Τσικολάτας Α. (2010) Πώς η Coca Cola Enterprises βελτιστοποιεί τις δρομολογήσεις των οχημάτων της για την αποτελεσματική παράδοση προϊόντων; Πάτρα

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: Διοίκηση Λειτουργιών Πώς η Coca Cola Enterprises βελτιστοποιεί τις δρομολογήσεις των οχημάτων της για την αποτελεσματική παράδοση προϊόντων; Επιβλέπων Καθηγητής: Νεάρχου Ανδρέας Εισηγητές: Κάρλος Νικόλαος Α.Μ. 142 Τσικολάτας Αλέξανδρος Α.Μ 132 Πάτρα, Ιανουάριος

2 Πίνακας περιεχομένων Εισαγωγή... 3 ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ... 3 ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ... 4 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ... 5 Η περίπτωση της Coca Cola Enterprises... 6 Η πρόκληση... 6 Η λύση... 7 Πλεονεκτήματα... 8 Η δράση της ORTEC Vehicle Routing and Dispatch solution company... 8 Αποτελέσματα της χρήσης των συστημάτων της ORTEC... 9 Βιβλιογραφία

3 Εισαγωγή ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Ο προγραμματισμός και η παρακολούθηση των μεταφορών είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία. Μια πληθώρα προβλημάτων και εξελίξεων αναγκάζουν τους διαχειριστές των στόλων να αναζητούν συνεχώς μεθόδους για τη βελτίωση της οργάνωσης των δραστηριοτήτων τους. Τα περιθώρια κέρδους μειώνονται. Στη σύγχρονη απαιτητική αγορά επιβιώνουν μόνο όσοι προγραμματίζουν τις καθημερινές εργασίες τους ορθολογικά και ελέγχουν συνεχώς τα αποτελέσματα τους. Οι ανάγκες για μεταφορές καθίστανται ολοένα και πιο δυναμικές. Αυξάνουν τα δρομολόγια κατ αίτηση (on demand) σε αντίθεση με τις σταθερές διαδρομές. Νέες εμπορικές πρακτικές όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να ενισχύσουν αυτήν την τάση. Με τη συγκέντρωση των υπηρεσιών αποθήκευσης και μεταφοράς σε ενιαίους φορείς (3PL) δημιουργούνται ζητήματα αλληλεπίδρασης των δυο αυτών, μέχρι πρότινος, διακριτών λειτουργιών. Οι συνθήκες κίνησης ιδιαίτερα σε αστικές περιοχές επιδεινώνονται ενώ πλέον τίθενται και περιορισμοί στην κίνηση σε εθνικές οδούς (πχ απαγόρευση κίνησης τις Κυριακές). Ένας σύγχρονος οργανισμός καλείται να αντιδρά άμεσα σε τέτοιες αλλαγές. Ο ανταγωνισμός αυξάνεται όπως και οι απαιτήσεις των πελατών. Η παροχή υψηλού, και σταθερού, επιπέδου υπηρεσιών (quality of service) είναι πλέον προϋπόθεση για την επιτυχία. 3

