RLDE Abstracts TRACKS: 1. Mapping Language Diversity: Cultures, Countries, Communities, and Institutions

Transcript

1 RLDE 2015 s TRACKS: 1. Mapping Language Diversity: Cultures, Countries, Communities, and Institutions 2. Languages in Context: Heritage Languages, Languages in Diaspora, Immigrant, Minority, Indigenous Languages 3. Continua of Language Diversity: Linguistic Transformations, Translanguaging, Biliteracy, Plurilingualism 4. Language Policy and Planning 5. Language Assessment, Standards, and Testing 6. Literacy, Multiliteracies, Multimodalities 7. Language Contexts, E-contexts and Hybrid Contexts 8. Pedagogical Orientations 9. Language, Diversity and Identity 10. Research Methodology 11. Literacy, Language Diversity & Technology 12. Education of Roma Students 13. Students with Special Abilities 14. Greek Diaspora 15. Preschool Students 16. Diversity and Corpus Analysis 17. Muslim minority

2 Fiday May 29, 2015 SESSION A/ ΜΕΡΟΣ Α Παρασκευή, 29 Μαΐου, Title: Greek-Spanish community: the maintenance of the Spanish language in the mixed families Presentation: , MAIN AUDITORIUM A : Anastasia-Olga Tzirides, Aristotle University of Thessaloniki, Greece The aim of the present paper is the study of the language maintenance of the Spanish language in the context of the Greek-Spanish families. Particularly, we aim to explore the thoughts, perceptions and attitudes of Spanish parents of Greek-Spanish families, with regard to their language and bilingualism, the language ability and the use of Spanish in the family, as well as to examine the use of any practices of reinforcement of the Spanish language. To study these issues, a qualitative research was conducted, using as a tool the semi-structured interviews and having as a sample seven Greek-Spanish families from the region of Thessaloniki. The data collected from the interviews were subjected to thematic content analysis. According to the survey results, parents are positive towards bilingualism and they advocate language maintenance. The Spanish language has a special emotional and utilitarian value to Spanish parents, but also a remarkable position in the Greek environment. However, in the context of the home, most families use Greek as their main language, while Spanish is usually, but not always, used among children and the Spanish parent. In order to strengthen the Spanish language, they apply certain practices within their families, such as visits to Spain, contacts with Spanish relatives and friends, reading Spanish books and fairy tales, etc. As a result, a partial language maintenance is currently being observed, especially in families which have grown-up children, which speak Spanish almost as fluently as Greek. Nevertheless, in overall, a tendency of language shift towards Greek is observed, due to the fact that the practices and the efforts to strengthen Spanish become weaker over the years. The question is what can be done to optimize the desire and positive attitude of parents in favor of the Spanish language maintenance. 2

3 Title: Plurilingualism: Case Study Research on the less known four-language educational program of Val D Aran (Catalonia, Spain). Presentation of the attitudes of the students towards the multilingual education and the multicultural reality of their region. Presentation: , MAIN AUDITORIUM B : Aikaterini Stampolaki, Hellenic Open University, Germany International scholarly researches around multilingual education explore the attitudes of students around the multilingual educational systems or the relationship of language and identity that the students declare. But they explore less the relationship of multilingual education and the development of the cultural identity and the attitudes of students to the multicultural reality of their region.this case study presents the barely known multilingual education of Val D ' Aran (Catalonia, Spain), which uses two local minority official languages: Aranes (Occitan language) and Catalan, as well as Spanish and French as medium of instruction in the curriculum. The case study examines the perceptions of native students (born in the Val d'aran) and non-native students towards to the multilingual educational model, their cultural identity and their views about the local language and society. Of particular interest in this region is the largest percentage of the immigrants compared to the natives. This investigation belongs to the category of Empirical Descriptive Research. Research tool: 2 Surveys in which the majority of the questions were closed-ended. The methodology was based on primary research with sample survey investigation of the attitudes of 66 students (60% of all students) aged years old, who attended the secondary public school (academic year ) of Val d ' Aran. The main findings of the research are the following: Multilingual Environment. Multilingualism with high use of the different languages in the everyday life of the students. Multiple National/Cultural Identities. Bilingual and threelingual students do not necessarily choose two or three identities, something that shows that do not necessarily identify national or cultural identity with the use of one language. Also the place of birth does not always determine the identity. 16% of students choose 2 or more identities. Social inclusion. An indication of the social integration of the non-native students in Val d Aran is their extremely positive attitude towards the local language, Aranes. As they say, all who live in the area of Val d Aran should speak, learn and use more the Aranes language in their daily lives. It is an important indicator of social inclusion as the learning of Aranes is not really needed in the region in order for somebody to work, or for the everyday life of the residents in general. Multilingual Educational System. The overwhelming percentage of the students is very positive with both learning the three official local languages of the region, as well as learning the foreign languages English and French. Multicultural Society. The highest percentage of the students is positive towards the multicultural reality of their region. The native students are not negative to other cultures who 3

4 live together with them in the area of Val d ' Aran. This positive attitude is something that should be further investigated in order to understand the factors that affect it, as neutral to positive attitudes toward immigrants, in areas where there is a large number of immigrant concentration, are rather the exception than the rule. Title: Assessing Bilingual and Bidialectal Language Programs: Where Do We Go From Here? Presentation: , AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Andreas Papapavlou, University of Cyprus, Cyprus Andia Mavromati, University of Cyprus, Cyprus While research on bilingualism abounds in the literature, studies on bidialectism, which is otherwise referred to as bidialectalism, is rather scarce. The two phenomena share many commonalities and researchers continue to look for more precise and well-defined answers in such areas as language transfer and interference, verbal fluency, code-switching, code mixing, competence in two (or more) languages and/or dialects and the effects of knowing two languages on the cultural and ethnic orientation of the bilingual/bidialectal speakers. In this study, no attempt will be made to defineor redefine the perception that various researchers, academic scholars andwriters have towards the bidialectal setting of Cyprus as it is a highly politicized, ethnocentric and an emotionally charged issue (for recent publications see Papapavlou, A. 2004, 2010; Karyolemou, M. 2002; Papapavlou, A. &Pavlou, P. 2005; Yiakoumetti, A. 2006; Ioannidou, E. 2012). Speakers of Cypriot Greek must normally use two codes in their daily conversations (and in writing) in order to achieve effective communication. Thus, the aim of the present study is to examine the bidialectal setting in Cyprus, compare it with other similar settings worldwide and an attempt will be made to provide answers to such questions as: (a) Inwhat way(s) is bilingualism similar to or different than bidialectism?, and (b)how can the knowledge to be gained from these comparisons be exploited in an effort to develop efficient bidialectal language programs? Bibliography: Ioannidou, E Language Policy in Greek Cypriot Education: tensions between national and pedagogical values. Language, Culture and Curriculum, 25, Karyolemou, M When language policies change without changing: The University of Cyprus. Language Policy, 1, Papapavlou,A Verbal fluency of bidialectal speakers of SMG and the role of language-in-education practices in Cyprus. International Journal of the Sociology of Language, 168: Papapavlou,A. & P. Pavlou Literacy and Language-in-Education Policy in BidialectalSettings. Current Issues in Language Planning, 6:2, Yiakoumetti,A A bidialectal programme for the learning of Standard Modern Greek incyprus. Applied Linguistics, 27:2, Papapavlou, A Language planning in action: Searching for a viable bidialectal program. Language Problems and Language Planning, 34:2,

5 Title: Developing a research tool for the evaluation of Greek-Cypriots attitude towards their dialect, a basic element in the teaching of Greek as a Foreign Language in Cyprus Στάσεις απέναντι στη γλώσσα στην Κύπρο: κατασκευή ερωτηματολογίου, ανάλυση δεδομένων και ζητήματα αξιοπιστίας και εγκυρότητας. Presentation: , AMPHITHEATRE 1ST FLOOR s Anna Chatzipanagiotidou, Frederick University, Cyprus Ioli Orphanides, Frederick University, Cyprus It is a fact that the linguistic situation in the island of Cyprus is one of diglossia (or bidialectalism), thus disturbing the teaching and learning of Greek as a Foreign/Second Language. In none of the currently used books for teaching GFSL is there any mention to this phenomenon. Taking the above into account, it was deemed necessary to firstly research the attitudes of the Greek-Cypriots towards their own dialect, in order to specifically define the situations where the dialect is used and the situations where Common Greek is used, as well as the political, educational and social matters that arise from using these. No valid and reliable research tool, measuring and evaluating the attitudes of Greek-Cypriots towards their dialect and allowing comparisons between population groups was found in the current bibliography. For this purpose, an internet questionnaire was developed and evaluated for validity and reliability via an exploratory factor analysis procedure. The questionnaire was answered online by 371 people, most in the age group. The exploratory factor analysis revealed six different factors of the attitudes amongst the participants in the research, whilst the questionnaire s internal consistency was deemed satisfactory. The statistical analysis of the data in the six factors showed differences between the population groups (as far as gender, area of residence and level of education are concerned). The research results advocate towards the validity and reliability of the research tool. The data has revealed that while the official language (Common Greek) is used in some situations, there are many times when the Cypriot dialect is the one that prevails. It is thusly shown that the dialect has such a strong presence in so many different environments, that one cannot ignore it when teaching Greek as a Foreign Language in Cyprus, even in beginners levels. Finally, some aspects of improving this current research as well as the developed research tool are discussed. 5

6 Title: Holistic or Autonomous: Educators Conceptions of Literacy and their Implications for Practice and Teacher Development Presentation: , DANCE ROOM Mishael David Abarbanel, University of Toronto, Canada This empirical work showed literacy to be what semioticians call a sliding signifier by investigating educators understandings and working definitions of literacy, as well as the conceptual frameworks that support them. Discrepancies in educators conceptions of literacy are attributable to the different contexts in which educators work; that is, the definitions of literacy educators presume and carry depend on where and with whom they work. Data collection took place in a Professional Learning Community setting in Toronto, Canada, with educators from different grade levels engaged in metacognitive reflection in the completion of anonymous written surveys. Four main insights emerged in the collection and analysis of data: 1) elementary teacher respondents profiled fluid, nuanced notions of literacy commonly associated with fundamental principles of both whole literacy and holistic education, while secondary teachers invariably defined literacy in accordance with what Brian Street (1993) called the autonomous model literacy as a series of discrete skills blind to and divorced from social context, and with a strictly instrumental purpose; 2) respondents with more experience, irrespective of grade level, were more likely to profile conceptions of literacy more attuned to major conversations in multiliteracy studies and New Literacy Studies; 3) all teachers described examples of how their teaching practices were informed by their definitions and working understandings of literacy, that is, teachers teach literacy in accordance with what they think literacy is; 4) teachers who had no previous formal education in or exposure to critical pedagogy did not show an inclination to think about modality, about technology, or about whether English and Literacy ought to be considered separate that is, teachers tend not to independently question their conceptions of literacy. These findings have significant implications, particularly insofar as secondary teaching is concerned, for policy, pre-service teacher education, and ongoing professional development. To become more responsive to students needs and backgrounds, secondary literacy teachers must become more creative and critical when it comes to compliance with policies that aim to standardize, decontextualize, and automate the teaching and assessment of literacy. 6

7 Title: The Interpersonal Relationships Of Roma And Non Roma Students As A Factor Of School Inclusion. Case Study At The 1st Elementary School And The 2nd High School In Agia Varvara Attikis. Presentation: , ROOM 8 Maria Andrikoyannopoulou, National Kapodistrian University of Athens, Greece The present research examines the issue of social and personal relationships among culturally diverse students as a factor related to school inclusion and more specifically the relationship between Roma students and their non Roma peers in the 1 st Elementary School and 2 nd High School of Agia Varvara Attikis region. The sample of the research is composed by 120 subjects: 40 Roma students and their non Roma peers (f class of primary school and a class of Secondary school), their parents and their educators who were given 5 different questionnaires concerning critical issues in the following areas: Schooling, Social and peer relationships, cultural orientations, educational expectations and self -esteem e.t.c..the different perspectives of students, parents and educators from both groups are equally examined to strengthen multiple perspectives. The findings are considered important for gaining an insight in the educational conditions of a highly discriminated social group mainly known for occupying school and social margins. Research findings show that synergatic relations in school and local community can empower all students in the negotiation of their identities. A positive example of inclusive conditions demonstrates that Roma education can go beyond stereotypical images of cultures in conflict, segregations and social exclusion. Factors that were found to contribute to the creation of beneficial conditions for inclusive perceptions of Roma students were, among others, the non discriminating attitudes of educators who provide encouragement and personal interest to all students equally promoting positive learning and social school climate. Those findings emphasize the role of a democratic intercultural Education for the empowerment of all students equally enabled with the abilities of mutual tolerance, while supporting that critical thinking of one s Self and the Other can play a significant role in eliminating violence and hostile social relationships, a challenge that more urgently than ever our multicultural societies demand from our schools to respond. 7

8 Title: Days of Intercultural Exchanges: an innovative way of empowering immigrant students and parents with different linguistic and cultural backgrounds Presentation: ROOM 9 s Dionysios Gouvias, University of the Aegean, Greece Xanthippi Foulidi, University of the Aegean, Greece s Intercultural education is based on the principle that Education, as one of the main mechanisms for social and cultural integration, plays an important role in creating conditions for recognition and acceptance of pluralism and diversity as key features of social life. In this context, the role and the level of involvement of parents at school and the strengthening of the family are important components in improving the academic performance of children, and in improving intercultural competence. The Research Program Linking School and Community (part of the Greek Operational Program "Education and Lifelong Learning" - National Strategic Reference Framework [NSRF] ), has been a national-level project, which aimed at combating school failure and possible social exclusion of the immigrant students, through the use of pioneering ways to get their families involved in various dimensions of the school s life. It was carried out in all 13 regions of Greece, for three consecutive school years ( ), and included school units with high percentages of immigrant-student population. =In the context of implementing this program, the so-called Days of Intercultural Exchanges took place. More specifically, immigrant parents who did not belong to the dominant culture and often felt uncomfortable at school, or did not feel safe to use the dominant language, cooperated with their children and collected ethnographic material from their country of origin. The material was presented to the public during the Days of Intercultural Exchanges. This paper will refer to this action s content and will mainly focus on the positive results of its implementation 8

9 Title: Languaging diversity in three Italian community in the UK: heritage languages and code switching Presentation: , MAIN AUDITORIUM A : Margherita di Salvo, Tuscia University, Italy This paper aims to investigate the role of heritage languages (Italian dialects and Standard Italian) in three Italian communities in the UK, those of Bedford, Cambridge and Peterborough. It focuses on the linguistic behaviour of 1st generation migrants. Among the linguistic variables, code-switching from/to English was analyzed from a quantitative and qualitative perspective. Code-switching is here considered in the Gumperz paradigm which has recently been applied in some surveys on Italians abroad (see, among the others, Rubino 2014). In the comparing and contrasting the use of code-switching in the three communities, we aim to investigate the role of heritage languages in an ethnolinguistic perspective. Our main research question is: can heritage language have different simbolic values (in terms of identity and identification processes) in three diasporic commuties which share the same sociological features? Migrants in these three English cities in fact are mainly from Campania, APulia and Sicily; they arrived in England from early 50s with low levels of education.for the present studies, some 1st generation Italian migrant were interviewed in Italian. The corpus was transcribed and analyzed. The results of the study showed a deep variation in the use of code-switching to/from English. From a quantitative point of view code-switching to/from English is mainly used in the Cambridge community, while in Bedford and in Peterorough code-switching involves mainly Standard Italian and Italian dialect. These data are non symptomatic of the different levels of maintenance of Italian/Italian dialect but of the symbolic values these varieties have in the communities. In Cambridge, for example, the use of English can be considered as the symbol of the process of identification of migrants in the community they live in; on the other hand, the choice of speakers from Bedford and Petereborough of not using English can be considered as the symbol of the lack of integration (that they consider as a proof of their deep Itailan identiy). Title: Assessing Translanguaging, Promoting Multilingualism: Implications Of A Study In A Testing Context Prersentation: , MAIN AUDITORIUM B 9

10 Maria Stathopoulou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Although there is an interest in multilingual testing and learning within the filed of language education due to the emerging needs for intercultural communication, mulilingual testing is overlooked. Actually testing practices are based upon monolingual constructs rather than being oriented towards assessing multilingual competencis (Shohamy, 2011). Given the immediate need for the promotion of multilingual testing in today's superdiverse contexts, the Greek national multilingual exam suite (known as KPG) administered by the Greek state thus having a 'glocal' character, innovatively assesses test-takers' translingual literacy or test-takers' ability to mediate (i.e., to selectively relay in one language messages extracted from a source text in another language) an ability also foreseen by the Common European Framework of Reference for Languages (2001). The present paper discusses the implications of a longitudinal reserach project for policy-making, (multilingual) testing and teaching, a project which draws data from the KPG exams. By (qualitatively and quantitatively) analysing a corpus of candidates' texts as a result of mediation (i.e., 653 scripts over a period of 6 years) with the aim to investigate what strategies lead to successful mediation at different proficiency levels, the research has actually explored the mechanisms of mediation. Based thus upon empirical evidence, this paper a) stresses the urgent need for foreign language policies to consider cross-language mediation as a fundamental ability that language learners need to develop, b) advocates the implementation of programmes aiming at the development of translanguaging literacy and concludes by pointing to the role of testing in the effort to support multilingualism. Title: Greek Language, ellhnikh glwssa, eliniki glosa or something else? Diversity in the use of Greeklish as daily medium of communication through the internet Ελληνική γλώσσα, ellhnikh glwssa, eliniki glosa ή κάτι άλλο; Ποικιλότητα στη χρήση των Greeklish ως καθημερινού εργαλείου επικοινωνίας μέσω του διαδικτύου Presentation: , AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Maria -Irene Malliarou, University of Thessaly, Greece Giorgos Androulakis, University of Thessaly, Greece Panagiotis Politis, University of Thessaly, Greece Η ανακοίνωση στηρίζεται σε έρευνα, στο πλαίσιο πτυχιακής εργασίας, πάνω στο φαινόμενο των Greeklish, αυτού του γραπτού κώδικα, που χρησιμοποιούν κυρίως οι νέοι, κατά την επαφή τους 10

11 μέσω του διαδικτύου (Καλόγηρος & Ανδρουλάκης, 2011). Ένας βασικός σκοπός της έρευνας ήταν και ο εντοπισμός των απόψεων και στάσεων που έχουν οι μαθητές που φοιτούν στο Λύκειο, όσον αφορά στη χρήση των Greeklish στην καθημερινή τους επικοινωνία. Η ηλεκτρονική αλληλογραφία και οι συνομιλίες στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκδηλώνονται σε αυτό το ιδιότυπο γλωσσικό μόρφωμα, το οποίο είναι ελληνικό στην ανάγνωση, αλλά παρουσιάζεται λατινικό ως προς τη γραφή. Μάλιστα, ο Μπουντουρίδης δεν το χαρακτηρίζει ως γλώσσα, αλλά το αναγνωρίζει ως έναν τρόπο γραφής των ελληνικών που στηρίζεται στο αλφάβητο μιας άλλης γλώσσας (όπ. αναφ. Σταμάτη, 1999). Βασικό χαρακτηριστικό των Greeklish αποτελεί η ποικιλότητα, το ότι δηλαδή πολλά ελληνικά γράµµατα και συνδυασµοί γραµµάτων αποδίδονται µε πολλούς διαφορετικούς τρόπους (Ανδρουτσόπουλος, 2000). Το κυριότερο χαρακτηριστικό τους είναι ο ασυνεπής τρόπος μεταγραφής των ελληνικών γραμμάτων στα λατινικά (Chalamandaris et al., 2004), αφού κι από την έρευνα του Βαλασάκη (2001) συνάγεται ότι δεν ακολουθείται κάποιος συγκεκριμένος κανόνας κατά τη μεταγραφή των ελληνικών σε Greeklish. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις μαθητές Γ Λυκείου που είχαν αναπτύξει μεταξύ τους καλές φιλικές σχέσεις, χρησιμοποιούσαν τα Greeklish καθημερινά στην επικοινωνία που είχαν μέσω «facebook» εδώ και τέσσερα, περίπου, χρόνια και ήταν δυνατή η πρόσβαση στις μεταξύ τους συνομιλίες σε αυτή τη σελίδα. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν με τριγωνοποίηση: μέσα από ημιδομημένες συνεντεύξεις με αυτούς τους μαθητές, μέσω της αξιοποίησης της γραφηματικής ανάλυσης σε δείγματα κειμένων που είχαν ήδη παραγάγει οι ίδιοι μέσω των συνομιλιών τους στο facebook, καθώς και με την άτυπη συζήτηση που ακολούθησε μετά την ανάλυση και ερμηνεία των κειμένων τους. Όπως προέκυψε από την έρευνα, ένα ηλεκτρονικό κείμενο γραμμένο στα Greeklish χαρακτηρίζεται από αυθορμητισμό και προχειρότητα λόγω της πίεσης του χρόνου, αλλά και της ταχύτητας που διέπει τη δημιουργία ενός τέτοιου κειμένου. Κατά τη γραφή των Greeklish στην ηλεκτρονική επικοινωνία των χρηστών, δε δίνεται έμφαση στη μορφή του κειμένου, αλλά στόχος είναι η επίτευξη της μεταξύ τους επικοινωνίας, οπότε δεν ακολουθείται προσεκτικός σχεδιασμός, γι αυτό άλλωστε δεν υπάρχει ένας καθορισμένος τρόπος γραφής με συγκεκριμένη δομή και ορθογραφικούς κανόνες, ούτε γίνονται διορθώσεις, τακτική που ακολουθείται και στον προφορικό λόγο. Οι μαθητές εξέφρασαν την άποψη ότι τα Greeklish αποτέλεσαν γι' αυτούς ένα χρήσιμο εργαλείο για να επιτευχθεί η ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ τους γρήγορα και αποτελεσματικά. Μάλιστα, παρουσίαζε γι αυτούς μεγάλο ενδιαφέρον από την πρώτη τους κιόλας επαφή, αφού τα θεώρησαν ένα καινοτόμο φαινόμενο και γι αυτόν, ακριβώς, το λόγο προσπάθησαν να το υιοθετήσουν και να το εντάξουν στην καθημερινή τους επικοινωνία. Παρόλ' αυτά, αν και οι ίδιοι χρησιμοποιούν τα Greeklish πολύ συχνά στην καθημερινότητά τους, διαφωνούν με αυτή την κατάχρηση, την οποία προσδιορίζουν ως "κακιά συνήθεια", η οποία, μάλιστα, όπως επισημαίνουν επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική γλώσσα γενικότερα, αφού και ίδιοι έχουν παρατηρήσει ελλείψεις στον γραπτό τους λόγο και ορθογραφικά λάθη που τα αποδίδουν ακριβώς στη χρήση και την ευρεία εξοικείωση με τα Greeklish. Τέλος, οι χρήστες των Greeklish ανάλογα με τις συνθήκες της επικοινωνιακής περίστασης, τον σκοπό που εξυπηρετεί το μήνυμά τους, τον παραλήπτη που πρόκειται να το διαβάσει, καθώς και το θέμα που πραγματεύονται 11

12 προσαρμόζουν και διαφοροποιούν αντίστοιχα τον τρόπο γραφής σε Greeklish. Title: Predictors of Greek Cypriot Teachers' Attitudes to the Greek Cypriot Dialect Presentation: : AMPHITHEATRE 1ST FLOOR : Niki Nicolaidou, Northcentral University, Cyprus Teachers attitudes toward varieties of language can influence what students learn about language. Most research on attitudes toward dialects has focused on people s attitudes based on phonological variation and ethnographic reports. Teachers attitudes toward Greek Cypriot Dialect (GCD) in Cyprus have been conflicting and ambiguous, since the official language used in the educational settings is standard Modern Greek, but GCD is also used during interactions and in students written products. The purpose of this quantitative study was to investigate the extent to which personal and professional attributed characteristics predicted the attitudes of public primary teachers in Cyprus toward GCD. A clustered sample of 184 Greek Cypriot primary teachers participated in the study (academic year ). Participants completed an online survey consisting of the Attitudes Toward Languages Scale developed by Schoel et al., 2012) and personal and professional attributed (demographic) questions. To evaluate relationships between variables, multiple regression analysis was conducted in order to identify the most significant predictor variables. The results for the overall regression model were significant, whereas political preference was the strongest predictor of attitudes and also regional identity and training seemed to predict teachers attitudes. The findings may reveal information essential to the stakeholders in educational settings in Cyprus, including educators, administrators, curriculum developers, scholars, and policy makers. The results may also provide valuable information for evaluating the post-2010 curriculum policies and may have implications related to dialects in bidialectal communities elsewhere. Title: Διαπολιτισμική επικοινωνία και εκπαίδευση ενηλίκων: το παράδειγμα των σεμιναρίων δια βίου μάθησης του Δήμου Ρόδου. Intercultural Communication and Adult Education: The case of the life long learning seminars of the City of Rhodes. Presentation: DANCE ROOM s Panagiotis Stamatis University of the Aegean, Greece Georgios Giakoumakis University of the Aegean, Greece 12

13 Η παρούσα ερευνητική εργασία μελετά τη διαπολιτισμική επικοινωνία στο πλαίσιο της εκπαίδευσης ενηλίκων, στα σεμινάρια Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Ρόδου. Το ερευνητικό μας ενδιαφέρον εστιάζεται στην διερεύνηση των προβλημάτων διαπολιτισμικής επικοινωνίας στα τμήματα εκπαίδευσης ενηλίκων. Παράλληλα, στοχεύουμε στην διατύπωση προτάσεων, οι οποίες πιστεύουμε θα συμβάλουν στην αποτελεσματική αλληλεπίδραση των ενηλίκων, καθώς και στη γενικότερη εξέλιξη τους ως άτομα μέσα στη κοινωνία. Για την πραγματοποίηση της παρούσας έρευνας κατασκευάστηκε ερωτηματολόγιο το οποίο απευθυνόταν στους ενήλικες εκπαιδευόμενους. Η διαπολιτισμική επικοινωνία αποτελεί μια ευρεία έννοια που εμπεριέχει τις έννοιες του πολιτισμού, της ταυτότητας, της εμπειρίας, της ενσυναίσθησης και της επικοινωνίας Ένα σύνθετο φαινόμενο που διέπεται από στάσεις, συμπεριφορές, δεξιότητες και ευαισθησίες. Η διαφορετικότητα που ενδέχεται να επικρατεί σε ένα τμήμα εκπαίδευσης ενηλίκων δεν είναι μόνο εθνοπολιτισμική, καθώς οι ενήλικες εκπαιδευόμενοι κουβαλούν ποικίλες κοινωνικές, πολιτιστικές, θρησκευτικές, εκπαιδευτικές και γλωσσικές εμπειρίες, ενώ παράλληλα είναι άτομα διαφορετικής ηλικιακής ομάδας, το εύρος της οποίας εκτείνεται από 18 ετών το νεαρότερο έως και γηραιότερους άνω των 60 ετών. Από την μελέτη των ευρημάτων μας, διαπιστώθηκε ότι προβλήματα διαπολιτισμικής επικοινωνίας προκύπτουν, κατά κύριο λόγο, είτε εξαιτίας προβληματικών συμπεριφορών (αυταρχικές συμπεριφορές, αρνητική κριτική, υπερβολικός έπαινος, γελοιοποίηση), είτε λόγω διαφοράς στη χρήση της ελληνικής γλώσσας μεταξύ των ατόμων από διαφορετικές κουλτούρες.. Επιπλέον, σε ένα αξιοσημείωτο ποσοστό, εντοπίζονται προβλήματα λόγω «ευρύτερων πολιτισμικών διαφορών», παραδοσιακών στερεοτύπων για τον ξένο, καθώς και «εκτίμησης/κρίσης των άλλων με τα δεδομένα του δικού μας πολιτισμού». Title: Teaching Language in inclusive classes within the mainstream secondary school: A case study of a student with mild mental disability in Rhodes-Greece Presentation: ROOM 8 Assimina Tsibidaki, University of the Aegean, Greece Nowadays, inclusion has become the dominant discourse in the field of special education. A move towards inclusive education policies has been evident in the Greek educational system. The main education laws (Law 2817/ ; Law 3699/ ) brought together special and general education creating new connections and points of tension. The practice of inclusive classes (IC) constitutes a form of promoting inclusion in the Greek educational system. This study explores the role of IC in both, secondary school and teaching language to students. More specifically, the study, which constitutes a research action, deals with the case of an adolescent boy with mild mental disability who follows IC for the subject of language. Besides, it focuses 13

14 on his progress in Greek language acquisition and development (written and oral) during a period of six months. This research highlights the vital role of IC for a student with mental disability. Moreover, the school work in a small group of two students and a class adapted to students needs can lead to a positive difference in their learning process. Also, it helps students to reach the highest level of both learning and psycho-social development. Key words: Inclusive classes (IC), secondary education, Language, mild mental disability Title: Non-verbal Communication in Wordless Comic Books Presentation: ROOM 9 Marianna Missiou, University of the Aegean, Greece The challenges of our fast-changing world and the commensurately multifaceted communication media demand new approaches in literacy. As a multimodal medium, comic books have been increasingly addressing these challenges well, having developed their own language by combining verbal and visual elements to transmit their message. Organized into sequential units, text is conceived as verbal and visual or just visual, as is the case of wordless comics. In wordless comics, the text, being conceived as visual only, demands careful viewing for understanding and offers opportunities for varying interpretation of the message being conveyed. In a visual narration, the artist relies on images to talk with the reader, and the reader has to make an extra effort to clearly follow the story. Thus the reader s status is strengthened as the unique interpreter of the meaning maker. Furthermore, the elimination of words stresses the medium s capacity, and exceptional clarity, expressivity of the drawing, and movement become crucial in the construction of the meaning. As the lack of words in a wordless narration brings out the expressive role of movement, the aim of this article is to discuss how kinesics serve as a form of non-verbal communication. Body movements, gestures, postures, gaze movements and facial expressions form a pictorial vocabulary and articulate a communicative continuum. We will also discuss how readers decode images and develop meaning that follows sequentially in the narrative structure of comics, and how inferences are constructed.the interpretive nature of wordless books invites the readers across all age groups to drop their traditional manner of reading a book and see the reading act from the perspective of visual signs; they learn not only to look at the image, but to read the image 14

