Παραδοτέο 6.1 Συστάσεις χάραξης πολιτικής για την υλοποίηση Τοπικών Συνεργατικών Δικτύων (ΤΣΔ) σε τουριστικές περιοχές

Transcript

1 Βιώσιµες µεταφορές σε µέσω της µείωσης της κατανάλωσης ενέργειας Παραδοτέο 6.1 Συνεργατικών Δικτύων (ΤΣΔ) σε Αρ. δράσης: 6.1 Αναφορά ΠΕ: 6 Κύριος συγγραφέας: BME Λοιποί συγγραφείς: Όλοι Αρ. έκδοσης: 1.0 Ηµεροµηνία έκδοσης: 15 Δεκεµβρίου 2014 Αριθµός σελίδων: 17 Διαθεσιµότητα: Δηµόσιο Κατάσταση: Τελικό παραδοτέο ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: Βιώσιµη κινητικότητα, τουρισµός, συνεργατικά δίκτυα, ενεργειακή απόδοση ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το ερευνητικό έργο STARTER (Intelligent Energy Europe - IEE) έχει ως στόχο να προωθήσει ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιµες πολιτικές και πρακτικές µεταφορών σε πέντε Ευρωπαϊκές πιλοτικές. Ο κύριος µετρήσιµος στόχος είναι η εξοικονόµηση πρωτογενούς ενέργειας και η µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατά 10% στις εν λόγω πιλοτικές περιοχές µέχρι το τέλος του έργου (2014). Σκοπός του εν λόγω παραδοτέου είναι η ανάπτυξη ρεαλιστικών και πρακτικών συστάσεων χάραξης και εφαρµογής πολιτικής προκειµένου να επιτευχθεί η ευρεία υιοθέτηση των Τοπικών Συνεργατικών Δικτύων σε και µια σηµαντική εξοικονόµηση ενέργειας λόγω της δράσης αυτής. Το παραδοτέο απευθύνεται κυρίως σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Supported by / Avec le soutien de / Unterstützt durch / Con el apoyo de

2 Σελίδα 2 από 17 ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Απαγορεύεται η ολική ή µερική αντιγραφή, επανέκδοση και αλλαγή του εν λόγω εγγράφου για οποιοδήποτε λόγο χωρίς την έγγραφη άδεια της κοινοπραξίας του έργου STARTER. Επιπρόσθετα, η αναγνώριση των συγγραφέων του εγγράφου και όλων των στοιχείων αυτού που εµπίπτουν στη σηµείωση πνευµατικών δικαιωµάτων πρέπει να γίνεται µε σαφείς αναφορές. Με επιφύλαξη παντός δικαιώµατος. Το έγγραφο αυτό δύναται να τροποποιηθεί χωρίς προειδοποίηση. Οι εταίροι του έργου STARTER: Mobycon, Κάτω Χώρες Δήµος Noordwijk, Κάτω Χώρες Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης/ Ινστιτούτο Βιώσιµης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (ΕΚΕΤΑ/ΙΜΕΤ), Ελλάδα Δήµος Κω, Ελλάδα Consulting Formaplan SL, Ισπανία UNESCO s Biosphere Reserve of Fuerteventura, Ισπανία Budapest University of Technology and Economics (ΒΜΕ), Ουγγαρία KTI Institute for Transport Sciences Non-profit Ltd., Ουγγαρία Herry Consult GmbH, Αυστρία Δήµος Werfenweng, Αυστρία

3 Σελίδα 3 από 17 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ STARTER ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ: ΤΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ; ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΤΣΔ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΕΙΑ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΣΔ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΧΑΡΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ ΤΟΠΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΧΑΡΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΧΑΡΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ STARTER NOORDWIJK (ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ) ΚΩΣ (ΕΛΛΑΔΑ) FUERTEVENTURA (ΙΣΠΑΝΙΑ) WERFENWENG (ΑΥΣΤΡΙΑ) ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΥΤΙΚΟ-BALATON (ΟΥΓΓΑΡΙΑ)... 17

