«Εκπαιδευτικές δραστηριότητες: κυνήγι θησαυρού»

Transcript

1 «Εκπαιδευτικές δραστηριότητες: κυνήγι θησαυρού» Η ταξινόµηση µνηµείων σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες αναζήτησης. Παιχνίδι θησαυρού: «Ο Πλάτων ταξιδεύει στην περιοχή σου! Ένα φανταστικό ταξίδι...» Αθανασία Σπύρτζη Το έργο «ΑΚΑ ΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ Ι ΕΩΝ υλοποιείται µέσω του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και ιά Βίου Μάθηση» και συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο) και από εθνικούς πόρους (ΕΣΠΑ ).

2 EKΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Η ταξινόµηση µνηµείων ως αναλυτικό εργαλείο σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες αναζήτησης ΚΥΝΗΓΙ ΘΗΣΑΥΡΟΥ Ο Πλάτων ταξιδεύει στην περιοχή σου! Ένα φανταστικό ταξίδι... Στις µέρες µας η αξία που έχει το παιχνίδι για τη µάθηση είναι αναµφισβήτητη. Γι αυτό τα επιµορφωτικά, εγκυκλοπαιδικά ή ειδικά τεχνικά παιχνίδια κατέχουν ιδιαίτερη θέση στον κόσµο του παιδιού. Το βοηθούν να αποφασίζει, να µαθαίνει, να επαναλαµβάνει γνώσεις, να εργάζεται και να συνεργάζεται. Με αυτόν τον τρόπο και παίζει και συναγωνίζεται και µαθαίνει. Το παιχνίδι που προτείνεται έχει πολλά από αυτά τα στοιχεία που αναφέρθηκαν, ενώ χρησιµοποιεί ως αναλυτικό εργαλείο για τη συγκεκριµένη εκπαιδευτική δραστηριότητα αναζήτησης την αξιακή ταξινόµηση µνηµείων. Απευθύνεται στις τελευταίες τάξεις της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι δεν µπορεί να ενδιαφέρει και µαθητές της δευτεροβάθµιας, καθώς και όλες τις ηλικίες. Η κεντρική ιδέα του παιχνιδιού βασίζεται σε ένα φανταστικό ταξίδι του Πλάτωνα σε µια πόλη ή µια περιφέρεια της Ελλάδας, ανάλογα κάθε φορά µε την ιδιαιτερότητα, το µέγεθος και το πλήθος των µνηµείων ή των χώρων πολιτισµού κάθε πόλης. Τα παιδιά σχηµατίζουν µια οµάδα µε στόχο να ανακαλύψουν τον θησαυρό, που έκρυψε ο Πλάτων στην περιοχή τους. Αρχικά θα κληθούν να µάθουν κάποια στοιχεία για τον ήρωα του παιχνιδιού και στη συνέχεια να ανακαλύψουν τη διαδροµή που ακολούθησε, µια ενδιαφέρουσα πολιτιστική διαδροµή, που θα ορίσει ο δάσκαλος και θα µυήσει σταδιακά τους συµµετέχοντες στην αναγνώριση και ταξινόµηση των µνηµείων της περιοχής τους µε βάση συγκεκριµένες αξίες. Με την αρωγή του δασκάλου και ενός χάρτη θα οδηγηθούν τελικά στον θησαυρό, έχοντας κατανοήσει την έννοια µνηµείο, τις ιδιαίτερες αξίες, που αυτό µπορεί να φέρει, τη γεωγραφία του τόπου κατοικίας τους και τη σχέση της πόλης τους µε την ευρύτερη περιοχή. Ταυτόχρονα, µέσα από αυτή την ψυχαγωγική διαδικασία, τα παιδιά έρχονται σε µια πρώτη επαφή µε τη ζωή και το έργο του Πλάτωνα, ενώ δηµιουργείται ένας πολιτιστικός χάρτης του τόπου για τα παιδιά, ένας οδηγός γνωριµίας µε τον πολιτιστικό θησαυρό της περιοχής. Aυτή εδώ είναι η πόλη... Ασ ξεκινησω την περιηγηση µου στη... ΘΕΣΗ χαρτη Λοιπον το µνηµειο αυτο ειναι.. Για να ανακεφαλαιωσουµε τις αξιες του: Ωρα να συνεχισω την περιηγηση µου.. Θ.Ζ. 1

3 Ο Πλάτων ταξιδεύει στην περιοχή σου! Ένα φανταστικό ταξίδι... Οδηγίες Παιχνιδιού Προετοιµασία Βήµα 1ο Εξοικείωση µαθητών µε το πνεύµα και τους στόχους Βήµα 2ο Πρώτη γνωριµία µαθητών µε τον ήρωα του παιχνιδιού Βήµα 3ο του παιχνιδιού Πλάτωνα Πρώτη γνωριµία µαθητών µε την έννοια του µνηµείου και τις αξίες Βήµα 4ο ηµιουργία οµάδας Βήµα 5ο Σχεδιασµός χάρτη της περιοχής µε επισήµανση Βήµα 6ο των µνηµείων της Ορισµός µνηµείου - αφετηρία διαδροµής του Πλάτωνα εναρξη παιχνιδιου Βήµα 1ο Η οµάδα «ανακαλύπτει» το πρώτο µνηµείο και τις αξίες Βήµα 2ο Συµπληρώνει σχετικό Πίνακα και το παραδίδει στον Βήµα 3ο που µπορεί να φέρει καθηγητή Ο καθηγητής δίνει στην οµάδα δύο κάρτες* Βήµα 4ο Οι µαθητές ακολουθούν την πορεία του Πλάτωνα Βήµα 5ο Όταν φθάσουν στον τελικό προορισµό ανακαλύπτουν το Θησαυρό** * Για παράδειγµα, στη µία κάρτα ο Πλάτωνας αποκαλύπτει πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του (κάρτα µε σχετική ερώτηση - απάντηση) και στην άλλη αποκαλύπτει το επόµενο σηµείο µνηµείο που θα επισκεφθεί. * * Ιδέες για το τι θα µπορούσε να είναι ο Θησαυρός: α) Η πολιτιστική διαδροµή που ακολούθησαν οι µαθητές, β) ένα παιχνίδι ερωτήσεων απαντήσεων που προκύπτει από τις κάρτες, που έχουν συγκεντρώσει, γ) η καλλιέργεια του οµαδικού πνεύµατος. 2

