ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008

2 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Περιεχόµενα Σελίδα Έκθεση Επιτροπείας 3 Εκθέσεις Ελεγκτών 4-5 Λογαριασµός αποτελεσµάτων 6 Ισολογισµός 7 Κατάσταση ταµειακής ροής 8 Σηµειώσεις στις οικονοµικές καταστάσεις 9-33

3 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Οικονοµικές Καταστάσεις Η Επιτροπεία υποβάλλει για έγκριση την έκθεση της και τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 εκεµβρίου, ραστηριότητες: Η κύρια δραστηριότητα της Εταιρείας κατά τη διάρκεια του έτους ήταν η παροχή τραπεζικών και χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών στα πλαίσια της νοµοθεσίας περί Συνεργατικών Εταιρειών, µε έµφαση την προαγωγή των αναγκών των µελών και της κοινωνικής προσφοράς και όχι του κέρδους. Αποτελέσµατα: Τα αποτελέσµατα της Εταιρείας για το έτος που έληξε στις 31 εκεµβρίου, 2008, παρουσιάζονται στην σελίδα 12 των οικονοµικών καταστάσεων. Επιτροπεία: Τα Μέλη της Επιτροπείας παρουσιάζονται στη σελίδα 1 των οικονοµικών καταστάσεων. Ελεγκτές: Οι ελεγκτές της Εταιρείας διορίζονται, µε βάση το άρθρο 19 του Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου αρ. 22/1985, όπως µετέπειτα τροποποιήθηκε. Με εντολή της Επιτροπείας, Καραβίας Πέτρος Πρόεδρος 21 Σεπτεµβρίου, 2009

4 Έκθεση ανεξάρτητου ελεγκτή οικονοµικών καταστάσεων 2008 Προς τα µέλη της Νέας Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Αγλαντζιάς Έχουµε ελέγξει τις συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις της Νέας Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Αγλαντζιάς (η Εταιρεία ), όπως παρατίθενται στις σελίδες 12 µέχρι 39, οι οποίες περιλαµβάνουν τον ισολογισµό της 31 εκεµβρίου, 2008 και τις καταστάσεις, λογαριασµού αποτελεσµάτων, αναγνωρισθέντων κερδών και ταµειακών ροών για το έτος που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και περίληψη των σηµαντικών λογιστικών αρχών και άλλων επεξηγηµατικών σηµειώσεων. Ευθύνη της ιοίκησης για τις οικονοµικές καταστάσεις Η ιοίκηση της Εταιρείας έχει την ευθύνη της ετοιµασίας και παρουσίασης αληθινών και δίκαιων οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ευθύνη αυτή περιλαµβάνει το σχεδιασµό, την εφαρµογή και την διατήρηση συστήµατος εσωτερικού ελέγχου που αφορά την ετοιµασία και αληθινή και δίκαιη παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων, απαλλαγµένων από ουσιώδεις ανακρίβειες, οι οποίες οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Η ευθύνη αυτή περιλαµβάνει επίσης την επιλογή και εφαρµογή κατάλληλων λογιστικών αρχών και τον υπολογισµό λογιστικών εκτιµήσεων, οι οποίες είναι λογικές υπό τις περιστάσεις. Ευθύνη Ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη πάνω σ αυτές τις οικονοµικές καταστάσεις µε βάση τον έλεγχο µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχο σύµφωνα µε τα ιεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν τη συµµόρφωση µας µε τους κανόνες δεοντολογίας και το σχεδιασµό και διενέργεια του ελέγχου µας, µε σκοπό να εξασφαλισθεί λογική βεβαιότητα ότι οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδεις ανακρίβειες. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για να ληφθούν ελεγκτικά αποδεικτικά στοιχεία σχετικά µε τα ποσά και τις πληροφορίες που περιλαµβάνονται στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι διαδικασίες επιλέγονται κατά την κρίση του ελεγκτή και περιλαµβάνουν την αξιολόγηση των κινδύνων για ουσιώδεις ανακρίβειες στις οικονοµικές καταστάσεις που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Για την αξιολόγηση των κινδύνων αυτών, ο ελεγκτής λαµβάνει υπόψη το σύστηµα εσωτερικού ελέγχου που αφορά στην ετοιµασία και αληθινή και

5 δίκαιη παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων της Εταιρείας, έτσι ώστε, να σχεδιάσει κατάλληλες υπό τις περιστάσεις ελεγκτικές διαδικασίες, αλλά όχι µε σκοπό να εκφέρει γνώµη για την αποτελεσµατικότητα του συστήµατος εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών που εφαρµόστηκαν και την λογικότητα των λογιστικών εκτιµήσεων που έγιναν από τη ιοίκηση, καθώς επίσης και την αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι η ελεγκτική µαρτυρία που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκής και κατάλληλη για να στηρίξει την ελεγκτική µας γνώµη. Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της οικονοµικής κατάστασης της Νέας Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Αγλαντζιάς, κατά την 31 εκεµβρίου, 2008, καθώς και της χρηµατοοικονοµικής επίδοσης και των ταµειακών ροών της, για το έτος που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και συνάδουν µε τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου αρ.22 του 1985, όπως µετέπειτα τροποποιήθηκε. Κ. Κάρµιος, FCCA ιευθυντής Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών 21 Σεπτεµβρίου, 2009

6 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΣΗΜ. Τόκοι εισπρακτέοι Τόκοι πληρωτέοι 4 ( ) ( ) Καθαρά έσοδα από τόκους Μερίσµατα ικαιώµατα και προµήθειες εισπρακτέες ικαιώµατα και προµήθειες πληρωτέες (7.145) (7.518) Άλλα έσοδα Σύνολο καθαρών εσόδων απάνες προσωπικού Αποσβέσεις Άλλα έξοδα Σύνολο εξόδων Κέρδος από εργασίες πριν από: Πρόβλεψη για επισφαλείς απαιτήσεις (63.345) ( ) Κέρδος από επανεκτίµηση ακινήτων για επένδυση Κέρδος πριν τη φορολογία Φορολογία 8 (68.417) ( ) Κέρδος έτους ========= ========= ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΘΕΝΤΩΝ ΚΕΡ ΩΝ / (ΖΗΜΙΩΝ) Επανεκτίµηση ακινήτων Αναβαλλόµενη φορολογία από επανεκτίµηση ακινήτων (89.350) ( ) Υπόλοιπο από φιλανθρωπικούς σκοπούς Προτεινόµενες εισφορές σε φιλανθρωπικούς σκοπούς ( ) ( ) Κέρδος που δεν αναγνωρίστηκε στα αποτελέσµατα Κέρδος που αναγνωρίστηκε στα αποτελέσµατα Σύνολο αναγνωρισθέντων κερδών ======== ========= Οι σηµειώσεις 1-27 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων.