4 Σελίδα 4 από Εισαγωγή Το κεφάλαιο αυτό παρουσιάζει εν συντοµία το ερευνητικό έργο STARTER καθώς επίσης και τη δοµή του εν λόγω παραδοτέου. 1.1 Το ερευνητικό έργο STARTER Η εποχικότητα αποτελεί ένα φαινόµενο που επιδρά σχεδόν σε κάθε προϊόν και παρεχόµενη υπηρεσία. Μια υπηρεσία που επηρεάζεται σηµαντικά από την εποχικότητα είναι η παροχή µεταφορικού έργου σε. Παραδείγµατα τέτοιων περιοχών αποτελούν τα νησιά και οι παράκτιες περιοχές που προσελκύουν τουρίστες κατά τους καλοκαιρινούς µήνες, ορεινές περιοχές, λίµνες και παραλίµνιες περιοχές, καθώς επίσης ιστορικά και θρησκευτικά µνηµεία. Το φαινόµενο της εποχικότητας που παρατηρείται στον τοµέα του τουρισµού οδηγεί στην αυξηµένη ζήτηση για µεταφορικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της εποχής υψηλής ζήτησης, γεγονός που επιφέρει σηµαντικές επιπτώσεις στη κυκλοφοριακή κατάσταση στις συγκεκριµένες περιοχές. Συνεπώς, η εποχικότητα στην ζήτηση για µεταφορές προκύπτει στις περιοχές αυτές κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου και είναι αποτέλεσµα της διακύµανσης που παρατηρείται στη ζήτηση της βιοµηχανίας του τουρισµού. Άµεσο αποτέλεσµα της εποχιακής ζήτησης για µεταφορές είναι η αυξηµένη κυκλοφοριακή συµφόρηση στις κύριες οδικές αρτηρίες των περιοχών. Άλλες παράπλευρες συνέπειες του φαινοµένου είναι η αυξηµένη κατανάλωση ενέργειας, ο θόρυβος και η ρύπανση του περιβάλλοντος που οδηγούν σε αρνητικά αποτελέσµατα, τόσο για τη υγεία, όσο και για το περιβάλλον, η αυξηµένη πιθανότητα οδικών ατυχηµάτων, η µείωση της ποιότητας των παρεχόµενων µεταφορικών υπηρεσιών και η υποβάθµιση των µεταφορικών υποδοµών. Με βάση τα παραπάνω καθίσταται εµφανής η ανάγκη για βελτίωση της αποδοτικότητας των τοπικών συστηµάτων µεταφορών έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντιµετωπίσουν τα διαρκώς αυξανόµενα προβλήµατα και κυρίως να δώσουν έµφαση στη χρήση εναλλακτικών, βιώσιµων µέσων µεταφοράς και/ή µέτρων κινητικότητας. Από την άλλη πλευρά, η βιώσιµη κινητικότητα αποτελεί και µια ευκαιρία για τον τοµέα του τουρισµού, καθώς οι καταναλωτές είναι ολοένα και πιο ευαισθητοποιηµένοι ως προς αυτή. Το πρόβληµα παρόλα αυτά είναι, ότι η υιοθέτηση πιο «πράσινων» µέσων και µέτρων µεταφοράς κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου δεν επαφίεται µόνο στην καλή θέληση των τοπικών αρχών. Αντίθετα, κρίνεται απαραίτητο να ενώσουν τις δυνάµεις τους οι βασικοί παίκτες του τοµέα των µεταφορών, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, ο οικονοµικός/τουριστικός κλάδος µε τις τοπικές αρχές έτσι ώστε να επιτύχουν τη βιώσιµη κινητικότητα κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου µε όλα τα οφέλη που αυτή συνεπάγεται. Για τον παραπάνω λόγο, το ερευνητικό έργο STARTER ( Βιώσιµες µεταφορές σε τουριστικές περιοχές µέσω της µείωσης της κατανάλωσης ενέργειας ) έχει ως στόχο να προωθήσει ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιµες πολιτικές και πρακτικές µεταφορών έτσι ώστε να αντιµετωπίσει την εποχιακή ζήτηση για µεταφορές που παρατηρείται στις. Η προώθηση αυτή θα γίνει µέσα από τη συνεργασία τοπικών φορέων στα πλαίσια Τοπικών Συνεργατικών Δικτύων (ΤΣΔ) (Local Travel Plan Networks). Το κύριο αποτέλεσµα του έργου είναι η σύσταση ΤΣΔ και η υλοποίηση και προώθηση ενεργειακά αποδοτικών και βιώσιµων µέτρων κινητικότητας µε στόχο να επιτευχτεί µείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η αυξηµένη αναγνωρισιµότητα των ΤΣΔ από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής αλλά και τους τελικούς χρήστες αποτελεί, επίσης, βασικό αποτέλεσµα του

5 Σελίδα 5 από 17 έργου. Αυτή επιδιώκεται µέσα από τα παραδοτέα του έργου STARTER, την επίσηµη ιστοσελίδα του, τη δηµοσίευση των αποτελεσµάτων του έργου σε περιοδικά και εθνικά και διεθνή συνέδρια αλλά και τη διοργάνωση ηµερίδων/εσπερίδων. 1.2 Σκοπός του παραδοτέου Ο οδηγός αυτός απευθύνεται σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ανά την Ευρώπη. Ο οδηγός προσφέρει συµβουλές για τη χάραξη πολιτικής σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειµένου να ενθαρρύνει την ευρεία υιοθέτηση των Τοπικών Συνεργατικών Δικτύων (ΤΣΔ) σε της Ευρώπης. Για αυτούς που θα συστήσουν ένα ΤΣΔ στην πράξη έχει παρουσιαστεί άλλο εγχειρίδιο ( Εγχειρίδιο για τη σύσταση Τοπικών Συνεργατικών Δικτύων σε ), το οποίο µπορεί κανείς να βρει στην επίσηµη ιστοσελίδα του έργου STARTER ( Εικόνα 1-1 Ένα από τα µέτρα του έργου STARTER: το λεωφορείο της παραλιακής γραµµής στο Noordwijk

6 Σελίδα 6 από Τοπικά Συνεργατικά Δίκτυα: το υπόβαθρο 2.1 Τι είναι τα Τοπικά Συνεργατικά Δίκτυα; Τα Τοπικά Συνεργατικά Δίκτυα (ΤΣΜ) (Local Travel Plan Networks) είναι: Οµάδες ή Δίκτυα οργανισµών που µοιράζονται πόρους και ιδέες µε σκοπό την ανάπτυξη και εφαρµογή Τοπικών Σχεδίων Μετακινήσεων (ΤΣΜ) στην περιοχή τους. Ενώ ένα Τοπικό Σχέδιο Μετακινήσεων (ΤΣΜ) (Local Travel Plan) ορίζεται ως: Ένα πακέτο µέτρων που δηµιουργείται σύµφωνα µε τις ανάγκες των οργανισµών και της περιοχής µε σκοπό να προωθήσει «πράσινες» και οικολογικές επιλογές µετακίνησης και να µειώσει την εξάρτηση των ανθρώπων από το αυτοκίνητο. Όπως και στην περίπτωση των ΤΣΜ, τα ΤΣΔ ξεφεύγουν από τον διαδοµένο τρόπο αντιµετώπισης των συγκοινωνιακών προβληµάτων που είναι η παροχή περισσότερων υποδοµών ή υπηρεσιών. Πρόκειται για αποδοτικές και χαµηλού κόστους λύσεις που έρχονται να απαντήσουν σε συγκοινωνιακά αλλά και οργανωτικά προβλήµατα. Είναι σηµαντικό να αναφερθεί ότι τα ΤΣΔ αποφέρουν µεγαλύτερα οφέλη στους συµµετέχοντες οργανισµούς σε σύγκριση µε τη δηµιουργία ενός µεµονωµένου ΤΣΜ από κάθε εταιρία ή οργανισµό ξεχωριστά, ενώ απαιτούν µικρότερη εµπλοκή των συµµετεχόντων. Τα ΤΣΔ δεν είναι µια καινούρια ιδέα, καθώς έχουν ήδη αναπτυχθεί σε περιοχές όπως επαγγελµατικά πάρκα, αστικά κέντρα, περιοχές κατοικίας, βιοµηχανικές και σχολικές ζώνες και αφορούν πάντα µια συγκεκριµένη περιοχή. Όπως αποδεικνύεται από την εµπειρία του έργου STARTER, τα ΤΣΔ µπορούν να αναπτυχθούν µε επιτυχία και σε. 2.2 Το πλαίσιο ανάπτυξης των ΤΣΔ Η Ευρώπη είναι ένας από τους σηµαντικότερους παγκόσµιους τουριστικούς προορισµούς, προσφέροντας µια εντυπωσιακή πυκνότητα και ποικιλία τουριστικών αξιοθέατων. Ταυτόχρονα, ο τουρισµός αποτελεί τοµέα «κλειδί» για την Ευρωπαϊκή οικονοµία, καθώς διαθέτει πληθώρα προϊόντων και εµπλέκει πολλούς και διάφορους µετόχους, τόσο από το δηµόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τοµέα. Η βιοµηχανία του τουρισµού στην ΕΕ παράγει περισσότερο από το 5% του ΑΕΠ της, µε περίπου 1,8 εκατοµµύρια επιχειρήσεις να απασχολούν περίπου το 5,2% της συνολικής εργατικής δύναµης (περίπου 9,7 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας). Σύµφωνα µε τη Eurostat, το 2013 ο αριθµός των διανυκτερεύσεων σε τουριστικά καταλύµατα στις χώρες της ΕΕ άγγιξε τα 2,6 δισεκατοµµύρια, αυξηµένος κατά 1,6% σε σύγκριση µε το 2012.

