ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Transcript

1 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ: Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΤΑΞΗ Α'2 ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΙΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

2 Περιεχόμενα. 1.Εισαγωγή. 2.Αναμενόμενα αποτελέσματα της εργασίας. 3. Σκοπός της εργασίας. 4. Συνοπτική αιτιολόγηση του θέματος. 5. Χρονοδιάγραμμα της εργασίας. 6. Βιβλιογραφία. 7. Περιγραφή μεθόδου που ακολουθήθηκε. 8. Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. α. Η μουσική στην Αρχαία Ελλάδα. β. Με ποιον τρόπο εκφράζουμε τη μουσική. γ. Παραδοσιακή μουσική στη ζωή μας ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. α. Η θέση της μουσικής στην παιδεία. β. Η βοήθεια της μουσικής στην ψυχολογία του ανθρώπου. γ. Με ποιο τρόπο αντιλαμβάνονται οι νέοι τη μουσική ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ. α. Τα θετικά συναισθήματα. β. Τα αρνητικά συναισθήματα. γ. Τα συναισθήματα που δημιουργούνται ανάλογα με τον χώρο Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ. α. Η επίδραση της μουσικής στον άνθρωπο. β. Ανάλογα με το είδος της μουσικής. γ. Ανάλογα με τα βιώματα. 9. Ερωτηματολόγιο. 10. Αποτελέσματα.

3 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ. Έξω από την απαιτητική καθημερινότητα και ρουτίνα που ζει ο κάθε έφηβος, χρειάζεται και κάποιες στιγμές χαλάρωσης. Η μουσική είναι το πιο ενδιαφέρον μέσο που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι έφηβοι για να ξεφύγουν από τις κουραστικές απαιτήσεις του σχολείου, των γωνιών κτλ. Όμως η μουσική είναι και ένα μέσο έκφρασης για τον κάθε άνθρωπο αλλά κυρίως για τους έφηβους που περνούν την φάση της εφηβείας και μέσω την μουσικής εκφράζουν τα συναισθήματά τους, τον πόνο τους, την λύπη τους, τα όνειρά τους. Κατά την γνώμη μου η μουσική στην ζωή των περισσοτέρων εφήβων είναι πολύ σημαντική. Αναμφίβολα η μουσική χρειάζεται για οποιοδήποτε τομέα της ζωής και είναι μια συντροφιά για κάθε έφηβο σε κάθε φάση που περνάει. 2. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. Η μουσική γεννήθηκε μαζί με τον άνθρωπο, ο οποίος άρχισε να ξεχωρίζει φυσικούς ήχους που τον βοηθούσαν στην παραγωγή αλλά και στην ζωή του. Βήμα βήμα κάθε φορά έφθασε και στο σημείο να αναπαράγει και να ανασυνθέτει ήχους. Τα πολύτιμα αυτά μουσικά του δημιουργήματα ο άνθρωπος τα χρησιμοποίησε αρχικά για να επικοινωνήσει με τους άλλους ανθρώπους, να ξορκίσει το φόβο του, τους κακούς δαίμονες, να χορέψει, να επικαλεστεί προγόνους, αλλά και θεούς, να εκφράσει την αγάπη, τον θυμό, να εξευμενίσει ψυχές. Η μουσική για κάποιους νέους είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής τους ίσως και το σημαντικότερο. Για άλλους όμως δεν έχει καμία σημασία. Οι νέοι που ασχολούνται με την μουσική σημαίνει ότι την αγαπάνε και αυτό δεν είναι καθόλου κακό, γιατί άλλωστε μέσα από τα τραγούδια αποκομίζουν σημαντικά πράγματα. Τα αναμενόμενα αποτελέσματα από αυτή την εργασία είναι να καταλάβουμε και να προβληματιστούμε το πώς η μουσική βοηθάει στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, και του χαρακτήρα.το πως η μουσική επηρεάζει την ψυχολογία και τα συναισθήματα των ανθρώπων. 3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Η επιλογή αυτού του θέματος ήταν να μελετήσουν ότι οι μαθητές καλύτερα τη μουσική. Η μουσική επηρεάζει πολλούς τομείς όπως τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και τη ζωή μας. Επίσης βοηθά και επηρεάζει τη σωματική και ψυχολογική κατάσταση του κάθε ανθρώπου. 4. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ. Η επιλογή αυτού του θέματος ήταν να διαμορφώσουμε ότι οι μαθητές βλέπουν και ακούνε και ακούνε μουσική, είτε από την τηλεόραση είτε από τι διαδίκτυο κτλ. Οι μαθητές έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για το θέμα γιατί ασχολούνται καθημερινά με τη μουσική. Έτσι από την ενασχόληση μας με αυτό το θέμα είναι να προβληματιστούμε και να καταλάβουμε τον τρόπο με τον οποίο η μουσική βοηθά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα αλλά και της προσωπικότητας μας. 5. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ. 24/9/12 Καθορισμός του θέματος και χωρισμός του θέματος σε υποθέματα. 3/10/12 Χωρισμός σε ομάδες. 11/10/12 Καθορισμός υποθεμάτων. 18/10/12 Διαμόρφωση του ερωτηματολογίου. 25/10/12 Καθορισμός των αντικειμένων της κάθε ομάδας. 1/11/12 Ανάγνωση ατομικών θεμάτων. 15/1/12 Αναζήτηση στο διαδίκτυο. 22/11/12 Συζήτηση θεμάτων.