7 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΣΗΜ. Μετρητά Καταθέσεις στη Σ.Κ.Τράπεζα Λτδ άνεια σε πελάτες Επενδύσεις Ακίνητα για επένδυση Ακίνητα και εξοπλισµός Λογισµικά προγράµµατα Λοιπά στοιχεία ενεργητικού Σύνολο Ενεργητικού ========== ========== ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Καταθέσεις πελατών Λοιπά στοιχεία παθητικού Σύνολο Υποχρεώσεων ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ Αποθεµατικά επανεκτίµησης Αποθεµατικό προσόδων Σύνολο Υποχρεώσεων και Ιδίων Κεφαλαίων ========== ========== Καραβίας Πέτρος Πρόεδρος Κωνσταντίνου Ντίνος Γραµµατέας Οι σηµειώσεις 1 27 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων.

8 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΣΗΜ. Ροή µετρητών από εργασίες Κέρδος πριν τη φορολογία Αναπροσαρµογή για: Αποσβέσεις Ενοίκια εισπρακτέα (13.937) (17.633) Πρόνοια για επισφαλείς απαιτήσεις ιαφορά µετατροπής σε Ευρώ Κέρδος από επανεκτίµηση ακινήτων για επένδυση (89.309) ( ) ιαγραφή χρεών (5.684) (18.262) Ζηµιά από µόνιµη µείωση αξίας επενδύσεων Κέρδος από εργασίες πριν τις αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης Αύξηση / Μείωση: ανείων εισπρακτέων ( ) ( ) Καταθέσεων πληρωτέων Λοιπά στοιχεία ενεργητικού (2.631) Λοιπά στοιχεία παθητικού Ροή µετρητών (για)/από εργασίες ( ) Πληρωµές φορολογίας (54.314) (91.755) Πληρωµές για φιλανθρωπικούς σκοπούς (58.151) (70.827) Καθαρή ροή µετρητών (για)/από εργασίες ( ) Ροή µετρητών (για)/από επενδυτικές δραστηριότητες Αγορά ακινήτων και εξοπλισµών (28.854) (47.499) Αγορά λογισµικών προγραµµάτων (19.315) (2.516) Αγορά µετοχών ( ) ( ) Ενοίκια εισπραχθέντα Καθαρή ροή µετρητών για επενδυτικές δραστηριότητες ( ) ( ) ΚΑΘΑΡΗ (ΜΕΙΩΣΗ)/ΑΥΞΗΣΗ ΣΕ ΜΕΤΡΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ ( ) ΜΕΤΡΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΜΕΤΡΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ========= ========= Οι σηµειώσεις 1-27 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων.

9 1. ΓΕΝΙΚΑ: Σύσταση Εταιρείας: Η Εταιρεία ιδρύθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1948 (αριθµός εγγραφής 265) ως Εταιρεία απεριόριστης ευθύνης δυνάµει του Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου. Τοµείς ραστηριότητας: Οι κυριότερες δραστηριότητες της Εταιρείας είναι η παροχή τραπεζικών και χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών. Όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται στην Κύπρο. Κύκλος εργασιών: Ο κύκλος εργασιών της Εταιρείας αντιπροσωπεύει έσοδα από τόκους, δικαιώµατα και προµήθειες, µερίσµατα εισπρακτέα και λοιπά έσοδα. 2. ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Οι ακόλουθες λογιστικές αρχές εφαρµόστηκαν µε συνέπεια αναφορικά µε στοιχεία που θεωρούνται ουσιώδη σε σχέση µε τις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας. (i) Βάση ετοιµασίας των οικονοµικών καταστάσεων: Οι οικονοµικές καταστάσεις, οι οποίες παρουσιάζονται σε Ευρώ, έχουν ετοιµαστεί µε βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, τα οποία εκδίδονται και υιοθετούνται από το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων, καθώς και τις Ερµηνείες που ετοιµάζονται από την αρµόδια Μόνιµη Επιτροπή του και συνάδουν µε τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου. Σε περιπτώσεις που οι νόµοι αυτοί δεν παρέχουν ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών χρησιµοποιήθηκαν οι ανάλογες πρόνοιες του περί Εταιρειών Νόµου Κεφ Όπου χρειάζεται, τα συγκριτικά στοιχεία αναπροσαρµόζονται για να συνάδουν µε τις αλλαγές στην παρουσίαση του τρέχοντος έτους. (ii) Αναγνώριση εσόδων: Οι τόκοι εισπρακτέοι αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της σχετικής χρονικής περιόδου, ούτως ώστε, να λαµβάνεται υπόψη η πραγµατική απόδοση των στοιχείων ενεργητικού που αφορούν. Τα δικαιώµατα, οι προµήθειες και άλλα έσοδα λογίζονται ως εισόδηµα στην περίοδο που καθίστανται εισπρακτέα. (iii) Μείωση αξίας στοιχείων ενεργητικού: Η λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού της Εταιρείας εξετάζεται σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού για να εξακριβωθεί κατά πόσο υπάρχει ένδειξη για µόνιµη µείωση στην αξία των στοιχείων ενεργητικού. Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ένδειξη µόνιµης µείωσης, εκτιµάται η ανακτήσιµη αξία των στοιχείων ενεργητικού. Η ανακτήσιµη αξία ενός στοιχείου ενεργητικού συνίσταται στο µεγαλύτερο µεταξύ καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας στο πλαίσιο των συνήθων συναλλαγών και της παρούσας αξίας των αναµενόµενων µελλοντικών ταµειακών ροών από τη συνεχή χρήση του στοιχείου και της πώλησης του στο τέλος της ωφέλιµης χρήσης του. Η µείωση αυτή αναγνωρίζεται ως έξοδο στο λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους.