7 Σελίδα 7 από 17 Εικόνα 2-1 Η Ευρώπη είναι ο Νο 1 τουριστικός προορισµός Παρόλη τη διαφορετικότητα που παρουσιάζουν οι τουριστικοί προορισµοί µεταξύ τους, κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η συγκέντρωση, σε µικρότερο ή µεγαλύτερο βαθµό, της τουριστικής δραστηριότητας σε µία συγκεκριµένη χρονική περίοδο του έτους, η λεγόµενη, δηλαδή, εποχικότητα της ζήτησης. Το φαινόµενο της εποχικότητας που παρατηρείται στον τοµέα του τουρισµού οδηγεί στην αυξηµένη ζήτηση για µεταφορικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της εποχής υψηλής ζήτησης, γεγονός που επιφέρει σηµαντικές επιπτώσεις στη κυκλοφοριακή κατάσταση στις συγκεκριµένες περιοχές. Άµεσο αποτέλεσµα της εποχιακής ζήτησης για µεταφορές είναι η αυξηµένη κυκλοφοριακή συµφόρηση στις κύριες οδικές αρτηρίες των περιοχών. Άλλες παράπλευρες συνέπειες του φαινοµένου είναι η αυξηµένη κατανάλωση ενέργειας, ο θόρυβος και η ρύπανση του περιβάλλοντος που οδηγούν σε αρνητικά αποτελέσµατα, τόσο για τη υγεία, όσο και για το περιβάλλον, η αυξηµένη πιθανότητα οδικών ατυχηµάτων, η µείωση της ποιότητας των παρεχόµενων µεταφορικών υπηρεσιών και η υποβάθµιση των µεταφορικών υποδοµών. Εκτιµάται ότι κάθε χρόνο περισσότερο από το 1% του ΑΕΠ της ΕΕ χάνεται ως αποτέλεσµα της κυκλοφοριακής συµφόρησης. Σύµφωνα µε την Πράσινη Βίβλο για την Αστική Κινητικότητα, η αστική κυκλοφορία είναι υπεύθυνη για το 40% των εκποµπών CO 2 και το 70% των εκποµπών άλλων βλαβερών ουσιών που προέρχονται από τον τοµέα των οδικών µεταφορών. Ένα άλλο ζήτηµα αφορά στο γεγονός ότι υπάρχουν οι οποίες δεν έχουν κρίσιµες κυκλοφοριακές παραµέτρους. Κατά τη διάρκεια, όµως, της τουριστικής περιόδου, οι κρίσιµες αυτές τιµές είναι κατά πολύ υψηλότερες σε σχέση µε τις βέλτιστες. Είναι σχεδόν αδύνατο για τους ανθρώπους ή τη φύση να προσαρµοστούν εντός ενός βραχυπρόθεσµου ορίζοντα. Από την άλλη, η βιώσιµη κινητικότητα είναι µια ευκαιρία αγοράς για τον τοµέα του τουρισµού, καθώς οι καταναλωτές γίνονται ολοένα και πιο ευαισθητοποιηµένοι ως προς την ανάγκη της.

8 Σελίδα 8 από 17 Ενώ τα παραπάνω προβλήµατα εµφανίζονται σε τοπικό επίπεδο, οι επιπτώσεις τους αφορούν µια ευρύτερη κλίµακα: αλλαγή του παγκόσµιου κλίµατος/ υπερθέρµανση του πλανήτη, αυξηµένα προβλήµατα υγείας και συµφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα. Οι τοπικές αρχές δεν µπορούν να αντιµετωπίσουν από µόνες τους τα προβλήµατα αυτά και ως εκ τούτου, προκύπτει η ανάγκη συνεργασίας και συντονισµού σε τοπικό, εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα ΤΣΔ είναι µια ανθρωποκεντρική προσέγγιση και άρα µια αποµάκρυνση από τον παραδοσιακό τρόπο αντιµετώπισης των κυκλοφοριακών προβληµάτων µέσω της αύξησης της χωρητικότητας της υποδοµής. Κατά συνέπεια, τα ΤΣΔ προσφέρουν αποδοτικές και χαµηλού κόστους λύσεις που έρχονται να απαντήσουν σε συγκοινωνιακά αλλά και οργανωτικά προβλήµατα. ΤΣΔ έχουν αναπτυχθεί σε περιοχές όπως επαγγελµατικά πάρκα, αστικά κέντρα, περιοχές κατοικίας, βιοµηχανικές και σχολικές ζώνες και αφορούν πάντα µια συγκεκριµένη περιοχή. Στις πιλοτικές περιοχές του έργου STARTER, οι στόχοι των ξενοδόχων και άλλων τοπικών φορέων του τουρισµού είναι κοινοί και αφορούν την επίτευξη µεγαλύτερης ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας του τουριστικού τους προϊόντος. Οι εµπειρίες των εταίρων του έργου τόσο από την σύσταση των ΤΣΔ όσο και από την υλοποίηση βιώσιµων µέτρων κινητικότητας στις πιλοτικές περιοχές του έργου αποτελούν τη βάση για την επιτυχή υλοποίηση ΤΣΔ και µέτρων και σε άλλες της Ευρώπης.

