ΥΔΓΙΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ. Να ζπγθξίλνπλ ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο δηαθόξσλ νκάδσλ αλζξώπσλ θαη εηδηθά ησλ εθήβσλ

Transcript

1 Δλόηεηα: Σξνθέο σο Καύζηκα Τιηθά ΥΔΓΙΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ ΘΔΜΑ: ΗΜΔΡΗΙΟ ΑΠΑΙΣΟΤΜΔΝΟ ΠΟΟΣΟ ΔΝΔΡΓΔΙΑ ΣΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 3 Ο ΥΡΟΝΟ: 45 ηόρνη: Οη καζεηέο λα είλαη ζε ζέζε λα: Οξίδνπλ ηη είλαη Βαζηθόο Μεηαβνιηζκόο θαη λα επεμεγνύλ ηνπο παξάγνληεο από ηνπο νπνίνπο επεξεάδεηαη. Να ππνινγίδνπλ ην δηθό ηνπο Βαζηθό Μεηαβνιηζκό Να ππνινγίδνπλ ηηο εκεξήζηεο αηνκηθέο αλάγθεο ηνπο ζε ζεξκίδεο Να ζπγθξίλνπλ ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο δηαθόξσλ νκάδσλ αλζξώπσλ θαη εηδηθά ησλ εθήβσλ Να επεμεγνύλ θαη αμηνινγνύλ ηε ζρέζε πνπ κπνξεί λα πξνθύςεη από ηε ζύγθξηζε ηεο ελεξγεηαθήο αμίαο ηεο ηξνθήο πνπ πξνζιακβάλεηαη κε ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο ηνπ θάζε νξγαληζκνύ (αξλεηηθό/ ζεηηθό/ νπδέηεξν ηζνδύγην ελέξγεηαο) Κύξηα ζεκεία ύιεο: Βαζηθόο Μεηαβνιηζκόο - Παξάγνληεο πνπ ηνλ επεξεάδνπλ. Ηκεξήζηεο αηνκηθέο αλάγθεο ζε ζεξκίδεο. Δλεξγεηαθέο αλάγθεο δηαθόξσλ νκάδσλ αλζξώπσλ. Ιζνδύγηα ελέξγεηαο. Μέζνδνη δηδαζθαιίαο: πλεξγαηηθή, καηεπηηθή, δηαινγηθή Οξγάλσζε ηάμεο: Οκαδνθεληξηθή Λεμηιόγην: Βαζηθόο Μεηαβνιηζκόο, ππνζπξενεηδηζκόο, ππεξζπξενεηδηζκόο Αμηνιόγεζε: πληξέρνπζα