4 Τα σύγχρονα συστήματα τηλεματικής παρέχουν άμεση και έγκυρη πληροφόρηση για τα εκτελεσθέντα δρομολόγια. Δεν μπορούν όμως αυτούσια να αυτοματοποιήσουν τη σημερινή διαδικασία παραγωγής δρομολογίων. Όλοι αυτοί οι τομείς μπορούν να βελτιωθούν δραματικά με τη χρήση σύγχρονων εφαρμογών δρομολόγησης. Αυτοματοποιώντας τον πυρήνα της εργασίας μεταφοράς αγαθών, που είναι ο σχεδιασμός και η παραγωγή δρομολογίων, οι εταιρείες μπορούν να επιτύχουν σημαντικότατα οφέλη. ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Υπάρχουν πολλοί τομείς της καθημερινής δραστηριότητος των μεταφορέων που χρήζουν διορθωτικών κινήσεων. Η αυτόματη παραγωγή δρομολογίων, που λαμβάνει υπ όψη πληθώρα παραμέτρων ποσοτικών (πχ απόσταση, βάρος, όγκος, αξία) αλλά και ποιοτικών (πχ προτιμήσεις πελάτη για το χρόνο παράδοσης ή τον τύπο οχήματος που θεωρεί αποδεκτό) είναι δυνατόν να έχει ως αποτέλεσμα: Την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων της εταιρείας. Αύξηση παραγωγικότητας με περισσότερες παραδόσεις και λιγότερα δρομολόγια και μεγιστοποίηση της χρήσης του ωφέλιμου χώρου των οχημάτων. Εδώ τα οφέλη είναι άμεσα μετρήσιμα σε οικονομικούς όρους. Την ακριβέστερη και αξιόπιστη πρόβλεψη των χρόνων παράδοσης και παραλαβής. Τούτο οδηγεί σε καλύτερη οργάνωση της εργασίας του μεταφορέα αλλά και του πελάτη που παραλαμβάνει, άρα σε καλύτερο επίπεδο λειτουργίας και εξυπηρέτησης. Η παραγωγή λεπτομερούς σχεδίου δρομολογίων δύναται να οδηγήσει και στη βέλτιστη αξιοποίηση της αποθήκης. Ο χρόνος που απαιτείται για τη συλλογή παραγγελιών (picking) μειώνεται καθώς η αποθήκη λειτουργεί πλέον με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα διανομών και γνωρίζει πολύ νωρίτερα τις ανάγκες που πρέπει να εξυπηρετήσει. 4

5 Μείωση χρόνου αναμονής για φόρτωση ή παράδοση. Ελαχιστοποίηση των «νεκρών χρόνων» κατά τους οποίους τα οχήματα δεν εκτελούν χρήσιμη εργασία. Τη δημιουργία ενός ισχυρού εργαλείου διοίκησης. Το αρχικό πρόγραμμα καθώς και οι πληροφορίες εκτέλεσης του, μέσω συστημάτων τηλεματικής, παρέχουν μια πλήρη και έγκυρη εικόνα της δραστηριότητας των οχημάτων σε πραγματικό χρόνο. Την ύπαρξη ενός αξιόπιστου συστήματος στρατηγικού σχεδιασμού. Είναι χαρακτηριστική η ευκολία και η ταχύτητα με την οποία μια εφαρμογή δρομολόγησης μπορεί να παρουσιάσει εναλλακτικά σενάρια χρήσης του στόλου των οχημάτων (με κατάλληλη παραμετροποίηση). Καθίσταται πλέον εφικτός ο προγραμματισμός με βάση μακροχρόνιους στόχους αλλά και ο άμεσος έλεγχος των επιπτώσεων κάθε πιθανής αλλαγής-τροποποίησης στη δραστηριότητα των οχημάτων. Υπό αυτή την έννοια μια εφαρμογή δρομολόγησης είναι για έναν dispatcher/logistician ότι το Spreadsheet για έναν οικονομικό αναλυτή. Άρα μια εφαρμογή αυτόματης δρομολόγησης συντείνει στον αμεσότερο και ακριβέστερο προγραμματισμό και έλεγχο των διανομών. Και είναι γνωστό πως «Αυτός που ελέγχει τον προγραμματισμό των διανομών ελέγχει και το κόστος τους!!!». ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Αρχικά μια εφαρμογή δρομολόγησης παραμετροποιείται με τα στοιχεία λειτουργίας της εταιρείας που εξυπηρετεί. Αυτά περιλαμβάνουν τις αφετηρίες (αποθήκες), τον αριθμό και τύπο των οχημάτων που χρησιμοποιεί καθώς και τις διάφορες ποσοτικές αριθμητικές παραμέτρους που επιθυμεί να βελτιστοποιήσει ή που αποτελούν εγγενείς περιορισμούς της δραστηριότητάς της. Για κάθε πελάτη/σημείο εξυπηρέτησης είναι δυνατή η εισαγωγή ενός ή περισσοτέρων «παραθύρων» χρόνου που καθορίζουν τους επιθυμητούς χρόνους παράδοσης. Επιπρόσθετα υπάρχει η δυνατότητα προσδιορισμού ποιοτικών στοιχείων εξυπηρέτησης όπως ο τύπος του 5

