµό των επιχειρηµατικών µας ενδιαφερόντων, για τη διερεύνηση δυνατοτήτων επέκτασης σε άλλα βιοµηχανικά ορυκτά και σε νέες αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερης σηµασίας είναι η εξαγορά, κατά το τέλος του 2003, της βουλγαρικής εταιρίας Bentonit AD, µε ορυχεία και εγκαταστάσεις µπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθου. Πέραν του καθαρά επιχειρηµατικού τοµέα: Ιδιαίτερα τιµητική διάκριση για την Εταιρία µας κατά το παρελθόν έτος θεωρούµε την απονοµή στην S&B του πρώτου Βραβείου για την Εταιρική ιακυβέρνηση στην Ελλάδα (στο πλαίσιο των Βραβείων IR τα οποία έχει θεσπίσει η Εταιρία Capital Link µε την υποστήριξη του Χρηµατιστηρίου Αθηνών). Η δηµόσια αυτή αναγνώριση των αρχών και διαδικασιών τις οποίες εφαρµόζουµε, για τη διασφάλιση της διαφάνειας στην οικονοµική διαχείριση και λειτουργία της Εταιρίας, επιβεβαιώνει την ορθότητα των επιλογών µας και µας δίνει νέες δυνάµεις για τη συνέχιση των προσπαθειών µας στο µέλλον. Στο χώρο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης συνεχίσαµε πολλές δράσεις, ενώ µπήκαν οι βάσεις για νέες πρωτοποριακές πρωτοβουλίες στον τοµέα των σχέσεων και της συνεργασίας µε τις τοπικές κοινωνίες. Την ικανοποίησή µας για όλα αυτά σκιάζει ένα τραγικό γεγονός που έπληξε την οικογένεια της S&B: η απώλεια δύο ανθρώπων µελών συνεργείου εργολάβου µας κατά τη διάρκεια εργασιών σε υπόγεια εκµετάλλευση βωξίτη στη Φωκίδα. Το δυστύχηµα αυτό αποτελεί δίδαγµα και συνεχή υπόµνηση για όλους µας, ώστε οι συστηµατικές προσπάθειες και τα µέτρα που παίρνουµε στον τοµέα της ασφάλειας να συνεχιστούν µε ακόµη µεγαλύτερη ένταση παντού και χωρίς αποκλίσεις. ιότι η ασφάλεια στην εργασία κατέχει την ύψιστη θέση στην κλίµακα των αξιών και προτεραιοτήτων της Εταιρίας µας. Τη χρονιά που διανύουµε ήδη, γιορτάζουµε τα εβδοµηκοστά γενέθλια της Εταιρίας µας αλλά και τα δέκα από την αρχή της διαπραγ- µάτευσης της µετοχής µας στο Χ.Α. Αποτίοντας φόρο τιµής στους δηµιουργούς της και σε όλους όσοι µέχρι σήµερα συνέβαλαν στη µεταµόρφωση της µικρής οικογενειακής µεταλλευτικής επιχείρησης του 1934 στο σηµερινό πολυµετοχικό και πολυεθνικό Όµιλο της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε., θα αξιοποιήσουµε την επέτειο αυτή για να αντλήσουµε, από τα επιτεύγµατα του χθες, έµπνευση και νέες δυνάµεις για την πραγµάτωση των υψηλών στόχων µας στο εγγύς και το απώτερο µέλλον. Η 70ετηρίδα µάς δίνει ταυτόχρονα τη δυνατότητα να ατενίζουµε µε µεγαλύτερη αισιοδοξία τη δύσκολη χρονιά που ήδη διανύουµε. Έχω την πεποίθηση ότι θα αντιµετωπίσουµε αποτελεσµατικά τις όποιες αντιξοότητες και θα αξιοποιήσουµε δηµιουργικά τις ευκαιρίες για δυναµική ανάπτυξη, έχοντας ως πολύτιµα εφόδια την πείρα µας, τις αρχές µας, το ικανότατο ανθρώπινο δυναµικό µας, τις στρατηγικές κατακτήσεις και το σωστό προγραµµατισµό, προς όφελος των µετόχων µας και όλων όσοι επηρεάζουν ή επηρεάζονται από τις δραστηριότητες της S&B. Το.Σ. προτείνει και ζητεί την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης για: Τη διανοµή µερίσµατος 0,23 ανά µετοχή. Αµοιβή µελών ιοικητικού Συµβουλίου ιανοµή κερδών στους εργαζοµένους της Εταιρίας. Οδυσσέας Π. Κυριακόπουλος 3.2 Εκθεση του ιευθύνοντος Συµβούλου Για την S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. το 2003 ήταν έτος σταθερής πορείας και ισχυροποίησης. Στους περισσότερους τοµείς διατηρήσαµε ή βελτιώσαµε τη θέση µας στην αγορά, πετύχαµε το υψηλότερο στα χρονικά της Εταιρίας επίπεδο καθαρών κερδών σε ενοποιη- µένη βάση και διατηρήσαµε σταθερή απόδοση ιδίων και συνολικών κεφαλαίων. Επίσης, συνεχίσαµε να ενισχύουµε τις υποδοµές µας, να προωθούµε τον εξορθολογισµό του χαρτοφυλακίου των δραστηριοτήτων µας και το σηµαντικότερο να κάνουµε συγκεκριµένα βήµατα, που οδηγούν σε επέκταση και µεγέθυνση του Οµίλου S&B, όχι µόνο µέσα στο 2004, αλλά και µακροπρόθεσµα. Οι ενοποιηµένες πωλήσεις του Οµίλου S&B παρέµειναν ουσιαστικά αµετάβλητες, στα 289,6 εκατ. έναντι 291,3 εκατ. το 2002 ( 0,6%), αντανακλώντας µείωση 2,7% για τα Βιοµηχανικά Ορυκτά και αύξηση 6,3% για τις Εµπορικές ραστηριότητες, ενώ τα καθαρά κέρδη έφθασαν τα 17,4 εκατ. σηµειώνοντας αύξηση 7,4% σε 12 Eτήσιο ελτίο 2003