15 Title: Foreigner in a Foreign Land: Dispute and Identity Assertion among Expatriate Students Based on Language and Origin Presentation: MAIN AUDITORIUM A Panagiota Kalakou University of Athens, Greece Thomas Babalis University of Athens, Greece This paper presents a research which explores some issues of intra group dynamics related to the cultural identity negotiation among Greek and Greek Pontic students, attending a Greek school in Germany. Main reason for undertaking this study is the question associated with the peculiarity of the particular student population at this ethnically segregated minority school, as well as the cultural diversity comparing Greek children that have been integrated in the official German educational system. Moreover, this study is investigating various aspects of their personal and collective social representations to any ethnic stereotypes including Germans and foreign peers in the host country. A qualitative research method of collecting and analyzing the research data has been chosen, while these data have been drawn from the particular group members actual interpersonal interactions and discourse within the context of their living social reality at school. The results of this study identify important aspects of the process of the student s social and cultural integration, both at school as well as in the wider social environment. In order to sum up, the pupils have formulated specific cultural identity categorization criteria, that were based on some linguistic judgments, concerning dialect differentiations and stereotypes about their geographical origin which contributed, not only to the formation of psycho groups, also emerging in intra group conflicts. Their educational and social adjustment, were irrelevant to any ethno cultural values or identity differences with local people, but with other significant barriers, such as lack of parental counseling, school integrative policies and support towards some satisfactory multiple or bicultural identity development 15

16 Title: Διαγλωσσικότητα και Πολλαπλογλωσσία στη Διδασκαλία της Ξένης Γλώσσας. Translanguaging and plurilingualism in foreign language teaching Presentattion: MAIN AUDITORIUM B Panagiotis Marias, University of the Aegean, Greece Κεντρικός στόχος της έρευνάς μας ήταν η βελτιστοποίηση των γλωσσικών επιδόσεων στο πεδίο των ικανοτήτων κατανόησης προφορικού λόγου, παραγωγής προφορικού λόγου, κατανόησης γραπτού λόγου και παραγωγής γραπτού λόγου με την αξιοποίηση θεωρητικών αρχών της διγλωσσίας μέσα από τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός διγλωσσικά διαμορφωμένου curriculum στο Γυμνάσιο. Εφαρμόσαμε και αξιολογήσαμε διγλωσσικές προσεγγίσεις για την ενεργοποίηση και την αξιοποίηση του συνόλου του γλωσσικού ρεπερτορίου των μαθητών μέσα από ειδικά διαμορφωμένα σχέδια μαθήματος διδασκαλίας μη γλωσσικού περιεχομένου βασισμένα σε διγλωσσικά μοντέλα διδασκαλίας που διέπονται από τις αρχές της διδασκαλίας με έμφαση στο περιεχόμενο. Το θεωρητικό πλαίσιο στις προτεινόμενες δραστηριότητες θεμελιώθηκε στις αρχές της αλληλεξάρτησης των γλωσσών, της κοινής υποκείμενης ικανότητας, στις πτυχές της γλωσσικής ικανότητας και στο μοντέλο πλαισιακής στήριξης και μετουσιώθηκε σε διδακτική πράξη μέσα από την έννοια-ομπρέλα της διαγλωσσικότητας (translanguaging): (α) στην παιδαγωγική αξιοποίηση της πολλαπλογλωσσικής ικανότητας, (β) στην εναλλαγή κωδίκων και (γ) στην παιδαγωγική χρήση της μετάφρασης. Η κεντρική υπόθεση της έρευνας περιστράφηκε γύρω από την πεποίθηση ότι μια διγλωσσική προσέγγιση στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας μπορεί να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη των γλωσσικών ικανοτήτων. Τα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν κι αναλύθηκαν ποιοτικά, προέβαλαν: (α) τη συμβολή της διδασκαλίας με έμφαση στο περιεχόμενο στη θετική ενίσχυση των κινήτρων και των στάσεων των μαθητών απέναντι στις ξένες γλώσσες και (β) την επιρροή των διγλωσσικών προσεγγίσεων και της διαγλωσσικότητας στην ενίσχυση της γλωσσικής, εθνοτικής και πολιτισμικής ταυτότητας των μαθητών ως υπαρκτικής ικανότητας (savoir-être) στα πλαίσια μιας μετασχηματιστικής μάθησης. Μεθοδολογικά, το ερευνητικό πλαίσιο βασίστηκε στο μοντέλο εκπαιδευτικής έρευνας δράσης των Altrichter et al.. Οι μετρήσεις των ποσοτικών δεδομένων στις γλωσσικές ικανότητες πραγματοποιήθηκαν στην αρχή και το τέλος του σχολικού έτους με χρήση κλιμάκων αυτοαξιολόγησης στα προσαρμοσμένα ατομικά portfolios για τη γαλλική ως γλώσσα-στόχος και την αγγλική ως γλώσσα ελέγχου. Εκτός από την αξιολόγηση και την αντιπαραβολή των επιδόσεων στις δύο γλώσσες προχωρήσαμε και στη σύγκριση των αποτελεσμάτων μεταξύ σχολείων που συμμετείχαν στην έρευνα σε Ελλάδα και Βέλγιο. Για κάθε γλώσσα και χώρα μετρήθηκε η θετική πρόοδος του μαθητή από διαφοροποιημένα σημεία εκκίνησης. Με αυτόν το τρόπο ελέγξαμε το μέγεθος της προόδου του κάθε μαθητή πέρα από τα αριθμητικά κάθε φορά 16

17 δεδομένα.όπως προέκυψε από την επεξεργασία των ποσοτικών αλλά και την ανάλυση των ποιοτικών δεδομένων που εξήχθησαν από την παρατήρηση, τις σημειώσεις, την ενημέρωση των portfolios, τις άτυπες συζητήσεις, τις συνεντεύξεις και το ημερολόγιο που τηρήθηκε σε όλη τη διάρκεια της έρευνας, παρατηρήθηκε σημαντική πρόοδος στο σύνολο των γλωσσικών ικανοτήτων, ενίσχυση των κινήτρων, των στάσεων καθώς και της υπαρκτικής ικανότητας των μαθητών. Στην πορεία από την πιλοτική προς την κύρια έρευνα καταγράψαμε στάσεις, δράσεις, συμπεριφορές και απόψεις που προέβαλαν και προώθησαν τη διδασκαλία της ξένης γλώσσας μέσα από τα φίλτρα και τη δυναμική της διγλωσσίας, της διαγλωσσικότητας και της πολλαπλογλωσσίας, προτείνοντας νέες δράσεις και θέσεις μέσα από έναν συνεχή επαναπροσδιορισμό τρόπων και μέσων, σύγχρονων και ασύγχρονων, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην πρόοδο της έρευνας που αφορά νέες πτυχές, καινοτόμες αναφορές και επιδράσεις της διγλωσσίας στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας. Title: School and Family Cooperation: Strengthening Immigrant Parents Knowledge of Greek Presentation: , AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Eleni Karantzola, University of the Aegean, Greece Ioannis Galantomos, University of the Aegean, Greece This paper aims at presenting the rationale, the structure and the specific features of the Greek classes, which were organized during within the framework of the action entitled Connecting School and Society of the co-funded project Education of Immigrants and Repatriate School Students. The Greek classes were directed mainly to parents of immigrants school age students, lasted 20 or 40 hours --depending on the parents level in Greek-- and took place all over Greece. The main idea laying behind these classes is the positive impact of parents involvement on their children schooling. Under this perspective, the teaching of Greek as an L2 was seen as a means for establishing enhanced communication between immigrants parents and the school institutions as well as for supporting the educational process as a whole. Based on the tenets of the communicative approach, it focused on targeted everyday language instances and school domains, such as school administration, curricula and the language textbooks. Selected material was used with reference to school life, while additional language material (e.g. Glossary of the School Life) was designed. The goal of this material was twofold, firstly to familiarize the participants with the Greek educational system and secondly, to cover communicative needs in particular language areas. Finally, an integrated aspect of the educational process is the evaluation of the actions taken by 17

18 the involved parties. Towards this goal, the participating parents evaluated the effectiveness of the classes through questionnaires. Furthermore, the local press covered widely the Greek classes and the various events that took place parallel to them. Lastly, the views of principals and teachers concerning the viability of the intervention were recorded during focus groups organized by the researchers. Title: Translanguaging as a Norm: Consequences for Assessment in School Presentation: , AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Gunhild Tveit Randen, Hedmark University College, Norway Advances in computer and on-line technology have provided opportunities for large-scale, remote testing of second language (L2) oral proficiency, particularly in the use of semi-direct testing. Conducting speaking tests via video-conferencing may also be a viable option that addresses not only the administrative concerns of cost and convenience, but also the validity issues over potential construct underrepresentation in semi-direct testing. There has been extensive test validation work comparing ratings and performance features of direct and semidirect testing. Similar research has been conducted comparing one-to-one examiner test-taker oral proficiency interviews and paired format spoken proficiency tests, two widely used inperson test formats. Little research, however, has analysed the ratings of test-taker performances on these test formats when examiners and test-takers interact via video-conferencing. This article reports on a study comparing test-taker performances on three different computermediated forms of a second language oral proficiency test. Forty-four L2 university students completed parallel versions of the same speaking test via video-conferencing, once with an examiner and once in a three-way video-conference call with an examiner and another testtaker. Test-takers also completed a semi-direct version of the test by orally responding to written prompts on a computer. Overall ratings of performances, as well as ratings of individual performance features, as operationalized by the scoring grid, were compared across the three formats using repeated-measures ANOVA. The preliminary results indicate that at least one pair of the means of the overall scores for the test procedures applied are different 18

19 Title: Υπερβαίνοντας το Γλωσσικό Σεξισμό των Εγγράφων της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Overcoming the Linguistic Sexism of the Greek Public Administration Documents Presentation: , DANCE ROOM s Marianthi Georgalidou University of the Aegean, Greece Maria Gasouka, University of the Aegean, Greece Sofia Lampropoulou University of Liverpool, United Kingdom Xanthippi Foulidi University of the Aegean, Greece Apostolos Kostas University of the Aegean, Greece Στο πλαίσιο ελέγχου της υπόθεσης ότι ο Λόγος (Discourse) και η γλώσσα απηχούν ιεραρχημένες/εξουσιαστικές κοινωνικές πραγματικότητες ως προς τις έμφυλες ανισότητες και διακρίσεις τις οποίες παγιώνουν και αναπαράγουν (Παυλίδου 2002, Cameron 1998, 1995, Gumperz & Levinson 1996), στόχος αυτής της ανακοίνωσης είναι να παρουσιάσει τον Οδηγό Υπέρβασης του Γλωσσικού Σεξισμού των Δημοσίων Εγγράφων (ΔΕ) που συντάχθηκε στο πλαίσιο του Έργου «Ένταξη της ισότητας των φύλων στη γλώσσα των διοικητικών εγγράφων», για λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας Ισότητας. Η σύνταξη του Οδηγού βασίστηκε στην ανάλυση των μορφοσυντακτικών (Holton, Mackridge, Φιλιππάκη-Warburton 1999, Κλαίρης, Μπαμπινιώτης 1998, Τριανταφυλλίδης 1963) και πραγματολογικών επιλογών στο λόγο ποικιλίας ΔΕ, τα οποία αναλύθηκαν τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά με χρήση εργαλείων ανάλυσης σωμάτων κειμένων. Η παρουσίαση διαρθρώνεται σε δύο μέρη: α) την ανάλυση των γλωσσικών επιλογών των συντακτριών/των των ΔΕ και του κοινωνιογλωσσικού τους αποτελέσματος και β) την παρουσίαση των προτεινόμενων εναλλακτικών τρόπων σύνταξης των ΔΕ στο επίπεδο συγκεκριμένων μορφοσυντακτικών και κειμενικών επιλογών. Επιπλέον στόχος είναι η ανάδειξη του διαπαιδαγωγητικού χαρακτήρα του δημόσιου λόγου και των δημόσιων εγγράφων και, ως εκ τούτου, της ανάγκης της κριτικής τους προσέγγισης. Title: Plurilingualism in Linguistically Diverse Language Classrooms: Respecting and Validating Students Identities Presentation: ROOM 8 Angelica Galante, University of Toronto, Canada 19

20 Linguistic diversity is inherent in the Canadian context as well as in other countries. In Canada only, over 200 languages are spoken as a home language or mother tongue (Statistics Canada, 2012). In many English language classrooms, international students and newcomers to Canada make up a rich linguistically diverse environment. Making use of the plurality of languages already existent in these classrooms helps learners draw on their own linguistic knowledge to learn other languages (Cummins, 2007). Yet, teachers may find it challenging to implement pedagogical practices that integrate learners languages and help them develop their English skills. Through plurilingual practices, learners linguistic repertoires are recognized, valued and used for the transfer of linguistic skills between or among languages, which aids in new language learning (García & Sylvan, 2011; Piccardo, 2013). Educational contexts play a pivotal role in promoting plurilingual practices and should aim to foster an environment conducive to learning languages (not only a second language, for example) and linguistic diversity (Coste & Zarate, 2009). Plurilingual practices among students from diverse language backgrounds have yielded several benefits. For example, plurilingualism promotes higher cognitive flexibility, linguistic and cultural transfer, and enhanced creative thinking (Boekmann, Aalto, Atanasoska & Lamb, 2011). Language education through a plurilingual perspective also affirms students identities as plurilingual social actors, enriching their language learning experience (Stille & Cummins, 2013). In multilingual settings, teaching languages through a plurilingual perspective seems to be congruent to the contemporary diverse linguistic landscape. In this presentation, a brief introduction to plurilingualism from a theoretical viewpoint will be provided. Participants will then explore plurilingual pedagogical practices that can be used in any language classroom, such as Language Portrait and Comparons nos langues, among others. A discussion will encourage participants to reflect on plurilingualism as a pedagogical approach in their educational contexts. Title: "Children's Perception and Decoding of the Representations of Different Cultures in Disney Movies" Research on "Aladdin", "Mulan" and "The princess and the frog" Presentation : , ROOM 9 Ioanna Papadopoulou, The University of Maine, France Gina Ioannitou, The University of Maine, France This research is included in the field of media studies and more specifically in the area of media influence and media literacy. The main purpose of our research is to examine the way in which children perceive and decode the representations of three different cultures in Disney movies by focusing on three main questions: Are children capable of understanding that the fictional representations of different cultures in Disney movies do not necessarily correspond to reality? How and in what level do they use their preexisting knowledge about these cultures in order to 20

21 explain the representations in Disney movies? And finally, can they manage the content of these films in a critical manner in order to avoid stereotypes? The research is theoretically framed by the notions of popular culture, media influence on children and media literacy. The study was conducted in a public primary school in Drama (Northern Greece) to a sample of 20 children (aged 9-10) and it was held in two phases. In the first one, questionnaires and media diaries were used in order to collect statistical facts about children s media habits and in the second and main phase, semi-structured interviews were conducted, with questions based on movies abstracts which were shown to the children during the interviews. The qualitative data were analyzed using the method of content analysis. The results have shown that most of the children do not wonder about the reality of the representations. They tried to explain or justify their responses by using their preexisting knowledge about these cultures, which was often stereotyped. In general, the results have shown that children did not have the fundamental competences of media literacy in order to manage the film content in a critical manner Title: Language ideologies, management and practices among Greek migrant families in Luxembourg. Presentation: , MAIN AUDITORIUM A Nikos Gogonas, University of Luxembourg, Luxembourg Greek migration to trilingual Luxembourg started in the 1960s and has been mainly associated with NATO and EU institutions. Greek EU employees usually enrolled their children at the Greek section of the European School. In 2001 there were 865 Greek citizens in Luxembourg but increased immigration over the years, which was recently enhanced by the economic crisis in Southern Europe, has more than doubled the Greek population, which numbered 2108 in 2014 ( As a result, the number of Greek children in state Luxembourgish schools has increased and Greek families face the challenges of the multilingual Luxembourgish system comprising Luxembourgish, French and German as principal teaching languages, as well as several foreign languages. The purpose of the present study, informed by the framework of Family Language Policy (Curdt- Christiansen, 2009; Spolsky, 2004) is to explore the factors that affect Greek parents language ideologies in multilingual Luxembourg and how these ideologies inform their language management and practices in the home. This contribution draws on data from two families who have been in Luxembourg for about 2 years and whose children attend state Luxembourgish schools. The data analysis indicates that the two families differ with regard to their language ideologies, which inform their language management. While for example one family applies a strict Greek language maintenance policy, the other family follows a more multilingual approach expressing aspirations of social mobility for their children, which can be attained only through 21

22 mastery of important European languages such as German, French and English Title: Bilingual Greek/English Cypriot Children Report on Experiences of Language in Monolingual Primary School in The Republic of Cyprus Presentation: , MAIN AUDITORIUM B Katherine Fincham-Louis, University of Nicosia, Cyprus In Cyprus, 13% of students entering state primary school do not speak Greek as their home language (MoEC, 2013); however, this number does not appear to include the growing number of Cypriot students raised bilingually speaking Greek and an additional language. Using a participatory case study to explore language use and identity; language charts (Baker, 2011) artifacts and multiple in-depth interviews were collected from a select group of Greek/English bilingual/bicultural children enrolled in state elementary schools and their parents. The findings provide insight into the linguistic experiences of this group of bilingual children by challenging the common assumption that these simultaneous bilingual children necessarily enter school with Greek linguistic skills on par with their monolingual peers. Indeed, language development among the group varied, and some of the children reported a gap between their basic interpersonal communication skills versus cognitive-academic language proficiency (Cummins 1979). Consequently, there is evidence to support the idea that some of these children could benefit from additional academic support with Greek. Additionally, the findings reveal that this predominantly middle class group of children is largely overlooked within the educational system in Cyprus, due mainly to the synonymous use of bilingual for immigrant and/or disadvantaged student. Finally, the findings demonstrate how even while the children reported incidents of translanguaging (Garcia, 2009) their languages were kept separate and not actively acknowledged within the school environment. Consequently, learning needs stemming from the children s bilingualism as well as benefits that could be garnered were only recognized in an ad hoc manner based on the goodwill of the classroom teacher. The results of the study are important for understanding the linguistic experiences of this type of bilingual child in schools in Cyprus and beyond, and have implications for practitioners, families and policy makers. Title: The Greek educational policy throughout the economic crisis ( ): The Immigrants right to education is made a propos and activated Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Evaggelia Kalerante, University of West Macedonia, Greece 22

23 The present paper is concerned with educational choices having been articulated through laws according to the domineering economic model. The development of legislation is being observed and the effects on immigrant communities are being examined. More specifically, focus is placed on the Albanian immigrants community which has been a point of interest in previous researches. During the economic crisis, focus is placed on legislative regulations which have gradually deconstructed equality policies. At that point, forms of social inequality have emerged conducive to marginalizing immigrant students both in the country of reception and the country of origin. In the country of reception, where the economic crisis is obvious, parents work and concurrently experience forms of social exclusion within an escalating racist atmosphere impeding their plans for the future. Immigrant families are entrapped by the irrational educational system. They even cannot return to the country of their origin since their offspring speaks only Greek and is familiarized with the Greek culture. During this period it is difficult for them to put themselves in the process of seeking another destination. A draft to reinforce the right to the immigrants education is suggested by the present paper. It is based on the adoption of principles and standpoints of a functional welfare policy toward the protection of Albanian students and their families. It is also based on the principle of justice and political moral responsibility of the Greek state toward immigrant communities. During a period when the economic system is being tested, the political system should activate institutions toward citizens protection by supporting a model of functional and rational society composition. This is feasible through a plan of integrating individuals and reducing social inequality. Title: Exploring Computer-Mediated Second Language Oral Proficiency Testing Presentation: , AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Carla Schnitzler-Hall, University of Ottawa, Canada Based on studies of written examination papers from tests for adult learners of Norwegian, this paper addresses assessment of texts written by adult second language learners. Investigating both texts that have failed and texts that have passed the tests, I focus on those factors that seem to be conducive to the evaluation of the texts. One finding is that lexical richness does not seem to contribute positively, even though it is seen by many as an indicator of textual quality (e.g. Meara, 2005; Laufer & Nation, 1995). In light of some of the findings, the paper discusses assessment based on the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). Even though the CEFR has had positive impact 23

24 on the ways in which second and foreign language are being taught and assessed in Europe and beyond, many researchers have emphasized the shortcomings in the CEFR. It has been criticized for not being based on empirical data from second language learners, for not taking into account the diversity of second language learners with regard to linguistic and cultural background as well as learning strategies, for having descriptors that are far too vague, and for being based on native language standards (Kuiken & Vedder, 2014, Leung Lewkowicz, 2013, Hulstijn, 2007, Little, 2007). In Norway, as in other European countries, the tests based on the CEFR are increasingly used as gatekeepers. Therefore the tests need to be scrutinized. Title: Linguistic Rights and Educational Policies: Aspects of Minority Language Education in Europe. Presentation: DANCE ROOM s Mavrommatis Giorgos, Democritus University of Thrace, Greece Argyriou Maria, Democritus University of Thrace, Greece Gorrea Anieza, Democritus University of Thrace, Greece Deliroka Sideri, Democritus University of Thrace, Greece Ioannou Eleni, Democritus University of Thrace, Greece Ioannou Elisavet, Democritus University of Thrace, Greece Kapoutsi Syrmo, Democritus University of Thrace, Greece Karagianni Anastasia, Democritus University of Thrace, Greece Karathanasis Anastasios, Democritus University of Thrace, Greece Konstantinou Fotini, Democritus University of Thrace, Greece Manaka Maria, Democritus University of Thrace, Greece Mousouridou Grammatoula, Democritus University of Thrace, Greece Myrtsidou Vasiliki, Democritus University of Thrace, Greece Pantelidou Aikaterini, Democritus University of Thrace, Greece Papanikolaou Maria, Democritus University of Thrace, Greece Stourou Eleni, Democritus University of Thrace, Greece The cultural mainly linguistic- homogenization of the populations was, and still is, one of the main purposes of the national educational systems all over Europe. Fluency in the official language has always been a requirement for a successful professional career, as well as for the participation in social and cultural life and in high level decision making processes. Above all, it has always been the prerequisite for and the proof of being a citizen. Citizens of a state, with no knowledge of the official language, are considered to be more or less strange and in case they are fluent in the language of a neighbouring (and, as a rule, enemy) state, they are considered to be suspects. However, many European states have shown, in cases, a remarkable tolerance in the presence 24

25 and cultivation of languages other than the official ones, for certain historical and political reasons. We refer to the languages of certain groups of their citizens who in most cases- became part of the nation after the ruin of the empires and the creation of the nation-states, a subsequent result of which was a change of borders. We refer to groups of people who have a language and/or a religion and/or a sense of national/ethnic identity different from the majority and are usually settled in certain areas for a long time, consisting what we can define as historical minorities - also, often defined as sub national entities. The present paper, being (part of) the result(s) of the work done for the course Education of Minorities and Migrants offered by the Post Graduate Studies Program under the title Innovative pedagogical approaches in multi-cultural educational environments operating in the Department of Education Sciences in Early Childhood of the Democritus University of Thrace (Alexandroupolis Greece) during the academic year , aims at presenting a brief comparative study of the officially recognised bilingual educational systems operating in regions of European states. This prototypical study chooses to work on the most important and interesting (of the nearly 40) cases of the officially recognised bilingual regional educational systems in Europe, based on published material referring to the history and use of the historical minority languages in education. After a brief presentation of the history of each case, the study sets categories and compares the cases on the basis of a set of criteria, such as the magnitude and status, the level and type of education where the minority language is used, the model of bilingual education followed and the way the minority language is used (e.g. simply offered as a lesson, used in science, the relation between minority and official language etc.). The present study means to draw attention to the involvement of a minority/ community language in a nation building process and to the circumstances under which this language might be a kind of bridge connecting a certain community with neighbouring (potentially kin) Nation- States and nationalisms. Title: Waiting for the data: Moving toward non-intervention in research with immigrant, Indigenous, and urban youth communities Presentation: ROOM 8 Mela Sarkar, McGill University, Canada Canada's official policy of "multiculturalism within a bilingual framework" (Haque, 2012) has 25

26 been part of national discourse since the early 1970s, influencing a generation of researchers in educational linguistics. Yet our much-vaunted policies serve to obscure the fact that in reality Canadian educational systems overwhelmingly privilege those from English- and Frenchspeaking backgrounds. Speakers of other languages must for the most part fend for themselves at family and/or community level if they wish to see their children and grandchildren become fluent multilingual speakers. Limited public funds are available to support Heritage Languages, largely because of the work of Jim Cummins, a major influence on the life and work of the present researcher through his graduate mentorship at OISE/UT in the mid-1980s. Programs also exist that offer some symbolic support to Canada's Indigenous languages. But this is mere lip service compared to what could be done. As a researcher from a biracial, ethnolinguistically mixed Toronto background, I determined to work toward pedagogical policies and practices that would enable more children to grow up learning their parents' languages something I did not have the opportunity to do myself. Nearly 30 years after starting graduate work at OISE/UT, I have worked with: Montreal's Bangladeshi community; the marginalized, multilingual Hip-Hop youth community in Montreal; and Mi'gmaq educators working to revitalize their language at Listuguj First Nation. Along the way I have moved from a conventional, researcher-driven approach to inquiry to a more community-oriented, participatory action research framework when working with marginalized speakers. Through an overview of three different projects conducted over 20 years, I hope to demonstrate that "waiting for the data" while eschewing an externally imposed research agenda can be a productive and potentially game-changing way of helping communities work toward greater language empowerment through several languages at once, be they "minority" or "majority". Title: "The Multicoloured Dragon": From the printed version to Digital Storytelling Presentation: ROOM 9 s Louisa Christodoulidou, University of the Aegean, Greece Eleni Papadimitriou, University of the Aegean, Greece In this study, the aim is to show the development of digital storytelling in the cognitive field of children's literature, at a theoretical and practical level. Digital storytelling is a particular narrative genre, and although it uses multimedia, it still relies on those key elements which characterize narration and literature in general. We are interested to explore how through a fairy tale in particular, and children's literature in general, combined with digital storytelling it is possible to highlight elements of the culture and language of each child, but also the possibilities of encouraging and developing the various social and language skills of children, as a means of promoting smooth coexistence and cooperation. More specifically, we can consider the possibilities offered by digital storytelling to children who come from different ethnic backgrounds, different social and cultural backgrounds, 26

27 with different religious beliefs in order to find a common way of coexistence, empathy and expression, which will respect and combine multilingualism and a range of literacy levels, as well as multicultural elements. We chose the modern children's fairy tale: "The Multicoloured Dragon", precisely because it refers to the charm and the power of diversity. The interest of this fairy tale lies parallel to the fact that it also encompasses classical motifs related to the particular culture of folk stories. These motifs and principles govern general folk stories from different countries and for this exact reason this particular fairy story has extra recognizable common codes of communication between children. Our goal is to further proceed with a description and assessment of the research, which was conducted in a Kindergarten and Elementary School located in a highland area of mainland Greece, in the region of Thessaly, where digital storytelling was explored within a project on diversity. To conduct the research participant observation was employed, the journal of research was respected and data were collected from interviews of children, before and after the application of participant observation. The results of the qualitative research showed that "The Multicoloured Dragon" enlivened through digital storytelling, which combines not only new technologies, multimedia, image and sound, but also non-verbal communication, helps to ensure that the children develop a variety of skills and discover common ways of expression and communication, while at the same time preserving valuable elements of their own culture and language. Note that this is a first approach to the linguistic and cultural difference through digital storytelling in the field of children's literature. Κey words: Digital Storytelling, literature, cultural difference, fairytail, multimedia, Multiliteracies, Multiculture Title: The Construction of Bora-Speakers Identity during The Discussions about their New Official Alphabet Presentation: MAIN AUDITORIUM A Andrés Napurí Pontifical Catholic University of Peru, Peru Recently was approved the proposal of an official alphabet for the Bora language (Aikhenvald 2012). This language is spoken by nearly two thousand people, members of an indigenous group that was persecuted and exploited during The Amazon Rubber Boom, so that its population was decimated to near extinction (Lagos 2012). In this proposal, that was approved by consensus, participated the Bora communities living in the Momón, Ampiyacu and Yaguasyacu rivers. These communities are far from the city, they need to travel near twenty hours through the 27

28 Amazon river to get to the capital of Loreto, Peru. The approval was reached after several workshops in the area, where other proposals that already existed were also contrasted. Some of these proposals were very respected by the Bora-Speakers (Thiesen 1996, Thiesen & Weber 2012); while others were controversial among them because they offered new graphemes (Gasché & Ruíz-Mibeco 1998). During these events, teachers, community leaders and other Bora-Speakers plied their insights on how to write their language. Not only that, they talked about what is the significance of having an official alphabet. Each speaker criticized and helped, with the best desire, to preserve their culture. These views were also contrasted with the language policies that supported the workers of the Ministry of Education (Minedu). The State s criteria did not always matches the most relevant criteria for the Bora-Speakers. For example, while the Minedu s workers sought an economic proposal, with a smaller number of possible graphemes; the Bora-Speakers gave greater importance to a proposal with a bigger written tradition in their language, or to a proposal with major resemblance to the Spanish alphabet, the dominant language in the region. These discrepancies revealed that the speakers are well aware of the relevance of these workshops to the history of their language and cultural heritage. This puts them in a very particular moment, because the speakers normally do not discuss the tools that they use for their language. This context is very rich to investigate the ideologies behind their linguistic practices. This work presents the representations by Bora-Speakers and Minedu s workers related to the characteristics that an alphabet must meet, and what is the scope of this within the language and education policies of Peru. To do this, this work picks the discussions that took over all the workshops that were conducted prior the consensus of the alphabet and after the approval by the communities Title: "winn a game ein Spiel gewinnen vyhrať hru/ zápas/..." Kontrastive Collocability Research Presentation: MAIN AUDITORIUM B Monika Hornacek Banasova, University of Ss. Cyril and Methodius in Trnava, Slovakia Simona Fraštíková, University of Ss. Cyril and Methodius in Trnava, Slovakia Tematic content of this article is aimed on collocability research from contrastive point of view. For collocability of language units is characteristic, that it concerns diverse sub -systems of the language: it belongs to grammar, but it is related closely with semantics too. The contrastive confrontal of relational potential of lexeme, so its collocability, it seems to be desirable, in particular from the reason, that the investigated languages slovak and german are typologically different languages (Slavonically vs. Germanic). 28

29 The contrasts between them originate from this fact can concern the combinatorial lexeme potential on some laguage level. As important aspect of comparison has to be interpreted the relation between of investigated languages too, in particular from point of equivalence on formulation content. In this orientation is necessary to take in account, that the collocation meaning is result of key word connection (Basis) with its collocation partners. The constituent elements (structural units) of the collocations are mostly characteristic with asymmetrical dualism of the form and content, which is reflecting in multiple meaning of theirs lexical meaning, whit which they are subsequently connecting. On the base of concrete examples in the article we try to demonstrate this not only once problematic mutual relation of multiple meaning and equivalence, and this way we show on complicatedness of contrastive collocation research. The empiric base for contrastive collocation research presented in our article we gained from lexicographically processing of important lexemes game and win, and also thank to corpuse research. With regard to investigated problems the corpuse research is showing as proper base from point of currency as well as heterogeneity of language data in style, genre or tematic purpose. The appropriateness, exactly the need of corpuse research, is exaggerated by the fact, that the equivalence has to be investigated in the system as well as in the dia-system. And right the heterogeneity of data can enable it for us. Key words: collocability, lexically meaning, multiple meaning, equivalence, contrastive research Title: Canada's Linguistic Context as a Basis for International Cooperation Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Constantine Ioannou, Ottawa-Carleton District School Board, Canada Considering Canadian-based educational initiatives such as immersion teaching, heritage and international language provision, sheltered programs for English language learners and the current philosophy that in order to welcome new Canadians, every teacher is indeed a language teacher, the presenter will outline how these linguistically-focused programs contribute to informing and involving educators and policy makers internationally. This presentation will outline teacher projects in Ottawa that have focused on language teaching and learning for either bilingual or multilinguial contexts 29