4 29/11/12 Σύνταξη ερωτηματολογίου. 13/11/12 Ανάγνωση εργασιών. 20/12/12 Επεξεργασία των ομαδικών θεμάτων. 10/1/13 Συζήτηση για τον τρόπο παρουσίασης της εργασίας. 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. Κύρια πηγή μας ήταν το διαδίκτυο αλλά και κάποια εξωσχολικά βιβλία του σχολείου μας. 7. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΗΚΕ. Οι μαθητές αρχικά έψαξαν για πληροφορίες σχετικά με το θέμα τους. Επεξεργάστηκαν ουσιώδες πληροφορίες. Και στην συνέχεια οδηγήθηκαν στη σύνταξη των κειμένων τους. τις πιο 8. Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΕΚΦΡΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ. Στους νεότερους χρόνους μουσική ορίζεται ως τέχνη έκφρασης των αισθημάτων και των ιδεών με τη βοήθεια ήχων, αρμονικά συνδυασμένων, για την μελωδία μιας μουσικής σύνθεσης που εκτελείται με φωνή με όργανα και με ορχήστρα, το σύνολο των μουσικών (εκτελεστών, οργανοπαιχτών) το σύνολο των ηχητικών αξιών της εικόνας, που στηρίζεται στη μελωδία, την αρμονία, το ρυθμό, τον τονισμό και το μουσικό ρυθμό. Η μουσική είναι το είδος της τέχνης που αντανακλά στην πραγματικότητα και επιδρά στον άνθρωπο με ενσυνείδητες και οργανωμένες ηχητικές δομές. Στηρίζεται στον συνηθισμένο τρόπο έκφρασης των ψυχικών καταστάσεων και της μετάδοσής τους με τον ήχο και, έτσι, εκφράζει το θυμικό βίωμα ως κίνηση με τις αλλαγές, αποχρώσεις, δυναμικές εντάσεις, υφέσεις, την αρμονική εξέλιξη, τις συγκρούσεις. Η μουσική εκφράζει, επίσης, τους χαρακτήρες των ανθρώπων. Η μουσική από τη φύση της δεν μπορεί να εκφράσει ολόκληρο τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και, γι' αυτό, έχει ανάγκη από τις λέξεις και άλλα μη μουσικά εκφραστικά μέσα. Η μουσική, μορφή που ενσαρκώνει το μουσικό περιεχόμενο, είναι και ο τρόπος ύπαρξης της μουσικής. Η μορφή - το σύστημα των μουσικών ήχων στο οποίο εκφράζονται τα συναισθήματα, οι σκέψεις και οι καλλιτεχνικές παραστάσεις του συνθέτη - περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία. Η μουσική δραστηριότητα του ανθρώπου περιλαμβάνει τη δημιουργία, την εκτέλεση και την πρόσληψη, στις οποίες αντιστοιχούν τα τρία στάδια του έργου: σύνθεση, εκτέλεση, ακρόαση. Σύμφωνα με το περιεχόμενό της, η μουσική διακρίνεται σε λυρική, επική, δραματική, ηρωική, τραγική, χιουμοριστική, σοβαρή και ελαφρά, με βάση την εκτέλεση, σε

5 φωνητική και ενόργανη και τέλος με βάση τη σύνθεση, σε θεατρική, χορευτική, ενόργανη ή σε μουσική με συνοδεία απαγγελίας. Διακρίνεται επίσης, σε μουσική θεάματος, για μουσικό θέατρο, για θέατρο πρόζας, για κινηματογράφο, μουσικής συναυλίας, συμφωνική, μουσική δωματίου, μαζική, μουσική για τραγούδι (ύμνος, νανούρισμα, σερενάτα, βαρκαρόλα), χορού (γκοπάκ, βαλς, πολωνέζα), εμβατήριο στρατιωτικό ή πένθιμο, σουίτα, ουβερτούρα, συμφωνικό ποίημα, κονσέρτο, ορατόριο, καντάτα, σονάτα, τρίο, κουαρτέτο, κουιντέτο, ρομάντζα, ή σε τελετουργική μουσική: ψαλμός, δρώμενα, χορικά, λειτουργίες, ρέκβιεμ. Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ. Κατηγορίες Παραδοσιακών Τραγουδιών. Κλέφτικα. Τα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια εγκωμιάζουν τη ζωή των κλεφτών, την αντρειοσύνη τους και την παλικαριά τους. Φωτίζουν τους θρυλικούς αγώνες της κλεφτουριάς, στα χρόνια της μακρόχρονης σκλαβιάς και του ξεσηκωμού του λαού μας. Εξυμνούν ηρωικά κατορθώματα και θυσίες. Γεμάτος ευγνωμοσύνη ο λαός μας έπλεξε τα λαμπρά αυτά τα τραγούδια που εγκωμιάζουν και μοιρολογούν, εκφράζουν τόλμη και λεβεντιά και τα διακρίνει ζωηρή εκφραστικότητα. Της ξενιτιάς. Ο ξενιτεμός ήταν βαρύς κι αβάσταχτος. Ο κόσμος τότε δεν πολυταξίδευε, ήταν άμαθος και δεν άντεχε τα ξένα. Ο αποχωρισμός ήταν σκληρός. Την ξενιτιά, την ξιπολησιά, την πείνα, την ορφάνια, τα τέσσερα τα ζύγισαν, βαρύτερα ην' τα ξένα. Αυτά έλεγε ο λαός μας, γιατί την ξενιτιά την είχε βαρύτερη κι απ' το