ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ Διαπράττει στην Κρήτη η Creta Farm, σε βάρος της υγείας των παιδιών μας και του περιβάλλοντος

Transcript

1 ΠΑΝΤΕΡΜΑ ΚΡΗΤΗ: ΠΟΣΟ Θ ΑΝΤΕΞΕΙΣ ΑΚΟΜΑ; Η CRETA FARM ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΚΑΙ ΜΕ ΘΡΑΣΟΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ «ΠΑΚΟΕ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Η Creta Farm παραπλανεί τους καταναλωτές Α Μ Ω Ρ ΦΙΕ Α ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ Διαπράττει στην Κρήτη η Creta Farm, σε βάρος της υγείας των παιδιών μας και του περιβάλλοντος μας δηλώνει: «Η Creta Farm μου υπέβαλε αγωγή την ίδια στιγμή που πήγε ο υπεύθυνος της αυτόφωρο για διάχυση επικίνδυνων λυμάτων στην Εθνική Οδό. Αίσχος!!» Νίκος Τουρνάκης, πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Πρίνου: «Η Creta Farm μας υπολογίζει ως πολίτες τρίτης κατηγορίας», δηλώνει αγανακτισμένος. Το ΠΑΚΟΕ καλεί σε Δημόσιο Διάλογο όλους τους φορείς του Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα (θα ανακοινωθεί σύντομα η ημερομηνία) ούτως ώστε να προσδιορισθούν οι μορφές του αγώνα για την αδιαλλαξία με την οποία χρόνια τώρα, αντιμετωπίζει η συγκεκριμένη βιομηχανία τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής. Η Πολιτεία και συγκεκριμένα η Νομαρχία Ρεθύμνης που «υποτίθεται» ότι νομότυπα είναι και η υπεύθυνη για τον έλεγχο και την επιβολή κυρώσεων στις βιομηχανίες που ρυπαίνουν και υποθηκεύουν τις επόμενες γενεές με «σκουπίδια» κάθε μορφής, αντίθετα έρχεται αρωγός στις ρυπαίνουσες βιομηχανίες «παρανομώντας» και βάζοντας αυθαίρετα «όρια» που τις «βολεύουν». Το ΠΑΚΟΕ θα καταθέσει άμεσα «μηνυτήρια αναφορά» και αγωγή όχι μόνο ενός εκατομμυρίου ευρώ αλλά πολλών, ούτως ώστε με αυτά να αποκατασταθούν τουλάχιστον στο 50% οι υφιστάμενες βλάβες στους κατοίκους και στο οικοσύστημα της περιοχής Λατζιμά Ρεθύμνου. Ο Χαράλαμπος Κιαγιάς, πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αρκαδίου Γεροποτάμου Ένα ακόμη Σκάνδαλο Τριάντα δύο χρόνια αγώνες για την προστασία του περιβάλλοντος και του καταναλωτή στο ΠΑΚΟΕ, είναι αρκετά για να έχουμε την ικανότητα, την εμπειρία και τη δυνατότητα να ορθώνουμε το όποιο ανάστημά μας, σε όλους αυτούς που διαπλέκονται και έχουν δημιουργήσει όχι μόνο την οικονομική κρίση που πάλι ο ελληνικός λαός με την «ευθύνη» που τον διακατέχει θα ξεπεράσει, αλλά και την περιβαλλοντική κρίση που ο Έλληνας είναι αδύναμος και ανίκανος να την ξεπεράσει, γιατί δυστυχώς το πρόβλημα επιδρά «αθροιστικά» στα λειτουργόντα οικοσυστήματα και η επικινδυνότητα συσσωρευτικά. Σ αυτό όμως συνηγορεί και η διαπλοκή της βιομηχανίας με το Κράτος, της επίδρασης πολιτικών στο κράτος και τη λειτουργία των υπόγειων διαδρομών, με μοχλό την τρομοκρατία ή με στόχο την εξαγορά συνειδήσεων και πρακτικών όχι προς όφελος του περιβάλλοντος και του πολίτη, αλλά προς όφελος των βιομηχανικών «αισχροκερδιών». Στα τριάντα δύο χρόνια πορείας του ΠΑΚΟΕ, είμαστε πρωταγωνιστές και μάρτυρες απίστευτων γεγονότων (1979 «το νέφος της Αθήνας- οπτικό φαινόμενο», Κουλουμπής υπουργός, 1983 «τα ψάρια πεθαίνουν από γηρατειά»νομάρχης Λέσβου, 1981 «φέρτε μου έναν νεκρό από το νέφος», Κ. Στεφανόπουλος, υπουργός Προεδρίας και μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «Τα χοιρινά αποτελούν εθνικό κεφάλαιο», υπουργός Γεωργίας, 1985) και πολλά άλλα μέχρι το τελευταίο που η υπουργός ΠΕΚΑ ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους στο μεγαλύτερο οικολογικό έγκλημα της τελευταίας εικοσαετίας στη Μήλο (περλίτης). ΟΛΑ αυτά αγαπητέ αναγνώστη, στο βωμό του υπερκέρδους μερικών που θέλοντας να εξυπηρετήσουν ίδια αλλά και «αλλότρια» συμφέροντα, παραμερίζουν το μέλλον της χώρας μας, «υποθηκεύοντας» τις επόμενες γενεές, με τις εγκληματικές πράξεις τους. 1

2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ 2 ΡΩΜΑ ΑΦΙΕ Οι επιπτώσεις των μεγάλων χοιροτροφικών μονάδων στο περιβάλλον και την υγεία ΒΑΛΤΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΦΡΕΝΟ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΝΟΜΙΕΣ ΤΗΣ CRETA FARM CRETA FARM ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ- ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ Φωνάζεις για να προστατέψεις την υγεία των παιδιών σου και τη δική σου και σου ζητούν και τα ρέστα Απόπειρα φίμωσης από την Creta Farm καταγγέλλει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», σε ανακοίνωση που εξέδωσε. Πιο συγκεκριμένα, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, η Creta Farm απάντησε στις έρευνες που πραγματοποίησε το Αρχιπέλαγος για τον εντοπισμό και το μέγεθος της περιβαλλοντικής ρύπανσης στην περιοχή Λατζιμά του Ρεθύμνου, δίπλα στις χοιροτροφικές μονάδες της γνωστής βιομηχανίας αλλαντικών, με αγωγή ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ εναντίον του κ.τσιμπίδη Δ/ντή του Ινστιτούτου και του επικεφαλή του εργαστηρίου Ανόργανης & Αναλυτικής Χημείας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), κ Λιοδάκη και τους προέδρους των τοπικών συλλόγων (Δρ. Χαράλαμπο Κιαγιά, Περιβαλλοντικός Σύλλογος Αρκαδίου Γεροποτάμου & Νικόλαο Τουρνάκη, Πολιτιστικός Σύλλογος Πρίνου). Τα πρόστιμα δεν εισπράττονται, διαγράφονται με τη συγκάλυψη και ανοχή των «αρμόδιων» αρχών (ΥΠΕΚΑ, Νομαρχία Ρεθύμνης) «Μέχρι σήμερα ελάχιστα έχουν γίνει για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος που χρονολογείται από τη δεκαετία του 70 και έχει υποβαθμίσει σε τεράστιο βαθμό τη συγκεκριμένη περιοχή. Το εξελισσόμενο περιβαλλοντικό έγκλημα διογκώνεται καθημερινά καθώς πλήθος καταδικαστικών αποφάσεων για πολεοδομικές και υγειονομικές παραβάσεις εις βάρος της Creta Farm μένουν ανεφάρμοστες και τα πρόστιμα που έχουν επιδικαστεί στη βιομηχανία είτε δεν εισπράττονται είτε διαγράφονται. Το γεγονός αυτό δίνει τη δυνατότητα στους μεγαλοεπιχειρηματίες της Creta Farm να συνεχίζουν τις παράνομες δραστηριότητές τους και να θέτουν καθημερινά σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον», τονίζεται στην ανακοίνωση. Μεταξύ άλλων το Αρχιπέλαγος καταγγέλλει ότι «έτσι εξευτελίζεται ο θεσμός της δικαιοσύνης, την οποία από τη μία πλευρά περιφρονούν όταν επιβάλλονται ποινές και πρόστιμα και από την άλλη την επικαλούνται προκειμένου να φιμώσουν οποιαδήποτε φωνή ορθώνει λόγο για το διαχρονικό περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται στο Ρέθυμνο». Η Creta Farm ρυπαίνει και αδιαφορεί Υπενθυμίζουμε ότι το φθινόπωρο του 2009 και έπειτα από αιτιάσεις κατοίκων, του Πολιτιστικού Συλλόγου Πρίνου, του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Ρεθύμνου, του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αρκαδίου Γεροποτάμου και του Παρατηρητηρίου του Αρχιπελάγους Ρεθύμνου για εκτεταμένη ρύπανση στην περιοχή Λατζιμά, μέλη της θαλάσσιας ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους πραγματοποίησαν ενδελεχή έρευνα στην περιοχή κατά την οποία εντοπίστηκε υπερχείλιση και εξαγωγή ακαθαρσιών μέσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα των βράχων, οι οποίες κατέληγαν στη θάλασσα. Παράλληλα, η αποπνικτική δυσοσμία στην περιοχή από τα λύματα των χοιροτροφικών μονάδων ενίσχυε ακόμα περισσότερο τις αρχικές υποψίες για την πηγή της ρύπανσης. Οι δειγματοληψίες και αναλύσεις δειγμάτων νερού από πηγάδια και γεωτρήσεις, στο εργαστήριο Ανόργανης & Αναλυτικής Χημείας του ΕΜΠ, υπό την εποπτεία του καθηγητή κ. Λιοδάκη, καθώς και οι μικροβιολογικές αναλύσεις σε δείγματα θαλασσινού νερού στο εργαστήριο του Αρχιπελάγους εμφάνισαν τιμές άνω των επιτρεπτών ορίων και φωτογράφισαν ευκρινώς την πηγή του προβλήματος. Είναι δεδομένο, πως όσο δεν εφαρμόζονται οι νόμοι και η Πολιτεία συγκαλύπτει, η Creta Farm θα συνεχίσει να στρέφεται κατά πάντων με διάφορους τρόπους και απειλές, μέχρις ότου καταπνίξει οποιαδήποτε αντίδραση, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες σε πλήρη δυσαρμονία με τη φύση και τον άνθρωπο. «Αναμένουμε από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς να πράξουν αυτό που ορίζουν οι νόμοι ενός κράτους δικαίου και επιτάσσει η κοινή λογική. Δηλώνουμε ότι, παράλληλα με την ενάσκηση όλων των νομίμων δικαιωμάτων μας, είμαστε αποφασισμένοι να θέσουμε σε λειτουργία το διεθνές δίκτυο επικοινωνίας του Αρχιπελάγους, ώστε να ενημερωθεί σχετικώς η ευρωπαϊκή και η διεθνής κοινή γνώμη», καταλήγει η ανακοίνωση. Στο αυτόφωρο για παράνομη λήψη αποβλήτων Παρά το γεγονός πως η Creta Farm, γνωρίζει τις παραβάσεις, για τις οποίες κατηγορείται, αρνείται την επίσημη παραδοχή τους και ασκεί τρομοκρατία στους κατοίκους της περιοχής. Η πολιτική της βιομηχανίας στηρίζεται στο δόγμα «Ασκώ μήνυση σε όποιον τολμά να αντιτεθεί στη βούλησή μου». Χαρακτηριστικά παραδείγματα τις πολιτικής που ακολουθεί η εν λόγω βιομηχανία παραγωγής αλλαντικών είναι η κατάθεση μήνυσης στο σύλλογο πολιτών της περιοχής γιατί τόλμησαν να δημοσιοποιήσουν τα παραπτώματα της σε σχέση με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Για τον ίδιο λόγο άλλωστε άσκησε μήνυση και στον Πολιτιστικό Σύλλογο Πρίνου. Όταν κοινοποιήθηκαν οι νέες αγωγές αποζημίωσης από την Creta Farm, για δήθεν συκοφαντική δυσφήμηση, δεν πέρασαν καλά- καλά 15 ημέρες και πήγε αυτόφωρο ο υπεύθυνος της Creta Farm, καθώς τα λύματα τους τα ρίξανε στον αγωγό ομβρίων της εθνικής οδού, ο οποίος καταλήγει στη θάλασσα. Ωμή η παρέμβαση στο εσωτερικό ακόμα και των Α.