ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ

Transcript

1 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Τα προβλήματα συμπεριφοράς που εκδηλώνουν οι μαθητές στο σχολείο μπορεί να ενισχύονται και από τη στάση του ίδιου του εκπαιδευτικού. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, να εντοπίσετε παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση τέτοιων προβλημάτων και να αναφέρετε τρόπους με τους οποίους μπορεί ο εκπαιδευτικός να τα αντιμετωπίσει. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Η μεταγνώση αποτελεί υψηλού επιπέδου γνωστική διεργασία που ανταποκρίνεται στο σκοπό της ανάπτυξης της κριτικής σκέψης των μαθητών/τριών. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, να προτείνετε μαθησιακές δραστηριότητες και τεχνικές που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της μεταγνωστικής ικανότητας των μαθητών/τριών. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Κ. Καρυωτάκης «Οι δημόσιοι υπάλληλοι» ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ Οι υπάλληλοι όλοι λιώνουν και τελειώνουν σαν στήλες δύο δύο μες στα γραφεία. Ηλεκτρολόγοι θα ʹναι η πολιτεία κι ο θάνατος που τους ανανεώνουν. Κάθονται στις καρέκλες, μουτζουρώνουν αθώα λευκά χαρτιά χωρίς αιτία. ʺΣυν τη παρούση αλληλογραφία έχομεν την τιμήν...ʺ διαβεβαιώνουν.

2 Και μοναχά η τιμή τους απομένει, όταν ανηφορίζουνε τους δρόμους, το βράδυ στις οχτώ, σαν κουρντισμένοι....παίρνουν κάστανα σκέφτονται τους νόμους, σκέπτονται το συνάλλαγμα τους ώμους σηκώνοντας οι υπάλληλοι, οι καημένοι... 2

3 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Μια από τις βασικές απαιτήσεις του σύγχρονου σχολείου είναι η επεξεργασία πολλαπλών πληροφοριών. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να προσδιορίσετε δεξιότητες και ι κανότητες της κριτικής και δημιουργικής σκέψης που βοηθούν το μαθητή να οργανώσει ένα σύστημα επεξεργασίας πληροφοριών. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Σημαντικός αριθμός μαθητών εμφανίζει σήμερα δυσκολίες στην παραγωγή γραπτού λόγου. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας: α) να εντοπίσετε παράγοντες που μπορεί να προκαλούν τις δυσκολίες αυτές β) να προτείνετε διδακτικές τεχνικές για την αντιμετώπισή τους ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Οδ. Ελύτης «Ήλιος ο πρώτος» ʺΣτα χτήματα βαδίσαμεʺ Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα Με τις γυναίκες τους ήλιους τα σκυλιά μας Παίξαμε τραγουδήσαμε ήπιαμε νερό Φρέσκο καθώς ξεπήδαγε από τους αιώνες Το απομεσήμερο για μια στιγμή καθήσαμε Και κοιταχτήκαμε βαθιά μέσα στα μάτια Μια πεταλούδα πέταξε απʹ τα στήθια μας Ήτανε πιο λευκή Απʹ το μικρό λευκό κλαδί της άκρης των ονείρων μας Ξέραμε πώς δεν ήταν να σβηστεί ποτές 3

4 Πώς δεν θυμόταν καθόλου τι σκουλήκια έσερνε Το βράδυ ανάψαμε φωτιά Και τραγουδήσαμε γύρω τριγύρω: Φωτιά ωραία φωτιά μη λυπηθείς τα κούτσουρα Φωτιά ωραία φωτιά μη φτάσεις ως τη στάχτη Φωτιά ωραία φωτιά καίγε μας Λέγε μας τη ζωή. Εμείς τη λέμε τη ζωή την πιάνουμε απʹ τα χέρια Κοιτάζουμε τα μάτια μας που μας ξανακοιτάζουν Κι αν είναι αυτό που μας μεθάει μαγνήτης, το γνωρίζουμε Και αν είναι αυτό που μας πονάει κακό, τοʹ χουμε νιώσει. Εμείς τη λέμε τη ζωή, πηγαίνουμε μπροστά Και χαιρετούμε τα πουλιά της που μισεύουνε Είμαστε από καλή γενιά. ʺΉλιος ο Πρώτοςʺ Ερωτήσεις α) Σε ποια λογοτεχνική γενιά ανήκει ο Οδυσσέας Ελύτης; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της γενιάς που προσδιορίζουν την ταυτότητά της; β) Πώς λειτουργεί συνολικά το στοιχείο του πυρός ως φως φωτιά που εμφανίζεται στο ποίημα; γ) Το μήνυμα της αισιοδοξίας κλιμακώνεται μέσα από ορισμένες εικόνες στο ποίημα. Μπορείτε να τις επισημάνετε; δ) Η κατάφαση στη ζωή που διατρέχει το ποίημα είναι από τα βασικά στοιχεία της ποίησης του Ελύτη. Να τεκμηριώσετε το παραπάνω φέρνοντας παραδείγματα από το συνολικό έργο του ποιητή και να τα συσχετίσετε με τον τελευταίο στίχο του ποιήματος. 4

