ΜΕΡΟΣ IV: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΡΟΣ IV: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ"

Transcript

1 ΜΕΡΟΣ IV: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Στο Μέρος ΙΙ του βιβλίου εξετάσαμε τις διάφορες πολιτικές που μπορεί να υιοθετήσει η κυβέρνηση για την βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος. Ο κύριος όγκος των πολιτικών αυτών στοχεύουν στην ρύθμιση της δράσης των επιχειρήσεων. Πέρα όμως από την κυβέρνηση, οι πολίτες μπορούν να απαιτήσουν την αλλαγή της στάσης των επιχειρήσεων όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, με την ιδιότητά τους ως καταναλωτές των προϊόντων των επιχειρήσεων. Εάν οι καταναλωτές είναι ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά τα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και έχουν την απαραίτητη πληροφόρηση όσον αφορά τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά των προϊόντων τότε μπορούν να επιλέγουν προϊόντα τα οποία είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Τα χαρακτηριστικά που μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο στις προτιμήσεις των καταναλωτών μπορεί να αφορούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις κατά την παραγωγική διαδικασία, όσο και κατά την κατανάλωση. Θα μπορούσαν οι καταναλωτές δηλαδή να στρέψουν την κατανάλωσή τους μακριά από αγαθά τα οποία προκαλούν μεγαλύτερες περιβαλλοντικές βλάβες και να προτιμήσουν αγαθά που είναι περιβαλλοντικά φιλικά. Για παράδειγμα θα μπορούσαν να στρέψουν την κατανάλωσή τους προς βιολογικά προϊόντα, ή καταναλωτικά προϊόντα που περιέχουν λιγότερες βλαβερές χημικές ουσίες, ή βιομηχανικά προϊόντα που έχουν λιγότερες συσκευασίες και μεγαλύτερο ποσοστό ανακυκλώσιμων υλικών. Το διάγραμμα 10.1 περιγράφει την επίδραση που μπορεί να έχει η μείωση της κατανάλωσης προϊόντων που προκαλούν μεγάλες περιβαλλοντικές βλάβες. Το διάγραμμα 10.1 περιγράφει την περίπτωση ενός αγαθού που δημιουργεί περιβαλλοντικές εξωτερικότητες, όπως φαίνεται από την διαφορά μεταξύ ιδιωτικού και κοινωνικού οριακού κόστους. Στο μέρος ΙΙ είδαμε ότι ένας περιβαλλοντικός φόρος μπορεί να εσωτερικεύσει την περιβαλλοντική ζημιά και μετατοπίζοντας το οριακό κόστος από το PMC στο SMC να φέρει την ισορροπία στην κοινωνικά άριστη παραγωγή Q ΑΡΙΣΤΗ. Το ίδιο επίπεδο παραγωγής όμως μπορεί να επιτευχθεί εάν οι καταναλωτές μειώσουν την κατανάλωσή τους από D 1 σε D 2. Επομένως, εάν η κυβέρνηση κινηθεί προς την κατεύθυνση της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών και παράσχει την απαιτούμενη πληροφόρηση, τότε μπορεί να έχει παρόμοια αποτελέσματα με μια πολιτική περιβαλλοντικού φόρου. Η πολιτική της διαφήμισης / πληροφόρησης έχει μερικά πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις πολιτικές παροχής οικονομικών κινήτρων. Όπως αναλύσαμε στο Κεφάλαιο 7 και 8, τόσο οι περιβαλλοντικοί φόροι όσο και οι μεταβιβάσιμες άδειες έχουν αρνητικά αποτελέσματα στην οικονομική δραστηριότητα καθώς αυξάνουν τις τιμές των αγαθών και επομένως μειώνουν το πραγματικό εισόδημα και ως εκ τούτου δημιουργούν στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας. Σε αντίθεση, η μείωση της κατανάλωσης επιτυγχάνει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της μείωσης της παραγωγής μειώνοντας αντί να αυξάνει την τιμή του αγαθού και επομένως αποφεύγονται οι παραπάνω στρεβλώσεις. Επιπλέον, για να διατηρηθεί η παραγωγή στο επίπεδο Q ΑΡΙΣΤΗ πρέπει να επιβάλλεται διαρκώς ο περιβαλλοντικός φόρος ενώ η περιβαλλοντική διαφήμιση δεν χρειάζεται να διατηρείτε συνεχώς σε υψηλά επίπεδα καθώς όταν επιτευχθεί η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών μπορεί η διαφήμιση / πληροφόρηση να μειωθεί σημαντικά και επομένως να μειωθούν και τα απαραίτητα κόστη. Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 143

2 Παρά τα πλεονεκτήματα που έχει η περιβαλλοντική πληροφόρηση / διαφήμιση, τα αποτελέσματα της χρειάζονται χρόνο. Επομένως, για την ενδιάμεση περίοδο θα μπορούσε η κυβέρνηση να συνδυάσει έναν περιβαλλοντικό φόρο με την περιβαλλοντική διαφήμιση. Με τον περιβαλλοντικό φόρο, η κυβέρνηση θα μπορούσε να εξασφαλίζει τους απαραίτητους πόρους για να χρηματοδοτήσει μια επιθετική πολιτική διαφήμισης / ενημέρωσης των καταναλωτών στα αρχικά στάδια. Καθώς οι καταναλωτές θα μειώνουν σταδιακά την κατανάλωσή τους, ο απαραίτητος φόρος θα μειώνεται διαχρονικά, όπως και η απαραίτητη διαφήμιση. P SMC PMC P 1 P ΑΓΟΡΑΣ P 2 D 2 D 1 0 Q ΑΡΙΣΤΗ Q ΑΓΟΡΑΣ Διάγραμμα Αποτέλεσμα περιβαλλοντικής πληροφόρησης / διαφήμισης Με ή χωρίς την ενεργό συμμετοχή της κυβέρνησης, οι καταναλωτές σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς περιβαλλοντικά φιλικά προϊόντα. Επίσης οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις των επιχειρήσεων και με την ιδιότητά τους ως επενδυτές. Και στον τομέα αυτό η εμπειρία δείχνει ότι οι περιβαλλοντικά φιλικές επιχειρήσεις μπορούν να προσελκύσουν ευκολότερα επενδυτές, είτε λόγο της ευαισθητοποίησής τους είτε λόγο του γεγονότος ότι οι περιβαλλοντικά φιλικές επιχειρήσεις λογίζονται ως χαμηλότερου κινδύνου. Οι επιχειρήσεις αντιλαμβανόμενες την στροφή αυτή των καταναλωτών και των επενδυτών, επιχειρούν να πάρουν δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος πέρα και πάνω από τα όρια που επιβάλει η κυβέρνηση. Η ενσωμάτωση της διάστασης της προστασίας του περιβάλλοντος στο γενικότερο διοικητικό πλαίσιο και τον στρατηγικό σχεδιασμό των επιχειρήσεων αποτελεί πλέον μία πολύ σημαντική παράμετρο για την επιβίωση μιας επιχείρησης στο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η συνολική στρατηγική αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής διάστασης της λειτουργίας μιας επιχείρησης γίνεται με την ανάπτυξη συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης τα οποία εξετάζουμε στο Κεφάλαιο 10 που ακολουθεί. Q Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 144

