ένα σοβαρό και µεγάλο εθνικό έργο, τον Αστικό µας Κώδικα. Σε αντίθεση, ιδού τι έγινε µε το σύγχρονο µεγάλο, το µεγαλύτερο όπως λέγεται, ε- θνικό

Transcript

1 Εισήγηση Σπυρ. Σπίγγου, Προέδρου του Συµβολαιογραφικού Συλλόγου του Εφετείου Κέρκυρας, στην εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε από το ΤΕΕ, παράρτηµα Κέρκυρας, το ικηγορικό Σύλλογο Κέρκυρας και το Συµβολαιογραφικό Σύλλογο του Εφετείου Κέρκυρας, µε θέµα «Προβλήµατα του Εθνικού Κτηµατολογίου στην Κέρκυρα». Κέρκυρα, 10/2/2006, ξενοδοχείο Corfu Palace Κυρίες και Κύριοι, Στη σηµερινή εκδήλωση το θέµα µας είναι «Προβλήµατα του Εθνικού Κτηµατολογίου στην Κέρκυρα». Προσωπικά, έχω την εντύπωση, ότι αρκετά από τα σηµερινά προβλήµατα δεν είναι άσχετα µε την ιστορία. Στην Ελλάδα για αιώνες ισχύει το Αστικό ίκαιο που έχει τη βάση του στην εξάβιβλο του Αρµενοπούλου. Όταν δε δηµιουργήθηκε η ανάγκη να υπάρξει ελληνικός, ε- θνικός Αστικός Κώδικας το έτος 1930 συστάθηκε συντακτική επιτροπή από τα Ιερά Τέρατα της επιστήµης του δικαίου, που άκουαν στα ονόµατα Κωνσταντίνος εµερτζής, Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος, Γεώργιος Μαριδάκης, Γεώργιος Μπαλής και Πέτρος Θηβαίος, στους οποίους δόθηκε η εντολή, ότι ο νέος Κώδικας έπρεπε να βασιστεί «επί των αρχών του δικαίου, άς εκατονταετηρίδες εθνικού, κοινωνικού και πνευµατικού βίου και η φιλοσοφική δύναµις του ελληνικού πνεύµατος είχον καθορίσει και διαµορφώσει». Η επιτροπή δούλεψε σοβαρά για έξι χρόνια και το έτος 1936 έδωσε το σχέδιο στη δηµοσιότητα για να επακολουθήσει κριτική εκ µέρους των αρ- µοδίων επιστηµονικών κύκλων. Τέλος, το σχέδιο δόθηκε στον καθηγητή Γεώργιο Μπαλή για την τελική επεξεργασία και διατύπωση «χάριν της επιτεύξεως της αναγκαιούσης αρµονίας των νοµικών κατασκευών του σχεδίου προς αλλήλας και της εν γένει ορολογικής και νοµοτεχνικής οµοιοµορφίας των διαφόρων τµηµάτων του Κώδικος». Ο καθηγητής Μπαλής επεξεργάστηκε το σχέδιο και το παρέδωσε το έτος 1939 έτοιµο για ψήφιση από τη Βουλή, η οποία, λόγω των εν τω µεταξύ πολεµικών γεγονότων το ψήφισε και το κατέστησε νόµο του Κράτους το έτος Αυτά για

2 ένα σοβαρό και µεγάλο εθνικό έργο, τον Αστικό µας Κώδικα. Σε αντίθεση, ιδού τι έγινε µε το σύγχρονο µεγάλο, το µεγαλύτερο όπως λέγεται, ε- θνικό έργο, το «Εθνικό Κτηµατολόγιο». Πρώτα ψηφίστηκε ο νόµος 1647/1986. Με το νόµο αυτό συστήθηκε ο Οργανισµός Κτηµατολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ), ο οποίος έχει ως σκοπό του «τη σύνταξη, τήρηση και ενηµέρωση του ενιαίου αποδεικτικού κτηµατολογίου της Ελλάδας, τη γεωδαιτική κάλυψη και τη χαρτογράφηση της χώρας, την απογραφή και χαρτογράφηση των φυσικών διαθεσίµων της και τη δηµιουργία τράπεζας στοιχείων γης και περιβάλλοντος». Στην αρµοδιότητα του Οργανισµού αυτού ανήκει, µεταξύ άλλων, και «η µέριµνα για τη σύνταξη βασικών και παραγώγων τοπογραφικών χαρτών της χώρας και τοπογραφικών διαγραµµάτων, καθώς