13 σχέση µε το Το περιθώριο EBITDA διαµορφώθηκε σε 19,1% έναντι 19,6% το Στον Τοµέα των Βιοµηχανικών Ορυκτών οι πωλήσεις επηρεάστηκαν θετικά από την αυξηµένη δραστηριότητα στους Κλάδους του Μπεντονίτη, του Περλίτη και των Ορυκτών Otavi. Αρνητικές, όµως, ήταν οι εξελίξεις στον Κλάδο του Βωξίτη, όπου οι πωλήσεις υπέστησαν τις συνέπειες της επιδείνωσης των συνθηκών της αγοράς και της επιµήκυνσης των χρόνων παράδοσης. Γενικά, στα έσοδα από τις πωλήσεις βιοµηχανικών ορυκτών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυσµενής ήταν η επίδραση του αδύναµου δολαρίου. Συνολικά, τα έσοδα από πωλήσεις του Τοµέα Βιοµηχανικών Ορυκτών ανήλθαν σε 218,3 εκατ. σε σύγκριση µε 224,2 εκατ. το 2002 ( 2,7%). Αισθητή ήταν, επίσης, η πίεση στην κερδοφορία αυτού του Τοµέα από την αύξηση των θαλάσσιων ναύλων, που συνεχίζει να επηρεάζει τις επιδόσεις µας και κατά το Μέσα σ αυτό το αντίξοο περιβάλλον επιδείξαµε ανθεκτικότητα, βελτιώνοντας την προ φόρων κερδοφορία στα Βιοµηχανικά Ορυκτά κατά 3,4% έναντι του 2002 (από 21,4 εκατ. το 2002 σε 22,2 εκατ. το 2003) και διατηρώντας το περιθώριο EBITDA στο 23%. Στον Τοµέα Εµπορικών ραστηριοτήτων (Μοτοδυναµική Α.Ε.Ε. και Ergotrak Α.Ε.) οι πωλήσεις ανήλθαν σε 71,3 εκατ., σηµειώνοντας αύξηση 6,3% έναντι του προηγούµενου χρόνου. Αυτή όµως η αύξηση δεν «µεταφράστηκε» σε αύξηση των προ φόρων κερδών του εµπορικού τοµέα λόγω αφενός της επέκτασης του ιδιόκτητου δικτύου λιανικών πωλήσεων της Μοτοδυναµικής ανά την Ελλάδα και αφετέρου, της γεωγραφικής επέκτασης της δραστηριότητας της Ergotrak στη Βόρεια Ελλάδα και στην περιοχή των Βαλκανίων. Πιστεύουµε ότι οι κινήσεις αυτές θα έχουν ευνοϊκό οικονοµικό αντίκτυπο τα προσεχή χρόνια. Μεταξύ των κυριότερων εξελίξεων του 2003 για την S&B ήταν και οι εξής: Αλλάξαµε το όνοµα της Εταιρίας µας - σε S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.- καθώς και το λογότυπό της. Η νέα µας ταυτότητα υπογραµµίζει τη στρατηγική επιλογή µας στο χώρο των εξειδικευµένων βιοµηχανικών ορυκτών, για προσφορά φυσικών λύσεων προστιθέµενης αξίας σε ευρύ φάσµα βιοµηχανικών εφαρµογών. Επί πλέον, υπό τη νέα εταιρική ταυτότητα ενοποιούνται και οι ανά τον κόσµο δραστηριότητες του Οµίλου µας. Εξαγοράσαµε τη Bentonit AD στη Βουλγαρία, µια υγιή επιχείρηση, που έχει ήδη περάσει µε επιτυχία τη σκληρή δοκιµασία της ιδιωτικοποίησης και της συνακόλουθης αναδιάρθρωσης. Με αυτή την εξαγορά, σκοπός µας είναι σε συνεργασία µε την εκεί οµάδα ικανών στελεχών να αξιοποιήσουµε τα σηµαντικά αποθέ- µατα που διαθέτει η Βentonit AD σε µπεντονίτη, ζεόλιθο και περλίτη για να ενισχύσουµε την παρουσία µας στην Κεντρική Ευρώπη και να διεισδύσουµε στις αγορές της Ρωσίας και των γειτονικών χωρών. ιανοίγονται ευρείες προοπτικές, όχι µόνο για τον κλάδο του µπεντονίτη όπου η στρατηγική µας είναι ήδη σε υψηλό βαθµό αναπτυγµένη αλλά και για ουσιώδη αύξηση της ευρωπαϊκής παρουσίας µας στο ζεόλιθο, χάρη στα εξαιρετικής ποιότητας αποθέµατα του ορυκτού αυτού και στη µονάδα επεξεργασίας του που διαθέτει η Bentonit AD. Προσβλέπουµε, ακόµη, σε περαιτέρω ενδυνάµωση της παρουσίας µας σε όλο το βαλκανικό χώρο µε προϊόντα διογκωµένου περλίτη. Μετά από επανεξέταση της θέσης µας όσον αφορά τις έρευνες για χρυσό, καταλήξαµε ότι η δραστηριότητα αυτή δεν είναι πια συµβατή µε την εστιασµένη στα βιοµηχανικά ορυκτά στρατηγική µας. Επιστρέψαµε, λοιπόν, στο Ελληνικό ηµόσιο τις σχετικές µεταλλευτικές άδειες για τη νήσο Μήλο. Στην περίπτωση της συµµετοχής µας (20%) στην εταιρία Χρυσωρυχεία Θράκης, έχου- µε συµφωνήσει, από κοινού µε την Εταιρία Newmont που κατέχει το υπόλοιπο 80%, για την πώλησή της σε τρίτους. Η πώληση αυτή αναµένεται να ολοκληρωθεί εντός του Ενισχύσαµε την υποδοµή µας στη Βόρεια Αµερική µε τη δηµιουργία νέων αποθηκευτικών χώρων στην περιοχή του Κόλπου του Μεξικού, για την εξυπηρέτηση πελατών µέσω του ποταµού Μισισιπή, και ολοκληρώσαµε την κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας και εκφόρτωσης µπεντονίτη και περλίτη στο λιµάνι Brunswick της Georgia στις ΗΠΑ. Ισχυροποιήσαµε τη θέση µας στην Κίνα, µε δραστική επέκταση του δικτύου πελατών µας στη χώρα