5 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Μία σύγχρονη αρχή της προσχολικής αγωγής είναι η συνεργασία γονέων και νηπιαγωγών. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας να περιγράψετε το συμβουλευτικό ρόλο της νηπιαγωγού στην ανάπτυξη αυτής της σχέσης και να τεκμηριώσετε με συγκεκριμένα παραδείγματα τη θέση αυτή. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας αναφέρατε παραμέτρους που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του/της ο/η νηπιαγωγός για τη συγκρότηση ομάδων στο πλαίσιο ελεύθερων και οργανωμένων δραστηριοτήτων. 5

6 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Υποστηρίζεται ότι τα κίνητρα μάθησης των μαθητών επηρεάζονται από την κοινωνικοπολιτισμική κατάσταση της οικογένειας. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, να να διατυπώσετε και να αιτιολογήσετε την άποψή σας για την παραπάνω θέση. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Η αξιοποίηση του λάθους συμβάλλει στη μαθησιακή διαδικασία, ιδιαίτερα των μαθητών με χαμηλή σχολική επίδοση. Προτείνετε, με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, τρόπους διδακτικής αξιοποίησης του λάθους σε ένα ομαδοσυνεργατικό πλαίσιο διδασκαλίας ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Γιώργος Σεφέρης, ʺΕπί Ασπαλάθων...ʺ Ερωτήσεις α) Από πού αντλεί τη θεματική της ποίησής του ο Γ. Σεφέρης; β) Πώς συνδέεται το ποίημα με τη χρονολογία που αναφέρεται στο τέλος του ποιήματος; γ) ʺτʹ όνομα του κίτρινου θάμνου δεν άλλαξε από εκείνους τους καιρούςʺ. Ποιοι συνειρμοί λειτουργούν με τους παραπάνω στίχους; δ) 1)Το υποκείμενο στα ρήματα: έδεσαν, έριξαν, έγδαραν, έσυραν, καταξέσκισαν, στους στίχους είναι το ʺαυτοίʺ 2) Ο στίχος 20 είναι πλήρης δεκαπεντασύλλαβος. 3) Στον στίχο 21 χρησιμοποιούνται οι τύποι πλέρωνε και κρίματα από τη λαϊκή μορφή της γλώσσας. Μπορείτε να συσχετίσετε τα στοιχεία αυτά με το γενικό μήνυμα του ποιήματος; ε) Στον τελευταίο στίχο του ποιήματος υπάρχει η ακόλουθη επαναλαμβανόμενη δομή: Ο Παμφύλιος Αριδαίος / ο πανάθλιος τύραννος. 6

7 Μπορείτε να τη συσχετίσετε προς το γενικό μήνυμα του ποιήματος; ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Η μετάδοση αξιών, στάσεων και πεποιθήσεων θεωρούνται από τους βασικούς στόχους της προσχολικής αγωγής. Με βάση τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, περιγράψτε πρακτικές που κατά την άποψή σας είναι αποτελεσματικές στην ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Ο χώρος και ο χρόνος είναι έννοιες που μπορούν να προσεγγιστούν στο νηπιαγωγείο μέσα από διαφορετικές γνωστικές περιοχές. Περιγράψτε δραστηριότητες μέσα από γνωστικές περιοχές της δικής σας επιλογής που συμβάλουν στην ανάπτυξη των παραπάνω εννοιών. 7

8 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Η ύπαρξη μαθητών από διάφορες πολιτισμικές ομάδες στην τάξη αποτελεί σύγχρονο φαινόμενο του ελληνικού σχολείου. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, να τεκμηριώσετε πώς μπορεί ο εκπαιδευτικός να συμβάλει στην αντιστάθμιση των διαφορών και στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση προβλημάτων επίδοσης και συμπεριφοράς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Ένα σημαντικό μέσο προώθησης της διδακτικής διαδικασίας είναι ο έπαινος του δασκάλου προς το μαθητή. Με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα αναφερθείτε σε τρόπους και τεχνικές αποτελεσματικότερης διδακτικής αξιοποίησής του. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Διονύσιος Σολωμός, ʺΛάμπροςʺ Η ημέρα της Λαμπρής, απόσπασμα 21 Το εσπέρας της Λαμπρής, απόσπασμα 25 Ερωτήσεις α) Ποια είναι τα πρότυπα που ακολουθεί ο Σολωμός για τη διαμόρφωση του ποιητικού του έργου; β) Ο Λάμπρος είναι ένας τραγικός ήρωας. Περιπίπτει σε ύβρη. Πού φαίνεται αυτό από την όλη υπόθεση και πώς εμφανίζεται αυτός ο χαρακτηρισμός μέσα στο κείμενο; Αναπτύξτε τις θέσεις σας. γ) Να επισημάνετε τη λειτουργία του φωτός (με ποια λεξικά ή υπερλεξικά σύνολα εκφράζεται) σε σχέση προς τα δρώμενα στα αποσπάσματα 21 και 25. δ)υπάρχουν αντιθέσεις εικόνων στα δύο αποσπάσματα. Πώς λειτουργούν σε σχέση προς την όλη υπόθεση του ʺΛάμπρουʺ; ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Σήμερα υποστηρίζεται διεθνώς η σημαντικότητα του ρόλου της πρώιμης παρέμβασης στην αντιμετώπιση γνωστικών και ψυχοκοινωνικών προβλημάτων των παιδιών. 8

