Downloaded from ijme.mui.ac.ir at 19: on Friday April 27th 2018 چكيده مقدمه.

Transcript

1 موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از ديدگاه كاركنان پرستاري سيما * كرمانشاهي ع يل محمد پروينيان چكيده مقدمه: مراقبت مبتني بر شواهد به دليل به روز بودن تدابير و رويههاي مراقبتي و هزينه و اثربخشي براي بيماران نقش مهمي در ارتقاي كيفيت مراقبتهاي پرستاري دارد با وجود اين در سر راه اجراي آن موانعي وجود دارد كه بايد بررسي شود. از اين رو اين مطالعه با هدف بررسي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد در كاركنان پرستاري انجام شد. روشها: اين مطالعه از نوع توصيفي-مقطعي است كه بر روي 70 نفر از پرستاران بخشهاي مختلف بيمارستان مركز طبي كودكان تهران كه با روش نمونهگيري تصادفي ساده انتخاب شدند انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محققساختهاي بود كه به بررسي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد ميپرداخت. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمونهاي آمار توصيفي استفاده شد. نتايج: كاركنان پرستاري در 786 درصد موارد موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد را مربوط به بعد مديريتي و شامل كافي نبودن تعداد كاركنان و عدم آگاهي مديران پرستاري نسبت به ضرورت مراقبت مبتني بر شواهد ميدانستند. در بعد فردي - مراقبتي نيز فقدان وقت كافي براي پرستاران جهت مطالعه تحقيقات انجام شده از مهمترين موانع بود. نتيجهگيري: عوامل مرتبط با موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد در دو حيطه فردي و مديريتي ميباشد بنابراين پيشنهاد ميگردد ازطريق برگزاري كارگاهها و گردهمآييهاي آموزشي و ايجاد تعامل با مراكز اجراكننده مراقبت مبتني برشواهد و استفاده ازتجارب زندگي آنها باتوجه به امكانات موجود به اين مقوله اهميت بيشتري داده شود. واژههاي كليدي: مراقبت مبتني بر شواهد عملكرد پرستاري مديريت پرستاري پرستاري مبتني بر شواهد مقدمه مراقبت به عنوان يك جزء اساسي در زمينه خدمات بهداشتي درماني به حساب ميآيد. در بين كليه مراقبتهاي اراي ه شده در محيطهاي درماني مانند بيمارستان پرستاري از اهميت بيشتري برخوردار است( 1 ). مراقبتهاي به همين علت اراي ه مراقبت و خدمات با كيفيت مناسب به عنوان يك اولويت در نظام خدمات بهداشتي درماني به ويژه در زمينه * نويسنده مسو ول: دكتر سيما كرمانشاهي استاديار گروه پرستاري دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تربيت مدرس kerman_s@modares.ac.ir علي محمد پروينيان دانشآموخته گروه پرستاري دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تربيت مدرس (ali_parviniyan@yahoo.com) تاريخ دريافت مقاله: تاريخ اصلاح: تاريخ پذيرش: مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي (2): 84 تا 92 خدمات پرستاري مطرح شده است به طوري كه در اغلب كشورها درجهبندي و اعتبار بخشي بيمارستانها تحت تا ثير مراقبتهاي پرستاري و كيفيت آن است( 2 ). در همين راستا از پرستاران انتظار ميرود كه خدمات مراقبتي را با بالاترين حد استانداردهاي كمي و كيفي و مبتني بر يافتههاي علمي اراي ه دهند و همواره با بررسي و بازبيني روشهاي مراقبتي توانمندي لازم براي تصميمگيريهاي باليني در اراي ه مراقبت را كسب نمايند( 3 ). به طور طبيعي انتظار ميرود كه خدمات نظام سلامت مبتني بر شواهد روشها و تصميمگيريهاي علمي باشد. گيپس مراقبت نيز (Gibbs) پرستاري مبتني بر شواهد را «در اولويت قرار دادن منافع بيمار از طريق تصميمگيري باليني با استفاده از بهترين 84 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2)