4 Παραδείγµατα καρτών ηµιουργήστε κάρτες Α & Β όψης. Α όψη: ερώτηση, Β οψη: απάντηση Πώς περιγράφει ο Πλάτωνας µια ακυβέρνητη Πολιτεία ; Το σκάφος της πολιτείας ταξιδεύει ακυβέρνητο. Ο ιδιοκτήτης που είναι µύωπας και κουφός δεν γνωρίζει τη ναυτική τέχνη. Τα µέλη του πληρώµατος φιλονεικούν µεταξύ τους και κανείς δεν σκέπτεται ότι χρεάζεται ένας έµπειρος κυβερνήτης που να γνωρίζει τις θέσεις των άστρων και τις ιδιοτροπίες των ανέµων. Ο µόνος που µπορεί να οδηγήσει µε ασφάλεια µέσα από την τρικυµία το ''µεθυσµένο καράβι'' είναι ο κυβερνήτης - φιλόσοφος. ηµιουργήστε κάρτες Α & Β όψης. Α όψη: ερώτηση, Β οψη: φράσεις Ουδείς εκών κακός Κανείς δε γίνεται κακός µε τη θέλησή του Πόσες φράσεις του Πλάτωνα γνωρίζεις; "Εν οίδα ότι ουδέν οίδα" Ένα µόνο γνωρίζω ότι δε γνωρίζω τίποτα «Γνώθι σαυτόν» Γνώρισε τον εαυτό σου ηµιουργήστε κάρτες Α & Β όψης. Α όψη: σκίτσο χάρτη, Β οψη: κατεύθυνση Πήγαινε στο µνηµείο... Κάρτα πρόσβασης 3

5 Έχουν αξίες τα µνηµεία; ΜΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΑΞΙΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΑΞΙΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΕΣ Ή ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΑΞΙΕΣ ΑΝΑΛΟΓΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ Εξαρτάται µόνο από τις υφιστάµενες Ιστορικές µαρτυρίες αναφορικά προς το αντικείµενο ή από παρόµοιας αξίες αρχαιολογικές µαρτυρίες. Εξαρτάται από την καλλιτεχνική αξία, όπως εκτιµάται σήµερα, από την κατάσταση του υλικού και από το περιβάλλον του µνηµείου. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ Εξαρτάται αποκλειστικά από τη σπουδαιότητα των εγκλειόµενων στο αντικείµενο υλικών µαρτυριών και µόνο αυτών. Εξαρτάται µόνο από τη µορφή και το στυλ, όπως εκτιµώνται σήµερα και οµοίως από τα φυσικά χαρακτηριστικά του υλικού. ΤΕΚΜΗΡΙΟΥ ΧΡΗΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ Ως προς την Ιστορία της Τέχνης, την Ιστορία της Τεχνικής, την Ιστορία της Επιστήµης κ.λ.π. ή ως προς οποιονδήποτε συνδυασµό αυτών. Εξαρτάται από τη λειτουργική καταλληλότητα και την κατάσταση διατηρήσης. Προσωπικού ή συλλογικού επιπέδου µε πνευµατικό, εθνικό, κοινωνικό, πολιτικό, ιστορικό ή θρησκευτικό νόηµα. ΓΝΗΣΙΑ Ή ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΞΙΑ ΣΠΑΝΙΟΤΗΤΟΣ ΣΠΑΝΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΠΟΣΗΜΟΥ ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΑΚΗ Γνώρισµα εξαιρετικών επιτευγµάτων. Τα αντικείµενα αυτά προϋποθέτουν ύψιστη ανθρώπινη δεξιότητα ή τεχνογνωσία ή εξόχως δυσεύρετη ύλη ή αµύθητη δαπάνη, ή, και κατά µείζονα λόγο, εάν προϋποθέτουν συνδυασµό των προηγούµενων. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗ Ή ΤΥΧΑΙΑ ΑΞΙΑ ΣΠΑΝΙΟΤΗΤΟΣ Ανήκει σε αντικείµενα τα οποία δεν είναι µεν σπουδαία (µπορεί µάλιστα να είναι και ευτελή), υφίστανται όµως σε ελάχιστο αριθµό, είτε εξ αρχής, είτε έπειτα από συµπτωµατική εξαφάνιση όλων των άλλων του είδους τους, όσο πολυπληθές και αν υπήρξε αυτό κάποτε. ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΠΑΝΙΟΤΗΤΟΣ Αποτέλεσµα σύγκρισης της σπανιότητος ενός αντικειµένου προς τη σπανιότητα ενός άλλου ή άλλων αντικειµένων. Εξαρτάται από την ορατότητα, την ατοµικότητα και την απόσταση από άλλα τοπόσηµα. Εξαρτάται από το νόηµα, τη σπουδαιότητα, την υλική αυθεντικότητα, την ηλικία, τη φήµη και από τις άλλες αξίες χωριστά ή σε συνδυασµό. ΥΛΙΚΗΣ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Εξαρτάται από το ποσοστό αυθεντικού υλικού από συγκινησιακής απόψεως ή επί τη βάση αναγνωρίσιµων εκδηλώσεων ηλικίας. 4