9 Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εμπειρία σας, να τεκμηριώσετε πώς μπορεί να ε πιτευχθεί η σφαιρική εκτίμηση του νηπίου στο πλαίσιο του νηπιαγωγείου και της οικογένειας, προκειμένου να προληφθούν τέτοιου είδους προβλήματα. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Στο σύγχρονο νηπιαγωγείο τονίζεται η αξία του ατομικού φακέλου του παιδιού. Με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα να αναφέρετε τρόπους αξιοποίησης του φακέλου στην εκπαιδευτική διαδικασία.. Θέματα εξετάσεων διδασκαλείου 2005 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Αρκετοί μαθητές στο σημερινό σχολείο παρουσιάζουν χαμηλή σχολική επίδοση η οποία, σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει στη χολική αποτυχία. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να αναφερθείτε στους παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σ αυτή και να προτείνετε τρόπους ψυχοπαιδαγωγικής αντιμετώπισης της χαμηλής σχολικής επίδοσης. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Υποστηρίζεται ότι ένας από τους βασικούς στόχους του ολοήμερου σχολείου είναι η άμβλυνση των διαφορών ανάμεσα στους μαθητές. Με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα να προτείνετε και να α ναπτύξετε παιδαγωγικές και διδακτικές στρατηγικές για την επίτευξη αυτού του στόχου. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Μ. Κοντολέων, «Ένα συρτάρι γεμάτο όνειρα» Ήταν κάποτε, ένα μολύβι που το είχανε ξεχάσει μέσα σ ένα άδειο συρτάρι. Ήταν σκοτάδι εκεί μέσα κι ήταν κι η μοναξιά που έκανε το μολύβι να νιώθει λυπημένο. Έτσι λοιπόν, αποφάσισε να ζωγραφίσει από μόνο του, όλα όσα του είχανε μάθει τα χέρια που, κάποτε, το είχανε κρατήσει. Στρώθηκε στη δουλειά κι άρχισε να σχεδιάζει στον πάτο του συρταριού, τους δρόμους μιας πόλης. Έφτιαξε δύο, έφτιαξε κι άλλον ένα, μετά ζωγράφισε ανάμεσά τους και μια πλατεία. 9

10 Στη συνέχεια, έβαλε δέντρα στην πλατεία μια ιτιά, μια λεύκα, ένα Φοίνικα. Ζωγράφισε κατόπιν σπίτια στις άκριες των δρόμων και στόλισε τις πρασιές τους με λουλούδια γαρίφαλα, μαργαρίτες, ντάλιες. Στο τέλος ζωγράφισε και τέσσερα παιδιά. Δυο στην πλατεία να κάνουν κούνια, ένα να διαβάζει κάτω από τη λεύκα. Το τέταρτο το έφτιαξε να κάνει ποδήλατο στους δρόμους. Τώρα, πια, το μολύβι δεν ήταν μόνο του. Είχε τη συντροφιά των λουλουδιών, των δέντρων, των παιδιών. Ωραία ήταν! «Μα είναι πάντα σκοτάδι!»του είπε το παιδί που έκανε ποδήλατο. Το μολύβι έτρεξε στην πιο βαθιά γωνιά του συρταριού, στην πιο σκοτεινή, κι εκεί ζωγράφισε έναν ολοστρόγγυλο ήλιο. Το φως σκορπίστηκε μέσα στο συρτάρι. «Μπράβο!» φώναξαν τα λουλούδια. «Μπράβο!» φώναξαν τα δέντρα. «Ζήτω!» φώναξαν και τα παιδιά. Και το μολύβι γελώντας, έτρεξε προς τα εκεί που ήταν η πλατεία. «Ελάτε να παίξουμε!» προσκάλεσε τα δυο παιδιά. Κι αυτά καβαλήσανε τις δυο του άκρες και το κάνανε τραμπάλα. Ήταν, που λέτε, κάποτε ένα μολύβι που το είχανε ξεχάσει μέσα σ Ένα συρτάρι γεμάτο φως. Σ ένα συρτάρι γεμάτο γέλια. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Σε ποια περίοδο της παιδικής λογοτεχνίας ανήκει ο Μάνος Κοντολέων; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της πεζογραφίας αυτής της περιόδου; 2. Με ποια θέματα ασχολείται ο συγγραφέας, γενικά, στο έργο του; 3. Ποιες έννοιες αναδεικνύονται στο κείμενο αυτό; Να θεμελιώσετε την άποψή σας παραπέμποντας σε αντίστοιχες λέξεις ή φράσεις του κειμένου. 4. Ποιους αισθητικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να προβάλει τις έννοιες αυτές; 5. Ποια μηνύματα του κειμένου μπορούν να αξιοποιηθούν σήμερα στο σχολείο; 10