10 (iv) Ακίνητα και εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα: Τα ιδιόκτητα ακίνητα αποτιµούνται σε εκτίµηση που έγινε µε βάση τη σηµερινή χρήση τους, από ανεξάρτητο εκτιµητή, µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις. Ο εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα αποτιµούνται σε τιµή κτήσης, µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις για τα ακίνητα, τον εξοπλισµό και τα λογισµικά προγράµµατα υπολογίζονται µε βάση τη µέθοδο της σταθερής απόσβεσης κατά τη διάρκεια της επωφελούς χρήσης τους. Τα ποσοστά αποσβέσεων που χρησιµοποιούνται είναι: Κτίρια 3% Εξοπλισµός 10-20% Λογισµικά προγράµµατα 33,33% Η γη δεν αποσβένεται. Οι επανεκτιµήσεις γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα, ώστε η εµφανιζόµενη αξία των ακινήτων στον ισολογισµό να µη διαφέρει σηµαντικά από το ποσό της δίκαιης αξίας κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Πλεονάσµατα προερχόµενα από επανεκτιµήσεις στοιχείων πάγιου ενεργητικού πιστώνονται στο αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων, το οποίο δεν είναι διαθέσιµο για διανοµή. Τα ελλείµµατα χρεώνονται στο αποθεµατικό επανεκτίµησης µέχρι το ύψος του ποσού που βρίσκεται στο αποθεµατικό επανεκτίµησης. Τυχόν ελλείµµατα από επανεκτίµηση στοιχείων πάγιου ενεργητικού, που ξεπερνούν το ύψος του αποθεµατικού επανεκτίµησης, διαγράφονται στο λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους. Κατά την πώληση στοιχείων πάγιου ενεργητικού, η διαφορά µεταξύ των καθαρών εισπράξεων και της καθαρής λογιστικής αξίας µεταφέρεται στον λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους, ενώ το σχετικό αποθεµατικό επανεκτίµησης µεταφέρεται στο αποθεµατικό προσόδων. (v) Ακίνητα για επένδυση: Η Εταιρεία έχει υιοθετήσει το ΛΠ 40 (Ακίνητα για επένδυση). Σύµφωνα µε τις πρόνοιες του ΛΠ 40, τα συγκριτικά ποσά για προηγούµενες χρήσεις δεν αναπροσαρµόζονται. Τα ακίνητα για επένδυση συµπεριλαµβάνουν επενδύσεις σε γη και κτίρια προς ενοικίαση ή µε σκοπό την αύξηση της κεφαλαιουχικής τους αξίας, παρά για χρήση των ακινήτων για σκοπούς διαχείρισης για τις εργασίες της Εταιρείας ή για µεταπώληση. Τα ακίνητα για επένδυση αναγνωρίζονται στον ισολογισµό αρχικά σε τιµή κτήσης, η οποία περιλαµβάνει και τα έξοδα που προκύπτουν από τη συναλλαγή και µετά αποτιµούνται στην αγοραία αξία τους στο τέλος του έτους. Η αγοραία αξία των ακινήτων υπολογίζεται από ανεξάρτητους εκτιµητές πριν την αφαίρεση εξόδων που θα υποστεί η Εταιρεία κατά την πώληση των ακινήτων. Το πραγµατοποιηθέν κέρδος ή ζηµιά από πώληση ακινήτων για επένδυση καταχωρείται στο λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους και αντιπροσωπεύει τα καθαρά έσοδα από την πώληση, αφού αφαιρεθεί η λογιστική αξία των ακινήτων. Το έλλειµµα ή το πλεόνασµα από την ανατίµηση ακινήτων για επένδυση, που συµπεριλαµβάνεται στο λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους, αντιπροσωπεύει τη διαφορά µεταξύ της αγοραίας αξίας στο τέλος του έτους µε την αγοραία αξία κατά την αρχή του έτους ή του κόστους των ακινήτων για επένδυση που αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους.

11 (vi) Φορολογία: Σύµφωνα µε τον Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµο µέχρι την 31 εκεµβρίου, 2002, η Εταιρεία δεν υπόκειτο σε φόρο εισοδήµατος. Υπόκειτο και συνεχίζει να υπόκειται σε έκτακτη εισφορά για την άµυνα µε βάση το σχετικό Νόµο και τους συντελεστές που ισχύουν. Από την 1 Ιανουαρίου, 2003, σύµφωνα µε τον τροποποιητικό Περί Φορολογίας Νόµο του Εισοδήµατος, η Εταιρεία υπόκειται και σε φορολογία του εισοδήµατος, για εισοδήµατα που προέρχονται από συναλλαγές µε µη µέλη, µε τους συντελεστές που ισχύουν. Γίνεται επίσης πρόβλεψη για αναβαλλόµενη φορολογία, χρησιµοποιώντας τη µέθοδο υποχρέωσης, πάνω σε όλες τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν µεταξύ της φορολογικής βάσης των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και των αντίστοιχων ποσών στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι φορολογικοί συντελεστές που θεσπίστηκαν µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού χρησιµοποιούνται για το καθορισµό της αναβαλλόµενης φορολογίας. Χρεωστικά υπόλοιπα αναβαλλόµενης φορολογίας αναγνωρίζονται στην έκταση που είναι πιθανόν ότι µελλοντικά φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιµα, έναντι των οποίων οι προσωρινές διαφορές µπορούν να χρησιµοποιηθούν. (vii) άνεια σε πελάτες: Τα δάνεια σε πελάτες παρουσιάζονται αφού αφαιρεθούν οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις που τυχόν θα προκύψουν από τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών. Γίνονται ειδικές προβλέψεις µε βάση τακτικές θεωρήσεις των δανείων εισπρακτέων. άνεια σε πελάτες διαγράφονται όταν δεν είναι πλέον εφικτή η είσπραξη τους. (viii) Επενδύσεις σε µετοχές: Την 1 η Ιανουαρίου, 2001, η Εταιρεία υιοθέτησε το ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο αρ. 39 Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίµηση. Με βάση το πρότυπο αυτό, οι επενδύσεις σε µετοχές έχουν ταξινοµηθεί ως επενδύσεις διαθέσιµες προς πώληση. Η Εταιρεία δεν διαθέτει επενδύσεις προς εµπορία, δηλαδή επενδύσεις που αποκτήθηκαν µε σκοπό τη δηµιουργία κέρδους από βραχυπρόθεσµες αυξοµειώσεις στην τιµή τους. Οι επενδύσεις καταχωρούνται αρχικά στην τιµή κτήσης τους. Επενδύσεις διαθέσιµες προς πώληση: Οι επενδύσεις διαθέσιµες προς πώληση είναι οι επενδύσεις οι οποίες δεν αποκτήθηκαν µε σκοπό τη δηµιουργία κέρδους από βραχυπρόθεσµες αυξοµειώσεις στην τιµή τους. Οι επενδύσεις αυτές καταχωρούνται αρχικά στην τιµή κτήσης τους και κατόπιν αποτιµούνται στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους. Η εκτιµηµένη δίκαιη αξία υπολογίζεται, για µεν τις επενδύσεις σε εισηγµένους τίτλους µε βάση τις τρέχουσες αγοραίες τιµές, για δε τους µη εισηγµένους τίτλους, υπολογίζεται χρησιµοποιώντας αναγνωρισµένα µοντέλα αποτίµησης που συνάδουν µε τις ειδικές συνθήκες του εκδότη. Οι αναπροσαρµογές στην αξία των επενδύσεων που είναι διαθέσιµες προς πώληση µεταφέρονται στο Αποθεµατικό Επανεκτίµησης επενδύσεων. Σε περίπτωση πώλησης, η διαφορά µεταξύ των καθαρών εισπράξεων και της λογιστικής αξίας στην οποία παρουσιάζονται οι επενδύσεις στον Ισολογισµό, µεταφέρεται στο Λογαριασµό Αποτελεσµάτων του έτους.