3 10.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των επιχειρήσεων που προσπαθούν να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν κάποιο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (Σ.Π.Δ.), με την προοπτική να αλλάξει τόσο η περιβαλλοντική τους συμπεριφορά όσο και η οικονομική τους απόδοση. Μάλιστα, πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι η επιτυχής εφαρμογή ενός Σ.Π.Δ. βοηθά όχι μόνο στη συμμόρφωση με την εθνική νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά το σημαντικότερο, δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να εστιάσει σε μία δυναμική διαδικασία συνεχούς βελτίωσης σε θέματα περιβαλλοντικής αλλά και οικονομικής απόδοσης. Κατά τη διαδικασία αυτή, η επιχείρηση μπορεί να εφαρμόσει νέους τρόπους λειτουργίας για την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος και την καλύτερη εκμετάλλευση των διάφορων φυσικών και μη πόρων που διαχειρίζεται, με αποτέλεσμα τόσο την προστασία του περιβάλλοντος όσο και την ταυτόχρονη εξοικονόμηση χρημάτων. Πολλές επιχειρήσεις έχουν από χρόνια αναπτύξει δικές τους διαδικασίες περιβαλλοντικού ελέγχου, και μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε η τάση για επισημοποίηση και τυποποίηση των προτύπων αυτών σε παγκόσμια κλίμακα. Παρόλα αυτά, το 1993 δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS) και το 1996 ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (International Organization for Standardization) δημοσίευσε την τελική έκδοση ενός διεθνούς προτύπου περιβαλλοντικής διαχείρισης, του ISO Οι εξελίξεις αυτές έθεσαν τις βάσεις για την εφαρμογή από τις επιχειρήσεις πιστοποιημένων συστημάτων με καθολική εγκυρότητα και αναγνώριση, στοιχείο απαραίτητο στα πλαίσια της παγκοσμιοποιημένης αγοράς ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ένα Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (Environmental Management System) θα μπορούσε να οριστεί ως ένα σύνολο πολιτικών και διαδικασιών οι οποίες καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο η επιχείρηση θα διαχειριστεί τις επιπτώσεις που έχει η λειτουργία της στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και στην υγεία και ευημερία των ατόμων που επηρεάζονται από αυτήν. Ουσιαστικά πρόκειται για μία «περιβαλλοντική εκδοχή» του γνωστού μοντέλου διαχείρισης "Plan-Do-Check-Act" του Deming, σύμφωνα με τις αρχές της Διοίκησης Ολικής Ποιότητας (Total Quality Management), το οποίο ως γνωστόν εμπεριέχει την έννοια της συνεχούς βελτίωσης. Ένα Σ.Π.Δ. θα μπορούσε δηλαδή να οριστεί και ως ένας συνεχής κύκλος σχεδιασμού (planning), εφαρμογής (implementing), αναθεώρησης (reviewing) και τελικά βελτίωσης (improving) των διαδικασιών και δράσεων που υιοθετεί μία επιχείρηση ώστε να συνάδει με τις υποχρεώσεις της που αφορούν στο περιβάλλον (σχήμα 10.1). Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 145

4 ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΥΝΕΧΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Σχήμα Το μοντέλο Σχεδιασμός-Εφαρμογή-Έλεγχος-Δράση του Deming Πηγή: Environmental Management Systems: An Implementation Guide for Small and Medium-sized Organizations, by P. J. Stapleton and M. A. Glover Οι βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή ενός Σ.Π.Δ. μέσα σε μία επιχείρηση, είναι οι εξής: Δέσμευση της Διοίκησης της επιχείρησης: Μόνον η Διοίκηση της επιχείρησης μπορεί να διαθέσει τους απαιτούμενους πόρους ώστε να εφαρμοσθούν οι αρχές της Διοίκησης Ολικής Ποιότητας στην περιβαλλοντική διαχείριση. Συγκεκριμένα, θα πρέπει η Διοίκηση, στο ανώτατο επίπεδό της, να θεωρήσει το περιβάλλον και τη σωστή διαχείριση του ως προτεραιότητα για την επιβίωση της ίδιας της επιχείρησης. Θα πρέπει να ενσωματώσει την περιβαλλοντική διαχείριση σε όλες τις δραστηριότητες της επιχείρησης, καθώς και να θεωρεί τα προβλήματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή ενός Σ.Π.Δ. ως ευκαιρίες για την καλύτερη στρατηγική τοποθέτηση της επιχείρησης και να προσπαθεί να τα επιλύσει. Προσπάθεια για συνεχή βελτίωση: Καμία επιχείρηση δεν είναι τέλεια. Η έννοια της συνεχούς βελτίωσης αποδέχεται την εμφάνιση προβλημάτων και λαθών μέσα από τα οποία η επιχείρηση θα βελτιώσει την περιβαλλοντική της απόδοση. Ευελιξία: Ένα αποτελεσματικό Σ.Π.Δ. πρέπει να είναι δυναμικό και να επιτρέπει στην επιχείρηση να προσαρμόζεται γρήγορα στο περιβάλλον που αλλάζει συνεχώς. Για το λόγο αυτό θα πρέπει το Σ.Π.Δ. να είναι απλό και ευέλικτο. Έτσι θα είναι και περισσότερο κατανοητό σε αυτούς που πρόκειται να το εφαρμόσουν στην πράξη. Συμβατότητα με την οργανωσιακή κουλτούρα: Ένα Σ.Π.Δ. θα πρέπει να είναι συμβατό με τη γενικότερη φιλοσοφία της επιχείρησης. Αυτό εμπεριέχει δύο δυνατότητες για την επιχείρηση. Είτε θα προσαρμόσει το Σ.Π.Δ. στην υπάρχουσα κουλτούρα της, είτε θα αλλάξει την οργανωσιακή της φιλοσοφία ώστε να συμβαδίζει με το Σ.Π.Δ. που σκοπεύει να εφαρμόσει. Ενημέρωση και συμμετοχή των υπαλλήλων της επιχείρησης: Για τον επιτυχή σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός Σ.Π.Δ. είναι απαραίτητη η ενεργός συμμετοχή όλων όσων εμπλέκονται σε αυτό. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό γιατί η επιχείρηση Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 146