Ε.Ι. Το θράσος στο μεγαλείο του. Το όριο της παρεμβατικότητας της συγκεκριμένης εταιρίας και το σημείο μέχρι το οποίο είναι διατεθειμένη να φτάσει για να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία της αυθαιρετώντας, φαίνονται στην περίπτωση του καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κου Λιοδάκη. Ο κος Λιοδάκης, ως ενεργός πολίτης και άνθρωπος που ενδιαφέρεται για τον τόπο καταγωγής του, αυτοβούλως πραγματοποίησε μια σειρά ερευνών με την επιστημονική του ομάδα στην ευρύτερη περιοχή του Πρίνου (Ν.Ρεθύμνη), τα αποτελέσματα των οποίων και δημοσίευσε. Η άμεση απάντηση της Creta Farm, στη δημοσίευση των αποτελεσμάτων ήταν η αποστολή εξώδικου προς τον πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στο οποίο ζητούσε την παραπομπή του κου Λιοδάκη σε πειθαρχικό έλεγχο για ζητήματα που δεν είχαν καμία σχέση με την εν λόγω εταιρία, αλλά ήταν σχετιζόμενα με τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του πολυτεχνείου. Είναι απαράδεκτη κάθε απόπειρα φίμωσης της οικολογικής και επιστημονικής κριτικής. Αν η επιχείρηση τηρεί τις εθνικές και ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές προδιαγραφές, δεν έχει τίποτε να φοβηθεί και δε χρειάζεται να καταθέτει αγωγές για εξοντωτικά ποσά. Ο δημόσιος διάλογος και η ακαδημαϊκή έρευνα δεν μπορεί να διεξάγονται υπό τη σκιά τέτοιων απειλών. Οι παραβάσεις δεν έχουν τέλος. Ως πότε επιτέλους θα κλείνει τα αυτιά της και τα μάτια η Νομαρχία και η Περιφέρεια; Παρόλο που η δράση της αλλαντοβιομηχανίας μπορεί να φαίνεται εντυπωσιακή στον ανυποψίαστο καταναλωτή έχει συνοδευτεί με σωρεία παραβάσεων, που έχουν καταστροφικά αποτελέσματα για το περιβάλλον, την υγεία και την ποιότητα ζωής των περιοίκων. Επίσης ακολουθείται από πάρα πολλά ψεύδη προς τους καταναλωτές για τα προϊόντα της. Οι παραβάσεις της Creta farm, οι οποίες αναλύονται διεξοδικά και τεκμηριώνονται παρακάτω, είναι δεδομένες. Γι αυτά άλλωστε υπάρχουν και στοιχεία (έγγραφα, φωτογραφίες αλλά και αποτελέσματα επιστημονικών μετρήσεων) τα οποία παρατίθενται στο άρθρο αυτό. Πριν δούμε αναλυτικά τις παραβάσεις που έχει υποπέσει η Creta Farm είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι ισχύει στο εξωτερικό και πως οι χοιροτροφικές μονάδες επηρεάζουν το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων των γειτονικών περιοχών. Η υπηρεσία προστασίας περιβάλλοντος των ΗΠΑ( EPA) έχει αποφανθεί ότι μεγάλες χοιροτροφικές μονάδες παράγουν τέτοιο όγκο υγρών αποβλήτων και αέριων ρύπων που η ποιότητα των νερών και η δημόσια Υγεία δεν μπορεί να διασφαλιστεί με την οποιαδήποτε τεχνολογική διαχείρισή τους. Επίσης ανακοίνωσε ότι κύρια πηγή ρύπανσης των επιφανειακών νερών στις Η.Π.Α. είναι οι υψηλής δυναμικότητας κτηνοτροφικές μονάδες. Ποιο συγκεκριμένα από μια μεγάλης δυναμικότητας χοιροτροφική μονάδα, περισσότερες από χίλιες χοιρομητέρες, παράγονται αέριοι ρύποι και στερεά και υγρά απόβλητα που επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον. Το αέριο μίγμα που εκλύεται σε μια χοιροτροφική μονάδα μεγάλης δυναμικότητας (CAFO) είναι εξαιρετικά δύσοσμο και συνίσταται από 411 τουλάχιστον πτητικές ουσίες, από τις οποίες οι περισσότερες είναι επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία. Η έκλυση οσμών από μια τέτοια μονάδα είναι μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες προστριβών με τους περιοίκους. Για το λόγο αυτό θα πρέπει οι εγκαταστάσεις της χοιροτροφικής μονάδας να βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των μέτρων από κατοικημένες περιοχές. Πολλές από τις παραπάνω ουσίες ανιχνεύονται σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις, ωστόσο, δρουν κατά αθροιστικό τρόπο με αποτέλεσμα το αέριο μίγμα να είναι εξόχως τοξικό και να προκαλεί κυρίως αναπνευστικά προβλήματα και καρδιοπάθειες στους εργαζόμενους των εν λόγω χοιροτροφικών μονάδων και τους περιοίκους. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις μπορεί να επιφέρουν ακόμα και το θάνατο. Όταν αυτές η ουσίες φτάσουν στο έδαφος, προκαλούν την ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων νερών όσο και του ίδιου του εδάφους. Ιδιαίτερα σημαντικές για τα εδάφη είναι οι επιπτώσεις από την εκπομπή της αμμωνίας στο περιβάλλον. Αυτές περιλαμβάνουν την αύξηση του ph του εδάφους και των επιφανειακών υδάτων (Οξίνιση), την υπερβολική ανάπτυξη φυκιών σε θάλασσες και λίμνες (ευτροφισμός), την αυξημένη ευαισθησία των φυτών στις μεταβολές του περιβάλλοντος και τέλος κατέχει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του φαινομένου της όξινης βροχής. Η ρύπανση από στερεά και υγρά απόβλητα προκαλείται από τη διάθεση απο- βλήτων των χοιροτροφείων σε υδάτινους ή εδαφικούς αποδέκτες και διαχωρίζεται σε ρύπανση από οργανικές ή ανόργανες ουσίες. Τα κύρια ανόργανα στοιχεία και ενώσεις που ευθύνονται για την ανόργανη ρύπανση είναι το άζωτο με την μορφή νιτρικών και αμμωνιακών ριζών, ο φώσφορος, το κάλιο, τα βαρέα μέταλλα (χαλκός, σίδηρος, μαγγάνιο κ.α.) και το μαγνήσιο, το νάτριο και το ασβέστιο με τη μορφή αλάτων. Οι βασικοί δείκτες οργανικής ρύπανσης είναι το βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο (BOD) και το χημικά απαιτούμενα οξυγόνο (COD). Ο πρώτος δείκτης (BOD) ορίζεται ως η ποσότητα του οξυγόνου που απαιτείται για την οξείδωση των οργανικών συστατικών των αποβλήτων σε αερόβιες συνθήκες (παρουσία οξυγόνου) από μικροοργανισμούς, ενώ ο δεύτερος (COD) ορίζεται ως η ποσότητα του οξυγόνου που απαιτείται για την πλήρη χημική οξείδωση των οργανικών συστατικών των αποβλήτων από ένα ισχυρό οξειδωτικό μέσο (διχρωμικό κάλιο). Η οργανική ρύπανση που προκαλείται από τα απόβλητα των χοιροτροφικών μονάδων είναι ιδιαίτερα μεγάλου ρυπαντικού φορτίου (π.χ mg/l BOD5) συγκρινόμενη με αυτή των αστικών λυμάτων, η οποία είναι κατά μέσο όρο 310 mg/l BOD5 Μελέτες που έγιναν στην Κύπρο έδειξαν πως για κάθε χοιρομητέρα με τους χοίρους πάχυνσης που της αναλογούν, παράγονται περίπου 80 λίτρα χοιρολυμάτων ημερησίως. Από αυτά το 10-12% αντιπροσωπεύει τα στερεά λύματα (κοπριά) ενώ αρκετή ποσότητα εξατμίζεται. Ο «παραδοσιακός» και ανεξέλεγκτος τρόπος συγκέντρωσης των ακατέργαστων λυμάτων (slurry) σε μεγάλες χωμάτινες δεξαμενές μπορεί ή/και είναι μια πολύ σοβαρή εστία ρύπανσης/υποβάθμισης του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα του υδροφορέα, αλλά και οχληρίας (μύγες, κακοσμίες). Αντίστοιχες μελέτες της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (Environmental Protection Agency) των ΗΠΑ, αναφέρουν ότι τα απόβλητα που παράγονται σε μια φάρμα δυναμικότητας γαλακτοφόρων αγελάδων (αντίστοιχο της χοιρομητέρας) αναλογούν σε μια πόλη πληθυσμού κατοίκων. Η υγεία και η ποιότητα της ζωής των κατοίκων δίπλα στις μεγάλες χοιροτροφικές μονάδες υποβαθμίζεται Σύμφωνα με την Υπηρεσία Γεωργίας των Η.Π.Α. (United States Department of Αgriculture), μεγάλος αριθμός μικροοργανισμών και ασθενειών διασπείρεται από τα λύματα των κτηνοτροφικών μονάδων. Οι κυριότερες ασθένειες είναι η σαλμονέλα, η λεπτοσπείρωση, ο άνθρακας, η φυματίωση ο τέτανος, ο τύφος και η ψιττακίωση, και η τοξοπλάσμωση, ενώ από τους μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς ξεχωρίζει ο ιός της χολέρας των χοίρων. Παράλληλα με την ανάπτυξη των μονάδων υψηλής δυναμικότητας χοιροτροφείων διεθνώς, διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα υγείας (κυρίως αναπνευστικά) στους εργαζόμενους τους. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, το 30% των εργαζομένων, σε αυτές, αντιμετωπίζει αναπνευστικά προβλήματα όπως η χρόνια βρογχίτιδα και το άσθμα, ενώ ανάλογα προβλήματα υγείας αντιμετωπίζουν και οι περίοικοι. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει μερικά από τα προβλήματα που παρουσιάζονται στους περίοικους των μεγάλων χοιροτροφικών μονάδων. Ψυχική Υγεία διαταραχές διάθεσης Θα μας τρελάνουν με τα χοιρινά μετά τις τρελές αγελάδες! ανοσολογική αντίδραση Επιρρεπείς σε πολλές Αρρώστιες Σωματική Υγεία αναπνευστικές παθήσεις Η αναπνοή μας τελευταία μετά τα σαλάμια. καρδιοαγγειακές παθήσεις Το λάδι στα αλλαντικά κάνει καλό στην καρδιά, με τα ζωικά πρόσθετα λίπη. Ποιότητα ζωής δεν μπορούν να ανοίξουν το παράθυρο τους Ξέρεις τι είναι να είσαι ελεύθερος πολίτης και να αισθάνεσαι φυλακισμένος; μείωση της αξίας των ιδιοκτησιών Η ιδιοκτησία είναι τα παραπλανητικά παριζάκια της Creta Farm. αναγκαστική μείωση των κοινωνικών τους εκδηλώσεων Δεν υπάρχει οργανωμένη κοινωνία ανθρώπων παρά μόνο χοίρων! εξαναγκασμένος εγκλεισμός στα σπίτια τους, αφού μερικές φορές δεν μπορούν να εργαστούν σε υπαίθριους χώρους. 3