12 (viii) Eπενδύσεις σε µετοχές (συνέχεια): Οι επενδύσεις αποµειώνονται στην περίπτωση που η λογιστική τους αξία υπερβαίνει το ποσό που εκτιµάται ότι είναι ανακτήσιµο. Επενδύσεις διαθέσιµες προς πώληση αποµειώνονται αν η µείωση στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους είναι τόσο σηµαντική που η ανάκτηση της τιµής κόστους δεν αναµένεται στο προβλεπόµενο µέλλον. Το ποσό της ζηµιάς, λόγω αποµείωσης επενδύσεων διαθεσίµων προς πώληση, είναι η διαφορά µεταξύ της τιµής κόστους και της εκτιµηµένης δίκαιης αξίας τους. Η ζηµιά από την αποµείωση των επενδύσεων µεταφέρεται στο Λογαριασµό Αποτελεσµάτων του έτους. (ix) Σχέδια αφυπηρέτησης προσωπικού: Στην Εταιρεία λειτουργεί σχέδιο καθορισµένης εισφοράς (ταµείο προνοίας) για τους υπαλλήλους της. Το σχέδιο υποβάλλει τους δικούς του ελεγµένους λογαριασµούς. Οι συνεισφορές της Εταιρείας χρεώνονται στο λογαριασµό αποτελεσµάτων του έτους. (x) Μετρητά και ισοδύναµα: Τα µετρητά και ισοδύναµα µετρητών για σκοπούς της Κατάστασης Ταµειακής ροής αποτελούνται από µετρητά στο ταµείο και τράπεζα, τραπεζικά παρατραβήγµατα και άλλες ισοδύναµες αξίες που είναι άµεσα ρευστοποιήσιµες. (xi) Χρηµατοοικονοµικά µέσα εκτός ισολογισµού: Τα χρηµατοοικονοµικά µέσα εκτός ισολογισµού περιλαµβάνουν κυρίως εγγυητικές επιστολές που η Εταιρεία προσφέρει σε τρίτους. Οι εγγυήσεις αυτές είναι επαρκώς εξασφαλισµένες και η πιθανότητα ενδεχόµενων υποχρεώσεων πέραν του ποσού της εξασφάλισης κρίνεται περιορισµένη. (xii) Γεγονότα µεταγενέστερα του ισολογισµού: Στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού αναπροσαρµόζονται για γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περίοδο από την ηµεροµηνία του ισολογισµού, µέχρι την ηµεροµηνία έγκρισης των οικονοµικών απολογισµών από την Επιτροπεία, όταν τα γεγονότα αυτά προσφέρουν πρόσθετες πληροφορίες για την εκτίµηση ποσών σχετικών µε υφιστάµενες καταστάσεις κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού.

13 3. ΤΟΚΟΙ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΙ: Από δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Από καταθέσεις εισπρακτέες ========= ======== Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο (Γενικό) 5,57% 5,73% ========= ======== Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο δανείων σε πελάτες 6,32% 6,54% Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο καταθέσεων εισπρακτέων 3,26% 3,48% ========= ======== 4. ΤΟΚΟΙ ΠΛΗΡΩΤΕΟΙ: Σε καταθέσεις πελατών ======== ======== Μέσο πληρωτέο επιτόκιο 3,48% 3,23% ======== ======== 5. ΑΛΛΑ ΕΣΟ Α: Κυβερνητική Χορηγία (σηµ. α) Ενοίκια εισπρακτέα ιάφορα άλλα έσοδα ======== ======= (α) Το πιο πάνω ποσόν παραχωρήθηκε στην Εταιρεία στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδίου αναδιάρθρωσης του Συνεργατικού Κινήµατος, που απορρέει από τις κοινοτικές οδηγίες για Πιστωτικά Ιδρύµατα, βάση του οποίου η Κυπριακή ηµοκρατία παραχώρησε ενισχύσεις στα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα σύµφωνα µε τον Περί Ελέγχου των ηµοσίων Ενισχύσεων Νόµο, καθώς και τον Κανονισµό 69/2001 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

14 6. ΑΠΑΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: Αποδοχές προσωπικού Εισφορές εργοδότη Άλλα έξοδα προσωπικού ========= ======= Ο µέσος όρος του αριθµού των υπαλλήλων που εργοδοτούσε η Εταιρεία κατά το 2008 ανέρχεται σε 25 (25 για το 2007). Στην Εταιρεία λειτουργεί σχέδιο ωφεληµάτων αφυπηρέτησης καθορισµένης εισφοράς (ταµείο προνοίας) για τους υπαλλήλους της. 7. ΑΛΛΑ ΕΞΟ Α: Ταµείο αλληλεγγύης, στήριξης και ανάπτυξης ΣΠΙ Ταµείο Προστασίας Καταθέσεων Σ.Ε Έξοδα παραστάσεως Έξοδα µηχανογράφησης Προβολή και δηµοσιότητα Εκδηλώσεις 60 χρόνων Αµοιβή ελεγκτών (σηµ. α) Αµοιβή µελών της Επιτροπείας (σηµ. β) ιάφορα άλλα έξοδα ======= ======= (α) Αµοιβή ελεγκτών: Η αµοιβή Ελεγκτών πληρώνεται στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών σύµφωνα µε το Άρθρο 56(2) των Περί Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών Κανονισµών του 1985, όπως µετέπειτα τροποποιήθηκαν µε τους Περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικούς) Κανονισµούς. (β) Αµοιβή µελών της Επιτροπείας: Η αµοιβή των µελών της Επιτροπείας αφορά δικαιώµατα που πληρώνονται σε µέλη της, για κάλυψη εξόδων τους σχετικά µε την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

15 8. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ: Η χρέωση για φορολογία βασίζεται στο κέρδος έτους από συναλλαγές µε µη µέλη, όπως αναπροσαρµόστηκε για φορολογικούς σκοπούς και αποτελείται από τα πιο κάτω: Εταιρικός φόρος Έκτακτη Αµυντική Εισφορά Αναβαλλόµενη φορολογία (σηµ. 18(α) ======= ======= Σύµφωνα µε τον Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµο, µέχρι 31 εκεµβρίου, 2002, η Εταιρεία δεν υπόκειτο σε εταιρικό φόρο. Υπόκειτο σε έκτακτη εισφορά για την άµυνα, µε βάση το σχετικό Νόµο και τους συντελεστές που ίσχυαν. Από την 1 Ιανουαρίου, 2003, η Εταιρεία µε βάση τον τροποποιητικό Νόµο Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος υπόκειται σε Εταιρικό Φόρο µε συντελεστή 10%, για εισοδήµατα που προκύπτουν από συναλλαγές µε µη µέλη. Επίσης από την 1 Ιανουαρίου, 2003, καταργήθηκε η εισφορά για άµυνα πάνω στα κέρδη και επιβάλλεται µόνο για ενοίκια εισπρακτέα, τόκους εισπρακτέους και µερίσµατα εισπρακτέα µε βάση τον σχετικό Νόµο και τους ισχύοντες συντελεστές. Η αριθµητική συµφωνία µεταξύ της φορολογίας και του αποτελέσµατος του λογιστικού κέρδους πολλαπλασιαζόµενο µε τους ισχύοντες συντελεστές είναι ως εξής: Λογιστικό κέρδος πριν τη φορολογία Μείον: Λογιστικό κέρδος από συναλλαγές µε µέλη ( ) ( ) Λογιστική ζηµιά από συναλλαγές µε µη µέλη ======== ======= Φορολογία σύµφωνα µε τους ισχύοντες συντελεστές για εταιρικό φόρο Φορολογική επίδραση εισοδηµάτων που υπόκεινται σε έκτακτη αµυντική 3% Φορολογική επίδραση εξόδων που δεν εκπίπτουν Φορολογική επίδραση εκπτώσεων και εσόδων που δεν υπόκεινται σε φορολογία (13.679) (24.995) Αναβαλλόµενη φορολογία Χρέωση έτους ======== =======