και η ενηµέρωση, τήρηση και αναθεώρηση των χαρτών και διαγραµµάτων που συντάσσονται ή προϋπάρχουν και ο συντονισµός, η έγκριση και ο έλεγχος της εφαρµογής των κάθε είδους προγραµµάτων χαρτογραφήσεων και κτηµατολογίου όλων των φορέων του δηµόσιου τοµέα». Είναι ο νόµος αυτός ένας βασικός νόµος, σύµφωνα µε τον οποίο έπρεπε να δηµιουργηθεί το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα στηρίζονταν το Κτηµατολόγιο. Τι έκαµε όµως ο Οργανισµός αυτός για την εκπλήρωση του σκοπού του στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων του δεν το γνωρίζουµε. Μπορούµε όµως να κρίνουµε από το ελαιοκοµικό κτηµατολόγιο, κατά τη δηµιουργία του οποίου κλήθηκαν αγρότες, κατά το πλείστον ολιγογράµµατοι, να εντοπίσουν τα ελαιοκτήµατά τους πάνω σε κατάµαυρα (στην κυριολεξία) σεντόνια, που υποτίθεται ότι ήταν τοπογραφικοί χάρτες! Τα αποτελέσµατα του ελαιοκοµικού Κτηµατολογίου νοµίζω ότι όλοι τα γνωρίζετε. Στη συνέχεια ψηφίστηκε ο ν. 2308/1995 ο οποίος αναφέρεται στη διαδικασία της ι- δρύσεως του Κτηµατολογίου ανά ΟΤΑ από την κήρυξη της περιοχής υπό κτηµατογράφηση µέχρι την περαίωση της κτηµατογράφησης και την καταχώρηση των πρώτων εγγραφών στα κτηµατολογικά βιβλία. Και, τέλος, ψηφίστηκε ο καταλυτικός νό- µος 2664/1998 «Εθνικό Κτηµατολόγιο και άλλες διατάξεις», που αναφέρεται στην αντικατάσταση του συστήµατος υποθηκών και µεταγραφών, την κατάργηση δηλ. του Υποθηκοφυλακείου και τη λειτουργία του ως Κτηµατολογικού Γραφείου και τον κα- 2

3 θορισµό των πλαισίων και του τρόπου λειτουργίας των Κτηµατολογικών Γραφείων. Όλη αυτή η σειρά των νόµων σχετικά µε το κτηµατολόγιο ψηφίστηκε έτσι απλά, α- βασάνιστα, χωρίς επιτροπή σοφών, χωρίς δηµόσια συζήτηση, χωρίς τη γνώµη φορέων σχετικών µε το αντικείµενο (τουλάχιστον οι συµβολαιογράφοι, οι οποίοι έπρεπε λόγω αντικειµένου να έχουν κάποιο λόγο ή κάποια γνώµη, δεν κλήθηκαν να πουν ή να σχολιάσουν) και υιοθέτησε, σε αντίθεση µε τον Αστικό Κώδικα που ο συντάκτης του έπρεπε να λάβει υπόψη του τις αρχές του δικαίου, τις οποίες «εκατονταετηρίδες εθνικού, κοινωνικού και πνευµατικού βίου και η φιλοσοφική δύναµις του ελληνικού πνεύµατος είχον καθορίσει και διαµορφώσει» ένα σύστηµα, που όχι µόνον δεν είναι ελληνικό αλλά ούτε καν σχετικό µε τα ισχύοντα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, των οποίων η δικαιική νοµοθεσία στηρίζεται στο ελληνορωµαϊκό δίκαιο. Έτσι κάναµε «εθνικό» ένα Κτηµατολόγιο, άσχετο µε τις παραδόσεις µας. Μεταφυτέψαµε, χωρίς καν να εξετάσουµε αν µας ταιριάζει, ένα πρότυπο, το οποίο βέβαια είχε δοκιµαστεί σε χώρα, που είχε εντελώς διαφορετική δικαιική παράδοση από τη δική µας και καταργήσαµε το Υποθηκοφυλακείο, που µέχρι χθες ενέπνεε εµπιστοσύνη στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Ναι, είναι χρήσιµο το Κτηµατολόγιο, είναι απαίτηση των καιρών, επιβάλλεται να υπάρχει Κτηµατολόγιο και µάλιστα πολύσκοπο και πολυσήµαντο για