αυτή, αλλά και στην Ιαπωνία και στην Κορέα, µε διπλασιασµό της παραγωγικής δυναµικότητας του εκεί εργοστασίου µας και µε περαιτέρω εκµετάλλευση του ορυχείου περλίτη στο οποίο συµµετέχουµε. Επεκτείναµε, επίσης, τη δραστηριότητά µας σ ένα νέο ορυκτό, το βολλαστονίτη στην Κίνα, αποκτώντας, στις αρχές του 2004, τον έλεγχο του µεγαλύτερου µεταλλείου και µιας µονάδας επεξεργασίας του ορυκτού αυτού, στην επαρχία Jilin της Κίνας. Ο Κλάδος των Βιοµηχανικών Ορυκτών Otavi κατέχει ηγετική θέση στις πωλήσεις βολλαστονίτη σε µεταλλουργίες της Ευρώπης και, µε την κίνησή µας αυτή, εξασφαλίζουµε γερή βάση αποθεµάτων υψηλής ποιότητας. Ικανοποιητική ήταν η πρόοδος του Προγράµµατος Πήγασος για την εφαρµογή του πληροφοριακού συστήµατος SAP σε όλες τις δραστηριότητες της S&B στην Ελλάδα και τη συνεχιζόµενη, κατά το 2004, υλοποίησή του στη Γερµανία. Το πρόγραµµα αυτό θα αποτελέσει την ισχυρή κοινή πλατφόρµα ενός προηγµένου συστήµατος ενιαίας διαχείρισης πληροφοριών για τον Όµιλό µας. Αναγνωρίστηκε για µία ακόµη φορά η πρωτοπορία της Εταιρίας µας σε θέµατα Εταιρικής ιακυβέρνησης, µε την απονοµή στην S&B του Βραβείου Καλύτερης Εταιρικής ιακυβέρνησης. Κατά το 2003, πολύπλευρο και ουσιαστικό ήταν το έργο µας και στο χώρο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, µε έµφαση σε νέες µορφές συνεργασίας µε τοπικές κοινότητες στην Ελλάδα. Τα θέµατα αυτά καλύπτονται εκτενώς στον Κοινωνικό Απολογισµό µας, ο οποίος αναφέρεται στη δραστηριότητά µας στους τοµείς του ανθρώπινου δυναµικού, της υγιεινής και ασφάλειας, της προστασίας του περιβάλλοντος και των σχέσεων µε τις κοινωνίες στις περιοχές όπου έχουµε έντονη παραγωγική παρουσία. Στα όσα θετικά έχουµε να επιδείξουµε στους τοµείς αυτούς έριξε βαριά τη σκιά του ένα τραγικό δυστύχηµα στη Φωκίδα στις 19 Σεπτεµβρίου 2003: δύο άνθρωποι µέλη συνεργείου εργολάβου µας έχασαν τη ζωή τους όταν κατέρρευσε η οροφή ενός νέου υπόγειου µεταλλείου βωξίτη. Σε ολόκληρη την 70χρονη ιστορία της Εταιρίας ποτέ δεν είχε συµβεί ένα τέτοιου µεγέθους οδυνηρό γεγονός. Εκφράζουµε κατηγορηµατικά τη διαβεβαίωση ότι θα εντείνουµε ακόµη περισσότερο τις προσπάθειές µας και τα σύντονα µέτρα µας για συνεχή βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας, ώστε να εξασφαλίσουµε την εξάλειψη των ατυχηµάτων στους χώρους εργασίας. Συνολικά, το 2003 ήταν για την S&B ένα ισχυρό έτος θετικών εξελίξεων µέσα σε ένα δύσκολο επιχειρηµατικό περιβάλλον. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους εργαζοµένους του Οµίλου µας για τη συµβολή τους στην επίτευξη των αποτελεσµάτων αυτών. S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 13

14 3. Απολογισµός Χρήσης 2003 Ήδη διανύουµε το 2004, έτος-ορόσηµο για την Εταιρία µας, η οποία συµπληρώνει 70 χρόνια από την ίδρυσή της. Είµαστε βέβαιοι ότι η εβδοµηκοστή µας επέτειος, η οποία συµπίπτει και µε τη δεκαετηρίδα από την εισαγωγή της S&B στο Χ.Α., θα αποδειχθεί ξεχωριστός σταθµός στη συνεχή αναπτυξιακή πορεία του Οµίλου, προς όφελος των µετόχων µας, των πελατών µας, του προσωπικού του Οµίλου µας, καθώς επίσης και των τοπικών κοινοτήτων στις περιοχές όπου ασκούµε τη δραστηριότητά µας. Ευθύµιος Ο. Βιδάλης 3.3 Κύκλος Εργασιών ανά Τοµέα ραστηριότητας (Σε 000 ) ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ Κλάδος Μπεντονίτη Κλάδος Βωξίτη Κλάδος Περλίτη Κλάδος Βιοµηχανικών Ορυκτών Otavi Λοιπές πωλήσεις ραστ/τας Βιοµ.Ορυκτών µετά από απαλοιφές ενδοεταιρικών πωλήσεων (169) ΛΟΙΠΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΟΤΟ ΥΝΑΜΙΚΗ Α.Ε.Ε Ergotrak A.E Λοιπές απαλοιφές πωλήσεων εντός Οµίλου (428) (269) (459) ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ Σηµείωση: Η ανάλυση των πωλήσεων κατά ΣΤΑΚΟ, αναφέρεται στη σελίδα Eτήσιο ελτίο 2003

15 3.4 Οικονοµική Επισκόπηση S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 15

