Μέτρα συγκέντρωσης και ανισοκατανομής μεγέθους. Στατική Συγκέντρωση

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μέτρα συγκέντρωσης και ανισοκατανομής μεγέθους. Στατική Συγκέντρωση"

Μελίτη Ανδρέου
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μέτρα συγκέντρωσης και ανισοκατανομής μεγέθους Στατική Συγκέντρωση Τα μέτρα συγκέντρωσης:. Προσδιορίζουν στοιχεία της κατανομής μεγέθους των επιχειρήσεων σε έναν κλάδο.. Αποτυπώνουν σε κάποιο βαθμό την δύναμη αγοράς που μπορεί να επηρεάζει τους παράγοντες της συμπεριφοράς και απόδοσης Έχει χρησιμοποιηθεί για την μέτρηση της συγκέντρωσης ένας σημαντικός αριθμός δεικτών. Γενικά οι δείκτες συγκέντρωσης πρέπει να είναι αντικειμενικοί, δηλαδή να χαρακτηρίζονται από τις παρακάτω ιδιότητες:. Η αύξηση του μεριδίου αγοράς μιας επιχείρησης του κλάδου πρέπει να οδηγεί σε αύξηση της τιμής του δείκτη συγκέντρωσης. Η αύξηση του μεριδίου αγοράς μιας επιχείρησης του κλάδου που συνοδεύεται από μείωση μεριδίου της αγοράς μιας μικρότερης (σε όρους μεριδίου αγοράς) πρέπει να οδηγεί σε αύξηση της τιμής του δείκτη συγκέντρωσης. Η είσοδος μιας νέας επιχείρησης μικρού μεγέθους πρέπει να οδηγεί σε μείωση της τιμής του δείκτη συγκέντρωσης v. Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις πρέπει να οδηγούν σε αύξηση της τιμής του δείκτη συγκέντρωσης Δείκτες Συγκέντρωσης Ο δείκτης CRk ορίζεται ως: k CRk 1 όπου είναι το μερίδιο της -στής επιχείρησης του κλάδου. Δηλαδή αθροίζονται τα μερίδια αγοράς των k μεγαλύτερων επιχειρήσεων μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου. Η τιμή ίση με 1 αντιστοιχεί σε μονοπώλιο. Τιμές που τείνουν προς το k αντιστοιχούν σε έντονα ανταγωνιστικούς κλάδους. Η τιμή

2 του επιλέγεται μάλλον αυθαίρετα. Συνήθως k 3,4,5. Ο συγκεκριμένος δείκτης έχει περισσότερη ερμηνευτική δύναμη σε διακλαδικές συγκρίσεις. Ο δείκτης H - Herfdahl ορίζεται ως: 2 0 H 1 1 Αθροίζονται τα τετράγωνα των μεριδίων αγοράς όλων των επιχειρήσεων του κλάδου. Η ακραία τιμή 1 αντιστοιχεί σε μονοπώλιο. Είναι αντικειμενικός δείκτης αλλά απαιτεί πληροφορίες για το σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου. Στην περίπτωση της τέλειας ισοκατανομής η τιμή του δείκτη είναι ίση με 1. Ο δείκτης E-Εντροπίας ορίζεται ως: 1 l l l Η τιμή 0 αντιστοιχεί σε μονοπώλιο ενώ η τιμή ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά. l σε κλάδους με πολύ έντονα Δείκτες Ανισοκατανομής Ο δείκτης G - G ορίζεται ως: G όπου η σχετική θέση της επιχείρησης στην κατάταξη κατά φθίνουσα τάξη μεγέθους. Η τιμή 0 αντιστοιχεί σε πλήρη ισοκατανομή μεγεθών ενώ η τιμή 1 σε πλήρη ανισοκατανομή (οιονεί-μονοπώλιο). Ο συντελεστής μεταβλητικότητας CV ορίζεται ως: CV όπου είναι το μέσο μερίδιο αγοράς των επιχειρήσεων του κλάδου. Οι ακραίες τιμές αντιστοιχούν στις ίδιες περιπτώσεις με τον συντελεστή G. Ο δείκτης της λογαριθμικής διακύμανσης LV ορίζεται ως:

3 2 1 0 LV l 1 Η τιμή αντιστοιχεί σε μονοπώλιο ενώ η τιμή 0 σε κλάδους που το μερίδιο αγοράς κάθε επιχείρησης τείνει στο 1. Δυναμική Συγκέντρωση Για να αποτυπωθεί από την μια η παρούσα κατάσταση της συγκέντρωσης ενός κλάδου ενώ από την άλλη η όποια δυναμική της, χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά ο δείκτης συσχέτισης των σχετικών μεγεθών (μεριδίων αγοράς) R στην αρχή και το τέλος της περιόδου, και ο συντελεστής σταθερότητας (Β) που ορίζονται ως: R, E Cov 1 o Corr 1, B Όπου οι δείκτες 0 και 1 υποδηλώνουν την αρχή και το τέλος της περιόδου αντίστοιχα. Οι συνδυασμοί τιμών των R και Β δημιουργούν την παρακάτω τυπολογία: Τιμή R Τιμή B Ερμηνεία >0.9 >1 Οι μεγάλες επιχειρήσεις αυξάνουν ταχύτερα από τις μικρές τα μερίδια αγοράς τους και παρατηρείται σχετική σταθερότητα : υποδεικνύεται μείωση του ανταγωνισμού >0.9 =1 Σταθερότητα της κατανομής μεριδίων αγοράς. Κυριαρχούν οι μεγάλες επιχειρήσεις που δεν αποκτούν (χάνουν) μερίδια από (προς) τις μικρές >0.9 <1 Σταθερότητα της κατανομής μεριδίων αγοράς αλλά η συγκέντρωση μειώνεται: οι μικρές επιχειρήσεις αποκτούν μερίδια αγοράς σε βάρος των μεγάλων

4 <0.9 >1 Αλλαγές στις μεγάλες επιχειρήσεις: μικρές επιχειρήσεις γίνονται μεγάλες και οι μεγάλες επιχειρήσεις γίνονται μικρές: ευνοϊκές συνθήκες ανταγωνισμού παρά την αύξηση της συγκέντρωσης <0.9 =1 Ευνοϊκές συνθήκες ανταγωνισμού και η συγκέντρωση δεν αυξάνεται <0.9 <1 Οι πλέον ευνοϊκές συνθήκες ανταγωνισμού. Οι μικρές επιχειρήσεις αυξάνονται σε βάρος των μεγάλων κι έτσι στο τέλος της περιόδου οι μεγάλες είναι μικρότερες από την αρχή της περιόδου και άρα η συγκέντρωση έχει μειωθεί. Μέτρηση συγκέντρωσης Ένας σημαντικός αριθμός εμπειρικών εργασιών αποδεικνύουν ότι υπάρχει κάποιο οριακό σημείο συγκέντρωσης πέρα από το οποίο η αύξηση της τελευταίας αυξάνει τα κέρδη της επιχείρησης1. Οι Bradburd ad Over (1982) βρήκαν πως αυτό το σημείο συγκέντρωσης εξαρτάται από την τάση της συγκέντρωσης. Μέτρηση άλλων μεταβλητών Εμπόδια εισόδου: (α) Τεχνολογία παραγωγής, διαθεσιμότητα πρώτων υλών, πρακτικές καταναλωτών, θεσμικό περιβάλλον Υποκειμενική κρίση Υψηλά, Μέσα, Χαμηλά εμπόδια (β) Αντικειμενικά υπολογιζόμενοι δείκτες Οικονομίες μεγέθους (Ba-ylos-Modgla ) όσο αυξάνεται το ελάχιστο αποτελεσματικό μέγεθος (mmum effcet sze ME) σε σχέση με το συνολικό μέγεθος του κλάδου, τόσο πιο κάθετη είναι η καμπύλη του μέσου κόστους (AC), σε περιπτώσεις με μικρότερο από το ελάχιστο αποτελεσματικό μέγεθος και τόσο πιο ανελαστική η ζήτηση. Οι Caves, hraz και Porter (1975) δημιούργησαν τη μεταβλητή cost dsadvatage rato που μπορεί να συσχετισθεί με το ME για ν 1 Πολύ μεγαλύτερη σημασία από την επιλογή του μέτρου της συγκέντρωσης έχει αυτό ν ανταποκρίνεται σε μια σωστά ορισμένη αγορά.