11 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι ο συναισθηματικός τομέας είναι σημαντικός για την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Με βάση τις εμπειρίες σας και τα επισημονικά δεδομένα να αναπτύξετε τα βασικά συναισθήματα των παιδιών της προσχολικής ηλικίας, τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα και να προτείνετε ψυχοπαιδαγωγικούς τρόπους ανάπτυξης και καλλιέργειάς τους. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Υποστηρίζεται ότι τα ανοικτά αναλυτικά προγράμματα συντελούν αποτελεσματικότερα στην παιδαγωγική διαδικασία, ιδαίτερα στην προσχολική εκπαίδευση. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να αναπτύξετε τους παράγοντες εκείνους που συμβάλλουν στην επιτυχή εφαρμογή αυτών των αναλυτικών προγραμμάτων. 11

12 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Ψυχοπαιδαγωγικές έρευνες και διαπιστώσεις εκπαιδευτικών επισημαίνουν ότι αρκετοί μαθητές στο σημερινό σχολείο παρουσιάζουν αυξημένα προβλήματα μάθησης τα οποία στη συνέχεια δημιουργούν προβλήματα συμπεριφοράς και αντίστροφα. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και τις Εμπειρίες σας, να τεκμηριώσετε πώς δημιουργείται αυτή η αμφίδρομη σχέση και να προτείνετε σύγχρονες ψυχοπαιδαγωγικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων μάθησης και συμπεριφοράς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Υποστηρίζεται ότι η αξιολόγηση του μαθητή δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σʹ ένα βαθμό ή σʹ ένα απλό λεκτικό χαρακτηρισμό. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα, αναφέρετε εναλλακτικούς τρόπους αξιολόγησης του μαθητή οι οποίοι μπορούν να βελτιώσουν τη μαθησιακή πορεία του ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Δ. Σολωμός, Πειρασμός από τους ελεύθερους Πολιορκημένους, Γ Σχεδίασμα {Αποσπάσματα 6 και.7) Έστησε ο έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη, Κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα, Και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους Ανάκουστος κιλαϊδιμός και λιποθυμισμένος Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα, Χύνονται μες στην άβυσσο τη μοσχοβολισμένη, Και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους, Κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτια της πηγής τους, Τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια. Έξʹ αναβρύζει κι η ζωή σʹ γη, σʹ ουρανό, σε κύμα. Αλλά στης λίμνης το νερό, πʹ ακίνητο ναι κ ιάσπρο, 12

13 Ακίνητʹ όπου κιʹ αν ιδής, και κάτασπρʹ ως τον πάτο, Με μικρόν ίσκιον άγνωρον έπαιξʹ η πεταλούδα. Πού χʹ ευωδίσει τα ύπνους της μέσα στον άγριο κρίνο. Αλαφροίσκιωτε καλέ, για πες απόψε τιʹ δες. Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα σπαρμένη μάγια! Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε Ούδʹ όσο κάνʹ η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι, Γύρου σε κάτι ατάραχο πʹ ασπρίζει μες στη λίμνη, Μονάχο ανακατώθηκε το στρογγυλό φεγγάρι,, Κιʹ όμορφη βγαίνει κορασιά ντυμένη με το φως του. Έρμα νʹ τα μάτια, που καλείς, χρυσέ ζωής αέρα. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της επτανησιακής σχολής; Σε ποιους λόγους οφείλεται η αποσπασματικότητα των έργων του Σολωμού; Να αναφέρετε και να αξιολογήσετε τις σχετικές απόψεις. Ποια αισθητικά ρεύματα της εποχής διακρίνετε στο απόσπασμα (6) Ποιος είναι ο ρόλος της φύσης στο παραπάνω απόσπασμα; Να απαντήςετε στηριζόμενοι σε σχετικά στοιχεία του ποιήματος. Να σχολιάσετε τον τελευταίο στίχο (απόσπασμα 7) συσχετίζοντάς τον με το απόσπασμα 6. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Η μετακίνηση πληθυσμών και η αύξηση του αριθμού των μεταναστών στην Ελλάδα οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας πολυπολιτισμικής σύνθεσης των τάξεων του ελληνικού σχολείου. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και τις προσωπικές σας εμπειρίες να αναφέρετε τρόπους αντιμετώπισης των συνεπειών της νέας αυτής κατάστασης ώστε να δημιουργηθεί ένα θετικό παιδαγωγικό κλίμα. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Οι φυσικές και μαθηματικές έννοιες αποτελούν βασικά στοιχεία των αναλυτικών προγραμμάτων του νηπιαγωγείου. Με βάση τις εμπειρίες σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα να προτείνετε διδακτικές 13

