Φροντίδα διαβητικού ποδιού

Transcript

1 Φροντίδα διαβητικού ποδιού

2 Διαβητικό πόδι «Διαβητικό πόδι» ονομάζεται το πόδι ενός διαβητικού ασθενούς που έχει τον δυνητικό κίνδυνο επιπλοκών, οι οποίες περιλαμβάνουν φλεγμονή, εξέλκωση και/ή καταστροφή εν τω βάθει ιστών και συνδέονται με νευρολογικές διαταραχές, ποικίλου βαθμού περιφερική αγγειακή νόσο και/ή μεταβολικές επιπλοκές του διαβήτη. Frykberg RG et al, Diabetic foot disorders: a Clinical Practice Guideline, The Journal of foot and Ankle Surgery, 2000;39:S3

3 Κοίταξε προσεκτικά τα πόδια σου κάθε φορά που βγάζεις τα παπούτσια και τις κάλτσες για ύπαρξη ερυθρότητας ή δερματικών βλαβών. Αν δεις κάτι ανησυχητικό, επικοινώνησε με το γιατρό σου.

4 Ποτέ μην περπατάς ξυπόλητος μέσα ή έξω από το σπίτι. Ποτέ μην περπατάς χωρίς παντόφλες στη θάλασσα ή στην παραλία.

5 Όταν αγοράζεις ένα καινούριο ζευγάρι παπούτσια, να προσέχεις να παίρνεις το σωστό νούμερο. Αγόραζε καινούρια παπούτσια το απόγευμα ή το βράδυ και όχι το πρωί. Να φοράς τα καινούρια παπούτσια 1-2 ώρες την ημέρα στην αρχή. Είναι καλύτερα να αλλάζεις τα παπούτσια μια φορά στη διάρκεια της ημέρας. Πάντα, πριν φορέσεις τα παπούτσια να ελέγχεις το εσωτερικό τους για τυχόν ύπαρξη ξένων σωμάτων.

6 Είναι προτιμότερη η χρήση λίμας για την περιποίηση των νυχιών. Το ελεύθερο άκρο των νυχιών πρέπει να είναι οριζόντιο.

7 σωστό λάθος

8 Μη βάζεις τα πόδια σου πολλή ώρα στο νερό. Δοκίμασε τη θερμοκρασία του νερού πρώτα με το χέρι-κατά προτίμηση με τον αγκώνα. Η θερμοκρασία δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 37 C

9 Διατήρησε τα πόδια σου στεγνά μετά το μπάνιο. Σκούπισε προσεκτικά τα σημεία μεταξύ των δακτύλων για την πρόληψη των μυκητιασικών λοιμώξεων.

10 Αν το δέρμα των ποδιών είναι ξερό, χρησιμοποίησε μια κρέμα για ενυδάτωση. Αν τα πόδια σου ιδρώνουν υπερβολικά, χρησιμοποίησε πούδρα.

11 Ποτέ μη χρησιμοποιείς χημικά διαλύματα ή επιθέματα, νυστέρι, ψαλίδι ή άλλα αιχμηρά εργαλεία για την περιποίηση των ποδιών σου. Ποτέ μη βάζεις τα πόδια σου σε θερμοφόρες ή κοντά σε θερμαντικά σώματα για να στεγνώσεις ή να ζεστάνεις τα πόδια σου.

12 Πρόσεχε να φοράς σωστά υποδήματα και όταν χρειάζεται κατάλληλους πάτους

13 Επιδημιολογικά στοιχεία Κάθε 30 κάποιος διαβητικός κάπου στον κόσμο χάνει τμήμα του ποδιού ή του άκρου εξαιτίας του διαβήτη Στο 85% των ακρωτηριασμών, προηγείται έλκος του ποδιού 15-25% των διαβητικών θα προσβληθεί με έλκος, σε κάποια στιγμή της ζωής του Το 15% όσων εμφανίσουν έλκος θα υποστεί ακρωτηριασμό Apelqvist et al, The Global Impact. Counting the cost of Diabetic foot, Diabetes Voice,2005; 50: special issue:8-10