30 Title: Inclusion in regular classrooms: dealing with missing answers on language tests Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR s Francois Pichette, Université du Québec - Téluq, Canada Justyna Lesniewska, The Jagiellonian University, Poland Sebastien Beland, Universite de Montreal, Canada Shahab Jolani, Utrecht University, Netherlands Inclusion in our increasingly linguistically diverse classrooms often relies on down-to-earth considerations based on language testing. Whether a child from another country will be included in a regular class or in a remedial class/individual schooling depends on his competence in the language in which subject matters are taught. For the grade school curriculum, the issue is of greater importance because in many cases access to regular classrooms offers little or no flexibility, and is often subject to annual or biannual re-evaluations. Teenage immigrants, like all examinees, will often leave questions unanswered on their tests, due to factors such as item difficulty, lack of testing time, fatigue, or distraction. The point to which they are penalized for that depends on our ability to deal with missing answers. For placement tests, graders vary in the way they deal with missing answers. A common method is the teacher method: we consider that an item was left unanswered because it was difficult, and we give it a zero because we assume the examinee would have provided the wrong answer. Another common method is the researcher method: we give a wrong answer a value somewhere between 0 and 1, sometimes based on probabilities (e.g., giving 0.25 for missing items on a 4-item multiple-choice). The researcher method seems more comprehensive, but it can take several forms. In this paper, we briefly report on a poll we conducted with 99 researchers in language and linguistics, to identify what the common methods are. This allowed us to identify the five most common scoring solutions that are used for dealing with missing answers of the yes/no type (i.e., that translate into zero or one in data tables). Instrument validity is essential to assuring that all minority children who take the test are treated with equal fairness and to limit or prevent children from being excluded from the regular curriculum unduly. With that in mind, we examined the impact of the five most common types of data insertion on the reliability of the instrument and the trust we can put into the scores. We did so by using real data matrices from earlier language studies, as well as simulated data matrices with various numbers or items ([20-60]), participants ([20-500]) and missing percentages ([0.5-20]). For each combination (item X child X percentage), 1,000 matrices were generated. Our analyses indicate that the three most common methods we identified are the ones with the 30

31 greatest impact on Cronbach's α coefficients, which they tend to inflate by up to.17. The consequence of using such methods is that the tests and their scores are far less reliable than they pretend to be. On the basis of our results, we make recommendations for test graders concerning the best way to deal with missing data. We suggest a relatively simple method for assigning scores to missing data to provide a better, more accurate image of the child s competence Title: Η Συμπερίληψη της Ετερότητας στην Εκπαίδευση ως Συστημική Διαδικασία Διατήρησης της Διαφοράς, Inclusion of Diversity in Education as Systemic Process of Preserving Difference Presentation: DANCE ROOM Anastasios Kontakos, University of the Aegean, Greece Exakousti Petroula Agelakou, University of the Aegean, Greece Ioanna Baryiami, University of the Aegean, Greece Greece as a country of reception of demographic groups from different regions accepts immigratory movements which cause complicated, various confusions even in education, which receives assimilating characteristics instead of multicultural ones. The Greek educational system, misinterpreting the social principal of including everything that is fully integrating qualities-individuals selects the focus on the differences and the similarities that exist between the local and foreign students as a problem and opportunity respectively. Based on Luhmann s theory of social systems, the school is considered to be an open system, which is in continuous interaction with other important systems of exterior environment (social, cultural, economical, technological, political). Taking into consideration Luhmann s systemic theory and the fact that the last twenty-five years the Greek educational system appears to be unable to manage the diversity of classroom, the present paper aimes at examining to what extent conditions of inclusion of variation according to Luhmannn are met. Using the qualitative example and the interview, we aim to find out the opinion of Albanian parents on the importance and the role that the school plays not only in the education of their children but also in their communication with their Greek schoolmates as well as in the maintenance of their cultural identity, without this being an obstacle in their personal, social and professional success. It is considered necessary their opinions be heard not only for the importance of the use of native language in the maintenance of their cultural identity but at the same time for the importance of the use of the dominant language (that is the Greek) to achieve access to other systems of society (economical, political, cultural). The request for a catholic inclusion can be satisfied according to 31

32 the systemic theory at school as a learning organism, which aims at maintaining the difference of its students and providing them with the possibility of the interconnection with all the communications and the multi-inclusion in all the functional systems in an attempt to create their own future. Keywords: Systemic theory, catholic inclusion-integration, difference diversity, dominantnative language, Greek Albanian students Title: Cultural and Linguistic Knowledge and Experiences Among Learners Of Chinese Origin In Spain Presentation: ROOM 8 Ιulia Μancila, University of Malaga, Spain This study is an attempt to contribute to the knowledge and deeper understanding of the learners of Chinese origin in Spain and how their language and cultural experiences are related to identity processes and education. Specifically, based on critical multicultural literature (Freire, 1972; Griffiths & Troyna, 1995; Gay, 1995; Nieto, 1999, 2000; Cummins, 2000, 2001; Sleeter & Grant, 2003; Besalu, 2007), I want to understand how their personal, educational and social histories, as well as migration/residential status, intersect both with heritage language and Spanish language and culture. The results presented in this paper are part of a major biographical narrative and life history study (Carger, 1996; Clandinin&Connelly, 2000; Bolivar, Domingo y Fernandez; 2001) and reflect a more comprehensive view on the linguistic challenges of learners of Chinese origin in Spain at personal and social levels. Implications for educators and researchers committed with an equitable, socially and culturally just education for all learners are further discussed Title: Subtitling as a supplementary method in foreign language teaching and intercultural communication Presentation: ROOM 9 Emilia Perez, The Constantine the Philosopher University in Nitra, Slovakia The proposed paper explores the possibilities of using audiovisual translation and subtitling as a supplementary method in foreign language teaching. Considering audiovisual work in translation as both a medium and space for intercultural communication, we introduce methods of 32

33 developing language and intercultural competence via interpretation, analysis, translation and subtitling of chosen audiovisual works. The main focus falls upon translation and subtitling of documentary film with culturally specific value and particular procedures of their use as an interactive and experiential method in the foreign-language teaching process. Basing examples on own teaching experience and related research projects, practical aspects, applicability and possible outcomes of implementation of the method are evaluated Title: PLENARY 1- ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ vs. ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ Ζητήματα αναγνώρισης, διαχείρισης και αποδοχής της ετερότητας IDENTITY vs. DIVERSITY Issues of acknowledging,( addressing and accepting diversity Page 178) Presentation: MAIN AUDITORIUM A & B (In Greek) MICHALIS DAMANAKIS, PROFESSOR EMERITUS, UNIVERSITY OF CRETE ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΑΜΑΝΑΚΗΣ, ΟΜΟΤΙΜΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Με τη σύμφωνη γνώμη του τιμώμενου και κεντρικού ομιλητή κ. Δαμανάκη, ακολουθεί ένα εκτενές απόσπασμα της παρουσίασής του. (Σελίδα159) 33

34 Fiday May 29, 2015 SESSION B/ ΜΕΡΟΣ B Παρασκευή, 29 Μαΐου, 2015 Title: Roma Students in Greek Schools: Theoretical Approaches and Interventions SYMPOSIUM Presentation: MAIN AUDITORIUM A& B Presenters a) George Markou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece b) Christos Parthenis, National and Kapodistrian University of Athens, Greece c) Athanasios Michalis, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Maria Kapetanidou, Ministry of Education, Greece Christos Parthenis, National and Kapodistrian University of Athens, Greece d)eleni Gana, University of Thessaly, Greece Christos Govaris, University of Thessaly, Greece Charoula Stathopoulou, University of Thessaly, Greece Stathopoulou Maria, University of Thessaly, Greece e) Dimitrios Papachristos, University of Aegean, Greece Eleni Skourtou, University of the Aegean, Greece a) Title: Mechanisms and processes of production and reproduction of inequality in Greek society: the case of Roma Μηχανισμοί και διαδικασίες παραγωγής και αναπαραγωγής της ανισότητας στην ελληνική κοινωνία: η περίπτωση των Τσιγγάνων Αρκετοί επιστήμονες ερευνητές αντιλαμβάνονται τους Τσιγγάνους ως μια χωρίς εξουσία, υποκείμενη σε εκμετάλλευση και στιγματισμένη κοινωνική ομάδα, η οποία εγείρει στερεότυπα, προκαταλήψεις και διακρίσεις, δημιουργεί μια δημόσια εικόνα που υποβαθμίζει την πολιτική τους επιρροή προκαλώντας πολιτικές εχθρότητας και εθνοκεντρισμού και εμποδίζει την πρόσβαση των Τσιγγάνων σε ευκαιρίες προκειμένου να καλλιεργήσουν το ταλέντο τους και να ανταγωνιστούν με δίκαιους όρους για τις θέσεις εργασίας. Ο σημερινός διαχωρισμός των Τσιγγάνων οφείλεται εν μέρει στην κληρονομιά του διαχωρισμού που ανάγεται στο παρελθόν και παρουσίαζε τους Τσιγγάνους ως ανέγγιχτη ομάδα (Αθίγγανοι). Αν και στο πέρασμα του χρόνου αρκετοί Τσιγγάνοι έχουν ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία, το στίγμα τούς ακολουθεί στις διαχωρισμένες περιοχές - γειτονιές. Ο διαχωρισμός παρεμβάλλει σοβαρά εμπόδια στις δυνατότητες και τις ευκαιρίες των Τσιγγάνων να αποκτήσουν α) οικονομικό κεφάλαιο, δηλαδή οικονομικά περιουσιακά στοιχεία, β) ανθρώπινο κεφάλαιο, δηλαδή δεξιότητες για την αγορά εργασίας, γ) πολιτισμικό κεφάλαιο, δηλαδή διευκολύνσεις σε κανόνες, συνήθειες και τρόπους επικοινωνίας που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην κοινωνική τους ανέλιξη, δ) κοινωνικό κεφάλαιο, δηλαδή κοινωνικά δίκτυα μέσα από τα οποία διοχετεύεται η γνώση και διευκολύνεται η πρόσβαση σε ευκαιρίες ενώ ταυτόχρονα ενισχύονται οι κανόνες 34

35 επικοινωνίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Με αυτήν την έννοια ο διαχωρισμός γίνεται κατανοητός ως ένα πλέγμα σχέσεων εκμετάλλευσης των Τσιγγάνων και αποκλεισμού τους από βασικά κοινωνικά αγαθά, καθώς και ως μια διαδικασία που εμποδίζει την επικοινωνία τους με μη Τσιγγάνους ή δομείται με όρους ανισότητας τοποθετώντας τους πρώτους σε υποδεέστερους κοινωνικούς ρόλους. Χωρίς να υποστηρίζω ότι ο διαχωρισμός και οι διαδικασίες που τον προκαλούν αποτελούν τη μοναδική αιτία για την παρατηρούμενη ανισότητα σε βάρος των Τσιγγάνων, θεωρώ ότι αυτή αποτελεί την κύρια αιτία της μειονεξίας τους στην ελληνική κοινωνία. Στον περιορισμένο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου θα επιχειρήσω να επιχειρηματολογήσω ότι οι συνθήκες διαχωρισμού τους προκαλούνται κυρίως μέσα από διαδικασίες διακρίσεων και στιγματισμού στις σχέσεις τους με τους μη Τσιγγάνους - οι οποίοι στην ουσία και τις υποθάλπουν - εστιάζοντας κατά κύριο λόγο στην περιοχή της εκπαίδευσης. Αντλώ τα αναγκαία προς τούτο στοιχεία μέσα από την ερευνητική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος παρέμβασης του Κ.Ε.Δ.Α. για την εκπαίδευση των παιδιών Τσιγγάνων και τις άμεσες εμπειρίες των συντελεστών του εν λόγω Προγράμματος κατά τη χρονική περίοδο b) Title: Managing Multiculturalism in Contemporary Greek School. The Case of the Education of Roma Children. Η Διαχείριση της Πολυπολιτισμικότητας στο Σύγχρονο Ελληνικό Σχολείο. Η Περίπτωση του Προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά» Οι δυτικές κοινωνίες τις τελευταίες δεκαετίες, ειδικά ύστερα από τη δεκαετία του 1990, βρέθηκαν αντιμέτωπες με την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα της πολυπολιτισμικότητας. Ύστερα από μια περίοδο άμβλυνσης του φαινομένου, τα τελευταία χρόνια οι δυτικές κοινωνίες βιώνουν μια εκ νέου έξαρση της μετανάστευσης που έχει οδηγήσει σε ταυτόχρονη έξαρση μιας αντιμεταναστευτικής κραυγής που αναπτύσσεται με μεγάλη ένταση. Η δυτική ορθολογικότητα, δομημένη στις αρχές και στις αξίες του διαφωτισμού, της δημοκρατίας και των ατομικών δικαιωμάτων, δοκιμάζεται εκ νέου και αμφισβητείται μέσα σε συνθήκες πολιτικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης, καθώς και οικονομικής αποσταθεροποίησης. Το εκπαιδευτικό δίλημμα στις πολιτισμικά ετερογενείς κοινωνίες των εθνικών κρατών είναι να συνδυάσουν την αναγνώριση και το σεβασμό των επιμέρους πολιτισμικών ομάδων με τη δημοκρατική κοινωνία, με τα ιδεώδη και τις αξίες της οποίας όλοι οι πολίτες θα μπορούν να ταυτιστούν. Η ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών να λειτουργούν σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο και η ταύτιση όλων με την εθνική πολιτισμική έκφραση προϋποθέτει ένα διαπολιτισμικό σχολικό πρόγραμμα που θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτισμικής ταυτότητας, η οποία θα αντανακλά τις προοπτικές, τις ελπίδες και τις δυνατότητες όλων των πολιτών και θα προωθεί το δημόσιο συμφέρον. Σε αυτό το ευρύτερο θεωρητικό διαπολιτισμικό πλαίσιο το Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών έχει εντάξει την ανάπτυξη και εφαρμογή Προγραμμάτων για την εκπαίδευση από το 1997 έως και σήμερα. Το Πρόγραμμα «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά» ( ) αποτελεί μια πολυετή προσπάθεια για τη βελτίωση της εκπαίδευσης των παιδιών ρόμικης καταγωγής σε σχολεία ολόκληρης της επικράτειας. Η πολυδιάστατη δράση του Προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών βασίζεται σε δύο πυλώνες: α. Παρέμβαση εντός σχολείου: Στόχο του Προγράμματος συνιστά η βελτίωση της επίδοσης των παιδιών Ρομά μέσω ενισχυτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης που αναπτύσσουν την 35

36 ελληνομάθεια, καλύπτουν γνωστικά κενά και δημιουργούν μαθησιακά κίνητρα, και β. Παρέμβαση εκτός σχολείου: Με ένα καλά οργανωμένο δίκτυο συνεργατών, διαμεσολαβητών, κοινωνικών λειτουργών, συντονιστών και ψυχολόγων τον Πρόγραμμα κατοχύρωσε την αποτελεσματική επαφή με τις οικογένειες των Ρομά μαθητών, παρέχοντας παράλληλα σε αυτούς την στήριξη που χρειάζονται (τμήματα ενηλίκων και γονέωνψυχοκοινωνική στήριξη), ενώ την ίδια στιγμή διαμόρφωσε ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ευαισθητοποίησης του ευρύτερου κοινωνικού περίγυρου. Λέξεις-κλειδιά: πολυπολιτισμικότητα, ετερότητα, θεσμικό πλαίσιο, διαπολιτισμικά προγράμματα c) Title: An Intervention to support communication capacity of Roma children in the standard language: objectives, results, prospects. Παρέμβαση ενίσχυσης της επικοινωνιακής ικανότητας των παιδιών Ρομά στην πρότυπη γλώσσα: στόχοι, αποτελέσματα, προοπτικές Κύριος στόχος της παρούσας εισήγησης είναι η αναλυτική παρουσίαση των βασικών πτυχών της εκπαιδευτικής παρέμβασης με στόχο την ενδυνάμωση της γλωσσικής και της επικοινωνιακής ικανότητας των παιδιών Ρομά στην πρότυπη γλώσσα. Η συγκεκριμένη δράση υλοποιείται υπό την αιγίδα του Κέντρου Διαπολιτισμικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο πλαίσιο του προγράμματος "Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά". Η παρέμβαση στηρίζεται στις ακόλουθες παραδοχές: α) η πρότυπη γλώσσα συνιστά βασικό όχημα κοινωνικής κινητικότητας, επαγγελματικής και κοινωνικής αναβάθμισης, β) η καλλιέργεια πρακτικών των κυρίαρχων μορφών σχολικού και κοινωνικού γραμματισμού των παιδιών Ρομά αποτελεί προϋπόθεση ουσιαστικής ενσωμάτωσής τους στο κοινωνικό σύνολο ως ενεργών πολιτών και ένταξής τους στις κοινωνικές ομάδες που συμμετέχουν ή ασκούν συγκεκριμένες μορφές εξουσίας, γ) ο γλωσσικός κώδικας επικοινωνίας των Ρομά αποτελεί δυναμικό και δημιουργικό όργανο επικοινωνίας, το οποίο συνιστά ουσιώδες στοιχείο της ταυτότητάς τους. Επομένως, στόχο της παρέμβασης δεν αποτελεί η γλωσσική μετακίνηση των παιδιών Ρομά προς την πρότυπη γλώσσα με παράλληλη απώλεια της πρώτης γλώσσας τους, αλλά καλλιέργεια της πρότυπης γλώσσας ως μέσου κοινωνικής εξέλιξης.στην εισήγηση παρουσιάζονται: α) η μεθοδολογία της εκπαιδευτικής παρέμβασης, η οποία ευθυγραμμίζεται με τις αρχές του προγράμματος σπουδών της γλώσσας στην εκπαίδευση (κειμενοκεντρικός, επικοινωνιακός χαρακτήρας της διδασκαλίας, έμφαση στη λειτουργική διάσταση της γλώσσας, καλλιέργεια γλωσσικής, κειμενικής, πραγματολογικής, στρατηγικής ικανότητας), β) τα αποτελέσματά της: πριν από την έναρξη της παρέμβασης η επικοινωνιακή ικανότητα των μαθητών ελέγθηκε μέσω pre - test, μετά την ολοκλήρωση κάθε παρεμβατικού σταδίου η πορεία της δράσης αξιολογείτο μέσω συγκεκριμένων test και στο τέλος της παρέμβασης μέσω post - test, γ) εξετάζεται αν μέσω εξειδικευμένων διδακτικών παρεμβάσεων κειμενοκεντρικού χαρακτήρα υπήρξε ενίσχυση μέσω μεταφοράς μάθησης και της πρώτης γλώσσας των μαθητών Ρομά. d) Title: Mediating the Emergence of School Literacy Skills: Roma Students in Early Childhood Education. Διαμεσολαβώντας την Ανάδυση Δεξιοτήτων Σχολικού Γραμματισμού: Ρομά Μαθητές στην Προσχολική Εκπαίδευση Η φοίτηση στην προσχολική εκπαίδευση έχει ευρέως αναγνωριστεί τις τελευταίες δεκαετίες ως σημαντική περίοδος για τη μετέπειτα σχολική επίδοση των μαθητών. Τα εκπαιδευτικά 36

37 οφέλη εμφανίζονται διευρυμένα για τους μαθητές που προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά περιβάλλοντα, με τη διάρκεια της φοίτησης και την ποιότητα των εκπαιδευτικών πρακτικών να αναδεικνύονται σε παραμέτρους των θετικών μαθησιακών αποτελεσμάτων (Biedinger, N. & Becker, B. (2006). Πώς ορίζεται όμως η ποιότητα των εκπαιδευτικών πρακτικών στις συνθήκες ενός μονογλωσσικά και μονοπολιτισμικά διαρθρωμένου σχολείου, όπως είναι το ελληνικό νηπιαγωγείο; Στην εργασία αυτή συζητάμε την εμπειρία σχεδιασμού και υλοποίησης πρακτικών για τη διδασκαλία γλώσσας και μαθηματικών σε μαθητές Ρομά που φοιτούν σε νηπιαγωγεία διαφορετικών περιοχών της Θεσσαλίας[1], άλλοτε σε συμβατικές και άλλοτε σε αμιγείς τάξεις με παιδιά Ρομά. Το θεωρητικό μας πλαίσιο αντλεί από την κοινωνικοπολιτισμικές και κοινωνιοσημειωτικές θεωρήσεις για τη γλωσσική επικοινωνία και τη διδακτική πράξη, και ειδικότερα από τη θεωρία των διευρυμένων και υβριδικά διαρθρωμένων μαθησιακών πλαισίων (Guttierez and al., 2011) στο πλαίσιο των οποίων η πρόσβαση στη σχολική γνώση προωθείται μέσα από την αντίληψη της δυναμικής διγλωσσίας και των διαγλωσσικών πρακτικών Creese & Blackledge., 2010, Garcia and Sylvan 2011). Σε κάθε σχολική κοινότητα αναζητάται με συνέπεια εθνογραφικής προσέγγισης η εμπειρία των νηπίων Ρομά σε διάφορα κοινωνικά πεδία και κατηγορίες (π.χ οικογένεια, κοινότητα, άμεσο φυσικό περιβάλλον, εκλαϊκευμένη κουλτούρα, ψηφιακά μέσα κτλ.) και εντοπίζονται οι διαθέσιμοι γνωσιακοί «πόροι» και τα επικοινωνιακά τους ρεπερτόρια, οι γλώσσες δηλαδή και εν μέρει οι γλωσσικές ποικιλίες που αμιγώς ή σε μείξη χρησιμοποιούν. Ο σχεδιασμός των διδακτικών παρεμβάσεων προβλέπει το μετασχηματισμό των τυπικών σχολικών πρακτικών σε μαθησιακά πλαίσια διευρυμένου χαρακτήρα, δηλαδή σε πλαίσια στα οποία περιεχόμενα, πολιτισμικά εργαλεία και γλωσσικές πρακτικές από τις διαφορετικές κοινότητες που συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία- την κοινότητα των Ρομά, την εκπαιδευτική κοινότητα ή/και την κυρίαρχη πολιτισμική κοινότητα των μη Ρομά μαθητών- έρχονται σε διάλογο και πληροφορούν η μία την άλλη. Η υβριδικότητα της σχολικής πρακτικής που προκύπτει από την παιδαγωγική αξιοποίηση διαφορετικών γλωσσικών πρακτικών, εργαλείων και εμπειριών δραστηριότητας δίνει «φωνή» στους Ρομά μαθητές και επιτρέπει τη μάθηση της ελληνικής, στη προφορική ή και τη γραπτή της μορφή, να προωθηθεί ως πτυχή του επικοινωνιακού συνεχούς που αποκαθίσταται ανάμεσα στην εκτός και εντός σχολείου επικοινωνιακή εμπειρία των μαθητών. e) Title: "They cannot, they do not want or they cannot because we think they do not want? Roma students and literacy". "Δεν μπορούν, δεν θέλουν, ή δεν μπορούν επειδή νομίζουμε ότι δεν θέλουν; Μαθητές Ρομά και Γραμματισμός" "Δεν μπορούν, δεν θέλουν, ή δεν μπορούν επειδή νομίζουμε ότι δεν θέλουν; Μαθητές Ρομά και Γραμματισμός" Σε αυτό το κείμενο αναφερόμαστε σε θέματα σχετικά με την ετοιμότητα του εκπαιδευτικού συστήματος και των εκπαιδευτικών να εξασφαλίσουν την υλοποίηση των πρακτικών εγγραμματισμού των μαθητών Ρομά, που απορρέουν από τις κοινωνιογνωστικές και κοινωνικοπολιτιστικές θεωρητικές προσεγγίσεις του Γραμματισμού με τη σύγχρονη διευρυμένη έννοια που αναφέρεται ως Πολυγραμματισμοί και περιλαμβάνει ένα σύνολο γνωστικών διαδικασιών που συντελούνται σε ποικίλα περιβάλλοντα, και εμπλέκουν εννοιολογικά εργαλεία, σημειωτικά συστήματα, δυναμικά εξελισσόμενες νοηματοδοτήσεις, 37

38 ανακωδικοποιήσεις μεταξύ διαφορετικών σημειολογικών συστημάτων αναφοράς και καταγραφή-μεταφορά νοήματος μέσω πολυτροπικών κειμένων. Για να διερευνήσουμε τα παραπάνω ζητήματα, εφαρμόζουμε ποιοτική ανάλυση περιεχομένου σε κείμενα που συνέταξαν φοιτητές παιδαγωγικών τμημάτων, σχετικά με την εμπλοκή τους σε δραστηριότητες εγγραμματισμού Ρομά μαθητών, με σκοπό να διαπιστώσουμε τον βαθμό επιστημονικής και θεωρητικής επάρκειας των εκπαιδευτικών ως προς τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τις πολυεπίπεδες μαθησιακές ιδιαιτερότητες των μαθητών Ρομά και να διαχειριστούν αυτόν τον συγκεκριμένο συνδυασμό ιδιαιτεροτήτων με τις κατάλληλα προσαρμοσμένες παιδαγωγικές στάσεις και μεθοδολογικές προσεγγίσεις, όπως την αξιοποίηση διαδικαστικών διευκολύνσεων για την ανάπτυξη μεταγνώσης, την εγκαθίδρυση αμφίδρομης σχέσης γνωσιακής μαθητείας, τη χρήση πολυτροπικών κειμένων, την αξιοποίηση της μετακύλισης νοήματος σε περιβάλλον πολυτροπικών σημειωτικών συστημάτων και την αναγνώριση και αξιοποίηση της προϋπάρχουσας γνώσης. Μετά από τον ανίχνευση και τον ακριβή προσδιορισμό των ελλειμμάτων, στο θεωρητικό και εμπειρικό υπόβαθρο των εκπαιδευτικών, καταλήγουμε σε συμπεράσματα για τους αποδοτικότερους άξονες κάλυψης αυτών των ελλειμμάτων μέσω διεύρυνσης του θεωρητικού υποβάθρου των εκπαιδευτικών, ώστε να συμπεριλάβει τον προσδιορισμό των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών πρόσληψης και διαπραγμάτευσης της γνώσης που απορρέουν από τον εξειδικευμένο συνδυασμό διγλωσσίας, αναλφαβητισμού και προφορικότητας της κουλτούρας των Ρομά, την ανίχνευση και αξιοποίηση της προϋπάρχουσας γνώσης των Ρομά και την ανασκευή της μονοσήμαντης συνάρτησης της προϋπάρχουσας γνώσης με τις σχολικές νόρμες. "They cannot, they do not want or they cannot because we think they do not want? Roma students and literacy" In this paper we refer to issues regarding the readiness of the educational system and of the teachers themselves to apply appropriate school literacy supporting activities for Roma children. The activities we refer to rely on the sociocultural and sociocognitive theoretical approaches of Literacy in its enlarged concept referred to as Multiliteracies. They take account of diverse cognitive processes emerging in diverse environments. Furthermore, these activities refer to conceptual tools, semiotic systems, meaning-making, recoding between different semiotic reference systems and record/-transfer of meaning through multimodal texts. To deal with the above issues, we applied qualitative content analysis in texts drafted by students of Primary Education Department during their involvement in literacy supporting activities for Roma students. We were investigating their actual competence to recognize the Roma students' multi diversities regarding learning and teaching and their willingness to address this multi diversity with tailored packages of pedagogical tools and teaching practices, such as scaffolding for the development of metacognition, the establishment of interacting cognitive apprenticeship, the use of multimodal texts, the transduction of meaning in a context of multimodal semiotic systems and the awareness and utilization of students prior knowledge. We suggest that the theoretical background of teachers should include tools that would enable them to go beyond the stereotypical exclusive correlation of knowledge with school norms and to 38

39 become aware of specific aspects of negotiation of knowledge that emerge on a cultural continuum of experiencing bilingualism, orality and (il)literacy in the Roma community, in order to be able to integrate their Roma students prior knowledge in their teaching. KEYWORDS Roma, Multiliteracies, semiotic systems, multimodal texts, diversity, bilingualism, literacy, orality, scaffolding, cognitive apprenticeship, transduction of meaning, metacognition, hybrid culture, metalanguage, semiotic resources, semiotic metacode Title: Computer Assisted Language Learning (CALL) and Greek as a Second/Foreign Language in the Diaspora SYMPOSIUM Presentation: AMPHITEATRE 1 ST FLOOR Presenters Giannis Spantidakis, Associate Professor, University of Crete Aspasia Chatzidaki, Associate Professor, University of Crete Vasilia Kourtis-Kazoullis, Assistant Professor, University of the Aegean Despina Vasarmidou, Educator, Ph.D., University of Crete Themistoklis Aravossitas, OISE/CERES University of Toronto George Frazis, Associate Professor, University of Charles Darwin Maria Kaplaneri, Educator, M.Ed., University of the Aegean Theokti Antoniadou, Educator, St. George College, Adelaide, Australia Anna Gogousi, undergraduate, University of Crete Konstandina Matheadaki, undergraduate, University of Crete Rika Mpekiara Pantelara, Educator at Zappeio School, Lecture, University of Istanbul 39

40 This symposium focuses on a web-based language learning environment which was designed to enable the teaching and learning of the Greek language among pupils (K-12) who attend various forms of Greek-language education worldwide. This environment was created through the project Greek-language Intercultural Education Abroad, co-sponsored by the European Union and the Greek Ministry of Education and implemented by the Centre for Intercultural and Migration Studies (E.DIA.M.ME ) of the University of Crete, Greece. Established in 1996, the Center for Intercultural and Migration Studies (E.DIA.M.ME) has been supporting Greek language learning abroad to this date. The Centre has produced educational material (in printed and digital form) for the teaching of the Greek language, history and culture. It has developed programs for learning and conducted research dealing with the Greek Diaspora. Furthermore, it has developed dozens of textbooks and more than 16 educational software packages for the teaching/learning of Greek. Based upon this, it has developed a web-based electronic learning environment for the Greek language, culture and history where students learn and use the Greek language in communicative environments. Teachers and students can also take part in the Communities of Learning where they can engage in creative and collaborative activities and in synchronous and asynchronous communication. The symposium combines the work of the two scholars we are honoring at this conference: Professor Michalis Damanakis (University of Crete) and Professor Jim Cummins (OISE/UT). The environment was created by Professor Damanakis as director of the Centre for Intercultural and Migration Studies of the University of Crete, Greece ( ) and continued by Associate Professor Aspa Chatzidaki ( ). Professor Damanakis theories and research were used as the basis of the activities of the Centre as well as the electronic environment. Also, Professor Jim Cummins theories were used in the design of the Communities of Learning. For the design of the particular environment, we drew upon contemporary theories of computer assisted language learning, appropriate pedagogies and research. The environment was designed and created by a multidisciplinary team from the University of Crete and other universities in Greece and has been used for the last three years. The focus of the symposium is to show how such a learning environment can be use used by other diasporic communities and in other second/foreign languages contexts around the world. The symposium is divided into two parts: (a) the pedagogical dimensions of the web-based environment and (b) research by educators. Part 1: Pedagogical Dimensions of the Environment for Electronic Learning of E.DIA.M.ME / Παιδαγωγικές Διαστάσεις του Περιβάλλον Ηλεκτρονικής Μάθησης (ΠΗΜ) του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ 1. Ασπασία Χατζηδάκη Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Διασπορά: συνθήκες και προκλήσεις για δράση (Greek-language education in the Diaspora: conditions and challenges for action) 40