6 οχήματος που πρέπει να χρησιμοποιηθεί (π.χ. λόγω περιορισμένου πλάτους της οδού). Όταν το σύστημα δρομολόγησης δημιουργεί ένα σχέδιο κίνησης λαμβάνει υπ όψη του μια σειρά από παραμέτρους πέραν της χιλιομετρικής απόστασης. Για παράδειγμα κάθε τύπος οχήματος είναι διαφορετικός. Διαφοροποιείται λόγω των φυσικών του χαρακτηριστικών (μήκος, ύψος, πλάτος, βάρος), του φορτίου που μπορεί να μεταφέρει (πχ ψυγείο), του κόστους λειτουργίας ακόμη και λόγω της πινακίδας κυκλοφορίας. Η βελτιστοποίηση των δρομολογίων είναι μια υποκειμενική διαδικασία. Κάθε διαχειριστής έχει ένα διαφορετικό σύνολο από προτεραιότητες και στόχους που θέλει να επιτύχει για την ορθή λειτουργία του. Κάποιοι εντοπίζουν το στόχο στην απόλυτη μείωση του κόστους ενώ άλλοι επικεντρώνονται στη καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών. Ο ορισμός της βελτιστοποίηση είναι μοναδικός για κάθε εταιρεία και ενδεχομένως διαφέρει ανά δραστηριότητα. Η περίπτωση της Coca Cola Enterprises Η πρόκληση 6

7 Με $21 δισεκατομμύρια ετήσιο κύκλο εργασιών, η CCE είναι ο μεγαλύτερος εμφιαλωτής και διανομέας της Coca - Cola. Κάθε ημέρα, παραδίδει το προϊόν από 430 κέντρα διανομής κατ' οίκον σε περισσότερους από 400 εκατομμύριο καταναλωτές. Τα αριθμητικά δεδομένα που παρέχονται στην εισαγωγή του case study μας δίνουν μια καθαρή εικόνα του μεγέθους τόσο της ίδιας της εταιρείας, όσο και της αγοράς που εξυπηρετεί-τόσο σε πληθυσμό, όσο και γεωγραφικά. Η CCE χρειάστηκε ένα σύστημα που θα βελτίωνε την αποτελεσματικότητα της καθημερινής δρομολόγησης και αποστολής, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της άμεσης διαδικασίας παράδοσης (Direct Store Delivery process) στα καταστήματα στο Βέλγιο και τη Μεγάλη Βρετανία. Το νέο σύστημα έπρεπε να είναι λιγότερο άκαμπτο και ακριβέστερο έναντι του παλαιού, καθώς επίσης και ευκολότεροσαφέστερο για τους χρήστες. Η λύση Η CCE επέλεξε για τη δρομολόγηση οχημάτων τη λύση που προσέφερε η εταιρεία ORTEC, επειδή το λογισμικό βελτιστοποίησης διαδρομών που χρησιμοποιεί ελαχιστοποιεί τα μίλια που διανύονται, καθώς επίσης και τις ώρες ταξιδιού, τον προγραμματισμό και το χρόνο αποστολών. Επίσης λαμβάνει υπόψη τους πραγματικούς χρόνους και τις αποστάσεις, τους περιορισμούς όσον αφορά την εξυπηρέτηση των πελατών, τη δυναμικότητα των οχημάτων και πολλούς άλλους κρίσιμους παράγοντες. Η λύση ORTEC βρίσκει την αποδοτικότερη διαδρομή παράδοσης για το σύνολο των παραγγελιών καθημερινώς, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία ζωτικής σημασίας συμπεριλαμβανομένων των χρονικών παραθύρων παράδοσης (delivery time windows) και άλλες παραμέτρους όπως οι δαπάνες οδηγών και οχημάτων και η ελάχιστη διάρκεια διαδρομών. Η ακρίβεια των διαδρομών και εν γένει η ποιότητα των γεωγραφικών πληροφοριών είναι εγγυημένη χάρη στη χρήση του πακέτου πληροφοριών NAVTEQ, το οποίο αναβαθμίζεται συχνά και είναι πρωτοπόρος στο συγκεκριμένο τομέα της πλοήγησης. 7