2 و 7 سيما كرمانشاهي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد شواهد در مراقبت از مددجو» تعريف كرده است( 4 ). واضح است كه مراقبتهاي پرستاري نيازمند استفاده مجموعهاي از شواهد پژوهشي است و در عين حال عملكرد مبتني بر شواهد در اعتلا بخشيدن به هويت حرفهاي پرستاران نيز بسيار كارگشا خواهد بود( 5 ). با وجود اين بسياري از اقدامات پزشكي و مراقبتي تنها بر روندهاي سنتي حدسها و فرضيات حاصل از تجربيات مهارتهاي فردي و مشاهدات غيرسازمان يافته باليني بنا شدهاند. در حالي كه بهكارگيري شواهد در پرستاري نه تنها وظيفه بلكه يك مسو وليت و كردار حرفهاي است( 6 ). از طرف ديگر در حرفه پرستاري نيز توجه زيادي به اراي ه مراقبت با كيفيت بالا اثربخشي هزينه مراقبت و مراقبت بيمار محور شده است و اين امر در مقوله عملكرد مبتني بر شواهد بر درك كامل و جامع از مفهوم بهترين عملكرد باليني متمركز است(.(8 اين در حالي است كه بر اساس برخي گزارشها وجود فاصله ميان تي وري و عمل مراقبت پرستاري را در ايران دچار بحران كرده است( 9 ). مطالعات انجام شده حاكي ازآن است كه ميزان دانش و مهارت پرستاران درباره مراقبت مبتني بر شواهد در سطح پايين بوده و كمبود وقت تعداد زياد بيمار كمبود مهارت عدم دسترسي به مجلات و احساس اين كه شواهد تحقيقي كافي در رابطه مداخلات حرفهاي وجود ندارد از مواردي است كه پرستاران آنها را دليل عدم توجه و بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد ذكر كرده اند( 10 تا 12 ). نتايج مطالعه هانس (Hannes) و همكاران و يوزال (Uysal) و همكاران نيز نشان داد كه بيتوجهي مديران و جو سازماني بزرگترين مانع در اجراي مراقبت مبتني بر شواهد است( 13 و 14 ). عليرغم اهميت شواهد و تحقيقات در عملكرد باليني در پرستاري هنوز پرستاران به درستي در عملكرد باليني خود شواهد را به طور مناسب به كار نميگيرند. لذا لازم است تا عوامل مو ثر و موانع انجام مراقبت پرستاري مبتني بر شواهد در كشور بررسي شود تا بتوان با نتايج حاصل از آن راهكارهاي مناسب و سازگار با شرايط بومي براي رفع اين موانع اراي ه داد. لذا اين پژوهش با هدف بررسي موانع اجراي مراقبت پرستاري مبتني بر شواهد از ديدگاه كاركنان پرستاري اجرا شد. روشها اين پژوهش مطالعهاي از نوع توصيفي-مقطعي است كه در اسفندماه 1389 در مركز طبي كودكان تهران انجام شد. به اين منظور 70 نفر از ردههاي مختلف پرستاران شامل 54 پرستار 7 سرپرستار 8 سوپروايزر و يك مترون جهت شركت در مطالعه انتخاب شدند. نحوه نمونهگيري تصادفي ساده بود بر اين اساس ابتدا تمامي پرستاران ( 250 نفر) شاغل در اين مركز كه معيارهاي ورود به مطالعه را (سابقه حداقل يك سال كار و داشتن حداقل مدرك كارشناسي) داشتند ليست شده و سپس از طريق قرعه كشي تعداد نمونههاي لازم كه 70 نفر بود بر اساس فرمول تعيين حجم نمونه با 09=p انتخاب شدند. براي انجام اين پژوهش دو پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه محقق ساخته بررسي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از ديدگاه پرسنل پرستاري در دو حيطه مديريتي و فردي مراقبتي تهيه گرديد. پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك داراي 11 سو ال بود كه شامل متغيرهاي سن سطح تحصيلات موقعيت حرفهاي سابقه كار نوبت كاري وضعيت استخدامي رضايت از حرفه وغيره ميشد. پرسشنامه بررسي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد شامل 27 سو ال بود كه 18 سو ال به حيطه مديريتي اختصاص داشت. از جمله سو الات اين حيطه عبارت بود از: عدم آگاهي مديران در رابطه با اهميت مراقبت مبتني بر شواهد عدم تا مين تجهيزات و امكانات لازم عدم برگزاري كنفراس و سمينار نبودن وقت كافي و عدم داشتن مهارت لازم و كافي. نه سو ال ديگر پرسشنامه مربوط به حيطه فردي مراقبتي با سو الاتي مرتبط با فقدان وقت كافي عدم داشتن مهارت و استقلال بود. مقياس پرسشنامه سه 85 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2)