16 3. Απολογισµός Χρήσης ΜΕΓΕΘΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ (σε χιλ. ) Κύκλος Εργασιών EBITDA Λειτουργικά Κέρδη Κέρδη προ Φόρων Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου ΜΕΓΕΘΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (σε χιλ. ) Πάγιο Ενεργητικό Συµµετοχές Λειτουργικό Κεφάλαιο Κίνησης Ίδια Κεφάλαια Προβλέψεις Καθαρό Χρέος Αριθµός Μετοχών Τέλους Έτους Σταθµισµένος Αριθµός Μετοχών ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ 4 (σε ) EBITDA ανά Μετοχή 1,87 1,90 1,72 1,80 1,29 Καθαρά Κέρδη Οµίλου ανά Μετοχή (EPS) 0,59 0,54 0,48 0,56 0,46 Ταµιακές Ροές ανά Μετοχή (CEPS) 5 1,46 1,41 1,29 1,39 0,96 Μέρισµα ανά Μετοχή - Ονοµαστικό 0,23 0,23 0,21 0,41 0,34 Μέρισµα ανά Μετοχή - Προσαρµοσµένο 0,23 0,23 0,21 0,21 0,17 Λογιστική Αξία ανά µετοχή (BVPS) 4,62 4,39 4,18 4,11 3,64 ΕΙΚΤΕΣ Ετήσιος Ρυθµός Ανάπτυξης κύκλου εργασιών 9,8% - κερδών ανά µετοχή 6,4% Περιθώριο EBITDA 19,1% 19,6% 17,7% 18,0% 19,0% Περιθώριο Λειτουργικού Κέρδους 11,4% 11,9% 11,4% 11,3% 12,0% Περιθώριο Καθαρού Κέρδους 6,0% 5,6% 4,9% 5,6% 6,8% Λειτουργικό Κεφάλαιο Κίνησης / Πωλήσεις 27,9% 25,6% 26,9% 23,1% 25,1% Καθαρό Χρέος / EBITDA 2,48 1,93 2,43 1,79 1,88 Καθαρό Χρέος / Ίδια Κεφάλαια 1,01 0,84 1,00 0,78 0,67 Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (ROE) 6 12,8% 12,4% 11,5% 13,6% 12,7% Απόδοση Συνολικών Κεφαλαίων (ROCE) 7 8,5% 9,5% 8,4% 9,7% 10,3% Σηµειώσεις: 1: Στις χρήσεις 2002 και 2001, ο Kύκλος Eργασιών, το EBITDA και τα Λειτουργικά Κέρδη δεv περιλαµβάνουν τα αντίστοιχα κονδύλια συµµετοχών που εκποιήθηκαν. Τα αποτελέσµατα αυτών περιλαµβάνονται στα έκτακτα και ανόργανα έσοδα (έξοδα). 2: EBITDA (Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων) = Μερικά Κέρδη Εκµετάλλευσης + Αποσβέσεις Ενσωµατωµένες στο Λειτουργικό Κόστος. 3: Oι ίδιες µετοχές έχουν αφαιρεθεί από τα Ίδια Κεφάλαια. 4: Βασισµένα στο σταθµισµένο αριθµό µετοχών - εκτός από το Ονοµαστικό µέρισµα ανά µετοχή. 5: Ταµιακές Ροές ανά Μετοχή (CEPS) = (Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου + Σύνολο Αποσβέσεων) / Σταθµισµένο Αριθµό Μετοχών. 6: Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (ROE) = Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου / Ίδια Κεφάλαια. 7: Απόδοση Συνολικών Κεφαλαίων (ROCE) = [(Λειτουργικό Κέρδος + Έσοδα από Συνδεδ. Επιχειρήσεις) x (1-Ποσοστό Φόρου)] / ( Ίδια Κεφάλαια + Καθαρό Χρέος) όπου: Ποσοστό Φόρου = Σύνολο Φόρων / Κέρδη προ Φόρων. 16 Eτήσιο ελτίο 2003

17 4. Πληροφορίες σχετικά µε τη δραστηριότητα της Εταιρίας 4.1 Οργάνωση κατά κλάδο Οργανωτική βάση της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. είναι η δραστηριότητα παραγωγής και εµπορίας για κάθε ένα από τα κύρια προϊόντα της, το ΚΕ (Κέντρο Επιχειρηµατικής ραστηριότητας) ή Κλάδος. Ετσι λειτουργούν οι Κλάδοι Μπεντονίτη, Περλίτη, Βωξίτη και Βιοµηχανικών Ορυκτών Οtavi. Παράλληλα λειτουργούν κεντρικές επιτελικές υπηρεσίες, όπως Οικονοµικής & ιοικητικής ιαχείρισης, Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Επικοινωνίας, Ανθρώπινου υναµικού, Εσωτερικού Ελέγχου, κ.ά. 4.2 Mπεντονίτης Γενικά H S&B είναι η µεγαλύτερη παραγωγός µπεντονίτη στην Ευρώπη, µε σηµαντικά κοιτάσµατα στην Ελλάδα (Μήλο), στη Βαυαρία, στη Γεωργία, στην Ουγγαρία και στη Βουλγαρία, και διαθέτει ένα εκτεταµένο, σύγχρονο δίκτυο επεξεργασίας και διακίνησης των προϊόντων της. Ο µπεντονίτης είναι πλαστική άργιλος που προέρχεται από την in situ µετατροπή ηφαιστειακής τέφρας. Αποτελείται από ορυκτά της οµάδας των σµεκτιτών, µε κύριο συστατικό το ορυκτό του µοντµοριλλονίτη. Πήρε την ονοµασία του από την τοποθεσία Fort Benton της πολιτείας Wyoming των Η.Π.Α., όπου πρωτοανακαλύφθηκε και άρχισε να εξορύσσεται. Η ευρεία χρήση του µπεντονίτη οφείλεται στις χαρακτηριστικές του ιδιότητες, όπως: µεγάλη προσροφητική ικανότητα υψηλή πλαστικότητα δυνατότητα ιοντοανταλλαγής θιξοτροπία σε ιξώδη αιωρήµατα δυνατότητα να δρα ως συνδετικό υλικό Χρησιµοποιήθηκε αρχικά στις γεωτρήσεις πετρελαίου και στη συνέχεια αποδείχτηκε ένα ιδιαίτερα σηµαντικό συστατικό για την παραγωγή χυτών µετάλλων και για τη σφαιροποίηση σιδηροµεταλλεύ- µατος µε αντίστοιχες εφαρµογές στα χυτήρια και την παραγωγή σιδήρου. Επιπλέον, ο µπεντονίτης χρησιµοποιείται σε έργα πολιτικού µηχανικού, στη βιοµηχανία των προσροφητικών υλικών, καθώς και µεταξύ άλλων στη χαρτοβιοµηχανία, στη χρωµατοβιο- µηχανία, στη βιοµηχανία τροφίµων και κεραµικών Ακίνητη Περιουσία - Εγκαταστάσεις Παραγωγής Στη θέση Βούδια της νήσου Μήλου, η Εταιρία διαθέτει γήπεδα-οικόπεδα συνολικής έκτασης τ.