5 αναγνωριστούν οι κλάδοι που τα εμπόδια εισόδου είναι υψηλά (cherer ad Ross, 1990). Για τα εμπόδια εισόδου που συνδέονται με υψηλή διαφοροποίηση προϊόντος χρησιμοποιούνται οι δαπάνες διαφήμισης σαν δείκτης προσέγγισης τους. Άλλες μεταβλητές που χρησιμοποιούνται στην συνάρτηση αποδοτικότητας : Ελαστικότητα ζήτησης (δύσκολο να υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία) Κλάδοι ενδιάμεσων αγαθών (ο δείκτης συγκέντρωσης των αγοραστών μπορεί να επηρεάσει τα κέρδη) Ρυθμός μεγέθυνσης του κλάδου Βαθμός Αβεβαιότητας Επίδραση εισαγωγών στα κέρδη Εργασίες με διαστρωματικά (cross secto) δεδομένα Wess (1969): 399 Βιομηχανικοί Κλάδοι το 1963 εξαρτημένη μεταβλητή: PMC (περιθώριο κέρδους) K A INV ME PMC g CR4,,, Growth, CR4* cos, GD, LHD,,, K ME CR4 δείκτης συγκέντρωσης θετική επίδραση K συνολικά κεφάλαια / συνολικές πωλήσεις θετική επίδραση A δαπάνες διαφήμισης/συνολικές πωλήσεις θετική επίδραση Growth ρυθμός μεγέθυνσης της επιχείρησης θετική επίδραση CR * cos 4 CR γινόμενο του 4 καταναλωτές- θετική επίδραση με το % των πωλήσεων που κατευθύνονται σε GD γεωγραφική διασπορά αρνητική επίδραση LHD ποσοστό εργαζομένων που δουλεύουν στα κεντρικά γραφεία αρνητική επίδραση

6 INV επίδραση το ποσοστό των κερδών που επανεπενδύονται στην επιχείρηση μηδενική ME KME πωλήσεις στο ME/ συνολικές πωλήσεις μηδενική επίδραση απαιτούμενα κεφάλαια για εργοστάσιο σε ME μηδενική επίδραση Διαφήμιση και διαφοροποίηση προϊόντος A Διαφοροποίηση προϊόντος ένταση διαφήμισης A Comaor-Wlso (1967): 0 Οι εμπειρικές μελέτες στην πλειοψηφία τους επιβεβαιώνουν συνήθως την υπόθεση των C-M. Υπάρχει ένα πρόβλημα κατεύθυνσης-αιτιότητας ανάμεσα στα π και το A. Αυτό αντιμετωπίζεται αν ορίσουμε ένα συνεπές σύστημα ταυτόχρονα προσδιοριζόμενων εξισώσεων. Μέσα Διαφήμισης και Κερδοφορία Υπόθεση: Η διαφήμιση σε διαφορετικά ΜΜΕ επηρεάζει διαφορετικά τα κέρδη. Για την περίπτωση της Ελλάδας εμπειρική μελέτη σε επίπεδο επιχείρησης με διαστρωματικά δεδομένα Νόττα και Ουσταπασίδης (1997) h, ADVewsp, ADVmagaz, ADVrad, ADVTV, CR, ze * * * Μονοπωλιακή δύναμη και κόστος Συνηθίζεται σε μια σειρά εργασιών να απομονωθεί η επίδραση του μεριδίου αγοράς και της συγκέντρωσης στην μονοπωλιακή δύναμη κ έτσι υποτίθεται ότι το κόστος δεν μεταβάλλεται. Ωστόσο οι συνθήκες που αυξάνουν την μονοπωλιακή δύναμη οδηγούν επίσης και σε αύξηση του κόστους.

Σχετικά έγγραφα

Αποδοτικότητα και. Πανεπιστήµιο Πατρών Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών. Οικονοµική της Βιοµηχανικής Οργάνωσης. Αποδοτικότητα και Μεγέθυνση

Αποδοτικότητα και. Πανεπιστήµιο Πατρών Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών. Οικονοµική της Βιοµηχανικής Οργάνωσης. Αποδοτικότητα και Μεγέθυνση Αποδοτικότητα Η αποδοτικότητα (performance) της αγοράς αναφέρεται στην αποτελεσµατική χρήση πόρων για την ικανοποίηση της ζήτησης αγαθών από τους καταναλωτές µε τρόπο που να µεγιστοποιείται η κοινωνική