3 موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد سيما كرمانشاهي جدول 1: اطلاعات دموگرافيك پرسنل پرستاري مركز طبي كودكان تهران درجهاي بود (موافقم مخالفم نظري ندارم). جهت بررسي روايي محتواي ابزار ابتدا گزينهها از منابع معتبر استخراج و در قالب پرسشنامهاي حاوي 27 سو ال تنظيم شد. اين پرسشنامه در اختيار 10 تن از اساتيد دانشگاه قرار گرفت تا در مورد مناسبت سو الات اظهارنظر كنند و بر اساس آن اصلاحات لازم انجام گرفت. به منظور تعيين ثبات دروني پرسشنامه از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد كه %82 =α به دست آمد. پس از در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقي و كسب اجازه از مسو ولين ذيربط پرسشنامهها توسط پژوهشگر و با مراجعه حضوري در دفعات مكرر به بخشها و در زمان مناسب توزيع شد. لازم به ذكر است كه نمونهها آزادانه و بدون نظارت مستقيم پژوهشگر پرسشنامهها را تكميل ميكردند و سپس پرسشنامهها به صورت همزمان توسط پژوهشگر جمعآوري ميشدند. اطلاعات حاصل از جمعآوري پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار آماري SPSS-16 و با استفاده از آزمون آمار توصيفي (فراواني و درصد) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج پرسشنامه بين 70 نفر از كاركنان پرستاري توزيع شد كه تمامي 70 پرسشنامه بازگردانده شد (ميزان پاسخدهي 100 درصد بود). يافتههاي مربوط به اطلاعات دموگرافيك در جدول يك اراي ه شده است. بر اساس يافتهها 786 درصد موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از ديدگاه پرستاران مربوط به بعد مديريتي و 214 درصد مربوط به بعد فردي مراقبتي بود. از ديدگاه كاركنان پرستاري موانع مديريتي شامل كافي نبودن تعداد پرسنل براي بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد با 886 درصد به عنوان مهمترين مانع عدم آگاهي مديران پرستاري نسبت به ضرورت مراقبت پرستاري مبتني بر شواهد با 80 درصد در رتبه دوم بود. متغير سن (سال) جنس وضعيت تا هل سطح تحصيلات موقعيت حرفهاي سابقه كار نوبت كاري وضعيت استخدام ساعات كاري رضايت از حرفه تسلط بر زبان انگليسي سطوح متغير فراواني (درصد فراواني) (%30) 21 (%271) 19 (%257) 18 (%171) > زن مرد مجرد متا هل كارشناسي كارشناسي ارشد مترون سوپروايزر سرپرستار پرستار كمتر از 5 سال (%100)70 صفر (%0) (%429) 30 (%571) 40 (%929) 65 (%71) 5 (%14) 1 (%114)8 (% 10) 7 (%771)54 (%214)15 (%414)29 (%372) ثابت صبح صبحعصر عصرشب گردشي پيماني رسمي طرحي پاره وقت تمام وقت كاملا ناراضي ناراضي نسبتا راضي كاملا راضي كم متوسط زياد (%371)26 (%314)22 (%10)7 (%214)15 (%357)25 (%571)40 (%71)5 (%171)12 (%814)57 (%85)6 (%286)20 (%429)30 (%20)14 (%214)15 (%70)49 (%86)6 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2) 86

4 جدول 2: توزيع فراواني موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از ديدگاه پرستاران بيمارستان مركز طبي كودكان تهران. ليست موانع حيطه مديريتي 1- كافي نبودن تعداد پرسنل براي بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد 2- عدم آگاهي مديران پرستاري از ضرورت مراقبت پرستاري مبتني بر شواهد. 3- نداشتن افراد آموزش ديده براي چگونگي بهكارگيري يافتههاي تحقيقي در امر مراقبت مبتني بر شواهد 4- عدم برگزاري كنفراس سمينار يا كارگاهي در رابطه با اهميت بهكارگيري شواهد در مراقبت 5- - عدم توجه كافي مديريت به استفاده از تحقيقات در عملكرد ميتني بر شواهد 6 -فقدان وقت كافي براي مديران پرستاري در ارزيابي كردن اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از پرستاران 7- عدم همكاري و حمايت ديگر پرسنل پرستاري از سوي مديران در بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد 8- زياد بودن تعداد بيماران 9- عدم دستيابي آسان به كتابخانه 10- كافي نبودن تجهيزات مثل كامپيوتر اينترنت و اطلاع رساني الكترونيكي در بخش براي اجراي مراقبت مبتني برشواهد 11- عدم صدور اجازه از طرف مديران براي به كار بستن نتايج شواهد در عمل 12 عدم آگاهي مديران پرستاري از مراقبت مبتني بر شواهد 13- عدم تمايل مديران نسبت به انجام مراقبت مبتني بر شواهد 14- عدم گردآوري و تاليف متون و موضوعات مرتبط با هم در يك جا( كي 15- عدم همكاري و مشاركت پزشكان با به كار بستن شواهد در مراقبت 16- قابل اجرا نبودن ايدههاي جديد(شواهد) در امر مراقبت 17- قابل اجرا نبودن نتايج تحقيقات در محيط باليني. مجله...) 18- عدم تشويق مادي پرستاراني كه از مراقبت مبتني بر شواهد استفاده ميكنند حيطه فردي 19 -فقدان وقت كافي براي پرستاران جهت مطالعه تحقيقات انجام شده. 20 -عدم مهارت كافي براي اجراي مراقبت مبتني بر شواهد 21 -ارزش قاي ل نشدن پرستاران نسبت به مراقبت مبتني بر شواهد در حرفه پرستاري از طرف 22 -بهترين منبع اطلاعات را تجربه يا توصيه همكارانم ميدانم. 