την άντληση πολλών ειδών πληροφοριών σχετικών µε τη γή, που, σύµφωνα µε τον συµπατριώτη µας καθηγητή Γιώργο ονάτο, πρέπει, εκτός από «τις γενικές πληροφορίες που αφορούν τον ακριβή προσδιορισµό των ακινήτων, την αναγνώριση και διασφάλιση της κυριότητας, την απόδειξη των εµπραγµάτων δικαιωµάτων, την οικονοµική αξιοποίηση των κτηµατολογικών στοιχείων για δηµοσιονοµικούς σκοπούς κλπ.», να περιέχει και περαιτέρω ειδικές πληροφορίες µε σκοπό «να τεθεί στη διάθεση του συνόλου έ- νας µεγάλος αριθµός ποικίλων στοιχείων, που µπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του διακανονισµού της αστικής και της αγροτικής γης, των δηµοσίων υπηρεσιών, της επιστήµης και της έρευνας γενικά». Για το λόγο αυτό έπρεπε να υιοθετηθεί ένα σύστηµα που θα ταίριαζε στις παραδόσεις µας, ένα σύστηµα που θα ήταν πραγµατικά εθνικό, ανταποκρινόµενο όµως στις σύγχρονες απαιτήσεις. Όµως επελέγη αυτό που ήδη υλοποιείται. Έχουµε υποχρέωση να το αποδεχθούµε 3

4 αφού είναι ήδη νόµος του Κράτους, έχουµε υποχρέωση να το βοηθήσουµε και να το στηρίξουµε για να διορθώσει τα λάθη του. Βασική προϋπόθεση όµως είναι και η πλευρά που έχει το «επάνω χέρι», δηλαδή η Πολιτεία, να έχει τη βούληση να ακούσει, να µελετήσει σωστά τις προτάσεις µας και να πράξει προς τη σωστή κατεύθυνση. εν είναι όµως στη σωστή κατεύθυνση ο κ. Υπουργός ΠΕΧΩ Ε όταν δεν ακούει και όταν ξεκινά τις δηλώσεις του για τις τροποποιήσεις που προτείνει µε το πόσα Κτηµατολογικά Γραφεία λειτούργησαν πριν και πόσα µετά από την ιστορική ηµεροµηνία της 7ης Μαρτίου Και µάλιστα, όταν τα Κτηµατολογικά αυτά γραφεία έχουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία προβλήµατα. Κύριοι εκπρόσωποι της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ, σας καλέσαµε για να ακούσετε τα προβλήµατά µας και να σας εκθέσουµε, στα πλαίσια των δυνατοτήτων µας, τις προτάσεις µας για βελτίωση και διόρθωση. Γνωρίζουµε καλά, ότι παρόµοιες συγκεντρώσεις µε τη σηµερινή γίνονται εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορα µέρη της Ελλάδος. Ακούτε τα προβλήµατα, αλλά βελτίωση δεν βλέπουµε. Ή, για να µην είµαι και εντελώς άδικος, οι βελτιώσεις που γίνονται δεν επιλύουν µε ορθό τρόπο τα προβλήµατα, τα οποία γνωρίζετε. Είναι περίπου τα ίδια σε όλα τα µέρη της Ελλάδος που λειτουργούν κτηµατολογικά γραφεία. Σας τα έχουν εκθέσει σε ηµερίδες, τα έχουν δηµοσιεύσει στον ηµερήσιο και στον περιοδικό τύπο καθηγητές πανεπιστηµίων, συµβολαιογράφοι και λοιποί νοµικοί αλλά και άνθρωποι δικοί σας, Προϊστάµενοι Κτηµατολογικών γραφείων, ως της Βέροιας και της Βάρδας Ηλείας. Τα ακούσατε και από το πανελλήνιο Συνέδριο των Συµβολαιογράφων στη Θεσσαλονίκη τον περασµένο Οκτώβριο, που ήταν κατά το µισό αφιερωµένο στο κτηµατολόγιο. Ως γνήσιοι αισιόδοξοι όµως πιστεύουµε, ότι η εδώ παρουσία σας σήµερα είναι ουσιαστική και θα µεταφέρει την αγωνία µας για ένα σωστό Κτηµατολόγιο, που θα είναι αξιόπιστο