9 Σελίδα 9 από Συστάσεις για την ευρεία υιοθέτηση των ΤΣΔ 3.1 υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο Σήµερα, πολλά έργα διαχείρισης κινητικότητας εξακολουθούν να στοχεύουν αποκλειστικά στη µείωση χρήσης του ΙΧ αυτοκινήτου. Παρόλο που αυτό είναι σηµαντικό για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων στον τοµέα των µεταφορών, δεν είναι το κύριο αντικείµενο των ΤΣΔ. Απεναντίας, ένα ΤΣΔ πρέπει να προωθείται ως ένα εργαλείο για την επίτευξη τόσο περιβαλλοντικών όσο και οικονοµικών ωφελειών όπως: αυξηµένη προσβασιµότητα στα µεταφορικά µέσα, βελτιωµένες υπηρεσίες προσφερόµενες στους τουρίστες (για παράδειγµα η παροχή µοναδικών βιώσιµων προϊόντων/υπηρεσιών), βελτιωµένη αποδοτικότητα των υπαρχόντων µεταφορικών συστηµάτων, µειωµένη κυκλοφοριακή συµφόρηση και µειωµένη κυριαρχία του ΙΧ αυτοκινήτου στο δηµόσιο χώρο. Αν επιτευχθούν τα παραπάνω είναι εφικτή η δηµιουργία ενός ελκυστικότερου τουριστικού περιβάλλοντος. Κατ αυτόν τον τρόπο, µπορεί κανείς να πει ότι το ΤΣΔ είναι ένα εργαλείο για την βελτίωση της ελκυστικότητας µιας τουριστικής περιοχής καταλήγοντας, έτσι, σε ξεκάθαρα οφέλη τόσο για τις τοπικές αρχές όσο και για τον ιδιωτικό τοµέα. Οι παραδοσιακές συγκοινωνιακές λύσεις συχνά προϋποθέτουν υψηλή χρηµατοδότηση/ επένδυση και ισχυρή πολιτική δέσµευση για ένα µεγάλο χρονικό διάστηµα. Τα ΤΣΔ προσφέρουν µια εναλλακτική µέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας των υπαρχόντων µεταφορικών συστηµάτων. Και το πετυχαίνουν αυτό µε το να στοχεύουν σε άµεσα επιτεύξιµα αποτελέσµατα ( quick-wins ) (µέγιστη επίπτωση, σύντοµη χρονική περίοδος, χαµηλό κόστος) και µε το να πείθουν τους φορείς του τουριστικού τοµέα ότι ακόµα και αυτοί και ακόµα πιο σηµαντικό, οι πελάτες τους µπορούν να ωφεληθούν από την προσφορά εναλλακτικών υπηρεσιών κινητικότητας. Το αρχικό βήµα για την έναρξη της διαδικασίας σύστασης ενός ΤΣΔ προϋποθέτει την εύρεση ενός ενθουσιώδους και αφοσιωµένου τοπικού συνεργάτη / συντονιστή που, στην περίπτωση ενός µικρού Δήµου, θα µπορούσε να είναι και ένα πολιτικό πρόσωπο. Οι που συµµετείχαν πιλοτικά στο έργο STARTER έδειξαν ότι αυτό το βήµα δεν είναι σίγουρα τόσο εύκολο ή δεδοµένο ιδιαίτερα όταν µιλάµε για έναν τοµέα που διακατέχεται από υψηλό ανταγωνισµό, όπως ο τοµέας του τουρισµού. Παρόλα αυτά, η εµπλοκή των τοπικών φορέων τελικά µπορεί να οδηγήσει στην ισχυρή επιθυµία για συµµετοχή στη διαδικασία και στην αποφυγή όλων των πιθανών εµποδίων. Για αυτό το λόγο οι εταίροι του STARTER πιστεύουν ότι τα ΤΣΔ αποτελούν µια προσέγγιση που µπορεί να επιλύσει τα προβλήµατα κινητικότητας µιας τουριστικής περιοχής. Κατάλογος ελέγχου: Προωθείστε κατάλληλα µέτρα κινητικότητας γιατί µε αυτόν τον τρόπο οι τοπικοί φορείς µπορούν να αντιληφθούν την αξία ενός ΤΣΔ. Βοηθήστε στην εύρεση εθνικής χρηµατοδότησης για την υλοποίηση έργων/ µέτρων του ΤΣΔ. Η ιδέα του ΤΣΔ πρέπει να συνδέεται άµεσα µε τις µεταφορές, την οικονοµία, τον τουρισµό και τις ευρύτερες πολιτικές φιλοδοξίες. Δεν πρέπει να είναι περιορισµένη αποκλειστικά στα οφέλη των τοπικών αρχών ή του ιδιωτικού τοµέα. Προσφέρετε πολιτική ηγεσία κατά την έναρξη της διαδικασίας σύστασης ενός ΤΣΔ. Αλλά, από τη στιγµή που το ΤΣΔ θα έχει συσταθεί, συνίσταται η ολοένα και αυξανόµενη συµµετοχή

10 Σελίδα 10 από 17 των υπολοίπων µελών του ΤΣΔ, καθώς επίσης και η ενδυνάµωση του ρόλου τους µέσα σε αυτό. Βρείτε και εµπλέξτε φορείς του τουρισµού και των µεταφορών. Δηµιουργήστε µια πλατφόρµα συνεργασίας και επικοινωνίας µεταξύ τους µέσω του ΤΣΔ. Ενδυναµώστε τον πατριωτισµό µε τη σύσταση ενός ΤΣΔ.