14 μεθόδους και στρατηγικές που θα βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν τις έννοιες αυτές στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης. 14

15 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Σύμφωνα με τις σύγχρονες θέσεις της Γνωστικής Ψυχολογίας, όλες οι γνωστικές δραστηριότητες του ανθρώπου αποτελούν περιπτώσεις επίλυσης προβλημάτων. Με βάση τις εμπειρίες σας και τα επιστημονικά δεδομένα αναπτύξετε μερικές βασικές στρατηγικές και τεχνικές που μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να επιλύουν αποτελεσματικά τόσο τα καθημερινά πρακτικά όσο και τα σχολικά προβλήματα. Αναφέρετε συγκεκριμένο παράδειγμα από τη σχολική πράξη. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ʺΥποστηρίζεται ότι οι διαθεματικές δραστηριότητες συμβάλλουν αποφασιστικά στην απόκτηση δεξιοτήτων και στη διαμόρφωση στάσεων που είναι απαραίτητες για την αυτόνομη μαθησιακή πορεία του μαθητή. Με βάση τις εμπειρίες σας αλλά και τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις, να τεκμηριώσετε την παραπάνω θέση και να προτείνετε τρόπους διδακτικής αξιοποίησης των διαθεματικών δραστηριοτήτων για την επιτυχία των παραπάνω στόχωνʺ. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Οδ.Ελύτη: Ο ήλιος ο ηλιάτορας Το τρελοβάπορο τραγούδι Βαπόρι στολισμένο βγαίνει στα βουνά κι αρχίζει τις μανούβρες ʺβίρα μάιναʺ Την άγκυρα φουντάρει στις κουκουναριές φορτώνει φρέσκο αέρα κι αττʹ τις δυο μεριές πέτρα κι είναι κι έχει λοστρόμο αθώο ναύτη πονηρό Αυτό τα βάθη φτάνει τους παλιούς καιρούς βάσανα ξεφορτώνει κι αναστεναγμούς Έλα Χριστέ και Κύριε λέω κι απορώ τέτοιο τρελό βαπόρι τρελοβάπορο Χρόνους μας ταξιδεύει δε βουλιάξαμε χίλιους καπεταναίους τους αλλάξαμε Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε μπήκαμε μεσʹόλα και περάσαμε Κι έχουμε στο κατάρτι μας παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα! Ερωτήσεις 1. Ποια είναι ΣΥΜΒΟΛΗ του έργου του Ο. Ελύτη στην ποίηση της γενιάς του

16 2. Ποια είναι η βασική θεματολογία της ποίησης του Ο. Ελύτη, Να αναφέρετε μερικές βασικές ποητικές συλλογές. 3. Να αναπτύξετε τη σχέση ʺφύσης συναισθημάτωνʺ στην ποίηση του Ο. Ελύτη. 4. Να σχολιάσετε τους στίχους Χρόνους μας ταξιδεύει,... τον Ήλιο τον Ηλιάτοραʺ και να επισημάνετε τις βασικές απόψεις του ποιητή. 5. Ποια υφολογικά χαρακτηριστικά εντοπίζατε στο συγκεκριμένο,ποίημα ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Στην καθημερινή ζωή του νηπιαγωγείου διαπιστώνουμε ότι τα νήπια εμφανίζουν διαφορές ως προς τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να αναφέρετε τρόπους αξιοποίησης των διαφορών αυτών, ώστε η εκπαιδευτική διαδικασία να είναι εποικοδομητική. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Σήμερα υποστηρίζεται ότι τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι δυνατόν να ενταχθούν στο νηπιαγωγείο. Με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, να αναφέρετε τρόπους σχετικά με το πώς μπορούν να αναπτυχθούν κοινά προγράμματα εκπαίδευσης, μέσω της μεθόδου σχεδίων εργασίας (projects) ώστε να επωφεληθούν όλα τα παιδιά. 16