41 Στην εισήγηση αυτή θα γίνει, πρώτον, σύντομη αναφορά στα σημερινά δεδομένα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στη Διασπορά (κατηγορίες μαθητικού πληθυσμού, μορφές εκπαίδευσης, επίπεδα ελληνομάθειας, προβλήματα και προκλήσεις στην υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας). Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στις βασικές γραμμές του το Έργο ΕΣΠΑ «Ελληνόγλωσση πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια διαπολιτισμική εκπαίδευση στη διασπορά» με έμφαση στο διαδικτυακό περιβάλλον μάθησης. 2. Γιάννης Σπαντιδάκης, Βασιλεία Kούρτη-Καζούλλη & Δέσποινα Βασαρμίδου Η Διαφοροποίηση της Διδασκαλίας στο Περιβάλλον Ηλεκτρονικής Μάθησης και Διδασκαλίας της Ελληνικής ως Δεύτερης Γλώσσας του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ (Differentiated Teaching in the Environment for Electronic Learning and Teaching of Greek as Second Language of E.DIA.M.ME ) Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας και η προσαρμογή του περιεχομένου, των εργαλείων και των δραστηριοτήτων στις ανάγκες κάθε μαθητή είναι επιβεβλημένη και συνάμα δύσκολη, γιατί απαιτεί από τον εκπαιδευτικό χρόνο, φόρτο εργασίας και ευελιξία. Το εγχείρημα αυτό είναι ακόμα πιο επίπονο κατά τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης σε Έλληνες της διασποράς, όπου η ανομοιογένεια των μαθητών είναι ακόμη μεγαλύτερη και οι συνθήκες διδασκαλίας ιδιόμορφες. Η υποστήριξη, επομένως, του εκπαιδευτικού με υλικό και στρατηγικές διδασκαλίας που θα τον ενθαρρύνουν να διαφοροποιεί τη διδασκαλία του είναι αναγκαία. Ανάμεσα στα υποστηρικτικά εργαλεία του εκπαιδευτικού έργου εξέχουσα θέση καταλαμβάνουν σήμερα οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ), εφόσον τα τεχνολογικά τους χαρακτηριστικά υποστηρίζουν τις καινοτομίες που απαιτεί μια διαφοροποιημένη διδασκαλία και το βασικό της υπόβαθρο. Με δεδομένη την προσφορά των ΤΠΕ ως εργαλείων μάθησης και διδασκαλίας γενικά και στο πεδίο της διδασκαλίας της γλώσσας ειδικότερα, το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών Μεταναστευτικών Μελετών υλοποίησε ένα Ηλεκτρονικό Περιβάλλον Μάθησης και Διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης ως υλικό συμπληρωματικό προς το υπάρχον έντυπο στο πλαίσιο του προγράμματος «Ελληνόγλωσση Διαπολιτισμική Εκπαίδευση στη Διασπορά». Εκτός των άλλων το Περιβάλλον έχει ως στόχο να συνδράμει τον εκπαιδευτικό της ομογένειας να ανταποκριθεί στον ιδιαίτερα ανομοιογενή ως προς τις γλωσσικές του προϋποθέσεις μαθητικό πληθυσμό. Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζονται οι δυνατότητες διαφοροποίησης της διδασκαλίας που δίνει το Ηλεκτρονικό Περιβάλλον στις επιμέρους παραμέτρους που τη συνιστούν. Απαρτίζεται από τρία μέρη: το πρώτο αναφέρεται σύντομα στην έννοια και τις παραμέτρους διαφοροποίησης της διδασκαλίας, στο δεύτερο γίνεται μια σύντομη περιγραφή του περιβάλλοντος και στο τρίτο, στο οποίο επικεντρώνεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζονται οι δυνατότητες που προσφέρει στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε καθεμιά από τις παραμέτρους διαφοροποίησης. 3. Γιάννης Σπαντιδάκης, Βασιλεία Kούρτη-Καζούλλη & Δέσποινα Βασαρμίδου Διαφοροποιημένη Διδασκαλία της Κατανόησης και Παραγωγής του Γραπτού Λόγου στο Περιβάλλον Ηλεκτρονικής Μάθησης και Διδασκαλίας της Ελληνικής ως Δεύτερης του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ (Differentiated Teaching of Comprehension and Production of Written Τexts in the Environment 41

42 for Electronic Learning and Teaching of Greek as Second Language of E.DIA.M.ME ) Η παραγωγή και κατανόηση του γραπτού λόγου είναι πράξεις κοινωνικο-πολιτισμικά προσδιορισμένες από τη μια, που απαιτούν σύνθετες νοητικές δραστηριότητες από την άλλη. Για την εκπλήρωση της γραπτής επικοινωνίας, επομένως, μεταξύ του πομπού/συγγραφέα και του δέκτη/αναγνώστη απαιτούνται γνώσεις γλωσσικές, γνώσεις των πολιτισμικών συμβάσεων που αντανακλούνται στο κειμενικό είδος, αλλά και δεξιότητες γνωστικές και μεταγνωστικές για τη διαχείριση και καθοδήγηση του νοητικού έργου. Ειδικά για τους μαθητές της δεύτερης/ξένης γλώσσας το φορτίο που απορρέει από την πολυπαραγοντική αυτή δραστηριότητα είναι περισσότερο επίπονο, εφόσον οι μαθητές δεν έχουν αυτοματοποιήσει ικανότητες και γνώσεις, που για τους μαθητές της Γ1 θεωρούνται δεδομένες. Πρόκληση, επομένως, για τον εκπαιδευτικό αποτελεί πώς θα διδάξει τις δραστηριότητες αυτές και μάλιστα σ έναν ανομοιογενή ως προς το επίπεδο γλωσσομάθειας μαθητικό πληθυσμό. Εργαλείο υποστηρικτικό προς το διδάσκοντα του γραπτού λόγου στη Γ2 αποτελούν σήμερα οι ΤΠΕ που ως κοινωνιογνωσιακά και κοινωνικοπολιτισμικά εργαλεία τον διευκολύνουν να διαμορφώσει αποτελεσματικότερα περιβάλλοντα διδασκαλίας και μάθησης είτε ενισχύοντας τις γνωστικές και μεταγνωστικές δεξιότητες των μαθητών κατά την εμπλοκή τους με την παραγωγή και την κατανόηση κειμένων είτε παρέχοντας τη δυνατότητα στους μαθητές να κάνουν χρήση του γραπτού λόγου κατά τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση ως πομποί/συγγραφείς και δέκτες/αναγνώστες. Κυρίως, όμως, αποτελούν ένα διδακτικό εργαλείο με το οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να διαφοροποιήσει τη διδασκαλία του και να την προσαρμόσει στις διαφορετικές ανάγκες των μαθητών αναγνωστών/συγγραφέων. Το Περιβάλλον Ηλεκτρονικής Μάθησης και Διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ, που παρουσιάζεται σε αυτό το άρθρο, είναι ένα ηλεκτρονικό Περιβάλλον που μεταξύ των άλλων έχει ως στόχο να συνδράμει τον εκπαιδευτικό της ομογένειας να ανταποκριθεί στον ιδιαίτερα ανομοιογενή ως προς τις γλωσσικές του προϋποθέσεις μαθητικό πληθυσμό κατά τη διδασκαλία της παραγωγής και κατανόησης κειμένων. Το άρθρο αποτελείται από τρία μέρη: στο πρώτο γίνεται μια σύντομη αναφορά στις θεωρητικές και παιδαγωγικές αρχές στις οποίες στηρίζεται ο σχεδιασμός του, στο δεύτερο παρουσιάζονται οι δυνατότητες που παρέχει για διαφοροποίηση της διδασκαλίας της συγγραφής και στο τρίτο οι αντίστοιχες δυνατότητες στη διδασκαλία της κατανόησης. 4. Vasilia Kourtis-Kazoullis, Giannis Spantidakis & Maria Kaplaneri: Communities of Learning (Κοινότητες Μάθησης) One part of the electronic environment of E.DIA.M.ME is the Communities of Learning. In the Communities of Learning, class-to-class partnerships were created around the world, linking classes where Greek was learned as a second or foreign language. From 2011 to 2013, dozens of classes around the world formed communities that took part in creative, collaborative activities using both synchronous and asynchronous modes. Students could use the entire environment of E.DIA.M.ME to learn Greek and then go on to use what they have learned in the Communities of Learning or they could begin with the Communities of Learning and then use the environment to learn specific language skills that were relevant to the specific activities they took part in. The environment thus supported context-embedded learning in the L2. 42

43 Cummins theories were used as the basis of the design of the Communities of Learning of E.DIA.M.ME. Thus, the environment and activities focused on the macro-interactiοns between educators and students and the interpersonal space within which knowledge was generated and identities were negotiated. Students collaborated in a creative, productive and democratic manner. Emphasis was given to maximum cognitive engagement and maximum identity investment. Based on Transformative Pedagogy, students took part in collaborative critical inquiry and prompted to analyze and understand the social realities of their own lives and of their communities (e.g. immigration). Based on the Framework for Academic Language Learning (Cummins 2001), students generated new knowledge, created literature and art in multimodal forms (e.g. films, electronic books) so that language become an object of fascination and excitement. Students were given opportunities to use their languages for authentic communication, collective knowledge generation, and affirmation of personal identities (Cummins 2001). This presentation will: (a) focus on the actual space on the environment and what facilities it offers students and teachers; (b) outline how it was used in the last three years; and (c) present findings of research that was conducted, based on teacher and student evaluations. Part 2: ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ / IMPLEMENTING THE WEB-BASED ENVIRONMENT IN CLASS 1. Themistoklis Aravossitas Teaching Modern Greek as a Heritage Language in Canada: Applications of the University of Crete's Online Learning Media and the AIM Framework. Heritage Language Education (HLE) is an emerging field that focuses on the teaching and learning of minority languages. In Canada despite a strong multicultural and multilingual tradition, immigrant languages are still taught on the edges of mainstream education. Cultural communities struggle to maintain language education programs that meet the needs of contemporary learners. This paper presents the experiences of Greek community school stakeholders from Toronto who participated in an international project, developed by the Centre for Intercultural and Migration Studies of the University of Crete. Language teachers, students, parents and administrators reveal how their involvement in different aspects of the project empowered them and improved their motivation to learn. Using an action research framework, the paper examines how new knowledge media and progressive pedagogies can foster Access, Innovation and Motivation (AIM), three necessary requirements for HLE success in the 21 st century. 2. Γιώργος Φραζής & Μαρία Καπλανέρη: Κοινότητες Μάθησης- Αδελφοποιήσεις: Η Περίπτωση του Κολεγίου Αγίου Γεωργίου, της Σχολής SAHETI και των Εκπαιδευτηρίων «Ροδίων Παιδεία» Η παρούσα εισήγηση πραγματεύεται την εφαρμογή των Κοινοτήτων Μάθησης του έργου «Ελληνόγλωσση Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Διαπολιτισμική Εκπαίδευση στη Διασπορά» στο Κολέγιο Αγίου Γεωργίου στην Αδελαΐδα της Νότιας Αυστραλίας. Δίνεται το περίγραμμα 43

44 των αδελφοποιήσεων, στις οποίες συμμετείχαν οι μαθητές/τριες του Κολεγίου με έξι ελληνόγλωσσα σχολεία ανά τον κόσμο από το Νοέμβριο Η εισήγηση εστιάζει στην αδελφοποίηση με τη Σχολή SAHETI στο Γιοχάνεσμπουργκ και τα εκπαιδευτήρια «Ροδίων Παιδεία» στη Ρόδο. Περιγράφονται αναλυτικά οι συνεργατικές δραστηριότητες και οι τηλεδιασκέψεις, στις οποίες έλαβαν μέρος οι μαθητές/τριες, με στόχο την αύξηση της χρήσης της γλώσσας στόχου και συγκεκριμένα του προφορικού λόγου. Επίσης, οριοθετείται η συμβολή τόσο του συντονιστή ελληνικής γλώσσας, όσο και του μέντορα, στην αρμονική και κατά το πλείστον δημιουργική υλοποίηση των αδελφοποιήσεων. Τέλος, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της έρευνας. 3. Γιάννης Σπαντιδάκης, Βασιλεία Κούρτη-Καζούλλη, Άννα Γογούση, Κωνσταντίνα Μαθεαδάκη & Θεοκτή Αντωνιάδου Η Ανάπτυξη των Επικοινωνιακών Δεξιοτήτων του Γραπτού Λόγου στο Περιβάλλον Μάθησης του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ Εφόσον οι νέες τεχνολογίες αναδιαμορφώνουν τόσο τη διαδικασία και το τελικό προϊόν της γραφής όσο και τη συντελούμενη επικοινωνία, η σύγχρονη διδακτική προσέγγιση οφείλει να προωθεί τη γραφή σε πολυμεσικά αυθεντικά περιβάλλοντα, όπως είναι το ηλεκτρονικό περιβάλλον μάθησης του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.. Επιδιώκοντας να διερευνήσουμε η αποτελεσματικότητά του στην πράξη, το συμπεριλάβαμε σε διδακτικά σενάρια που εφαρμόστηκαν από τους εκπαιδευτικούς σε μαθητές του Α1 επιπέδου γλωσσομάθειας του St George College στην Αδελαΐδα, με τα συμπεράσματα να είναι θετικ. Καθως υποστηρίζει τη διαδραστική, συνεργατική και δημιουργική παραγωγή κειμένων, πολυμεσικών και μη, και καθώς συνδυάζει το υποστηρικτικό μαθησιακό περιβάλλον με την επαρκή έκθεση σε ποικιλία παραδειγμάτων στη γλώσσα-στόχο, αναδεικνύεται σε κατάλληλο μέσο προώθησης της επικοινωνιακής γραφής. 4. Εμπειρίες από Κοινότητες Μάθησης: Ζάππειο Σχολείο, Κωνσταντινούπολη Ρίκα Μπεκιάρα Παντελάρα Η εμπειρία μου από τις Κοινότητες Μάθησης ήταν πολύτιμη. Κατά την πρώτη δραστηριότητα τους δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσουν τον εαυτό τους σε παιδιά από την Ελλάδα και να συνομιλήσουν μαζί τους. Από την παρουσίαση των άλλων μαθητών έμαθαν πολλά πράγματα σχετικά με τους ίδιους. Βρήκαν την ευκαιρία να γνωρίσουν έναν καινούργιο τόπο και πολιτισμό. Επίσης ενημερώθηκαν για το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, για τις ώρες λειτουργίας των σχολείων, τα μαθήματα που διδάκονται, για τη σχολική στολή κτλ. Επίσης κι εγώ βρήκα την ευκαιρία να συνεργαστώ με συνάδελφο από την Ελλάδα και να μάθω πως λειτουργεί το εκπαιδευτικό σύστημα εκεί. Κατά τη δεύτερη δραστηριότητα οι μαθητές αφού ερεύνησαν το θέμα αποφάσισαν το πώς θα το παρουσιάσουν. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρω τη στήριξη και τις οδηγίες που μας παρείχε το πρόγραμμα για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων. Για την έρευνα του θέματος και την καταγραφή των συνεντεύξεων χρησιμοποίησαν τεχνολογικά μέσα. Οι μαθητές μου ανέφεραν ότι τους άρεσε πολύ όλη η διαδικασία των δραστηριοτήτων και ότι ήταν κάτι πολύ διαφορετικό και ενδιαφέρον για όλους μας. 44

45 Title: The KPG Exams: Social and Political Aspects of the Greek Multilingual Examination Suite in Times of Economic Crisis SYMPOSIUM Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Bessie Dendrinos, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Bessie Mitsikopoulou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Maria Stathopoulou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Presenters: B. Dendrinos, Challenges in the development of a multilingual platform for the KPG e-test B. Mitsikopoulou, The KPG e-school: The link between proficiency testing and schoolwork M. Stathopoulou, Cross-language mediation: KPG experience as input for the updated CEFR Language of presentation: Hoping to cater to both the local and international audience, the speakers will translanguage during their presentation, using both Greek and English. Introducing the audience to the social and political aspects of glocal vs. global proficiency testing systems, the three speakers of the Symposium will then present new developments permeating the KPG multilingual examination suite, catering to six languages up to now: English, French, German, Italian, Spanish and Turkish. The speakers will concentrate on two innovative aspects of the suite: a) its creative use of ICT to offer students and other stakeholders a free-of-charge electronic prep school, and to personalise the testing experience; b) to see the backwash effect of testing cross-language mediation. The first speaker will focus on the politics of language and ideological underpinnings of multilingual vs. monolingual testing systems and will proceed to present the challenges of developing an e-platform for the Greek foreign language examination suite and its scope, considering the 2014 European Council s conclusions to promote multilingualism in the EU. The second speaker will refer to the social necessity of developing a free-of-charge e-school whose purpose is to facilitate the KPG candidates preparation to sit for the exams. During a period of economic crisis and recession, the KPG e-school features as a social service to the Greek community by reaching out to as many foreign language teachers as possible, by informing both KPG candidates and their parents about the exams and by offering training material that can be used by students through an open platform freely available to all. Examples of the various digital materials which have been prepared for language teachers and KPG candidates of various languages will be shown together with e-training material for oral and written examiners. Evidence from schools that prepare their students for KPG exams will also be presented. 45

46 The KPG exam suite is the first proficiency testing system in Europe to consider cross-language mediation competence important enough so as to test it across its 6 languages. Given the lack of mediation descriptors in the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR), KPG s ten year experience and data collection, which has allowed the KPG team to describe what candidates should be able to do across levels of proficiency, has proven most valuable. Hence, the speaker who completed her PhD in this non-chartered area of research was invited to participate as an expert in the Council of Europe working group responsible for the development of mediation descriptors to be included in the updated CEFR. The speaker will refer to the procedure and to the active role that the Research Centre for Language Teaching, Testing & Assessment has had in the Council's validation activities, aiming at refining and calibrating the descriptors to be included in the CEFR Extended Set of Illustrative Descript Fiday May 29, 2015 SESSION C/ ΜΕΡΟΣ Γ Παρασκευή, 29 Μαΐου, 2015 Title: Designing and Implementing Policies for the Language(s) in the Greek Education System: An Assessment. Σχεδιασμός και υλοποίηση πολιτικών περί τη/τις γλώσσα/ες στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα: μια αποτίμηση SYMPOSIUM Presentation: MAIN AUDITORIUM A s Eleni Karantzola, University of the Aegean, Greece Vasiliki Dendrinou, University of Athens, Greece Thalia Dragona, University of Athens, Greece Ageliki Kiliari, Aristotle University, Greece Dimitris Koutsogiannis, Aristotle University, Greece Aspasia Chatzidaki, University of Crete, Greece Τα τελευταία είκοσι χρόνια το μονογλωσσικό κατά βάση ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει έρθει αντιμέτωπο με ποικίλες πτυχές της γλωσσικής πολυμορφίας/ ποικιλότητας: μειονοτικές και 46

47 μειονοτικοποιημένες γλώσσες γηγενών πληθυσμών, γλώσσες παλιννοστούντων και μεταναστών/ προσφύγων, γειτονικές βαλκανικές γλώσσες, επίσημες γλώσσες της Ε.Ε. (λιγότερο ή περισσότερο ομιλούμενες). Ποικίλα προγράμματα συγχρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και εθνικούς πόρους-- έχουν θέσει στο επίκεντρο συγκεκριμένες αλλόγλωσσες ομάδες, με ρητά εκπεφρασμένο στόχο την ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία. Ανάλογες δράσεις έχουν αναπτυχθεί για την ενίσχυση των ελληνόφωνων και της ελληνικής γλώσσας στη διασπορά, την πιστοποίηση της ελληνομάθειας, αλλά και την ένταξη ευρωπαϊκών γλωσσών στο αναλυτικό πρόγραμμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών. Οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες στο στρογγυλό τραπέζι, έχοντας συμμετάσχει από θέσεις ευθύνης στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των παραπάνω εκπαιδευτικών παρεμβάσεων περί τη/τις γλώσσα/ες, θα επιχειρήσουν μια πρώτη συνολική αποτίμηση του τί έχει επιτευχθεί και απομένει να γίνει. Με σύντομες και περιεκτικές τοποθετήσεις γύρω από κύκλους ερωτημάτων, θα αναδείξουν σχεδιαστικές αδυναμίες των παρεμβάσεων, καλές πρακτικές που αξίζει να γενικευτούν, καθώς και πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν, όπως λ.χ. μια συμμαχία για μια εθνική πολιτική πολυγλωσσίας, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστικό άνοιγμα του εκπαιδευτικού συστήματος αλλά και της κοινωνίας γενικότερα στις γλώσσες και την εθνοπολιτισμική διαφορά που αυτές συνεπάγονται, στην προοπτική μιας πολυγλωσσικής πολιτειότητας. Title: Roma Children Education. Creating Friendly Pedagogic Spaces. Εκπαίδευση παιδιών Ρομά: Δημιουργώντας φιλόξενους παιδαγωγικούς χώρους SYMPOSIUM Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Evangelia Tressou, Aristotle University, Greece Soula Mitakidou, Aristotle University, Greece Triantafilia Kostouli, Aristotle University, Greece Giota Karagianni, Aristotle University, Greece Το Πρόγραμμα για την εκπαίδευση παιδιών Ρομά έχει ως κύριο στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση και να στηρίξει την ένταξη και τη φοίτησή τους στο σχολείο. Για μας στο Πρόγραμμα, ένταξη στην εκπαίδευση σημαίνει μια διαδικασία που δίνει θετικό πρόσημο στις διαφορετικότητες του μαθητικού πληθυσμού και αναγνωρίζει τη δυνατότητα των παιδιών να συμμετέχουν ουσιαστικά στη σχολική ζωή, να επηρεάζουν το σχολικό τους περιβάλλον, και να προοδεύουν στο σχολείο. Στο πλαίσιο αυτής της ενταξιακής 47

48 διαδικασίας οι δράσεις και οι δραστηριότητες απευθύνονται σε ομάδες Ρομά και μη Ρομά. Έτσι σχεδιάστηκαν και εφαρμόζονται όλες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (π.χ. ενισχυτικά μαθήματα που απευθύνονται μόνο σε παιδιά Ρομά) οι δράσεις του Προγράμματος Η προσπάθεια δημιουργίας ενταξιακής σχολικής κοινότητας επιχειρείται μέσα από μια αμφίδρομη σχέση βασισμένη στο δημιουργικό διάλογο ανάμεσα και μέσα στις διαφορετικές ομάδες της εκπαίδευσης. Αναγνωρίζοντας τις παθογένειες του εκπαιδευτικού συστήματος, λειτουργήσαμε αναγκαστικά στο πλαίσιό του επιδιώκοντας παράλληλα την αλλαγή του σε πτυχές του όπως: το διδακτικό πλαίσιο, οι μέθοδοι, τα υλικά, η αξιολόγηση, οι τρόποι πρόσβασης στη γνώση. Από το σύνολο των παρεμβάσεων που σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν στο Πρόγραμμα με στόχο την ένταξη των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση, το παρόν Συμπόσιο θα εστιάσει στις παρεμβάσεις για την ενίσχυση του γραμματισμού. Για το σχεδιασμό των παρεμβάσεων γραμματισμού, εκτός από τις ιδιαιτερότητες της σχέσης των Ρομά με την εκπαίδευση (περιθωριοποίηση και αρνητικές εμπειρίες στο σχολικό περιβάλλον, διαφορετικές αντιλήψεις για την αξία της εκπαίδευσης, κλπ) πήραμε επίσης υπόψη ότι: 1. Ο σχολικός γραμματισμός προάγει ένα σύνολο δεξιοτήτων «σωστής» γλώσσας (αυτόνομο μοντέλο) και σπάνια αξιοποιεί γλωσσικές ικανότητες που διαθέτουν τα μέλη όλων των κοινοτήτων που εκπροσωπούνται στο σχολείο 2. Το σχολείο συνήθως απαξιώνει τα αποθέματα της γλώσσας του σπιτιού. Τα θεωρεί μάλλον εμπόδιο παρά πηγή γνώσης στην κατάκτηση της γλώσσας του σχολείου. 3. Τα μέλη διαφορετικών κοινοτήτων αλληλεπιδρούν με διαφορετικούς τρόπους όσον αφορά το λόγο (γραπτό και προφορικό). Για να αξιοποιηθούν οι διαφορετικοί τρόποι γλωσσικής αλληλεπίδρασης, συχνά και μη λεκτικά μέσα επικοινωνίας, προϋπόθεση είναι η δημιουργία της κοινότητας της τάξης, όπου όλα τα παιδιά ανήκουν. 4. Γλωσσικές δραστηριότητες και παρεμβάσεις που εμπεριέχουν τις φωνές και τις οπτικές των τοπικών κοινοτήτων ανταποκρίνονται αποτελεσματικότερα στις μαθησιακές ανάγκες όλων των μαθητών/τριών και κυρίως αυτών που προέρχονται από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. 5. Η κοινότητα Ρομά είναι μια κοινότητα προφορικής γλωσσικής παράδοσης. 6. Οι Ρομά είναι παρα-εγγράμματη (paraliteratic) κοινότητα με επιρροές γραπτού πολιτισμού με τον οποίο είναι σε διαρκή αλληλεπίδραση. Ένα μεγάλο ποσοστό των μελών της δεν γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση, ωστόσο η κοινότητα περιβάλλεται από έναν εγγράμματο πολιτισμό από τον οποίο και επηρεάζεται. Με αφετηρία αυτά τα δεδομένα σχεδιάστηκαν, εφαρμόστηκαν, αξιολογήθηκαν και αναθεωρήθηκαν διδακτικές παρεμβάσεις με επίκεντρο τον γραμματισμό. Μέρος αυτών των παρεμβάσεων παρουσιάζονται σ αυτό το Συμπόσιο. Συγκεκριμένα, τα θέματα που θα αναπτυχθούν επικεντρώνονται σε παρεμβάσεις ενίσχυσης της φοίτησης και συμμετοχής των παιδιών Ρομά στη μαθησιακή διαδικασία, όπως Παράλληλη στήριξη: Υπόσχεση σχολικής επιτυχίας των παιδιών Ρομά; 48

49 Ευαγγελία Τρέσσου, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Ο όρος παράλληλη στήριξη όπως χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος έχει τελείως διαφορετικό περιεχόμενο από αυτό που συνήθως του αποδίδεται για να περιγράψει την παρουσία δεύτερου εκπαιδευτικού στην τάξη, ο οποίος ασχολείται αποκλειστικά με κάποιο παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η παράλληλη στήριξη σχεδιάστηκε έτσι ώστε εκπαιδευτικοί του Προγράμματος να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται με την εκπαιδευτικό της τάξης, τόσο για το σχεδιασμό των μαθημάτων όσο και τη διδασκαλία, σε καθημερινή βάση όλες τις ώρες του σχολικού προγράμματος στηρίζοντας την ισότιμη συμμετοχή των παιδιών Ρομά στην εκπαιδευτική διαδικασία. Με την παράλληλη στήριξη που συμπεριλαμβάνει το νηπιαγωγείο, την πρώτη και τη δεύτερη τάξη του δημοτικού επιχειρείται η διαφορετική λειτουργία και οργάνωση των τάξεων. Μ αυτό το σχήμα διευκολύνεται η ομαλή μετάβαση των παιδιών από το σπίτι στο σχολείο και από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο, έτσι ώστε να ενισχυθεί η παραμονή και φοίτησή τους στα πρώτα χρόνια στο σχολείο. Ενισχύοντας την κοινωνικοποίηση των παιδιών στο σχολικό πολιτισμό και τη γλωσσική και γνωστική τους ανάπτυξη στα πρώτα χρόνια της σχολικής ζωής, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να βιώσουν θετική σχολική εμπειρία και να παραμείνουν και να προοδεύσουν στο σχολείο. Παράλληλα, επιδιώκεται η ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών μέσω της συνεργασίας και της ανταλλαγής επαγγελματικών εμπειριών. Στο Συμπόσιο θα γίνει αναφορά στο υλικό που δημιουργήθηκε και στις προσεγγίσεις που υιοθετήθηκαν και θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της παράλληλης στήριξης στη φοίτηση των παιδιών. Οι τέχνες δίαυλος σχολικού γραμματισμού Σούλα Μητακίδου, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Το θέατρο, η μουσική, η περιβαλλοντική και η ψυχοκινητική εκπαίδευση αποτελούν το δίαυλο για τη βελτίωση του μαθησιακού περιβάλλοντος μέσα από διαφοροποιημένες παιδαγωγικές προσεγγίσεις. Οι τέχνες πέρα από αυτοσκοπό χρησιμοποιούνται ως όχημα για το γραμματισμό. Στις δραστηριότητες αυτές οι ειδικοί επιστήμονες του Προγράμματος συνεργάζονται με τον/την εκπαιδευτικό της τάξης στη διάρκεια του κανονικού σχολικού προγράμματος και απευθύνονται σε όλη την τάξη. Το ενδιαφέρον όλων των παιδιών για μάθηση ενισχύεται μέσα από την εμπλοκή τους σε δραστηριότητες σχετικές με τις προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες τους. Τα παιδιά ενθαρρύνονται να γίνουν μια ομάδα, μια μαθησιακή κοινότητα όπου η συμμετοχή και συνεισφορά όλων είναι απαραίτητη και σημαντική το κάθε παιδί νιώθει ότι ανήκει στην κοινότητα και αναγνωρίζει τον εαυτό του ως μέλος της ομάδας η γνώση υποβοηθείται από την καλλιέργεια της περιέργειας και της επιθυμίας Οι στόχοι του αναλυτικού προγράμματος προσεγγίζονται μέσα από τη μουσική, το θέατρο, την κίνηση και το χορό ή την περιβαλλοντική εκπαίδευση, που έχουν απήχηση σε όλα τα παιδιά, καθώς δημιουργούν μια κοινή αφετηρία, ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς. Σ αυτό το πλαίσιο, η 49