8 Πλεονεκτήματα Η λύση δρομολόγησης οχημάτων και αποστολών της ORTEC οδήγησε σε περισσότερη ευελιξία επιτρέποντας στους αποστολείς να αναπτύξουν ένα οικονομικά πιο αποδοτικό πρόγραμμα σε λιγότερο χρόνο και να εφαρμόσουν καλύτερες στρατηγικές παράδοσης. Αυτό επιτρέπει στους αποστολείς να διακρίνουν αμέσως τον αντίκτυπο από οποιαδήποτε μεταβολή, έτσι ώστε να μπορούν να συγκρίνουν τα πιθανά σενάρια και να λάβουν αποτελεσματικότερες αποφάσεις. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι οι managers μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε περαιτέρω αξιόπιστες πληροφορίες, μιας και οι οδηγοί και η γνώμη- εμπειρία τους περιλαμβάνονται στη διαδικασία και έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν κάποιες αλλαγές διαδρομών στον επόπτη τους. Η συνεχής, σαφής επικοινωνία μεταξύ των οδηγών, των διευθυντών και των αποστολέων εξασφαλίζει βελτιωμένη ακρίβεια. Η δράση της ORTEC Vehicle Routing and Dispatch solution company 8

9 Παρακάτω παρουσιάζεται περιγραφικά αλλά κυρίως διαγραμματικά το πώς αντιμετωπίζει η ORTEC τα όποια ζητήματα δρομολόγησης και διανομής κατά τη δραστηριότητά της, σε διάφορα επίπεδα. 1. Σε στρατηγικό επίπεδο λαμβάνονται αποφάσεις για το πού πρέπει να επενδύσει και να βελτιωθεί, π.χ. σε αποθήκες, σε σημεία διανομής, σε νέες διαδρομές ή σε εξοπλισμό 2. Σε τακτικό επίπεδο λαμβάνονται αποφάσεις, βάσει πάντα των πραγματοποιηθεισών επενδύσεων, και δεδομένων των απαιτήσεων τόσο των πελατών όσο και των προμηθευτών, σχετικά με το σχέδιο δράσης αυτής της εβδομάδας ή αυτού του μήνα. 3. Σε επιχειρησιακό επίπεδο λαμβάνονται αποφάσεις σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, για το ποια πρέπει να είναι η αντίδραση σε κάτι έκτακτο όπως η ασθένεια κάποιου οδηγού, ένα μποτιλιάρισμα στη διαδρομή, βλάβες αυτοκινήτων, ανάγκες πελατών που ανέκυψαν την τελευταία στιγμή. Αποτελέσματα της χρήσης των συστημάτων της ORTEC 9

10 Μείωση κόστους μέσω: λιγότερων ωρών οδήγησης και μικρότερων αποστάσεων λιγότερων ωρών που καταναλώνονται για σχεδιασμό δραστηριοτήτων Καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών μέσω: ακριβέστερης πρόβλεψης των αναγκαίων ωρών αναμονής και γενικά χρονικών κενών και συνεπώς μεγαλύτερη χρονική συνέπειας λεπτομερέστερη εικόνα της κατάστασης του φορτίου και του αποθέματος 10

11 Βελτιωμένη αποδοτικότητα εργασιών μέσω: μεγαλύτερης δυνατότητας ελέγχου εκ μέρους του σχεδιαστή της διαδικασίας και του αποστολέα αλληλεπίδραση- συνεργασία ( interaction) σε πραγματικό χρόνο με ανεπτυγμένα συστήματα (REP, TMS) και ηλεκτρονικές συσκευές (board computer, handheld PC) και συνακόλουθα, περιορισμό στο ελάχιστο της καταχώρισης στοιχείων χειρόγραφα 11

12 Βιβλιογραφία Ελληνική 1. Νεάρχου Α., Σημειώσεις καθηγητή στο μάθημα Διοίκηση Λειτουργιών, Παν/μιο Πατρών, Ιστοσελίδες