17 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Αρκετοί μαθητές στα σημερινά σχολεία παρουσιάζουν χαμηλή σχολική επίδοση που μπορεί να παρεμποδίσει τη φυσιολογική εξέλιξη της μαθησιακής και εκπαιδευτικής διαδικασίας και ενδεχομένως να οδηγήσει σε σχολική αποτυχία. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα, να τεκμηριώσετε τις ψυχοπαιδαγωγικές παρεμβάσεις σας για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Οι δημογραφικές και πολιτισμικές αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο μαθητικό πληθυσμό και οι νέες αντιλήψεις μας για τη φύση της γνώσης και τη διαδικασία της μάθησης επιβάλλουν τη χρήση εναλλακτικών μορφών διδασκαλίας. Με αυτή τη λογική να σχολιάσετε τις δυνατότητες που παρέχουν τα συλλογικά σχέδια εργασιών (projects) και να προτείνετε τρόπους διδακτικής αξιοποίησης τους. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Κ. ΠΑΛΑΜΑ: Από τα ʺΣατιρικά γυμνάσματαʺ (Σειρά αʹ, 1907) Πολεμάς να στυλώσεις, κυβερνήτη, μέ τα καράβια και με τα φουσάτα της Πολιτείας το σαλεμένο σπίτι Του κάκου ιδρώνεις, έμπα σʹ άλλη στράτα, τον νου μας πρώτα στύλωσε και χτίσε, και πρώτʹ απʹ όλα αλφαβητάρι κράτα. Δάσκαλος γίνε, αλήθεια αν ήρωας είσαι. Σε μια Βαβέλ δεμένους μας κρατάνε κακά στοιχειά το μάγεμα τους λύσε και στα χείλια οι καρδίες μας πάλε ας πάνε, Σύμμετρα υψώσου, πύργε της ζωής. Τρανοί κι αν είναι οι τάφοι, τάφο Στον ήλιο τόπο θέλουμε κι εμείς. Ερωτήσεις 1. Να σχολιάσετε τους ετττά πρώτους στίχους ʺπολεμάς να στυλώσεις... αν ήρωας είσαιʺ και να επισημάνετε τις βασικές απόψεις του ποιητή. 2. Να συνδέσετε το περιεχόμενο του ποιήματος με το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο της εποχής. 3. Να αναφέρετε και να αναπτύξετε τα αισθητικά χαρακτηριστικά της γενιάς του

18 4. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της σάτιρας του Παλαμά. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Στο νηπιαγωγείο παρουσιάζεται συχνά το φαινόμενο της έντονης κινητικότητας που αρκετές φορές μπορεί να οδηγήσει στην υπερκινητικότητα υπερενεργητικότητα του παιδιού. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να αναπτύξετε τις απόψεις σας σχετικά με το πώς μπορεί ο νηπιαγωγός να διαφοροποιήσει αυτές τις δύο καταστάσεις και να προτείνετε ψυχοπαιδαγωγικούς χειρισμούς με τους οποίους μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Στο σύγχρονο νηπιαγωγείο η καλλιέργεια εννοιών των Φυσικών Επιστημών κατέχει σημαντική θέση. Να τεκμηριώσετε την επιλογή σχετικών στρατηγικών και δραστηριοτήτων για την προσέγγιση των εννοιών αυτών. 18

19 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν ότι ο επιλεκτικός συνδυασμός των διαφόρων ψυχολογικών θεωριών μάθησης διευκολύνει τον εκπαιδευτικό να δομήσει το ατομικό προσωπικό του εκπαιδευτικο διδακτικό μοντέλο μάθησης και διδασκαλίας. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα της σύγχρονης Παιδαγωγικής Ψυχολογίας και την εμπειρία σας, να τεκμηριώσετε αυτή τη θέση, αναφέροντας σχετικά παραδείγματα από την εκπαιδευτική πράξη. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Στο ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Γλώσσας στο δημοτικό σχολείο (ΦΕΚ 93, 10/2/99 τ.βʹ) επισημαίνεται ότι: «.κάθε στόχος της γλωσσικής διδασκαλίας θεωρείται ʺοριζόντιος στόχοςʺ όλων των μαθημάτων, Με άλλα λόγια ως μέσο και αντικείμενο γλωσσικής άσκησης, ιδιαίτερα για την επεξεργασία του περιεχομένου και των φραστικών επιλογών, πρέπει να αξιοποιούνται όλα τα μαθήματα και η σχολική ζωή». Με βάση τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις και τις διδακτικές εμπειρίες σας, να σχολιάσετε τις παραπάνω θέσεις και να αναφερθείτε σε διδακτικές ενέργειες και μαθητικές δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιηθούν στο πνεύμα αυτών των θέσεων. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ «Πρωινό άστρο» του Γ. Ρίτσου Κοριτσάκι μου, θέλω να σου φέρω τα φαναράκια των κρίνων να σου φέγγουν τον ύπνο σου. Θέλω να σου φέρω ένα περιβολάκι ζωγραφισμένο με λουλουδόσκονη πάνω στο φτερό μιας πεταλούδας για να σεργιανάει το γαλανό όνειρο σου. Θέλω να σου φέρω, ένα σταυρουλάκι αυγινό φως δυο αχτίνες σταυρωτές απʹ τους στίχους μου να σου ξορκίζουν το κακό να σου φωτάνε μη μου σκοντάψεις κοριτσάκι, 19