5 χρειάζεται ένα Σ.Π.Δ., ποιος είναι ο ρόλος του καθενός σε αυτό και με ποιόν τρόπο το σύστημα αυτό θα βοηθήσει στον έλεγχο των επιπτώσεων που έχουν στο περιβάλλον οι δραστηριότητες της επιχείρησης. Σύμφωνα πάντα με τον κύκλο της συνεχούς βελτίωσης στην Διοίκηση Ολικής Ποιότητας, τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης είναι τα παρακάτω: Πολιτική για το περιβάλλον (Environmental Policy): Είναι απαραίτητη η δημιουργία σαφούς περιβαλλοντικής πολιτικής από το ανώτερο επίπεδο διοίκησης, η οποία θα διατυπώνεται εγγράφως και θα είναι ανακοινώσιμη προς κάθε ενδιαφερόμενο. Η περιβαλλοντική πολιτική θα πρέπει να διατυπώνει τη σαφή δέσμευση της διοίκησης για συνεχή βελτίωση, πρόληψη της μόλυνσης του περιβάλλοντος, συμμόρφωση με τους κανονισμούς και ένα γενικό πλαίσιο του συστήματος διαχείρισης του περιβάλλοντος. Σχεδιασμός (Planning): Η φάση του σχεδιασμού καλύπτει την αναγνώριση των κύριων επιπτώσεων για το περιβάλλον που έχουν οι διάφορες δραστηριότητες και λειτουργίες της επιχείρησης, τη συμμόρφωση με τους νόμους και τους κανονισμούς, τη δέσμευση με τη μορφή των αντικειμενικών στόχων (π.χ. χρονικός σχεδιασμός, συγκεκριμένες μειώσεις σε ρύπους) και τον ορισμό των προγραμμάτων ώστε να επιτευχθούν οι αντικειμενικοί αυτοί σκοποί και στόχοι. Εφαρμογή και Λειτουργία του Σ.Π.Δ. (EMS Implementation and Operation): Περιλαμβάνει την ανάθεση των διαφόρων ρόλων και αρμοδιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της διοίκησης και του ελέγχου, της ανάπτυξης των διαδικασιών για τη λειτουργία του Σ.Π.Δ. και των γραπτών προγραμμάτων, της εκπαίδευσης του προσωπικού που σχετίζεται με αυτό, και της αναγνώρισης των ελέγχων και των διαδικασιών άμεσης απόκρισης ώστε να αποφευχθούν και να αντιμετωπιστούν τα πιθανά ατυχήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον. Έλεγχος και Διορθωτικές Ενέργειες (Checking and Corrective Action): Περιλαμβάνει την παρακολούθηση και τη μέτρηση των κύριων περιβαλλοντικών παραμέτρων για την αξιολόγηση της απόδοσης του συστήματος, τη διενέργεια ελέγχων και εκτιμήσεων, καθώς και την πραγματοποίηση διορθωτικών κινήσεων όπου χρειάζεται, ώστε να είναι δυνατή η συνεχής βελτίωση του Σ.Π.Δ.. Επιθεώρηση της Διοίκησης (Management Review): Οι επιθεωρήσεις της ανώτερης διοίκησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της καταλληλότητας, της επάρκειας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος ΚΟΣΤΗ ΟΦΕΛΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ Η εφαρμογή ενός Σ.Π.Δ. έχει διαφορετικά αποτελέσματα στα διάφορα επίπεδα της επιχείρησης. Τα κόστη και οφέλη που προκύπτουν από την υιοθέτηση ενός τέτοιου συστήματος διαφέρουν από επιχείρηση σε επιχείρηση. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι επιχειρήσεις στις ανεπτυγμένες χώρες επενδύουν κυρίως σε λογισμικό, εκπαιδευτικό υλικό κλπ, ενώ οι επιχειρήσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες ξοδεύουν περισσότερο σε υλικοτεχνική υποδομή και εξοπλισμό. Όσον αφορά στα κόστη σχεδιασμού, υλοποίησης και λειτουργίας ενός τέτοιου συστήματος, είναι σημαντικό να μην Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 147

6 φτάνουν σε επίπεδα που θα επηρεάζουν σημαντικά και αρνητικά το κόστος του παραγόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας. Δεν έχει κανένα νόημα η παραγωγή ενός περιβαλλοντικά φιλικού προϊόντος με μεθόδους που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον, αν η τιμή του είναι απλησίαστη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει την περιβαλλοντικά φιλική επιχείρηση εκτός αγοράς. Τα πιθανά κόστη από την εφαρμογή του Σ.Π.Δ. μπορούν να χωρισθούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες, οι οποίες είναι: Κόστη διαχείρισης, εκπαίδευσης των υπαλλήλων και καθημερινής λειτουργίας του Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (λογισμικό, έντυπα,χρόνος υπαλλήλων κλπ). Κόστη σχεδιασμού και μετατροπών που πρέπει να γίνουν στην παραγωγική διαδικασία ώστε να αποφευχθούν δυσλειτουργίες που μπορεί να προκαλέσουν κάποιο περιβαλλοντικό ατύχημα. Κόστη σχεδιασμού και εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού για τη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της επιχείρησης. Κόστη που σχετίζονται με τον περιοδικό έλεγχο του Συστήματος καθώς και κόστη που αφορούν στη διαπίστευση της ορθής λειτουργίας αυτού από κάποιον αρμόδιο οργανισμό πιστοποίησης. Αντίστοιχα, κάποια από τα πιθανά οφέλη είναι: Βελτίωση της περιβαλλοντικής απόδοσης της επιχείρησης. Συμμόρφωση με την περιβαλλοντική νομοθεσία και αποφυγή προστίμων (μείωση κινδύνου). Αποφυγή της μόλυνσης του περιβάλλοντος / καλύτερη διαχείριση και διατήρηση των φυσικών πόρων και της ενέργειας. Ευκαιρίες για την απόκτηση νέων πελατών και τη διείσδυση σε νέες αγορές. Αυξημένη αποτελεσματικότητα / μείωση του κόστους λειτουργίας (μείωση κατανάλωσης ενέργειας, Α Υλών, διαχείρισης παραγόμενων αποβλήτων κλπ). Καλύτερη ψυχολογία και ηθικό του προσωπικού (αύξηση παραγωγικότητας). Καλύτερη εσωτερική επικοινωνία. Βελτίωση της εικόνας της επιχείρησης στο κοινό, στις ελεγκτικές αρχές, στους δανειστές και στους υποψήφιους επενδυτές της. Πλεονέκτημα για την απόκτηση μελλοντικών δημοσίων συμβολαίων. Ενημέρωση των υπαλλήλων σε περιβαλλοντικά ζητήματα και πιθανές υποχρεώσεις αυτών ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (Eco Management and Auditing Scheme, EMAS) επιτρέπει την εκούσια συμμετοχή των επιχειρήσεων και οργανισμών, για την αξιολόγηση και τη βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης των οργανισμών και την παροχή σχετικών πληροφοριών στο κοινό και οποιονδήποτε άλλο ενδιαφερόμενο. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα μέτρο προώθησης της ευρωπαϊκής πολιτικής για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη (sustainability) που θεσπίστηκε αρχικά το 1993, το οποίο δεν στηρίζεται στην τιμωρία των παραβατών αλλά αποσκοπεί στην εκούσια συμμετοχή των Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 148

7 επιχειρήσεων του βιομηχανικού τομέα, αρχικά, και στην επιβράβευση των περιβαλλοντικών της επιδόσεων χωρίς να την απαλλάσσει από τις σχετικές υποχρεώσεις των κοινοτικών κανόνων και οδηγιών και των εθνικών νομοθεσιών. Σχήμα Η πιστοποίηση του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας κατά το πρότυπο EMAS Σύμφωνα με τον κανονισμό που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σκοπός του EMAS είναι η προώθηση της συνεχούς βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιδόσεων των οργανισμών με: κατάρτιση και εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης από της οργανισμούς, συστηματική, αντικειμενική και περιοδική αξιολόγηση των επιδόσεων των συστημάτων αυτών, ενημέρωση ως προς τις περιβαλλοντικές επιδόσεις και ανοικτό διάλογο με το κοινό και της ενδιαφερόμενους, ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων στον οργανισμό, καθώς και κατάλληλη εκπαίδευση και διαρκή επιμόρφωση οι οποίες διευκολύνουν τη δραστήρια συνεργασία στα καθήκοντα ως της την κατάρτιση και εφαρμογή του Σ.Π.Δ.. Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας μάλιστα, πρωτοπόρο στη διάδοση των αρχών της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης, αποτελεί τον μοναδικό εκπαιδευτικό οργανισμό στην Ελλάδα, και μεταξύ ελαχίστων σε όλη την Ευρώπη το οποίο έχει αναπτύξει και λειτουργεί με επιτυχία Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, το οποίο μάλιστα είναι πιστοποιημένο κατά EMAS από το Την ίδια περίπου χρονική περίοδο που δημιουργήθηκε το EMAS, ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (International Standards Organization) ανέπτυξε ένα σύστημα προτύπων για την αξιολόγηση των συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης, που περιελάμβανε κριτήρια και οδηγίες για την περιβαλλοντική διοίκηση καθώς και εργαλεία για την εφαρμογή της. Οι ετοιμασίες για το πρότυπο αυτό ξεκίνησαν σε ένα περιβάλλον όπου αρκετοί εθνικοί οργανισμοί τυποποίησης είχαν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν τα δικά τους πρότυπα σε εθνικό επίπεδο. Μάλιστα το Βρετανικό BS7750 είχε τεθεί σε ισχύ από το 1992 και θεωρείται ο πρόδρομος των υπολοίπων προτύπων. Ακολούθησαν πρότυπα από την Ιρλανδία, Γαλλία, Νότιο Αφρική και Καναδά. Το 1992, η Συμβουλευτική Επιτροπή σε Θέματα Περιβαλλοντικής Στρατηγικής του ISO πρότεινε την ανάπτυξη της προτύπου για την αξιολόγηση των Σ.Π.Δ.. Το τελικό προσχέδιο του διεθνούς προτύπου δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του Μετά από μία περίοδο διευθετήσεων και συμβιβασμών σε Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 149