50 αξιοποίηση όλων των γλωσσών και πολιτισμών εντάσσεται με φυσικό, οργανικό τρόπο στη μαθησιακή διαδικασία. Επιτυγχάνεται έτσι ένας διττός στόχος: η δημιουργία ενός ελκυστικού και συνεργατικού μαθησιακού περιβάλλοντος όπου ευνοούνται οι διομαδικές αλληλεπιδράσεις, η ένταξη των παιδιών Ρομά στην κοινότητα της τάξης και η κάλυψη μαθησιακών στόχων και ένας επιμορφωτικός στόχος μέσα από τη συμμετοχή του εκπαιδευτικού της τάξης στις δραστηριότητες. Διαμορφώνοντας πολυεπίπεδες τροχιές ενδυνάμωσης εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών Ρομά: Μια κριτική διερεύνηση της αλλαγής στη γλωσσική εκπαίδευση Τριανταφυλλιά Κωστούλη, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Η παρούσα μελέτη, μέσα από τη δράση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Ρομά του ΑΠΘ, παρουσιάζει μια νέα, πολυεπίπεδη οπτική για την αναμόρφωση των γλωσσοδιδακτικών πρακτικών σε μεικτές σχολικές κοινότητες. Με επίκεντρο τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο γυμνάσιο, η παρούσα μελέτη θέτει και διερευνά τα εξής ερωτήματα: Τι σημαίνει αλλαγή στη γλωσσική εκπαίδευση; Μέσα από ποιες πρακτικές μπορεί αυτή να υλοποιηθεί; Πώς τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας μπορεί να αποκτήσουν νόημα σε μεικτές σχολικές κοινότητες, με παιδιά Ρομά και μαθητές/τριες από διάφορες κοινωνικά ευάλωτες ομάδες; Η παρούσα μελέτη προσεγγίζει την έννοια της αλλαγής μέσα από μια πολυεπίπεδη κριτική οπτική, που εμπεριέχει κατανόηση και αναστοχασμό όλων των παραγόντων που δρουν ανασταλτικά σε μια τέτοια προσπάθεια. Η οπτική αυτή, μέσα από τις έννοιες της «κοινότητας μάθησης» και της «διαλογικότητας», θέτει νέα δεδομένα τόσο για την μετεκπαίδευση εκπαιδευτικών όσο και για τη γλωσσική διδασκαλία. Στο εν λόγω πρόγραμμα η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών επαναπροσδιορίστηκε ως μια ενεργός διαδικασία εμπλοκής τους σε μια κοινότητα μάθησης. Μέσα από συζητήσεις με συναδέρφους τους, με πανεπιστημιακούς αλλά και μέσα από κύκλους αναστοχασμού της καθημερινής τους δράσης και πρακτικής, οι εκπαιδευτικοί οδηγήθηκαν στο να επαναπροσδιορίσουν τη διδασκαλία της γλώσσας. Τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας προσεγγίστηκαν ως μαθησιακοί πόροι που προβάλλουν ιδεολογικά νοήματα και διαμορφώνουν στάσεις και οπτικές για τη ζωή, την κοινωνία και τον άνθρωπο. Επιπλέον, η διδακτική πράξη επανα-νοηματοδοτήθηκε με τρόπους που δεν απηχούν μια στεγανοποιημένη προσέγγιση των φιλολογικών μαθημάτων. Τα κείμενα στα μαθήματα αυτά συνδέθηκαν με κείμενα από πιο σύγχρονες ιστορικές περιόδους καθώς και με δράσεις της τοπικής κοινωνίας. Εκπαίδευση σε ποια γλώσσα; Μιλώντας με ιδιότυπα νοήματα σε μια κοινότητα με μητρική τη Ρομανί 50

51 Γιώτα Καραγιάννη, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Η εκπαίδευση των κωφών παιδιών απασχολεί παγκοσμίως την ερευνητική κοινότητα τις τελευταίες δεκαετίες θέτοντας ζητήματα γλωσσικά, πολιτισμικά και κοινωνιοπολιτικά. Στο Συμπόσιο θα παρουσιαστεί η αναστοχαστική διαδικασία που ακολουθήσαμε για τη διαμόρφωση των διδακτικών πρακτικών σε κωφά παιδιά Ρομά χωρίς προηγούμενη εμπειρία σχολείου. Η παρουσίαση αντλεί το υλικό της από τη μελέτη περίπτωσης δύο κωφών μαθητριών που συμμετείχαν στα ενισχυτικά μαθήματα για ανάπηρα παιδιά Ρομά στο πλαίσιο του Προγράμματος του ΑΠΘ. Πιο συγκεκριμένα, διερευνά το ζήτημα της γλώσσας στην εκπαίδευση των Ρομά κωφών παιδιών που μεγαλώνουν με ακούοντες γονείς που μιλούν τη Ρομανί. Στην εισήγηση, θα παρουσιαστούν οι επιστημονικές θέσεις που υιοθετήθηκαν, τα διλήμματα και οι προβληματισμοί που αντιμετωπίστηκαν καθώς και τα ερωτήματα που τέθηκαν πριν την έναρξη της παρέμβασης. Ερωτήματα όπως: Ποια είναι αυτά τα ιδιότυπα νοήματα που αξιοποιούνταν από τις κωφές μαθήτριες μέχρι την έναρξη των μαθημάτων και πως σχετίζονταν με τη Ρομανί; Ποια από αυτά διέθεταν οι Ρομά γονείς; Αν τελικά η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ) θεωρείται η επίσημη γλώσσα των κωφών, τι σήμαινε η έναρξη της εκμάθησής της για του Ρομά γονείς που θεωρούσαν ότι μ αυτόν τον τρόπο οι κόρες τους στιγματίζονται; Στην εισήγηση, παρουσιάζεται η διαδικασία που προηγήθηκε των αποφάσεων για τις συγκεκριμένες εκπαιδευτικές πρακτικές καθώς και οι τρόποι με τους οποίους αυτές υλοποιήθηκαν Title: Bilingual development and school achievement: identifying teachers and school advisors perceptions in the Greek context Presentation: MAIN AUDITORIUM A Eleni Griva, University of Western Macedonia, Greece Anastasia Georgios Stamou, University of Western Macedonia, Greece The increased numbers of immigrant children have altered the landscape of education, for the last two decades, with a significant number of bilingual students included in mainstream classes. As a result, the Greek school has to correspond to the needs of heterogeneous groups of students, and teachers now need to be prepared to work within this new reality and meet the 51

52 varied needs of their students, especially of those who come from different linguistic and cultural backgrounds. Furthermore, knowing how children learn an L2 and understanding all the issues that surround bilingualism in schools are basic requisites for teachers to decide on what interventions or remedial approaches are needed. This paper provides a synthesis of a number of studies based on quantitative and qualitative approaches with the purpose to identify certain issues on bilingualism. The studies conducted by our research group aimed at recording primary school advisors', directors' and teachers' perceptions of L1/L2 (first/second language) acquisition, as well as their views on factors affecting L2 acquisition and bilingual immigrant students' school performance. Data were collected through questionnaires and semi-structured interviews. Quantitative data were statistically processed and qualitative data were analyzed through the Miles and Huberman's analysis framework and the Fairclough's critical discourse analysis. The major conclusion emerging from the findings is that certain inconsistencies were recorded in school directors' and teachers' responses in relation to the cognitive and linguistic development of bilingual students. In particular, some teachers considered bilingualism as an 'obstacle' that affects bilingual students' linguistic and cognitive development. They drew upon dominant discourses of bilingualism, such as the discourse of' bilingualism as limitation', and the discourse of 'ideal bilingualism'. On the contrary, some others gave emphasis on the positive effects of bilingualism, among them, the cognitive flexibility, metalinguistic awareness and multilingual ability. Title: Interaction in a multilingual and multicultural environment: From how to why. Διάδραση σε πολύγλωσσο και πολυπολιτισμικό περιβάλλον: από το πώς στο γιατί. Presentation: MAIN AUDITORIUM Β Ioanna Kopsidou, Aristotle University Thessaloniki, Greece Για να είναι επιτυχής η προφορική διάδραση σε ένα χώρο που τείνει ολοένα και περισσότερο να γίνεται πολύγλωσσος και πολυπολιτισμικός, τα άτομα καλούνται συχνά να αναπτύξουν νέες στρατηγικές με αντίστοιχες δεξιότητες επικοινωνίας. Με τον όρο στρατηγική νοείται κάθε οργανωμένη προσπάθεια για την υπέρβαση της οποιασδήποτε δυσκολίας, μπροστά στην επίτευξη ενός στόχου, στην προκειμένη περίπτωση για την επίτευξη της επικοινωνίας (Consei de l Europe 2001). Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στην παρουσίαση αυτών των στρατηγικών, όπως προέκυψαν μέσα από τη βιβλιογραφική έρευνα και την επιτόπια παρατήρηση με τη μαγνητοφώνηση συνομιλιών σε χώρους πολύγλωσσους και πολυπολιτισμικούς. Συνεπώς, γίνεται λόγος για εναλλαγή κωδίκων (code switching), για διαμεσολάβηση (mediation), για απλοποιημένο επίπεδο λόγου (foreign register). Κεντρική θέση σε αυτές τις στρατηγικές κατέχει η χρήση ελλειπτικού λόγου με χρήση άλλης γλώσσας πέραν της μητρικής. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας που κάνει την εμφάνισή του σε όλα τα υπό μελέτη πολύγλωσσα 52

53 περιβάλλοντα και στηρίζεται στη χρήση γλώσσας -εκτός της μητρικής- την οποία, όμως, ο ομιλητής δεν κατέχει σε ικανοποιητικό βαθμό (Κοψίδου 2007). Στα παραπάνω μπορούν να προστεθούν και άλλες στρατηγικές όπως προέκυψαν από την εμπειρική έρευνα μέσα από την ανάλυση της διάδρασης σε πολύγλωσσα και πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα. Η συγκεκριμένη ανάλυση έγινε βάσει ενός εντύπου παρατήρησης που κατασκευάστηκε για τις ανάγκες της έρευνας και στηρίζεται στο SPEAKING του HYMES. Σε μια δεύτερη φάση η παρούσα έρευνα προχωράει σε μεγαλύτερο βάθος, στο γιατί, προσπαθώντας να ανιχνεύσει εκείνες τις μεταβλητές που ενδεχομένως επηρεάζουν τη διάδραση σε χώρους πολύγλωσσους και πολυπολιτισμικούς και επομένως γίνεται απόπειρα να εξηγηθεί η εμφάνιση των προαναφερθέντων στρατηγικών. Title: Language Use And Literacy Practices In Bilingual Adolescent Girls In Cyprus Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Elena Ioannidou, University of Cyprus, Cyprus Eleni Shaili, University of Cyprus, Cyprus The current paper investigates the interplay of language use and literacy practices in four bilingual adolescent girls living in Cyprus. Over the last decades, Cyprus has undergone major social changes due to the effects of immigration, globalization and economic crisis. Traditional mono-ethnic and mono-lingual urban centers are now experiencing a dynamic presence of multiple languages and linguistic varieties with a blend of identities co-existing and interacting. The current educational system has taken some steps in recognizing and including students with other-than-greek as L1, but all the policies move towards an assimilatory model. The dominant language and the target language is Standard Modern Greek for all the students attending public education in Cyprus. Within this context, we focus on four case studies in order to explore the literacy practices and the linguistic identities of four girls living in Cyprus, placing a special focus on their out-ofschool literacy practices in order to explore domains where more authentic and less guided language use takes place. In this way, we investigate the interrelations between language use, language values and literacy practices in order to shed some light on the connections established between language, literacy practice and bi/multi-lingual identities. The methodology adopted is case study research (Simons, 2009), with in-depth interviews, extended participant observations of the girls for a period of two months and documentary analysis of their digital practices, mostly via social media (i.e. facebook, twitter). From the data analysis, it emerged that the connections between bilingualism and literacy, as well as identity, are directly related to the language choices they made (mother language, dominant language, varieties of English and Greek). In addition, from the participants narratives it became evident 53

54 that factors such as family, social networking and socioeconomic background played an important role in the shaping of their literate and linguistic identities. Finally, it emerged that this strong interaction of the girls multilingual and literacy practices was a different reality from their practices in the school, where they adopted a completely different identity, with monolingual characteristics accompanied with a low academic profile. Title: Teachers Attitudes and Educational Professionalism in Germany and Canada: Rethinking Linguistic Diversity in the Wake of (New) Migration Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Argyro Panagiotopoulou, University of Cologne, Germany Lisa Rosen, University of Cologne, Germany Sarah Rühle, University of Cologne, Germany Teachers attitudes toward migration-related multilingualism are attributed an important role in educators professional approaches to linguistic diversity. Empirical studies show that depending on the institutional and national contexts, migration-related multilingualism may be considered by teachers to be a deficit rather than a resource. This deficit-oriented perspective is supported by international comparative OECD studies. In Germany, for example, the lower educational attainment of multilingual students is attributed to the use of non-german languages at home (Stanat et al. 2010, p. 226). By contrast, this so-called negative effect of such "other" languages has not been confirmed in Canada (cf. OECD 2013, p. 79). Taking account of such findings, in April 2014 we sought educational institutions espousing a different approach to multilingualism and came upon Greek Complementary Schools in Montreal, Quebec. There we conducted thirteen guided expert interviews of teachers, inquiring into their attitudes and approaches toward migration-related multilingualism. International research studies indicate that these schools can offer a secure environment, a "safe... space for institutional bilingualism" (Creese & Blackledge 2010, p. 104; see also García 2005, Zielińska et al. 2014). Within this context we seek to further examine the question, whether research conducted in complementary schools could enable a rethinking about linguistic diversity, given that new migration movements contribute to the increasing significance of so-called family languages within school contexts. Following the grounded theory approach as outlined by Charmaz (2006), we have completed an initial analysis. During our presentation we will present data from our research, discuss our initial findings, and contrast them with the attitudes of multilingual immigrant teachers advocating a monolingual approach within school contexts in Germany (cf. Panagiotopoulou & Rosen 2015). 54

55 Title: Newton s Laws in a New Language Context: Content and Language Integrated Learning in English and Physics Presentation: DANCE ROOM s Ifigenia Kofou, University of the Aegean, Greece Kostas Philippides, University of the Aegean, Greece European educational systems, aligned with the decisions taken by the Council of Europe, are making great efforts to improve students command of foreign languages, as there are many students who leave compulsory education with a limited ability to communicate in a foreign language despite the fact that foreign language learning is considered to be one of the key competences in Europe. As for Greece, a lot of reforms have taken place in an effort to incorporate into the foreign languages Curriculum, multilingualism, skill development, critical thinking and multi-literacies connected to multimodality of texts in modern environments of communication. At the cutting edge of education in Greece, the Model Experimental Schools (attracting excellent students from different sociocultural backgrounds) promote and support experimental practices of curricula, teaching methods and material, and innovative and creative actions, one of which is CLIL (Content and Language Integrated Learning). This is because CLIL is believed to improve students linguistic competence, develop students skills and learning strategies, and enhance motivation and critical thinking. In this context, CLIL, integrating English and Physics, is being implemented in the 1st grade of the 2nd Model Experimental Upper High School of Thessaloniki this year. Formative and summative assessment is to examine the effectiveness of the approach in an educational environment, where the teaching language is Greek, while English has little social presence, as well as investigate any influences on the degree of comprehension of the Physics content relative to a control group taught the same material in their native Greek language. A questionnaire at the end of the project is going to explore students attitude towards CLIL Key words: Content and Language Integrated Learning (CLIL), language competence, teaching language, content, culture, communication, and assessment. Title: Policy, Practices and Paradoxes: Rethinking Pedagogical Spaces in Linguistically Diverse South African Classrooms Presentation: ROOM 8 55

56 Margie Probyn, University of the Western Cape, South Africa This paper seeks to briefly map the linguistic ecology within which South African classrooms are nested; and the political-social-economic pressures that shape both language-in-education policies and teachers classroom practices. Although English is the home language of only 9 percent of the population, it is the chosen language of learning and teaching (LoLT) for the majority of learners from the 4 th grade onwards; but this remains a contested and often paradoxical terrain for which teachers receive little formal training. Within this context, the practices of two excellent secondary school science teachers are compared in terms of their use of the linguistic resources of their classrooms. Both classrooms are in schools where the home language of the teachers and learners is an indigenous African language, isixhosa, and the official LoLT of the school is English; but one school is in a deep rural area where learners had very little exposure to English outside the classroom; and the other school is in an urban township where learners had more exposure to English. The data that form the basis for these two case studies are videotaped and transcribed science lessons; and interviews with the teachers, using the videotapes for the purposes of stimulated recall. The transcribed lessons are closely examined, using socio-cultural discourse analysis, in order to understand how the teachers used language to support learners in accessing and engaging with science concepts, while at the same time supporting their access to and development of English language skills. The practices of the teachers demonstrated similarities in terms of the structuring of classroom discourse and development of science knowledge; however their use of the learners home language as a resource showed some marked contrasts. Given the deep-seated political, social and economic pressures that make English the language of aspiration over indigenous African languages, and the relative lack of training for teachers in how best to harness the linguistic resources of the classroom, this research seeks to contribute to a rethinking of practice and teacher training in such contexts. Title: The Linguistic Features of Narratives in English Language Testing. A Corpus-based Analysis Presentation: ROOM 9 s Maria Melissourgou, University of the Aegean, Greece Katerina T. Frantzi, University of the Aegean, Greece 56

57 Candidates in English Language Exams are often asked to write a short story. They are expected to use appropriate language respecting the time and word limit. Although the narrative genre has been studied before (Abbs & Richardson 1990; Derewianka 1990; Bell 2002; Walsh 2003), it is necessary to differentiate narratives in general from short stories as a writing task in Foreign Language Testing. This study places emphasis on the linguistic features of short stories, especially the ones appearing in well-known international exams of English as a Foreign Language. The aim is to aid the teachers work with information based on a quantitative scientific analysis rather than plain intuition. To do this, we use a sub-corpus of the WriMA (Writing Model Answers) corpus ( & 2015). WriMA is a corpus made of Model Answers which appear in pedagogical material from various sources as a resource for learners. These texts have been manually annotated and POS (Part of Speech) tagged in order to be appropriate for this kind of information retrieval. Using the AntConk software (Anthony, 2014), we measure the statistical frequencies of verbs and their tenses, adjectives, linking words and other key language elements. We also present the thematic vocabulary of these model texts. Finally, the findings are discussed in terms of their appearance in two CEFR (Common European Framework of Reference) levels (Council of Europe, 2001), namely B and C, making it possible to assign specific linguistic resources to each level and achieve targeted support in the language classroom Title: Bilingual development and language use: a record of immigrant parents and students views in the Greek context Presentation: MAIN AUDITORIUM A s Anastasia G. Stamou, University of Western Macedonia, Greece Eleni Griva, University of Western Macedonia, Greece In the early1990s, immigration overtook emigration in Greece, changing dramatically student population and classroom dynamics. Greek education proved unready to cope with and manage the linguistic and cultural diversity of immigrant students, resorting mainly to assimilation practices. In this context, the views of immigrant students and their parents seem to be critical for contributing to their smooth school inclusion and success. 57

58 This paper provides a synthesis of a number of studies conducted by our research group, which examined immigrant parents views on their children s L1/L2 development, the role of school on their children s cognitive and social development, as well as their stance on their collaboration with school community. Moreover, in an attempt to identify whether immigrant children use two languages actively or limit themselves to one in the family environment, we aimed at recording their stances on language choice and use at home. Data were collected through semi-structured interviews and analyzed through the Miles & Huberman s analysis framework and the Fairclough s critical discourse analysis. The findings indicated that parents share some common misconceptions about bilingualism, drawing upon dominant discourses of bilingualism. However, they drew upon the discourse of bilingualism as passport, seeing their heritage language as being part of their children s multilingual competence. In relation to bilingual children, some of them declared that they were exposed to L1 and L2 at home and use L1/L2 without clear preference, meanwhile a certain number of children have limited experience or exposure to heritage language indicating their desire to integrate into the host society and culture through practices of assimilation. Title: Evolution In Terms Of Theoretical Conceptualization Of Translanguaging In Applied Linguistics: The Example Of Greek And French Language Classrooms. Presentation: MAIN AUDITORIUM Β Hélène Vasilopoulou, University of Angers / University of Athens, France A term which was for the first time coined by Cen Williams in 1980 as «trawsieithu» and then «translinguifying» became during the previous years «Translanguaging». Nowadays, Joelle Aden, uses the term «translangager» in French so as to show a notion that is not static and that it reflects an action. Some of the widely known characteristics of Translanguaging are that a) it is associated to bilingualism, b) is related to translation and c) it covers a wide range of scientific fields because of its relation with mediation. But what about Applied Linguistics and more specifically Language Teaching? Through this presentation, we intend to refer to the theoretical evolution of Translanguaging concerning Language Classroom and indicate the notions which Traslanguaging affects and by which is affected. What is more, we are going to give some of the most important definitions of this term and we will try to define it according to the new conditions that are being created in the European continent taking the example of the Greek and French classrooms. Finally, we will present the relation of Translanguaging to new competences that are being developed in a modern Language Classroom as well as its connection to identity and respect of students that have a different linguistic and cultural heritage. 58

59 Title: Ανασχεδιάζοντας τις πρακτικές της Γλώσσας. Redesigning Language Practices Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Tsampika Makrogianni, University of the Aegean, Greece Εστιασμένοι στη διαφορετικότητα και στις μεικτές τάξεις ετερότητας που συναντούμε στα σχολεία μας, αξιοποιήσαμε τη θεωρία της Νέας Μάθησης των Kalantzis & Cope στις πρακτικές των φοιτητών/φοιτητριών μας, στο Μάθημα της Διδακτικής της Γλώσσας για τα έτη στη Β και Γ Φάση Πρακτικών και στις Πρακτικές Β Φάσης. Όλα αυτά σε συνδυασμό και με οδηγό τη θεωρία για την ανάπτυξη της Ακαδημαϊκής Ικανότητας στη Γλώσσα του Cummins. Προσαρμόσαμε τη θεωρία της Νέας Μάθησης και τις 8 Γνωστικές Διαδικασίες στη διδασκαλία της Γλώσσας στο Δημοτικό Σχολείο και εκπαιδεύσαμε τους φοιτητές και τις φοιτήτριες του τμήματος μας στην παρατήρηση και στην εφαρμογή της θεωρίας. Όσον αφορά την παρατήρηση, στις Πρακτικές Β Φάσης, παρατήρησαν και συσχέτισαν τις διδασκαλίες από τις δασκάλες και δασκάλους των Δημοτικών Σχολείων του νησιού της Ρόδου από την Γ ως την Στ τάξη με τη θεωρία. Στη συνέχεια, έφτιαξαν ένα υποθετικό σενάριο διδασκαλίας του Γλωσσικού μαθήματος, από Γ ως Στ βασισμένοι στη Νέα Μάθηση όπως διαφοροποιήθηκε και τους παρουσιάστηκε στα μαθήματα των Πρακτικών Ασκήσεων. Επιπλέον, με εβδομαδιαία άσκηση σε ομάδες, εκπαιδεύτηκαν ειδικά σε κάθε γνωστική διαδικασία, αφού έλαβαν ανατροφοδότηση για τις εργασίες τους και τέλος στις Πρακτικές Γ φάσης του εαρινού εξαμήνου, αφού ελέγχθηκαν τα Πρωτόκολλα Διδασκαλίας τους, και επαναδιορθώθηκαν, πήγαν στα Δημοτικά Σχολεία και εφάρμοσαν στις τάξεις τη Νέα Μάθηση στο μάθημα της Γλώσσας. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργικότητα και στο μετασχηματισμό της γνώσης, ώστε να μπορούν να συμμετάσχουν όλα τα παιδιά της τάξης και με κατάλληλο σχεδιασμό, οι οποίες διαφορές αντί να αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στη συμμετοχή, να εργαλειοποιούνται υπέρ τους. Title: Second language writing assessment in Norway in need of rethinking? Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Marte Monsen, Hedmark University College, Norway Based on studies of written examination papers from tests for adult learners of Norwegian, this paper addresses assessment of texts written by adult second language learners. Investigating both texts that have failed and texts that have passed the tests, I focus on those factors that seem to be 59

60 conducive to the evaluation of the texts. One finding is that lexical richness does not seem to contribute positively, even though it is seen by many as an indicator of textual quality (e.g. Meara, 2005; Laufer & Nation, 1995). In light of some of the findings, the paper discusses assessment based on the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). Even though the CEFR has had positive impact on the ways in which second and foreign language are being taught and assessed in Europe and beyond, many researchers have emphasized the shortcomings in the CEFR. It has been criticized for not being based on empirical data from second language learners, for not taking into account the diversity of second language learners with regard to linguistic and cultural background as well as learning strategies, for having descriptors that are far too vague, and for being based on native language standards (Kuiken & Vedder, 2014, Leung Lewkowicz, 2013, Hulstijn, 2007, Little, 2007). In Norway, as in other European countries, the tests based on the CEFR are increasingly used as gatekeepers. Therefore the tests need to be scrutinized. Title: Homogeneous educational material for heterogeneous language classes: differentiation and literacy. Ομοιογενές εκπαιδευτικό υλικό για ανομοιογενείς γλωσσικά τάξεις: διαφοροποίηση και γραμματισμός Presentation: DANCE ROOM s Evangelos Intzidis, University of the Aegean, Greece Eleni Karantzola, University of the Aegean, Greece Theodora Tsiagkani, University of the Aegean, Greece Το εκπαιδευτικό υλικό γλωσσικής αγωγής στο ελληνικό δημοτικό σχολείο αποτελείται από τεύχη σχολικών εγχειριδίων (Βιβλίο Μαθητή και Τετράδιο Εργασιών). Η γλωσσική διδασκαλία με τα υλικά αυτά δομείται γύρω από την κατανόηση (και παραγωγή) κειμένων, την άσκηση των μαθητών/τριών στο λεξιλόγιο καθώς και στα γραμματικά φαινόμενα. Από την άλλη, το σχολικό πρόγραμμα για τη γλωσσική εκπαίδευση δομείται επί τη βάσει στόχων ανά τάξη και βαθμίδα εκπαίδευσης. Τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά υλικά εντάσσονται από τον/την εκπαιδευτικό στη σχολική τάξη με δεδομένη την ανομοιογενή σύστασή της ως προς την εθνοτική καταγωγή, το κοινωνικο-οικονομικό και μορφωτικό προφίλ της οικογένειας των μαθητών/τριών καθώς και τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και ταλέντα τους. Στην ανακοίνωσή μας διερευνάται η σχέση του εκπαιδευτικού υλικού και των στόχων του Προγράμματος Σπουδών από την άποψη της διαφοροποίησης στη σχολική τάξη, με ιδιαίτερη έμφαση στη γλωσσική και πολιτισμική διαφοροποίηση. Μπορούν ομοιογενή εκπαιδευτικά υλικά να ενταχθούν σε ανομοιογενείς τάξεις; Αν ναι, ποιες είναι οι παράλληλες διεργασίες που πρέπει να τα συνοδεύουν; Η γλωσσική εκπαίδευση είναι θεμιτό να εξακολουθεί να έχει στο επίκεντρο της γλωσσικής εκπαίδευσης το κείμενο και τις ασκήσεις του σχολικού εγχειριδίου ή μπορεί να 60

61 φέρει στο επίκεντρο της διδασκαλίας και τα κείμενα των παιδιών, ελληνόγλωσσων και αλλόγλωσσων; Σε ποιο βαθμό ένα εκπαιδευτικό υλικό και με ποιο τρόπο είναι δυνατόν να υποστηρίξει τη γλωσσική εκπαίδευση με σκοπό την αξιοποίηση της πολλαπλής διαφοροποίησης στη σχολική τάξη; Η ανακοίνωσή μας θα παρουσιάσει συγκεκριμένα προβλήματα που ανέκυψαν στη γλωσσική διδασκαλία στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου και θα προτείνει εναλλακτικές πρακτικές για την υπέρβασή τους. Η προσέγγισή μας γίνεται υπό το πρίσμα της κοινωνικής στροφής στις σπουδές γραμματισμού (Freire & Macedo 1987, Gee 1999, Street 2001, Cope & Kalantzis 2009) σε συνδυασμό με την παιδαγωγική της χειραφέτησης (Giroux 1995, Ρανσιέρ 2008). Title: Developing Multilingual Oracies of 3-7 year-olds in Formal and Non-Formal Educational Settings in Luxembourg Presentation: ROOM 8 Claudine Kirsch, University of Luxembourg, Luxembourg Luxembourg is a trilingual country and the EU member state with the highest percentage of resident foreigners. Currently, 60% of nursery children do not speak Luxembourgish as a first language. They learn Luxembourgish in the nursery, German in Year 1 and French from Year 2. A monoglossic perspective of language learning pervades this trilingual system. The system is particularly challenging for children with a migrant background. Large-scale studies continuously demonstrate that differences in educational achievement correlate with pupils social and cultural backgrounds. The government has put measures in place to improve language development and social inclusion in both the formal and non-formal sectors. These measures necessitate the training of staff. Based on social constructivist theories of language learning, our two professional development courses for teachers and educators address the need for innovative methods for developing multilingual oracies. In the presentation, I will examine the children s and the practitioners oracy practices in the projects iteo and multilingual oracies. The first study investigates collaborative storytelling of 4-7 year-olds on the ipad app iteo, which allows users to record and edit oral language. The automatic playback materialises the language thereby providing opportunities for reflection. The second one aims at the development of multiple languages in 3-5 year-olds through the use of books, pictures and rhymes. Both qualitative studies are based on video-recordings from the researchers and the practitioners, on observations, interviews and the collection of material. The findings show the extent to which the 3-7 year-olds collaboratively construct texts in several languages, transform utterances, use translanguaging, assess their products and reflect on language use. The findings are of relevance to inclusive multilingual educational programmes. 61