11 Σελίδα 11 από υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο Χωρίς την υποστήριξη από ένα υψηλότερο πολιτικό επίπεδο υπάρχει δυσκολία στη σύσταση ενός ΤΣΔ. Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο πρέπει να πείσουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ότι τα ΤΣΔ και οι βιώσιµες εναλλακτικές κινητικότητας µπορούν να αποφέρουν οφέλη. Αυτό µπορεί να γίνει µέσω συναντήσεων µε τους τοπικούς παράγοντες και µέσω της διάχυσης πληροφορίας, βέλτιστων πρακτικών και συστάσεων σχετικών µε τη σύσταση και λειτουργία των ΤΣΔ. Εκτός, όµως, από την αναφορά στα οφέλη που ένα ΤΣΔ µπορεί να έχει σε θεωρητικό επίπεδο, είναι σηµαντικό να βρεθούν περιοχές-υποδείγµατα ανά την χώρα. Ο πιο αποτελεσµατικός τρόπος για να προωθηθεί η ιδέα των ΤΣΔ είναι η γνωστοποίηση των ωφελειών που πηγάζουν από υπάρχουσα ΤΣΔ (βέλτιστες πρακτικές). Τα οφέλη αυτά (π.χ. µείωση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης, οµαλότερες κυκλοφοριακές συνθήκες, µειωµένες εκποµπές ρύπων και αυξηµένη τουριστική κίνηση) πρέπει να γίνουν ευρέως γνωστά µέσα από µακροπρόθεσµες εκστρατείες και δραστηριότητες ενηµέρωσης του κοινού, υποστηριζόµενες από τις εθνικές αρχές. Παραδείγµατα τέτοιων δράσεων αποτελούν χρηµατοδοτούµενα προγράµµατα απευθυνόµενα στους χρήστες των δηµόσιων συγκοινωνιών αλλά και διδακτικά προγράµµατα για σχολεία και επιχειρήσεις που επιθυµούν να προωθήσουν µια καινούρια κουλτούρα κινητικότητας. Για το τελευταίο, σχετικές δράσεις µπορεί να αποτελέσουν: εκπαιδευτικά παιχνίδια για µαθητές (καθώς αυτή η οµάδα-στόχος είναι πιο επιρρεπής σε µια πιθανή αλλαγή συµπεριφοράς κινητικότητας), αλλά και εκδηλώσεις (π.χ. θεµατικά συνέδρια) απευθυνόµενα σε άλλες οµάδες-στόχους. Είναι σηµαντικό να αναγνωριστεί ότι οι περιοχές-υποδείγµατα φέρουν τη σχετική εµπειρία και µπορούν να δράσουν ως σύµβουλοι και για τις άλλες περιοχές που επιθυµούν να ακολουθήσουν το παράδειγµά τους. Συνοψίζοντας, είναι ευθύνη των εθνικών αρχών να γνωστοποιήσουν και να επικοινωνήσουν τη σηµασία και το ρόλο των ΤΣΔ στις τοπικές και περιφερειακές αρχές, αλλά και σε άλλους φορείς όπως παρόχους υπηρεσιών δηµόσιων συγκοινωνιών, ξενοδόχους, γραφεία τουρισµού, εταιρείες ενοικίασης ποδηλάτων, κ.α. Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες ο τουρισµός κατέχει σηµαντική θέση στο ΑΕΠ. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις πρέπει να προσαρµόζουν και να εφαρµόζουν τις πρακτικές αυτές που θα εξασφαλίσουν την τουριστική ελκυστικότητα της χώρας τους. Τα ΤΣΔ αποτελούν µια τέτοια πρακτική. Καθώς τα οφέλη τους είναι αναγνωρίσιµα τόσο από τον τοµέα του τουρισµού όσο και από τον τοµέα των µεταφορών, τα ΤΣΔ δίνουν την ευκαιρία µιας καλύτερης συνεργασίας µεταξύ των δύο αυτών τοµέων σε εθνικό επίπεδο. Κατάλογος ελέγχου: Προσπαθήστε να πείσετε τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ότι τα ΤΣΔ προσφέρουν βιώσιµες εναλλακτικές κινητικότητας, µε καθαρά οφέλη για τις εµπλεκόµενες περιοχές. Βρείτε περιοχές-υποδείγµατα προκειµένου να διαδώσετε µε επιτυχία την ιδέα των ΤΣΔ. Διευκολύνετε τη συνεργασία µεταξύ των φορέων τουρισµού και µεταφορών. Υποστηρίξτε τη εγκαθίδρυση των ΤΣΔ µε µέτρα/ εργαλεία προώθησης, χρηµατοδότησης και νοµικού περιεχοµένου. Βοηθήστε στην εύρεση Ευρωπαϊκής χρηµατοδότησης για την υλοποίηση έργων/ µέτρων του ΤΣΔ. Υποστηρίξτε και χρηµατοδοτήστε εκπαιδευτικές δραστηριότητες και εκστρατείες ενηµέρωσης κοινού, οι οποίες θα διαδώσουν την ιδέα και προσέγγιση των ΤΣΔ.