και θα εγγυάται τα δικαιώµατα των πολιτών και, επί τέλους, θα φέρει αποτέλεσµα. Έχετε την υποχρέωση να µεταφέρετε αρµοδίως τα προβλήµατα και να συστήσετε επιτροπές από τεχνικούς αλλά και από νοµικούς εγνωσµένου κύρους για τη σωστή διατύπωση των ρυθµίσεων ή µεταρρυθµίσεων. υστυχώς, από το προταθέν τον περασµένο Οκτώβριο νοµοσχέδιο βελτιώσεων λείπει, ως και στα βασικά νοµοθετήµατα, «η αναγκαία αρµονία των νοµικών του κατασκευών» και δεν διαπνέεται «από εν γένει ορολογική και 4

5 νοµοτεχνική αρµονία των διαφόρων τµηµάτων του». Είναι ανάγκη τεχνικοί και νοµικοί να µιλήσουµε την ίδια γλώσσα και γι αυτό χρειάζεται πραγµατική προσπάθεια. Και επειδή στην υπερδεκαετή ιστορία του Κτηµατολογίου οι συµβολαιογράφοι κλήθηκαν για ΠΡΩΤΗ φορά να εκφέρουν τη γνώµη τους και µάλιστα εντός ασφυκτικής προθεσµίας µιας εβδοµάδας η Συντονιστική Επιτροπή των Συµβολαιογραφικών Συλλόγων της Χώρας, της οποίας έχω την τιµή να είµαι µέλος, σύστησε επιτροπή από συµβολαιογράφους που είχαν εµπειρία µε το θέµα, µε επικεφαλής τον καθηγητή του Αστικού ικαίου του Αριστοτέλειου Πανεπιστήµιου Θεσσαλονίκης κ. Χρίστο Κούσουλα, η οποία έχει ήδη έτοιµο ένα αξιόλογο κείµενο παρατηρήσεων, βελτιώσεων και προτάσεων. ύο παρατηρήσεις όµως θέλω να κάµω από το βήµα αυτό σχετικά µε τις προτεινό- µενες από τον κ. Υπουργό ΠΕΧΩ Ε βελτιώσεις. α. εν είναι σωστό να υπάρχει «αποδεκτή απόκλιση» µε τη δικαιολογία ότι το εµβαδόν του ακινήτου δεν αποτελεί στοιχείο της ταυτότητάς του. Πρέπει να καταβληθεί µεγάλη προσπάθεια για να πεισθούν οι έλληνες, ότι η καταχωρισθείσα στο κτηµατολόγιο τιµή του εµβαδού του ακινήτου και η προκύπτουσα από ακριβέστερη εµβαδο- µέτρηση τιµή αυτού θεωρούνται συµβατές. Και εν πάση περιπτώσει, γιατί δεν καταχωρίζεται η τιµή της ακριβέστερης εµβαδοµέτρησης ούτως ώστε να µην έχουµε πρόβληµα; Και β. Είναι µέγα σφάλµα να διευρυνθούν οι αρµοδιότητες του Προϊσταµένου του Κτη- µατολογίου ως προς τη διόρθωση «πρόδηλων σφαλµάτων». Είναι σίγουρο ότι δεν θα λειτουργήσει σωστά, γιατί ορισµένοι προϊστάµενοι δεν θα θέλουν να αναλάβουν τέτοιες ευθύνες για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο και θα στέλνουν όλες τις περιπτώσεις στο ικαστήριο, ενώ άλλοι, πλέον «προοδευτικοί» ή και κάτι παραπάνω, ενδέχεται ηθεληµένα ή αθέλητα να κάµουν κατάχρηση του δικαιώµατός τους αυτού, µε α- ποτέλεσµα κάποιοι να πληρώνουν το µάρµαρο χωρίς να φταίνε. Οι αρµοδιότητες αυτές πρέπει να ανήκουν σε πρόσωπα πάνω από τους προϊσταµένους των κτηµατολογικών γραφείων. Κατά την ταπεινή µου γνώµη, και µόνον για το λόγο αυτό, οι προϊστάµενοι των κτηµατολογικών γραφείων πρέπει να είναι ικαστές. Το εφαρµοζόµενο Κτηµατολόγιο, αφού διέγραψε το σύστηµα των Μεταγραφών και 5