62 Title: Political and legal pragmatemes in academic discourse: A corpus-driven study and lexicographic analysis in the field of International Law. Descriptive and didactic implications Presentation: ROOM 9 Ioannis E. Saridakis, University of Athens, Greece The intended paper is a corpus-driven study of political and legal pragmatemes in the translation of academic discourse, more specifically in the field of International Law. According to Mel'cuck (1998, 2012), a pragmateme or pragmatic phraseme is deemed to be a compositional phraseme that is constituted when a phraseme is restricted by pragmatic factors based on the extralinguistic situation in which it is used (cf. Papadopoulou 2012; Vorobey 2011). Most pragmatemes, in this sense, are not simple lexical units but can also include phrases, or even sentences that are situation- and context-dependent, on the level of the utterance. From the TS viewpoint, such a broad definition is justified because the correspondences of pragmatemes between different languages, on the structural/lexical level, can actually form correspondences between single lexical units and multi-word expressions for representing the same communicative and contextual situation across languages (cf. Vorobey 2011: 288). Additionally, in terms of cross-linguistic textual semantics and, more specifically, for elaborating translational equivalence between pragmatemes, the identification, and hence the demarcation of the cultural aspect enclosed by pragmatemes is a significant challenge for the researcher. The study of pragmatemes, whether monolingual or contrastive, has so far been restricted mostly to everyday discourse: this is obvious, e.g. in studies using the three-level model of translation equivalence (full, partial and zero equivalence; see Kromann et al. 1991) (e.g. Papadopoulou 2012; Vorobey 2011). In this context, specialised discourse and text genres that are otherwise characterised by a relatively high level of coherence and logical/semantic organisation remain under-researched. My work builds on this systemic approach and reports on a corpus-driven, translation-studies focused research that is currently in progress in the field of cross-linguistic semantics of International Law (Saridakis 2013). Pragmatically- and semantically-wise, I have argued that descriptive research into the patterning of translations in the said field of International Law as well as in ideationally (sensu Halliday 1978) related fields, can greatly benefit from working with methods derived from (Critical) Discourse Analysis, by establishing and documenting the norms and patterns inherent in the systemic and textual organisation of [textual] formulations (Saridakis 2013: 198). Such an effort has been proven to produce cross-linguistic sememes that can be used as input for a lexicon depicting also the textual and communicative histories of the sememes elaborated. I argue here that such an approach can be systematised further, enriching the lexicon with data from a systematic analysis of representative texts in the field, from the 62

63 pragmatic scope that has been outlined above. This is achieved by a lexicographic articulation model for pragmatemes, based on the proposition by Blanco (2010), and, more specifically, by analysing the following elements of this microstructure (cf. Papadopoulou 2012: 484): <Lexical anchor> (lexical anchor) <Situation> <Speech act> <Paradigm> <Synonymy> and <Antonymy> I use the above schemata in discourse analysis, integrating them into the terminological model outlined in (Saridakis 2013), by further analysing synchronic texts from a purpose-built trilingual corpus (EN, EL, FR) of International Law texts (Saridakis 2013). My analysis uses standard Corpus Linguistics methods and tools, i.e. concordancing and collocation analysis in AntConc, and corpus annotation in GATE including basic statistics of usage. The work carried out so far, as will be exemplified in the proposed paper, provides a basis for examining collocation integratively with a cross-linguistic representation of pragmatemes in the translation of a globalised genre legal discourse and for organising the speech-act richness of the discourse at hand, based on Grice's theory (1989) and on the analysis of attested textual data. In addition, the findings of the reported research are purported to enhance the translation trainer s potential in as far as translation didactics can greatly benefit from the corpus-based systematisation of language (LSP) patterning (Saridakis 2010; cf. also Dogoriti & Vyzas 2015) Title: Bilingual Students in the Public Primary Education Context in Greece A Deterrent for the Greek Educational Landscape or a Chance for Improvement? Οι Δίγλωσσοι μαθητές στο Ελληνικό Δημόσιο Σχολείο Αναχαιτιστικός Παράγοντας στο Ελληνικό Εκπαιδευτικό Τοπίο ή Ευκαιρία για Βελτίωση; Presentation: MAIN AUDITORIUM A Evangelia Papalexatou, University of Patras, Greece Zorbas Vasilis, University of Athens, Greece This paper provides an overview of bilingualism and its role in the teaching and learning of English as a third language (L3) in the public primary education context in Greece. In particular, it reports on the findings of a qualitative study (case study) regarding two Albanian fourth graders in a Greek primary school. This study aimed to identify the bilingual learners scope, expectations and constraints, as well as understand the underlying reasons for specific attitudes and performance of theirs when it comes to learning and acquiring English as a third language. Various research tools- apart from the direct observational notes in a personal log- were employed for the collection of the qualitative data of the current research: interviews, questionnaires, personal journals, supplementary activities. The results of the study show that although both monolingual and bilingual learners show a high disposition to learn English, the 63

64 latter display increased thinking ability and enhanced metacognitive as well as communicative skills. At the same time, the study reveals that positive drives such as praise or rewards, psychological as well as social factors are conducive to using the target language (L3) more frequently on the part of bilingual learners. Στο άρθρο αυτό παρουσιάζεται η γενικότερη έννοια του φαινομένου της διγλωσσίας και ειδικότερα ο ρόλος της στην διδασκαλία της αγγλικής ως τρίτη γλώσσα εκμάθησης στο Ελληνικό δημόσιο δημοτικό σχολείο. Συγκεκριμένα, στο άρθρο αυτό καταγράφονται τα ευρήματα μιας έρευνας (μελέτη περίπτωσης) με ποιοτικά κριτήρια που έγινε σε δύο Αλβανούς μαθητές της τετάρτης τάξης σε δημοτικό σχολείο της Ελλάδας. Η έρευνα αυτή στοχεύει στο να προσδιοριστεί η γενικότερη οπτική, οι προσδοκίες και οι αντιξοότητες των δίγλωσσων μαθητών απέναντι στην Αγγλική γλώσσα, καθώς επίσης και στο να κατανοηθούν οι βαθύτεροι λόγοι για συγκεκριμένες συμπεριφορές αλλά και για τις επιδόσεις τους. Διάφοροι μέθοδοι εκτός από τις απευθείας σημειώσεις σε προσωπικό ημερολόγιο - χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή ποιοτικών δεδομένων της παρούσης έρευνας: συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, προσωπικά περιοδικά, επιπλέον δραστηριότητες. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι παρότι τόσο οι μονόγλωσσοι όσο και οι δίγλωσσοι μαθητές έχουν υψηλή διάθεση να μάθουν την Αγγλική γλώσσα, οι τελευταίοι παρουσιάζουν αυξημένη κριτική σκέψη και ιδιαίτερες μεταγνωστικές και επικοινωνιακές ικανότητες. Ταυτόχρονα, η έρευνα αποκαλύπτει ότι θετικά κίνητρα όπως ο έπαινος και οι ανταμοιβές, καθώς επίσης και ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες συντελούν στο να χρησιμοποιούν οι δίγλωσσοι μαθητές την Αγγλική γλώσσα ολοένα και πιο συχνά. Title: The Future of the Bilingual Greek Orthodox Minority of Istanbul: New Data Presentation: MAIN AUDITORIUM B s Rika Rombopoulou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Eleni Sella, National and Kapodistrian University of Athens, Greece This paper focuses on the current sociolinguistic situation of the Greek Orthodox minority in Istanbul, in order to predict to the maximum possible extent the linguistic behaviour of the new generation of the members of the Greek-speaking minority of Istanbul, based on the observation of the use of the two languages (Greek and Turkish) by informants aged 5 to 18.The children of the Greek Orthodox minority have grown up in a language community characterized by individual bilingualism and diglossia. The younger feel the effects of a lower exposure to Greek due to their demographic reduction. The linguistic map of the Greek Οrthodox minority has undergone a radical change since the previous generation, in which balanced bilingualism was firmly established. The limited use of the minority mother tongue leads to limited exposure to that language, resulting in the decrease of linguistic competence, in lack of confidence in using the language and in the increase of reliance on the dominant language. The circle then repeats 64

65 itself on a lower level, with the more limited use of the minority language. This situation will be analyzed thoroughly, in order to design a more efficient approach to the maintenance of the heritage language and to the promotion of bilingualism. The first part of the paper will define the characteristics of bilingualism of the Greek-speaking minority pupils in nursery, junior and high schools, and the domains of use of the two languages (Greek and Turkish) among minority pupils, with the aim being to compare and contrast the two languages and to provide a detailed description of the background and of the factors that affect linguistic choice. The second part of the paper will focus on identifying the sociolinguistic factors which predict language development as a first or second language and on predicting if Greek is likely to survive or if linguistic and/or cultural assimilation occurs or is likely to occur, always within the adolescent groups of the minority. Keywords Minority language, indigenous language, bilingualism/multilingualism, linguistic community, domains of language use, language maintenance, language endangerment,, ethnolinguistic vitality Title: Γλωσσική ποικιλομορφία: αφύπνιση και εκμάθηση γλωσσών. Language diversity: awakening and language learning Presentation: MAIN AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Evangelia Mousouri, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Magdalini Koukouli, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Grigoria Kiomourtzidou, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη γλωσσική ποικιλομορφία καθώς και τους συσχετισμούς στους οποίους καταφεύγουν προκειμένου να κατανοήσουν μια άλλη γλώσσα. Οι έννοιες της γλωσσικής ποικιλομορφίας και της πολυγλωσσίας βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της εκπαιδευτικής πολιτικής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η ανάπτυξη του γλωσσικού ρεπερτορίου των πολιτών της Ευρώπης συμβάλλει στη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ τους, αλλά πρωτίστως οδηγεί στην αλληλοκατανόηση, την αποδοχή της διαφορετικότητας και στον αμοιβαίο σεβασμό των γλωσσών, διαλέκτων και των πολιτισμών. Βάσει αυτής της πεποίθησης, το Συμβούλιο της Ευρώπης θέσπισε το Κοινό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Πλουραλιστικές Προσεγγίσεις των Γλωσσών και των Πολιτισμών, προκειμένου να παρέχει στους εκπαιδευτικούς ένα αποτελεσματικό σημείο αναφοράς για τις πολυγλωσσικές δεξιότητες 65

66 που θα πρέπει να αναπτύξουν οι μαθητές. Στην εργασία θα παρουσιαστούν τέσσερις διδακτικές παρεμβάσεις οι οποίες βασίζονται σε δύο από τις τέσσερις προσεγγίσεις που περιγράφονται στο Πλαίσιο. Οι δύο διδακτικές παρεμβάσεις βασίζονται στην προσέγγιση Αφύπνιση στις γλώσσες (Awakening to languages), η οποία εστιάζει στην ευαισθητοποίηση των μαθητών στη γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία και επικεντρώνεται κυρίως σε γλώσσες και πολιτισμούς που δεν διδάσκονται σε σχολικό πλαίσιο. Οι υπόλοιπες δύο διδακτικές παρεμβάσεις βασίζονται στην Ολική Διδακτική Προσέγγιση (Integrated Didactic Approach), η οποία στηρίζεται στο σύνολο του γλωσσικού ρεπερτορίου των μαθητών για την εκμάθηση μιας άλλης γλώσσας. Οι εν λόγω δύο παρεμβάσεις επικεντρώνονται στη διδασκαλία της Γαλλικής γλώσσας ως δεύτερη ξένη γλώσσα λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο του γλωσσικού ρεπερτορίου των μαθητών, το οποίο περιλαμβάνει τη γλώσσα ή τις γλώσσες καταγωγής, τη γλώσσα διδασκαλίας και την πρώτη ξένη γλώσσα, ούτως ώστε οι μαθητές να εκμεταλλευθούν τη μεταγλωσσική ικανότητα που έχουν ήδη αναπτύξει για την αποτελεσματικότερη εκμάθηση της ξένης γλώσσας. Από την ανάλυση του υλικού προέκυψαν σημαντικές διαπιστώσεις σχετικά με α) την ευαισθητοποίηση των μαθητών στη γλωσσική ποικιλομορφία, β) την αντίληψή τους ως προς τη διαφορετικότητα των γλωσσών, γ) τους συσχετισμούς που αναπτύσσουν οι μαθητές μεταξύ των γλωσσών που εμπεριέχονται στο γλωσσικό τους ρεπερτόριο για την εκμάθηση μιας άλλης γλώσσας. Τα συμπεράσματα της έρευνας προσδοκάται να συμβάλουν στην ενίσχυση της επιχειρηματολογίας για την εκμετάλλευση του συνόλου του γλωσσικού ρεπερτορίου των μαθητών στην εκμάθηση των ξένων γλωσσών/πολιτισμών, καθώς και για τη σπουδαιότητα ευαισθητοποίησής τους στη γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία. Title: Do I have to say the words? Tracing Greek preschoolers receptive and productive vocabulary in EFL Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR s Effie Rassopoulou, Hellenic Open University, Aristotle University, Greece Thomai Alexiou, Aristotle University, Greece Preschool and early primary foreign language learning has been developed around most European countries. More recently, with the introduction of the PEAP project in Greece (English Language Learning Programme in Early Chilodhood) the teaching of English has been piloted in the first two years of primary education in more than 1000 schools all over Greece. At the same time English language teaching has been implemented in a number of experimental, public and private nursery schools. (Euridice, 2005; Edelembos et al, 2006; Nikolov and Curtain, 2000; 66

67 Alexiou and Mattheoudakis, 2009; Griva & Sivropoulou, 2009) The present study has been conducted within a 6-month intervention English language programme in a private nursery school in Thessaloniki, Greece. The aims of the specific study are: (a) to measure preschoolers' EFL receptive and productive vocabulary and (b) to explore any differences related to age, gender, lexical types and thematic areas of the words acquired. Forty two preschool learners (aged 4-6) were exposed to English language instruction, where class observation and teacher journals took place. At the end of the instruction, specially designed tests were administered to the children, where the levels of receptive and productive vocabulary were measured, and the scores revealed very interesting and statistically significant results. Moreover, it was unveiled that gender is not a significant factor in foreign language learning in preschoolers, while age plays a very important role in the ways very young learners perceive vocabulary, and their achievement regarding individual words or word chunks Title: Language in the Science Club: an Interdisciplinary Approach. Presentation: DANCE ROOM Konstantinos Karampelas, University of the Aegean, Greece This case study examines whether language skill development can assist science teaching to gifted and talented pupils. It takes place in an elementary school in Greece, where the innovative institution of the Clubs is being implemented. The Clubs address to learners with a particular talent or gift. The Science Club of the school aims to promote science practices and scientific literacy, as the ultimate goal of science education is called, with an emphasis on problem-solving and decision-making issues, which literature considers important for the education of the gifted and talented. In order to achieve this goal, learners need to enrich their scientific vocabulary. Moreover they should understand and evaluate resources. They should also design projects and inquiry. Writing, communicating and taking part in discourse on science topics with clarity, precision and brevity is essential too. All these separate goals depend a lot on the development of pupils language skills. Indeed, research has concluded that language skills are necessary for science teaching to be achieved. Having that in mind, the specific case study was planned. During this study, learners were engaged in projects that emphasized on language skill development in the context of science topics. The pupils of the Club, which run from the year and continued in , were totally 32. The study focused on four research questions: 1) Did the learners enhance their scientific vocabulary? 2) Did the learners develop the appropriate language skills to understand and evaluate resources? 3) Did the learners develop 67

68 the appropriate language skills to design projects? 4) Did the learners develop the appropriate language skills to engage in scientific discourse? Such language skills are essential to scientific literacy. The research was qualitative. The data, which came from interviews, observation and analysis of pupils project, were generally encouraging, however, there is room for improvement. Title: Primary CLIL in action at Europrotypo School Presentation: ROOM 8 s Stamatis Papadimitriou, Private Foreign Language Institute, Greece Georgios Georgiou, Educator-CLIL method Vasileia Roumelioti, Educator-CLIL method Electra Kiprianidi, Educator-CLIL method Vivi Papadimitriou, Educator-CLIL method Drosis Agelara, Educator-CLIL method Stella Pouspourika, Educator-CLIL method Natasas Belitsou, Educator-CLIL method In the last two years, our school has applied the CLIL educational practice in Preschool and Primary levels, after examining its parameters and ways of application in other countries. We regularly evaluate and adjust our educational practices so that the lessons suit each individual class. We started with Environmental Studies/Science in Kindergarten and the first two levels of Primary School and then we incorporated Mathematics. For the higher levels we focused on European Culture and Geography. We also incorporated and applied Personal, Social and Health Education (PSHE) as well as Art in our curriculum in the higher levels, which had the most interesting outcome. Our goal is to share our first experiences and our concerns regarding the application of the method on a regular basis throughout all school levels (school subjects, procedures of curriculum design and evaluation) Στο σχολείο μας εφαρμόσαμε εδώ και 2 χρόνια στην Προσχολική Βαθμίδα και στο Δημοτικό την εκπαιδευτική πρακτική CLIL αφού μελετήσαμε τις παραμέτρους και τον τρόπο εφαρμογής της μεθόδου σε άλλες χώρες. Προσαρμόζοντας το μάθημα στις ιδιαιτερότητες κάθε τάξης, αξιολογούμε και τροποποιούμε τη διαδικασία ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Στο Νηπιαγωγείο και στις 2 πρώτες τάξεις του Δημοτικού ξεκινήσαμε με την Μελέτη Περιβάλλοντος, στη συνέχεια εντάξαμε τα Μαθηματικά. Στις μεγαλύτερες τάξεις ασχοληθήκαμε με στοιχεία Ευρωπαϊκού πολιτισμού και Γεωγραφίας. Το πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα είχε η εφαρμογή του Προγράμματος Συναισθηματικής Νοημοσύνης στις μεγάλες τάξεις αλλά και τα Εικαστικά Στόχος μας είναι να μοιραστούμε τις πρώτες εμπειρίες και τους προβληματισμούς μας για την αξιοποίηση της μεθόδου συστηματικά σε όλες τις τάξεις του Σχολείου (γνωστικά αντικείμενα και διαδικασίες σχεδιασμού και αξιολόγησης) 68

69 Key words: CLIL method, bilingualism, teaching practices, evaluation Dale, L., Tanner, R., (2012), CLIL Activities: A resource for subject and language teachers. Cambridge: Cambridge University Press. Λέξεις κλειδιά : Μέθοδος CLIL, Διγλωσσία, διδακτικές πρακτικές, αξιολόγηση. Dale, L., Tanner, R., (2012), CLIL Activities: A resource for subject and language teachers. Cambridge: Cambridge University Press. Title: Development of language learning through comparing and contrasting of tenses, and error correction: Rationale and Methods Presentation: ROOM 9 Kevin Norley, Bedford College, United Kingdom It is well known that common learning difficultieswhich EAL learners experience, whatever their starting point, relate to thedegree to which the phonological system and grammatical structure of their ownlanguage differ from the English language. Common errors in spoken English amongst EAL learners relate to learners translating directly from their own language into English (mother tongue interference), using their native language s grammatical structures, but also need to be considered in the context of the learners reasons and motivation for learning the English language. In comparing and contrasting behaviourist and humanistic theories of language learning, this paper considers how, in thecontext of an ever increasing and diverse immigrant community, the influence of social class on the language in which they are immersed impacts upon the learning experiences of EAL (English as an Additional Language) learners. In focusing on some of the most common grammatical errors made by a range of EAL learners, and the reasons for those errors, relating to the learners first language use, this paper argues that the delivery of language leaning should take place within a culture of constant and consistent error correction of pronunciation and grammar, not just to EALlearners, but, and more importantly, within the delivery of literacy and language learning, throughout the education system, to native speakers, as thiswould provide a higher platform and framework, and hence higher level of expectation, onto which the delivery of English language learning can be directed. It outlines a method whereby through comparing and contrasting commonly confused tenses in pairs, more effective learning of the target language can be delivered, and further considers the degree to which the sharing of cultural assumptions and knowledge about social systems and rituals can further assist EAL learners in the learning process. 69

70 Saturday May 30, 2015 SESSION A/ ΜΕΡΟΣ Α Σάββατο, 30 Μαΐου, Title: Pedagogical orientation: a case study in parsing Presentation: MAIN AUDITORIUM A s Taner - Karakoc, Istanbul University, Turkey Nihal Yetkin Karakoc, Izmir University of Economics, Turkey As it is known, syntactic ambiguity is a challenge for translators since a clause or a sentence may sometimes have more than one interpretation. We aim to explore tendencies of parsing by Turkish University students in translation departments in this paper. The late closure principle and minimal attachment principle are analyzed through translation in this sense. The study is based on the assumption that Turkish students have the tendency to parse sentences incorrectly in case of syntactic ambiguity. To this end, students from one private and one state university totalling 50 students were given texts including both local and standing ambiguities without warning them about the possible multiple interpretation and asked to translate them into Turkish. Through classroom discussions, students were asked if they were ever aware of such cases of ambiguity. This empirical study has been designed to contribute to translation pedagogy and linguistics. Title: Is it possible to change the attitudes of students in Greece against the Turkish language and Turkish culture? An action research in a Primary School of Volos ".Μπορεί να αλλάξουν οι στάσεις των μαθητών στην Ελλάδα απέναντι στην τουρκική γλώσσα και στον τουρκικό πολιτισμό; Μια έρευνα-δράση σε ένα Δημοτικό Σχολείο του Βόλου». Presentation: MAIN AUDITORIUM B s Paraskevi Panagou, University of Thessaly, Greece Giorgos Androulakis, University of Thessaly, Greece Η ανακοίνωση αυτή έχει ως σκοπό την κατανόηση του τρόπου αλλαγής των στάσεων για την τουρκική γλώσσα μετά από μια ερευνητική και διδακτική παρέμβαση που στοχεύει στην προσέγγιση των δύο πολιτισμών, του ελληνικού και του τουρκικού. Μπροστά στο αδιέξοδο που συχνά έχει υπάρξει στο παρελθόν ανάμεσα στους δύο λαούς και την τεταμένη ατμόσφαιρα που σε ορισμένα πεδία υπάρχει ακόμη και σήμερα, κατάλοιπο των ιστορικών γεγονότων του 70

71 παρελθόντος (Θεοδωρόπουλος 1988), κρίνεται αναγκαία η μελέτη των στάσεων που υπάρχουν στα νέα παιδιά. Γενικά, οι στάσεις απέναντι στις γλώσσες έχουν τρεις διαστάσεις, βιωματική, γνωστική και προθετική (Ανδρουλάκης 2008), ενώ στην παρούσα εργασία το ενδιαφέρον εστιάζεται συγκεκριμένα στις στάσεις απέναντι στην τουρκική γλώσσα. Καθώς οι στάσεις για μια γλώσσα συνδέονται άμεσα με τις στάσεις για ολόκληρο τον πολιτισμό που αυτή αντιπροσωπεύει (Τσιτσιπής 1995), επιδιώκεται να διερευνηθεί κατά πόσο οι νεαροί μαθητές συνδέουν την Τουρκία με τα ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος, καθώς και αν αυτό αντανακλάται και στις στάσεις τους για την τουρκική γλώσσα. Εξάλλου, σύμφωνα με προγενέστερη έρευνα, οι Τούρκοι αντιμετωπίζονται ακόμα και σήμερα στο μυαλό των Ελλήνων κυρίως ως «Άλλοι» με αρνητική διάσταση, γεγονός που αντανακλάται και από τα σχολικά εγχειρίδια (Ευθυμιάδου 2014). Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία θέλουμε να δείξουμε ότι μπορεί να διαδραματίσει το σχολείο. Γι 'αυτό και στην έρευνά μας (Σεπτέμβριος 2014-Απρίλιος 2015) επιδιώχθηκε η υλοποίηση παιδαγωγικής παρέμβασης που αποσκοπεί στη γνωριμία με τον σύγχρονο τουρκικό πολιτισμό και τη συσχέτισή του με τον ελληνικό, ώστε να δημιουργηθεί στα παιδιά ένας προβληματισμός και να αποκτήσουν μια κριτική ματιά στις ήδη διαμορφωμένες στάσεις τους. Με βάση τον γενικό σκοπό και τους επιμέρους στόχους της έρευνας, καταλληλότερη μέθοδος κρίνεται αυτή της έρευνας-δράσης (Posch, Somekh & Altrichter 1993, Σαραφίδου 2011). Ο πληθυσμός-στόχος ήταν η ΣΤ 'τάξη ενός δημοτικού σχολείου του Βόλου. Ως αρχικό εργαλείο χρησιμοποιήθηκε η μη συμμετοχική παρατήρηση με ημερολόγιο, ώστε να διαπιστωθεί η αναγκαιότητα της έρευνας. Πράγματι, διαπιστώθηκαν κάποιες αρνητικές στάσεις για την Τουρκία από την πλευρά των μαθητών, αλλά και από την πλευρά ενός δασκάλου. Στη συνέχεια, αξιοποιήθηκαν ημερολόγια που δόθηκαν στα παιδιά που δέχτηκαν να συμμετάσχουν, ώστε να επιλεγεί ένα δείγμα για μια εις βάθος διερεύνηση των στάσεων των παιδιών αυτών με ημιδομημένες συνεντεύξεις. Έπειτα από τη συλλογή του υλικού ακολούθησε η ποιοτική ανάλυσή του για την εξαγωγή των αποτελεσμάτων και την οργάνωση της παρέμβασης. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες θεωρήθηκαν οι απόψεις που επισημαίνουν τον κρίσιμο ρόλο της οικογένειας και του σχολείου στη διαμόρφωση των στάσεων και των ίδιων των παιδιών. Ακόμη, τονίζεται η επιρροή των μαθητών από τα κατάλοιπα του παρελθόντος, ενώ αγνοούνται συγκεκριμένα στοιχεία του σύγχρονου τουρκικού πολιτισμού αποδεικνύοντας έτσι τη στερεοτυπική σύνδεση γλώσσας και πολιτισμού. Έπειτα από τη γνώση αυτών των στοιχείων, οργανώθηκε η παρέμβαση με χρονική διάρκεια 5 διδακτικές ώρες, που εστίαζε στη γνωριμία με κάποιες από τις τουρκικές πόλεις και μνημεία, την τουρκική κουζίνα, τα τουρκικά ήθη και έθιμα και την τουρκική γλώσσα. Πράγματι, μετά το πρόγραμμα αυτό οι μαθητές απέκτησαν μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον τουρκικό πολιτισμό που απείχε σημαντικά από προηγούμενες αρνητικές στάσεις και επιτεύχθηκε αλλαγή και ως προς τις στάσεις για την τουρκική γλώσσα. Ωστόσο, δε φαίνεται να άλλαξε σημαντικά τις στάσεις για τη γλώσσα όταν ήδη προϋπήρχε επαφή με άτομα του περιβάλλοντος. Αυτό ίσως οφείλεται βεβαίως στον περιορισμό του χρόνου. Η παρούσα έρευνα τελικά μπορεί να αξιοποιηθεί από γονείς και κυρίως από εκπαιδευτικούς. Μέσα από τη συνεργασία τους, αλλά και την κατάλληλη και τακτική μέθοδο προσέγγισης του τουρκικού και του ελληνικού πολιτισμού και της γλώσσας, θα καταστεί δυνατό να ανατραπούν τα αρνητικά στερεότυπα και να προχωρήσει η νέα γενιά προς μια υγιή συνύπαρξη. 71

72 Title: Youth Interests and Language. Sports Texts in Teaching in Elementary School Η «Γλώσσα» του Αθλητισμού στη Διδασκαλία των Ελληνικών. Ένα Παράδειγμα Εφαρμογής σε Μαθητές της Γ Δημοτικού. Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Miltiadis Zografos, University of Western Macedonia, Greece Stavros Kamaroudis, University of Western Macedonia, Greece In education, in language teaching, most emphasis is given on authentic communication conditions, in order to make the students able to cope with the complex communication data and to provide them with skills not only identifier (Hasan, 1996) but mostly critical literacy. The originality and usefulness of the text has cognitive justification. In young ages, because familiar is more accessible and understandable to the student and in older ages, because the school aim is now considered to link knowledge to real life and to tackle its problems. Most of the knowledge the school transmits is never used, because it has no impact on the modern world. Even when knowledge is useful, rarely do students know how to apply it (Collins Allan, 1996: 348). One of the major concerns of teachers is to address the low participation of students in language course teaching. From our experience and discussions with other teachers and school counselors, comes out that to stimulate student s interest, we ought to make the course attractive. One of the ways to achieve that is to choose topics related to their interests, while complying with the parameters set by the curriculum. In this study, we present the results of teaching specific texts that exist in textbooks of elementary school and a mini glossary of sports terms we along with the students- created in six languages and the resonance of the students in the third grade in a school in Thessaloniki. The conclusions reached are very interesting, as they show that both teaching of grammar through sporting text was perfectly successful while the mobilization of both the weakest and the students whose native language is other than Greek was impressive Περίληψη Στην εκπαίδευση, στη γλωσσική διδασκαλία, δίνεται πλέον έμφαση στις αυθεντικές συνθήκες επικοινωνίας και στη μελέτη κειμένων από την εμπειρική πραγματικότητα, ώστε να καταστεί ο μαθητής ικανός να αντεπεξέλθει στα σύνθετα επικοινωνιακά δεδομένα και να εφοδιαστεί με ικανότητες όχι μόνο αναγνωριστικού γραμματισμού (Hasan, 1996) αλλά κυρίως κριτικού και επιπλέον νέων ψηφιακών-λειτουργικών γραμματισμών. Η αυθεντικότητα και πρακτική χρησιμότητα των κειμένων έχει γνωστική αιτιολόγηση. Στις μικρές ηλικίες, διότι το οικείο είναι περισσότερο προσβάσιμο και κατανοητό στον μαθητή και στις μεγάλες, διότι σκοπός του σχολείου πλέον θεωρείται η σύνδεση της γνώσης με την πραγματική ζωή και την αντιμετώπιση 72

73 των προβλημάτων της. Το μεγαλύτερο μέρος των γνώσεων που μεταδίδει το σχολείο δεν χρησιμοποιούνται ποτέ, γιατί δεν έχουν αντίκτυπο στον μοντέρνο κόσμο. Ακόμη κι όταν η γνώση είναι χρήσιμη, σπάνια οι μαθητές ξέρουν πώς να την εφαρμόσουν (Collins Allan, 1996: 348). Ένας από τους σημαντικότερους προβληματισμούς των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, είναι η αντιμετώπιση της μικρής συμμετοχής των μαθητών στη διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος, η οποία σε αρκετές περιπτώσεις αγγίζει τα όρια της αδιαφορίας. Πολύ δε περισσότερο, των μαθητών που προέρχονται από οικογένειες όπου η μητρική γλώσσα δεν είναι η ελληνική. Από προσωπική μας εμπειρία, αλλά και από συζητήσεις με συναδέλφους εκπαιδευτικούς και Σχολικούς Συμβούλους, προκύπτει αναμφίβολα πως εάν θέλουμε να ενισχύσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών, οφείλουμε να κάνουμε το μάθημα ελκυστικότερο. Στην ανακοίνωσή μας θα παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα της διδασκαλίας συγκεκριμένων κειμένων στα σχολικά εγχειρίδια του δημοτικού, καθώς και ένα μίνι γλωσσάρι αθλητικών όρων σε έξι γλώσσες και την απήχηση που είχαν στους μαθητές της Γ τάξης σε εκπαιδευτήριο της Θεσσαλονίκης. Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουμε παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς δείχνουν πως, αφενός η διδασκαλία των γραμματικών φαινομένων μέσω των αθλητικών κειμένων ήταν απόλυτα επιτυχής, ενώ εντυπωσιακή ήταν η κινητοποίηση τόσο των πιο αδύναμων όσο και των μαθητών με μητρική γλώσσα άλλη εκτός της ελληνικής. Title: Bilingual toddlers and their treatment in Greek kindergarten. Δίγλωσσα νήπια και η αντιμετώπισή τους στο ελληνικό νηπιαγωγείο Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Dionysia Kontogianni, University of Crete, Greece Vassilios Oikonomidis, University of Crete, Greece Στο πλαίσιο της σύγχρονης μετανάστευσης τα κράτη στοχεύουν στην ένταξη των παιδιών των μεταναστών στα εκπαιδευτικά τους συστήματα. Για το σκοπό αυτό υιοθετούν διάφορες προσεγγίσεις και μεθόδους οι οποίες είναι στενά συνυφασμένες με τις εκπαιδευτικές τους πολιτικές για τους μετανάστες και τις γενικότερες αρχές που διέπουν το εκπαιδευτικό, κοινωνικό, οικονομικό, πολιτισμικό πλαίσιο της κάθε χώρας. Με αυτή την αφετηρία στην παρούσα εργασία διερευνούμε το γλωσσικό υπόβαθρο με το οποίο εισέρχονται παιδιά μεταναστών στο ελληνικό νηπιαγωγείο, αλλά και τις μεθόδους και πρακτικές που υιοθετούν οι νηπιαγωγοί προκειμένου τα παιδιά αυτά να βοηθηθούν στην σχολική και κοινωνικής τους ένταξη. Τα ερευνητικά δεδομένα συλλέχτηκαν μέσω ερωτηματολογίου με ανοιχτού και κλειστού τύπου ερωτήσεις το οποίο διανεμήθηκε σε νηπιαγωγούς που φοιτούν σε δημόσια νηπιαγωγεία της Κρήτης. 73