µ. και κτίρια επιφάνειας τ.µ. περίπου. Οι εγκαταστάσεις περιλαµβάνουν, όσον αφορά το µπεντονίτη, εργοστάσιο πρόθραυσης, µονάδα extrusion για την αναβάθµιση του µπεντονίτη, shredder, µονάδες κοσκίνισης και λειοτρίβησης, εργοστάσιο βιοµηχανικής ξήρανσης και υπόστεγο αποθήκευσης των προϊόντων της βιοµηχανικής ξήρανσης. Εκτός των ανωτέρω υπάρχουν οι εγκαταστάσεις φόρτωσης µπεντονίτη που περιλαµβάνουν τρείς σταθµούς φόρτωσης (βαγόνια), µία ερπύστρια, σύστηµα µεταφορικών ταινιών και τέλος σύστηµα κοσκίνισης. Στη θέση Κάναβα της νήσου Μήλου, η Εταιρία διαθέτει γήπεδα-οικόπεδα συνολικής έκτασης τ.µ. και κτίρια επιφάνειας τ.µ. περίπου. Οι εγκαταστάσεις περιλαµβάνουν εργοστάσιο βιοµηχανικής ξήρανσης, σύστηµα κοσκίνισης και υπόστεγο αποθήκευσης των προϊόντων της βιοµηχανικής ξήρανσης συνολικής έκτασης τ.µ., γραφεία και συνεργείο συνολικής έκτασης τ.µ. Εκτός των ανωτέρω, υπάρχουν οι εγκαταστάσεις φόρτωσης µπεντονίτη που περιλαµβάνουν επτά δονητικούς εκκενωτές υποστέγου, σύστηµα µεταφορικών ταινιών και τέλος γέφυρα φόρτωσης εντός του λιµένος του Αδάµαντα (θέση Κάναβα). Μέσω της θυγατρικής της εταιρίας S&B Industrial Minerals GmbH, η S&B διαθέτει στη Γερµανία και Γαλλία εγκαταστάσεις επεξεργασίας µπεντονίτη και κάρβουνου. Πιο συγκεκριµένα: Στη Γερµανία, µέσω της S&B Industrial Minerals GmbH, η Εταιρία διαθέτει εγκαταστάσεις στις περιοχές του Marl, Brassert, Mannheim, Landshut και Oelsnitz. Oι εγκαταστάσεις παραγωγής περιλαµβάνουν µονάδες θραύσης, κοσκίνισης, λειοτρίβησης και ανάµιξης, καθώς και µονάδες µηχανικής ενεργοποίησης (extrusion) και βιοµηχανικής ξήρανσης. Επίσης, υπάρχουν δεξα- µενές τελικών προϊόντων (silo) καθώς και χώροι αποθήκευσης. Στη Γαλλία, µέσω της S&B Industrial Minerals S.A.R.L, η S&B διαθέτει εγκαταστάσεις στην περιοχή του Montoir µε µονάδες ανάµιξης, λειοτρίβησης, δεξαµενές τελικών προϊόντων (silo) καθώς και χώρους αποθήκευσης. Ακόµη διαθέτει εγκαταστάσεις στη Γεωργία, Ουγγαρία και Βουλγαρία, ως εξής: Στη Γεωργία, µέσω της Askana Ltd., η Εταιρία διαθέτει εγκαταστάσεις στην περιοχή του Ozurgeti. Oι εγκαταστάσεις παραγωγής περιλαµβάνουν µονάδες βιοµηχανικής ξήρανσης και λειοτρίβησης. Επίσης, υπάρχουν δεξαµενές τελικών προϊόντων (silo) καθώς και χώροι αποθήκευσης. Στην Ουγγαρία, µέσω της S&B Industrial Minerals Kft, η Εταιρία διαθέτει εγκαταστάσεις επεξεργασίας µπεντονίτη στην περιοχή Egyhazaskeszo. Το υπερσύγχρονο εργοστάσιο επεξεργασίας µπεντονίτη, διαθέτει µηχανήµατα ενεργοποίησης, µονάδες θραύσης, κοσκίνισης, λειοτρίβησης, βιοµηχανικής ξήρανσης, καθώς και δεξαµενές τελικών προϊόντων (silo) συνδεδεµένες µε αυτόµατη γραµµή ενσάκισης. Τέλος, στη Βουλγαρία, µέσω της Bentonit AD, η S&B διαθέτει τρία ορυχεία µπεντονίτη, ένα ορυχείο ζεόλιθου, ένα εργοστάσιο µπεντονίτη µε έξι γραµµές παραγωγής και ένα εργοστάσιο ζεόλιθου Αποθέµατα Τα αποθέµατα µπεντονίτη της Εταιρίας στη Μήλο βρίσκονται στο Β.Α. τµήµα του νησιού. Ανάλογα µε τη γεωγραφική τους διασπορά χωρίζονται σε τρεις οµάδες. Η πρώτη περιλαµβάνει τα δύο ορυχεία του Α. Χωριού. Η δεύτερη είναι η µεγαλύτερη και περιλαµβάνει τα ορυχεία Αγ. Ειρήνη - Αγγεριά - Κουφή και η τρίτη περιλαµβάνει το ορυχείο του Ζούλια. Η συνολική έκταση των ορυχείων µπεντονίτη είναι στρέµµατα από τα οποία τα αποτελούν ιδιοκτησία της Εταιρίας, ενώ τα υπόλοιπα είναι εκτάσεις µισθωµένες από ιδιώτες. Όλα τα ορυχεία λειτουργούν µε εγκεκριµένες άδειες εκµετάλλευσης από τους αρµόδιους φορείς µε χρονικό ορίζοντα ως το Η εταιρία φροντίζει εµπρόθεσµα να ανανεώνει τις άδειες αυτές υποβάλλοντας τις απαραίτητες µελέτες (Τεχνική Μελέτη και Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία. Τα βεβαιωµένα-εκµεταλλεύσιµα αποθέµατα εκτιµώνται σε 25 εκατοµµύρια τόννους. Σε εξέλιξη βρίσκεται ερευνητικό έργο µε γεωτρήσεις και γεωφυσικές διασκοπήσεις του εδάφους µε στόχο τον εντοπισµό νέων αποθεµάτων στις υπάρχουσες εκµεταλλεύσεις ή νέα κοιτάσµατα. S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 17