6 των Υποθηκών, ενώ θα µπορούσε να λειτουργήσει παράλληλα, όπως στην Ιταλία και τη Γαλλία, µιας και τα Υποθηκοφυλακεία στην Ελλάδα λειτουργούν άριστα και παρέχουν αίσθηµα εµπιστοσύνης στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, χωρίς να έχουν κόστος για το Κράτος, τουναντίον υιοθετεί µέτρα, που είναι εντελώς καινοφανή, όπως π.χ. το αµάχητο τεκµήριο υπέρ του ηµοσίου. Έτσι, ο ιδιοκτήτης που για κάποιους λόγους καταχωρήθηκε ως άγνωστος, θα πρέπει να καταφύγει στη ικαιοσύνη για να αποδείξει ότι το δικό του είναι πράγµατι δικό του και αν αυτό δεν το κάµει µέσα στην προθεσµία της πενταετίας, τότε το Κράτος, που έχει υποχρέωση από το άρθρο 17 του Συντάγµατος να προστατεύει την ατοµική ιδιοκτησία, εµφανίζεται να σφετερίζεται και να ιδιοποιείται χωρίς αποζηµίωση και χωρίς λόγο δηµόσιας ωφέλειας περιουσιακά στοιχεία των πολιτών και µάλιστα πολιτών πτωχών, αµελών, αφελών, αδυνάτων, γερόντων µε άνοια, αγραµµάτων, µεταναστών ή και αλλοδαπών. ιαπιστώνουµε από την καθηµερινή πρακτική µας, ότι τα προβλήµατα που υπάρχουν είναι κυρίως από το χαρακτηρισµό πολλών ακινήτων ως «άγνωστου ιδιοκτήτη» ή ως «ανεντόπιστων» ή εχόντων διαφορετικά γεωµετρικά στοιχεία από τα πραγµατικά ή από την αδυναµία του συστήµατος να δεχθεί ορισµένα στοιχεία, όπως είναι η κλασµατική απόδοση των ποσοστών συνιδιοκτησίας εξ αδιαιρέτου (π.χ. 1/3 ή 1/7) ή η ιδιαιτερότητα ορισµένων πράξεων οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών ή η απόδοση του δικαιώµατος της αποκλειστικής χρήσεως ορισµένου τµήµατος του ακαλύπτου οικοπέδου. Ορισµένα από αυτά µπορούν να επιλυθούν µε τη βελτίωση του συστήµατος αλλά τα λοιπά δυστυχώς προβλέπεται ότι µόνον µε προσφυγή στη ικαιοσύνη µπορούν να επιλυθούν. Αυτό όµως είναι άδικο, τόσο γιατί αναγκάζει τον εξασφαλισµένο µε το σύστηµα των µεταγραφών ιδιοκτήτη να υποστεί τη δικαστική ταλαιπωρία, που εκτός από ταλαιπωρία οικονοµική είναι και ταλαιπωρία ψυχής, όσο και γιατί το προβλεπόµενο σύστηµα προσφυγής στη δικαιοσύνη θα αποδειχθεί ότι είναι µόνον θεωρητικό αφού µε σωρεία αγωγών δεν θα είναι δυνατόν να τηρηθούν οι χρόνοι που ορίζει ο νόµος για την έκδοση των αποφάσεων. Ο Αστικός Κώδικας αναγνωρίζει τη χρησικτησία ως πρωτότυπο τρόπο κτήσεως της κυριότητας. Γιατί το κτηµατολόγιο θέλει, σώνει και καλά, να στείλει τους στερούµενους τίτλου αλλά πραγµατικούς κυρίους δυνάµει χρησικτησίας, στα ικαστήρια; 6

7 Ειδικά στο δηµοτικό διαµέρισµα Κάτω Κορακιάνας, που λειτουργεί ήδη το Κτηµατολόγιο, το µεγαλύτερο µέρος των ακινήτων είναι µικρά αγροτεµάχια, τα οποία, σχεδόν στο σύνολο, κατά τον κ. ήµαρχο Φαιάκων, έχουν χαρακτηριστεί ως «άγνωστου ιδιοκτήτη». Πολλά από αυτά είναι συνιδιοκτησία µεταξύ αδελφών. Έτσι, σύµφωνα µε τον ισχύοντα νόµο, θα πρέπει οι πραγµατικοί ιδιοκτήτες να προσφύγουν στο ικαστήριο για να αναγνωριστεί η ιδιοκτησία τους. Αν υποθέσουµε λοιπόν, ότι 3 αδελφοί κληρονόµησαν εξ αδιαιρέτου από τον πατέρα τους 5 αγροτεµάχια, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως «άγνωστου ιδιοκτήτη», αυτοί θα πρέπει να εγείρουν 15 αγωγές. Καταλαβαίνετε το αποτέλεσµα. Τα προβλήµατα