8 διεθνές επίπεδο, συμφωνήθηκε η τελική μορφή του ISO14000 το Σεπτέμβριο του Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σύνολο προτύπων, ανάμεσα στα οποία το ISO14001 είναι το βασικό και παραθέτει οδηγίες ορθής πρακτικής για για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν ώστε να οδηγηθούμε στο σχεδιασμό, εφαρμογή και λειτουργία ενός καθόλα αποτελεσματικού και επιτυχημένου Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Οι κύριες διατάξεις του ISO14001 είναι διατυπωμένες με γενικό τρόπο, ώστε να καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα επιχειρήσεων και οργανισμών, ασχέτου γεωγραφικής τοποθέτησης και κοινωνικοοικονομικών συνθηκών. Οι οδηγίες καθορίζουν τις διάφορες διαδικασίες που θα πρέπει να εφαρμοσθούν μέσω του συστήματος, ώστε η επιχείρηση να επιτύχει την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων που συνεπάγεται η λειτουργία της στο περιβάλλον. Παρόλα ταύτα, αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης, το πρότυπο δε θέτει συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους μείωσης ρύπων ή άλλων παραμέτρων, παρά μόνον απαιτεί ως ελάχιστο στόχο την πλήρη συμμόρφωση με την εκάστοτε περιβαλλοντική νομοθεσία. Οι κύριες απαιτήσεις που θέτει το πρότυπο ISO14001 παρατίθενται συνοπτικά παρακάτω: Η αναγνώριση και η εκτίμηση του αντίκτυπου που έχουν οι διάφορες λειτουργίες της επιχείρησης στο περιβάλλον και η επανάληψη των εκτιμήσεων αυτών σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ο καθορισμός συγκεκριμένων «περιβαλλοντικών στόχων» για τις δραστηριότητες στις οποίες έχει εκτιμηθεί ότι δύναται ή έχουν πιθανό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, λαμβάνοντας όμως πάντα υπόψη τους περιορισμούς του κόστους και της υπάρχουσας τεχνολογίας. Η διασφάλιση της συμμόρφωσης με την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία, ασχέτως του κόστους αυτή τη φορά. Η συνεχής αναθεώρηση των διαδικασιών αλλά και η βελτίωση των επιδόσεων όπου αυτό είναι δυνατό. Η γραπτή καταγραφή των πολιτικών για το περιβάλλον, οι οποίες θα πρέπει να είναι και ελεύθερα διαθέσιμες στο κοινωνικό σύνολο ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ EMAS ΚΑΙ ISO Παρότι τα κύρια στοιχεία και οι διαδικασίες ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρησης περιέχονται και στα δύο πρότυπα πιστοπίοιησης, υπάρχουν κάποιες σημαντικές διαφορές μεταξύ του EMAS και του ISO Οι κύρια διαφορά μεταξύ τους είναι ότι το EMAS απαιτεί την δημοσιοποίηση της περιβαλλοντικής δήλωσης της επιχείρησης ή του οργανισμού. Με τον τρόπο αυτό αυξάνει την διαφάνεια και την αξιοπιστία του συστήματος καθώς τα επιτεύγματα του συστήματος μπορούν να ελεγχονται από το κοινό και από περιβαλλοντικές οργανώσεις. Προφανώς αυτή είναι μια πολύ σκληρή απάιτηση για τις επιχειρήσεις και αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους η διάδοση του προτύπου EMAS είναι πολύ μικρότερη από αυτήν του ISO Το πρότυπο EMAS απαιτεί επίσης την συμμόρφωση της επιχείρησης / οργανισμού με το σύνολο της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, πράγμα το οποίο δεν απαιτεί ρητώς το ISO Η τήρηση της νομοθεσίας είναι προφανώς μια πολύ σημαντική Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 150

9 προϋπόθεση τόσο για την πρστασία του περιβάλλοντος όσο και για ελαχιστοποίηση του κινδύνου επιβολής προστίμων στην επιχείρηση και δεν θα έπρεπε να αποτελεί σημαντική διαφορά μεταξύ των προτύπων. Πολλές φορές όμως υπάρχουν κανονισμοί και διατάξεις της νομοθεσίας τις οποίες παραμελεί η επιχείρηση είτε από άγνοια είτε από πρόθεση. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να αποδεικνύει ότι τηρούνται όλες οι διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το πρότυπο EMAS ζητά πολύ πιο έντονα την συμμετοχή των εργαζόμενων στις διαδικασίες της λειτουργία του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρησης της επιχείρησης / οργανισμού. Αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς όπως αναφέρθηκε και παραπάνω η ενεργός συμμετοχή όλων των εργαζόμενων είναι μια σημαντική προϋπόθεση για την επιτυχή λειτουργία του ΣΠΔ. Τέλος το πρότυπο EMAS δίνει μεγάλη έμφαση στην συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών αποδόσεων της επιχείρησης. Κάνει σαφές ότι θα πρέπει η επιχείρηση όχι απλώς να εγκαταστήσει ένα σύστημα και να επιτύχει κάποους στόχους, αλλά να θέτει συνεχώς πιο επιθετικούς στόχους και να κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την επίτευξή τους. Το σχήμα 10.3 περιγράφει τις παραπάνω διαφορές μεταξύ των δύο προτύπων. Συμμετοχή εργαζομένων Συμμόρφωση με την περιβαλλοντική νομοθεσία ISO Δημοσιοποίηση περιβαλλοντικής δήλωσης Συνεχής βελτίωση της απόδοσης Σχήμα Σύγκριση μεταξύ EMAS και ISO14000 Οικονομικά του Περιβάλλοντος Ε. Σαρτζετάκης 151

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Πλαίσιο Ένα Σύστηµα Περιβαλλοντικής ιαχείρισης (ΣΠ ) είναι ένα εργαλείο διαχείρισης για εταιρίες και άλλους οργανισµούς µε σκοπό την αξιολόγηση,

Διαβάστε περισσότερα

Κάντε κλικ για να δείτε την λίστα και την περιγραφή της σειράς προτύπων ISO

Κάντε κλικ για να δείτε την λίστα και την περιγραφή της σειράς προτύπων ISO Τα περιβαλλοντικά πρότυπα αποτελούνται από τα πρότυπα διαχείρισης και τα πρότυπα προϊόντων. Τα πρότυπα διαχείρισης παρέχουν ένα σύστημα για την διαχείριση των περιβαλλοντικών επιδράσεων ενώ τα πρότυπα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Ενότητα 11. Ευτύχιος Σαρτζετάκης Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Ενότητα 11. Ευτύχιος Σαρτζετάκης Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Ενότητα 11 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα Συστημάτων Διαχείρισης :

Πρότυπα Συστημάτων Διαχείρισης : Πρότυπα Συστημάτων Διαχείρισης : Οφέλη από την εφαρμογή τους Εκδήλωση ΤΕΕ / ΤΚΜ : 7 Νοεμβρίου 2008 αμφιθέατρο Τοπογράφων «Αλ. Τσιούμης» Πολυτεχνική Σχολή ΑΠΘ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ - Μηχανικός Μεταλλείων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε.

ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. "ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ" 4 η διάλεξη: "Πρότυπα και Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης EMAS και ISO 14001"

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ISO 14001:2004 & EMAS

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ISO 14001:2004 & EMAS ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ISO 14001:2004 & EMAS ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Τεκμηριώνει στις αρχές τη συμμόρφωση με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία Ελαχιστοποιεί το ρίσκο - Μειώνει τον κινδύνο αποζημιώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Learning and Teaching Conference 25 Ιανουαρίου 2014, ΑΘΗΝΑ

Learning and Teaching Conference 25 Ιανουαρίου 2014, ΑΘΗΝΑ Learning and Teaching Conference 25 Ιανουαρίου 2014, ΑΘΗΝΑ Δημήτριος Λεκκός Πολιτικός Μηχανικός TE, Ελεγκτής Δόμησης Β Τάξης MSc in Environment pollution Control MEDITERRANEAN COLLEGE School of Engineering

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Εισηγήτρια: Γκαβέλα Σταματία Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ

ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Εισηγήτρια: Γκαβέλα Σταματία Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΕΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΕΕ ΤΠΔΠ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Θέμα εισήγησης: «ΕΛΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Στόχος Βασικές έννοιες για την ποιότητα και τα συστήματα ποιότητας Έννοια της ποιότητας και των συστημάτων ποιότητας Τεκμηρίωση ενός

Διαβάστε περισσότερα

«Διαχείριση Ποιότητας»

«Διαχείριση Ποιότητας» ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΕΕ-ΤΠΔΠ Ενημερωτική Εκδήλωση «Διαχείριση Ποιότητας» Αθήνα, 4 Απριλίου 2012 Τεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Συστήµατα Διασφάλισης Ποιότητας Γενική επισκόποηση και Επεκτάσεις- Διάλεξη 8

Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Συστήµατα Διασφάλισης Ποιότητας Γενική επισκόποηση και Επεκτάσεις- Διάλεξη 8 Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Συστήµατα Διασφάλισης Ποιότητας Γενική επισκόποηση και Επεκτάσεις- Διάλεξη 8 Τµήµα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τει Δυτικής Ελλάδας Μεσολόγγι Δρ. Α. Στεφανή Βασικές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Στρατηγική της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στοχεύει αφενός στην υλοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 10β. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Κατερίνα Αδάμ, Μ. Sc., PhD Eπίκουρος Καθηγήτρια

ΕΝΟΤΗΤΑ 10β. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Κατερίνα Αδάμ, Μ. Sc., PhD Eπίκουρος Καθηγήτρια ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΝΟΤΗΤΑ 10β. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Κατερίνα Αδάμ, Μ. Sc., PhD Eπίκουρος Καθηγήτρια ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ 2 Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας

Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας Ενότητα 12: Εργαλεία Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Μουσιόπουλος Νικόλαος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός επιβίωσης και ανάπτυξης μεταφορικών επιχειρήσεων Best practices

Οδηγός επιβίωσης και ανάπτυξης μεταφορικών επιχειρήσεων Best practices Ημερίδα Οδηγός επιβίωσης και ανάπτυξης μεταφορικών επιχειρήσεων Best practices Κυριακή 7/4/2013 13.30 16.30 Metropolitan Expo Παρουσίαση για το ISO 39001:2012 (Road Traffic Safety)...Making our world safer

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΙSO 9001 : 2008

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΙSO 9001 : 2008 ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΙSO 9001 : 2008 ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Eνισχύει άμεσα την εμπιστοσύνη των πελατών στην εταιρεία Αναβαθμίζει το κύρος της επιχείρησης προς αρχές, δανειστές, επενδυτές Αποτελεί αναγνωρίσιμο

Διαβάστε περισσότερα

Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται.

Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται. Τα πρότυπα στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης. Νέες απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις και ευκαιρίες που αναδεικνύονται. Μαρία Νομικού, Υπεύθυνη Συστημάτων Διαχείρισης Μία παρουσίαση για τον ANTIPOLLUTION

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 13 Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων

Κεφάλαιο 13 Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων Κεφάλαιο 13 Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζεται το γενικότερο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Πολιτικής Προϊόντων (ΟΠΠ) που αποσκοπεί στην εδραίωση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ISO 9001:2015 & ISO 14001:2015 ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ISO 9001:2015 & ISO 14001:2015 ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ISO 9001:2015 & ISO 14001:2015 ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Παρουσίαση: Βάσος Βασιλείου Αναπληρωτής Διευθυντής Πιστοποίησης Εκπρόσωπος CYS στην Διεθνή Τεχνική Επιτροπή ISO/TC 176/SC 2

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ένωση: Νέες Μέθοδοι και Εργαλεία για την Αειφόρο Ανάπτυξη

Ευρωπαϊκή Ένωση: Νέες Μέθοδοι και Εργαλεία για την Αειφόρο Ανάπτυξη Ευρωπαϊκή Ένωση: Νέες Μέθοδοι και Εργαλεία για την Αειφόρο Ανάπτυξη Κανονιστική Νοµοθεσία Προληπτικά εργαλεία: όρια εκποµπών στα στερεά, υγρά και αέρια απόβλητα υποχρέωση εκπόνησης ΜΠΕ Κατασταλτικά εργαλεία:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 2015/0276(COD) 17.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο: Γιαμαλής Γεώργιος Σειρά: 12 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Καρδαράς Δημήτριος

Ονοματεπώνυμο: Γιαμαλής Γεώργιος Σειρά: 12 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Καρδαράς Δημήτριος «Η εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης σε εταιρείες πληροφορικής: Μέσο δημιουργίας ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος» Ονοματεπώνυμο: Γιαμαλής Γεώργιος Σειρά: 12 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Καρδαράς Δημήτριος Δεκέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Οφέλη από την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης σε Εκπαιδευτικές Μονάδες

Οφέλη από την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης σε Εκπαιδευτικές Μονάδες Οφέλη από την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης σε Εκπαιδευτικές Μονάδες Δημήτριος Μπέλλος 1, Κωνσταντίνα Χρήστου 2, Παρασκευή Αλεξίου 3 1. Εκπαιδευτικός Β'θμιας Εκπαίδευσης dbellos100@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ISO 14001/EMAS. Φελέκη Ελένη, Χημικός Μηχανικός, MSc

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ISO 14001/EMAS. Φελέκη Ελένη, Χημικός Μηχανικός, MSc ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ISO 14001/EMAS Φελέκη Ελένη, Χημικός Μηχανικός, MSc 18/05/2005 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Εργαλεία οικολογικού σχεδιασμού Ανάγκες έκδοσης κανονισμών και προτύπων

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγήτρια: Κατερίνα Γρυμπογιάννη, Επικεφαλής Επιθεωρήτρια της TUV Rheinland Α.Ε. 1 13/7/2012 ΗΜΕΡΙΔΑ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Εισηγήτρια: Κατερίνα Γρυμπογιάννη, Επικεφαλής Επιθεωρήτρια της TUV Rheinland Α.Ε. 1 13/7/2012 ΗΜΕΡΙΔΑ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Εφαρμογή Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας στις υπηρεσίες Υγείας: Προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών. (ISO 9001 ISO 22000 ISO 14001 ISO 27001 ISO 50001 OHSAS 18001) Σχετικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ 14/6/2017. Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ 14/6/2017. Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ 14/6/2017 Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ - EMAS Το Κοινοτικό Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Ενότητα 3. Ευτύχιος Σαρτζετάκης Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Ενότητα 3. Ευτύχιος Σαρτζετάκης Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Ενότητα 3 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί

Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ε.ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ - 1 Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί Η επιτυχία των επιχειρήσεων βασίζεται στην ικανοποίηση των απαιτήσεων των πελατών για: - Ποιοτικά και αξιόπιστα προϊόντα - Ποιοτικές

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου

Μελέτες εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου Περιβαλλοντικές μελέτες Πιστοποιητικά πυρασφάλειας Υπηρεσίες Τεχνικού Ασφαλείας Μελέτες εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου Συμβουλευτικές υπηρεσίες Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ 1 Ποιότητας ISO 9001 Ασφάλειας τροφίμων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ISO Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας ένδυσης- Κιλκίς

Η ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ISO Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας ένδυσης- Κιλκίς Η ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ISO 9000-9001 Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας ένδυσης- Κιλκίς 1 Τι είναι ο ISO? ISO είναι ο Διεθνής Φορέας Πιστοποίησης - International Standardization Organization

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ. Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ. Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ Επίδοση, Αξιοπιστία, Διαφάνεια ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ - EMAS Το Κοινοτικό Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Οικολογικού

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Ποιότητας στη Σύγχρονη & Αποδοτική Διοίκηση (Δημόσια Διοίκηση & Αυτοδιοίκηση)

Συστήματα Ποιότητας στη Σύγχρονη & Αποδοτική Διοίκηση (Δημόσια Διοίκηση & Αυτοδιοίκηση) Συστήματα Ποιότητας στη Σύγχρονη & Αποδοτική Διοίκηση (Δημόσια Διοίκηση & Αυτοδιοίκηση) Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης Ph.D Διεθνείς Σχέσεις, M.A. European Studies, Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής ΕΚΔΔΑ, Πολιτικός Επιστήμων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΓΙΑ. απαιτήσεις αξιοπιστίας, στις απαιτήσεις ασφάλειας, στις απαιτήσεις λειτουργίας κλπ.

ΟΡΟΛΟΓΙΑ. απαιτήσεις αξιοπιστίας, στις απαιτήσεις ασφάλειας, στις απαιτήσεις λειτουργίας κλπ. ΟΡΟΛΟΓΙΑ Γενικές έννοιες Ποιότητα: ο βαθμός στον οποίο ένα σύνολο εγγενών χαρακτηριστικών εκπληρώνει τις απαιτήσεις. Απαίτηση: ανάγκη ή προσδοκία που δηλώνεται ρητώς, συνάγεται ως συμπέρασμα ή προκύπτει

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ. Ν. ΜΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Κοσµήτορας Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ. Ν. ΜΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Κοσµήτορας Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ. Ν. ΜΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Κοσµήτορας Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Η ΟΠΠ αποτελεί Ευρωπαϊκή προσέγγιση µε στόχοτην: Εγκαθίδρυση µοντέλου ανάπτυξης µε γνώµονα τη βιωσιµότητα Εξασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Σύγχρονη Νοσοκομειακή μονάδα, αντιλαμβανόμενη την πολυπλοκότητα των λειτουργιών, την πολυμορφία των δραστηριοτήτων,

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Οργανισμών και Πιστοποίηση Ποιότητας. Ελένη Αντωνιάδου, Μάγδα Τσολάκη

Διοίκηση Οργανισμών και Πιστοποίηση Ποιότητας. Ελένη Αντωνιάδου, Μάγδα Τσολάκη Διοίκηση Οργανισμών και Πιστοποίηση Ποιότητας Ελένη Αντωνιάδου, Μάγδα Τσολάκη Τι είναι η ποιότητα; «Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η ποιότητα είναι συνδεδεμένη με την αρετή, την ηθική, την πνευματική και φυσική

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλεία Διασφάλισης Περιβαλλοντικής Ποιότητας (ISO EMAS - ECOLABEL - LCA)

Εργαλεία Διασφάλισης Περιβαλλοντικής Ποιότητας (ISO EMAS - ECOLABEL - LCA) Εργαλεία Διασφάλισης Περιβαλλοντικής Ποιότητας (ISO 14001 - EMAS - ECOLABEL - LCA) Εργαλεία Διασφάλισης Περιβαλλοντικής Ποιότητας Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) Διασφάλιση Περιβαλλοντικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 226, ΤΑΥΡΟΣ , ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ , ΦΑΞ ,

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 226, ΤΑΥΡΟΣ , ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ , ΦΑΞ , ΠΕΙΡΑΙΩΣ 226, ΤΑΥΡΟΣ 177 78, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ. 210-3469606, ΦΑΞ 210-3469906, Β. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 1. Ασφάλεια Τροφίµων Σύστηµα ιαχείρισης Ασφάλειας των τροφίµων ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 22000/ HACCP Το Σύστηµα ιαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

HOMO EDUCANDUS - ΑΓΩΓΗ. «Η περιβαλλοντική διαχείριση στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Homo educandus - Αγωγή, ένα πράσινο σχολείο»

HOMO EDUCANDUS - ΑΓΩΓΗ. «Η περιβαλλοντική διαχείριση στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Homo educandus - Αγωγή, ένα πράσινο σχολείο» HOMO EDUCANDUS - ΑΓΩΓΗ «Η περιβαλλοντική διαχείριση στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Homo educandus - Αγωγή, ένα πράσινο σχολείο» ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ PROJECT (Ι) 1 η ΟΜΑΔΑ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

EcoMentor Project No: PL01-KA

EcoMentor Project No: PL01-KA EcoMentor Project No: 2016-1-PL01-KA202-026809 Πρότυπο επαγγελματικών ικανοτήτων για τους μέντορες στον τομέα της οικολογικής βιομηχανίας (αρχική έκδοση) 1 Τίτλος Εγγράφου: Αριθμός Πνευματικού Προϊόντος:

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγητής : Γαλατσάνος Χ.

Εισηγητής : Γαλατσάνος Χ. ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ISO 39001:2012 & ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Παρουσίαση 9-11-2017: Βάσος Βασιλείου Διευθυντής Πιστοποίησης Εκπρόσωπος CYS στην Διεθνή Τεχνική Επιτροπή ISO/TC 176/SC 2 Quality Systems Στόχοι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ π ρ ο σ κ α λ ε ί τους προμηθευτές, να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον

Διαβάστε περισσότερα

Εκδήλωση ΕΕΧ ΕΛΟΤ «Πρότυπα για την Τεχνική Εναρμόνιση» Αθήνα,

Εκδήλωση ΕΕΧ ΕΛΟΤ «Πρότυπα για την Τεχνική Εναρμόνιση» Αθήνα, Εκδήλωση ΕΕΧ ΕΛΟΤ «Πρότυπα για την Τεχνική Εναρμόνιση» Αθήνα, 22-3-2017 Αναστασία Ζαχαροπούλου Δρ. Χημικός Προϊσταμένη Τμήματος Ελέγχου Τεχνικών Προδ/φών για την Προμήθεια Αγαθών Διεύθυνση Έρευνας Αγοράς

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.6 : Εφαρμογή συστημάτων HACCP και ISO στην παραγωγή βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr

Διαβάστε περισσότερα

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ CLUSTERS Με σκοπό τον εντοπισμό των βασικών παραγόντων επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ηρακλής Παναγιωτάκης Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος Φεβρουάριος 2019 2 Σκοπός μαθήματος Η απόκτηση ολοκληρωμένης γνώσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αγαθό το οποίο δημιουργεί κατά την παραγωγή ή την κατανάλωσή του έναν ρύπο, και ας υποθέσουμε ότι για κάθε μία μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2104(INI) της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2104(INI) της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού 2015/2104(INI) 3.7.2015 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων σχετικά με