23- عدم تسلط كافي به زبان انگليسي 24 -عدم آگاهي از مراقبت مبتني بر شواهد از طرف پرستار 25 -عدم تمايل براي انجام مراقبت به دور از شيوه سنتي(روتين) از بيمار 26- عدم مهارت كافي در استفاده از كامپيوتر 27- احساس عدم استقلال براي تغيير در روشهاي مراقبتي و درماني بيماران مخالفم تعداد(درصد) ۶٢(٨٨۶) نظري ندارم تعداد(درصد) ۴(۵٧) موافقم تعداد(درصد) 4(57) 8(114) 6(86) 5(71) 10(143) 8(114) 15(214) 22(314) 22(314) 13(185) 29(414) 31(443) 23(329) 19(277) 39(557) 39(557) 26(371) 4(57) 13(185) 22(314) 18(257) 20(286) 18(257) 30(412) 30(427) 34(486) ۶(٨۶) ١٠(١۴٣) ١۶(٢٢٩) ١٢(١٧١) ١٧(٢۴٣) ٢٣(٣٢٩) ١۶(٢٢٩) ١٢(١٧٢) ١٧(٢۴٣) ٣٠(۴٢٩) ١٨(٢۵٧) ١٧(٢۴٣) ٢۶(٣٧١) ٣١(۴۴٣) ١۶(٢٢٩) ١۶(٢٣) ٣١(۴۴٣) ١٢(١٧١) ١۵(٢١۴) ١٢(١٧٢) ١۶(٢٢٩) ١٧(٢۴٣) ٢١(٣٠) ١١(١۵٨) ١۶(٢٣) ٢١(٣٠) ۶٠(٨٠) ۵۴(٧٧١) ۴٩(٧٠) ۴٨(۶٨۶) ۴۵(۶٢٣) ٣٢(۴۵٧) ٣٢(۴۵٧) ٣٢(۴۵٧) ٣١(۴۴٣) ٢٧(٣٨۶) ٢٣(٣٢٩) ٢٢(٣١۴) ٢١(٣٠) ٢٠(٢٨) ١۵(٢١۴) ١۵(٢١۴) ١٣(١٨۶) ۵۴(٧٧٢) ۴٢(۶٠) ٣۶(۵١۴) ٣۶(۵١۴) ٣٣(۴٧١) ۴١(۴۴٣) ٢٩(۴٣) ٣۴(٣۴٣) ٢۵(٢١۴) 87 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2)

5 موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد سيما كرمانشاهي نداشتن افراد آموزش ديده براي چگونگي بهكارگيري يافتههاي تحقيقي در امر مراقبت مبتني بر شواهد با 771 درصد در رتبه سوم عدم برگزاري كنفراس سمينار يا كارگاهايي در رابطه با اهميت بهكارگيري شواهد در مراقبت با 70 درصد در رتبه چهارم عدم توجه كافي مديريت براي بهكارگيري تحقيقات در عملكرد ميتني بر شواهد با 686 درصد در رتبه پنجم را كسب كردهاند و عدم تشويق مادي براي پرستاراني كه از مراقبت مبتني بر شواهد استفاده ميكنند با 186 درصد كمترين مانع بود (جدول 2). در بعد فردي مراقبتي فقدان وقت كافي براي پرستاران جهت مطالعه تحقيقات انجام شده با 772 درصد مهمترين مانع عدم مهارت كافي براي اجراي مراقبت مبتني شواهد با 60 درصد در رتبه دوم است و احساس عدم استقلال براي تغيير در روشهاي مراقبتي و درماني بيماران با 214 درصد كمترين مانع را تشكيل ميداد (جدول 2). با توجه به يافتهه يا حاصل از مقايسه 2 حيطه حيطه مديريتي مهمترين موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد در بالين را در بر ميگرفت. بحث مطالعه حاضر پژوهشي توصيفي- مقطعي بود كه جهت بررسي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد از ديدگاه كاركنان پرستاري شاغل درمركز طبي كودكان تهران انجام گرفت. در اين مطالعه پرستاران اعتقاد داشتند كه در حيطه مديريتي كافي نبودن تعداد پرسنل و عدم آگاهي مديران پرستاري در مورد اهميت مراقبت مبتني بر شواهد و در حيطه فردي نداشتن وقت كافي جهت خواندن تحقيقات و عدم مهارت در بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد به عنوان مهمترين مانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد است. نتايج مطالعات گزارش شده ديگر نيزحاكي از كمبود وقت و زياد بودن تعداد بيمار در رأس موانع موجود در برابر پرستاران براي كاربرد شواهد تحقيقي در مراقبت بوده است( 15 و 16 ) كه با يافتههاي مطالعه حاضر همخواني دارد. به نظر ميرسد مديران بايد ضمن آگاهي از اهميت و فوايد مراقبت مبتني بر شواهد درخصوص فراهم كردن امكانات سختافزاري و نرمافزاري لازم به منظور دسترسي به اين شواهد از طريق اينترنت اقدام نمايند. همچنين سامان بخشي شيفتها تا مين نيروي انساني كارآمد ايجاد تعادل بين بيمار و پرستار در بخشها و تشويق كارمنداني كه مراقبت مبتني بر شواهد را به كار ميبندند نيز توسط مديران لازم است تا به اين وسيله مراقبت مبتني بر شواهد در شرايط مناسبي تكوين يابد. در مطالعه مك كلاسكي (McCluskey) كه به منظور