θάνατο. Κι ακόμα λέει. Παρηγοριά 'χει ο θάνατος και λησμοσύνη ο χάρος ο ζωντανός ο χωρισμός παρηγοριά δεν έχει. Η ξενιτιά έχει βάσανα, πίκρες, καημούς και πόνους. Μαγεύει, ξελογιάζει, πικραίνει τους γονιούς μαραίνει τις νέες, χωρίζει τα ζευγάρια. Ο πόνος ξεχύνεται σ' αυτά τα τραγούδια, τα ωραιότερα της δημοτικής μας φιλολογίας. Της αγάπης. Ο πόνος της αγάπης ποτέ δεν έλειψε. Σε όλες τις εποχές ο ερωτικός καημός ήταν αγιάτρευτος. Και με τη φτώχεια και με την καλοπέραση. Η νιότη και η ομορφιά ήταν τα καλά του ντουνιά και ο λαός τα τραγούδησε. Τραγούδησε έντονα την ευαισθησία και την τρυφερότητα, το βαλάντωμα της νιας και το μαράζωμα του παλικαριού. Έχτισε την πιο λιτή κι ευγενική ποίηση,τα δημοτικά τραγούδια της αγάπης. Της τάβλας ή επιτραπέζια. Τα τραγούδια της τάβλας ή του τραπεζιού, τα τραγουδούν καθιστοί στα τραπέζια. Τα τραγούδια της τάβλας ή του τραπεζιού, τα τραγουδούν καθιστοί στα τραπέζια. Στους γάμους, στα πανηγύρια, στις γιορτές, το γλέντι αρχίζει με μεζέδες, κρασί και αυτά τα ομαδικά τραγούδια. Σ' αυτά φαίνεται ο καλός τραγουδιστής δημοτικών τραγουδιών, που πρέπει να έχει πείρα, γνώση, μέτρο κι εκφραστικότητα. Γυρίσματα. Ενδιάμεσα στα τραγούδια του τραπεζιού ή στο τέλος, τραγουδιούνται τα <<γυρίσματα>>. Είναι εύθυμα και πεταχτά λιανοτράγουδα, γρήγοροι ρυθμοί με αστεία και παιχνιδίσματα. Έχουν κεφάτα δίστιχα, χορικές εκτονώσεις με κεράσματα και τσουγκρίσματα H ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ. Οι αρχαίοι Έλληνες με τον ευφάνταστο στοχασμό τους έδιναν θεϊκή προέλευση στα πάντα και φυσικά και στη Μουσική. Έτσι, έπλασαν τις Μούσες, που ήταν στην αρχή θεές του τραγουδιού και κατοπινά της ποίησης και των άλλων τεχνών και επιστημών. Πέρα όμως από τη μυθολογία, η μουσική της Αρχαίας Ελλάδας συνηθίζεται να περιβάλλεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί αποτελεί το βασικό συστατικό στοιχείο ενός πολιτισμού που επηρέασε άμεσα όχι μονάχα την αισθητική και τη φιλοσοφία των μεταγενέστερων εξελίξεων της μουσικής στην Ευρώπη, αλλά και την τεχνική υποδομή της πολλές θεωρητικές κωδικοποιήσεις της ευρωπαϊκής μουσικής του Μεσαίωνα θα

6 αναζητήσουν τις πηγές τους στη μουσική της Αρχαίας Ελλάδας. Επίσης τα ήθη της Αρχαίας μουσικής χωρίζονται σε τρία μέρη όπως: Διασταλακτικό ήθος εκφράζει μεγαλοπρέπεια, ανδροπρεπή διάθεση, παροτρύνει σε ηρωικές πράξεις και χρησιμοποιείται στην τραγωδία την ταπεινοφροσύνη και έλλειψη ανδρικής διάθεσης και είναι κατάλληλο για ερωτικά, αισθηματικά τραγούδια και θρήνους και σε ησυχαστικό ήθος το οποίο φέρνει γαλήνη και ηρεμία και είναι κατάλληλο για ύμνους και εγκώμια. Η ελληνική μουσική είναι ουσιαστικά φωνητική και εξελίσσεται παράλληλα με την ποίηση, καθότι η καλλιέργεια και η ανάπτυξή της βρίσκεται στα χέρια των ποιητών ή τραγωδών που μόνοι τους και ως μουσικοί διαμορφώνουν τη μουσική μελωδική απεικόνιση αποσπασμάτων των έργων τους. Παρά το ότι λοιπόν ο χαρακτήρας της μουσικής της Αρχαίας Ελλάδας ήταν κυρίως φωνητικός, θα διατηρηθούν στους μεταγενέστερους ευρωπαϊκούς πολιτισμού τα όργανα της και η θεωρητική ορολογία της, που στη θεωρητική ανάλυσή της σύμφωνα με τη θεωρία των αρμονικών χρησιμοποίησε όρους που προέκυπταν από τις ιδιότητες των χορδών ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ. Η μουσική αποτέλεσε σημαντικό στοιχείο για την καθημερινή ζωή ιστορία που έως σήμερα. Έτσι στις κοσμογονίες πολλών Αρχαίων πολιτισμών η αρχή του κόσμου εντοπίζεται σε ένα ηχητικό συμβάν. Ο ρόλος της μουσικής εντοπίζεται σε πολλούς τομείς και ιδιαίτερα στην παιδεία. Μάλιστα πολλοί λένε πως ο άνθρωπος που διδάσκεται μουσική εξημερωθεί. Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών στην Ελλάδα διδάσκεται μουσική. Πλέον είναι ένα από τα καθιερωμένα μαθήματα στα περισσότερα σχολεία και για αυτό υπάρχουν κάποια σχολεία που ειδικεύονται στον τομέα της μουσικής. Στα παλιά τα χρόνια ενώ πλήρωνες αδρά για να διδαχθείς μουσική σήμερα έχουμε την πολυτέλεια να μαθαίνουμε μουσική χωρίς κανένα κόστος χάρη στα ειδικευόμενα σχολεία. Η θέση της μουσικής παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων καθώς τα άτομα που διδάσκουν μουσική ζούνε από αυτή. Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ. Η μουσική βοηθάει τον άνθρωπο να ξεφύγει από την καθημερινότητά του. Και όταν είναι χαρούμενος και όταν είναι στεναχωρημένος βοηθάει στην ψυχολογία του. Με την μουσική η χαρά του γίνεται μεγαλύτερη και η στεναχώρια του μικραίνει. Η μουσική χρησιμοποιείται και στην ιατρική. Όταν εργάζεστε σε έναν τομέα όπως η ψυχολογία, όπου καμία θεραπεία δεν ταιριάζει σε όλους τους ασθενείς, ένα ανοιχτό μυαλό είναι σημαντικό να εξασφαλίσει ότι μπορείτε να προτείνετε τις παραδοσιακές επιλογές σε εκείνους που μπορεί να τους ωφελήσουν. Για παράδειγμα, τα αντικαταθλιπτικά σε κάποιους κάνουν καλό και σε κάποιους όχι. Το ίδιο πράγμα μπορεί να συμβεί και με την φροϋδική ανάλυση και την μετέπειτα θεραπεία. Ακόμη και να συνδυαστεί η θεραπεία με τα φάρμακα, αυτή δεν πετυχαίνει πάντα. Με άλλα λόγια οι ειδικοί στο χώρο της υγείας, έχουν ανάγκη να βρίσκουν νέες θεραπείες που να ταιριάζουν σε όλους τους ασθενείς. Η μουσικοθεραπεία είναι ένας αναδυόμενος τομέας, που ίσως δεν έχει πάρει την απαραίτητη προσοχή, που αξίζει, ενώ θα μπορούσε να ωφελήσει πολλούς ασθενείς.. Μία τελευταία μελέτη που έχει γίνει, έδειξε ότι η μουσική μπορεί να επιφέρει βελτιωμένη συγκέντρωση, αυξανόμενη χαλάρωση και καλύτερη ασυλία. Με άλλα λόγια η μουσικοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει όχι μόνο την πνευματική υγεία, αλλά και ορισμένους τομείς της φυσικής. Στην πραγματικότητα όλοι μας έχουμε χρησιμοποιήσει τη μουσική για να φύγει η σκέψη μας μακριά από κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Η μουσική μπορεί τελικά να δώσει αφορμή για μια θετικότερη νοοτροπία, κάτι που είναι απαραίτητο στη δύσκολη εποχή που περνάμε.

7 ΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Η αντίληψη της μουσικής από τους νέους εξαρτάται από τον χαρακτήρα τους γιατί αυτός αντιπροσωπεύει την αντίληψή τους, θα μπορούσε ο καθένας να πάρει με τον δικό του τρόπο το κάθε είδος μουσικής προσφέροντας στον καθένα ανάμικτα συναισθήματα. Στην ουσία ο καθένας έχει τη γνώμη του για την μουσική. Η τέχνη της μουσικής και η ακουστική της είναι οργανωμένη με βάση τον ανθρώπινο τρόπο και είναι μέρος ενός από τα σημαντικότερα μέσα έκφρασης της ανθρώπινης αντίληψης. Μέχρι την ηλικία των πέντε ετών είναι όλοι ήδη αρκετά ικανοί στην ανάγνωση της μουσικής. Στην μετέπειτα πορεία της ζωής τους οι νέοι έχουν την δικιά τους αντίληψη για τη μουσική. π.χ. Άλλοι την αντιλαμβάνονται σαν χόμπι, άλλοι ως ένα μέσο επιβίωσης και μερικοί ως ένα εκφραστικό μέσο. Έτσι ο καθένας αναπαράγει στο μυαλό του τον τρόπο αντίληψης. Σε αυτό όπως είχαμε αναφέρει και προηγουμένως συμβάλλει και ο χαρακτήρας του ατόμου. Όσο μεγαλώνει ένα παιδί διαμορφώνει την αντίληψή του πάνω σε αυτό τον τομέα, και έτσι όταν φτάσουν σε μία επιθυμητή ηλικία τότε η αντίληψη αυτή κατασταλάζει. Έτσι μερικοί νέοι μπορεί να μην έχουν κατασταλάξει την αντίληψή τους προς την μουσική ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ. ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ. Τα θετικά συναισθήματα που προκαλεί η μουσική είναι χαράς,ευφορίας, ανεπτυγμένης διάθεσης για εργασίας και ζωή. Δίνει στα καθημερινά γεγονότα θετική αξία και να βλέπουμε τη ζωή πιο ρεαλιστικά. Κάνουμε πράξεις και δραστηριότητες που μας ευχαριστούν. Τα άτομα φροντίζουν και διαχειρίζονται σωστά και τον ελεύθερο χρόνο τους. Μπορούν λοιπόν να επιλέγουν να παρακολουθούν ευχάριστα και ψυχαγωγικά προγράμματα στην τηλεόραση, ενδιαφέρουσες ταινίες στο σινεμά ή στο σπίτι τους, καθώς και θεατρικές ή μουσικές παραστάσεις που να τους διασκεδάζουν και να τους δημιουργούν ευχάριστα συναισθήματα. ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ Αρνητικά συναισθήματα από τη μουσική δημιουργούνται όταν ακούμε λυπητερή μουσική. Επίσης όταν κάποιο είδος μουσικής τη συνδέουμε με δυσάρεστα γεγονότα. Τότε λυπούμαστε και στενοχωριέμαστε. ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟΝ ΧΩΡΟ. Πολλές φορές ανάλογα με το χώρο που ακούμε τη μουσική δημιουργούνται και διαφορετικά συναισθήματα. Σε μια ταβέρνα αναπτύσσονται συναισθήματα συντροφικότητας, ξεφαντώματος και ανεμελιάς. Στο σχολείο,αν είναι ώρα μαθήματος, υπευθυνότητας και καμία φορά βαρεμάρας. Αν είναι ώρα εκδρομής ή διασκέδασης,δημιουργεί χαρά και ανεμελιά. Η μουσική στο δρόμο πηγάζει από την ελευθερία της ψυχής και μοιάζει με γιορτή Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ. Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ. Από τότε μέχρι σήμερα έχει επισημανθεί ότι η μουσική είναι ένας σημαντικός παράγοντας και στην εκπαίδευση. Όλα τα παιδιά τα οποία ασχολούνται με την εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου έχουν αυξημένη ικανότητα απομνημόνευσης πληροφοριών και γνώσεων γενικότερα. Η μουσικοθεραπεία

8 επίσης μελετά τα προβλήματα των παιδιών και τα κατατάσσει σε δύο κατηγορίες: α) την παθολογία του πνεύματος και β) την παθολογία του σώματος. Στο χώρο της εκπαίδευσης στοχεύει να βοηθήσει τα παιδιά που αντιμετωπίζουν ψυχικές ή σωματικές παθήσεις να αναπτύξουν τις ικανότητες τους. Η εκμάθηση της μουσικής από μικρή ηλικία μπορεί να επηρεάσει θετικά τις γνωστικές μας ικανότητες και την ακαδημαϊκή μας απόδοση. Ωστόσο αυτό που κάνει τα μαθήματα μουσικής ιδιαίτερα είναι ότι πρόκειται για μια εκπαιδευτική δραστηριότητα που τα παιδιά απολαμβάνουν, ενώ ταυτόχρονα καλλιεργεί πολλές δεξιότητες. Τέλος ο άνθρωπος έχει έμφυτα μία τάση να εξυμνεί τις καταστάσεις τις καθημερινότητας αλλά και να αποδέχεται τη συντριβή και τη θλίψη του, με ήχους. ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΑ ΒΙΩΜΑΤΑ. Δεν αρκεί ο άνθρωπος να είναι μορφωμένος απλά, αλλά να είναι καλλιεργημένος. Η οικονομική κρίση επηρέασε και τη διάθεση των ανθρώπων να στραφούν στη μουσική. Η μουσική που ακούω με επηρεάζει ψυχολογικά. Γι' αυτό και ακούω διαφορετικά είδη μουσικής ανάλογα με τη διάθεση μου. Κάποιος εντυπωσιάζεται και γεμίζει την ψυχή του ακούγοντας κλασική μουσική, κάποιος άλλος θέλει πιο ηχηρά, έντονα και άγρια ακούσματα. Η μουσική που ακούμε είναι κατά μεγάλο ποσοστό επηρεασμένη από την γενιά που μεγαλώνουμε και τις επιρροές που στιγμάτισαν την ζωή μας, όπως σχέσεις, σημαντικά γεγονότα στο οικογενειακό μας περιβάλλον ή την ψυχοσύνθεσή μας. Βέβαια, η μουσική δεν μπορεί να αποτελέσει το φάρμακο για τη θεραπεία οποιασδήποτε αρρώστια. Όμως, μπορεί να ανακουφίσει κάποιον και να βελτιώσει τη συναισθηματική συμπεριφορά του. Η κατάλληλη για τον κάθε άνθρωπο μουσική, οδηγεί στο πρώτο στάδιο της χαλάρωσης στη μυϊκή υποτονία και στη συνέχεια στη συναισθηματική ευφορία. Ως γνωστόν, οι περισσότεροι άνθρωποι επηρεάζονται συναισθηματικά από τη μουσική. Όταν κάποιος ακούει μια μουσική που του αρέσει, ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την απόλαυση της τροφής και του σεξ. Μιλώντας εμπειρικά, αυτή τη συναισθηματική ευφορία που προσφέρει η μουσική, την εισπράττω κάθε μέρα. Δεν είναι λίγες οι φορές που η μουσική μου προσφέρει χαλάρωση και μου δίνει τη δυνατότητα να αποδράσω νοητά από την καθημερινότητα και να αφήσω το μυαλό μου να ταξιδέψει σε πράγματα και πρόσωπα αγαπημένα. Ιδιαιτέρως όμως η disco μουσική μου δίνει κίνητρο να γυμναστώ, να περπατήσω περισσότερο, να χορέψω περισσότερο, να κινηθώ περισσότερο και έτσι να ανεβάσω τη διάθεσή μου και να αφεθώ στους δυνατούς ρυθμούς της. Για όλους εμάς λοιπόν, η χαλάρωση που επιτυγχάνεται με τη μουσική προκαλεί