14 Επιπολασμός Ποικίλλει σε διάφορες πληθυσμιακές μελέτες μεταξύ 2-10% Η μέση διάρκεια νοσηλείας διαβητικών με έλκος είναι 59% μεγαλύτερη από ότι των διαβητικών χωρίς έλκος Οι ακρωτηριασμοί στα διαβητικά άτομα είναι φορές περισσότεροι από ότι στα μη διαβητικά Στους άνδρες είναι 50% περισσότεροι από ότι στις γυναίκες Reiber GE et al, Lower extremity foot ulcers and amputations in diabetes, In: Diabetes in America 2 nd edition,1995 American Diabetes Association, Diabetes Facts and Figures, ADA, Alexandria, VA,2000 FrykbergRG, Epidemiology of the diabetic foot: ulcerations and amputations,adv. Wound Care1999;12:

15 Επιπολασμός ελληνικού πληθυσμού διαβητικό έλκους και ακρωτηριασμών Μελέτη του Μανέ υπολογίζει τον επιπολασμό του διαβητικού έλκους στο 4,75% & του Καραμήτσου στο 3% Manes C et al, Wounds. 2002;14:11-14 Καραμήτσος Δ. και συν. Συχνότητα περιφερικής νευροπάθειας σε ασθενείς με ΣΔ2, 8 ο Ετήσιο Συνέδριο Δ.Ε.Β.Ε Boulton AJM et al, The global burden of diabetic foot disease Lancet;266:

16 Επιπολασμός ελληνικού πληθυσμού διαβητικό έλκους και ακρωτηριασμών Έχει διαπιστωθεί μέση επίπτωση ακρωτηριασμών σε διαβητικά άτομα για την περίοδο : 3.7/1000 (πληθυσμός νομού Ημαθίας) ακρωτηριασμοί στον ελληνικό χώρο κάθε χρόνο Καραγιάννη Δ. Ακρωτηριασμοί σε διαβητικούς ασθενείς: πληθυσμιακή μελέτη. Ιατρική Σχολή Δ.Π.Θ,2002, Διδακτορική Διατριβή

17 Θνητότητα Σημαντική θνητότητα υφίσταται μετά από ακρωτηριασμό αλλά και σημαντική αύξηση πιθανότητας για βλάβη ή ακρωτηριασμό στο άλλο πόδι Το προσδόκιμο επιβίωσης σε διαβητικούς ασθενείς που υπέστησαν ακρωτηριασμό κάτω άκρου είναι σημαντικά χαμηλότερο από ότι των ατόμων με ακρωτηριασμό χωρίς διαβήτη Η τριετής και πενταετής επιβίωση είναι 50% και 40% αντίστοιχα, με κύρια αιτία θανάτου την καρδιαγγειακή νόσο Frykberg RG et al, Diabetic foot disorders: a Clinical Practice Guideline, The Journal of foot and Ankle Surgery, 2000;39:S3 American Diabetes Association, Diabetes 1996 Vital Statistics, ADA, Alexandria, VA,1996

18 Θνητότητα Σύγκριση θνητότητας από ακρωτηριασμό συγκριτικά με άλλες παθήσεις και νεοπλασίες δείχνουν δραματικές συνέπειες στην επιβίωση ενός μείζονος ακρωτηριασμού %, δηλαδή περίπου ο μισός πληθυσμός των ατόμων αυτών θα καταλήξει στο θάνατο μέσα σε μια 5ετία Armstrong DG et al, Guest editorial: are diabetes- related wounds and amputations worse than

19 Οι ακρωτηριασμοί αποτελούν υψηλό δείκτη επικείμενου θανάτου

20 Κόστος Οικονομική κρίση και χρόνια νοσήματα Έρευνα σε Ασθενείς που πάσχουν από Υπέρταση, Σακχαρώδη Διαβήτη, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, Άνοια Τύπου Alzheimer, ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ, Τομέας Οικονομικών της Υγείας,2013

21 «Θαυμάζω γιατί η κοινωνία πληρώνει πολύ ακριβά ένα χειρουργό για να «κόψει» το πόδι ενός ατόμου, αλλά δεν πληρώνει τίποτα για να το σώσει.» George Bernard Shaw

22 Σύγχρονα επιθέματα για το διαβητικό πόδι

23 ΕΙΔΗ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ Υδροκολλοειδή Αφρώδη Αλγηνικά Υδροτριχοειδικά Υδρογέλες Απλές γάζες Απλές μεμβράνες Επιθέματα σιλικόνης

24 Υδροκολλοειδή Προστατεύουν από τραυματισμό Διατηρούν το περιβάλλον του έλκους υγρό Είναι αδιαπέραστα σε μικρόβια Έχουν μέτρια ως χαμηλή απορροφητικότητα Για έλκη με χαμηλή ως μέτρια ποσότητα εξιδρώματος με ή χωρίς νεκρωτικό ιστό Για επιφανειακά καθαρά έλκη με κοκκιώδη ιστό και με ακέραιο δέρμα πέριξ του έλκους