74 Ειδικότερα με την εισήγηση αυτή επιχειρούμε: α) να χαρτογραφήσουμε τη γλωσσική συμπεριφορά των δίγλωσσων παιδιών που φοιτούν στα νηπιαγωγεία της Κρήτης αναφορικά με τα άλλα μέλη της σχολικής κοινότητας και τους γονείς τους σε διάφορες επικοινωνιακές καταστάσεις κατά την έναρξη και λήξη ενός σχολικού έτους, όπως καταγράφεται από τις νηπιαγωγούς τους, β) να αναδείξουμε τις εκπαιδευτικές - παιδαγωγικές πρακτικές που υιοθετούν οι νηπιαγωγοί για την εκμάθηση της Ελληνικής και για τη γενικότερη ένταξη στο νηπιαγωγείο των δίγλωσσων μαθητών και να εντοπίσουμε κατά πόσο η παρουσία αυτών των παιδιών που είναι φορείς και μιας άλλης γλώσσας και ενός άλλου πολιτισμού διαφορετικών από την κυρίαρχη γλώσσα και τον κυρίαρχο πολιτισμό επηρεάζει τις παιδαγωγικές αποφάσεις και επιλογές των νηπιαγωγών και γ) να προβάλουμε τις συμβουλές που δίνουν οι νηπιαγωγοί στους μετανάστες γονείς για τη γλωσσική, κοινωνική και γνωστική ένταξη των παιδιών τους στο ελληνικό σχολείο καθώς και τις απόψεις τους για τους παράγοντες που επηρεάζουν μια επιτυχημένη σχολική και κατ επέκταση κοινωνική ένταξη των δίγλωσσων παιδιών. Οι αναλύσεις των δεδομένων μάς προσφέρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη γλωσσική συμπεριφορά των δίγλωσσων νηπίων σε ένα ολόκληρο σχολικό έτος, τις πρακτικές των νηπιαγωγών και τις προτάσεις τους προς τους γονείς, αλλά και μέσω αυτών εντοπίζονται οι εφαρμοζόμενες σχετικές πρακτικές στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αναφορικά με την γλωσσική ένταξη των παιδιών αυτών. Title: The Politics of Designing Digital Materials for Language Education: The Case of the Digital School Project Presentation: DANCE ROOM Bessie Mitsikopoulou, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Digital materials and the use of technology in education have most often been considered at face value as neutral educational practices that enhance the teaching process and promote student motivation and interest. The political nature of the digital materials, as well as their processes of production and consumption, are issues that have rarely been addressed in related literature (Mitsikopoulou 2014). This paper argues that digital educational materials are not neutral literacy practice artefacts and that in similar lines with other types of educational materials they are always involved in a complex nexus of educational ideologies, power relations and underlying pedagogies that signify particular constructions of reality and particular ways of organizing knowledge (Dendrinos 1992, Williams 1977). Taking this into account, it attempts a critical reading of the design processes of the various kinds of digital objects (informative, instructional, experiential and exploratory) 74

75 developed by the English Group for the teaching of the English language in the context of the Digital School project. The paper discusses the different forms of textuality which emerge from the interaction of different semiotic resources in terms of both informational and design complexity, of the complex nature of hypermedia design and its effects on new forms of interactivity and ways of meaning making Title: The diversity of humor in intercultural education: diverse realities, diverse identities, mutual understanding and acceptance. Η ετερότητα του χιούμορ στη διαπολιτισμική αγωγή: έτερες πραγματικότητες, έτερες ταυτότητες, αλληλοκατανόηση και αποδοχή Presentation: ROOM 8 s Freideriki Batsalia, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Eleni Sella, National and Kapodistrian University of Athens, Greece Στόχος της παρούσας ανακοίνωσης είναι, με αφορμή τα τραγικά γεγονότα που οδήγησαν στο σύνθημα je suis Charlie, η διερεύνηση της πραγματολογικής και διδακτικής/παιδαγωγικής διάστασης της διαφορετικής πρόσληψης του χιούμορ από έτερες γλωσσικές και πολιτισμικές κοινότητες και η διατύπωση κοινωνιογλωσσολογικώς τεκμηριωμένων προτάσεων υπέρβασης των διαχωριστικών γραμμών των πολιτισμικών ετεροτήτων οι οποίες αποδεδειγμένως υφίστανται στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Κατ αρχήν θα εστιάσουμε στις τέσσερεις βασικές λειτουργίες του χιούμορ: επίδειξη ισχύος, απελευθέρωση ψυχικής φόρτισης, ανάδειξη αντίθεσης ή/και απρόσμενου, καθώς και άρνηση σοβαροφάνειας ή/και έκφραση διάθεσης παιγνίου.δεδομένου ότι βασικό στοιχείο της διαπολιτισμικής αγωγής είναι η αντίληψη, η κατανόηση και, τελικώς, η αποδοχή ή η ανοχή της ετερότητας και ο σεβασμός αυτής, παραθέτουμε, βασιζόμενες στη Θεωρία του Νου (Theory of Mind) τις γνωσιακές εκείνες ικανότητες οι οποίες απαιτούνται για την αντίληψη του χιούμορ: γνωσιακή ευελιξία, συμπερασματική και αναλογική σκέψη, αναλογική μνήμη και δημιουργική σκέψη. Για την προαγωγή της ικανότητας αντίληψης ενός μηνύματος εκπεφρασμένου με τη μορφή γελοιογραφίας ή/και cartoon (σειράς εικονογραφημένων σχεδίων) απαιτείται επιπροσθέτως οπτική αντίληψη, ικανότητα, δηλαδή, πρόσληψης οπτικών ερεθισμάτων και ερμηνείας αυτών βάσει συσχέτισης με προηγούμενες εμπειρίες ή και γνώσεις. Ως συμβολή στην ανάπτυξη διαπολιτισμικής ταυτότητας, προτείνουμε, τέλος, στην περίπτωση κατανόησης ή/και αποδοχής του χιούμορ που αφορά πολιτισμικώς διαφορετικές αξίες και στερεότυπα, την εφαρμογή των πορισμάτων της Θεωρίας του Νου, όπως αυτά διατυπώθηκαν προκειμένου να εφαρμοστούν σε παιδιά: ασκήσεις τύπου πρώτης σκέψης/πεποίθησης που αποβλέπουν στην ανάπτυξη της ικανότητας διάκρισης μεταξύ πεποίθησης και πραγματικότητας και ασκήσεις τύπου δεύτερης σκέψης/πεποίθησης, οι οποίες αποβλέπουν στην ανάπτυξη της ικανότητας διάκρισης μεταξύ διαφορετικών παραμέτρων ανάλογα με τις εκάστοτε επικοινωνιακές περιστάσεις. 75

76 Keywords, Λέξεις-κλειδιά Ετερότητα και χιούμορ, ετερότητα ταυτοτήτων και αντίληψης, η πραγματολογία στη γλωσσική διδασκαλία, η Θεωρία του Νου στη διαπολιτισμική εκπαίδευση Diversity and humor, identity and perception diversity, pragmatics in language teaching, the Theory of Mind in transcultural education Title: Religious language and social interaction: from narrative to power structures. Θρησκευτική γλώσσα και κοινωνική αλληλόδραση: Από τον αφηγηματικό λόγο στις δομές εξουσίας Presentation: ROOM 9 Polikarpos Karamouzis, University of the Aegean, Greece Η γλώσσα της θρησκείας σχετίζεται με τις ιδιαίτερες ενορμήσεις και ανάγκες των ανθρώπων και γίνεται ιερή στο βαθμό που τις εκπληρώνει. Αποτελεί τη συμπύκνωση της εμπρόθετης δράσης, η οποία κατασκευάζει το κοσμικό σύμπαν, προσδιορίζει τις στάσεις και συμπεριφορές των ανθρώπων και αναπαριστά την ίδια την κοινότητα ως κανονικότητα. Αποτελεί την κοινή συνισταμένη των θρησκευτικών αφηγήσεων, των τελετουργικών αναπαραστάσεων και των συμβόλων τόσο για τις κοινωνίες της προφορικότητας, όσο και για τις γραφογνωστικές κοινωνίες. Η εκπαιδευτική της λειτουργία υπήρξε προφανής, τόσο στη δόμηση των κόσμων που μας περιβάλλουν, όσο και στη μεταβίβασή τους από γενιά σε γενιά. Στη σύγχρονη εκδοχή της εμφανίζεται στα πλαίσια του θρησκευτικού πλουραλισμού, επιχειρώντας να διαμορφώνει την παρουσία της θρησκείας ανάμεσα σ έναν εκκοσμικευμένο και φονταμενταλιστικό λόγο, ενώ οι επικοινωνητές του λόγου αυτού χρησιμοποιούν νέα μέσα κοινωνικής και πολιτικής δικτύωσης προκειμένου οι θρησκευτικές όψεις της πραγματικότητας να εξακολουθούν να είναι παρούσες. 76

77 Title: The Learning of Articles in English as a Foreign Language: Pedagogical Considerations Presentation: MAIN AUDITORIUM A Justyna Z. Lesniewska, Jagiellonian University, Poland In linguistically homogeneous countries like Poland, languages other than the mother tongue are learned as typically foreign rather than minority languages. For many people, the use of the L2 is required for specific occupations, and is often restricted to the written medium. The development of this type of biliteracy is characterised by the emergence of certain features of L2 use which are typical for speakers of a given mother tongue. This foreign accent in writing may result from differences between the linguistic systems of the L1 and the L2. For Polish users of English as an L2, one such feature is the underuse or misuse of English articles. While it is a well-known fact that the speakers of article-less languages experience problems with articles in L2 English, this paper seeks to investigate the nature of the problem in more depth. Namely, it poses the question of whether the correct use of the article system of the L2 is indeed a purely grammatical task (which is a common perception), or whether the correct use of articles is to some extent aided by the storage/retrieval of prefabricated/conventionalized language. The paper reports on a study conducted with 120 Polish advanced users of L2 English, who completed a test on article use. The test made it possible to compare patterns of article use between contexts of different collocational strength (defined in terms of the frequency of occurrence in a corpus). The results indicate that phraseological aspects of language use play a role in what is usually perceived as the correct application of grammatical rules. In other words, for the same articles and the same rule, our participants tend to better learn the article-noun combinations that occur the most often together, and make more errors for the less frequent combinations. Those results bear important pedagogical implications. Since collocational learning stems from repetitive encounters and use of the target items, our results suggest that when teaching English, we should promote extensive reading and use, in addition to simple rule teaching. Certain awareness-raising exercises are recommended to make the learning of L2 articles more successful. 77

78 Title: Rethinking Diversity Pedagogy: A teachers' training framework Presentation: MAIN AUDITORIUM B Eugenia Arvanitis, University of Patras, Greece This presentation attempts to discuss the principles of Diversity Pedagogy during the training of future educators or knowledge workers.effective and culturally inclusive teachers understand and acknowledge the critical role of language and cultural learning. At the same time they reflect on their own role as designers of learning experiences, in which they build patterns of identity as well as cultural competencies and skills. Title: Identities Under Negotiation In A Second Language Academic Literacies Course Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Christina Takouda, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Dimitrios Koutsogiannis, Aristotle University of Thessaloniki, Greece During the last twenty years, the notion of identity has become an important topic in Second Language Acquisition (SLA) under the influence of post-modern theories of language that are responsible for a social turn in SLA. Among the social factors that facilitate or inhibit language acquisition are the multiple sociocultural identities of learners and instructors in multicultural educational settings. Whereas there has been much discussion about the struggling identities of young immigrants or bilingual pupils of the National Education System in Greece, the identities of adult foreign learners of Greek in academic contexts have not been sufficiently researched. The School of Modern Greek Language (SMG) is a multicultural academic environment, where for the last forty years Modern Greek is being taught as a second language to variably originated and differently motivated adults. An action research that took place in August 2014 during an intensive advanced course attempts to describe the negotiating identities of these people (Cummins 2001), their investment in SLA for academic purposes and the imagined communities (Norton 2013) they see themselves in at the target language. The qualitative analysis of ethnographic data is based on a four-axis educational model (, 2012) that reveals the interaction of different sometimes conflicting national and sociocultural identities of the social actors. Thus, the educational process is regarded as co-construction of social variables, among which are the instructors as well as the learners negotiating identities 78

79 Title: Language Diversity and Transition from Nursery School to Primary School: The children s perspective. An ethnographic fieldwork in Rhodes. Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Panagiota Trikou, University of the Aegean, Greece Transition from nursery to primary school is a key point in education as it is closely linked to school success. It is a process that often presents insurmountable difficulties for a number of children, as it involves certain educational skills and experiences. This is particularly so for children of socio-economically disadvantaged immigrant families, since proper language training is linked to smooth social integration. What learning opportunities are provided at nursery school and first grade to children whose first language is not the dominant one? Do these opportunities include equal access to language and literacy training? Do they provide a smooth transition from nursery school to primary education? To what extent is the language and cognitive potential of these pupils exploited by their teachers in order to help them achieve their teaching objectives? These questions explore the following ethnographical descriptions. Data collected in long-term participant observation of children of migrant background in nursery and primary education reveal the children s experiences in relation to school culture and cultural identity. Keywords: language diversity, transition, preschool education, primary education, ethnographic research Title: Computer-Based Educational Program: Developing E-learning Skills within German Language Training for Specific Purposes Presentation: DANCE ROOM Dusan Fedic, University of Ss. Cyril and Methodius Trnava, Slovakia The Contribution provides an activity overview of the Department of German Studies in area of computer-based education. Within German for Specific Purposes courses, soft skills essential for e-learning environment and techniques are being developed. The education involves specialized education, training courses as well as distant and virtual education. The purpose of the paper is also to evaluate the traditional methods of teaching and suggest 79

80 innovative teaching methods, especially Skype-based teaching method and CAT - Computerassisted translation. Translation is the transfer of meaning, not words in the original word order. Our aim is to resolve the problems in computer-assisted translation and to learn the rules how to translate this way. The contribution brings the needs analysis results of students and describes the experiences on the implementation of CAT and Skype-based teaching method on the syllabus of German language program for specific purposes. Title: Identity Texts and Matching Texts of Kindergarten Children and Parents. Κείμενα Ταυτότητας και Κείμενα Ταύτισης Παιδιών και Γονέων Νηπιαγωγείου Presentation: ROOM 8 Evdoxia Kompiadou, Aristotle University of Thessaloniki/ Polydromo Group, Greece Στην παρούσα ανακοίνωση επιχειρείται μία παρουσίαση και συζήτηση των κειμένων ταυτότητας και ταύτισης ως κατάλληλων εκπαιδευτικών εργαλείων προς την ανάδειξη της υπαρκτής γλωσσικής και πολιτισμικής ετερογένειας και της παιδαγωγικής αξιοποίησής της στο σημερινό πολυπολιτισμικό νηπιαγωγείο. Σε ένα περιβάλλον που ενισχύει και ενθαρρύνει την ανάπτυξη των γλωσσών και των πολιτισμών, χρησιμοποιώντας προφορικά και γραπτά κείμενα και μαρτυρίες, παρατηρήσιμες συμπεριφορές και πολυτροπικά κείμενα ως ντοκουμέντα, τα κείμενα ταυτότητας λειτουργούν ως αναπαραστατικοί καθρέφτες των ταυτοτήτων των παιδιών (Cummins & Early, 2011, Σκούρτου, 2011, Κούρτη-Καζούλλη & Τζανετοπούλου, 2008). Παράλληλα, προτείνουμε ότι τα ίδια κείμενα μπορούν να λειτουργήσουν ως κείμενα ταύτισης για τους/τις αναγνώστες/τριές τους εκφράζοντας τα βιώματα που ενώνουν τους/τις δημιουργούς με τους/τις αποδέκτες τους (Κομπιάδου 2013). Η χρήση και η δημιουργία κειμένων ταυτότητας επιπλέον αποτελεί ενασχόληση με αυθεντικά κείμενα και μαρτυρίες που αφορούν και ενδιαφέρουν τα παιδιά, γεγονός που οδηγεί σε ουσιαστική εμπλοκή στην εκπαιδευτική διαδικασία και μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο μέσο ενδυνάμωσης των παιδικών ταυτοτήτων. Δίνοντας αξία στη γλώσσα, στην πρότερη γνώση, στο βίωμα και αξιοποιώντας τον πολυπολιτισμικό πλούτο του σύγχρονου σημερινού νηπιαγωγείου μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για τη ζωή, τα ενδιαφέροντα, το πολιτισμικό υπόβαθρο των παιδιών και των οικογενειών τους (Τσοκαλίδου 2012). Εκτός από μαθητές/τριες με διευρυμένη ματιά και κριτική διάθεση επιδιώκουμε, μέσω της εμπλοκής των γονέων, στη διαμόρφωση ενός σχολικού κλίματος 80

81 και της κουλτούρας που επιτρέπει και ενισχύει την καλλιέργεια και την έκφραση των πολυγλωσσικών και πολυπολιτισμικών ταυτοτήτων τους. Μέσω της αξιοποίησης των οικογενειακών κειμένων ταυτότητας επιδιώκουμε να ρίξουμε φως στη διαδικασία νοηματοδότησης και ανακατασκευής των ταυτοτήτων και να αξιοποιήσουμε σε αυτήν την κατεύθυνση αφηγήσεις, προφορικές και γραπτές μαρτυρίες που αφορούν τη ζωή, την ταυτότητα και την κουλτούρα των οικογενειών. Σε μια αλληλεξάρτηση του κοινωνικού απέναντι στο ατομικό, αναδεικνύουμε τον τρόπο που οι άνθρωποι εκφράζουν αξιομνημόνευτα γεγονότα και την προσωπική ιστορία τους, καθώς και τους τρόπους μέσα από τους οποίους αντιλαμβάνονται τα κοινωνικά φαινόμενα που επηρεάζουν τη ζωή τους και το υπόβαθρο της οικογενειακής ιστορίας τους (Τσιώλης, 2013). Υποστηρίζουμε πως το σχολείο οφείλει να συμβάλει ουσιαστικά στη διεύρυνση της οπτικής των παιδιών και των οικογενειών τους, να προετοιμάζει τα παιδιά για ενδεχόμενες αλλαγές στη σύσταση και τη δομή των κοινωνιών, που διαρκώς εξελίσσονται, ώστε να ανανεωθεί ο παιδαγωγικός προβληματισμός, περιορίζοντας τον μονοπολιτισμικό χαρακτήρα της σχολικής πραγματικότητας. Λέξεις κλειδιά: Κείμενα, ταυτότητα, νηπιαγωγείο Title: Language Biography and the Challenges of its Multimodal Narrative Approach in a Migration Environment: Research on Student of Primary Schools in downtown Athens. Η Γλωσσική Βιογραφία και οι Προκλήσεις μιας Πολυτροπικής Αφηγηματικής Προσέγγισής της σε Περιβάλλον Μετανάστευσης: Έρευνα με Μαθητές/-ριες από Δημοτικά Σχολεία του Κέντρου της Αθήνας. Presentation: ROOM 9 s Sofia Tsioli, National and Kapodistrian University of Athens George Androulakis, University of Thessaly Η μη συνειδητοποίηση της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας που φωλεύει στο πολυγλωσσικό σχολικό περιβάλλον, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα αξιοποίησης του γλωσσικού πλούτου (Castelloti & Moore, 2005) από τους/τις καθηγητές/ριες αλλά και από τους ίδιους τους/τις μαθητές/ριες. Ως αντίστιξη της παραπάνω διαπίστωσης, η ανάγκη εξιστόρησης και γνωστοποίησης των γλωσσικών διαδρομών των μαθητών/ριών κρίνεται γόνιμη για την ίδια τη διαδικασία της διδασκαλίας/μάθησης και επιτακτική για την ένταξη των μαθητών/ριών στη 81

82 σχολική κοινότητα και κατ επέκταση στο κοινωνικό σύνολο. Η ανακοίνωση αυτή εστιάζει στην παρουσίαση μιας συγχορδίας ερευνητικών εργαλείων σκιαγράφησης και ανάδειξης της γλωσσικής βιογραφίας μαθητών/ριών δημοτικής εκπαίδευσης με μεταναστευτικό υπόβαθρο ή όχι. Υπό το πρίσμα μιας κοινωνικο-πολιτισμικής προσέγγισης της διδακτικής πράξης, δεχόμαστε ότι η γλωσσική βιογραφία διαμορφώνεται από τη σύμπραξη των γλωσσικών διαδρομών ζωής και των γλωσσικών διαδρομών μάθησης (Perregaux 2006, Molinié 2006). Σε αυτό το πλαίσιο, υλοποιήσαμε αφηγηματική βιογραφική έρευνα (Barkhuizen, Benson & Chik, 2014; Pavlenko, 2007), βασισμένη σε εναλλακτικές πολυτροπικές μεθόδους (Prasad, 2013), σκιαγράφησης των στοιχείων που συνθέτουν τη γλωσσική βιογραφία. Συγκεκριμένα, για την αποτύπωση των γλωσσικών διαδρομών των μαθητών/ριών χρησιμοποιήσαμε τρία εργαλεία συλλογής - δημιουργίας δεδομένων: το γλωσσικό πορτρέτο (Busch 2006, Farmer 2012), την προφορική γλωσσική αφήγηση (Barkhuizen, Benson & Chik, 2014; Αρχάκης & Τσάκωνα, 2011) και τη φωτογραφική συνέντευξη / ομάδα εστίασης (Jorgenson & Sullivan 2010). Η έρευνα αποτελείται από δύο στάδια συνδεδεμένα μεταξύ τους, κατά τα οποία οι μαθητές/ριες έχοντας τον ρόλο του/της συν-ερευνητή/ριας, καταφέρνουν να μετουσιώσουν τις γλωσσικές πρώτες ύλες σε γλωσσικά εφόδια. Στο σύνολο συμμετείχαν 13 μαθητές/ριες Ε και ΣΤ δημοτικού. Τα δεδομένα της έρευνας είναι χωρισμένα σε δύο στάδια που εστιάζουν στην ανάδυση των ρεπερτόριων (Blommaert & Backus, 2011; Busch, 2015) των μαθητων/ριών και στο σύνολό τους παρουσιάζουν τη γλωσσική τους βιογραφία. Συγκεκριμένα στο πρώτο στάδιο αποτελούνται από 13 γλωσσικά οπτικά πορτρέτα και συνοδεύονται από 13 γλωσσικές λεκτικές αφηγήσεις. Στο δεύτερο στάδιο, τα δεδομένα συγκεντρώνονται σε 21 φωτογραφικά γλωσσικά πορτρέτα-ερεθίσματα συνοδευόμενα από 8 φωτογραφικές συνεντεύξεις και μία φωτογραφική ομάδα εστίασης. Δεδομένου ότι βρισκόμαστε στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων αναφέρουμε κάποια αποτελέσματα ως τάσεις: η πλειονότητα των συμμετεχόντων/ουσών δεν έδειχνε πρόθυμη να μιλήσει για γλώσσες οι οποίες ανήκουν στη γλωσσική τους βιογραφία αλλά δεν είναι οι ομιλούμενες γλώσσες στο κοινωνικό και σχολικό περιβάλλον. Στην περίπτωση της δυνητικής ή πραγματικής εξωτερίκευσης των γλωσσών αυτών σε άλλα μέλη της σχολικής κοινότητας, η απροθυμία μεγάλωνε. Το στάτους και η αξία που οι συμμετέχοντες/ουσες προσδίδουν στις γλώσσες συνήθως αλλάζει με την αλλαγή του χώρου-τόπου όπου χρησιμοποιούν τη γλώσσα. Η επιλογή της γλώσσας στις διάφορες συνθήκες επικοινωνίας επηρεάζεται από γλωσσικές ιδεολογίες και εμπειρίες των μαθητών/ριών. Μέσω των οπτικών αφηγήσεων γίνονται κοινωνοί μιας αναστοχαστικής διαδικασίας. Παράλληλα, η αλληλεπίδραση των μαθητών/ριών μεταξύ τους αλλά και με τον ερευνητή/ρια, κατά τη διάρκεια των λεκτικών αφηγήσεων, συνδιαμορφώνει τις ερμηνείες που οι ίδιοι/ιες δίνουν στις γλωσσικές τους ταυτότητες. Η σύνθεση των δύο τρόπων αφήγησης ενθαρρύνει τους μαθητές προς την πολυγλωσσική συνειδητοποίηση

83 Title: Language Input and Vocabulary Development in Bilingual Children Presentation: MAIN AUDITORIUM A s Marina Mattheoudakis, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Aspasia Chatzidaki, University of Crete, Greece Christina Maligkoudi, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Eleni Agathopoulou, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Children s exposure to and use of L1 and L2 in both family and educational contexts are expected to interrelate in complex ways and impact on the development of their vocabulary in the two languages. This paper aims to examine correlations between bilingual children s amount of input and output in Greek and German and their vocabulary development in the respective languages. Additionally, as the bilingual children involved in this study come from different educational contexts, we aim to investigate the impact of each educational setting on their vocabulary scores in both languages. The Greek-German bilingual participants are primary school children, either of entirely Greekorigin parents or of mixed marriages. Participants live in Greece or in Germany and attend various forms of bilingual education. For the purpose of this study, the educational settings have been categorized into four types of bilingual schooling. The data used in this study come from: (i) children s and parents answers to language use and competence questionnaires (cf. Baker, 1992), where relevant items examine children s L1 and L2 input and output within the family setting. On the basis of these answers, a language index was calculated. (ii) children s scores in diagnostic verbal tests (two standardized vocabulary screening tasks, a Greek (Vogindroukas, Protopapas and Sideridis, 2009), and a German one (Petermann, 2010). Results indicate that (a) regardless of educational context, increased input and use of a particular language has a positive impact on children s vocabulary development in this language, (b) rich input in the minority language tends to have a negative impact on the vocabulary development of the majority language and (c) weak language support in the minority language impacts negatively on the vocabulary development of this language. Such findings have important implications for both family language and educational policies 83

84 Title: Interviewing as Understanding: Principles and Modalities for Transforming a Qualitative Research Instrument into a Stage of the Integration Process for Immigrants. Presentation: MAIN AUDITORIUM B s George Androulakis, University of Thessaly, Greece Anastasia Gaintartzi, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Roula Kitsiou, University of Thessaly, Greece Evi Markou, UCL Institute of Education, United Kingdom Liveranou Zoi, University of Thessaly, Greece This paper reports on findings and experience coming from research projects undertaken by the GreekLangLab of the University of Thessaly, aiming at providing educational solutions for immigrants, both school students and adults, in Greece. The starting point of these interventions is the respect of the needs of immigrants as learners. But the concept of needs is not to be taken in its frequently used, technical dimension (language and communication needs); it also includes societal, integrative needs, and presupposes the will to give voice to immigrants and to take account of this voice before designing courses, learning materials and tasks. A crucial instrument in the needs analysis process is the semi-structured interview. In our view and practice, interviews are not used to extract data but to understand people. This transformation is only possible by adopting a new way (cf. Kaufmann, 2000, 39 seq.) of constructing the research questions and the other interview parameters, such as the plan, the guide and the sample: it is with an open and evolving way (Androulakis et al., 2014) of designing the interview that challenges related to working with, respecting, and taking care of immigrants, without installing a therapeutic relationship (Seidman, 2006, 107) may be tackled. Furthermore, in conducting the interview, focus on understanding means: breaking the hierarchy between researchers and participants, sharing the object of the research, keeping people present in the research (Mears, 2009, 48), quest of the best questions for each interview, translanguaging (Androulakis, 2013), empathy and commitment. Relevant examples from the ELMEGO and MATHEME projects will be discussed in this paper in order to shed light to the principles of interviewing as understanding 84

85 Title: Inner and Outer Resources for Success in a New Country: Students of Immigrant Background at Three Icelandic Secondary Schools Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR s Robert Berman, University of Iceland, Iceland Samúel Lefever, University of Iceland, Iceland Susan Rafik Hama, University of Iceland, Iceland Renata Emilsson Peskova, University of Iceland, Iceland Anh-Dao Tran, University of Iceland, Iceland Secondary school students in Iceland who are of immigrant background tend to meet with less academic success than local children of non-immigrant background (Ólöf Garðarsdóttir & Guðjón Haukson, 2011). Nevertheless, many of these students do achieve academic success. After identifying successful students of immigrant background in Iceland, we sought the reasons for their success. Empirical data consisted of interviews with 17 secondary school students of immigrant background of both sexes. The interviews were coded and analysed using qualitative research methods. The theoretical framework is based on critical theory and culturally responsive pedagogy which includes teacher-student dialogue, valuing students academic, language, social and cultural background, high expectations of students and inclusive pedagogical practice (Freire, 1998, 2009, 2010; Gay, 2001). The findings indicate that students success may be attributed to both outer resources such as a supportive family, effective teachers, aware counsellors and adequate financial resources, as well as students inner resources, such as their confidence, determination and overall strength of character. This paper derives from a Nordic research project, Learning Spaces for Inclusion and Social Justice: Success Stories from Immigrant Students and School Communities in Four Nordic Countries ( ). The main objective of the project as a whole is to draw lessons from success stories of individual immigrant students and whole school communities, as well as other learning environments and practices that take place in equitable and socially just learning contexts. Our study indicates that secondary students may be able to take some control over their success in their new society, especially when outer resources are available to them. The findings are transferrable to other circumstances and other countries. 85