3 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ 4 ΡΩΜΑ ΑΦΙΕ Η CRETA FARM ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ Η CRETA FARM!! ΠΟΙΟΣ «ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ» ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ; Παραβίαση του νόμου περί ελαχίστων αποστάσεων από κατοικημένες περιοχές, εθνικές οδούς και ακτές λουόμενων Η βιομηχανική χοιροτροφική μονάδα Creta farm στο Ρέθυμνο Κρήτης, όπως η ίδια ομολογεί στο Τεχνικό Υπόμνημα της για την τροποποίηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, την οποία κατέθεσε τον Ιούλιο του 2009, δεν τηρεί τις ελάχιστες απαιτούμενες αποστάσεις από τα όρια οικισμών, την ακτή, τους εθνικούς δρόμους κλπ. όπως αυτά ορίζονται από την υπουργική απόφαση ΥΑ83840/3591/ΦΕΚ1/τευχος Δ/ Συγκεκριμένα απέχει: από τον οδικό άξονα Ρεθύμνου -Ηρακλείου 20μ, έναντι των 250μ που ορίζει η Υ.Α. Από τις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις Βegety Bay, Skaleta και Rethymno Mare: 794,70μ, 1014,84μ και 1125,79μ αντίστοιχα έναντι των προβλεπόμενων 1500μ, ενώ από τα όρια του οικισμού Πρίνου: 1000,23μ σε αντίθεση με τα 1500μ που ορίζει η Υ.Α. Τέλος από την ακτή λουομένων Μπεγέτη απέχει 864,03μ αντί για τα προβλεπόμενα 2000μ. Βέβαια σε προγενέστερα τεχνικά υπομνήματα αυτά τα στοιχεία αποκρύφτηκαν είτε πλαστογραφήθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 2009 η απόσταση από τον οικισμό του Πρίνου στα τοπογραφικά διαγράμματα της εταιρίας ήταν μέτρα. Με ψευδές τοπογραφικό πήρε άδεια λειτουργίας!! Πολεοδομία που είσαι; Το διπλανό αυθαιρετάκι των 15m2 το γκρεμίζεις την επόμενη μέρα. Διαπλοκή στο μεγαλείο σου. Συγκεκριμένα, το 1995 με το ίδιο ψευδές τοπογραφικό, στο οποίο η χοιροτροφική μονάδα είναι στραμμένη προς την αντίθετη κατεύθυνση από τον οικισμό του Πρίνου για να φαίνεται μακρύτερα, επιχείρησε να σταματήσει την αδειοδότηση του οικισμού των τραπεζοϋπαλλήλων, καθώς αφού είχε στρέψει τη μονάδα από την αντίθετη κατεύθυνση του Πρίνου, είχε πλησιάσει με αυτό τον τρόπο τον υπό ίδρυση οικισμό. Μετά από πολλές ενστάσεις στο ΥΠΕΧΩΔΕ με σκοπό να λυγίσει η προ- σπάθεια ίδρυσης του οικισμού, και μετά από μήνυση που έκανε ο Πρόεδρος του οικισμού στους ιδιοκτήτες της Creta Farm παραιτήθηκαν της προσπάθειας τους να αποτρέψουν την ίδρυση του οικισμού. Για να γλιτώσει μάλιστα τις ποινικές του ευθύνες ο Πρόεδρος και Διευθύνων σύμβουλος έως και σήμερα Εμμανουήλ Δομαζάκης είπε στην τότε ανακρίτρια ότι απλά έκανε λάθος! Λάθος όμως που το επανέλαβε μερικά χρόνια μετά, καταθέτοντας το ίδιο ψευδές τοπογραφικό, κατά τη διαδικασία ίδρυσης και λειτουργίας της Creta Farm. Όπως είναι αντιληπτό η άδειες λειτουργίας υφαρπάχτηκαν, και καμία οργανωμένη πολιτεία δεν θα συζητούσε την ένταξη μιας εταιρίας με αυτό το ιστορικό, στο χαριστικό Νόμο 3698/08 (ΦΕΚ 198 Α/ ), ο οποίος αναφέρει: «3. Σε υφιστάμενες κτηνοπτηνοτροφι- κές εγκαταστάσεις με άδεια λειτουργίας, οι οποίες μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έχουν αυξήσει τη δυναμικότητά τους πέραν της προβλεπόμενης από την άδεια λειτουργίας, με αποτέλεσμα τη μη τήρηση των ελάχιστων αποστάσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του παρόντος, παρέχεται η δυνατότητα στον οικείο Νομάρχη να εγκρίνει μείωση των αποστάσεων έως και 40%, κατόπιν γνωμοδότησης της επιτροπής σταυλισμού, εφόσον οι φορείς των εγκαταστάσεων εφαρμόσουν εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος τα μέτρα που καθορίζονται από την επιτροπή». Βλέπουμε ότι οι ελάχιστες αποστάσεις μπορούν, πάλι κάτω από προϋποθέσεις, να μειωθούν έως και 40%. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν η εταιρία έχει κάνει ενέργειες για να τύχει εξαιρέσεων που επιτρέπει ο νόμος. Με βάση όμως τη δυνατότητα μείωσης των ελάχιστων αποστάσεων κατά 40% η απόσταση από την ακτή λουομένων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.200μ., από τον οικισμό τουλάχιστον 900μ.και από την Εθνική Οδό τουλάχιστον 150μ. Επομένως ούτε και με μείωση κατά 40% τηρούνται οι προβλεπόμενες από το νόμο αποστάσεις. Επικίνδυνη η κολύμβηση στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή. Όχι, για να δείτε πόσα νιτρικά περιέχουν τα αλλαντικά της Creta Farm και τα πετάμε κιόλας όπου θέλουμε. Σε ερευνητική εργασία του κ. Μιχαλόπουλου ( ) που διερεύνησε τις επιπτώσεις που έχει η ατυχής διάθεση των αποβλήτων της Creta farm στον Πίνακας 1. Ενδεικτικά αποτελέσματα δειγματοληψιών Πίνακας 2. Αποτελέσματα αναλύσεων Πολυτεχνείου Κρήτης υδροφόρο ορίζοντα της εγγύς περιοχής, αποδείχτηκε ότι: «οι συγκεντρώσεις των νιτρικών, νιτρωδών και αμμωνιακών καθώς και η αγωγιμότητα αυξάνονται, όσο πλησιάζουμε την κτηνοτροφική μονάδα. Ειδικότερα, η συγκέντρωση των νιτρικών ξεπέρασε κατά 3 φορές τα επιτρεπτά όρια για πόσιμα νερά και η συγκέντρωση των αμμωνιακών ξεπέρασε κατά 24 φορές τα επιτρεπτά όρια». Μέλη της θαλάσσιας ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους ταξίδεψαν στο Ρέθυμνο και πραγματοποίησαν επιτόπια εκτεταμένη έρευνα, η οποία διενεργήθηκε από κοινού με το Εργαστήριο Ανόργανης & Αναλυτικής Χημείας του ΕΜΠ και το Παρατηρητήριο Αρχιπελάγους Ρεθύμνου. Στην περιοχή εντοπίστηκε υπερχείλιση και εξαγωγή ακαθαρσιών μέσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα των βράχων, οι οποίες κατέληγαν στη θάλασσα. Το φαινόμενο της υπερχείλισης είναι ενδεικτικό της εκτεταμένης μόλυνσης και ρύπανσης, ενώ οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την αναπόφευκτη δραματική επιβάρυνση του υδροφόρου ορίζοντα είναι αδύνατο να προβλεφθούν. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων στο εργαστήριο του Αρχιπελάγους για την ποιότητα των νερών, επιβεβαίωσαν τις αρχικές ενδείξεις για την πηγή της μόλυνσης. Η περιεκτικότητα σε ολικά κολοβακτηρίδια και Ε.coli που εντοπίστηκε στα δείγματα θαλασσινού νερού, καθιστά την κολύμβηση εξαιρετικά επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και επιβαρύνει σημαντικά το θαλάσσιο οικοσύστημα. Το μέγεθος της εξελισσόμενης μόλυνσης επιβεβαιώνεται και από τη μικροβιολογική ανάλυση που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Κρήτης (Σχολή Επιστημών Υγείας, Μονάδα Μικροβιολογίας-Τροφίμων-Υδάτων & Περιβάλλοντος) κατ εντολή της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας Ρεθύμνου. Η δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε στις 30/11/2009 σε δείγμα ύδατος που ανέβλυζε από βράχο στην περιοχή Λατζιμά και οι τιμές που μετρήθηκαν είναι υψηλότερες από τις αναλύσεις που είχε διεξάγει το εργαστήριο του Αρχιπελάγους δύο μήνες νωρίτερα. Τα παρουσιάζουμε στον πίνακα1. συγκριτικά με τα αποτελέσματα αναλύσεων σε περιοχή που απέχει 2μίλια από την περιοχή αναφοράς. 5

4 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ 6 Απειλούνται η Caretta Caretta και η Monachus Monahus!! ΑΦΙΕΡΩΜΑ Τι είναι αυτά μπροστά στους τόνους αλλαντικών στα ράφια των σούπερ μάρκετ που απειλούν την υγεία μας και την υγεία των παιδιών μας; Η μόλυνση αυτή, όχι μόνο καθιστά την κολύμβηση εξαιρετικά επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία, αλλά επιβαρύνει σημαντικά το ευαίσθητο θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής που ανήκει στο δίκτυο Natura. Πιο συγκεκριμένα όλη η θαλάσσια περιοχή από τα Περοβόλια ως την ακτή της Σκαλέτας και την εκβολή του Γεροπόταμου, αποτελεί μια από τις τρεις σημαντικότερες περιοχές ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta Caretta στην Ελλάδα και μια από τις σημαντικότερες στη Μεσόγειο. Επίσης, μεταξύ της παραλίας Σκαλέτας και της εκβολής του Γεροπόταμου υπάρχουν υποθαλάσσια σπήλαια που αποτελούν οικεία ενδιαιτήματα για το απειλούμενο προς εξαφάνιση είδος της Μεσογειακής Φώκιας (Monachus Monachus). Συχνό φαινόμενο, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, αποτελεί η υπερχείλιση υγρών λυμάτων από την creta farm σε γειτονικές ιδιοκτησίες. Σε χημική ανάλυση τέτοιων υγρών που έγινε στο εργαστήριο Αναλυτικής και Ενόργανης Χημείας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου διαπιστώθηκε, όπως φαίνετε και στον πίνακα, ότι η περιεκτικότητα του υγρού δείγματος σε βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο (BOD 5 ), Στερεά Αιωρούμενα Σωματίδια (TSS) καθώς και λίπη-έλαια υπερβαίνει κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια ρύπων που ορίζει η σχετική ελληνική νομοθεσία για τα βιομηχανικά απόβλητα. Πίνακας 3. Χημική Ανάλυση δειγμάτων λυμάτων της Creta Farm από το ΕΜΠ. Τιμές mg/l Επιτρεπτά όρια COD mg/l BOD <10 * TSS 1609 <10 * Λίπη και Έλαια 215 <20 ** * Σύμφωνα με ΔΥΓ2/Γ.Π.ΟΙΚ13551 (ΦΕΚ/Β/2089/2008) ** Διάταξη 19640/79 (ΦΕΚ 1136Β) Επίσης τεράστιο είναι το πρόβλημα της δυσοσμίας των εγκαταστάσεων, ιδιαίτερα τις απογευματινές ώρες όπου γίνεται ο καθαρισμός των στάβλων. Αυτό το είδος όχλησης επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αλλά και την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Παρά τις διαμαρτυρίες των γειτονικών ξενοδοχειακών μονάδων και των κατοίκων του Πρίνου, η creta farm δεν έχει λάβει μέτρα για τη βελτίωση της κατάστασης. Η CRETA FARM αρνείται τη ρύπανση!! Και γιατί όχι, αφού δεν λειτουργεί το ΚΡΑΤΟΣ Ως αντίλογο σε αυτές τις έρευνες η creta farm, αντιπαραθέτει εργασίες του Πολυτεχνείου Κρήτης και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που έγιναν κατά παραγγελία της. Εν ολίγοις, παρουσιάζουν ότι η θαλάσσια ακτή έμπροσθεν του χοιροτροφείου δεν εμφανίζει ρύπανση η οποία να συσχετίζεται με την εταιρία. Η μέθοδος ταυτοποίησης της πηγής ρύπανσης της θάλασσας έγινε με ανάλυση DNA. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι η ακτή στο σημείο αυτό είναι ανοικτό πέλαγος και η ρύπανση δεν ανιχνεύεται εύκολα, ενώ επίσης η διάθεση των λυμάτων γίνεται άτακτα σε ορισμένες μέρες και ώρες, όταν εμφανίζεται υπερφόρτωση του συστήματος επεξεργασίας των αποβλήτων. Επίσης η DNA ταυτοποίηση δεν αποτελεί πιστοποιημένη (αποδεκτή) τεχνική ανάλυσης, ούτε θεωρείται αξιόπιστη για την ταυτοποίηση της πηγής προέλευσης θαλάσσιας ρύπανσης. Υπερχείλιση λυμάτων σε γειτονικές ιδιοκτησίες!! Μας ενδιαφέρουν οι γείτονες; 7 ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΗΣ CRETA FARM ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΤΗΝ CRETA FARM Υδροβιότοπος στο Ρέθυμνο βούλιαζε κάτω από τόνους κοπρολάσπης. Σε λίγο η Creta Farm θα μας πει ότι ο υγροβιότοπος είναι τα αλλαντικά με τα χοιρινά της. Ποιος θα την εμποδίσει; Η Creta Farm εγκατέλειπε χιλιάδες τόνους κοπρολάσπης μέσα σε υδροβιότοπο στο Ρέθυμνο, χαρακτηρισμένο ως περιοχή NATURA 2000, ενώ ταυτόχρονα διέθετε ISO για την περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων της. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, επί 10 χρόνια και τουλάχιστον μέχρι το 2006, η creta farm εναπόθετε ακατέργαστη κοπρολάσπη και νεκρά ζώα σε οικόπεδο έκτασης 10 στρεμμάτων δίπλα στον ποταμό Γεροπόταμο. Αποτέλεσμα αυτής της πράξης ήταν μεγάλο ποσοστό από τα λύματα να καταλήγει στη θάλασσα και ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Για τη συγκεκριμένη παράβαση με την απόφαση 4148/ η νομαρχία Ρεθύμνου επέβαλλε πρόστιμο Όταν οι κάτοικοι με τον αγώνα τους κατάφεραν να σταματήσει αυτό το περιβαλλοντικό έγκλημα στον υδροβιότοπο, η creta Farm τους κυνήγησε κάνοντας αγωγές και ζητώντας αποζημιώσεις ισχυριζόμενη ότι συκοφαντήθηκε. Η απόφαση του δικαστηρίου ήταν καταπέλτης ενάντια στην Creta Farm καθώς εκδικάστηκε υπέρ των κατοίκων. Μονάδα κομποστοποίησης... φάντασμα Σύμφωνα με μαρτυρία του Δρ. Χαράλαμπου Κιαγιά, προέδρου του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αρκαδίου Γεροποτάμου, μετά τη νίκη των κατοίκων για το θέμα της κοπρολάσπης, η εταιρία προσπάθησε να πάρει άδεια για να κάνει μονάδα κομποστοποίησης δίπλα στο ποτάμι. «Εγώ, μετά από πολλά εμπόδια, πήρα την ΜΠΕ του 2004 από την οποία έλειπε το κεφ. 8. Τελικά συγκρίνοντάς την με αυτή του 1999 αποδείχθηκε ότι το κεφ 8 αναφερόταν στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και ότι η Creta Farm έλεγε ότι είχε μονάδα κομποστοποίησης εντός των κεντρικών εγκαταστάσεων της μονάδας της». Εντωμεταξύ επειδή αναγκάστηκε να φύγει από το Γεροπόταμο, είχε γεμίσει σε διάφορα σημεία το νομό Ρεθύμνης με κοπρολάσπη, μέχρι και τον ιστορικό χώρο της μονής Αρκαδίου. Τελικά, μετά από αίτηση στη δ/νση Υγείας, να ανακαλέσουν την άδεια διάθεσης λυμάτων της Creta Farm και κατά συνέπεια και την άδεια λειτουργίας της, με βάση το γεγονός, ότι δεν είχαν τελικά όπως αποδείχτηκε, μονάδα κομποστοποίησης ως όφειλαν, η πρωτοβάθμια επιτροπή σταβλισμών του νομού Ρεθύμνου αναγκάστηκε να τους δώσει προθεσμία 3 μηνών για να κατασκευάσουν τη μονάδα, συνεχίζει ο Δρ. Κιαγιάς. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥ- ΜΝΟΥ ( ) Προς: 1. Περιφέρεια Κρήτης, Τμήμα Περιβάλλοντος 2. Νομαρχία Ρεθύμνου, Τμήμα Περιβάλλοντος 3. Διεύθυνση Υγείας και Πρόνοιας Ρεθύμνου 4. Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Ρεθύμνου Θέμα: ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΛΥΜΑΤΟΛΑΣΠΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΟΝΗΣ ΑΡΚΑΔΙΟΥ Σε επίσκεψη που πραγματοποιήσαμε στις στην περιοχή της Μονής Αρκαδίου, διαπιστώσαμε ότι μεγάλη ποσότητα λυματολάσπης έχει αποτεθεί εντός του δάσους με τις κουκουναριές σε μικρή απόσταση από την Μονή. Η εναπόθεση της λυματολάσπης καλύπτει έκταση διαστάσεων γηπέδου ποδοσφαίρου και συνιστά απειλή ρύπανσης των υπογείων υδάτων. Προκαλεί, επίσης, αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου της Μονής, και σοβαρή όχληση λόγω της αναδυόμενης οσμής. Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος, με δελτίο τύπου που δημοσιεύθηκε στις τοπικές εφημερίδες και με δηλώσεις σε τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, κατήγγειλε την απόρριψη λυματολάσπης από άγνωστο δράστη στην παραπάνω περιοχή. Δύο ημέρες αργότερα ( ), κατά την διάρκεια της εκπομπής "Διάφανη Πόλη" στον Ραδιοφωνικό σταθμό Studio Ρέθυμνο 9.80, ο Δήμαρχος Αρκαδίου, κ. Μανωλακάκης, ερωτηθείς για την υπόθεση αυτή, είπε πως πρόκειται για αχώνευτη κοπριά χοιροστασίου, την οποία εναπόθεσε στην περιοχή η Creta Farm, ύστερα από συνεννόηση με τον Ηγούμενο της Μονής. Για τους παραπάνω λόγους και βάσει της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ για την ελεύθερη πρόσβαση του κοινού στις περιβαλλοντικές πληροφορίες, η οποία μεταφέρεται στην ελληνική νομοθεσία από την ΚΥΑ 77921/1440/1995, απευθυνόμαστε προς: 1. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ με αίτημα να μας χορηγηθούν: Όλες οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και οι συμπληρωματικές ΜΠΕ, καθώς και οι αντίστοιχοι Περιβαλλοντικοί Όροι (ΠΟ) βάσει των οποίων οφείλει να λειτουργεί η επιχείρηση Creta Farm. 2. ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΡΕΘΥΜΝΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛ- ΛΟΝΤΟΣ με αίτημα να μας χορηγηθούν: Α) Όλες οι ΜΠΕ και οι συμπληρωματικές ΜΠΕ, καθώς και οι αντίστοιχοι ΠΟ βάσει των οποίων οφείλει να λειτουργεί η επιχείρηση Creta Farm. Β) Αντίγραφα των εκθέσεων αυτοψίας του Κλιμακίου Ελέγχου Περιβάλλοντος που έγιναν μετά τις Ζητάμε, επίσης, να μας απαντήσετε γραπτώς: Α) Αν η συγκεκριμένη επιχείρηση τηρεί τους ΠΟ και τους συμπληρωματικούς ΠΟ που έχουν εγκριθεί. Β) Αν ο χώρος εναπόθεσης έχει επίσημα αδειοδοτηθεί και αν ναι, με βάση ποιές ΜΠΕ και ειδικές υδρογεωλογικές μελέτες. 3. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟ- ΝΟΙΑΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Ζητάμε να μας απαντήσετε γραπτώς: Α) Αν έχει ελεγχθεί από την Υπηρεσία ότι η λυματολάσπη στη συγκεκριμένη περιοχή δεν περιέχει παθογόνους μικροοργανισμούς. Β) Αν, μετά την δημοσιοποίηση του περιστατικού, ελέγχθηκε η υγειονομική ποιότητα του νερού των πηγών, κατάντη του οροπεδίου, από τις οποίες υδρεύονται οικισμοί της περιοχής. 4. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑ- ΠΤΥΞΗΣ ΡΕΘΥΜΝΟ Zητάμε να μας απαντήσετε γραπτώς: Αν έγινε, προηγουμένως, εδαφολογικός έλεγχος της περιοχής εναπόθεσης, προκειμένου να προσδιοριστεί αφενός η αφομοιωτική ικανότητα του εδάφους και αφετέρου να αποφευχθεί η διαταραχή των καλλιεργειών και της χλωρίδας. «Η μονάδα κομποστοποίησης είναι ανεξάρτητη», δηλώνει το ΠΕΧΩ Κρήτης Με αφορμή μάλιστα το γεγονός ότι το ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης εξέδωσε ένα έγγραφο, που αναφέρει ότι η μονάδα κομποστοποίησης (την οποία μόλις είχε κατασκευάσει) αποτελεί βοηθητικό χώρο λειτουργίας της χοιροτροφικής μονάδας, και ως βοηθητικός χώρος το πρόστιμο ανέγερσης πάει διά του τρία, με βάση την Υ1β/2000/95 που λέει ότι όταν κατασκευάζεται μία νέα εγκατάσταση που εξυπηρετεί τη λειτουργία της χοιροτροφικής μονάδας, τότε απαιτείται νέα άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, κατέθεσα αίτηση ανάκλησης της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας της χοιροτροφικής μονάδας της Creta Farm. Ο Δρ. Χαράλαμπος Κιαγιάς καταγγέλλει: «Πήρα αρνητική απάντηση μετά από 2 μήνες ακριβώς, όπου μεταξύ άλλων μου απάντησαν ότι η μονάδα κομποστοποίησης αποτελεί ανεξάρτητη βιομηχανική εγκατάσταση και δεν έχει να κάνει με τη λειτουργία της χοιροτροφικής εγκατάστασης».

5 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ 9 8 ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΠΡΙΝΟΥ ΜΗΝΥΟΥΝ ΤΗΝ CRETA FARM ΜΗΝΥΤΗΡΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ στις 18/8/2009 ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΡΚΑΔΙΟΥ ΓΕΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟ- ΤΗΤΑΣ ΠΡΙΝΟΥ (Πρόεδρος: Χαράλαμπος. Κιαγιάς, Δρ. Φυσικός, Καθ. Τ.Ε.Ι.) ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΙΝΟΥ (Πρόεδρος.: Ν. Τουρνάκης, Γεωργός) Προς τον Εισαγγελέα Περιβάλλοντος (κ. Π. Παναγιωτόπουλο) και τον Εισαγγελέα Ρεθύμνου. ΘΕΜΑ: Εφαρμογή των οδηγιών 2008/1/ΕΚ σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο ρύπανσης του συγκροτήματος Creta farm που εδρεύει στην Περιοχή Λατζιμά Μυλοποτάμου Ρεθύμνου Καταγγέλλουμε τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες (Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Περιφέρειας Κρήτης, Νομαρχίας Ρεθύμνου, Δήμου Αρκαδίου κλπ.) για τη μη εφαρμογή του νόμου 2008/1/ΕΚ σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο ρύπανσης του συγκροτήματος Creta farm στο Λατζιμά Κρήτης. Επειδή: 1. Η εν λόγω μονάδα υπάγεται στις διατάξεις του νόμου, καθώς είναι δυναμικότητας 1800 χοιρομητέρων (παράρτημα 1, παράγραφος 6.6 γ). 2. Δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλίσουν ότι «ο φορέας εκμετάλλευσης τηρεί τους όρους της αδείας στην εγκατάσταση του» (άρθρο 14, παράγραφος α). α) Δεν τηρούνται οι όροι διάθεσης των επεξεργασμένων αποβλήτων Με βάση τις εγκεκριμένες μελέτες της Creta farm η ποσότητα των επεξεργασμένων αποβλήτων (320 κυβικά μέτρα ημερησίως) διατίθενται προς άρδευση υδροχαρών δένδρων: ευκαλύπτων και αλμυρικιών ή ευκαλύπτων. Ωστόσο, με βάση τις εκτιμήσεις δορυφορικών εικόνων, τα δένδρα είναι λιγότερα από 1.000, με τάση προς μείωση, πιθανόν λόγω της οργανικής υπερφόρτωσης του εδάφους. Αυτό αποτελεί ένδειξη διάθεσης αποβλήτων σε ανεξέλεγκτους αποδέκτες (έδαφος, υπέδαφος, υπόγεια νερά, θάλασσα) και τούτο επαληθεύεται με τα αποτελέσματα αναλυτικών/μικροβιολογικών μετρήσεων σε παρακείμενες γεωτρήσεις. β) Δεν τηρούνται οι όροι υδροδότησης της μονάδας Με βάση τις εγκεκριμένες μελέτες της Creta farm: «Το συγκρότημα δυναμικότητας 1800 χοιρομητέρων/σφαγείο/ τυποποιητήριο υδροδοτείται από την ιδιόκτητη γεώτρηση βάθους 100 μ, δυνατότητας ωριαίας παροχής 25 κμ. Η κατανάλωση νερού στο χοιροστάσιο ανέρχεται σε περίπου 350 κμ/μέρα για την ύδρευση των ζώων και τον καθαρισμό των χώρων του εργοστασίου». Με δεδομένα ότι, (ι) η ιδιόκτητη γεώτρηση της Creta farm λειτουργεί επί 24ώρου βάσης (είναι εκτός εργοστασίου, μη περιφραγμένη, και ελέγχεται η λειτουργία της από γειτονικούς ιδιοκτήτες) και συνολικά τροφοδοτεί τη μονάδα με ποσότητα 24x 25 = 600 κμ/ μέρα (ii) η παραπάνω ποσότητα 600 κμ/ μέρα με βάση τις εγκεκριμένες ΜΠΕ της Creta farm, καθώς και θεωρητικά βιβλιογραφικά δεδομένα υπερκαλύπτει τις ανάγκες της μονάδας (ιι) η Creta farm τροφοδοτείται από ιδιωτικές γεωτρήσεις με πρόσθετη ποσότητα νερού (Μ. Κρεβατσούλης και Κ. Στρατιδάκης), ενώ παράλληλα αιτείται πρόσθετη παροχή νερού από το Δήμο Αρκαδίου (έως 20 κμ/ώρα) καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η ημερήσια κατανάλωση νερού της Creta farm είναι υπερδιπλάσια των εγκεκριμένων όρων λειτουργίας της. Τούτο προφανώς είναι ενδεικτικό παραβατικών ενεργειών της Creta farm, όπως π.χ.: - υπέρβαση της δυναμικότητα λειτουργίας της (πέραν των 1800 χοιρομητέρων). - αραίωση επεξεργασμένων ή μη λυμάτων (πέραν των όσων αναφέρονται στις εγκεκριμένες μελέτες της), ώστε οι συγκεντρώσεις των ρύπων στα υπό διάθεση απόβλητα της για άρδευση να εμπίπτουν στα καθορισμένα επιτρεπτά όρια. Αυτό, όμως, αντιβαίνει στις σχετικές διατάξεις της Διεύθυνσης Υγειονομικής Προστασίας Περιβάλλοντος: «τα όρια συγκέντρωσης των ρυπαντών που αναφέρονται θα επιτυγχάνονται με επεξεργασία των υγρών αποβλήτων και όχι με την αραίωση τους». γ) Δεν τηρούνται οι εγκεκριμένοι όροι δόμησης Έχουν καταγραφεί πολεοδομικές παραβάσεις τόσο σε κτιριακές εγκαταστάσεις όσο και σε εγκαταστάσεις βιολογικών καθαρισμών της τάξεως μερικών χιλιάδων τμ (με βάση τις Κοινοποιήσεις Εκθέσεων Αυτοψίας Αυθαιρέτων Creta Farm 4940/ , 3912/ και 7375/ ). Κατά συνέπεια οι παραγωγικές διαδικασίες και συνθήκες διαχείρισης των αποβλήτων έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με αυτές που έχουν εγκριθεί. 3. Απαιτείται οπωσδήποτε επανεξέταση και αναπροσαρμογή των όρων της αδείας εκ μέρους της αρμόδιας αρχής (σύμφωνα με το άρθρο 13 παραγρ. 2α του νόμου 2008/1/ΕΚ) επειδή: α) τα εγκεκριμένα από τη Νομαρχιακή Αυτ/ση Ρεθύμνης ποιοτικά χαρακτηριστικά των αποβλήτων της χοιροτροφικής μονάδας : «τα απόβλητα του χοιροτροφίου BOD5<1200, COD<4500, TSS<100, TN<35..» ενώ για «τα απόβλητα του σφαγείου και τυποποιητηρίου BOD5<40, COD<120, TSS<40, FO<20, TDS<1500, TN<35, TP<10» είναι ασύμβατα με τις διατάξεις της Γενικού Επιθεωρητή Υγείας Κου Σαμπατακάκη επειδή τα δύο ρεύματα αποβλήτων (χοιροτροφείου και σφαγείου-τυποποιητηρίου) αναμειγνύονται σε δεξαμενή και έχουν κοινό εδαφικό αποδέκτη, σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη ΜΠΕ. Με βάση σχετική εγκύκλιο της Διεύθυνσης Υγειονομικής Προστασίας του Περιβάλλοντος του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών ασφαλίσεων (Σαμπατακάκης Διευθυντής Επιθεωρητών Υγείας,) τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ρύπων για τη διάθεση επεξεργασμένων αποβλήτων στο έδαφος καθορίζονται από τα εξής αυστηρά όρια: BOD5<40, COD<120, TSS<40, FO<20, TDS<1500, TN<35, TP<10. β) τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα της Creta farm (που σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη είναι υψηλού ρυπαντικού φορτίου) διατίθενται σε ρηγματώδη εδάφη, κατά παράβαση του άρθρου 7 του ΚΥΑ Ε1β. 221/1965 (ΦΕΚ 138Β/ ): «Επιτρέπεται η διάθεσις λυμάτων ή βιομηχανικών αποβλήτων εις το έδαφος επιφανειακώς ή υπεδαφίως εφόσον: α) Το έδαφος είναι πορώδες και άνευ ρωγμών», Αυτό αποδεικνύεται με βάση το γεωλογικό χάρτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Φύλλο Πέραμα), που περιγράφει τα πετρώματα όπου βρίσκεται η μονάδα Creta farm : «Το πέτρωμα στη βόρεια πλευρά είναι μειοκαίνιο, δηλαδή βιογενείς ασβεστόλιθοι, μάργες, άργιλοι και κροκαλοπαγή, ενώ στην νότια πλευρά το πέτρωμα είναι ανώτερο κρητιδικό (κενομάνιο μαιστρίχτιο), δηλαδή κλασσικοί βιομικριτικοί ασβεστόλιθοι έντονα διαρρηγμένοι». β) τα αποτελέσματα χημικών/μικροβιολογικών αναλύσεων υποδεικνύουν εξαιρετικά υψηλή ρύπανση Σύμφωνα με ενδελεχή μελέτη των εργαστηρίων Αναλυτικής Χημείας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το μέγεθος της ρύπανσης στον υδροφόρο ορίζοντα, έδαφος και θαλάσσια ακτή στην ευρύτερη περιοχή του Λατζιμά / Σκαλέτα είναι εξαιρετικά υψηλό και επικίνδυνο για τη Δημόσια Υγειά: οι συγκεντρώσεις των αμμωνιακών, νιτρικών, νιτρωδών, οργανικού φορτίου, μικροβιολογικού φορτίου σε παρακείμενες γεωτρήσεις είναι πολλαπλάσιες των ανώτατων επιτρεπτών ορίων και μειώνονται συστηματικά όσο μεγαλώνει η απόσταση της θέσης δειγματοληψίας από τα όρια του χοιροτροφείου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι μετρήσεις σε υπόγειο νερό παρακείμενης γεώτρηση (100 μ από τα όρια του χοιροτροφείου) έδωσαν συγκεντρώσεις νιτρικών 150 mg/l (με ανώτατο επιτρεπτό όριο τα 50 mg/l), ενώ είναι γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι τα περισσότερα περιστατικά μεθαιμοσφαιριναμίας (μείωση οξυγόνωσης στον εγκέφαλο που οδηγεί στο θάνατο) προκαλούνται από κατανάλωση φρεατίων υδάτων με συγκεντρώσεις νιτρικών πάνω από 100 mg/l. Επίσης, βρέθηκαν νιτρώδη 5,70 mg/l στην πλησιέστερη γεώτρηση (100 μ από τα όρια του χοιροτροφείου) με ανώτατο επιτρεπτό όριο το 0,5 mg/l και αμμωνιακά 11,8 mg/l με ανώτατο επιτρεπτό όριο το 0,5 mg/l. Επίσης το COD βρέθηκε μέχρι 133 mg/l, που υπερβαίνει ακόμα και τα επιτρεπτά όρια για διάθεση επεξεργασμένων αποβλήτων στο έδαφος (120 mg/l). Τα αποτελέσματα των αναλύσεων αυτών συσχετίστηκαν με την απόσταση δειγματοληψίας από τα όρια των εγκαταστάσεων της Creta farm, ενώ με τη βοήθεια αεροφωτογραφιών οροθετηθήκαν οι καλλιεργητικές εκτάσεις (ή άλλες δραστηριότητες), ώστε να διαφανεί η πηγή προέλευσης των ρύπων. Επίσης, η οξύτητα, η αγωγιμότητα και οι συγκεντρώσεις ορισμένων μετάλλων του εδάφους μειώνονται σε συνάρτηση με την απόσταση της θέσης δειγματοληψίας από τα όρια της χοιροτροφικής μονάδας (π.χ. το ph είναι 6,6 στα νότια όρια της μονάδας και 7,9 σε απόσταση 600 μ ανατολικά της μονάδας, αντίστοιχα η αγωγιμότητα αλλάζει από 2720μS/cm σε 530μS/cm). Επιβεβαιώνεται δηλαδή ότι το έδαφος πλησίον της μονάδας έχει αλλοιωθεί λόγω της οξύνισης που προκαλούν οι εναποθέσεις αμμωνιακών (με τη βροχή) και τούτο έμμεσα συμβάλλει στην απώλεια θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος (ασβεστίου, μαγνησίου, καλίου), καθώς και στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης των φυτών. Αποτέλεσμα είναι να θίγεται η οικονομία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Καταγγέλλουμε τις Δημόσιες αρχές (Δήμο Αρκαδίου, Νομαρχία Ρεθύμνου, Περιφέρεια Κρήτης, Επιθεώρηση Περιβάλλοντος) για την αδράνεια που επιδεικνύουν σε θέματα που άπτονται της Δημόσιας Υγείας, ιδιαίτερα, όταν είναι γνωστό από τη διεθνή βιβλιογραφία (με εκατοντάδες επιστημονικές αναφορές) ότι οι μεγάλες χοιροτροφικές μονάδες μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα υγείας στους περιοίκους, λόγω μη εφαρμογής του Ν. 2008/1/ΕΚ σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο ρύπανσης του συγκροτήματος Creta farm και ειδικότερα: α) του άρθρο 14, παράγραφος α (αναγκαία μέτρα που να εξασφαλίζουν ότι «ο φορέας εκμετάλλευσης τηρεί τους όρους της αδείας στην εγκατάσταση του») β) του άρθρου 13 παράγραφος 2α (επανεξέταση και αναπροσαρμογή των όρων αδείας ίδρυσης και λειτουργίας της μονάδας) γ) του άρθρου 15 (συμμετοχή του ενδιαφερόμενου κοινού στη διαδικασία αναπροσαρμογής των όρων αδείας) δ) του άρθρου 9, παράγραφος 3 (καθορισμός των οριακών τιμών εκπομπής για τις ρυπογόνες ουσίες, ιδίως εκείνες που αναγράφονται στο Παράρτημα ΙΙΙ και με βάση τις σχετικές οδηγίες της Γενικής Επιθεώρησης Υγείας του Υπουργείου Υγείας). Επειδή οι ανωτέρω πράξεις δόλιες παραλήψεις- προβλέπονται και τιμωρούνται, ζητούμε τον έλεγχο και την τιμωρία παντός υπευθύνου και δηλώνουμε παράσταση πολιτικής αγωγής για ηθική βλάβη.