16 8. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ (συνέχεια): Η επιστρεπτέα φορολογία όπως παρουσιάζεται στη σηµείωση 16 του ισολογισµού αναλύεται όπως πιο κάτω: Εταιρικός φόρος Έκτακτη αµυντική εισφορά ======= ======= 9. ΚΕΡ ΟΣ ΕΤΟΥΣ: Το καθαρό κέρδος έτους διανέµεται µε βάση το άρθρο 41 του Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου και του άρθρου 8 των ειδικών κανονισµών της Εταιρείας όπως πιο κάτω: ιανοµή κερδών: Προτεινόµενες εισφορές για Φιλανθρ. Σκοπούς Αποθεµατικό Προσόδων ======== ======= 10. ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΤΗ Σ.Κ.ΤΡΑΠΕΖΑ ΛΤ.: Οι καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ., περιλαµβάνουν τις υποχρεωτικές καταθέσεις για σκοπούς ρευστότητας ή και επιπρόσθετες τοποθετήσεις για πλεονάσµατα ρευστών διαθεσίµων και παρουσιάζονται όπως πιο κάτω: Τρεχούµενος Προειδοποίησης Προθεσµίας εδουλευµένοι τόκοι ========= =========

17 11. ΑΝΕΙΑ ΣΕ ΠΕΛΑΤΕΣ: Τρεχούµενοι Τακτής Προθεσµίας Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις ( ) ( ) ========== ========= Ειδική πρόνοια για επισφαλείς απαιτήσεις: 1 Ιανουαρίου Προβλέψεις έτους Μείωση προβλέψεων προηγ. ετών ( ) ( ) ιαγραφές (5.684) (18.262) εκεµβρίου ======== ======== 12. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ: Εισηγµένες: Επενδύσεις σε εισηγµένες εταιρείες Μη εισηγµένες: Επενδύσεις σε Συνεργατικές Εταιρείες ======== ======== Οι πιο πάνω επενδύσεις αφορούν επενδύσεις σε µετοχές και η κίνηση έτους παρουσιάζεται όπως πιο κάτω: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου ιαφορά από µετατροπή σε Ευρώ (204) --- ιάθεση µετοχών Π.Σ.Ε.Α.Υ. Λτδ (1.059) --- Αγορές Αναπροσαρµογή στη δίκαιη αξία (1.001) (21) Υπόλοιπο 31 εκεµβρίου ======== ========

18 12. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ (συνέχεια): (i) Επενδύσεις σε Εισηγµένες Εταιρείες Οι επενδύσεις σε εισηγµένες Εταιρείες παρουσιάζονται στη δίκαιη αξία τους, όπως προνοεί το ΛΠ 39 και η αξία καθορίστηκε σύµφωνα µε την επίσηµη τιµή κλεισίµατος του χρηµατιστηρίου Κύπρου στις 31 εκεµβρίου, (ii) Επένδυση σε ηµόσια Εταιρεία µη εισηγµένη: Επενδυτικό Συγκρότηµα Συνεργατικών Εταιρειών Λευκόνοικο Λτδ: Η συµµετοχή στο µετοχικό κεφάλαιο της πιο πάνω εταιρείας, που ανέρχεται σε µετοχές ονοµαστικής αξίας 1,71, που αποκτήθηκαν κατά την ίδρυση της. Η επένδυση αυτή, παρουσιάζεται σε εύλογη αξία, σύµφωνα µε τις πρόνοιες του.λ.π. αρ. 39 Χρηµατοοικονοµικά µέσα Αναγνώριση και Αποτίµηση. (iii) Επενδύσεις σε Συνεργατικές Εταιρείες: Οι επενδύσεις σε Συνεργατικές Εταιρείες παρουσιάζονται σε τιµή κτήσης, η οποία καθορίζεται και σαν η δίκαιη αξία τους. Με βάση το Νόµο Περί Συνεργατικών Εταιρειών και τους θεσµούς που εκδόθηκαν δυνάµει του Νόµου αυτού, δεν επιτρέπεται η εµπορία των µετοχών. Έναντι των 124 µετοχών ονοµαστικής αξίας 8,54 η κάθε µία, που κατέχονταν στην Παγκύπρια Συνεργατική Εταιρεία Ασφαλιστικών Υπηρεσιών Λτδ., το 2007, παραχωρήθηκαν το 2008, 495 µετοχές της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ., ονοµαστικής αξίας 8,54 εκάστη. Στις 1/11/2007, εκδόθηκε διάταγµα της Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών για διάλυση της Παγκύπριας Συνεργατικής Εταιρείας Ασφαλιστικών Υπηρεσιών Λτδ., και συγχώνευση της µε την Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ. 13. ΑΚΙΝΗΤΑ ΓΙΑ ΕΠΕΝ ΥΣΗ: Τιµή Επανεκτίµησης: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Πλεόνασµα από επανεκτίµηση ======== =======

19 14. ΑΚΙΝΗΤΑ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ: Ιδιόκτητη Ακίνητη Περιουσία Εξοπλισµός Οχήµατα Σύνολο Σύνολο Τιµή κτήσης ή επανεκτίµησης: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Επανεκτίµηση ακίνητης περιουσίας Αποσβέσεις: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Επιβάρυνση έτους Επανεκτίµηση ακίνητης περιουσίας (35.676) (35.676) (33.830) Καθαρή λογιστική αξία: 31 εκεµβρίου ========= ======= ======== ========= ========= 15. ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ: Τιµή κτήσης: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Αποσβέσεις Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Επιβάρυνση έτους Καθαρή λογιστική αξία 31 εκεµβρίου ======= ======= 16. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ: Φορολογία επιστρεπτέα (σηµ. 8) ιάφοροι χρεώστες ======== ========