86 Title: Socially just learning spaces: Success and participation in Icelandic preschools. Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR s Hildur Blondal, University of Iceland, Iceland Hanna Ragnarsdottir, University of Iceland, Iceland Frida Bjarney Jonsdottir, University of Iceland, Iceland Educational research has documented the inequalities and marginalization of immigrant students in schools in the Nordic countries (Holm & Londen, 2010; Horst & Gitz-Johansen, 2010; Paavola & Talib, 2010; Ragnarsdóttir, 2008). However, findings from recent research have indicated that particular schools have succeeded in their quest for inclusion, equality and social justice (Ragnarsdóttir & Schmidt, 2014). The paper presents findings from the Icelandic part of the research project: Learning Spaces for Inclusion and Social Justice: Success Stories from Immigrant Students and School Communities in Four Nordic Countries ( ). The aim is to explore how parents, teachers and leaders in three preschools in Iceland experience inclusion and social justice in preschools and what learning environments and practices seem to be instrumental for their children s participation and success. Theoretical and conceptual framework includes culturally responsive pedagogy (Gay, 2000), critical multicultural education (Banks, 2007; May & Sleeter, 2010) and research on language, communication and expectations (Chumak-Horbatsch, 2012; Cummins, 2004; Nieto, 2010; Siraj-Blatchford & Clarke, 2000). Sampling is purposive and schools chosen for data collection were ethnically diverse and a history of inclusive practices. Data collection included semi-structured interviews with leaders, teachers and parents and observations. Findings indicate that the participating preschools in Iceland have developed successful inclusive practices, facilitating social justice and provide diverse groups of students with inclusive learning spaces while forming a collaborative relationship parents. One of the possible reasons for success can be found in what Jones has (1998) claimed to be a key elements to student success is the schools /teachers refusal to use the social contexts of students as excuses for failure. The research is an important contribution to the discussion on educational research, policy making and practice. 86

87 Title: Blogging to Develop EFL Writing Skills in a Greek Secondary School Presentation: DANCE ROOM Melissa Evangelidi, Greece This study examines the effectiveness of a class writing blog for developing English as a foreign language (EFL) writing skills with a class of first year secondary school students in Greece. Specifically, the study examines blogging and writing performance, blogging and motivation and the characteristics of blogging which may contribute to EFL writing development. The research methodology was Action Research (AR) and the data analysed came from the participants writing, opinion questionnaires, a class interview and a teacher journal. Blogging was found to have a positive impact on EFL writing skills. However, not all the students were motivated to engage with it. The characteristics which were found to contribute to its effectiveness were its technological nature and its social constructivist orientation. Dealing with a new technology, however, also created issues for some learners Title: The use of language and intercultural biographies in the emergence of multilingual competence. Its integration in the professional development of language teachers. Η χρήση των γλωσσικών και των διαπολιτισμικών βιογραφιών στην ανάδυση της πολυγλωσσικής δεξιότητας. Η ένταξη της στην επιμόρφωση των καθηγητών γλωσσών. Presentation: ROOM 8 Olivier Delhaye, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Panagiota Gatsi, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Η έρευνά μας συμβάλλει στην αναζήτηση νέων μεθοδολογικών εργαλείων προκειμένου (a) να ευαισθητοποιηθούν και να εξοικειωθούν οι καθηγητές ξένων γλωσσών (και οι μαθητές τους) με την ύπαρξη της πολυγλωσσικής δεξιότητας και τη διδακτική της αξιοποίηση, (b) να αναδειχτεί το πολυγλωσσικό κεφάλαιο των μαθητών το οποίο φαίνεται να αγνοείται στη σύγχρονη ελληνική πολυπολιτισμική και πολυγλωσσική πραγματικότητα (Gkaintartzi et al., 2014). Το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται η δραστηριότητά μας είναι η προώθηση της πολυγλωσσίας και οι διδακτικές της πολυγλωσσίας (Candelier et al., 2012). Αυτές οι διδακτικές οδηγούν, μεταξύ άλλων, στην πραγματοποίηση δραστηριοτήτων που αξιοποιούν την πολυγλωσσική ταυτότητα των μαθητών όπως η δημοσιοποίηση αφηγήσεων προσωπικών ιστοριών (Deprez, 1996, 2000), γλωσσικών και διαπολιτισμικών βιογραφιών (Thamin & Simon, 87

88 2009) και κειμένων ταύτισης (Cummins, 2005). Για την αντικειμενική εκτίμηση της αποτελεσματικότητας αυτών των δραστηριοτήτων, η σύνταξη γλωσσικών και διαπολιτισμικών βιογραφιών προτάθηκε σε 73 εκπαιδευτικούς κατά τη διάρκεια δύο εξ αποστάσεως επιμορφώσεων («Μεθοδολογική επιμόρφωση για τη διδασκαλία/εκμάθηση της Γαλλικής ως ξένης γλώσσας/πολιτισμού 1 & 2») που οργανώθηκαν το 2014 και το 2015 στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Δομής Δια Βίου Μάθησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από την ποιοτική ανάλυση περιεχομένου των κειμένων που δημοσιεύθηκαν στην πλατφόρμα συνεργατικής μάθησης που χρησιμοποιήθηκε (Moodle), προκύπτει ότι οι καθηγητές, κατά τη διάρκεια αυτών των παρεμβάσεων, συνειδητοποίησαν τη μεγάλη αξία που πρέπει να δίνεται στην χρήση και ανάπτυξη της πολυγλωσσίας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Τα αποτελέσματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η σύνταξη των γλωσσικών και διαπολιτισμικών βιογραφιών από τους ίδιους τους καθηγητές θα έπρεπε να ενσωματωθεί στην αρχική μεθοδολογική τους επιμόρφωση, προκειμένου να αναγνωριστούν τα οφέλη της πολυγλωσσίας που τους περιβάλλει άμεσα ή έμμεσα. Title: Development of oral language through drama activities for persons with intellectual disability Presentation: ROOM 9 s Assimina Tsibidaki, University of the Aegean, Greece Maria Kladaki, University of the Aegean, Greece Stergoula Treha, University of the Aegean, Greece The special educational needs of children with intellectual disability require specialized forms of learning and teaching. Especially, modern research studies indicate that the playful and experiential approach ways, as drama and role play, have a crucial role in the development of oral language skills, as well as their positive effect on the effective communication and the internal constitution of thinking of students with intellectual disability. This study constitutes an action research which was applied in a Daycare Center for children with disabilities in the city of Rhodes. The sample was consisted of eight persons, of whom three were trainers and five were students with mild intellectual disability, aged years old (Mean = 10.8). The intervention consisted of an initial informal assessment of the participants special educational needs and followed the implementation of the program with drama techniques. The aim of these techniques was the enrichment of: speaking, active listening, participation in the dialogue, understanding of speech through roles, and expression of everyday emotional needs and wants of learners. The evaluation of the program showed clear improvement of communication skills of trainees, while boosting confidence and gave new impetus to interpersonal and social relationships. 88

89 Title: Addressing Cultural Diversity in a Teacher Education Course Presentation: MAIN AUDITORIUM A Tatiana I. Sildus, Pittsburg State University, United States Addressing Cultural Diversity in a Teacher Education Course Our classrooms are undergoing significant changes. The numbers of children from linguistically and culturally diverse backgrounds are steadily increasing, and the trend is likely to continue. Recent research reveals a need for practitioners to be more prepared for the multicultural classroom and to connect meaningfully with their students. To accomplish this goal, teacher education programs are challenged to rethink the traditional pedagogy of the past. Instead, they are urged to offer a number of different cross-cultural experiences to prepare reflective practitioners who truly care about all students (National Center for Culturally Responsive Teaching, 2006). Therefore, culturally responsive teaching is becoming a central component of teacher education programs, where future teachers work towards achieving cultural competence via assignments and projects. The qualitative study focuses on a culture-specific assignment from an upper level undergraduate diversity course required of education majors in a regional university in the United States. The assignment consists of readings and research, a field component, and a reflection. The author examines course participant data collected over a number of years to see how students increase their knowledge base, become aware, understand and appreciate cultural and linguistic diversity, get out of their comfort zone to deal with unfamiliar, and apply critical thinking skills to question their own stereotypes, assumptions and misconceptions about other countries and cultures. Of particular importance is evidence of transformation in student thinking and implications for future teaching. Culture-specific field-based assignments requiring guided reflective writing can be a useful tool for teacher educators in providing insights on students attitudes, values and dispositions, as well as evidence of developing cultural competence. More practical cross-cultural experiences across pre-service program areas are needed to ensure commitment to culturally responsive teaching 89

90 Title: The sky-rhymes : A creative Learning Community. δημιουργική κοινότητα μάθησης» «Τα Ουρανοποιηματάκια: μία Presentation: MAIN AUDITORIUM B Panos Drakopoulos, Educator-Ministry of Education,Greece Σ ένα περιβάλλον έντονων αντιφάσεων και ζυμώσεων, όπως αυτό που εμφανίζει η σύγχρονη ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, από την πρώτη κιόλας δεκαετία του 21 ου αιώνα, το αίτημα διάθρωσης μίας πρότασης παιδαγωγικά εκσυγχρονισμένης στις παραμέτρους της διαθεματικότητας και της διαφορετικότητας ως κοινές συνθήκες αναδιάταξης της ίδιας της διδακτικής πράξης, οδήγησε πολλούς εκπαιδευτικούς της ελληνικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε ποικίλες απόπειρες για την ευόδωσή του με την ταυτόχρονη επιλεκτική και γόνιμη, κατά κανόνα, αξιοποίηση των νέων τεχνολογικών μέσων. Στην παρούσα εισήγηση θα επιχειρηθεί να γίνει αντικείμενο παρουσίασης η μαθητική κοινότητα των Ουρανοποιημάτων ( : ΔΣ Κοσκινού / : Ε τάξη του 17 ου ΔΣ Ρόδου) ως προσπάθεια τελεσφόρησης των ανωτέρω, μέσα από τις 4 ομάδες «χαρούμενης γνώσης» που λειτούργησαν και λειτουργούν δημιουργικά στην ανά έτος σύνθεση της και οι οποίες βρίσκουν τη διαδικτυακή τους εστία στο ομώνυμο Ιστολόγιο «ΤΑ ΟΥΡΑΝΟΠΟΙΗΜΑΤΑΚΙΑ» Πιο αναλυτικά, θα επιχειρηθεί να αναπτυχθεί ο τρόπος με τον οποίο τα έργα και οι ημέρες της κινηματογραφικής ομάδας «Ταινίες από ξυλομπογιά», της λέσχης δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «Τα ουρανοποιηματάκια», των μουσικών συνόλων «Η χορωδία που πετάει στα σύννεφα 1 & 2» ( ), «Η στρουμπουλή νότα» ( ) και «Φραουλοφωνίξ» ( ), όπως και των ομίλων δημοκρατικής αυτορρύθμισης των ανά έτος τμημάτων μας, λειτουργούν ως δραστήριες ομάδες χαρούμενης γνώσης ενώ συγχρόνως, εμπλουτίζουν την εν γένει σχολική μας ζωή, πέρα από μία ευρεία αισθητική προοπτική, τόσο προς τον ορίζοντα του κριτικού εγγραμματισμού των μαθητών μας στα παραδοσιακά και νέα μέσα, όσο και προς σε ένα σύνολο καθημερινών πρακτικών που χαρακτηρίζονται από έναν ικανό δείκτη δημοκρατικής συνείδησης και αυτό-οργάνωσης. Θα επιχειρηθεί, τέλος, να αναδειχτεί ο βαθμός διάδρασης των Ουρανοποιημάτων με όμορες συλλογικότητες, (μαθητικά τμήματα, σχολικές ομάδες, οργανισμοί καλλιτεχνικού και πολιτιστικού πρόσημου, φεστιβάλ), είτε δια ζώσης, είτε μέσω του διαδικτύου. (Λέξεις κλειδιά: Τα Ουρανοποιηματάκια, Δημιουργικότητα, Διαθεματικότητα, Χαρούμενη Γνώση). 90

91 Title: Linguistic Diversity and its Effects on The Educational System of Tunisia Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Wifek Jilani Souilah, Tunisia This paper studies the Effects of Linguistic Diversity on the educational system of Tunisia.In fact, the country s multilingual history has influenced and continues to direct the choice of the languages used in schools. The paper presents suggestions that will eliminate cultural mismatch and thus facilitate interactions with Tunisian students and their families. The Study focuses on the linguistic complexity within Tunisia. The numerous languages spoken by Tunisians and the situational needs for interacting in Tunisia s multilingual context, create educational needs and everyday challenges that are prevalent in third-world countries in general. Title: Building a Multilingual Learning Community: Educational Partnerships with Parents in a Multilingual Preschool in Iceland Presentation: AMPHITHEATRE 1ST FLOOR Hanna Ragnarsdóttir, University of Iceland, Iceland The aim of the study is to explore the process of building a multilingual learning community by establishing educational partnerships with parents in a multilingual preschool in Iceland.The preschool is located in a part of the capital area in Iceland, where languages and backgrounds of inhabitants are diverse. Around 25% of families in the area are recent immigrants to Iceland. Around 80% of children in the preschool have other heritage languages than the majority language, Icelandic. The preschool principal has a clear vision of creating a multilingual community in her school guided by values of equity and social justice and developing educational partnerships with the parents. The theoretical framework of the study includes critical approaches to education (May & Sleeter, 2010; Nieto, 2010) and multilingual education for social justice (Chumak-Horbatsch, 2012; Cummins & Early, 2011; García & Wei, 2014; Skutnabb-Kangas, Phillipson, Mohanty & Panda, 2009).Methods include interviews with the preschool principal as well as focus group interviews with parents who have taken part in developing educational partnerships, including extracurricular courses where parents and children join in a creative multilingual learning community. The research also draws on data from the same preschool collected in a Nordic research project conducted in , called Learning Spaces for Inclusion and Social Justice: Success Stories from Immigrant Students and School Communities in Four 91

92 Nordic Countries. Findings from the study indicate that the development of educational partnerships and a multilingual learning community in the preschool has been successful. However, the findings also indicate that there are challenges in the preschool, such as educating and including all staff and ensuring succession.the study adds to scientific research on multilingual education and multimodal approaches in education Title: A Universal Crossroads of Cultures in the Mediterranean Presentation: MAIN AUDITORIUM B Nancy Tryposkoufi, International Writers and Translators' Centre of Rhodes. Maria Spanou, International Writers and Translators' Centre of Rhodes. In the context of literature, the organises book presentations, tributes to writers, educational programmes, translation and creative writing workshops, seminars and conferences, often in collaboration with national and international organisations. Title: Right (Power) and Accessibility in the Discourse: the case of a multiracial / multilingual private school class in Cyprus. Δικαίωμα, (Εξουσία) και Προσβασιμότητα στο Λόγο: η περίπτωση μιας πολυφυλετικής/πολύγλωσσης τάξης ιδιωτικού σχολείου στην Κύπρο. Presentation: ROOM 8 s Valentina Christodoulou,University of Cyprus, Cyprus Elena Ioannidou, University of Cyprus, Cyprus Η παρούσα ανακοίνωση διερευνά θέματα προσβασιμότητας και δικαιωμάτων των μαθητών της 3ης τάξης γυμνασίου ενός ιδιωτικού σχολείου, όσον αφορά στον «κυρίαρχο λόγο» (Fairclough, Σκοπός της έρευνας είναι να εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους οι μαθητές διαπραγματεύονται την ταυτότητά τους μέσα από τις γλωσσικές τους επιλογές και διεπιδράσεις μέσα στην τάξη και πως αυτό επηρεάζει την τοποθέτησή τους μέσα στο γενικό σύνολο της τάξης και στο κοινωνικό σύνολο του σχολείου (cf. Tusting, 2005). 92

93 Η έρευνα εστιάζει σε μια τάξη τρίτης γυμνασίου σε ένα ιδιωτικό πολύγλωσσο αστικό σχολείο. Η συγκεκριμένη τάξη αποτελείται από παιδιά Ελληνοκυπριακής, Ρωσικής και Αγγλικής καταγωγής. Η κύρια μέθοδος συλλογής δεδομένων είναι η συμμετοχική παρατήρηση με ηχογραφήσεις μέσα στην τάξη κατά τη διάρκεια του μαθήματος των Αγγλικών. Παράλληλα, διεξήχθησαν συνεντεύξεις-συζητήσεις με τους μαθητές της εν λόγω τάξης. Το μοντέλο «Κοινότητες Πρακτικής» (Wenger, 1998) αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμο ως προς την προσέγγιση του περιβάλλοντος της τάξης, ενώ για την ανάλυση των δεδομένων υιοθετήθηκαν μοντέλα ανάλυσης που πηγάζουν από το χώρο της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Εθνογραφίας της Επικοινωνίας και της Ανάλυσης Λόγου. Μέσα από την ανάλυση των δεδομένων, προκύπτει ότι οι γλωσσικές επιλογές διαμορφώνουν την επικοινωνιακή ζωή κατά τη διάρκεια του μαθήματος των Αγγλικών. Η χρήση διαφορετικού γλωσσικού κώδικα λειτουργεί ως δείκτης διαφορετικού τύπου εξουσίας και πρόσβασης (Asker and Martin Jones, 2013). Διαφαίνεται ότι η χρήση της Ελληνοκυπριακής διαλέκτου συνδέεται με θέματα αλληλεγγύης και συμμετοχής στην κυρίαρχη κοινωνική ομάδα ενώ ταυτόχρονα νομιμοποιεί την χρήση αυτού του απαγορευμένου κώδικα εντός του σχολείου. Αντιθέτως, η χρήση της Αγγλικής συνδέεται με θέματα ακαδημαϊκής επιτυχίας καθώς και με θέσεις εξουσίας και πρόσβασης στον Λόγο της τάξης. Επιπρόσθετα, η αντίσταση - ως μορφή συμμετοχής (Wenger, 1998) - στη χρήση της Αγγλικής διαφαίνεται ότι πηγάζει κατά πολύ από δυσκολίες στη χρήση της Αγγλικής και κατ επέκταση την επιθυμία των μαθητών να παραμείνουν κοινωνικά αποδεκτοί από τους συνομήλικούς τους (Rampton, 2005; Morita, 2004), αφού οι μη ομιλητές της Ελληνοκυπριακής τείνουν να περιθωριοποιούνται. Title: The Efficiency of Differentiated Teaching for Dyslexic Students. Η Αποτελεσματικότητα της Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας σε Μαθητές/ριες με Δυσλεξία Presentation: ROOM 9 Zafeiro Matzari, Metropolitan College of Thessaloniki-University of East London, Greece Makrina Zafiri, Metropolitan College of Thessaloniki-University of East London, Greece Vassiliki Pliogou, Metropolitan College of Thessaloniki-University of East London, Greece Η παρούσα μελέτη αφορά στην αποτελεσματικότητα της διαφοροποιημένης διδασκαλίας σε μαθητές/ριες με Δυσλεξία στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Α Λυκείου και αποτελεί μια μελέτη περίπτωσης. Δεδομένου ότι η κλινική εικόνα της δυσλεξίας παρουσιάζεται ανομοιογενής, υπαγορεύει την ύπαρξη της διατομικής διαφορετικότητας σε επίπεδο στρατηγικών υπέρβασής της στο χώρο του σχολείου. Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι ένας οργανωμένος, αποτελεσματικός και ευέλικτος τρόπος προσαρμογής της διδασκαλίας, ώστε η τελευταία να ανταποκρίνεται στο επίπεδο των μαθητών επιτρέποντάς τους να αναπτυχθούν ως μανθάνοντες στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Λόγω του ότι δεν υπάρχουν αναφορές ότι έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα ανάλυση του παραπάνω προγράμματος κατά το παρελθόν στα συγκεκριμένα γεωγραφικά και εκπαιδευτικά πλαίσια, η παρούσα έρευνα εστιάζεται στην εφαρμογή της διαφοροποιημένης διδασκαλίας ως καινοτόμου τρόπου εκπαίδευσης στο μάθημα 93

94 της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Α Λυκείου. Πρόκειται για μια έρευνα δράσης (action research) κατά την οποία η συλλογή των ερευνητικών δεδομένων επιτεύχθηκε μέσα από την εφαρμογή σχεδίων διδασκαλίας στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας τα οποία πραγματοποιήθηκαν πέντε φορές, από δύο ώρες το καθένα. Επίσης, σημαντικές πηγές συλλογής δεδομένων αναφορικά με το κοινωνικό και γνωστικό προφίλ του βασικού συμμετέχοντος στην έρευνα αποτέλεσαν οι ημι-δομημένες συνεντεύξεις από τον ίδιο το μαθητή, τη μητέρα του και την ειδική παιδαγωγό του. Συγκεκριμένα, οι ερευνήτριες βασίστηκαν σε έρευνες διαφοροποιημένης διδασκαλίας που έχουν γίνει σε παιδιά της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τις προσάρμοσαν ως προς τις δυσκολίες, το μαθησιακό προφίλ και τα επίπεδα γνωστικής ικανότητας και ετοιμότητας του συγκεκριμένου μαθητή. Η εφαρμογή της διαφοροποιημένης διδασκαλίας πραγματοποιείται με βάση ένα σταθερό πρόγραμμα οργάνωσης των πληροφοριών που αφορούν στο χρόνο, στο στόχο, στη σημασία της διδασκαλίας και στον τρόπο αξιολόγησης του συμμετέχοντος ατόμου. Τέλος, η αποτελεσματικότητά της έγκειται κυρίως στις δεξιότητες που ανέπτυξε ο μαθητής της έρευνας στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, αλλά και στην προθυμία και στη συγκέντρωση που ανέπτυξε κατά τη διεξαγωγή συγκεκριμένων έργων Title: About metaphors and agonies. Some notes about false friends and how to make use of them in the teaching of the vocabulary of a foreign language Presentation: MAIN AUDITORIUM A Stella Voutsa, Educator-Ministry of Education, Greece Οne of the most interesting and attractive ways to introduce the vocabulary of a foreign language (L2) to our students is through the presentation of the words called false friends. In my announcement first I will try a definition of the term false friends, mainly by the work of Batia Laufer and her article about deceptive transparency, then I will give a few notes about semantic change of the words and finally the most important part- I will focus on practical examples of pares of words examined together and taken from spanish, greek, italian and portuguese language. Title: Diversity in language teaching and democratization of education: a critical approach Presentation: MAIN AUDITORIUM B s Marianthi S. Oikonomakou, University of the Aegean, Greece 94

95 Emmanouil Sofos, University of the Aegean, Greece Our study aims at investigating the means through which the concept of linguistic diversity is implemented in education. Our point of reference will be the institutional framework as defined by the Curricula (2003, 2011) and the students textbooks of the senior primary classes. Via contrastive comparison we will attempt to identify the position that diversity has acquired both diachronically and synchronically by analyzing (a) the objectives of the Curricula (b) the suggested L1 teaching practices in order to: research the ways that various linguistic diversities are given meaning within the framework of communicative -textual approach and the pedagogy of critical literacy. At the same time the adoption of these institutional orientations in the school textbooks is examined via the suggested reading and writing activities. Furthermore we would try to identify the teaching practices that actively reinforce the acquisition, on behalf of the students, of critical awareness of both the function of the selected texts and the linguistic diversity that codifies the relevant socio-semiotic function. We assume that critical research and interpretation of our data is contributing decisively into (a) defining the methodological tools that are available to the teacher nowadays in his effort to cultivate a climate of respect for diversity in the school environment, as well as (b) identifying the progress that has been made towards rendering the democratisation of education through combating social exclusion and racism. Title: Language Diversity and Good Practices in Second Language Teaching Presentation: AMPHITHEATRE GROUND FLOOR Vassiliki Armenaka, Hellenic Open University, Greece The purpose of this paper is to elaborate on the subject of language diversity and to propose good educational practices to that direction. Research is made to support the use of language diversity in schools and conclusions will be drawn by the appliance of certain practices. The development of such practices has proved extremely important for the development of educational policies and the orientation of the educational system globally, since it is these practices that enable us as teachers to formulate or reformulate our teaching to our students' benefit. Ultimately, these diversified, good practices will constitute the canvas of educational views from which curriculum designers and educational policy makers will eventually pick their drawing colours to apply in education. Culture, as well as customs and traditions, are closely related to language, as national languages 95

96 form a code of communication among a certain part of the population. Speaking a language should also imply sharing cultural elements as it is imperative for understanding to occur since instances of speech are in accordance with a specific moment of time and case. Resultfully, languages are affected by people's civilization, mentality, history, even climate. On the other hand, it cannot be denied that totally different cultures and languages share common elements that people can take advantage of and utilize to their benefit that is to facilitate communication. It is communication that constitutes the ultimate goal of new modern methodologies and approaches in teaching and it is communication that worries us as teachers, in a multilingual classroom. To my mind and experience, under the circumstances, communication is obscured among students of different languages if diversified good practices that are somehow relevant to culture, are not applied. Key Words: language diversity, good practices, culture, communication, multiculturalism, multilingualism, educational policies. Title: Of the two, choose the third - my little Odyssey Presentation: DANCE ROOM Dalia Staponkute, Writer, Lithuania Book Presentation Title: The mother tongue as an advantage and as an obstacle: attitudes of teachers of Greek as a second language to adult immigrants. Η μητρική γλώσσα ως προσόν και ως εμπόδιο: στάσεις των εκπαιδευτών της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας σε ενήλικες μετανάστες Presentation: ROOM 8 s Kostas Magos, University of Thessaly, Greece Giorgos Simopoulos, University of Athens, Greece Στην ανακοίνωση αυτή διερευνώνται οι παραδοχές και οι στάσεις των εκπαιδευτών της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας σε σχέση με: - τις μητρικές γλώσσες των ενηλίκων εκπαιδευομένων με μεταναστευτική προέλευση - το βαθμό συμβατότητας της χρήσης της μητρικής γλώσσας με τη διαδικασία κατάκτησης της Γ2. 96

97 Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάστημα σε δείγμα εκπαιδευτών διαφορετικών φορέων και δομών εκπαίδευσης ενηλίκων: στο πρόγραμμα «Οδυσσέας» της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης και του Ιδρύματος Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης, στο Διδασκαλείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιήθηκε ερωτηματολόγιο, που απαντήθηκε από 211 εκπαιδευτές και ημιδομημένες συνεντεύξεις με δείγμα 26 εκπαιδευτών. Εξετάστηκε, παράλληλα, ο λόγος των εκπαιδευτών του πεδίου για το θέμα που μας αφορά, όπως καταγράφεται σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες. Από την επεξεργασία των δεδομένων προκύπτει ότι ένα αριθμητικά σημαντικό μέρος των εκπαιδευτών της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας σε ενήλικες μετανάστες αναπαράγει νοητικά σχήματα μονοπολιτισμικής κατεύθυνσης, σύμφωνα με τα οποία οι εκπαιδευόμενοι «οφείλουν» να ακολουθήσουν μια διαδικασία έκθεσης ή και «εμβύθισης» στην ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο η χρήση της μητρικής γλώσσας γίνεται αντιληπτή περισσότερο ως «εμπόδιο» για την επιτυχή ένταξη και, ακόμα και στις περιπτώσεις που περιγράφεται ως «ανθρώπινο δικαίωμα», περιορίζεται στον εκτός του εκπαιδευτικού πλαισίου χώρο. Ως προϋπόθεση για την εκμάθηση της Γ2, έτσι, και για την εξασφάλιση προοπτικών κοινωνικής κινητικότητας περιγράφεται το αίτημα της εξομοίωσης με έναν ιδεατό «φυσικό ομιλητή»-πρότυπο, ως μια διαδικασία μετάβασης του εκπαιδευόμενου από τη μητρική στη δεύτερη γλώσσα και από τον πολιτισμό της χώρας προέλευσης στον «πολιτισμό στόχο». Σε ένα τέτοιο πλαίσιο αφομοίωσης («βίαιης» ή «συναινετικής») αντικείμενο διαπραγμάτευσης αποτελεί μόνο το επίπεδο «ομαλότητας» ή εξασφάλισης της «συναίνεσης» στη μετάβαση. Ειδικά οι εκπαιδευόμενοι με μεταναστευτική προέλευση περιγράφονται από την ομάδα αυτή εκπαιδευτών ως γλωσσικά και πολιτισμικά ελλειμματικοί, στερημένοι από μορφωτικό κεφάλαιο, με χαμηλά προσόντα και δεξιότητες, και οι μητρικές τους γλώσσες ως αξιολογικά «κατώτερες» σε σχέση με την «πλούσια» ελληνική γλώσσα. Η γλωσσική ηγεμονία σε βάρος της αποδοχής του πολιτισμικού πλουραλισμού, της διαπερατότητας των ταυτοτήτων και της πολλαπλογλωσσίας, υποβαθμίζει τις ταυτότητες των εκπαιδευομένων από ομάδες «χαμηλού κύρους» και καθίσταται μια εμπειρία «αποδυνάμωσης» μέσω της γλωσσικής και πολιτισμικής προσαρμογής. Στο πλαίσιο αυτό, τα κίνητρα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας κατανέμονται σε «ευγενή-ανώτερα» (όπως οι ελληνικές σπουδές, η επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό, η γνώση της γλώσσας με στόχο την ίδια τη γλώσσα) και σε «χρηστικά-κατώτερα» (όπως οι καθημερινές ανάγκες επιβίωσης). Τελικά, ενώ για το μετανάστη η χρήση της μητρικής γλώσσας περιγράφεται ως εμπόδιο, ως ένα βάρος από το οποίο χρειάζεται να απαλλαγεί στο βαθμό που επιδιώκει την επιτυχή κατάκτηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής, για τον «πολιτισμικό επισκέπτη» η μητρική γλώσσα εμφανίζεται ως προσόν, στοιχείο υπερηφάνειας και εργαλείο για την εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας 97

98 Title: References to persons with disabilities in the Gospel Presentation: ROOM 9 s Sofia Chalkia, University of the Aegean, Greece Assimina Tsibidaki, University of the Aegean, Greece The study focuses on how the Gospel, which is an important part of the New Testament, presents persons with disabilities. In particular, it aims to investigate the references on persons with disabilities, as well as the concepts which ascribed to the condition of disability. This study constitutes a qualitative survey with quantitative elements, and it is based on text processing. The sample of the study is the Holy Gospel according to Matthew, Mark, Luke and John, and considers only cases where there is a cure. Data analysis was based on content analysis. The findings indicate that the most common disabilities mentioned in the Gospel are: paralysis/physical disability, blindness, deafness / mutism and a combination of blindness and deafness. Besides, the phrases/words attributed to the condition of disability are many and diverse. The main conclusion of this study is that Jesus used to treat patients with either his Word, or his touch. 98

99 Title: PLENARY 2- ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ Presentation: MAIN AUDITORIUM A & B JIM CUMMINS, PROFESSOR EMERITUS, UNIVERSITY OF TORONTO ΟΜΟΤΙΜΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΤΟΡΟΝΤΟ (ΚΑΝΑΔΑΣ) 99