6 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΕ ΤΡΑΜΠΟΥΚΙΣΜΟΥΣ ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Η CRETA FARM ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΟΛΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΟΧΗ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΕΧΩΔΕ ΟΙ «ΑΡΜΟΔΙΟΙ» ΦΟΡΕΙΣ ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΗΣ CRETA FARM Εκατονταπλάσιο όριο πάνω από το ισχύον «δώρο» από τη Νομαρχία και το ΥΠΕΧΩΔΕ ΣΚΑΝΔΑΛΟ: Τα λύματα της Creta Farm περνούν μέσα από τα πετρώματα και καταλήγουν στη θάλασσα Ένα από τα σημεία στα οποία στηρίζεται η μήνυση των κατοίκων του οικισμού Πρίνου είναι η διάθεση των επεξεργασμένων αποβλήτων της μονάδας εκτροφής της Creta Farm σε εδάφη τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση υδατοκορεσμού και σε ρηγματώδεις γεωλογικούς σχηματισμούς το οποίο αποτελεί παράβαση της Κ.Υ.Α. Ε1β2021/1965 για τη διάθεση των επεξεργασμένων αποβλήτων. Όταν αναφέρουμε πως ένα έδαφος ή πέτρωμα βρίσκεται σε κατάσταση υδατοκορεσμού, εννοούμε ότι στους πόρους του πετρώματος συγκρατείται νερό. Το σύνολο σχεδόν του νερού που περιέχεται στο έδαφος (υπόγειο νερό) και τροφοδοτεί τους υδροφορείς προέρχεται από τα επιφανειακά νερά (βροχόπτωση, χιόνι, ποταμοί, λίμνες, νερό τεχνητής άρδευσης κλπ.) μέσω της κατείσδυσης των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων ή της διήθησης των συγκεντρωμένων επιφανειακών υδάτων. Ο συντελεστής κατείσδυσης εκφράζει το ποσοστό του όγκου των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων που κατεισδύει εντός του εδάφους και εξαρτάται από το είδος των επιφανειακών εδαφικών σχηματισμών, την κλίση του ανάγλυφου του εδάφους, τη βλάστηση αλλά και τη χρονική κατανομή και ένταση των νερών της βροχής ή του όγκου των επιφανειακών νερών. Συνεπώς, όταν ένα έδαφος ή πέτρωμα είναι σε κατάσταση υδατοκορεσμού, τότε οποιαδήποτε ποσότητα νερού ή άλλου υγρού ξεπεράσει το ανώτατο όριο κορεσμού του σχηματισμού, ο υδροφόρος ορίζοντας υπερχειλίζει. Το ΙΓΜΕ επιβεβαιώνει την ύπαρξη ασβεστολιθικών πετρωμάτων Η απάντηση του ΙΓΜΕ στον καθηγητή του Πολυτεχνείου Αθηνών κο. Λιοδάκη για το είδος των γεωλογικών σχηματισμών της περιοχής στην οποία γίνεται η διάθεση των επεξεργασμένων αποβλήτων της Creta Farm, αλλά και από την περιγραφή των γεωλογικών σχηματισμών όπως περιγράφεται στο διαδικτυακό τόπο της Περιφέρειας Κρήτης, αναφέρουν πως στην περιοχή υπάρχουν ρηγματώδη εδάφη, η ύπαρξη των οποίων όπως προαναφέρθηκε αυξάνει την ικανότητα κατείσδυσης των επιφανειακών υδάτων στον υποκείμενο γεωλογικό σχηματισμό ο οποίος είναι ασβεστολιθικός. Τα λεγόμενα του ΙΓΜΕ επιβεβαιώνουν τις μαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής και των αεροφωτογραφιών των συλλόγων των κατοίκων που αναφέρουν την ύπαρξη «καταβόθρων». Συνεπώς όχι μόνο τα 320 κυβικά μέτρα επεξεργασμένων αποβλήτων επιβαρύνουν σημαντικά τα υπόγεια νερά της περιοχής, αλλά ακόμη και μικρότερες ποσότητες καθώς τα εδάφη της παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ικανότητα να επιτρέπουν στα επιφανειακά νερά να διέρχονται μέσα από αυτά. Οι τραμπούκοι της CRETA FARM απείλησαν τον Εισαγγελέα Σε συνεργασία με τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Ρεθύμνου έγινε αιφνιδιαστική επιτόπια έρευνα από τον ίδιο στις εγκαταστάσεις της Creta Farm. Στην είσοδο ο φύλακας δεν τον άφηνε να περάσει και τελικά όταν τον αφήσανε είχαν περάσει περίπου 20 λεπτά και αφού αναγκάστηκε να φωνάξει αστυνομική δύναμη. Όπως αναφέρει ο Δρ. Χ. Κιαγιάς, πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Γεροποτάμου Αρκαδίου, στη συνέχεια μετά από ένα μήνα καταθέσαμε νέα καταγγελία όπου τον κατευθύναμε εγγράφως που θα βρει μία τρύπα που είχαμε πληροφορίες ότι η Creta Farm έριχνε λύματα που κατέληγαν στη θάλασσα. Αυτή τη φορά όμως του εξηγήσαμε ότι αν είναι να τον καθυστερήσουν και πάλι τότε καλύτερα να μην πάει καθόλου. Τελικά πήγε αλλά και πάλι ο φύλακας δεν τον άφηνε να μπει μέσα. Όμως αυτή τη φορά ο φύλακας πήγε αυτόφωρο. Τελικά η τρύπα βρέθηκε και μάλιστα ήτανε κρυμμένη με φοινικόκλαδα, όμως δεν βρέθηκαν λύματα να πέφτουνε μέσα. Ωστόσο κάτι ήτανε και αυτό καθώς η Creta Farm αρνούνταν πεισματικά ότι εντός της μονάδας της υπήρχαν ρωγμές. Μάλιστα σε επιθεώρηση του ΚΕΠΠΕ 20 ημέρες νωρίτερα, βρέθηκε όλη η αρδευόμενη έκταση σε κατάσταση υδατοκορεσμού και λύματα σε 2-3 μέτρα απόσταση από την εν λόγω τρύπα. Από τα παραπάνω δεδομένα, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως η Creta Farm, παραβιάζει τις προϋποθέσεις της Κ.Υ.Α. Ε1β2021/1965 για τη διάθεση κατεργασμένων αποβλήτων. Η εταιρία παρά τις συνεχιζόμενες παραβάσεις σε όλους σχεδόν τους τομείς της ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, καλύπτεται σκανδαλωδώς από έναν κλοιό προστασίας από όλους τους φορείς της Πολιτείας, γεγονός που της επιτρέπει να είναι ο απόλυτος άρχοντας μιας ολόκληρης περιοχής, στην οποία οι «υπήκοοι» της δεν τολμούν να μιλήσουν. Ένα από τα πολλά παραδείγματα αυτής της συμπεριφοράς είναι και αυτό που ακολουθεί. Ενώ, σε όλη την Ελλάδα το όριο των επεξεργασμένων λυμάτων βιολογικού καθαρισμού που διατίθενται για άρδευση είναι 40 mg/lit BOD και 120 mg/lit COD, η Διεύθυνση Υγείας της Νομαρχίας Ρεθύμνης και το τμήμα ΠΕΧΩΔΕ της Περιφέρειας Κρήτης έχουν επιτρέψει από το 2000 στη μονάδα το όριο των mg/lit BOD και mg/lit COD! Αυτό κι αν είναι σκάνδαλο! Σπατάλη νερού με την ανοχή των αρμόδιων φορέων Σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της χοιροτροφικής μονάδας, αρκούν 320 κυβικά νερό ημερησίως για τη λειτουργία της. Στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται άνω των κυβικών ημερησίως ενώ γίνονται ενέργειες για την τροφοδότηση της με άλλα 480 κυβικά ημερησίως με αποφάσεις της ΔΕΥΑΑ, του Δήμου Αρκαδίου, της Νομαρχίας και της Διεύθυνσης Υδάτων της Περιφέρειας Κρήτης (λίγο πριν τις τελευταίες εκλογές). Έχοντας υπόψη τη μέχρι τώρα απαράδεκτη περιβαλλοντική συμπεριφορά που έχει επιδείξει η εταιρία, όπως για παράδειγμα με την εναπόθεση επί μία δεκαετία τεραστίων ποσοτήτων κοπρολάσπης μέσα στον υδροβιότοπο του Γεροποτάμου που κάλυπταν μία έκταση 10 στρεμμάτων, έχουμε το δικαίωμα να εικάσουμε ότι ο μοναδικός σκοπός για τον οποίο χρειάζονται τέτοιες ποσότητες νερού είναι η αραίωση των λυμάτων, πράγμα που απαγορεύεται ρητά από τη νομοθεσία. Απαλλαγή της εταιρίας από πρόστιμο της Πολεοδομίας!!! Βέβαια για στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής του Πρίνου, τα παραπάνω δεν προκαλούν καμία έκπληξη. Είναι άλλωστε κοινό μυστικό πως στα πλαίσια της πολιτικής εκφοβισμού που ασκεί η εταιρία, όποιος κάτοικος τολμήσει να καταγγείλει την Creta Farm, την επόμενη μέρα θα δεχθεί επίσκεψη από την Πολεοδομία. Μετά από καταγγελίες σε κατοίκους και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή στην Πολεοδομία Ρεθύμνης, με αποτέλεσμα την επιβολή προστίμων σε αυθαίρετες κατασκευές, ο Περιβαλλοντικός και Πολιτιστικός Σύλλογος της περιοχής προχώρησε επίσης σε καταγγελίες στην Πολεοδομία για τις αυθαίρετες κατασκευές της μονάδας. «Μετά την αγωγή που κατέθεσε, για να τους δείξουμε ότι δεν φοβόμαστε καταθέσαμε αίτηση να μετρηθούν τα αυθαίρετα τετραγωνικά της Creta Farm. Η απάντηση που πήραμε από την πολεοδομία ήρθε μετά από 10 μήνες, η οποία έλεγε λίγο πολύ, ότι τους δημιουργούμε πολλά προβλήματα με τέτοιες αιτήσεις, καθώς φορτώνουμε με υπερβολικό φόρτο την υπηρεσία. Μας απάντησαν λοιπόν εγγράφως, ότι δεν διαθέτουν τόσο προσωπικό, για να μετρήσουν τόσα τετραγωνικά και μέτρησαν μόνο της τελευταίας άδειας που όλα ήταν εντάξει», αναφέρει ο κ. Χαράλαμπος Κιαγιάς, καθηγητής, Α.Τ.Ε.Ι Κρήτης, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, Πρόεδρος Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αρκαδίου Γεροποτάμου. Τελικά, αναγκάστηκαν να προβούν στον έλεγχο των εγκαταστάσεων της εταιρίας, στην οποία βρέθηκαν περίπου τετραγωνικά μέτρα αυθαιρέτων. Με μία απόφαση της Περιφέρειας Κρήτης ένα πρόστιμο ύψους ευρώ μηδενίσθηκε, εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος. ΕΞΩΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΙΝΟΥ (Πρόεδρος: Ν. Τουρνάκης) Σχετικά με 1) την Εισήγηση της προϊσταμένης αρχής Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος της , 2) τις εκθέσεις αυτοψίας του Κλιμακίου Ελέγχου Περιβάλλοντος της (απόφαση Νομάρχη Αρ. Πρωτ. Οικ. Δ.Π. 7304/ ), 3) τα πρακτικά της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Ελέγχου Σταβλισμού Ζώων Πτηνών και Επιχειρήσεων Επεξεργασίας Ζωικών Προϊόντων της της Νομαρχιακής Αυτ/σης Ρεθύμνης Που αφορούν τη χοιροτροφική μονάδα Creta farm που βρίσκεται στην περιοχή Λατζιμά του Δ. Αρκαδίου στο Ν. Ρεθύμνης και των αποφάσεων που λαμβάνονται με βάση αυτές. Α. Όσον αφορά την εισήγηση του προϊσταμένου Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος για την ενημέρωση του Νομαρχιακού Συμβουλίου για το θέμα της της Ρύπανσης στο Λατζιμά την επισημαίνουμε: Η βιομηχανική χοιροτροφική μονάδα της Creta farm στο Λατζιμά του Ν. Ρεθύμνης είναι πολύ υψηλής δυναμικότητας (1800 χοιρομητέρες). Η εν λόγω βιομηχανία έχει υπερδιπλάσια δυναμικότητα αυτής που η κοινοτική οδηγία 2008/1/ΕΚ ορίζει ως υψηλά ρυπογόνο βιομηχανική δραστηριότητα (750 χοιρομητέρες) και επιβάλλει ειδικούς όρους λειτουργίας για την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης (Οδηγία 2008/ 1/ΕΚ, ΙPPC). Ποια άλλη βιομηχανική δραστηριότητα στο Λατζιμά εντάσσεται στις διατάξεις αυτής της νομοθεσίας; Με ποια λογική βάζετε στο ίδιο «τσουβάλι» τις δραστηριότητες ενός πρατηρίου καυσίμων, μιας βιοτεχνίας κατασκευής επίπλων ή ενός συνεργείου με αυτές ενός Μεγα-χοιροτροφείου; Τι σχέση έχουν (ποιοτικά και ποσοτικά) οι παραγόμενοι ρύποι ενός βιομηχανικού χοιροτροφείου παράγωγης χοίρων ετησίως με μια βιοτεχνία παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος; Μην αναζητάτε τις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις του Λατζιμά στο μυρμήγκι. Δείτε επιτέλους τον Ελέφαντα!!!.