بررسي سطح دانش و مهارت پرستاران استراليا درباره عملكرد مبتني بر شواهد انجام شد بيش از نيمي از افراد توانايي خود را در اين زمينه كم دانسته بودند و به پنج مانع عمده در مسير عملكرد مبتني بر شواهد از قبيل كمبود وقت تعداد زياد بيمار داشتن مهارت كم در اين مورد عدم دسترسي به مجلات و احساس اين كه شواهد تحقيقي كافي در رابطه با مداخلات حرفهاي وجود ندارد اشاره كرده بودند( 10 ). در مطالعه ولي زاده و همكاران نيز به كافي نبودن تسهيلات به منظور عملي ساختن يافتههاي تحقيقي عدم همكاري و مشاركت پزشكان در به كار بستن نتايج تحقيقات پرستاري و فقدان وقت كافي براي پرستاران جهت مطالعه در مورد نتايج تحقيقات اشاره شده است كه با يافتههاي مطالعه حاضر همخواني دارد( 17 ). از آنجايي كه مراقبت پرستاري مبتني بر شواهد نيازمند افزايش شناخت و مهارت دسترسي به منابع الكترونيكي و نحوه استفاده از بانكهاي اطلاعاتي و شواهد و به اشتراك گذاشتن شواهد با كادر پزشكي جهت نزديك كردن اهداف درماني ومراقبتي خود با يكديگر است. لذا براي جستجوي مو ثر در بانكهاي اطلاعاتي لازم است پرستاران و دانشجويان پرستاري با مهارتهاي سواد اطلاعاتي از قبيل چگونگي سازماندهي اطلاعات در بانكهاي اطلاعاتي ايجاد و تنظيم عبارتهاي مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2) 88

6 سيما كرمانشاهي موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد جستجو و برقراري استراتژيهاي جستجو كه منجربه دستيابي به مقالات با كيفيت در مراقبت باليني ميشوند هرچه بيشتر آشنا شوند. دانشكدههاي پرستاري نيز با بهرهگيري از همكاري رشته كتابداري و اطلاعرساني پزشكي در فرايند آموزش ميتوانند درجهت ايجاد بستر مناسبي در اين زمنيه اقدام كنند. پاناگياري (Panagiari) به بررسي چهار مانع بزرگ در به كارگيري مراقبت مبتني بر شواهد اشاره كرده است شامل: موانع مربوط به محيط موانع فردي (پرستار) موانع مربوط به شواهد و موانع مديريتي. وي نشان داد كه بزرگترين موانع زمان ناكافي در محيط كار براي خواندن تحقيق (84 درصد) زمان ناكافي براي اجراي ايدههاي جديد (64 درصد) عدم صدور مجوز براي تغيير مراقبت از بيمار (64 درصد) و عدم زمان كافي و تعداد كافي پرسنل به عنوان بزرگترين موانع( 86 درصد) بودهاند( 18 ). يافتههاي به دست آمده از مطالعات فوق با يافتههاي به دست امده از مطالعه حاضر موانع مربوط به حيطه مديريتي را مهمترين چالش در سر راه اجراي مراقبت مبتني بر شواهد ميدانند و بنابر اين مديران سيستم بهداشتي و پرستاري وظيفه دارند تا با تا مين نيروي انساني كافي تعديل حجم كار و تدارك فرصت كافي امكان اراي ه مراقبت مبتني بر شواهد وايفاي نقشهاي اصيل حرفهاي را براي پرستاران فراهم كنند. از موانع ديگر مربوط به بعد مديريتي ميتوان به عدم آگاهي مديران پرستاري نسبت به اهميت مراقبت مبتني بر شواهد اشاره كرد. هانس (Hannes) و همكاران يوزال (Uysal) و همكاران و همين طور آلموست (Almost) و همكاران نشان دادند كه ضعف عملكرد و عدم آگاهي مديران پرستاري عامل كاهش انگيزه پرستاران در كاربرد مراقبت مبتني بر شواهد و اكتفا كردن صرف به اجراي دستورات پزشكي است( 13 و 14 و 19 ). اين يافته ميتواند بيانگر آن باشد كه سيستم مديريتي اگاهي كافي در رابطه با اهميت مراقبت مبتني بر شواهد ندارد و ارزشي براي اجرا نظارت ارزيابي و ايجاد انگيزه در كاركنان پرستاري در اين زمينه قاي ل نيست. بنابراين به نظر ميرسد كه سيستم مديريتي ميتواند با گنجاندن مراقبت مبتني بر شواهد به عنوان يكي از دستورالعملهاي مهم آن را در كاركنان پرستاري نيز القا نمايد. طالب و همكاران مطالعهاي را با هدف تعيين ميزان آگاهي گروههاي درماني از مراقبت مبتني بر شواهد و موانع سازماني و حرفهاي در اجراي آن انجام دادند. نتايج نشان داد كه آگاهي گروههاي درماني از مراقبت مبتني بر شواهد در سطح مطلوبي نيست كه كم توجهي مديران به اين مشكل ميافزايد از سوي ديگر اصليترين موانع شناسايي شده بر اساس اين مطالعه كمبود وقت و عدم مهارت در اجراي مراقبت مبتني بر شواهد بوده است( 20 ). به نظر ميرسد