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Πληροφόρηση και ενημέρωση του αγροτικού πληθυσμού στο πλαίσιο της αειφορικής γεωργίας Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1. μέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα του την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ EL

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 17.4.2018 SWD(2018) 105 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΑ ΟΙΚΟ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ

ΣΗΜΑ ΟΙΚΟ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ ΣΗΜΑ ΟΙΚΟ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ ΟΙΚΟ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ Ζ. Καβακλή, Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας, Τμήμα Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Μυτιλήνη. Περιβάλλον και Επιχείρηση Οι επιχειρήσεις θεωρούν το περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

Environmental approach to driving facility performance improvement Δρ. Στέλλα Πιτσαρή

Environmental approach to driving facility performance improvement Δρ. Στέλλα Πιτσαρή Environmental approach to driving facility performance improvement Δρ. Στέλλα Πιτσαρή Environmental Specialist, MSc Διαχείριση εγκαταστάσεων ψ (IFMA, 2012) International Facility Management Association

Διαβάστε περισσότερα

GLOBALGAP (EUREPGAP)

GLOBALGAP (EUREPGAP) GLOBALGAP (EUREPGAP) Το Διεθνές Σχήμα Πιστοποίησης Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής GLOBALGAP, λειτουργεί ως αντικειμενικό εργαλείο αξιολόγησης του βαθμού συμμόρφωσης με τις σχετικές απαιτήσεις για όλες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1.Ορισµοί 2. Στόχοι 3. Αρµοδιότητες Τµήµατος ιαχείρισης Παραπόνων 4. Κατηγοριοποίηση Παραπόνων 5. Θεσµικό Πλαίσιο Λειτουργίας Τµήµατος «Συνήγορος του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001:2015

ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001:2015 H ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Αργυρώ Ρεμούνδου ΕΣΥΠ / ΕΛΟΤ ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001:2015 ΕΒΕΑ, 14 Οκτωβρίου 2015 Το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001:2015 Συστήματα περιβαλλοντικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε.

ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. ΤΕΙ Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. "ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ" 3 η διάλεξη: Πράσινη Επιχειρηματικότητα Εργαστηριακός Συνεργάτης: Σαββάκης Νικόλαος,

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων 1. Εισαγωγή Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ Εισαγωγή Το πρόβλημα της διαχείρισης της ασφάλειας πληροφοριών αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα για τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλείο A: Ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικής πράσινων προμηθειών

Εργαλείο A: Ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικής πράσινων προμηθειών Εργαλείο A: Ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικής πράσινων προμηθειών Στόχος του εργαλείου - Να βοηθήσει Δήμους στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν Πολιτική Πράσινων Προμηθειών Πλεονεκτήματα

Διαβάστε περισσότερα

Διασφάλιση της Ποιότητας στις Υπηρεσίες Πληροφόρησης

Διασφάλιση της Ποιότητας στις Υπηρεσίες Πληροφόρησης Διασφάλιση της Ποιότητας στις Υπηρεσίες Πληροφόρησης Τμήμα Αρχειονομίας Βιβλιοθηκονομίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Πέτρος Κωσταγιόλας λέκτορας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο pkostagiolas@ionio.gr (26610-87402 & 6944 456336)

Διαβάστε περισσότερα

Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος 2007. Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του

Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος 2007. Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος 2007 Α Όνομα: Επώνυμο: Αριθμός Μητρώου: Έτος: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του 1. Η χώρα Α έχει 10.000 μονάδες εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας

Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Αρχές Αειφορίας Ενότητα 13: Ολοκληρωμένη πολιτική προϊόντων Μουσιόπουλος Νικόλαος Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος μέσω των Συστημάτων Ποιότητας στον Αγροδιατροφικό Τομέα

Δημιουργία Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος μέσω των Συστημάτων Ποιότητας στον Αγροδιατροφικό Τομέα Δημιουργία Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος μέσω των Συστημάτων Ποιότητας στον Αγροδιατροφικό Τομέα Αχιλλέας Κοντογεώργος Επίκ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Αναστάσιος Σέμος Καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Σύγκρουσης συμφερόντων

Πολιτική Σύγκρουσης συμφερόντων Πολιτική Σύγκρουσης συμφερόντων Σύγκρουση συμφερόντων υπάρχει όταν κατά τη διαχείριση των Α/Κ ή / και ΟΕΕ της Εταιρίας ή την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών της Εταιρείας ανακύπτουν αντιτιθέμενα συμφέροντα

Διαβάστε περισσότερα

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας,

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, Παρέμβαση του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς κ. Χριστόδουλου Αντωνιάδη, στο συνέδριο «Αριστοτέλης» της ΕΕΔΕ, στις 28 Νοεμβρίου 2014, στη Θεσσαλονίκη Χρηματοδοτικά Νέα Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΝ ΤΑΧΕΙ» ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

«ΕΝ ΤΑΧΕΙ» ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ «ΕΝ ΤΑΧΕΙ» ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ για την «Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα» Την 27η Απριλίου 2016 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξέδωσαν τον υπ αριθμ. 2016/679 Κανονισμό «για την προστασία

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα και Επιχειρηματικότητα Τρίτη, 19 Μάϊου 2014

Πρότυπα και Επιχειρηματικότητα Τρίτη, 19 Μάϊου 2014 Πρότυπα και Επιχειρηματικότητα Τρίτη, 19 Μάϊου 2014 Αγγελική Λοϊζου Λειτουργός Τυποποίησης Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS) Αυτόνομος Οργανισμός Λειτουργεί με βάση το Ιδιωτικό Δίκαιο Πλήρως αναγνωρισμένος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Εξεταστική περίοδος Φεβρουαρίου Η εξέταση αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Θεσµικό πλαίσιο για τις Πράσινες ηµόσιες Συµβάσεις

Ελληνικό Θεσµικό πλαίσιο για τις Πράσινες ηµόσιες Συµβάσεις Ελληνικό Θεσµικό πλαίσιο για τις Πράσινες ηµόσιες Συµβάσεις Ηµερίδα «Πράσινες Προµήθειες στην Ευρώπη» Θεσσαλονίκη, 30 Νοεµβρίου 2012 Κων/νος Τζανετόπουλος Απόφοιτος Ε.Σ.. Πράσινες ηµόσιες Συµβάσεις Νοµολογία.Ε.Κ

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηματική Αριστεία

Επιχειρηματική Αριστεία Επιχειρηματική Αριστεία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παγκοσμιοποίηση και ο έντονος ανταγωνισμός που υφίστανται οι επιχειρήσεις σήμερα, τις έχει αναγκάσει να στρέψουν το ενδιαφέρον τους στην ανάπτυξη κατάλληλων διοικητικών

Διαβάστε περισσότερα

Νομοθεσία REACH προοπτικές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον

Νομοθεσία REACH προοπτικές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον Νομοθεσία REACH προοπτικές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον Δημήτρης Τσίχλης Δ/νση Περιβάλλοντος Γ.Χ.Κ. ΑΘΗΝΑ Γ.Χ.Κ. 05-06 - 2007 1 Νομοθεσία Καταργείται-ενσωματώνεται ενσωματώνεται σταδιακά στον

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΓΕΩΡΓΙΑ. Α. Κουτσούρης Γεωπονικό Παν/μιο Αθηνών koutsouris@aua.gr