συναίσθημα ευφορίας, που ευνοεί όμως και μια καινούργια διαθεσιμότητα και μεγαλύτερη δεκτικότητα σε εξωτερικούς ερεθισμούς. Σ' αυτό ακριβώς το στάδιο η μουσική παύει να είναι απλώς ένα στοιχείο χαλάρωσης και παίζει ρόλο θεραπευτικό. Όποια κι αν είναι η αιτία, πάντως, γιγαντιαίες επιχειρήσεις αλλά και εκατοντάδες εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων έχουν φροντίσει να αξιοποιήσουν αυτή την επιρροή της μουσικής, η οποία συνοψίζεται σε καλύτερη επικοινωνία, μεγαλύτερη ευκολία στη μάθηση και τη συγκράτηση της γνώσης, λιγότερο στρες και περισσότερη δημιουργικότητα και ενεργητικότητα. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Η μουσική είναι δεμένη με την ανθρώπινη ύπαρξη όσο και με την καθημερινότητα. Συνοδεύει το άτομο παντού, σε όλες τις πτυχές της ζωής του. Αρχικά, Ο Πλάτων, δεχόμενος την μουσική στο εκπαιδευτικό του πρόγραμμα, αλλά και τη, ανάλογα με το ύφος, επίδρασή της, θετική ή αρνητική, αποβάλλει από το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα κάποια είδη μουσικής και κάποια μουσικά όργανα που θεωρεί ότι ασκούν αρνητική επίδραση στους νέους, όπως π.χ. τις θρηνώδεις και τις μαλακές ή συμποτικές αρμονίες και τους ρυθμούς ανελευθερίας, ύβρεως ή μανίας. Με άλλα λόγια, συνδέει το μουσικό ύφος και όργανο με το ήθος, και γι αυτούς τους λόγους δέχεται από τα μουσικά όργανα μόνο τη λύρα και την κιθάρα, από τους ρυθμούς όσους εκφράζουν κοσμιότητα βίου και από τις

9 αρμονίες μόνο τη δωριστεί και τη φρυγιστί. Παράλληλα, ο Πλάτων επισημαίνει την επίδραση της μουσικής στο χαρακτήρα του ατόμου. Η μουσική έχει τη δύναμη να καλλιεργήσει στο άτομο τα στοιχεία της ευπρέπειας και της κοσμιότητας. Ένας άλλος σπουδαίος φιλόσοφος ο Αριστοτέλης τονίζει τη μεγάλη σπουδαιότητα της μουσικής παιδείας, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «μάλιστα καταδύεται εις το εντός της ψυχής ο τε ρυθμός και αρμονία και ερρωμενέστετα άπτεται αυτής φέροντα την ευσχημοσύνη, και ποιεί ευσχήμονα εάν τις ορθώς τραφίη, ει δε μη τουναντίον». Ξεκινώντας καλό θα ήταν να αναφέρουμε πως η μουσική δίνει κάποια στοιχεία για τον χαρακτήρα χωρίς να τον αντικατοπτρίζει και χωρίς να τον διαμορφώνει απόλυτα και εξ ολοκλήρου. Υπάρχουν άνθρωποι που ακούν διάφορα είδη μουσικής ανάλογα με την κάθε στιγμή κι άλλοι πάλι που προτιμούν κάποιο συγκεκριμένο είδος και το υιοθετούν και στην ζωή τους. Το είδος της μουσικής που προτιμάμε και ακούμε στη ζωή μας δεν καθρεφτίζει το χαρακτήρα μας. Το κάθε άτομο δέχεται ορισμένες επιρροές αλλά δεν διαμορφώνεται απόλυτα. Αρχικά, σε μια παλιότερη μελέτη που έγινε σε περισσότερους από μαθητές σχολείων στις Ηνωμένες πολιτείες Αμερικής (Νέα Υόρκη, Κονέκτικατ, Βιρτζίνια και Νότια Καρολίνα). Εκεί βρέθηκε ότι η ενασχόληση με τη μουσική, χωρίς να διαχωρίζεται το είδος, επηρεάζει θετικά τα παιδιά ηλικίας 9-12 ετών σε πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορούν να εκφράζουν με μεγαλύτερη ευκολία τα συναισθήματά τους, τις ιδέες τους και τις σκέψεις τους. Επίσης, είχαν ανεπτυγμένη την προθυμία τους να δοκιμάζουν καινούρια πράγματα. Τέλος, μπορούσαν να συσχετίζουν ιδέες και γεγονότα, να συνεργάζονται με άλλα άτομα και ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό την αυτοπεποίθηση τους. Επιπρόσθετα, η μουσική γενικότερα θεωρείται τρόπος επικοινωνίας άρα η ενασχόληση με την μουσική μπορούμε να πούμε πως κάνει το άτομο πιο κοινωνικό. Οι περισσότερες έρευνες παγκοσμίως δεν συνδέουν την επιρροή της μουσικής με τη διαμόρφωση του χαρακτήρα. Έχει διερευνηθεί το πώς μπορούμε να κατανοήσουμε στοιχεία του χαρακτήρα ανάλογα με το είδος της μουσικής που μπορεί να ακούει ένα άτομο. Ερευνητές έχουν βρει πως οι άνθρωποι μπορούσαν να κάνουν ακριβείς κρίσεις για τα επίπεδα της εξωστρέφειας, της δημιουργικότητας και της ευρύτητας του πνεύματος ενός ατόμου αφού είχαν ακούσει τα δέκα