شرايط محيط كار پرستاران و عواملي مانند ضعف سيستم مديريتي و عدم نظارت مناسب عدم آگاهي از اهميت مراقبت مبتني بر شواهد و ارزش قايل نشدن مديران براي اين مقوله اراي ه مراقبت مبتني بر شواهد را با مشكل روبرو كرده است. از موانع ديگر ميتوان به كافي نبودن تجهيزاتي مانند كامپيوتر اينترنت و كتابخانه در بخشهاي بيمارستانها براي اجراي مراقبت مبتني بر شواهد اشاره كرد كه از مشكلات اصلي در اين زمينه است. يافتههاي حاصل از مطالعه ايزنبرگ (Eizenberg) نشان داد كه پرستاران با درجه تحصيلي بالاتر بيشتر از پرستاران با درجه تحصيلي پايينتر از مراقبتهاي مبتني بر شواهد استفاده ميكنند كه به نظر ميرسد پرستاران با درجه تحصيلي بالاتر با تكيه بر حفظ استقلال خود اعتماد به نفس بالاتر و مهارت بيشتر مراقبت مبتني بر شواهد را نسبت به پرستاران با درجه تحصيلي پايينتر بهتر به كار ميگيرند. به علاوه عملكرد پرستاري مبتني بر شواهد در مكانهايي كه دسترسي به كتابخانه مجلات پزشكي فرصت جهت كار كردن با كامپيوتر و جستجوي منابع اطلاعاتي در اينترنت وجود داشت بهتر بوده است. 89 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2)

7 موانع اجراي مراقبت مبتني بر شواهد سيما كرمانشاهي در مطالعه وي 41 درصد فرصت براي كاركردن با كامپيوتر را در محل كار نداشتند و 42 درصد دسترسي به اينترنت نداشتند همينطور وي نشان داده كه نياز به اطلاعات شواهد محور دسترسي به مجلات معتبر و به ويژه حمايت سازماني براي مراقبت مبتني بر شواهد ميتواند در اجراي اين نوع مراقبتها مفيد باشد( 21 ) كه با يافتههاي مطالعه حاضر مطابقت دارد. در پژوهش حاضر يكي از اصليترين مشكلات در حيطه فردي مراقبتي كمبود مهارت پرستاران ذكر شده است كه يافتههاي طالب و همكاران نيز اين مانع را تا ييد ميكند( 20 ). با توجه به اينكه داشتن مهارت بيشتر در زمينه حرفه پرستاري حاصل دانش نظري و عملي زيادتر است و اعتماد بنفس و استقلال بيشتري را به همراه دارد بنابراين يكي از ضروريات استفاده از مراقبت مبتني بر شواهد داشتن مهارت لازم و كافي است. يكي از موانع اصلي ديگر در بعد فردي تكيه بر اجراي دستورات به صورت رويه ثابت و معمول ميباشد كه يافتههاي تامپسون (Thompson) و همكاران نيز نشان دا ده است كه پرستاران بيش از آن كه بر دانش نظري خود تكيه كنند بر اساس اجراي دستورات به صورت رويه ثابت و معمول عمل ميكنند( 22 ). مطالعه پور غزنين و همكاران كه در مورد بررسي ديدگاه مديران آموزشي و باليني در رابطه با مراقبت مبتني بر شواهد انجام شد نشان داد كه 74 درصد مديران آموزشي نسبت به مراقبت مبتني بر شواهد بي تفاوت و 14 درصد نگرش مثبت داشتند در حالي كه مديران باليني 67 درصد نسبت به مراقبت مبتني بر شواهد داراي نگرش مثبت بودند و 867 درصد بيتفاوت بودند( 23 ). كه شايد اين نتيجه اين طور استنباط شود كه با قرار گرفتن مديران باليني در موقعيت هاي عملي وكمبود امكانات و تجهيزات ديدگاه مثبت آنها نسبت به مراقبت مبتني بر شواهد پايينتر ميشود بنابراين به نظر ميرسد تبادل نظر و تعامل با مراكز مراقبت مبتني بر شواهد ميان مديران آموزش و باليني ضمن كم كردن اين فاصله بستر مناسبي را براي بهكارگيري مراقبت مبتني بر شواهد فراهم ميكند. از محدوديتهاي مطالعه ميتوان به محدود بودن نتايج آن به پرستاران مركز طبي كودكان تهران اشاره كرد همچنين كمبود نيروي انساني و نبود مراكز مراقبت مبتني بر شواهد به منظور لينك و تبادل نظر با يكديگر يكي از ضعفهاي مطالعه حاضر است. با توجه به اهميت مراقبت مبتني بر شواهد به منظور اراي ه مراقبت با كيفيت بالاتر و هزينه- اثربخشتر پيشنهاد ميگردد مديران پرستاري با در نظر گرفتن منابع و امكانات موجود با بحث و تبادلنظر به خصوص در حيطه مديريتي زمينه استفاده از مراقبت مبتني بر شواهد را براي كاركنان پرستاري فراهم كنند. نتيجهگيري از نتايج حاصل از مطالعه حاضر بر ميآيد كه بيشترين موانع مربوط به آگاهي و بيتوجهي مديران نسبت به مراقبت مبتني بر شواهد بوده است. پيشنهاد بههمين منظور ميگردد كه جهت بالا بردن آگاهي و دانش حرفهاي مديران پرستاري