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΓΕΩΡΓΙΑ. Α. Κουτσούρης Γεωπονικό Παν/μιο Αθηνών koutsouris@aua.gr ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΓΕΩΡΓΙΑ Α. Κουτσούρης Γεωπονικό Παν/μιο Αθηνών koutsouris@aua.gr Ενδογενής ανάπτυξη αξιοποίηση των τοπικών πόρων τοπικός προσδιορισμός των αναπτυξιακών προοπτικών - στόχων τοπικός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Επιλέξτε την κατηγορία στην οποία θέλετε να ενταχθεί η εταιρεία σας και συμπληρώστε τα αντίστοιχα κριτήρια του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ με βάση τον συγκεκριμένο Οδηγό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΣΠΑ 2007-2013 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ» «ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Περιβαλλοντικά Θέµατα

Γενικά Περιβαλλοντικά Θέµατα Γενικά Περιβαλλοντικά Θέµατα Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ 1. 2001/761/ΕΚ Κανονισµός 761/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 19ης Μαρτίου 2001 για

Διαβάστε περισσότερα

«Πιστοποίηση Επαγγελµατιών, σύγχρονη απαίτηση της αγοράς εργασίας»

«Πιστοποίηση Επαγγελµατιών, σύγχρονη απαίτηση της αγοράς εργασίας» Σελ. 1 FULL Member of IATCA (International Auditor and Training Certification Association) «Πιστοποίηση Επαγγελµατιών, σύγχρονη απαίτηση της αγοράς εργασίας» υπό των Γεωργίου Αναστασόπουλου, ιευθύνοντος

Διαβάστε περισσότερα

«Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων»

«Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων» «Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων» ρ. Ευάγγελος Ευµορφόπουλος, Επιθεωρητής του ΕΦΕΤ, Επιστηµονικός Συνεργάτης του ΤΕΙ Αθηνών Σε ένα ανταγωνιστικό παγκόσµιο περιβάλλον,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 2009 24.7.2008 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εφαρμογή της οδηγίας 2006/43/ΕΚ για τους υποχρεωτικούς ελέγχους των ετήσιων και των ενοποιημένων λογαριασμών (8η οδηγία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΣΔ/ΠΠΔ-Η/ /01/2018 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΣΔ/ΠΠΔ-Η/ /01/2018 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 Σελίδα 1 από 5 Πίνακας περιεχομένων ΠΊΝΑΚΑΣ ΕΛΈΓΧΟΥ... 2 1. Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ.... 3 2. ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ...

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις την τελευταία δεκαετία και η δυναμική ανάπτυξη που προκάλεσαν στις επιχειρήσεις, εισήγαγαν μια επανάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ HORST REICHENBACH ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΠΕΜΠΤΗ 7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Ιχνηλασιμότητα και Ταυτοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διαδικασία και Προσδιορισμός Κριτηρίων Πιστοποίησης Καθ. Βασ. Τσιάντος, Μέλος του Δ.Σ. της Α.ΔΙ.Π Οκτώβριος 2014 ΑΔΙΠ / HQA ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες περιπτώσεων σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, επιχειρήσεις, ΟΣΑ, φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα

Μελέτες περιπτώσεων σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, επιχειρήσεις, ΟΣΑ, φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα Μελέτες περιπτώσεων σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, επιχειρήσεις, ΟΣΑ, φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα Αυξανόμενη συσσώρευση παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων Πολυπλοκότητα στη διαχείριση φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

ISO 26000 ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

ISO 26000 ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ISO 26000 ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΜΕΡΟΣ 3-4 ΙΩΑΝΝΗΣ Λ. ΣΟΥΦΛΗΣ Δρ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ (isouflis@otenet.gr) ΜΑΙΟΣ 2013 ΔΟΜΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΑΡΧΕΣ, ΟΡΟΛΟΓΙΑ, ΟΡΙΣΜΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΤΑΣΕΙΣ, ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A. Η Δέσμευση της Διοίκησης...3. Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4. Εταιρικές Αξίες Ομίλου ΤΙΤΑΝ...

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A. Η Δέσμευση της Διοίκησης...3. Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4. Εταιρικές Αξίες Ομίλου ΤΙΤΑΝ... «ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ ΤΙΤΑΝ» Μάιος 2008 1 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A Η Δέσμευση της Διοίκησης......3 Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4 Εταιρικές Αξίες Ομίλου

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ 2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε µε Σ (σωστό) ή µε Λ (λάθος) καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις.

Διαβάστε περισσότερα

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού Αθανασία Καρακίτσιου, PhD 1 Η Διαδικασία του προγραμματισμού Προγραμματισμός είναι η διαδικασία καθορισμού στόχων και η επιλογή μιας μελλοντικής πορείας για την

Διαβάστε περισσότερα

Χώροι εργασίας στην Ευρώπη και ασφαλής χρήση αλκοόλ: Βασικά Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συστάσεις για την ανάπτυξη πολιτικών

Χώροι εργασίας στην Ευρώπη και ασφαλής χρήση αλκοόλ: Βασικά Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συστάσεις για την ανάπτυξη πολιτικών Χώροι εργασίας στην Ευρώπη και ασφαλής χρήση αλκοόλ: Βασικά Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συστάσεις για την ανάπτυξη πολιτικών Γενικό πλαίσιο Η Ευρώπη έχει το υψηλότερο και διαρκώς αυξανόμενο επίπεδο κατανάλωσης

Διαβάστε περισσότερα

Νέα πρότυπα & Αειφορία

Νέα πρότυπα & Αειφορία Χαράλαμπος Αγγελούδης Διευθυντής Πιστοποίησης Οκτώβριος 2014 Ο ουσιαστικός ρόλος των προτύπων στην Αειφόρο ανάπτυξη Το όραμα του ISO για τα προϊόντα του είναι να «αναγνωρίζονται και να γίνονται σεβαστά

Διαβάστε περισσότερα

Το σύστημα ISO9000. Παρουσιάστηκε το 1987, αναθεωρήθηκε το 1994 και το 2000.

Το σύστημα ISO9000. Παρουσιάστηκε το 1987, αναθεωρήθηκε το 1994 και το 2000. Το σύστημα ISO9000 Παρουσιάστηκε το 1987, αναθεωρήθηκε το 1994 και το 2000. Με τις αλλαγές δόθηκε έμφαση στην εφαρμογή της πολιτικής της ποιότητας και σε πιο πλήρεις διορθωτικές ενέργειες. Σε όλο τον κόσμο,

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη MEMO/07/499 Βρυξέλλες, 26 Νοεµβρίου 2007 Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα 2007-2013: Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 1. Επιχειρησιακό πρόγραµµα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» 2007-2013: πρόγραµµα στο

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η Στρατηγική ;

Τι είναι η Στρατηγική ; Τι είναι η Στρατηγική ; Η Στρατηγική αποτελεί ένα ενοποιημένο, περιεκτικό και ολοκληρωμένο σχέδιο που αναπτύσσεται προκειμένου να διασφαλίσει ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι της επιχείρησης. 2 βασικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

COMMUNICATION ON PROGRESS (COP)

COMMUNICATION ON PROGRESS (COP) COMMUNICATION ON PROGRESS (COP) Ιανουάριος 2012 Περιεχόμενα 1. H Εταιρία 2. Δήλωση Δέσμευσης Διοίκησης 3. Δέσμευση προς την Αγορά 4. Ανθρώπινα Δικαιώματα- Συνθήκες Εργασίας 5. Περιβάλλον 6. Καταπολέμηση

Διαβάστε περισσότερα

ιοίκηση Ποιότητας (quality management)

ιοίκηση Ποιότητας (quality management) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ιοίκηση Ποιότητας (quality management) ρ. Ευάγγελος

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη Ενότητα 11: Οικονομικά Εργαλεία της Περιβαλλοντικής Πολιτικής Ι Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Φ.Ε.Κ. τεύχος Β αρ. φύλλου 303/13-03-2003, Παράρτημα Α, Μάιος 2003 Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του μαθητή

Διαβάστε περισσότερα