18 4. Πληροφορίες σχετικά µε τη δραστηριότητα της Εταιρίας Με βάση τα σηµερινά δεδοµένα των πωλήσεων και τις προβλέψεις του Marketing της Εταιρίας για τη µελλοντική εξέλιξη των αναγκών της αγοράς, εκτιµάται ότι τα αποθέµατα είναι αρκετά για την κάλυψη της ζήτησης για τα επόµενα 25 χρόνια. Επιπλέον, τα βεβαιωµένα-εκµεταλλεύσιµα αποθέµατα µπεντονίτη της θυγατρικής εταιρίας Askana Ltd. στη Γεωργία, ανέρχονται σε 1,2 εκατ. M.T. Τα βεβαιωµένα-εκµεταλλεύσιµα αποθέµατα της εταιρίας S&B Industrial Minerals GmbH στη Γερµανία ανέρχονται σε 1 εκατ. M.T., της S&B Industrial Minerals Kft. στην Ουγγαρία, σε 3 εκατ. Μ.Τ., ενώ της Bentonit AD στη Βουλγαρία, σε 7,3 εκατ. Μ.Τ. µπεντονίτη και 2,8 εκατ. Μ.Τ. ζεόλιθου Εξελίξεις και Τάσεις Στην κύρια αγορά των χυτηρίων, οι πωλήσεις, που αντιπροσωπεύουν το 53% του Κλάδου Mπεντονίτη, αυξήθηκαν κατά 4% το 2003, παρά την οικονοµική ύφεση. Η αύξηση αυτή προήλθε από την άνοδο των πωλήσεων προϊόντων υψηλών προδιαγραφών, µε το εµπορικό σήµα ΙΚΟ, στην ευρωπαϊκή και την αµερικανική αγορά. Επιπλέον, η Εταιρία προχώρησε στην παραγωγή και διάθεση νέων επικουρικών προϊόντων (auxiliary products) που απευθύνονται σε εξειδικευµένες διαδικασίες στα χυτήρια, όπως είναι η παραγωγή του πυρήνα των καλουπιών (core shop). Στη Βόρεια Αµερική, κατά το 2003, υλοποιήθηκε επένδυση σε νέα µονάδα επεξεργασίας µπεντονίτη και άνθρακα για προϊόντα χυτηρίων στο εργοστάσιο του Brunswick στην Georgia, µε στόχο την αύξηση της παραγωγικής δυναµικότητας και τη δυνατότητα παραγωγής ευρύτερης παλέτας προϊόντων. Οι πωλήσεις των χύδην προϊόντων, που αναλογούν στο 28% των συνολικών, και ειδικότερα αυτές προς το βιοµηχανικό κλάδο της σφαιροποίησης σιδηροµεταλλεύµατος, σηµείωσαν µείωση σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά. Κύρια αιτία ήταν η σηµαντική υποχώρηση του δολαρίου έναντι του ευρώ, η οποία έπληξε τα έσοδα των πωλήσεων που γίνονται σε δολάρια στις αγορές της Βόρειας Αµερικής και της Ρωσίας. Στα έργα πολιτικού µηχανικού, οι πωλήσεις του Κλάδου, που αντιστοιχούν στο 7% του συνόλου, µειώθηκαν οριακά λόγω της στασι- µότητας των κατασκευαστικών έργων στη υτική Ευρώπη. Αντιθέτως, αξιοσηµείωτη ήταν η αύξηση του µεριδίου αγοράς στην Κεντρική Ευρώπη, λόγω της ολοένα πιο ανταγωνιστικής εξυπηρέτησης των πελατών από το εργοστάσιο της Ουγγαρίας. Η S&B προσφέρει πλήρη σειρά προϊόντων που χρησιµοποιούνται σε µεγάλα τεχνικά έργα, σε εφαρµογές όπως η διάνοιξη σηράγγων και µικροσηράγγων και η κατασκευή διαφραγµατικών τοιχίων, σε εγκαταστάσεις υπόγειων δικτύων µε τη µέθοδο της κατευθυνόµενης οριζόντιας διάτρησης, καθώς και στη στεγανοποίηση χώρων υγειονο- µικής ταφής απορριµµάτων (Χ.Υ.Τ.Α.). Η S&B κατέχει ισχυρή θέση στην ευρωπαϊκή αγορά µπεντονίτη για άµµο υγιεινής κατοικίδιων ζώων. Το 2003, οι πωλήσεις διατηρήθηκαν στα επίπεδα της προηγούµενης χρονιάς και ανέρχονται περίπου στο 8% του συνόλου. Η στρατηγική της Εταιρίας εντοπίζεται στον επιλεκτικό εφοδιασµό ισχυρών διανοµέων και στην ανάπτυξη και διάθεση νέων προϊόντων που απευθύνονται σε πελάτες υψηλών απαιτήσεων. Στις εξειδικευµένες αγορές όπου ο Κλάδος Μπεντονίτη δραστηριοποιείται ενεργά εξυπηρετώντας τις βιοµηχανίες χάρτου, χηµικών, κεραµικών, αλλά και παραγωγής οίνου, οι πωλήσεις σηµείωσαν εντυπωσιακή αύξηση άνω του 25%. Παράλληλα, η δραστηριότητα επεκτάθηκε σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διευρύνθηκε η πελατειακή βάση και ενδυναµώθηκε η παρουσία της Εταιρίας στην αγορά της βιοµηχανίας χάρτου Προοπτικές Στην αγορά των χυτηρίων προβλέπεται αυξηµένη ζήτηση προϊόντων µπεντονίτη στη Ρωσία, λόγω της ανάκαµψης της εγχώριας βιοµηχανίας. Επίσης, στις αναπτυσσόµενες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που προσελκύουν νέες επενδύσεις στην αυτοκινητοβιο- µηχανία, θα αυξηθεί η παραγωγή χυτών και η κατανάλωση µπεντονίτη. Επιπλέον, αναµένεται ενίσχυση της παρουσίας της Εταιρίας στις αγορές χυτηρίων της Ανατολικής Μεσογείου. Τέλος, η γενικότερη απαίτηση των χυτηρίων για πρώτες ύλες µε την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση προς το περιβάλλον, θα ενισχύσει τις πωλήσεις των καινοτόµων προϊόντων που διατίθενται στην αγορά µε το εµπορικό σήµα της ΙΚΟ. Η αυξηµένη παγκόσµια ζήτηση προϊόντων