در رابطه با اهميت اجراي مراقبت مبتني بر شواهد و نقش آموزشي آنها در توسعه آگاهي پرستاران در رابطه با اهميت مراقبت مبتني بر شواهد كارگاههاي آموزشي و عملياتي كنفراس سمينار و آموزشهاي مناسب ضمن خدمت (بازآموزي) برگزار شود. مديران نيز ميتوانند با برنامهريزي بهتر براي توسعه كمي و كيفي پرستاران با تكيه بر شناساندن كاركردهاي مراقبت مبتني بر شواهد و مديريت زمان در جهت ارتقاي مراقبت باليني و سودبخش گام بردارند. قدرداني از كليه كاركنان پرستاري كه در اجراي اين طرح ما را ياري كردند تشكر و قدرداني مينماييم. مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2) 90

8 1. Pazargadi M, Zagheri Tafreshi M, Abed Saeedi Zh. [Nurses' perspectives on quality of nursing care: a qualitative study Pejouhesh]. Journal of Faculty of Medicine, Shaheed Beheshti University of Medical Sciences. 2007; 31(2): [Persian] 2. Mosavi A, et al. [ Fundamentals and principles of management in nursing]. Tehran. Khosravi: [Persian] 3. Polit DF, Beck CT. Nursing Research: Principles and methods.7ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; Gibbs L. Applying Research to Making Life-Affecting Judgments and Decisions. Research on Social Work Practice. 2007; 17(1): Salimi T, Taftian Sh, Shahbazi L, Mojahed Sh. [Parastarye mobtani bar shavahed]. Journal of Shahid Sadoghi of Medical Science Yazd. 2003;11(3): 3-٧. [Persian] 6. McMillan M, Conway J. Using research and education to change practice. Australian Journal of Advanced Nursing. 2003; 20(3): de Cordova PB, Collins S, Peppard L, Currie LM, Hughes R, Walsh M, et al. Implementing evidence-based nursing with student nurses and clinicians: uniting the strengths. Appl Nurs Res. 2008; 21(4): Jette DU, Bacon K, Batty C, Carlson M, Ferland A, Hemingway RD, et al. Evidence-based practice: beliefs, attitudes, knowledge, and behaviors of physical therapists. Phys Ther. 2003; 83(9): Nikbakht Nasrabadi AR, Parsa Yekta Z, Emami A, Sadat Madah B. [Barrasye tajrobeye parastari dar Iran: yak tahghighe keifye padidar shenasane]. Teb & Tazkye. 2002; (46): [Persian] 10. Nagy S, Lumby J, McKinley S, Macfarlane C. Nurses' beliefs about the conditions that hinder or support evidence-based nursing. Int J Nurs Pract. 2001; 7(5): McCluskey A. Occupational therapists report a low level of knowledge, skill and involvement in evidence-based practice. Australian Occupational Therapy Journal. 2003; 50(1): Bahtsevani C, Khalaf A, Willman A. Evaluating psychiatric nurses' awareness of evidence-based nursing publications. Worldviews Evid Based Nurs. 2005; 2(4): Hannes K, Vandersmissen J, De Blaeser L, Peeters G, Goedhuys J, Aertgeerts B. Barriers to evidencebased nursing: a focus group study. J Adv Nurs. 2007; 60(2): Uysal A, Temel AB, Ardahan M, Ozkahraman S. Barriers to research utilisation among nurses in Turkey. J Clin Nurs. 2010; 19(23-24): Bennett S, Tooth L, McKenna K, Rodger S, Strong J, Ziviani J, et al. Perceptions of evidence-based practice: a survey of Australian occupational therapists. Australian Occupational Therapy Journal. 2003; 50(4): Zokaie Yazdi S, Mosayyeb Moradi J, Mehran A. [Perspective of the nursing staff at hospitals affiliated to the Tehran university of medical sciences on the roles and activities of the nurse]. Hayat. 2002; 8(3): [Persian] 17. Valizadeh L, Zamanzadeh V, Fathi Azar E, Safaiyan AR. [Barriers to and Facilitators of research utilization among nurses of teaching hospitals in Tabriz, 2001]. Scientific Journal of Mashhad Nursing & Midwifery Faculty. 