20 17. ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΠΕΛΑΤΩΝ: Τρεχούµενοι Όψεως Προειδοποίησης Σχολικές Προθεσµίας εδουλευµένοι τόκοι ========== ========== 18. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ: Πρόνοια για φιλανθρωπικούς και δηµόσιους σκοπούς Αναβαλλόµενη φορολογία (σηµ.α) Αποκοπές άµυνας από τόκους και µερίσµατα Άλλοι πιστωτές και οφειλόµενα έξοδα ======== ======== (α) Αναβαλλόµενη φορολογία: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Χρέωση/(Πίστωση) στο αποθεµατικό επανεκτίµησης (σηµ. 19) Χρέωση στο Λογαριασµό Αποτελεσµάτων (σηµ. 8) Υπόλοιπο 31 εκεµβρίου ======== ======= Το υπόλοιπο της αναβαλλόµενης φορολογίας αφορά: Επανεκτίµηση ακινήτων για χρήση Επανεκτίµηση ακινήτων για επένδυση ιαφορά φορολογικών εκπτώσεων από λογιστικές αποσβέσεις (5.658) (5.170) ======= ========

21 19. ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΠΑΝΕΚΤΙΜΗΣΗΣ: Αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Επανεκτίµηση ακινήτων Αναβαλλόµενη φορολογία (89.350) ( ) Μεταφορά στο αποθεµατικό προσόδων για: Αποσβέσεις επανεκτιµηµένης αξίας (19.391) (2.592) Υπόλοιπο 31 εκεµβρίου ======== ======== 20. ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟ ΩΝ: Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Από διανοµή Καθαρών Κερδών έτους Μεταφορά από φιλανθρωπικούς σκοπούς Μεταφορά από αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων για : Αποσβέσεις επανεκτιµηµένης αξίας Υπόλοιπο 31 εκεµβρίου ======== ======== Το Αποθεµατικό Προσόδων δηµιουργείται δυνάµει του άρθρου 41(1) του Νόµου Περί Συνεργατικών Εταιρειών (Ν.22/85). Με βάσει το άρθρο αρ. 8 των Ειδικών Κανονισµών της Εταιρείας για διανοµή κερδών, το αποθεµατικό αυτό δεν είναι διαθέσιµο για διανοµή. 21. ΜΕΤΡΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ: Τα µετρητά και ισοδύναµα, που περιλαµβάνονται στην Κατάσταση Ταµειακής Ροής, αποτελούνται από τα ακόλουθα ποσά του Ισολογισµού. Μετρητά στα Ταµεία Καταθέσεις στη Σ.Κ.Τράπεζα Λτδ ========= =========

22 22. ΕΝ ΕΧΟΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΕΙΛΗΜΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ: (α) Ενδεχόµενες υποχρεώσεις από εγγυήσεις για λογαριασµό πελατών: Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της, η Εταιρεία εκδίδει εγγυητικές επιστολές, οι οποίες παραχωρούνται έναντι δέσµευσης αντίστοιχου ποσού κατάθεσης ή εµπράγµατης εξασφάλισης. Το συνολικό ποσό που εκκρεµεί στο τέλος της περιόδου είναι: Ενδεχόµενες υποχρεώσεις για εγγυητικές ====== ====== (β) Ανειληµµένες υποχρεώσεις από εγκριµένα όρια χορηγήσεων: Οι ανειληµµένες υποχρεώσεις από εγκριµένα όρια χορηγήσεων, αφορούν: (i) εγκριµένα όρια πίστωσης για διευκολύνσεις των πελατών της, που είχαν εγκριθεί αλλά δεν χρησιµοποιήθηκαν από τους πελάτες µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Τα όρια αυτά παραχωρούνται για συγκεκριµένη χρονική περίοδο, επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα και µπορούν να ακυρωθούν από την Εταιρεία ανά πάσα στιγµή. (ii) υπόλοιπα εκδοθέντων και µη καταβληθέντων ποσών δανείων τακτής προθεσµίας (δάνεια µε σταδιακή έκδοση ποσών). Το συνολικό ποσό που εκκρεµεί στο τέλος της περιόδου είναι: Ανειληµµένες υποχρεώσεις για όρια χορηγήσεων Ανειληµµένες υποχρεώσεις για δάνεια ======== ======== 23. ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΜΕΛΩΝ: Η Εταιρεία είναι Συνεργατικό Ίδρυµα απεριορίστου ευθύνης και τα µέλη του, σύµφωνα µε τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου αρ. 22 του 1985, όπως µετέπειτα τροποποιήθηκε, ευθύνονται απεριόριστα έναντι των υποχρεώσεων της. Μέλη της δύνανται να είναι µόνο φυσικά πρόσωπα, τα οποία έχουν συµπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας τους και πληρούν τους όρους που καθορίζονται από το Νόµο αρ. 22/1985 και τους συναφείς Θεσµούς, καθώς και τους Ειδικούς Κανονισµούς της Εταιρείας. Κατά την 31/12/2008, η Εταιρεία είχε εγγεγραµµένα µέλη (6.727 για το 2007). Σύµφωνα µε τους περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους, κάθε µέλος έχει δικαίωµα µιας µόνο ψήφου.

23 23. ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΜΕΛΩΝ (συνέχεια): Κίνηση αριθµού µελών: Μέλη Μέλη 1/1/ Εγγραφή νέων µελών /12/ ====== ====== 24. ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝ Ε ΕΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οι χορηγίες σε µέλη της Επιτροπείας και σε συνδεδεµένα µε αυτά πρόσωπα αφορούν παραχωρήσεις δανείων και ανέρχονται στις 31 εκεµβρίου, (2007: ). Τα συνδεδεµένα πρόσωπα περιλαµβάνουν τους συζύγους, τα τέκνα και εταιρείες στις οποίες µέλος της Επιτροπείας κατέχει, άµεσα ή έµµεσα 20% του δικαιώµατος ψήφου. 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ: Οι πιο σηµαντικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται η Εταιρεία είναι ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος αγοράς και ο κίνδυνος ρευστότητας. Η Εταιρεία έχει θεσπίσει ένα πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων, όπου κεντρική θέση κατέχει η αξιόπιστη µέτρηση των χρηµατοοικονοµικών κινδύνων. Οι τρόποι αντιµετώπισης τους επεξηγούνται πιο κάτω: (α) Πιστωτικός κίνδυνος: Ο πιστωτικός κίνδυνος απορρέει από την αδυναµία αποπληρωµής των δανείων και άλλων χορηγήσεων και τη µη τήρηση από τους πελάτες των συµβατικών υποχρεώσεων τους. Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων παρακολουθείται σε συστηµατική βάση και δηµιουργούνται προβλέψεις για αποµείωση αξίας για συγκεκριµένες προβλεπόµενες ή άλλες ζηµιές που πιθανόν να υπάρχουν σ αυτό. Η Εταιρεία εφαρµόζει αποτελεσµατικούς ελέγχους και διαδικασίες και λαµβάνει επαρκείς εξασφαλίσεις, έτσι ώστε, η πιθανότητα ζηµιών από πιστωτικό κίνδυνο να ελαχιστοποιείται. Όπως παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα το 91,93% (2007: 91,52%) των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες είναι εξασφαλισµένα µε υποθήκες ακινήτων, µε δεσµεύσεις καταθέσεων και µε κυβερνητικές εγγυήσεις και συνεπώς ο πιστωτικός κίνδυνος είναι περιορισµένος. Ανάλυση δανείων κατά είδος εξασφάλισης: άνεια µε κυβερνητική εγγύηση άνεια µε δέσµευση καταθέσεων άνεια µε υποθήκες Άλλα δάνεια ======= =======