2 ΥΡΟΝΟ ΠΟΡΔΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΟ ΜΔΑ ΤΛΙΚΑ Με αθόξκεζε εηθόλαο ζηελ νπνία απεηθνλίδνληαη δηάθνξεο νκάδεο αλζξώπσλ, ηίζεηαη ζηνπο καζεηέο ην εξώηεκα αλ όινη νη 3 άλζξσπνη έρνπλ ηηο ίδηεο αλάγθεο ζε ελέξγεηα. Καηαιήγνπκε Γηαθάλεηα 1 ζηνπο παξάγνληεο (επηγξακκαηηθά) από ηνπο νπνίνπο εμαξηώληαη νη αλάγθεο καο ζε ελέξγεηα. Μέζα από ηδενζύειια νη καζεηέο αλαθέξνπλ ό,ηη γλσξίδνπλ γηα 3 ην βαζηθό κεηαβνιηζκό. Γίλεηαη θαη επεμεγείηε ν νξηζκόο ηνπ Γηαθάλεηα 2,3 Β.Μ. κε ηηο δηαθ.2,3. 5 Σηε ζπλέρεηα δίλεηαη Φύιιν Δξγαζίαο κε ζέκα ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ην βαζηθό κεηαβνιηζκό. Οη καζεηέο εξγάδνληαη νκαδηθά θαη κε ηε βνήζεηα ηεο ζειίδαο 95 ηνπ βηβιίνπ, ζπκπιεξώλνπλ ην Φύιιν Δξγαζίαο. Φύιιν Δξγαζίαο 1 Γίλεηαη αλαθνίλσζε θαη ζρνιηαζκόο ησλ απνηειεζκάησλ από ηηο 5 νκάδεο. Πξνβάιιεηαη ε δηαθάλεηα 3 (θαηαζηάζεηο πνπ Γηαθάλεηα 4 επεξεάδνπλ ην βαζηθό κεηαβνιηζκό ηνπ αλζξώπνπ). 5 Γίλεηαη επεμήγεζε γηα ην πσο κπνξνύλ λα ππνινγίζνπλ ην βαζηθό κεηαβνιηζκό θαζώο θαη ηηο ζεξκίδεο πνπ ζπαηαινύλ από Γηαθάλεηα 5 ηηο δηάθνξεο δξαζηεξηόηεηεο (ζρνιηαζκόο ζει. 101,102 βηβιίνπ). 4 Τνπο δίλεηαη ν ηύπνο γηα ηνλ ππνινγηζκό ησλ νιηθώλ ζεξκίδσλ πνπ ρξεηάδνληαη θαζεκεξηλά. Τνπο δεηείηαη λα ππνινγίζνπλ ηηο δηθέο ηνπο εκεξήζηεο αλάγθεο ζε ζεξκίδεο (άζθεζε βηβιίνπ Γηαθάλεηα 5 ζει.99). 2 Έιεγρνο απνηειεζκάησλ κε ηε βνήζεηα ηεο θαζεγήηξηαο θαη ηεο νκάδαο θάζε καζεηή. 3 Αθνινπζεί νκαδηθή εξγαζία γηα ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο δηαθόξσλ νκάδσλ αλζξώπσλ (άζθεζε βηβιίνπ ζει. 96). 3 Γίλεηαη αλαθνίλσζε θαη ζρνιηαζκόο ησλ απνηειεζκάησλ. Γίλεηαη Φύιιν Δξγαζίαο κε ζέκα ηα ηζνδύγηα ελέξγεηαο. Οη καζεηέο εξγάδνληαη ζπλεξγαηηθά, κε ηε κέζνδν ηνπ 6 ελλνηνγξάκκαηνο, κε ζθνπό λα αμηνινγήζνπλ ηε ζρέζε ηεο Φύιιν Δξγαζίαο 2 ελεξγεηαθήο αμίαο ηεο ηξνθήο πνπ πξνζιακβάλεηαη κε ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο ηνπ νξγαληζκνύ. 4 Γίλεηαη αλαθνίλσζε θαη ζρνιηαζκόο ησλ απνηειεζκάησλ.

3 2 Γίλεηαη ζύληνκε αλαθεθαιαίσζε. Καη νίθνλ εξγαζία άζθεζε ζει.108 βηβιίνπ.

4 Έρνπλ ηηο ίδηεο ελεξγεηαθέο αλάγθεο;

5 Γηα ηνλ ππνινγηζκό ησλ εκεξήζησλ αλαγθώλ καο ζε ελέξγεηα απαξαίηεην είλαη λα γλσξίδνπκε: ην βαζηθό κεηαβνιηζκό ηε ζσκαηηθή δξαζηεξηόηεηα.

6 Β.Μ. είλαη ε ειάρηζηε πνζόηεηα ελέξγεηαο πνπ απαηηείηαη γηα ηε δηαηήξεζε ηνπ νξγαληζκνύ ζηε δσή ζε θαηάζηαζε απόιπηεο αλάπαπζεο. Ο Β.Μ. πεξηιακβάλεη ηελ ελέξγεηα πνπ απαηηείηαη γηα: ηνλ θαξδηαθό παικό ηελ αλαπλνή ηε ξύζκηζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ ζώκαηνο όιεο ηηο άιιεο εζσηεξηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ νξγαληζκνύ.

7 Καηαζηάζεης ποσ επερεάδοσλ ηο βαζηθό κεηαβοιηζκό ηοσ αλζρώποσ Αύμεζε Άληξεο Δθεβεία Δγθπκνζύλε Θειαζκόο πζηεκαηηθή άζθεζε απμεκέλε κπτθή κάδα Έθζεζε ζην ςύρνο Ππξεηόο Τπεξζπξενεηδηζκόο Μείσζε Γπλαίθεο Τπεξήιηθεο Καθνζηηηζκόο Δμαληιεηηθέο απώιεηαο βάξνπο Τπνζπξενεηδηζκόο δίαηηεο