12 Σελίδα 12 από υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Η διάχυση των βέλτιστων πρακτικών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και η ανταλλαγή εµπειριών και απόψεων, είναι σηµαντικά για την προώθηση βιώσιµων µέσων µετακίνησης σε. Η διάχυση αυτή πρέπει να υποστηριχθεί από ενεργά δίκτυα επικοινωνίας και όχι µόνο µέσω διαδικτυακών υπηρεσιών, αλλά και µέσω επικοινωνίας πρόσωπο-µεπρόσωπο (π.χ. συνέδρια/ηµερίδες). Γενικά, η ΕΕ πρέπει να ενδυναµώσει το διάλογο µεταξύ φορέων του τουρισµού και των µεταφορών. Η παρακολούθηση και αξιολόγηση των µακροπρόθεσµων ωφελειών των ΤΣΔ χρήζει, επίσης, προσοχής. Για αυτό το σκοπό, η χρήση ενός Ευρωπαϊκού Συστήµατος Δεικτών Τουρισµού (European Tourism Indicator System) θα ήταν ένα εξαιρετικό εργαλείο. Το σύστηµα αυτό είναι ειδικά σχεδιασµένο για τουριστικούς προορισµούς και αποτελεί ένα πολύτιµο εργαλείο για την παρακολούθηση, διαχείριση και βελτίωση της βιωσιµότητας σε τουριστικές περιοχές. Τα τελευταία χρόνια, οι Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση της αστικής κινητικότητας συχνά αναπτύσσονται ανεξάρτητα η µία από την άλλη, εστιάζοντας στην κατανάλωση ενέργειας, την κυκλοφοριακή συµφόρηση, τις εκποµπές αερίων ρύπων ή άλλα σηµεία πολιτικού περιεχοµένου. Τα ΤΣΔ και τα ΣΒΑΚ (Σχέδια Βιώσιµης Αστικής Κινητικότητας) προσφέρουν µια πιο ολοκληρωµένη προσέγγιση για την ανάπτυξη των τοπικών δικτύων µεταφορών. Οι εταίροι του έργου STARTER προτείνουν την ένταξη της προσέγγισης των ΤΣΔ στη µεθοδολογία των ΣΒΑΚ και την προώθηση των σχεδίων αυτών σε περισσότερες (και όχι µόνο σε αστικά κέντρα). Η ΕΕ µπορεί και πρέπει να παίξει σηµαντικό ρόλο στην προώθηση των ΤΣΔ µε το να περιγράψει τη σηµασία των ΤΣΔ όσον αφορά την επίτευξη βιώσιµων πολιτικών φιλοδοξιών. Ήταν κοινοί εµπειρία των περισσότερων εταίρων του έργου STARTER ότι τα ΤΣΔ και τα µέτρα βιώσιµης κινητικότητας δεν θα µπορούσαν να υλοποιηθούν χωρίς τη χρηµατοδότηση και υποστήριξη του έργου. Ως εκ τούτου, η ΕΕ θα πρέπει να θέσει ένα κοινό πλαίσιο µέσα στο οποίο ο κάθε Δήµος θα µπορεί να επιλέγει τα εργαλεία και τις µεθόδους που ταιριάζουν περισσότερο στις ανάγκες του και τοπικές συνθήκες. Κατάλογος ελέγχου: Προωθήστε τις βέλτιστες πρακτικές βιώσιµων µέσων µετακίνησης σε (π.χ. µέσω της πλατφόρµας Eltis). Ενδυναµώστε το διάλογο µεταξύ φορέων του τουρισµού και των µεταφορών. Εντάξτε την προσέγγιση των ΤΣΔ στη µεθοδολογία των ΣΒΑΚ προκειµένου να προωθηθεί η σύσταση τοπικών δικτύων σε. Δηµιουργήστε πηγές χρηµατοδότησης που θα βοηθήσουν την αρχική σύσταση ενός ΤΣΔ. Ενεργοποιήστε ευκαιρίες έρευνας, οι οποίες θα αφορούν την µακροπρόθεσµη αποτελεσµατικότητα των ΤΣΔ κάτω από διαφορετικές συνθήκες.

13 Σελίδα 13 από Βέλτιστες πρακτικές του έργου STARTER 4.1 Noordwijk (Κάτω Χώρες) Το Noordwijk αποτελείται από δύο πρώην χωριά, το πρώτο γνωστό ως Noordwijk by the Sea και το δεύτερο γνωστό ως Inner Noordwijk. Η περιοχή δίπλα στη θάλασσα είναι ένα πολύ γνωστό παραθαλάσσιο θέρετρο, του οποίου τα 12 χιλιόµετρα παραλίας προσελκύουν κάθε χρόνο έναν µεγάλο αριθµό τουριστών. Για να αντιµετωπίσει τα προβλήµατα κινητικότητας που εµφανίζονται λόγω της εποχιακής ζήτησης, ο Δήµος του Noordwijk εξέτασε µια σειρά από µέτρα που στοχεύουν στον περιορισµό της κυκλοφορίας των ΙΧ οχηµάτων, στην προώθηση βιώσιµων µέσων µετακίνησης και στην επικοινωνιακή πολιτική µε τους τουρίστες. Βάσει των παραπάνω, ο Δήµος του Noordwijk εφάρµοσε 3 µέτρα κατά τη διάρκεια του έργου STARTER: Εφαρµογή νέας πολιτικής στάθµευσης. Η παλιά πολιτική στάθµευσης ήταν πολύπλοκη µε αποτέλεσµα, κατά τις ηµέρες τουριστικής αιχµής, οι επισκέπτες να εξαναγκάζονται σε κύκλους µε τα ΙΧ αυτοκίνητά τους προς εύρεση κατάλληλης (και φτηνής) θέσης στάθµευσης. Με τη νέα τιµολογιακή πολιτική για τις θέσεις στάθµευσης, ο Δήµος επιδιώκει να παρακινήσει τους τουρίστες να χρησιµοποιήσουν τις θέσεις στάθµευσης κατά µήκος της παραλίας, αποφεύγοντας τη στάθµευση στις κοντινές περιοχές κατοικίας. Αλλαγή στη λειτουργική δοµή της παραλιακής λεωφορειακής γραµµής. Το µέτρο αυτό εξασφάλισε τη βιωσιµότητα της υπηρεσίας καθ όλη τη διάρκεια του έργου STARTER. Προώθηση της παραλιακής λεωφορειακής γραµµής µέσω: της δηµιουργίας και διανοµής διαφηµιστικών φυλλαδίων, την εγκατάσταση κατακόρυφων πινακίδων ενηµέρωσης των επισκεπτών, την πρόσληψη προσωπικού που ενηµερώνει τους επισκέπτες σχετικά µε την υπηρεσία και τη δηµιουργία λογότυπων πάνω στο λεωφορείο. Οι τοπικοί φορείς είναι πρόθυµοι να συµµετέχουν στο ΤΣΔ µόνο και αν τα οφέλη από αυτό είναι ορατά. Ιδανικά τα οφέλη αυτά µεταφράζονται σε άµεσα οικονοµικά οφέλη για τους ίδιους ή σε έµµεσα οικονοµικά οφέλη ( όπως ευκαιρίες διαφήµισης, οι οποίες θα οδηγήσουν σε αύξηση των πελατών). Στις Κάτω Χώρες υπάρχει ήδη µια πληθώρα δικτύων και συνεργασιών και πολλοί τοπικοί φορείς ήδη συµµετέχουν σε κάποια από αυτά. Τα ΤΣΔ ίσως γίνουν πιο διάσηµα αν ενσωµατωθούν σε υπάρχοντα δίκτυα. Γενικά, όµως, οι τοπικοί φορείς έµειναν ευχαριστηµένοι από τις ιδέες που εκφράστηκαν µέσω του ΤΣΔ και συµφώνησαν µε τις προτεινόµενες παρεµβάσεις/µέτρα. Daan Schrama