20 έτσι γυμνόποδο και τρυφερό στʹ αγκάθι κι ενός ίσκιου. Κοιμήσου. Να μεγαλώσεις γρήγορα. Έχεις να κάνεις πολύ δρόμο κοριτσάκι, κι έχεις δυο πεδιλάκια μόνο από ουρανό. Κοιμήσου. Το πρόσωπο της μητερούλας φέγγει πάνω απʹ τους ρόδινους λοφίσκους του ύπνου σου εαρινό φεγγάρι ανάμεσα απʹ τα στάχυα της έγνοιας της και τα τριαντάφυλλα των τραγουδιών μου. Κοιμήσου κοριτσάκι. Είναι μακρύς ο δρόμος. Πρέπει να μεγαλώσεις. Είναι μακρύς μακρύς μακρύς ο δρόμος. Ερωτήσεις: 1. Σε ποια λογοτεχνική γενιά ανήκει ο Γ. Ρίτσος; Ποιο είναι το ιδεολογικό πλαίσιο και τα αισθητικά χαρακτηριστικά αυτής της γενιάς; 2. Ποια θέματα έχουν απασχολήσει το Γ. Ρίτσο στο ποιητικό του έργο και ποια η συμβολή του στην εξέλιξη της Νεοελληνικής ποίησης; 3. Να επισημάνετε χαρακτηριστικές εικόνες στο ποίημα που απηχούν τον υπερρεαλιστικό τρόπο γραφής του ποιητή. 4. Ποια μηνύματα αναδεικνύονται από τους παρακάτω στίχους: «Να μεγαλώσεις γρήγορα. Έχεις να χάνεις πολύ δρόμο, κοριτσάκι, κι έχεις δυο πεδιλάκια μόνο από ουρανό». ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Ένας από τους ρόλους του νηπιαγωγείου είναι να αξιοποιήσει τις ατομικές διαφορές των νηπίων. Με βάση αυτή τη θέση και την εμπειρία σας να προτείνετε τρόπους που μπορεί να διευκολύνουν την ένταξη των νηπίων με διαφορετικά χαρακτηριστικά. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Οι αυθόρμητες δραστηριότητες κατέχουν σημαντική θέση στο ισχύον πρόγραμμα σπουδών του νηπιαγωγείου. Με βάση την εμπειρία σας και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα να τεκμηριώσετε τη δική σας διδακτική παρέμβαση. 20

21 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Στην παιδαγωγική σχέση δασκάλου μαθητή αναμένεται ο δάσκαλος να λειτουργεί ως καλό πρότυπο παραδειγματικής συμπεριφοράς. Με βάση την εμπειρία σας από την εκπαιδευτική πράξη και τα δεδομένα των επιστημών της Παιδαγωγικής Ψυχολογίας, να αναπτύξετε μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του δασκάλου προτύπου που διευκολύνουν τη μίμηση αυτής της συμπεριφοράς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ Έχετε διδάξει στην Τρίτη Τάξη την ʺΠρόσκλησηʺ, ως είδος λόγου, σύμφωνα με το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών της Γλώσσας στο Δημοτικό Σχολείο και έχετε ζητήσει από τους μαθητές να συντάξουν το κείμενο μιας ʺπρόσκλησης Γενεθλίωνʺ. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα: 1. Να αναφέρετε τα κριτήρια, σύμφωνα με τα οποία θα αξιολογήσετε το κείμενο της συγκεκριμένης ʺΠρόσκλησηςʺ. 2. Να ερμηνεύσετε τη σκοπιμότητα των κριτηρίων που προτείνετε, με βάση την επικοινωνιακή διδακτική προσέγγιση της γλώσσας. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ ʺΑΙΟΛΙΚΗ ΓΗʺ, απόσπασμα (Η. ΒΕΝΕΖΗ): Πρόκειται για την ιστορία μιας οικογένειας της Μ. Ασίας, που ήταν δεμένη με την πατρογονική γη και αναγκάζεται να εκπατριστεί λόγω των γεγονότων του Α Παγκοσμίου πολέμου (1914). «Τα άστρα όλα έχουν βγει. Ταξιδεύουν στο Αιγαίο τα παιδικά όνειρα μας. Το κύμα χτυπά τη μάσκα του καϊκιού μας και τα κοιμίζει. Κοιμηθείτε όνειρα μας. Στην ξένη χώρα που πάμε, πρόσφυγες, τι άραγες να μας περιμένει, τι μέρες να είναι νʹ ανατείλουν; Η Λένα αποκοιμήθηκε. Ήθελε πολύ τον τόπο με το κοκκινόχωμα. Εκεί θα ζούσε με τον άντρα που θα ʹπαιρνε, και θα ʹκανε πολλά παιδιά, και θα είχαν κουνέλια και περιστέρια κι άλλα πολλά. Όχι, η Λένα δε μελετούσε ταξίδια σε θάλασσες. Δεν ήθελε να τη χωρίσουν απʹ τα Κιμιντένια. Δεν το ήθελε. 21