δηµιουργήθηκαν επίσης και από τον τρόπο που έγινε η κτηµατογράφηση των ακινήτων από τον ανάδοχο του έργου και το χειρισµό του θέµατος από πλευράς ΟΚΧΕ και της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ. Ο ν. 2308/1995 παρέχει πολλά εργαλεία µε τα οποία θα µπορούσε να γίνει σωστή κτηµατογράφηση. Εν τούτοις τα εργαλεία αυτά δεν χρησιµοποιήθηκαν. Για παράδειγµα, το άρθρο 3 του νόµου αυτού προβλέπει ότι «Για τη σύνταξη των προσωρινών κτηµατολογικών διαγραµµάτων και πινάκων τίθενται ενδεικτικώς ως βάση τα τοπογραφικά υπόβαθρα που διαθέτει ο ΟΚΧΕ, οι συνυποβαλλόµενοι µε τις δηλώσεις τίτλοι, τα στοιχεία και οι πληροφορίες που συλλέγει ο ΟΚΧΕ από άλλες υπηρεσίες και από τους οριοδείκτες ή µε επιτόπια έρευνα ή µε οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Ο ΟΚΧΕ και η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ µπορούν να ζητούν απ ευθείας ή µέσω του Γραφείου Κτηµατογράφησης τη χορήγηση πιστοποιητικών ή άλλων στοιχείων, καθώς και την εν γένει παροχή υπηρεσιών από τον αρµόδιο φύλακα των µεταγραφών και υποθηκών. Το άρθρο 8 του ίδιου νόµου ορίζει ότι «Μετά τη διαδικασία του άρθρου 6 (υποβολή αιτήσεων διόρθωσης κτηµατολογικής εγγραφής ή προδήλων σφαλµάτων) το Γραφείο Κτηµατογράφησης, αφού ζητήσει µέσω του ΟΚΧΕ ή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ από τον αρµόδιο φύλακα µεταγραφών και υποθηκών, εφόσον κριθεί αναγκαίο, τη χορήγηση πιστοποιητικών ή άλλων στοιχείων, προβαίνει στις αναγκαίες αναµορφώσεις των προσωρινών διαγραµµάτων και πινάκων, λαµβάνοντας προς το σκοπό αυτόν υ- πόψη και τις δηλώσεις των εγγραπτέων δικαιωµάτων, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο 7

8 που συλλέχτηκε εν τω µεταξύ κατά τις διατάξεις του νόµου αυτού. Αναµορφώσεις των στοιχείων του πίνακα και των διαγραµµάτων µπορεί να γίνεται και οίκοθεν, εάν από την επεξεργασία αυτών εντοπισθεί ανακρίβεια που εµφιλοχώρησε στην προηγούµενη εγγραφή». Το άρθρο 8α του ίδιου νόµου ορίζει επίσης ότι «Το αρµόδιο Γραφείο κτηµατογράφησης µπορεί να ζητεί µέσω του ΟΚΧΕ ή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ από τον αρµόδιο φύλακα µεταγραφών και υποθηκών τη χορήγηση πιστοποιητικών ή άλλων στοιχείων και πριν από την υποβολή αιτήσεων διόρθωσης κτηµατολογικής εγγραφής ή προδήλων σφαλµάτων». Και το άρθρο 8β ορίζει ακόµα ότι «Ο ΟΚΧΕ για τη διασφάλιση της ορθότητας των πρώτων κτηµατολογικών εγγραφών, µπορεί να ζητεί την παροχή πληροφοριών και εν γένει υπηρεσιών από τους αρµόδιους φύλακες µεταγραφών και υποθηκών». Γίνεται δηλαδή ευρεία αναφορά, εκτός από άλλα στοιχεία, και στα στοιχεία που µπορούν να παράσχουν οι φύλακες των Μεταγραφών για την ορθή κτηµατογράφηση. Προχθές, στα πλαίσια της προετοιµασίας της παρούσης οµιλίας µου, παρεκάλεσα την Κυρία Ράπτη, η οποία έχει κάνει έργο ζωής και µοχθεί τα µέγιστα για την επιτυχία του νέου θεσµού του Κτηµατολογίου, να µου πει πόσο την απασχόλησαν