2003; 4(13-14): 1-9. [Persian] 18. Panagiari D. Barriers and Facilitators for implementing evidence-based practice among German nurses working in a general hospital. Institute for Governance (5): Almost J, Laschinger HKS. Workplace empowerment, collaborative work relationships, and job strain in nurse practitioners. Journal of American Academy of Nurse Practitioner. 2002; 14(9): Taleb B, Mostajer M, Mostajer A. [Barrasye mizane agahye goroohhaye darmani az amalkarde mobtani bar shavahed va mavaneae sazmani va herfei dar ejraye an]. National Congress of Evidence-Based Care. Mashhad: Mashhad University of Medical Science; [Persian] 21. Eizenberg MM. Implementation of evidence-based nursing practice: nurses personal and professional factors?. Journal of Advanced Nursing. 2011; 67(1): Thompson C, Cullum N, McCaughan D, SheldonT, Raynor P. Nurses, information use, and clinical decision making the real world potential for evidence-based decisions in nursing. Evid Based Nurs. 2004; 7(3): Pourghaznin T, Ghorbani F. [Barrasye negareshe parastaran dar ertebat ba moraghebate mobtani bar shavahed]. National Congress of Evidence-Based Care. Mashhad: Mashhad University of Medical Science; [Persian] منابع 91 مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي ارديبهشت (2)

9 Barriers to Implementation of Evidence-Based Care: Viewpoints of Nursing Staff Sima Kermanshahi 1, Ali Mohammad Parvinian 2, Abstract Introduction: Evidence-based health care provides up to date and cost-effective strategies and procedures. Hence, it plays an important role in the quality promotion of nursing care. Despite these benefits, there are barriers to its implementation which must be investigated. Therefore, this study is an endeavor to investigate barriers to implement evidence-based care among nursing staff. Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted on 70 nurses working in different wards of Tehran Children's Medical Center who were selected through simple random sampling method. Data gathering tool was a researcher-made questionnaire about barriers to implementation of evidence -based care. Descriptive statistics were used for data analysis. Results: From the viewpoints of nursing staff, 78.6 percent of barriers to implementation of evidence based health care were related to management aspects including lack of enough human resources and lack of sufficient awareness about the necessity of evidence-based health care. Considering the individual aspects, lack of time to review studies in this field was mentioned as an important obstacle. Conclusion: Factors related to barriers of implementing evidence-based health care are in individual and management areas. Therefore it is recommended to pay more attention to this subject through holding educational workshops and meetings, and to have more interaction and cooperation with centers which implement evidence-based care and make use of their life experiences according to existing facilities. Keywords: Evidence-Based Health Care, Nursing Practice, Nursing Manaement, Evidence-Based Nursing Addresses: 1 ( ) Assistant Professor, Department of Nursing, School of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. kerman_s@modares.ac.ir 2 Graduate of Nursing, Department of Nursing, School of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. Ali_parviniyan@yahoo.com Iranian Journal of Medical Education 2012: 12(2) 92