σιδήρου και χάλυβα έχει δηµιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά σιδηροµεταλλεύµατος, οι οποίες θα επηρεάσουν θετικά τα αποτελέσµατα του Αύξηση των πωλήσεων προϊόντων µπεντονίτη στις αγορές της Ρωσίας, Ουκρανίας και Νότιας Αµερικής αναµένεται να προέλθει και από την αξιοποίηση του νεοαποκτηθέντος εργοστασίου στη Βουλγαρία. Το 2004 προβλέπεται σταθερότητα στις υπάρχουσες αγορές µπεντονίτη της υτικής Ευρώπης για έργα πολιτικού µηχανικού, ενώ στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη αναµένεται αύξηση των έργων υποδοµής, τα οποία θα υποστηριχθούν και από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, αυξηµένη ζήτηση προϊόντων µπεντονίτη θα προέλθει από τη σχεδιαζόµενη υλοποίηση έργων τα οποία αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Στην αγορά της άµµου υγιεινής κατοικίδιων, µε την εξαγορά της βουλγαρικής Bentonit AD, αναµένεται σηµαντική αύξηση του µεριδίου αγοράς στην προµήθεια κοκκοµετριµένων προϊόντων µπεντονίτη. Η αγορά της άµµου υγιεινής κατοικίδιων συνεχίζει να αναπτύσσεται στη υτική Ευρώπη, ως αποτέλεσµα των δηµογραφικών εξελίξεων και των καταναλωτικών τάσεων. Οι ευνοϊκές διεθνείς προοπτικές στην αγορά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου εντείνουν αντίστοιχα και τη δραστηριότητα εξόρυξης στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Η S&B προσδοκά να αυξήσει τις πωλήσεις της στην αγορά αυτή, µέσω συνεργασίας µε προµηθευτές εξειδικευµένων πρώτων υλών για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και από τη διάθεση των νέων προϊόντων από το εργοστάσιο της Βουλγαρίας. Παράλληλα, αναµένεται αύξηση του µεριδίου αγοράς και στις αγορές της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ιδιαίτερα σηµαντική αύξηση των πωλήσεων µπεντονίτη στις εξειδικευµένες αγορές υψηλής προστιθέµενης αξίας εκτιµάται ότι θα συνεχιστεί και το επόµενο έτος, µε περαιτέρω διεύρυνση της πελατειακής βάσης και τη διάθεση νέων καινοτόµων προϊόντων. Στον τοµέα έρευνας και ανάπτυξης, ο Κλάδος Μπεντονίτη θα εξακολουθήσει να πραγµατοποιεί σηµαντικές επενδύσεις, αποβλέποντας στην αναζήτηση νέων πηγών µπεντονίτη, αλλά και στην έρευνα για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέµενης αξίας, που απευθύνονται σε επιλεγµένες αγορές προηγµένης τεχνολογίας. 18 Eτήσιο ελτίο 2003

19 4.2.6 Επενδύσεις (Σε ) * Ασώµατες Επενδύσεις (έρευνα, αποκάλυψη αποκατάσταση περιβάλλοντος) Ενσώµατες επενδύσεις (αγορά γης, εγκαταστάσεις εξοπλισµός) Σύνολο * Προΰπολογισµός Πολιτική Έρευνας & Ανάπτυξης Μία βασική αλλαγή στον τοµέα Έρευνας και Ανάπτυξης έγινε µε τη συγχώνευση του τµήµατος Στρατηγικών Πρώτων Υλών στη διεύθυνση Έρευνας και Ανάπτυξης τον Οκτώβριο του Στόχος αυτής της αναδιάρθρωσης είναι η εξυπηρέτηση της στρατηγικής του κλάδου Μπεντονίτη «Από την αγορά στο ορυχείο». Ο τοµέας Ε&Α γνωρίζοντας τις απαιτήσεις της αγοράς σε νέα προϊόντα αυξηµένης αξίας καθώς και τις τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο αναζητά τα ανάλογα κοιτάσµατα µπεντονίτη ανά τον κόσµο για να εξυπηρετήσει αυτές τις ανάγκες σε νέα υλικά. Οι εγκαταστάσεις Έρευνας και Ανάπτυξης του ΚΕ βρίσκονται στην Αθήνα και στο Marl της Γερµανίας. Τα εργαστήρια είναι πλήρως εξοπλισµένα µε τα κατάλληλα µηχανήµατα για τη φυσικοχηµική και ορυκτολογική αξιολόγηση των βιοµηχανικών ορυκτών και µεταλλευµάτων, για τον εµπλουτισµό των ορυκτών και την περιβαλλοντική έρευνα και για την αξιολόγηση των τελικών προϊόντων µε εξειδικευ- µένες τεχνικές. Ο κύριος εξοπλισµός περιλαµβάνει συσκευές περίθλασης ακτίνων Χ (XRD), φθορισµού ακτίνων Χ, διαφορικής θερµικής ανάλυσης, ποροσίµετρο, φασµατοφωτόµετρο ατοµικής απορρόφησης, φασµατοφωτόµετρα Uv/Vis/υπέρυθρης ακτίνοβολίας, συσκευή Z-potential, οπτικό µικροσκόπιο, αυτόκλειστο, µαγνητικούς διαχωριστές, κυψέλες επίπλευσης, θραυστήρες κ.