αγαπημένα τους τραγούδια. Για παράδειγμα οι εξωστρεφείς τείνουν να ακούν περισσότερη μουσική με βαρύ ήχο μπάσου ενώ αυτοί που προτιμούν το στυλ της τζαζ και της κλασσικής μουσικής είναι πιο δημιουργικοί και έχουν υψηλότερα σκορ σε τεστ IQ. Μια από τις μεγαλύτερες έρευνες που έχει γίνει διερευνά το παραπάνω γεγονός. Ο καθηγητής Έντριαν Νορθ του πανεπιστημίου της Σκοτίας Heriot-Watt υποστηρίζει μέσα από την έρευνά του η μουσική μπορεί να δείξει στοιχεία της προσωπικότητας μας. Μέσα από την έρευνα αυτή προσπάθησε να συνδυάσει όσο το δυνατό γίνεται καλύτερα τις μουσικές προτιμήσεις με τους ανθρώπινους χαρακτήρες και πραγματικά τα συμπεράσματα είναι τουλάχιστον αξιοπρόσεκτα. Το δείγμα ήταν τεράστιο καθώς συμμετείχαν περίπου άνθρωποι. Κατάφερε να αντιστοιχίσει είδη μουσικής με στοιχεία που χαρακτηρίζουν την προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Σύμφωνα με τον ερευνητή, ο λόγος για τον οποίο μερικές φορές οι άνθρωποι αισθάνονται αμυντικοί για το είδος της μουσικής που ακούνε ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι η προτίμηση συσχετίζεται με τις συμπεριφορές και την προσωπικότητα. «Οι άνθρωποι στην πραγματικότητα καθορίζουν τους εαυτούς τους και συσχετίζονται με άλλους ανθρώπους μέσω της μουσικής. Αλλά δεν γνωρίζουμε λεπτομερώς πως η μουσική μπορεί να συνδέεται με την ταυτότητα του ατόμου».

10 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΙΓΙΟ. Ηλικία : Φύλο : Αρσενικό Θηλυκό Σχολείο που φοιτάτε : Γυμνάσιο Λύκειο ΟΜΑΔΑ Α 1) Πότε ακούτε μουσική; α) Στον ελεύθερο χρόνο β) Όταν διαβάζεται γ) Όταν κοιμάστε 2) Τι είδους μουσική ακούτε; α) Παραδοσιακή β) Έντεχνη γ) Κλασική δ) Άλλου είδους 3) Γιατί ακούτε μουσική; α) Επειδή είσαι στενοχωρημένος-η β) Επειδή είσαι χαρούμενος-η γ) Επειδή σε ξεκουράζει δ) Γιατί είσαι συναισθηματικά φορτισμένος-η 4) Η μουσική επηρεάζει την ζωή των ανθρώπων; α) Για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας β) Για τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους γ) Για την ψυχολογία 5) Από πού ακούτε ή βλέπετε μουσική; α) Από το ραδιόφωνο β) Από το διαδίκτυο γ) Από το κινητό ΟΜΑΔΑ Β Να απαντήσετε με ένα ναι ή ένα όχι. 1) Ασχολήθηκες ποτέ με τη μουσική; 2) Παίζεις κάποιο όργανο; 3) Τραγουδάς; 4) Γράφεις μουσική; 5) Ακούς μουσική όταν διαβάζεις; NAI OXI

11 6) Είσαι σε κάποιο συγκρότημα; 7) Βλέπεις ταινίες μιούζικαλ; 8) Ασχολείσαι πολλές ώρες με τη μουσική; 9) Σε ξεκουράζει η μουσική; 10) Κατάγεσαι από μουσική οικογένεια; ΟΜΑΔΑ Γ Να σημειώσετε στην στήλη : καθόλου, λίγο, σχεδόν λίγο, σχεδόν πολύ, πολύ. 1) Σου αρέσουν τα μουσικά μαθήματα; 2) Η παραδοσιακή μουσική εκφράζει σήμερα τους νέους; 3) Πιστεύεις πως η μουσική διδάσκεται; 4) Σας αρέσει η έντεχνη μουσική; 5) Σου αρέσουν οι ταινίες μιούζικαλ; 6) Πόσο σου αρέσουν τα μουσικά παιχνίδια; καθόλου λίγο σχεδόν λίγο σχεδόν πολύ πολύ ΟΜΑΔΑ Δ Να κάνετε το δικό σας σχόλιο στις παρακάτω ερωτήσεις: 1) Κατά πόσο πιστεύεται ότι η τεχνολογία έχει επηρεάσει την μουσική; ) Πόσο σημαντική είναι η μουσική για εσένα; ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ. Στην έρευνα που έκανε η Ά2 Λυκείου με θέμα Η μουσική στη ζωή των νέων, απάντησε το 40% από ηλικίες ετών, το 60% από ηλικίες ετών. Στην ερώτηση Πότε ακούτε μουσική, το 60% απάντησε ότι ακούει στον ελεύθερό του χρόνο ενώ το 8% απάντησε όταν διαβάζει ενώ το 8% όταν κοιμάται και το 24% δεν απάντησε. Στην ερώτηση Τι είδους μουσική ακούτε, το 4% απάντησε ότι ακούει παραδοσιακή μουσική ενώ το 24% απάντησε έντεχνη ενώ το 4% απάντησε κλασική ενώ το 48% απάντησε άλλου είδους και το 20% δεν απάντησε. Στην ερώτηση Γιατί ακούτε μουσική, το 4% απάντησε επειδή είναι στενοχωρημένο-η ενώ το 4% απάντησε επειδή είναι χαρούμενος-η ενώ το 40% απάντησε επειδή τους ξεκουράζει ενώ το 24% απάντησε επειδή είναι συναισθηματικά φορτισμένος-η και το 28% δεν απάντησε.