24 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Η Εταιρεία µεριµνά επίσης για την ικανοποιητική διασπορά του πιστωτικού κινδύνου στους διάφορους κλάδους της οικονοµίας. Η κατανοµή του συνόλου των χορηγήσεων στους διάφορους κλάδους της οικονοµίας έχει ως ακολούθως: ηµόσιοι οργανισµοί Εµπόριο και βιοµηχανία Οικιστικά Γεωργία Λοιποί κλάδοι ======= ======= Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου: Υπάρχουν περιορισµοί στη συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου από τον Περί Τραπεζικών Εργασιών Νόµο της Κύπρου και τη σχετική οδηγία που εκδόθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Σύµφωνα µε αυτούς τους περιορισµούς, οι τράπεζες δεν δικαιούνται να δανείζουν περισσότερο από το 25% της κεφαλαιακής τους βάσης σε ένα πελάτη και στα συνδεδεµένα µε αυτόν πρόσωπα. Επιπρόσθετα, ο συνολικός δανεισµός σε πελάτες και στα συνδεδεµένα µε αυτόν πρόσωπα, που οι υποχρεώσεις τους ξεπερνούν το 10% της κεφαλαιακής βάσης της Τράπεζας, δεν µπορεί να ξεπερνά σε σύνολο οκτώ φορές της κεφαλαιακή βάση. Η Εταιρεία συµµορφώνεται πλήρως µε τους δύο περιορισµούς. Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τη λήψη των εξασφαλίσεων: Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει το χείριστο σενάριο έκθεσης της Εταιρείας σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τις ληφθείσες εξασφαλίσεις. Για να εκτιµηθεί η επίδραση του κινδύνου όπως παρατίθεται πιο πάνω, για τα εντός ισολογισµού περιουσιακά στοιχεία χρησιµοποιήθηκαν τα λογιστικά υπόλοιπα, όπως αυτά εµφανίζονται στον ισολογισµό.

25 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο: Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ Καταθέσεις σε άλλα Σ.Π.Ι άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση Άλλα εισπρακτέα Σύνολο στον ισολογισµό Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Ανειληµµένες υποχρεώσεις Σύνολο εκτός ισολογισµού Συνολική έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο ======= ====== άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες: Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την ποιότητα των χορηγήσεων της Εταιρείας: Ενήµερα Σε καθυστέρηση αλλά όχι αποµοιωµένα Σύνολο πριν από προβλέψεις Προβλέψεις (1.987) (1.929) Σύνολο µετά από προβλέψεις ====== ====== Πιστοληπτική διαβάθµιση Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει ανάλυση ανά συντελεστή διαβάθµισης των καταθέσεων στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ και των τοποθετήσεων σε άλλες τράπεζες, στις 31 εκεµβρίου, 2008 και 2007 βάσει αξιολογήσεων του Οίκου Moody s.

26 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): 2008 Καταθέσεις στη Τοποθετήσεις σε Συν. Κεντρική άλλες τράπεζες Σύνολο Α- έως Α Χωρίς διαβάθµιση ======== ======== ======= 2007 Καταθέσεις στη Τοποθετήσεις σε Συν. Κεντρική άλλες τράπεζες Σύνολο Α- έως Α Χωρίς διαβάθµιση ======= ======= ======= Κίνδυνος αγοράς: Ο κίνδυνος αυτός πηγάζει από τυχόν αρνητικές µεταβολές στις τιµές ξένου συναλλάγµατος, των επιτοκίων, των τιµών των µετοχών και άλλων αξιών που προκαλούν ζηµιές. Η διαχείριση του κινδύνου αυτού γίνεται από τη ιεύθυνση της Εταιρείας, ώστε να βρίσκεται µέσα σε αποδεκτά όρια. Για αντιµετώπιση του κινδύνου από αλλαγές στα επιτόκια και στις τιµές ξένου συναλλάγµατος, η Επιτροπή ιαχείρισης των Περιουσιακών Στοιχείων/Υποχρεώσεων της Εταιρείας έχει καθορίσει συγκεκριµένη στρατηγική και έχει θέσει αυστηρά όρια ανοικτής θέσης για κάθε κίνδυνο. Οι αναλύσεις στοιχείων σχετικά µε τη θέση της Εταιρείας όσον αφορά τον κίνδυνο από µεταβολές στις τιµές συναλλάγµατος, τον κίνδυνο επιτοκίων και τον κίνδυνο τιµών των µετοχών παρουσιάζονται πιο κάτω: Συναλλαγµατικός κίνδυνος: Ο συναλλαγµατικός κίνδυνος, είναι ο κίνδυνος ζηµιάς από δυσµενείς µεταβολές στις τιµές συναλλάγµατος όταν υπάρχει καθαρή θέση (περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων) σε ένα ή περισσότερα ξένα νοµίσµατα. Η ιεύθυνση της Εταιρείας καθορίζει όρια για την ανοικτή συναλλαγµατική θέση, τόσο στο κλείσιµο της ηµέρας, όσο και κατά τη διάρκεια της ηµέρας για όλα τα νοµίσµατα συνολικά και ξεχωριστά ανά νόµισµα, τα οποία παρακολουθούνται σε συνεχή βάση.

27 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Οι πιο κάτω πίνακες παρουσιάζουν την έκθεση της Εταιρείας σε συναλλαγµατικό κίνδυνο ο οποίος προέρχεται από τις υπάρχουσες ανοικτές συναλλαγµατικές θέσεις. Η ανάλυση ευαισθησίας βασίζεται σε ιστορικές διακυµάνσεις των τιµών συναλλάγµατος για τον υπολογισµό στων πιθανών µεταβολών στις τιµές συναλλάγµατος έναντι του Ευρώ ολάρια Ευρώ Αµερικής Αγγλικές λίρες Σύνολο Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα για επένδυση Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Υποχρεώσεις: ολάρια Ευρώ Αµερικής Αγγλικές λίρες Σύνολο Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή θέση ισολογισµού Καθαρή συναλλαγµατική θέση ======== ======== ======== Ανάλυση ευαισθησίας: Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία +% 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη 0,0 0,0 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία -% -5,0% -4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη 0,0 0,0

28 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): 2007 ολάρια Ευρώ Αµερικής Αγγλικές λίρες Σύνολο Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα για επένδυση Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσιακών στοιχείων ολάρια Ευρώ Αµερικής Αγγλικές λίρες Σύνολο Υποχρεώσεις: Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή θέση ισολογισµού Καθαρή συναλλαγµατική θέση ======== ======== ======== Ανάλυση ευαισθησίας: Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία +% 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη 0,0 0,0 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία -% -5,0% -4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη 0,0 0,0