22 Ταξιδεύουν στο Αιγαίο τα όνειρα μας. Η γιαγιά μας κουράστηκε. Θέλει γα γείρει το κεφάλι της στα στήθια του παππού, που έχει καρφωμένα πίσω τα μάτια του μπας και ξεχωρίσει τίποτα απʹ τη στεριά τίποτα απʹ τα Κιμιντένια. Μα πια δε φαίνεται τίποτα, Η νύχτα ρούφηξε μέσα της τα οχήματα και τους όγκους. Η γιαγιά γέρνει το κεφάλι της να το ακουμπήσει στα στήθια που την προστατέψανε όλες τις μέρες της ζωής της. Κάτι την μποδίζει και δεν μπορεί νια βρει το κεφάλι ησυχία : σαν ένας βώλος να είναι κάτω απʹ το πουκάμισο του γέροντα. Τι είναι αυτό εδώ; ρωτά σχεδόν αδιάφορα. Ο παππούς φέρνει το χέρι του, Το χώνει κάτω; απʹ το ρούχο, βρίσκει το μικρό ξένο σώμα που ακουμπά στο κορμί του και που ακούει τους χτύπους της καρδιάς του. Τι είναι; Δεν είναι τίποτα, λέει δειλά α παππούς, σαν παιδί που έφταιξε. Δεν είναι τίποτα. Λίγο χώμα είναι. Χώμα! Ναι. λίγο χώμα απ1 τη γη τους. Για να φυτέψουν ένα βασιλικό της λέει στον ξένο τόπο που πάνε. Για να θυμούνται. Αργά τα δάχτυλα του γέροντα ανοίγουν το μαντίλι όπου είναι τυλιγμένο το χώμα. Ψάχνουν κει μέσα, ψάχνουν και τα δάχτυλα της γιαγιάς, σαν να το χαϊδεύουν. Τα μάτια τους, δακρυσμένα, στέκουν εκεί. Δεν είναι τίποτα λέω. Λίγο χώμα. Λίγο χώμα. Γη, Αιολική Γη, Γη του τόπου μου.» Ερωτήσεις: 1. Σε ποια λογοτεχνική γενιά ανήκει ο Η. Βενέζης και ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της γενιάς στην πεζογραφία; 2. Ποια θέματα έχουν απασχολήσει τον Η. Βενέζη στο συγγραφικό του έργο και ποια η συμβολή του έργου του στη διαμόρφωση της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. 3. Να αναφερθείτε, με συγκεκριμένα παραδείγματα, στις αφηγηματικές τεχνικές του αποσπάσματος. 4. Και τα τρία πρόσωπα του αποσπάσματος (Λένα, γιαγιά, παππούς) συνδέονται άμεσα με τη γη του τόπου τους. Να περιγράψετε και να σχολιάσετε τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις τη στιγμή που αναγκάζονται να την ανακαλύψουν. 22

23 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Ένας από τους βασικούς στόχους του νηπιαγωγείου είναι η ανάπτυξη της αυτονομίας του παιδιού. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα να αναπτύξετε και να τεκμηριώσετε πώς η προσωπικότητα του/της νηπιαγωγού συμβάλλει στην αποτελεσματική ανάπτυξή της. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ Ένα πρόγραμμα που δίνει προτεραιότητα στην επικοινωνιακή δύναμη της γλώσσας και ενθαρρύνει τα παιδιά να εκφραστούν προφορικά, παρέχει μια σταθερή βάση για την ανάπτυξη της πρώτης ανάγνωσης και γραφής. Με βάση την εμπειρία σας και τα επιστημονικά δεδομένα, να αναπτύξετε ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων που στοχεύει στην ανάπτυξη της προφορικής και γραπτής επικοινωνίας στο νηπιαγωγείο. 23