14 Σελίδα 14 από Κως (Ελλάδα) Το καλοκαίρι του 2013 αναπτύχθηκε για την Κω ένας ολοκληρωµένος τουριστικός οδηγός (Portal). Πρόκειται για τον επίσηµο διαδικτυακό τόπο της Κω, ο οποίος περιλαµβάνει µεταξύ άλλων υπηρεσίες για την υποστήριξη της βιώσιµης κινητικότητας των τουριστών, όπως: διαδροµές προς σηµεία τουριστικής έλξης, προτεινόµενες ποδηλατικές διαδροµές, σηµεία ενοικίασης ποδηλάτων και σχεδιασµό διαδροµών. Το καλοκαίρι του 2014 αναπτύχθηκαν πινακίδες µε χάρτες που καθοδηγούν τους τουρίστες στην εύρεση σηµαντικών σηµείων ενδιαφέροντος (π.χ. αρχαιολογικά µνηµεία) χρησιµοποιώντας το εκτενές δίκτυο ποδηλατοδρόµων και τους πολυάριθµους πεζόδροµους του κέντρου της πόλης. Τον ίδιο χρόνο, ο Δήµος αναθεώρησε τα δροµολόγια δύο γραµµών της δηµοτικής συγκοινωνίας, προκειµένου αυτά να προσαρµοστούν καλύτερα στις ανάγκες µετακίνησης των τουριστών. "Χρειάζεται αρκετός χρόνος προκειµένου να επικοινωνήσεις µε τους τοπικούς φορείς και να τους πείσεις για τα οφέλη των ΤΣΔ. Απαιτείται καλή προετοιµασία πριν την εν λόγω επικοινωνία (π.χ. προετοιµασία ενηµερωτικού υλικού) προκειµένου τα βασικά σηµεία να είναι ξεκάθαρα στο συνοµιλητή, συναντήσεις πρόσωπο-µε-πρόσωπο και συνεχής επικοινωνία µετά την κάθε συνάντηση των µελών του ΤΣΔ, προκειµένου τα µέλη να είναι διαρκώς ενήµερα. Καθώς οι τοπικοί φορείς συµµετείχαν στο ΤΣΔ και άρχισαν να νιώθουν ότι η φωνή τους ακούγεται, το ενδιαφέρον τους αυξήθηκε µαζί µε τις προτεινόµενες ιδέες και προτάσεις τους. Οι τελευταίες συµπεριλήφθηκαν στο ΤΣΜ, καθιστώντας, έτσι, τη συνεργασία ιδιαίτερα εποικοδοµητική." Γιάννης Τυρινόπουλος

15 Σελίδα 15 από Fuerteventura (Ισπανία) Το νησί της Fuerteventura βρίσκεται στις Κανάριες Νήσους, κοντά στις βόρειες ακτές τις Αφρικής. Με µια επιφάνεια 1,660 τετραγωνικών χιλιοµέτρων, είναι το δεύτερο µεγαλύτερο νησί της Μακαρονησίας. Το νησί παρουσιάζει ιδιαίτερο χαρακτήρα λόγω των ιδιαίτερων γεωλογικών χαρακτηριστικών τους, της φυσικής κληρονοµιάς του και τους πλούσιου και ποικιλόµορφου θαλάσσιου περιβάλλοντός του. Ο χαρακτήρας του νησιού ορίζεται από την εγγύτητά του µε την αφρικάνικη ήπειρο, της οποίας η κοντινότερη ακτή βρίσκεται µόλις σε απόσταση 95 χιλιοµέτρων. Αυτή η εγγύτητα καθιστά το νησί µια από τις µεγαλύτερες περιοχές ερήµου και ηµιερήµου της ΕΕ. Επιπρόσθετα, το µεγαλύτερο µήκος της δυτικής ακτής αποτελεί ακόµα µια παρθένα λωρίδα ακτογραµµής µήκους πάνω από 200 χιλιόµετρα, καθιστώντας τη ζώνη αυτή µια από τις καλύτερα διατηρηµένες παράκτιες ζώνες των Κανάριων Νήσων. Κατά τη διάρκεια του έργου STARTER, στην περιοχή της Fuerteventura υλοποιήθηκαν δύο µέτρα: Η προώθηση της λεγόµενης ποδηλατικής διαδροµής Salt Route by bike, η οποία αναφέρεται στη νέα ποδηλατική διαδροµή µεταξύ της Caleta de Fuste (µιας από τις σηµαντικότερες του νησιού) και του Μουσείου Αλατιού. Η προώθηση της βιώσιµης κινητικότητας στο νησί Lobos, η οποία εντάσσεται σε ένα µεγαλύτερο και φιλόδοξο σχέδιο µετατροπής του νησιού σε νησί 100% εξαρτώµενο από εναλλακτικές µορφές ενέργειας. Στα πλαίσια του έργου STARTER το συµβατικό όχηµα που χρησιµοποιείται από τους εργαζόµενους στο νησί για τη συντήρηση του πάρκου αντικαταστάθηκε από ένα ηλεκτρικό. Η δηµιουργία ενός φόρουµ το οποίο θα επιτρέψει τη συνεργασία όλων των φορέων που εµπλέκονται στην κινητικότητα είναι το µεγαλύτερο πλεονέκτηµα του ΤΣΔ. Αλλά αυτό από µόνο του δεν αρκεί για την βελτίωση της κινητικότητας. Η τελευταία θα επιτευχθεί µόνο αν αποδώσουµε στο ΤΣΔ µια πιο ισχυρή δοµή, κάτω από την οµπρέλα της κυβέρνησης του νησιού. Και αυτό γιατί τα προβλήµατα τα οποία προσπαθεί να λύσει το ΤΣΔ έχουν πολυδιάστατο χαρακτήρα (διοικητικό, νοµικό, κοινωνικό και οικονοµικό). Πιστεύουµε ότι η ιδέα των ΤΣΔ, όπως αυτή εφαρµόστηκε µέσα από το έργο STARTER, είναι πολύ καλή και επίκαιρη και, µετά την εµπειρία µας από τη σύσταση του δικτύου, είµαστε βέβαιοι ότι οι τοπικοί φορείς θα συνεχίσουν να στηρίζουν την προσπάθεια αυτή. Tony Gallardo