τλ. Το προσωπικό που εργάζεται στην Έρευνα και την Ανάπτυξη ανέρχεται σε 30 συνολικά άτοµα. έκα επιστήµονες - 5 εκ των οποίων είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώµατος - εργάζονται για την ικανοποίηση των βραχυπρόθεσµων και µακροπρόθεσµων αναπτυξιακών στόχων της ιεύθυνσης. Ειδικοί επιστήµονες υποστηρίζουν τις Επιχειρηµατικές Μονάδες των Χυτηρίων, της Σφαιροποίησης Σιδηρο- µεταλλεύµατος, των Έργων Πολιτικού Μηχανικού και των Ειδικών Προϊόντων, µε στόχο η ερευνητική προσπάθεια να ανταποκρίνεται ακριβώς στις απαιτήσεις της αγοράς. Ειδικοί επιστήµονες ασχολούνται αποκλειστικά µε την υλοποίηση πρωτοποριακής έρευνας για την ανάπτυξη νέων προϊόντων αλλά και βασικής έρευνας µε πολλαπλές εφαρµογές. Οι επικεφαλής των Εργαστηρίων Ανάλυσης συντονίζουν το συνολικό αναλυτικό έργο που απορρέει από τις δραστηριότητες των τµηµάτων Έρευνας και Ανάπτυξης / Παραγωγής καθώς και των άλλων ΚΕ και εταιριών του Οµίλου της S&Β. Οι γεωλόγοι της Ε&Α ασχολούνται τόσο µε τη διερεύνηση κοιτασµάτων µπεντονίτη, κυρίως ποιοτήτων που δεν διαθέτει ήδη ο Οµιλος, για νέες εφαρµογές και χρήσεις όσο και µε τη δυναµική εξάπλωση σε νέες γεωγραφικές αγορές π.χ. Μαρόκο, Κίνα, Τουρκία κλπ. Οι κύριες δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης είναι: α) Τεχνική Υποστήριξη Πελατών Το µεγαλύτερο µέρος της Έρευνας και Ανάπτυξης προσανατολίζεται στην ικανοποίηση του πελάτη µε εµβάθυνση στην τελική χρήση και εφαρµογή των προϊόντων µας, µε τελικό στόχο τη µεγιστοποίηση της αξίας του προϊόντος που παρέχεται στον πελάτη. β) Βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας Υπάρχει στενή συνεργασία µε τη ιεύθυνση Παραγωγής, µε στόχο τη βελτιστοποίηση της αξιοποίησης των πρώτων υλών και της παραγωγικής διαδικασίας επεξεργασίας του µπεντονίτη. Επίσης η ιεύθυνση Έρευνας-Ανάπτυξης παρέχει τεχνογνωσία στα τµήµατα ποιοτικού ελέγχου σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη νέων µεθόδων αξιολόγησης πρώτων υλών και προϊόντων. γ) Ανάπτυξη νέων προϊόντων Συνεργασία µε τη ιεύθυνση Επιχειρηµατικής Ανάπτυξης και τις Επιχειρηµατικές Μονάδες του ΚΕ, µε στόχο τη θέσπιση προτεραιοτήτων ανάπτυξης νέων προϊόντων στο πλαίσιο της στρατηγικής του ΚΕ και του Οµίλου γενικότερα. δ) Αξιολόγηση Πρώτων Υλών Αξιολόγηση νέων κοιτασµάτων µπεντονίτη αλλά και άλλων πρώτων υλών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία. Η προσπάθεια επίτευξης των παραπάνω στόχων επιδιώκεται αυτόνοµα, µέσα από τη συνεργασία της Eταιρίας µε Πανεπιστήµια και Ερευνητικά Ινστιτούτα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, µε συνεργασίες/κοινοπραξίες µε άλλες εταιρίες και κυρίως, µέσα από στενή συνεργασία µε τους πελάτες µας. Μεγάλο µέρος της έρευνας χρηµατοδοτείται από εθνικά και ευρωπαϊκά κεφάλαια, µε τη συµ- µετοχή µας σε ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράµµατα. 4.3 Περλίτης Γενικά Η S&B είναι ο µεγαλύτερος προµηθευτής διαβαθµισµένου περλίτη διεθνώς, µε σηµαντικά αποθέµατα στην Ελλάδα (Μήλο), Σαρδηνία, Κίνα, Τουρκία και Βουλγαρία, και διαθέτει ένα εκτεταµένο, σύγχρονο δίκτυο επεξεργασίας και διακίνησης των προϊόντων της. Ο περλίτης είναι µια φυσική ηφαιστειακή ύαλος που σχηµατίζεται µε την απότοµη ψύξη και στερεοποίηση ηφαιστειακής λάβας, εγκλωβίζοντας νερό στη µάζα του. Στην ύπαρξη του νερού αυτού οφείλεται η πιο σηµαντική φυσική ιδιότητα του περλίτη, που είναι η ικανότητά του να διογκώνεται σε θερµοκρασίες C. Με την απότοµη ελεγχόµενη θέρµανση, σχηµατίζεται µια λευκή µάζα από µικροσκοπικές γυάλινες φυσαλίδες, ο περλίτης διογκώνεται και το παγιδευµένο νερό εξατµίζεται. Ο όγκος του αυξάνεται δέκα έως είκοσι φορές µε αντίστοιχη ελάττωση του ειδικού βάρους του, αποκτώντας έτσι ξεχωριστές ιδιότητες θερµικής και ηχητικής µόνωσης, ενώ παράλληλα γίνεται εξαιρετικά πορώδης. Χάρη στις παραπάνω ιδιότητές του, ο περλίτης αποτελεί απαραίτητο συστατικό των ελαφρών κονιαµάτων, άριστο υπόστρωµα για υδροπονικές καλλιέργειες και ένα σηµαντικό συστατικό των πλακιδίων οροφής για ηχητική µόνωση Ακίνητη Περιουσία Εγκαταστάσεις Παραγωγής Στη θέση Βούδια της νήσου Μήλου, η Eταιρία διαθέτει γήπεδαοικόπεδα συνολικής έκτασης τ.µ. και κτίρια επιφάνειας τ.µ. Το ΚΕ Περλίτη λειτουργεί δύο εργοστάσια επεξεργασίας περλίτη τα οποία περιλαµβάνουν µονάδα πρόθραυσης, δύο µονάδες πρωτογενούς θραύσης, σιλό προσωρινής αποθήκευσης, µονάδες ξήρανσης, κοσκίνισης και περαιτέρω θραύ- S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 19