12 Στην ερώτηση Η μουσική επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων, το 28% απάντησε για την διαμόρφωση της προσωπικότητας ενώ το 0% απάντησε για τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους ενώ το 56% απάντησε για την ψυχολογία και το 16% δεν απάντησε. Στην ερώτηση Από που ακούτε μουσική, το 4% απάντησε από το ραδιόφωνο ενώ το 40% απάντησε από το διαδίκτυο ενώ το 24% απάντησε από το κινητό και το 32% δεν απάντησε. Επίσης έγιναν ερωτήσεις στις οποίες οι μαθητές έπρεπε να απαντήσουν με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ. Στην ερώτηση Ασχολήθηκες ποτέ με την μουσική, το 92% απάντησε ότι έχει ασχοληθεί ενώ το 8% απάντησε ότι δεν έχει ασχοληθεί. Στην ερώτηση Παίζεις κάποιο μουσικό όργανο, το 92% απάντησε ότι παίζει ενώ το 8% απάντησε ότι δεν παίζει. Στην ερώτηση Τραγουδάς, το 80% απάντησε ότι τραγουδάει ενώ το 20% απάντησε ότι δεν τραγουδάει. Στην ερώτηση Γράφεις μουσική, το 20% απάντησε ότι γράφει και το 80% απάντησε ότι δεν γράφει. Στην ερώτηση Ακούς μουσική όταν διαβάζεις, το 40% απάντησε πως ακούει και το 60% απάντησε ότι δεν ακούει. Στην ερώτηση Είσαι σε κάποιο συγκρότημα, το 24% απάντησε ότι είναι σε κάποιο συγκρότημα ενώ το 76% απάντησε ότι δεν είναι σε κάποιο. Στην ερώτηση Βλέπεις ταινίες μιούζικαλ, το 60% απάντησε ότι βλέπουν ενώ το 40% απάντησε ότι δεν βλέπει. Στην ερώτηση Ασχολείσαι πολλές ώρες με την μουσική, το 76% απάντησε ότι ασχολείται ενώ το 24% απάντησε ότι δεν ασχολείται. Στην ερώτηση Σε ξεκουράζει η μουσική, το 100% απάντησε ότι τους ξεκουράζει ενώ το 0% απάντησε ότι δεν τους ξεκουράζει. Στην ερώτηση Κατάγεσαι από μουσική οικογένεια, το 20% απάντησε ότι κατάγεται ενώ το 80% απάντησε ότι δεν κατάγεται. Ακόμη οι μαθητές έπρεπε να σημειώσουν στη στήλη: καθόλου, λίγο, σχεδόν λίγο, σχεδόν πολύ, πολύ. Στην ερώτηση Σου αρέσουν τα μουσικά μαθήματα, το 4% απάντησε καθόλου, το 12% απάντησε λίγο, το σχεδόν λίγο δεν απάντησε, το 28% απάντησε σχεδόν πολύ, το 56% απάντησε το πολύ. Στην ερώτηση Η παραδοσιακή μουσική εκφράζει σήμερα τους ανθρώπους, το20% απάντησε καθόλου, το 28% απάντησε λίγο, το 28% απάντησε σχεδόν λίγο, το 8% απάντησε σχεδόν πολύ, το 12% απάντησε πολύ. Στην ερώτηση Πιστεύεις πως η μουσική διδάσκεται, το 12% απάντησε καθόλου, το 20% απάντησε λίγο, το 8% απάντησε σχεδόν λίγο, το 20% απάντησε σχεδόν πολύ, το 32% απάντησε πολύ.

13 Στην ερώτηση Σας αρέσει η έντεχνη μουσική, το 12% απάντησε καθόλου, το12% απάντησε λίγο, το 8% απάντησε σχεδόν λίγο, το 28% απάντησε σχεδόν πολύ, το 36% απάντησε πολύ. Στην ερώτηση Σου αρέσουν οι ταινίες μιούζικαλ, το 24% απάντησε καθόλου, το 20% απάντησε λίγο, το 8% απάντησε σχεδόν λίγο, το 20% απάντησε σχεδόν πολύ, το 24% απάντησε πολύ. Στην ερώτηση Πόσο σου αρέσουν τα μουσικά παιχνίδια, το 20% απάντησε καθόλου, το 28% απάντησε λίγο, το 16% απάντησε σχεδόν λίγο, το 8% απάντησε σχεδόν πολύ, το 28% απάντησε πολύ. Επιπλέον οι μαθητές έπρεπε να δώσουν τις δικές τους απαντήσεις. Στην ερώτηση Κατά πόσο πιστεύεται ότι η τεχνολογία έχει επηρεάσει την μουσική, το 60% απάντησε αρκετά ενώ το 16% απάντησε καθόλου και το 24% δεν απάντησε. Στην ερώτηση Πόσο σημαντική είναι η μουσική για εσένα, το 76% απάντησε αρκετά ενώ το 4% απάντησε καθόλου και το 20% δεν απάντησε.