7 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ 12 ΡΩΜΑ ΑΦΙΕ Εγκληματικό ψέμα σε βάρος της υγείας των παιδιών μας ΣΑΜΠΟΤΑΡΕΤΕ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ CRETA FARM Παραπλανητική η διαφήμιση για το παριζάκι «Εν Ελλάδι» «Δεν είναι μυστικό, είναι το ελαιόλαδο», είναι το κεντρικό μήνυμα της νέας καμπάνιας της Creta Farm για το παριζάκι «Εν Ελλάδι», τονίζοντας με κάθε τρόπο την καινοτομία του προϊόντος, μέσω της μέγιστης δυνατής υποκατάστασης του ζωικού λίπους με αγνό, παρθένο κρητικό ελαιόλαδο. Παρ όλο που οι καταναλωτές φαίνεται να πείθονται, καθώς μέσα σε 10 χρόνια η κρητική αλλαντοβιομηχανία κατάφερε να πλασαριστεί στις πρώτες θέσεις της αγοράς, από εκεί που είχε μερίδιο μόλις 1%, έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου αποκάλυψε πως δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα αλλαντικά, που πολλές φορές έχουν κριθεί ένοχα για την παιδική παχυσαρκία και καρδιαγγειακές παθήσεις. Δεν είναι μυστικό, προκαλέι παχυσαρκία Επιπλέον, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία, η οποία από το Δεκέμβριο του 2008 με σήμα της πιστοποιούσε ότι τα προϊόντα «Εν Ελλάδι Gourmet», ζαμπόν μπούτι και φιλέτο γαλοπούλα της Creta Farm συμβάλλουν στην προστασία της καρδιάς και στην πρόληψη καρδιακών παθήσεων, τον περασμένο Ιούνιο αποφάσισε να σταματήσει και η σχετική σήμανση αποσύρθηκε. Μάλιστα, σε επιστολή τους προς την εισηγμένη αλλαντοβιομηχανία, υποστηρίζουν ότι δεν διαθέτουν τους μηχανισμούς ελέγχου για τα συγκεκριμένα τρόφιμα. Στην ίδια κατεύθυνση, και η Παιδιατρική Εταιρία ήρε (στις 9 /11/2009) την εμπιστοσύνη προς την αλλαντοβιομηχανία, επίσης ζητώντας να μη χρησιμοποιείται το όνομά της στα διαφημιστικά σποτ. Προς την CRETA FARM Υπ όψιν κ. Ν. Σανιδά Κύριε Σανιδά, Σας γνωρίζουμε ότι το Δ.Σ. της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας (Ε.Π.Ε.) στη συνεδρίαση του την 06/11/09, επανεκτιμώντας το όλο θέμα και δεδομένου ότι δε διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου των πιστοποιούμενων προϊόντων, ούτε τον τρόπο προβολής, δε δεχόμαστε να χρησιμοποιείται στο εξής (06/11/09) η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία και το όνομα του Προέδρου για την προώθηση τ ων προϊόντων. Ο Πρόεδρος Α. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Η Γεν. Γραμματέας Ε. ΚΟΚΚΟΡΗ Από την πλευρά της η Creta Farm, αντιδρώντας, έστειλε εξώδικο στην Καρδιολογική Εταιρία. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που η αλλαντοβιομηχανία βρίσκεται σε διαμάχη (δικαστική και εξωδικαστική) για την εν λόγω πατέντα. Όπως φαίνεται από τους εργαστηριακούς ελέγχους που διεξήγαγε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το κατά τα άλλα υγιεινό παριζάκι της εταιρίας έχει τελικά περισσότερα λιπαρά από τα υπόλοιπα και, φυσικά, πολλές παραπάνω θερμίδες. θερμίδες Συνεχίζοντας το χορό των μηνύσεμηνύσε ων, η Creta Farm, άσκησε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση σε καθηγητή του Αριστοτέλειου ΠανεπιΠανεπι στημίου ΘεσσαλονίΘεσσαλονί κης. Βασιζόμενος στα στοιχεία της έρευνας του ΠανεΠανε πιστημίου, αλλά και σε δικά του στοιχεία, ο κ. Λιοδάκης, κατήγγειλε στον Εισαγγελέα ΠλημμελειΠλημμελει οδικών Αθηνών την παραπλαπαραπλα νητική διαφήμιση προϊόντος της εταιρίας που αφορά τα παιδιά. Ενώπιον του κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών ΑΝΑΦΟΡΑ στις 15/3/2010 του Λιοδάκη Στυλιανού του Εμμανουήλ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΩΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ Προσφάτως διαπίστωσα ότι η εταιρεία ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ διαφημίζει τα αλλαντικά προϊόντα της σε εφημερίδες και μέσα μαζικής ενημέρωσης (τηλεόραση, internet κλπ.) υποστηρίζοντας ακροφυγώς ότι ενδείκνυνται προς κατανάλωση από μικρά παιδιά δια της φράσεως «Τώρα η Μαμά ΞΕΡΕΙ!». Σε υποστήριξη της παραπλανητικής αυτής διαφήμισής της, επικαλείται στο επίμαχο δημοσίευμα, τις δήθεν επιστημονικές απόψεις του κ. Ανδρέα Κωνσταντόπουλου που υπογράφει ως καθηγητής Παιδιατρικής παραποιώντας τον τίτλο του (για να κάνει σπουδαία την άποψή του), αφού από τις δεν είναι ενεργός καθηγητής, αλλά συνταξιούχος ομότιμος καθηγητής. Το δημοσίευμα αυτό αποτελεί μέρος της συνέντευξης τύπου που διοργάνωσε η ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ σε συνεργασία με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, πρόεδρος της οποίας είναι ο κ. Κωνσταντόπουλος, στην Αίγλη Ζαππείου την Στο σημείο λοιπόν αυτό θέτω ως μέρος της παρούσης αναφοράς μου το επίμαχο δημοσίευμα με την ελεγχόμενη άποψη, του ομότιμου καθηγητή κ. Κων Κωνσταντόπουλου και κατ επέκταση της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας που έχει ως εξής: Ειδικότερα στο δημοσίευμα αυτό ο κ. Κωνσταντόπουλος διαφημίζει αλλαντικά της ΚΡΕΤΑΦΑΡΜ και συνι συνιστά ανεπιφύλακτα ως ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ και ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ Ε ΤΑ Ι Ρ Ε Ι Α Σ ν α ενταχθούν άφοβα στο διαιτολόγιο των μικρών παιδιών μας για την πρόληψη της παχυσαρκίας. Όμως η προτροπή αυτή είναι παραπλα παραπλανητική με βάση τις εξής διαπιστώσεις: Τα αλλαντικά γενικώς είναι γνωστό ότι προκαλούν παχυσαρκία. Επιπλέον, είναι ανακριβές ότι στο συγκεκριμένο προϊόν της ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ (που εικονίζεται στην ελεγχόμενη διαφήμιση με πτερά να πετάει) αντικαταστάθηκε το ζωικό λίπος από ελαιόλαδο, αφού ακόμη και στην ετικέτα του εν λόγω προϊόντος, αναγράφεται ότι περιέχει ζωικό λίπος (3,1%) και ελαιόλαδο (10%), ενώ σε άλλα αλλαντικά (που υποτίθεται ότι δεν ενδείκνυται με βάση την διαφήμιση αυτή για τα παιδιά) η περιεκτικότητα σε ζωικό λίπος που αναφέρεται στην ετικέτα είναι 3%. Η ανακρίβεια αυτή επαληθεύεται και από τη θερμογόνο δύναμη του διαφημιζόμενου από την ελληνική παιδιατρική εταιρεία προϊόντος (194,3 kcal/100 g έναντι 103 kcal/100 g ανταγωνιστικού προϊόντος). Ως εκ τούτου η άποψη αυτή εκτός από ανυπόστατη, προκαλεί και αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος άλλων κατασκευαστών αλλαντικών. Όπως προκύπτει και από την ετικέτα, το διαφημιζόμενο από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία προϊόν, περιέχει και πολλές πρόσθετες ουσίες (όπως αντιοξειδωτικά, συντηρητικά, χρωστικές, ενισχυτικά γεύσης κλπ.). Το κακό με τα πρόσθετα τροφίμων είναι ότι η πιθανή επιβλαβής δράση τους στην υγεία μας διαφαίνεται μετά από μακροχρόνια χρήση τους, οπότε και αποσύρονται. Ούτε γνωρίζουμε με βεβαιότητα τις συνέπειες της χρόνιας άθροισης τους στον οργανισμό μας, ούτε τη συνεργική τους δράση με τα πρόσθετα άλλων τροφίμων. Για παράδειγμα το νιτρώδες νάτριο (Ε250) και γλουταμινικό μονονάτριο (Ε621) που αναγράφονται στην ετικέτα του επίμαχου προϊόντος της ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ ελέγχονται ως επιβλαβή για την υγεία μας. Παραθέτουμε απόσπασμα από τον Οδηγό Του Υπουργείου Υγείας για τα πρόσθετα τροφίμων: «Νιτρώδες νάτριο: α) τα νιτρώδη αντιδρούν με την αιμογλοβίνη του αίματος και εμποδίζουν τη μεταφορά του οξυγόνου στον οργανισμό. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται μεθαιμογλοβιναιμία. Η χρήση νιτρωδών απαγορεύεται στις βρεφικές τροφές, επειδή στο βρεφικό οργανισμό επικρατούν συνθήκες που ευνοούν την πρόκληση μεθαιμογλοβιναιμίας. (β)τα νιτρώδη είναι δυνατόν να αντιδράσουν με δευτεροταγείς και τριτοταγείς αμίνες με αποτέλεσμα τη δημιουργία νιτροζαμινών που θεωρούνται δυνητικά καρκινογόνα. Ως εκ τούτου η υπερβολική κατανάλωση τροφών που περιέχουν μεγάλα ποσοστά νιτρωδών δεν συστήνεται». «Γλουταμινικό μονάτριο: όταν λαμβάνεται σε λογικές δόσεις και στις ποσότητες που επιτρέπεται να χρησιμοποιείται στα τρόφιμα δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας. Περάματα στα ζώα έδειξαν ότι σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκληθούν διαταραχές στα κύτταρα του εγκεφάλου». Κατόπιν τούτων είναι ανεδαφικό να συστήνεται από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία αλλαντικό για την υγιεινή διατροφή των παιδιών μας. Είναι γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι στις βιομηχανικές χοιροτροφικές μονάδες γίνεται χρήση πρόσθετων διατροφής χοίρων για την αύξηση της παραγομένου κρέατος (με αντίστοιχη μείωση του λίπους) και ότι μερικές από τις ουσίες αυτές είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για τον άνθρωπο (π.χ. ορμόνες, αντιβιοτικά, χρώμιο, αρσενικό, ψευδάργυρος). Πιθανόν, οι ουσίες αυτές, σε κάποιο ποσοστό να περνούν στα αλλαντικά και άρα ένας επιστήμονας δεν μπορεί να προτείνει την κατανάλωσή τους (και ιδίως παιδίατρος), χωρίς να αποδεικνύει με μελέτες και μετρήσεις την άποψή του. Ομοίως, χωρίς πλήρη χημικά αναλυτικά δεδομένα, χωρίς συγκριτική μελέτη με ανταγωνιστικά προϊόντα και βιβλιογραφική κάλυψη, διαφημίζεται από τον κ. Κωνσταντόπουλο και κατ επέκταση από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία ένα συγκεκριμένο προϊόν της ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ με ισχυρισμούς που για όλα τα ανωτέρω εκτιμώ ότι ελέγχονται ως παραπλανητικοί. Επειδή οι ανωτέρω πράξεις ελέγχονται και τιμωρούνται ζητώ την έρευνα του θέματος για την απόδοση ποινικών ευθυνών, καθώς η προστασία του Περιβάλλοντος και της Δημόσιας Υγείας κατά το Σύνταγμα αποτελεί υποχρέωση κάθε ενεργού πολίτη, πολύ περισσότερο του επιστημονικού κόσμου. Δηλώνω παράσταση πολιτικής αγωγής για ηθική βλάβη και προτείνω ως μάρτυρες, τους: Θ. Καρπάθιος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής, Διευθυντής Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Κ. Τζιά, Καθηγήτρια Χημείας Τροφίμων, Ε.Μ.Π. Δ. Μπακιρτζής, Διδάκτωρ Αναλυτικής Χημείας, Λέκτορας πανεπιστημίου Ulster UK. Π. Ταούκης, Αναπλ. Καθηγητής Χημείας Τροφίμων, Ε.Μ.Π. Μ. Μανωλαράκης, Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων Τεχνολόγων Διατροφής. Α. Αβραμίδης, Μηχανολόγος Μηχανικός. 13