για την παροχή τέτοιων στοιχείων από το Γραφείο του αναδόχου. Η απάντησή της ήταν ότι δεν της ζητήθηκε ποτέ κάποια πληροφορία. Ακόµα το άρθρο 3α του ίδιου νόµου προβλέπει για έλεγχο νοµιµότητας των στοιχείων που έχουν συλλεγεί για την κτηµατογράφηση, ορίζοντας ακριβώς, ότι «Τα στοιχεία που έχουν συλλεγεί αποτελούν αντικείµενο ελέγχου νοµιµότητας, ο οποίος διενεργείται υποχρεωτικά από τους νοµικούς του Γραφείου Κτηµατογράφησης». Εγώ δεν γνωρίζω ποιος νοµικός του Γραφείου Κτηµατογράφησης έκαµε έλεγχο νοµιµότητας, αλλά για να καταλάβετε πώς έγινε ο έλεγχος αυτός, θα σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα από περιστατικό που χειρίστηκα ο ίδιος προσωπικά, το οποίο προκαλεί τουλάχιστον θυµηδία. Ακίνητο που είχε δοθεί ως προίκα κατά την έννοια των άρθρων 1412 παρ. 2 και 1414 του Α. Κ., δηλαδή κατά την ψιλή κυριότητα στη σύζυγο και κατά τη διοίκηση και επικαρπία στο σύζυγο, καταχωρίστηκε κατά το 1/2 εξ αδιαιρέτου της πλήρους κυριότητας στη σύζυγο και κατά το άλλο 1/2 εξ αδιαιρέτου 8

9 της πλήρους κυριότητας στο σύζυγο και αν η πραγµατική ιδιοκτήτρια, αυτή η υπέρ της οποίας συστήθηκε η προίκα σύζυγος δεν ερχόταν στο συµβολαιογραφείο µου για να µεταβιβάσει το ακίνητο στο παιδί της, κάποτε και όταν πλέον θα ήταν αργά, θα διαπίστωνε µε πίκρα, ότι το µισό ακίνητό της, ελέω κτηµατολογίου, ανήκε στο σύζυγό της, τον οποίο είχε από πολλών ετών διαζευχθεί. Ευτυχώς, µε δική µου παρέµβαση η αδικία αποκαταστάθηκε. Οι συµβολαιογράφοι, που από το νόµο είµεθα υποχρεωµένοι να προσαρτάµε στα συντασσόµενα συµβόλαια που αφορούν ακίνητα, τα κτηµατογραφικά αποσπάσµατα και κτηµατολογικά διαγράµµατα των ακινήτων, διαπιστώνουµε και αυτό επιβεβαιώθηκε και στην προ ολίγων ηµερών τακτική Γενική Συνέλευση των µελών µας, ότι τα προσκοµιζόµενα κτηµατογραφικά αποσπάσµατα και διαγράµµατα σε ποσοστό 60% έως 70% είναι λανθασµένα. Πολλά ακίνητα είναι άγνωστου ιδιοκτήτη ή ανεντόπιστα ή έχουν τροµερές αποκλίσεις και διαφορές από την πραγµατικότητα. Για το λόγο αυτό παρατηρούνται πολλά προβλήµατα στα λειτουργούντα ήδη Κτηµατολογικά Γραφεία των δηµοτικών διαµερισµάτων Καναλίων, Αλεπούς και Κάτω Κορακιάνας. Το ίδιο συµβαίνει και στο Κτηµατολογικό Γραφείο Φιλιατών για τα δηµοτικά διαµερίσµατα Σαγιάδας, Φιλιατών, Ασπροκκλησίου και Πλαισίου, που ανήκουν στην περιφέρεια του Συµβολαιογραφικού Συλλόγου του Εφετείου Κέρκυρας, όπως µε πληροφορεί η συνάδελφος κ. Παπαφωτίου που υπηρετεί στους Φιλιάτες. Τα προβλήµατα του Κτηµατολογικού Γραφείου του δηµοτικού διαµερίσµατος Κάτω Κορακιάνας είναι τεράστια και απασχόλησαν το ηµοτικό Συµβούλιο στις 14 Ιανουαρίου Από την εκεί παρουσία µου διαπίστωσα ότι οι κάτοικοι της περιοχής δεν είχαν ενηµέρωση για τα θέµατα του Κτηµατολογίου και έχουν την εντύπωση, αυτό άλλωστε αποφάσισε και το ηµοτικό Συµβούλιο, ότι µπορούν να ζητήσουν και να επιτύχουν την αναστολή της ισχύος του Κτηµατολογίου στην περιοχή τους, λόγω λαθών. Προσγειώθηκαν ανώµαλα όταν τους τονίστηκε ότι όλα τέλειωσαν γι αυτούς µε την ισχύ του Κτηµατολογίου στην περιοχή τους και ότι έχουν απωλέσει ήδη αρκετούς µήνες από την προθεσµία που έχουν να προσφύγουν στη ικαιοσύνη. Ο κ. ήµαρχος Φαιάκων είναι εδώ και πιστεύω ότι θα µιλήσει. Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι µε τα προβλήµατα του Κτηµατολογίου, τα οποία εί- 9