16 Σελίδα 16 από Werfenweng (Αυστρία) Προκειµένου να ενθαρρύνουν τους επισκέπτες να χρησιµοποιούν δηµόσιες συγκοινωνίες για την άφιξή τους και τη µετακίνησή τους στην περιοχή, οι τοπικοί εταίροι του έργου από την Αυστρία δηµιούργησαν ένα Τοπικό Σχέδιο Μετακίνησης (ΤΣΜ), το οποίο εστιάζει στη συνεργασία µεταξύ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο της παροχής τουριστικών καταλυµάτων. Η περιοχή του Werfenweng είναι δραστήρια στην προώθηση της βιώσιµης κινητικότητας από το 1997 και έχει κερδίσει πολλά βραβεία για τις προσπάθειές της αυτές. Το ΤΣΔ στο Werfenweng εστιάζει σε ήπια µέτρα αλλαγής της συµπεριφοράς κινητικότητας. Το καλοκαίρι του 2013 οι τοπικοί εταίροι του έργου STARTER βελτίωσαν την εικόνα της λεγόµενης υπηρεσίας SAMO. Η λέξη SAMO προέρχεται από τον αγγλικό όρο Soft Mobility, ήτοι ήπια κινητικότητα. Όταν ένας επισκέπτης-samo καταφθάνει στην περιοχή είτε µε τρένο είτε µε ΙΧ, έχει τη δυνατότητα να απολαύσει τις υπηρεσίες ήπιας κινητικότητας που προσφέρονται (ηλεκτρικά οχήµατα και ταξί, ηλεκτρικά ποδήλατα, κτλ.) Ένα άλλο µέτρο που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του έργου STARTER αφορά την αύξηση του στόλου των ηλεκτρικών οχηµάτων που προσφέρονται προς ενοικίαση στους επισκέπτες της περιοχής, προκειµένου η υπηρεσία SAMO να ανταποκριθεί στην ολοένα και αυξανόµενη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήµατα. Για εµάς το ΤΣΔ µας έδωσε την εξαιρετική ευκαιρία να ανταλλάξουµε απόψεις, να µάθουµε ο ένας από τον άλλο και να είµαστε µέρος ενός κοινού σχεδίου και µιας κοινής προσπάθειας. Εντούτοις, ο µεγάλος αριθµός συµµετεχόντων στο ΤΣΔ δηµιούργησε και κάποια προβλήµατα τα οποία σχετίζονταν µε τις διαφορετικές ανάγκες και φιλοδοξίες του κάθε συµµετέχοντα. Stephan Maurer

17 Σελίδα 17 από Περιοχή δυτικό-balaton (Ουγγαρία) Στην περιοχή δυτικό-balaton, οι τοπικοί εταίροι του έργου STARTER προώθησαν τη χρήση του ποδηλάτου και των δηµόσιων συγκοινωνιών. Τα σχετικά µέτρα που υλοποιήθηκαν αφορούσαν: Τη δηµιουργία νέων δροµολογίων για τις δηµόσιες συγκοινωνίες, τα οποία µειώνουν τους χρόνους αναµονής µεταξύ διαφορετικών δηµόσιων µέσων (λεωφορείων και τρένων) και ανταποκρίνονται στις ανάγκες τόσο των τουριστών όσο και των εργαζόµενων σε τουριστικές επιχειρήσεις Τη δηµιουργία ενός διαδικτυακού Οδηγού για ποδηλάτες για την περιοχή του Keszthely και Kis-Balaton. Ο οδηγός παρέχει πληροφορίες για κυκλοφοριακές παραµέτρους, σταθµούς ενοικίασης ποδηλάτων, σηµεία επισκευής ποδηλάτων, αλλά και πληροφορίες τουριστικού περιεχοµένου (σηµεία τουριστικού ενδιαφέροντος, σηµεία τουριστικών γραφείων, κτλ.). Στην περίπτωσή µας οι τοπικές αρχές, οι Δήµοι και οι οργανισµοί τουρισµού έδειξαν το µεγαλύτερο ενδιαφέρον για το ΤΣΔ, σε αντίθεση µε τους ξενοδόχους. Προκειµένου να προσεγγίσουµε τους τελευταίους χρειάστηκαν πολλές συναντήσεις πρόσωπο-µε-πρόσωπο, αλλά και πάλι ήταν φανερή η αδιαφορία τους. Στην περίπτωση εκείνη που οι ξενοδόχοι έχουν ικανοποιητικό αριθµό πελατών, δεν τους ενδιαφέρει να σπαταλήσουν χρόνο και ενέργεια για το ΤΣΔ. Στην άλλη περίπτωση δεν τους ενδιαφέρει να συνεργαστούν µε τους ανταγωνιστές τους. Αντιθέτως, οι οργανισµοί τουρισµού εξέφρασαν πολλές και καλές ιδέες για την προώθηση της βιώσιµης κινητικότητας και την αύξηση της τουριστικής ελκυστικότητας της περιοχής. Προκειµένου, όµως, να προωθηθεί µε επιτυχία η βιώσιµη κινητικότητα απαιτείται η ουσιαστική συνεργασία του τοµέα των µεταφορών µε τα γραφεία τουρισµού, καθώς τα τελευταία είναι καλοί γνώστες των τοπικών συνθηκών και των αναγκαίων διαδικασιών. Botond Aba