8 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΡΩΜΑ ΑΦΙΕ Η CRETA FARM «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ» ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Λίπασμα ή εδαφοβελτιωτικό; Ιδού η απορία Η παραπλάνηση των καταναλωτών και των αρμόδιων φορέων δεν έχει τέλος και φτάνει ακόμα και στην παρουσίαση οργανικού λιπάσματος, που παρά τις διαβεβαιώσεις της εταιρίας, παραβίαζε για άλλη μια φορά τις προδιαγραφές. Στις 12 Φεβρουαρίου 2009 η creta farm παρουσίασε στα ΜΜΕ της Κρητης το νέο προϊόν το οποίο ονόμασε KRETA FERT, ένα οργανικό λίπασμα για το οποίο έλεγε ότι «δεν θα επιφέρει επιβάρυνση του υδροφόρου ορίζοντα μιας που το λίπασμα δεν εκπλύνει επιβαρυντικές ουσίες για το νερό». Επίσης έλεγε ότι αρκετά οπωροκηπευτικά ανέπτυξαν ιδιαίτερη πρωιμότητα σε πείραμα που πραγματοποιήθηκε και πιο συγκεκριμένα "...τα μαρούλια ήταν έτοιμα 10 ημέρες νωρίτερα από τη κανονική διάρκεια ωρίμανσης". Αντί αυτών των εντυπωσιακών αποτελεσμάτων όταν δείγμα από το προϊόν εξετάστηκε από το γενικό χημείο του κράτους (κοινά αποδεκτό εργαστήριο) αποδείχτηκε ότι περιέχει ψευδάργυρο (Zn) mg/ kg προϊόντος με υγρασία 19.9 %, δηλαδή mg/ kg ξηρού. Συνεπώς, είναι έξω από τις προδιαγραφές που ορίζει η νομοθεσία σχετικά με τα προϊόντα compost (ανώτατο επιτρεπτό όριο για τον ψευδάργυρο mg/ kg ξηρού βάρους). Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ CRETA FARM ΦΤΑΝΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Το θέμα της creta farm τον τελευταίο καιρό έχει πάρει μεγάλη έκταση και γι αυτό το λόγο βουλευτές και ευρωβουλευτές έχουν καταθέσει ερωτήσεις, χωρίς βέβαια να έχουν λάβει απαντήσεις. Ερώτηση των βουλευτών του Συνασπισμού κ. Μιχάλη Κριτσωτάκη και Βασίλη Μουλόπουλο στις 23/2/2010 και αισθητική αξία, επειδή στην περιοχή βρίσκεται ο οικισμός του Πρίνου με περισσότερους από 500 κατοίκους και πολλές τουριστικές μονάδες, επειδή πρέπει επιτέλους να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την εξελισσόμενη περιβαλλοντική καταστροφή και την ομηρία των κατοίκων και επειδή κάθε εταιρία ή βιομηχανία πρέπει να λειτουργεί σε αρμονία τόσο με τη φύση, όσο και με τις τοπικές κοινωνίες Προς τους κ.κ. Υπουργούς Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Ο πήχης της περιβαλλοντικής προστασίας μας είναι ανύπαρκτος Η κομποστοποίηση των στερεών αποβλήτων ενός βιομηχανικού χοιροτροφείου ασφαλώς δίνει κάποια διέξοδο στα τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργεί. Όμως, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν ο κ. Τουρνάκης, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πρίνου και ο δρ. Κιαγιάς, πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Γεροποτάμου Αρκαδίου, «Παρακολουθήσαμε τα δελτία τύπου της CRETA FARM από τις 12 Φεβρουαρίου (Ρεπορτάζ AgoraTV - Παγκρήτια τηλεόραση , PRgr , Αγώνα της Κρήτης , Goodnet.gr ), «ΝΟΜΙΜΗ» ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ Η CRETA FARM όπου ο διευθυντής του ΜΑΙΧ κ. Νικολαίδης και ο επιστημονικός συνεργάτης του κ. Σταματάκης με πλήρη βεβαιότητα ανακοίνωσαν ότι το προϊόν κομποστοποίησης Creta Fert (κατόπιν σχολαστικών πειραματικών δοκιμασιών σε τομάτα) είναι πλήρες και άριστο λίπασμα, καλύτερο από τα ανόργανα λιπάσματα. Ωστόσο, διαβάζουμε σε πρόσφατο φύλλο των Ρεθεμνιώτικων Νέων της 22/ με τίτλο «ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ ΧΟΙΡΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΙ Η CRETA FARM», ότι το προϊόν Creta fert ελέγχεται από το ΜΑΙΧ ως προς την αποτελεσματικότητα του σε καλλιέργειες τομάτας και ελιάς, με βάση ένα ερευνητικό πρόγραμμα που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2008 και ολοκληρώνεται το 2010». Τι να πιστέψουμε το πρώτο ή το δεύτερο σενάριο; Δηλαδή, το προϊόν Creta fert είναι άριστο λίπασμα ή τώρα το ψάχνουμε; Και αν ισχύει το πρώτο μετά βεβαιότητας, γιατί κάνουμε το δεύτερο; Και αν ισχύει το δεύτερο, πώς παράγουμε και πουλάμε ένα προϊόν ως λίπασμα, χωρίς να γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά του; Αν στα παραπάνω προσθέσουμε και τις θέσεις του τμήματος αδειοδότητησης λιπασμάτων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (κ. Φωτιάδου) και ΚΕΠΠΥΕΛ Ρεθύμνου (κ. Καλιτσουνάκη), ότι δηλαδή το προϊόν creta fert δεν έχει άδεια κυκλοφορίας ως λίπασμα, ούτε είναι λίπασμα, αλλά εδαφοβελτιωτικό, τότε δημιουργείται η πλήρης σύγχυση. Υπό τις συνθήκες αυτές, φοβάμαι, ότι ο πήχης που απαγγέλλεται η Creta farm ότι ύψωσε στα ουράνια για την περιβαλλοντική προστασία μας είναι πολύ χαμηλός απλώς θολώνει το τοπίο. ΘΕΜΑ: «Κίνδυνο για την υγεία των κατοίκων του Δ.Δ. Πρίνου αποτελεί η εκτεταμένη ρύπανση και μόλυνση της περιοχής» Το Δημοτικό Διαμέρισμα Πρίνου του Δήμου Αρκαδίου συγκροτούν δύο οικισμοί ο Πρίνος και η Σκαλέτα. Στην περιοχή, πέρα από την έλλειψη αποχετευτικού δικτύου, την ανεξέλεγκτη οικοδομική & τουριστική ανάπτυξη της παράκτιας ζώνης, λειτουργούν, παράλληλα με μία παιδική κατασκήνωση, όμορα σε αρχαιολογική ζώνη και NATURA 2000 αλλά και εντός Μονίμου καταφυγίου Άγριας ζωής, επιχειρήσεις όπως: το εργοστάσιο Κιτρένωσης, ένα πυρηνελουργείο, δύο λατομεία, και το εργοστάσιο της CRETA FARM με μονάδα εκτροφής χοίρων. Αποτέλεσμα της επιχειρηματικής αυτής δραστηριότητας είναι η εκτεταμένη ρύπανση και μόλυνση της περιοχής (αέρα, στεριά και θάλασσα) η οποία επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα πρόσφατης επιτόπιας έρευνας του Ινστιτούτου «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» σε συνεργασία με το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του Ε.Μ.Π. και από μικροβιολογική ανάλυση που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Κρήτης (Σχολή Επιστημών Υγείας). Οι κάτοικοι της περιοχής ανησυχούν ιδιαίτερα για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την αναπόφευκτη δραματική επιβάρυνση του περιβάλλοντος, θεωρούν ως «κύρια πηγή του κακού» τη μονάδα εκτροφής χοίρων της CRETA FARM και καταγγέλλουν μεταξύ άλλων ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση: έλαβε την άδεια της καταθέτοντας στις υπηρεσίες, ανακριβή και ελλιπή στοιχεία σε ότι αφορά τις αποστάσεις της μονάδας από την ακτή λουομένων, τις ξενοδοχειακές μονάδες και τον οικισμό του Πρίνου (ν2000/95) αλλά και σε ότι αφορά το υπέδαφος. στη ΜΠΕ επίσης αναφέρει ότι της αρκούν 320 κυβικά νερό ημερησίως ενώ στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί άνω των 1200 κυβικών ημερησίως και προσπαθεί να τροφοδοτηθεί με άλλα 480 κυβικά ημερησίως. σύμφωνα με την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας της, έχει δυναμικότητα 1800 χοιρομητέρων, ενώ με βάση τα πραγματικά στοιχεία (αποστάσεις κλπ) έπρεπε η άδεια να είναι για πολύ λιγότερες. η ετήσια παραγωγή της φτάνει περίπου τους χοίρους (συνυπολογιζομένου του δυναμικού της ΤΕΤΟ-ΦΑΡΜΑ). τα λύματα μίας τέτοιας μονάδας που λειτουργεί σε έκταση μόλις 200 στρεμμάτων, αντιστοιχούν σε αστικά λύματα περίπου κατοίκων! Επειδή είναι επικίνδυνη για τη Δημόσια Υγεία η λειτουργία μιας χοιροτροφικής μονάδας τέτοιας δυναμικότητας δίπλα στον οικισμό του Πρίνου (1012 μέτρα) και σε λουόμενους (788 μέτρα), επειδή η θαλάσσια περιοχή ανήκει στο πεδίο των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000 για την προστασία της χελώνας Caretta Caretta και της φώκιας Monachus Monachus και είναι μεγάλου τουριστικού ενδιαφέροντος καθώς συνδυάζει την οικολογική σπουδαιότητα με την αρχαιολογική, ιστορική Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί 1.Θα προχωρήσετε σε διερεύνηση των καταγγελιών σχετικά με τη χορήγηση άδειας λειτουργίας, αποστάσεις - υπέδαφος, τις εντάξεις σε αναπτυξιακά προγράμματα, τη σύννομη λειτουργία της μονάδας αυτής καθώς και τις άλλες καταγγελίες (αναλυτικά οι καταγγελίες στην από αναφορά μας); 2.Τι μέτρα θα λάβετε ώστε να σταματήσουν να εισρέουν εντός της χοιροτροφικής μονάδας μεγαλύτερες ποσότητες υδάτων από αυτές που προβλέπει η ΜΠΕ καθώς επίσης και να αλλάξει η διάταξη της Περιφέρειας Κρήτης που προβλέπει γεώτρηση στην περιοχή με σκοπό την κάλυψη αναγκών ύδρευσης ζώων; 3.Θα επανεξετάσετε τις διατάξεις του ν.3698/2008 «ρυθμίσεις θεμάτων κτηνοτροφίας» και ιδιαίτερα το άρθρο 6 που όπως καταγγέλλεται είναι φωτογραφική διάταξη και ουσιαστικά επιχειρεί να νομιμοποιήσει την αυθαιρεσία βάζοντας μάλιστα σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία; 4.Τι μέτρα θα λάβει η Κυβέρνηση ώστε ο κρατικός μηχανισμός επιτέλους να ενεργεί με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και όχι την εξυπηρέτηση των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων; 5.Με ποιο τρόπο θα συμβάλλετε στην εξάλειψη του φαινομένου τρομοκράτησης των πολιτών που αγωνίζονται για τα αυτονόητα, που δε θέλουν να ντρέπονται για τη γη που θα παραδώσουν στα παιδιά τους;

9 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ 16 Παραβιάζεται η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, παρόλα αυτά το ελληνικό κράτος εκδίδει νόμο που νομιμοποιεί την αυθαιρεσία!! Παραβιάζεται κατάφωρα η Ευρωπαϊκή οδηγία 1/2008 του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου η οποία λέει ξεκάθαρα ότι χοιροτροφικές μονάδες με δυναμικότητα άνω των 750 χοιρομητέρων ανά τακτά χρονικά διαστήματα πρέπει να επανεξετάζονται οι όροι των αδειών τους ειδικά μάλιστα όταν δημιουργούνται προβλήματα από τη λειτουργία της. Όμως επειδή από την επανεξέταση θα έπρεπε να τηρηθούν οι αποστάσεις ασφαλείας τέτοιων μονάδων από οικισμό και ακτή λουομένων το ελληνικό κράτος κάνει τα στραβά μάτια για να μην βρεθεί στη δύσκολη θέση να κλείσει την εν λόγω μονάδα. Αντιθέτως μάλιστα το ελληνικό κράτος εξέδωσε το νόμο 3698/2008 που ουσιαστικά επιχειρεί να νομιμοποιήσει την αυθαιρεσία και την υφαρπαγή ψευδών βεβαιώσεων στην οποία προέβη η Creta Farm το έτος 2000 όταν και έλαβε με τα ψευδή στοιχεία τα οποία κατάθεσε την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας της, ενώ και το πνεύμα του ίδιου του νόμου έρχεται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή οδηγία 1/2008. Επίσης παραβιάζονται η ευρωπαϊκή οδηγία 1/2008 καθώς και η ευρωπαϊκή οδηγία 2003/4/ ΕΚ όσον αφορά τις εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων της Creta Farm με ημερομηνίες 4/6/2009 και 28/6/2007 και αριθμούς πρωτοκόλλων 3620 και 2615 αντίστοιχα καθώς όχι μόνο δεν έχει γίνει δημοσιοποίηση των αντίστοιχων Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και έκφραση άποψης από το ενδιαφερόμενο κοινό, αλλά δεν χορηγούν καν τις Μ.Π.Ε της μονάδας, ισχυριζόμενοι ότι αποτελούν βιομηχανικά μυστικά και πνευματική ιδιοκτησία των μελετητών. Ερώτηση Μιχάλη Τρεμόπουλου στις 3/5/2010 Θέμα: Ρύπανση υπεδάφους και θάλασσας σε προστατευόμενη περιοχή από χοιροτροφική μονάδα Για το θέμα έχει κάνει αναφορά το δίκτυο οικολογικών οργανώσεων Οικοκρήτη στην οποία μεταξύ άλλων καταγγέλλεται πως η συγκέντρωση των επεξεργασμένων λυμάτων του βιολογικού καθαρισμού που διατίθενται για άρδευση είναι υπερβολικά υψηλή, πως η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων με βάση την οποία λειτουργεί η εγκατάσταση λανθασμένα αναφέρει πως η περιοχή είναι κατάλληλη για τη διάθεση επεξεργασμένων λυμάτων, πως η μονάδα καταναλώνει πολλαπλάσια ποσότητα υδάτων από την προβλεπόμενη στη ΜΠΕ. Σημειώνεται πως η εταιρία διαθέτει πιστοποίηση ISO 14001:2004 για την περιβαλλοντική διαχείριση. Ερωτάται η Επιτροπή: Γίνεται επανεξέταση των όρων των αδειών της χοιροτροφικής μονάδας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην οδηγία 2008/1; Έχει γίνει δημοσιοποίηση των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων της μονάδας ώστε να είναι δυνατή η έκφραση άποψης ή ένστασης από το ενδιαφερόμενο κοινό, σύμφωνα με τις οδηγίες 2008/1 και 2003/4; Τηρούνται τα καθορισμένα όρια για τις εκπομπές αμμωνίας της συγκεκριμένης μονάδας; ΤΟ ΠΑΚΟΕ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ Τα 32 χρόνια ενασχόλησης του ΠΑΚΟΕ με θέματα που αφορούν το περιβάλλον και την προστασία του καταναλωτή του επιβάλουν να ερευνήσει την περίπτωση της Creta Farm. Στηριζόμενο στη δικιά του έρευνα που θα πραγματοποιήσει, αλλά και αξιοποιώντας τις προϋπάρχουσες έρευνες και μελέτες, θα καταλήξει σε ένα ανεξάρτητο συμπέρασμα και στη συνέχεια θα προβεί στις κατάλληλες νομικές ενέργειες απαιτώντας από το κράτος να εφαρμόσει τους νομούς του έτσι ώστε να προστατευτεί το περιβάλλον και η δημόσια υγεία. Το ΠΑΚΟΕ σας προτρέπει την άλλη φορά που θα δείτε στα ψυγεία του super market ένα προϊόν της CRETA FARM να μην το δείτε ως ένα πιθανώς νόστιμο προϊόν, αλλά ως ένα προϊόν που παράγεται από μια εταιρία που αποδεδειγμένα καταστρέφει το περιβάλλον και θέτει σε κίνδυνο την υγεία των περιοίκων και να σκεφτείτε πάρα πολύ πριν το αγοράσετε, ότι παραπλανούν και σας ακόμα, αναγράφοντας στη συσκευασία ότι ελαττώνει την παιδική παχυσαρκία. ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΚΟΕ Υπεύθυνος έκδοσης Παναγιώτης Χριστοδουλάκης Σύνταξη και επιμέλεια κειμένων Κώστας Παλιούρας Ηλίας Σοφικίτης Σοφία Βεντουράκη Τεύχος 40 (16σέλιδο ένθετο) Νοέμβριος 2010 Αγ. Σπυρίδωνος 9, Παγκράτι Τηλ.: , fax: www. pakoe.gr