8 1) ΒΑΙΚΟ ΜΔΣΑΒΟΛΙΜΟ Β.Μ. (Υηιηνζεξκίδεο/ώξα)=Βάξνο (θηιά) Χ 1 ρηιηνζεξκίδα/ώξα 2) ΓΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ Επίπεδο Δραζηερηόηεηας Καζηζηηθή δσή Διαθξηά δξαζηεξηόηεηα Μέηξηαο έληαζεο δξαζηεξηόηεηα Έληνλε δξαζηεξηόηεηα Ελεργεηαθές απαηηήζεης άζθεζες 30% ηνπ Β.Μ. 50% ηνπ Β.Μ. 65% ηνπ Β.Μ % ηνπ Β.Μ. 3) ΟΛΙΚΔ ΘΔΡΜΙΓΔ ΚΑΘΗΜΔΡΙΝΑ Θεξκίδεο Β.Μ.+ Θεξκίδεο Γξαζηεξηνηήησλ = Οιηθέο Θεξκίδεο

9 ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ (1) Παράγοληες ποσ επερεάδοσλ ηο Βαζηθό Μεηαβοιηζκό πκπιεξώζηε ηα θελά κε ηελ θαηάιιειε ιέμε. 1. Οη άλδξεο έρνπλ κεηαβνιηζκό από ηηο γπλαίθεο γηαηί έρνπλ κεγαιύηεξε ζσκαηηθή δηάπιαζε θαη ηζηό. 2. Ο βαζηθόο κεηαβνιηζκόο όζν πεξλάλε ηα ρξόληα, επεηδή νη άλζξσπνη ράλνπλ κάδα κεγαιώλνληαο θαη έρνπλ ηελ ηάζε λα αζθνύληαη. 3. Τα παηδηά θαη νη εγθπκνλνύζεο έρνπλ Β.Μ. ιόγσ. 4. Όζν πην γπκλαζκέλνο (κπώδεο) είλαη θάπνηνο, ηόζν είλαη ν Β.Μ. ηνπ. 5. Ο ππξεηόο ην Β.Μ. 6. Η έθζεζε ζην θξύν ή ηε δέζηε ην Β.Μ. 7. Ο θαθνζηηηζκόο θαη νη ζηεξεηηθέο δίαηηεο ην Β.Μ. 8. Άηνκα πνπ ππνθέξνπλ από ππεξζπξενεηδηζκό έρνπλ Β.Μ., ελώ άηνκα πνπ ππνθέξνπλ από ππνζπξενεηδηζκό έρνπλ Β.Μ. 9. Ο Πέηξνο βξίζθεηαη ζηελ εθεβεία θαη ελώ θαηαλαιώλεη ηελ ίδηα πεξίπνπ πνζόηεηα ηξνθήο κε ηνλ παππνύ ηνπ, δελ παραίλεη αληίζεηα κε ηνλ παππνύ ηνπ ν νπνίνο έρεη θάπνηα πεξηηηά θηιά. Γηαηί ζπκβαίλεη απηό; 10. Γύν γπλαίθεο, ίδηαο ειηθίαο, ίδηνπ ύςνπο θαη βάξνπο: ε πξώηε είλαη πην κπώδεο θαη έρεη 33% ιίπνο ζην ζώκα ηεο, ελώ ε δεύηεξε έρεη 48% ιίπνο. Η πξώηε, ζε αληίζεζε κε ηε δεύηεξε, ηξώεη ηξώεη θαη δελ παραίλεη. Γηαηί;

10 ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ (2) Ιζοδύγηα Ελέργεηας Παξαηεξείζηε ηα πην θάησ ηζνδύγηα ελέξγεηαο θαη ζεκεηώζηε πνην ηζνδύγην ζεσξείηαη αξλεηηθό, ζεηηθό θαη νπδέηεξν. Γξάςηε πνηα είλαη ε ζρέζε ηεο ελεξγεηαθήο αμίαο ηεο ηξνθήο πνπ πξνζιακβάλεηαη κε ηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο ηνπ νξγαληζκνύ θαη πσο επεξεάδεηαη ην ζσκαηηθό βάξνο ζηελ θάζε πεξίπησζε kcal Πξόζιεςε Δλέξγεηαο 2500 kcal Γαπάλε Δλέξγεηαο 2500 kcal ΠξόζιεςεΔλέξγεηαο 2000 kcal Γαπάλε Δλέξγεηαο 2500 kcal Πξόζιεςε Δλέξγεηαο 2500 kcal Γαπάλε Δλέξγεηαο.

11