25 Προστατεύουν από τραυματισμό Έχουν υψηλή ως μέτρια απορροφητικότητα Διατηρούν το περιβάλλον του έλκους καθαρό Για επιφανειακά ως βαθιά έλκη με μέτρια ως ψηλή ποσότητα εξιδρώματος χωρίς νεκρωτικό ιστό ή κοιλότητα Για έλκη με κοκκιώδη ιστό και καλή επιθηλιοποίηση Αφρώδη

26 Υδροτριχοειδικά ή υδροινίδια Προστατεύουν από τραυματισμό Εχουν ψηλή ως μέτρια απορροφητικότητα διατηρούν το περιβάλλον του έλκους υγρό και καθαρό Για έλκη με μέτρια ως ψηλή ποσότητα εξιδρώματος χωρίς νεκρωτικό ιστό ή κοιλότητα

27 Αλγινικά αλγινικό κορδόνι Προστατεύουν από τραυματισμό Έχουν ψηλή ως μέτρια απορροφητικότητα Διατηρούν το περιβάλλον του έλκους υγρό και καθαρό Έχουν αιμοστατική δράση Κάποια έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες Για έλκη με μέτρια ως ψηλή ποσότητα εξιδρώματος χωρίς νεκρωτικό ιστό ή κοιλότητα Κα για έλκη με μέτρια ως ψηλή ποσότητα εξιδρώματος με κοιλότητα χωρίς νεκρωτικό ιστό

28 Επιθέματα σιλικόνης Προστατεύουν από τραυματισμό Είναι για επιφανειακά έλκη με λίγο εξίδρωμα

29 Υδρογέλες Ενυδατώνουν το έλκος Διατηρούν το περιβάλλον του έλκους υγρό Απομακρύνουν σκληρές και επιμένουσες εσχάρες Προάγουν τον αυτολυτικό μηχανισμό Απορροφούν υπολλείματα του νεκρωτικού ιστού Έχουν χαμηλή απορροφητικότητα κατάλληλα για στεγνά η με χαμηλή ποσότητα εξιδρώματος έλκη Και για έλκη με νεκρωτικό ιστό

30 Απλές μεμβράνες Προστατεύουν από τραυματισμό Παρέχουν δυνατότητα οπτικής επαφής με το έλκος Είναι αδιαπέραστα σε μικρόβια Για έλκη με νεκρωτικό ιστό Για επιφανειακά καθαρά έλκη με κοκκιώδη ιστό Σαν δεύτερο επίθεμα στερέωσης σε όλους τους τύπους των ελκών

31 Απλές γάζες Προστατεύουν από τραυματισμό Κολλούν στην επιφάνεια του έλκους Για έλκη με νεκρωτικό ιστό

32 Όταν ένα τραύμα γίνεται εξ ορισμού «χρόνιο», η διαδικασία επούλωσής του επιδεινώνεται και το κόστος θεραπείας του αναλογεί σε μεγάλο ποσοστό του Εθνικού Προϋπολογισμού Υγείας.

33 Τα επιθέματα ΔΕΝ θα πρέπει να εφαρμόζονται ως αποκλειστική θεραπεία για τα διαβητικά έλκη

34 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ κοινωνικό - οικονομικό επίπεδο σωματική ψυχική κατάσταση μορφωτικό επίπεδο βιοτικό επίπεδο προηγούμενη εμπειρία

35 Ο ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ ΩΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ Διαπροσωπική διαδικασία που βοηθά τους ασθενείς να λάβουν αποφάσεις οι οποίες προάγουν συνολικά την υγεία τους. Διαπροσωπικές ικανότητες. Φιλικότητα, εξωστρέφεια, εναίσθηση, δεξιότητα, σεβασμός και δέσμευση. Ανάπτυξη θεραπευτικών δεξιοτήτων Επικοινωνίας. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΩΝ-ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ Η προσπάθεια διδασκαλίας δεξιοτήτων αυτοφροντίδας των ασθενών ή, η προετοιμασία των μελών της οικογένειας για φροντίδα στο σπίτι αντιμετωπίζεται ως μοναδική πρόκληση.

36 ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ ΠΟΔOΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ

37 Ευχαριστώ για την προσοχή σας