10 ναι είτε εγγενή είτε δηµιουργήθηκαν από την πρόχειρη και κακή κτηµατογράφηση, οι συναλλαγές σταµατούν ή καθυστερούν αδικαιολόγητα. Το όλο σύστηµα λειτουργεί µε εξαιρετικά αργούς ρυθµούς, σε αντίθεση µε τις απαιτήσεις της εποχής µας και αυτό έχει ως αποτέλεσµα την αγανάκτηση των πολιτών. Έχω ακούσει και σκέψεις φορέων για δυναµικές κινητοποιήσεις. Φοβούµαι, ότι σε λίγο θα ακουστούν ξανά. Είναι κρίµα το Εθνικό Κτηµατολόγιο από εργαλείο ανάπτυξης να καταντήσει ένας θεσµός αναξιόπιστος. Αξιότιµοι κύριοι της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ., σας ευχαριστούµε που ήρθατε. Εµείς θα θέλαµε σήµερα να είναι εδώ οι κ.κ. Υπουργοί ΠΕΧΩ Ε και ικαιοσύνης. Ο πρώτος για να έχει άµεση γνώση του προβλήµατος και ο δεύτερος για να µας δικαιολογήσει πώς από φυσικός εγγυητής της προστασίας των εµπραγµάτων δικαιωµάτων των πολιτών µε την εποπτεία του στα Υποθηκοφυλακεία έγινε ένας απλός παρατηρητής πράξεων, που ενδεχόµενα είναι και αντισυνταγµατικές. Οι συµβολαιογράφοι δια του κορυφαίου οργάνου τους, της Συντονιστικής Επιτροπής των Συµβολαιογραφικών Συλλόγων της Χώρας, έχουν δηλώσει, και µε εξουσιοδότησαν να το δηλώσω και σήµερα, ότι είναι πρόθυµοι να συνεργαστούν για τη βελτίωση του Εθνικού Κτηµατολογίου. Περιµένουµε να µας καλέσετε. Καθόσον αφορά την Κέρκυρα, κλείνω µε µία πρόταση, που την έχω γνωστοποιήσει ήδη στους βουλευτές του Νοµού µας και νοµίζω πως είναι προσγειωµένη και γι αυτό εφαρµόσιµη. Αφορά την πόλη της Κέρκυρας, γιατί νοµίζω πως για τις περιοχές Κάτω Κορακιάνας, Καναλίων και Αλεπούς «ό γέγονε γέγονε». ΠΡΟΤΑΣΗ: «Να γίνει χρήση των εργαλείων και των δυνατοτήτων που παρέχει ο νόµος 2308/1995 µε τα άρθρα 3, 3α, 8, 8α και 8β και να καθυστερήσει η διαπιστωτική πράξη περάτωσης της όλης διαδικασίας κτηµατογράφησης µέχρις ότου επαναξεταστούν τα δικαιώµατα τα οποία αφορούν σε ακίνητα «άγνωστου ιδιοκτήτη» ή είναι «ανεντόπιστα». Να κληθούν οι ενδιαφερόµενοι, να ληφθούν στοιχεία από το Υποθηκοφυλακείο, να πραγµατοποιηθεί τοπογράφηση των ακινήτων και γενικά να χρησιµοποιηθεί κάθε πρόσφορο µέσον προκειµένου να γίνει αναµόρφωση των λανθασµένων καταχω- 10

11 ρήσεων, ούτως ώστε να παραδοθεί ένα Κτηµατολόγιο για την πόλη της Κέρκυρας όσο µπορεί πιο σωστό, πιο αξιόπιστο, πιο δίκαιο, πιο γρήγορο στη λειτουργία του, ένα πραγµατικό εργαλείο για την ανάπτυξη, που θα το αγκαλιάσουν οι πολίτες και θα το εµπιστευτούν», όπως εµπιστεύτηκαν το καηµένο το Υποθηκοφυλακείο, που, δυστυχώς, πήγε αδιάβαστο. Σας ευχαριστώ. 11