29 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Κίνδυνος επιτοκίων: Ο κίνδυνος επιτοκίων είναι ο κίνδυνος µείωσης της αξίας των χρηµατοοικονοµικών µέσων ή καθαρών εσόδων από τόκους λόγω δυσµενών µεταβολών στα επιτόκια της αγοράς. Ο κίνδυνος επιτοκίων προκύπτει λόγω του ετεροχρονισµού στην αναπροσαρµογή των επιτοκίων σε περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις. Η Εταιρεία παρακολουθεί σε συνεχή βάση τις µεταβολές επιτοκίων και το συσχετισµό των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που υπόκεινται σε µεταβολή επιτοκίων ή έχουν σταθερό επιτόκιο και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη διαχείριση του κινδύνου αυτού. Οι ακόλουθοι πίνακες παρουσιάζουν την έκθεση της Εταιρείας στον κίνδυνο επιτοκίων. Στους πίνακες παρουσιάζονται σε λογιστική αξία τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις της Εταιρείας µε βάση την ηµεροµηνία αναπροσαρµογής του επιτοκίου για τα στοιχεία κυµαινόµενου επιτοκίου ή την ηµεροµηνία λήξης για τα στοιχεία σταθερού επιτοκίου. Σε πρώτη Εντός Μεταξύ Πέραν Μη τοκοζήτηση τριών τριών ενός φόροι Σύνολο µηνών µηνών έτους λ/σµοί και ενός έτους Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Σ.Κ.Τ.Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις Ακίνητα για επένδυση Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσίας Υποχρεώσεις Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Καθαρή θέση (9.900) (49.836) Καθαρή συσσωρευτική θέση ======== ======= ======== ======= ========

30 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Σε πρώτη Εντός Μεταξύ Πέραν Μη τοκοζήτηση τριών τριών ενός φόροι Σύνολο µηνών µηνών έτους λ/σµοί και ενός έτους Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Σ.Κ.Τ.Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις Ακίνητα για επένδυση Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσίας Υποχρεώσεις Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Καθαρή θέση (12.675) (39.681) Καθαρή συσσωρευτική θέση ======= ======= ======== ======= ======== Ανάλυση ευαισθησίας Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει στην επίδραση στα καθαρά έσοδα από τόκους για περίοδο ενός έτους ως αποτέλεσµα λογικά αναµενόµενων µεταβολών στα επιτόκια του Ευρώ. Ευρώ ,5% σε όλα τα νοµίσµατα 178-0,5% σε όλα τα νοµίσµατα (178) ,5% σε όλα τα νοµίσµατα 126-0,5% σε όλα τα νοµίσµατα (126) Κίνδυνος τιµών Ο κίνδυνος τιµών προκύπτει από δυσµενείς µεταβολές στις τρέχουσες τιµές των επενδύσεων σε µετοχές που κατεχει η Εταιρεία. Η Εταιρεία επενδύει στο Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου (Χ.Α.Κ.) και οι µεταβολές στις τιµές αυτών των επενδύσεων καταχωρούνται στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων της Εταιρείας. Σε πιθανή µεταβολή του δείκτη τιµών του Χ.Α.Κ. κατά ±25%, η επίδραση στα καθαρά κέρδη για το 2008 υπολογίζεται σε απόλυτες τιµές σε 140.

31 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Κίνδυνος ρευστότητας: Ο κίνδυνος ρευστότητας αναφέρεται σε πιθανές ζηµιές που µπορεί να προκύψουν από ενδεχόµενη αδυναµία της Εταιρείας να αντεπεξέλθει άµεσα στις τρέχουσες ταµειακές υποχρεώσεις της ή από συσσωρεύσεις ψηλών ποσοστών ρευστών διαθεσίµων. Η Εταιρεία παρακολουθεί τη ρευστότητα σε ηµερήσια βάση και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιµετώπιση του κινδύνου αυτού. Στους πιο κάτω πίνακες ρευστότητας παρουσιάζεται ανάλυση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων µε βάση τη λήξη τους: Σε πρώτη Εντός Μεταξύ Μεταξύ Πέραν τωνζήτηση τριών τριών ενός και πέντε ετών Σύνολο µηνών µηνών πέντε και ενός ετών έτους Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Σ.Κ.Τ.Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Ακίνητα για επένδυση Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσίας Υποχρεώσεις Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Καθαρή θέση (14.834) (9.372) (41.689) Καθαρή συσσωρευτική θέση (14.834) (24.206) (65.895) (19.032) ======= ======= ======== ======= ========

32 25. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ (συνέχεια): Σε πρώτη Εντός Μεταξύ Μεταξύ Πέραν τωνζήτηση τριών τριών ενός και πέντε ετών Σύνολο µηνών µηνών πέντε και ενός ετών έτους Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις στη Σ.Κ.Τ.Λτδ Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες άνεια και άλλες χορηγήσεις Ακίνητα για επένδυση Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσίας Υποχρεώσεις Καταθέσεις και άλλοι λ/σµοί πελατών Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων Καθαρή θέση (15.372) (12.343) (32.216) Καθαρή συσσωρευτική θέση (15.372) (27.715) (59.931) (13.031) ======= ======= ======== ======= ======== Οι πίνακες κινδύνου ρευστότητας έχουν ετοιµασθεί µε βάση τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, τα οποία προβλέπουν ότι η καταχώρηση σε περιόδους βασίζεται στην εναποµένουσα περίοδο από την ηµεροµηνία του ισολογισµού µέχρι τη λήξη της. Η εποπτική αρχή καθορίζει δείκτες αξιολόγησης για το καθαρό άνοιγµα ρευστότητας εντός ενός µηνός µε βάση δικά της κριτήρια. Κίνδυνος διαχείρισης κεφαλαίου: Η κεφαλαιακή επάρκεια της Εταιρείας παρακολουθείται από τη ιεύθυνση της Εταιρείας ανά εξάµηνο, µε βάση τις οδηγίες της Επιτροπής της Υ.Ε.Α.Σ.Ε, όπως αυτές έχουν υιοθετηθεί από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Η απαιτούµενη πληροφόρηση υποβάλλεται ανά εξάµηνο στην Υ.Ε.Α.Σ.Ε. Τον Ιανουάριο του 2008, η Επιτροπή της Υ.Ε.Α.Σ.Ε. εξέδωσε κανονιστική απόφαση προς τα Σ.Π.Ι. για τον υπολογισµό των κεφαλαιακών απαιτήσεων και των µεγάλων χρηµατοοικονοµικών ανοιγµάτων ('Βασιλεία ΙΙ'), υιοθετώντας έτσι τις πρόνοιες της Νέας Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ('Νέα Οδηγία'). Κατά τα έτη 2008 και 2007, η Εταιρεία συµµορφώθηκε µε όλες τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, όπως παρουσιάζεται πιο κάτω: