Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ Εισηγητής : Λάμπρου Μαρία ΛΙΑΝΟΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΜ:

2 Ευχαριστίες Οι ευχαριστίες αποτελούν ένα από τα πιο ιδιαίτερα σημεία της εργασίας καθώς μαζί με αυτήν, αποτελούν τον επίλογο της φοιτητικής μου πορείας στην σχολή. Μιας πορείας γεμάτη γνώση, συναισθήματα και πάρα πολλές αναμνήσεις που αφήνουν μια γλυκόπικρη γεύση στο τέλος. Ένα μεγάλο ευχαριστώ αρχικά το οφείλω στους καθηγητές καθώς και σε όλο προσωπικό της σχολής για την προσπάθεια τους, να μας μεταδώσουν τις γνώσεις τους και τις εμπειρίες τους τα οποία αποτελούν πολύτιμα εφόδια για την είσοδο μου στην αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα θέλω να ευχαριστήσω την κ. Μαρία Λάμπρου όπου με την καθοδήγησή της στα μαθήματα και στην παρούσα εργασία κατάφερα να κλείσω με επιτυχία έναν κύκλο που αποτελεί σκαλοπάτι για την μετέπειτα επαγγελματική μου πορεία. Έπειτα θα πρέπει να ευχαριστήσω και την Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Πειραιώς και ειδικά το προσωπικό της καθώς με την βοήθεια και την συνεργασία τους επιτεύχθηκε η ταυτόχρονη συγγραφή της εν λόγω εργασίας με την ολοκλήρωση της θητείας μου στο Πολεμικό Ναυτικό. Τέλος, ευχαριστώ τους γονείς μου για την ψυχολογική, οικονομική και ηθική τους υποστήριξη προκειμένου να φέρω σε πέρας αυτό το προπτυχιακό καθώς και για την προσπάθεια και τους κόπους που έχουν κάνει για εμένα όλα αυτά τα χρόνια. 1

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ... 0 Ευχαριστίες Ορισμός της Ναυτιλίας και γενικές έννοιες Η Ναυτιλιακή επιχείρηση Κατηγοριοποίηση της Ναυτιλίας Κατηγορίες των ναυτιλιακών επιχειρήσεων Κατηγορίες και είδη πλοίων Συστήματα Βασικές Έννοιες Διαχωρισμός και Αξιολόγηση των Συστημάτων Πληροφοριακά Συστήματα Ορισμός Πληροφοριακών Συστημάτων Κατηγοριοποίηση των Πληροφοριακών Συστημάτων Πληροφοριακά Συστήματα στην Ναυτιλία Εξέλιξη Πληροφοριακών Συστημάτων στην Ναυτιλία Χρήση ηλεκτρονικών εφαρμογών ή αλλιώς (EMS- Electronic Maritime Services) Δορυφορικά Συστήματα Επικοινωνίας Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Μοντέλο ERP για δημιουργία ολοκληρωμένου και ενιαίου συστήματος Πλοίο Γραφείο Αποτελέσματα στην υλοποίηση ενιαίου μοντέλου λειτουργίας Διαθέσιμες λύσεις μοντέλων ERP στην Ναυτιλία Microsoft Dynamic NAV WAVES fleet performance management system Infinity Cube ABS Nautical Systems Κριτήρια επιλογής μοντέλων ERP Απόδοση συγκεντρωτικών χαρακτηριστικών των μοντέλων ERP

4 5. Συμπεράσματα Βιβλιογραφία Διαδίκτυο Ερευνητικά άρθρα

5 Πρόλογος Ένα από τα βασικότερα εργαλεία των Ναυτιλιακών επιχειρήσεων αποτελούν τα Πληροφοριακά Συστήματα. Η συνεχής ανάγκη για σωστή και άμεση πληροφόρηση, καθώς και η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια είναι παράγοντες που τα κατέστησαν αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης Ναυτιλίας. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την χρήση των Πληροφοριακών Συστημάτων στην Ναυτιλία και συγκεκριμένα αξιολογεί τα οφέλη τα οποία έχουν προκύψει από τα συστήματα αυτά. Σκοπός της εργασίας είναι αρχικά η καταγραφή, η ανάλυση και έπειτα η αξιολόγηση των εν λόγω συστημάτων όσων αφορά την αποδοτικότητα τους στον Ναυτιλιακό χώρο καθώς και η παρουσίαση και αξιολόγηση των νεότερων και πιο διαδεδομένων εξ αυτών. 4

6 1. Εισαγωγή Η ναυτιλία εκ των πραγμάτων δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ταξιδεύεις σε ένα πλοίο με ανθρώπους όπου ο καθένας διαθέτει τα δικά του προβλήματα και τη δική του προσωπικότητα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να αφήσουν στην άκρη ώστε να εργάζεται με απόλυτη επιτυχία το πλήρωμα. Τα πλοία θα πρέπει να είναι σε θέση να κινούνται συνεχώς με επικίνδυνα φορτία, αντιμετωπίζοντας αντίξοες καιρικές συνθήκες και έχοντας ελάχιστη επικοινωνία με τη στεριά. Θα πρέπει να διαπραγματεύεται κανείς με ναυλωτές από όλο τον κόσμο και να φροντίζει να ακολουθεί κατά γράμμα τους νόμους και τους κανόνες. Εν ολίγοις, η ναυτιλία είναι από τις περίπλοκες εργασίες με τις οποίες μπορεί να απασχολείται κάποιος. Θα πρέπει λοιπόν τα παραπάνω προβλήματα αλλά και όσα ξεπροβάλλουν στην πορεία να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Σε αυτό έχουν συμβάλλει κατά το μέγιστο τα πληροφοριακά συστήματα. Οι επικοινωνίες έγιναν πιο εύκολες, οι καιρικές προβλέψεις έγιναν πιο αποτελεσματικές και έτσι αποφεύχθηκαν πιθανοί κίνδυνοι, αλλά και πιο πρακτικά προβλήματα όπως ο έλεγχος της επίδοσης του προσωπικού έγιναν πολύ ευκολότερα. Φυσικά η λίστα δεν σταματάει εδώ. Μερικά από τα πιο σύγχρονα και δημοφιλή πληροφοριακά συστήματα αναφέρονται και αξιολογούνται στην παρούσα εργασία. Εικόνα 1: Εξώφυλλο περιοδικού Εφοπλιστής (Πηγή: Η ναυτιλία είναι μαραθώνιος, όχι σπριντ Εφοπλιστής, τεύχος 202 (Φεβρουάριος 2010)) 5

7 2. Ναυτιλία 2.1 Ορισμός της Ναυτιλίας και γενικές έννοιες Η Ναυτιλιακή επιχείρηση Ως Ναυτιλιακή επιχείρηση ορίζουμε την οικονομική μονάδα που χρησιμοποιεί τους παραγωγικούς συντελεστές με στόχο την παραγωγή και παροχή θαλάσσιων υπηρεσιών. Σύμφωνα με τον Β. Μεταξά, ναυτιλιακή επιχείρηση είναι η εταιρεία, το άτομο ή μικρή ομάδα ατόμων που παίρνει τις αποφάσεις για την απασχόληση (ή/και το αντίθετο) των συντελεστών παραγωγής στον ναυτιλιακό χώρο. Οι ναυτιλιακοί επιχειρηματίες όντας τα άτομα που λαμβάνουν τις αποφάσεις καλούνται να επιλέξουν τις αγορές- τομείς στις οποίες θα κατηγοριοποιηθούν, τους τύπους των πλοίων που απαιτούνται (για αυτό) αλλά και τη χρονική στιγμή κατά την οποία θα υλοποιηθεί η επένδυση. Παράλληλα καλούνται να λάβουν αποφάσεις σχετικά με το είδος της χρηματοδότησης που θα επιλεγεί, τα κεφάλαια που θα αντληθούν, την ασφαλιστική κάλυψη του πλοίου και το είδος της διαχείρισης που απαιτείται για την λειτουργία του Έργο της ναυτιλιακής επιχείρησης είναι η διαχείριση των πλοίων για την προσφορά θαλάσσιων μεταφορικών υπηρεσιών. Η ναυτιλιακή επιχείρηση είναι ένας οργανισμός που αποτελείται από δύο βασικά μέρη: τις παραγωγικές μονάδες (δηλ. τα πλοία) και την υποδομή στην ξηρά (δηλ. το ναυτιλιακό γραφείο) που αναλαμβάνει την διαχείριση των πλοίων. Οι τομείς δραστηριοποίησης της επιχείρησης καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας και συντονισμού αυτών των δύο μερών. Τα πλοία από την μεριά τους αποτελούν αυτόνομες μονάδες, με δικό τους προσωπικό και δική τους οργάνωση, που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση μακριά από την έδρα της ναυτιλιακής επιχείρησης. Για να μπορέσουν όμως να λειτουργήσουν αποτελεσματικά είναι απαραίτητη η διοικητική-τεχνική υποστήριξη από την ξηρά σε συνεχή βάση. Ο οργανισμός της ξηράς είναι υπεύθυνος για τα ζητήματα που συνδέονται με τους γενικότερους προσανατολισμούς, τις επιδιώξεις και τους στόχους της επιχείρησης, με την εξεύρεση απασχόλησης για τα πλοία και την υποστήριξη της καθημερινής λειτουργίας σε συνεχή βάση. Παρότι οι λειτουργίες των ναυτιλιακών επιχειρήσεων δεν διαφέρουν (στην βασική τους μορφή) σε μεγάλο βαθμό από τις λειτουργίες των υπόλοιπων επιχειρήσεων, μπορούμε να διακρίνουμε μια πολυπλοκότητα σε αυτές καθώς οι παραγωγικές μονάδες είναι σε διαρκή 6

8 κίνηση και μπορεί να βρίσκονται χιλιάδες μίλια μακριά από την έδρα της, δηλαδή το διαχειριστικό κέντρο, εκεί όπου η επιχείρηση είναι εγκατεστημένη και διαχειρίζεται τον στόλο της. Βέβαια μια ναυτιλιακή επιχείρηση μπορεί να διαθέτει υποδομές ξηράς σε περισσότερα από ένα διαχειριστικά κέντρα, ανάλογα με την στρατηγική που ακολουθεί και το εύρος των δραστηριοτήτων της. Η αναφορά στον τόπο λειτουργίας της ναυτιλιακής επιχείρησης συνδέεται με το γεγονός ότι οι συνθήκες που διαμορφώνουν το θεσμικό πλαίσιο, η διαθεσιμότητα των συντελεστών παραγωγής και μια σειρά από άλλους παράγοντες επηρεάζουν κατά κύριο λόγο τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των υποδομών της στην ξηρά. 2.2 Κατηγοριοποίηση της Ναυτιλίας Κατηγορίες των ναυτιλιακών επιχειρήσεων Η ναυτιλία, ιδιαίτερα η χύδην φορτηγός ναυτιλία και η ναυτιλία τακτικών γραμμών, είναι ένας κλάδος παγκόσμιος, τον οποίο αποτελούν επιχειρήσεις που αντλούν τους συντελεστές της παραγωγής τους από την παγκόσμια αγορά και προσφέρουν τις μεταφορικές τους υπηρεσίες σε αυτήν. Συνεπώς, οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις δεν αντιμετωπίζουν γεωγραφικούς περιορισμούς τόσο στην απόκτηση των πόρων τους, όσο και στη διάθεση των υπηρεσιών τους. Ωστόσο η ναυτιλιακή βιομηχανία όπως αναφέρθηκε ήδη, δεν είναι ενιαία, αλλά αποτελείται από επιμέρους αγορές. Στη διάκριση των αγορών μπορεί να βασιστεί και μια πρώτη διάκριση των ναυτιλιακών επιχειρήσεων, δηλαδή να χρησιμοποιηθεί ως κριτήριο η ειδίκευση των στόλων τους και κατά συνέπεια, το είδος των θαλάσσιων μεταφορικών υπηρεσιών που προσφέρουν. Πιο συγκεκριμένα, οι κατηγορίες στις οποίες διακρίνονται οι επιχειρήσεις είναι εκείνες: με ειδίκευση στην χύδην φορτηγό ναυτιλία (Bulk Shipping), οι οποίες διαχειρίζονται τα πλοία μεταφοράς χύδην υγρών και ξηρών φορτίων, με ειδίκευση στην ναυτιλία των τακτικών γραμμών (Liner Shipping), οι οποίες διαχειρίζονται και δρομολογούν τα πλοία μεταφοράς μοναδοποιημένων φορτίων σε γραμμές που συνδέουν διάφορους λιμένες, με ειδίκευση στην επιβατηγό ναυτιλία (Passenger Shipping), οι οποίες διαχειρίζονται πλοία που μεταφέρουν επιβάτες και τέλος είναι οι επιχειρήσεις διαφοροποιημένης εξειδίκευσης που διαχειρίζονται πλοία πολλών εξειδικεύσεων και δραστηριοποιούνται σε περισσότερες αγορές. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε αγοράς και των διαφορετικών οργανωτικών και διοικητικών αναγκών που αυτή δημιουργεί στις επιχειρήσεις, η οργάνωση και οι επιμέρους 7

9 λειτουργίες κάθε ομάδας επιχειρήσεων μπορεί να διαφοροποιούνται. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις τακτικών γραμμών δεν διαχειρίζονται μόνο πλοία, αλλά και γραμμές που συνδέουν διάφορα λιμάνια μεταξύ τους, στις οποίες δρομολογούν τα πλοία τους. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις διαχειρίζονται τερματικούς σταθμούς λιμένων και άλλες υποδομές ξηράς. Παρά τις διαφορές μεταξύ των επιχειρήσεων, το βασικό αντικείμενο δραστηριότητας κάθε ναυτιλιακής επιχείρησης είναι κοινό και δεν είναι άλλο από την διαχείριση των πλοίων για την παροχή θαλάσσιων μεταφορικών υπηρεσιών. Το ίδιο ισχύει και για τις βασικές λειτουργίες τους. Αυτό αφορά σε μεγαλύτερο βαθμό τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αγορές της ναυτιλίας τακτικών γραμμών αλλά και της χύδην φορτηγού ναυτιλίας Κατηγορίες και είδη πλοίων Τα πλοία διακρίνονται σε δύο (2) μεγάλες κατηγορίες: τα εμπορικά και τα μη εμπορικά πλοία. Συγκεκριμένα στην κατηγορία των μη εμπορικών πλοίων συναντάμε κρατικά πλοία μεταξύ των οποίων διακρίνουμε τα πολεμικά, τα αστυνομικά (διώξεως λαθρεμπορίου), αλλά και τα διαφόρων ειδών προς εξυπηρέτηση των δημόσιων υπηρεσιών (φαρόπλοια, νοσοκομειακά κτλ.). Πέρα αυτών υπάρχουν βέβαια και τα κρατικά προς ναυτιλιακή εκμετάλλευση πλοία τα οποία κατατάσσονται μαζί με τα εμπορικά πλοία. Η διάκριση των εμπορικών πλοίων σε επιμέρους κατηγορίες γίνεται με βάση τα παρακάτω εξής κριτήρια: Το μέγεθος χωρητικότητα Τον θαλάσσιο χώρο κίνησής τους (Πλοία μεγάλης ακτοπλοΐας, ποντοπόρα κλπ.) Το είδος του φορτίου (Πλοία ξηρού, υγρού φορτίου ή αερίων) Το είδος της μεταφοράς (Επιβατηγά Φορτηγά) Καθώς και τον τρόπο εκμεταλλεύσεώς τους (Πλοία γραμμής Liners, ελεύθερης ναυλώσεως κτλ.) Τα εμπορικά πλοία, τα φορτηγά και τα επιβατηγά πλοία και κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες μπορούμε να τα διακρίνουμε με πολλούς τρόπους όπως π.χ. πλοία γραμμής, πλοία ελεύθερης ναυλώσεως και πλοία ειδικής χρήσεως. Πιο οργανωμένα θα μπορούμε να τα δούμε μέσα από τον παρακάτω πίνακα 1: 8

10 Φορτηγά Πλοία Επιβατηγά πλοία Λοιπά πλοία Φορτηγά Δεξαμενόπλοια Αλιευτικά Λοιπά Bulk/oil Oil Επιβατηγά γραμμής Fishing Vessels Supply/tenders Ore/Bulk L.P.G. Επιβατηγά Fishing factories Tugs Περιηγήσεων General Cargo Chemicals Επιβατηγά φορτηγά Dredgers Containers Επιβατηγά - πορθμεία Icebreakers Ελαφρά Ερευνών φορτηγά Μεταφοράς Διάφορα άλλα οχημάτων Livestock Πίνακας 1: Κατάταξη κατά το Lloyd s register of Shipping Επεξήγηση όρων Πίνακα Bulk/Oil = Πλοία δεξαμενόπλοια ή χύδην φορτίων Ore/Bulk = Πλοία χύδην φορτίων μεταλλευμάτων General Cargo = Πλοία γενικού φορτίου Containers = Πλοία εμπορευματοκιβωτίων Livestock = Πλοία μεταφοράς ζώων (εν ζωή) Oil = Δεξαμενόπλοια υγρών φορτίων, κυρίως καυσίμων LPG = Δεξαμενόπλοια υγραερίων Chemicals = Δεξαμενόπλοια χημικών φορτίων Fish factories = Αλιευτικά πλοία εργοστάσια επεξεργασίας αλιευμάτων Supply/tenders = Πλοία ανεφοδιασμού και υπηρεσιών Tugs = Ρυμουλκά Dredgers = Βυθοκόροι Icebreakers = Παγοθραυστικά 9

11 3. Πληροφοριακά Συστήματα 3.1 Συστήματα Βασικές Έννοιες Ως Σύστημα (System) θεωρούμε ένα σύνολο (ανθρώπων, διαδικασιών, μηχανών κλπ) που συνεργάζονται για την επίτευξη ενός στόχου, ο οποίος και αποτελεί τον λόγο ύπαρξης του εν λόγω συστήματος. Η Θεωρία των Συστημάτων είναι το επιστημονικό πεδίο που ασχολείται με τον σχεδιασμό, την ανάλυση αλλά και την μετέπειτα βελτίωση των συστημάτων. Σκοπός της Θεωρίας είναι η συνολική μελέτη των Συστημάτων συνδυάζοντας πολλούς τομείς επιστημών προκειμένου να τον πετύχει. Η δομή των συστημάτων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απλοϊκά ως εξής: Input Process Output (Εισροές) (Επεξεργασία) (Εκροές) Στις Εισροές (input) εμφανίζονται τα στοιχεία τα οποία εισέρχονται στο σύστημα. Η Επεξεργασία είναι το κομμάτι εκείνο στο οποίο γίνεται ο μετασχηματισμός των στοιχείων (από εισροές σε εκροές), ενώ τέλος οι Εκροές αποτελούν τα αποτελέσματα τα οποία παράγει το σύστημα. 10

12 Αναλυτικότερα μπορούμε να πούμε ότι στις εισροές εισέρχονται διάφορα Δεδομένα (data) τα οποία αποτελούν σύμβολα μια συγκεκριμένης έννοιας, ενός αντικειμένου, ενός μηνύματος ή γεγονότος (κωδικοποιημένο ή όχι) το οποίο αποτελεί το αρχικό- μη επεξεργασμένο υλικό που βρίσκεται σε μη τυποποιημένη μορφή ή το μετασχηματίζουμε έτσι ώστε να αποκτήσει τυποποιημένη μορφή, για να μπορεί να γίνει η κατάλληλη επεξεργασία από αυτόματα μέσα. Εικόνα 2: Βασικές αρχές λειτουργίας Συστημάτων (Πηγή: Στην επεξεργασία λαμβάνουν δράση οι ενέργειες της συλλογής, ταξινόμησης, μεταβολής, αποθήκευσης, αναζήτησης αλλά και ανάκτησης Δεδομένων, με ή και χωρίς την βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή με σκοπό την παραγωγή πληροφοριών. Τέλος στις εκροές μπορούμε να βρούμε τα αποτελέσματα τα οποία προκύπτουν μετά τον τομέα της Επεξεργασίας, από τα οποία προκύπτει η παραγωγή γνώσης Διαχωρισμός και Αξιολόγηση των Συστημάτων Τα Συστήματα μπορούν να διαχωριστούν, ανάλογα με την αλληλεπίδραση τους με το περιβάλλον, σε δύο κατηγορίες Τα Ανοικτά (Open System), τα οποία αλληλοεπιδρούν με το περιβάλλον και τα δεδομένα εισόδου αποδίδονται μετά την επεξεργασία τους στην έξοδο. 11

13 Τα Κλειστά (Closed System), τα οποία δεν έχουν καμία αλληλεπίδραση με το περιβάλλον. το Προσαρμοσμένο Σύστημα (adaptive system). Αυτό το σύστημα έχει την δυνατότητα να μετατρέπεται ανάλογα με τις περιστάσεις και να αυτορυθμίζεται, όπως το ανθρώπινο σώμα, ο καρδιακός παλμός και άλλα. Σε ότι αφορά την αξιολόγηση των Συστημάτων έχουν προταθεί αρκετά κριτήρια όμως δύο είναι τα επικρατέστερα (κατά Drucker). Η παραγωγικότητα και η αποτελεσματικότητα. Η παραγωγικότητα αναφέρεται στις εισόδους τις οποίες καλείται να επεξεργαστεί το Σύστημα ώστε να επιτευχθεί ο στόχος ενώ η αποτελεσματικότητα αφορά την αξιολόγηση του κατά πόσο επετεύχθησαν οι αρχικοί στόχοι. 3.2 Πληροφοριακά Συστήματα Ορισμός Πληροφοριακών Συστημάτων Επέκταση των Συστημάτων αποτελούν τα Πληροφοριακά Συστήματα. Ο όρος αναφέρεται σε ένα σύστημα προσώπων, αρχείων δεδομένων και δραστηριοτήτων, το οποίο επεξεργάζεται δεδομένα και πληροφορίες και περιλαμβάνει τις διαδικασίες αυτοματοποιημένες ή/και όχι αυτοματοποιημένες, που χρησιμοποιεί ένας οργανισμός. Ορισμοί σχετικοί με την έννοια του Πληροφοριακού Συστήματος έχουν διατυπωθεί από Ερευνητικά Ιδρύματα και Πανεπιστήμια. Ένας μηχανισμός που χρησιμοποιείται για την απόκτηση, την αρχειοθέτηση, την αποθήκευση και την ανάκτηση ενός οργανωμένου σώματος γνώσης είναι ο ορισμός που έδωσε το Πανεπιστήμιο CQ της Αυστραλίας. Αντίστοιχη προσπάθεια για αποσαφήνιση του όρου έγινε από την Ακαδημία Πληροφοριακών Συστημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου η οποία κατέληξε στο ότι Πληροφοριακά Συστήματα (Information Systems) είναι τα μέσα με τα οποία οι άνθρωποι και οι οργανισμοί, χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες, συγκεντρώνουν, επεξεργάζονται, αποθηκεύουν, χρησιμοποιούν και διαχέουν τις πληροφορίες Η καταγραφή η οργάνωση και η επεξεργασία δεδομένων είναι διαδικασίες που εκτελούν τα πληροφοριακά συστήματα. Έχουν την ικανότητα επίσης να παρουσιάζουν τα δεδομένα σε όποια μορφή επιθυμεί ο χρήστης. Με την ευρύτερη έννοια οι χρήστες αποτελούν μέρος των Πληροφοριακών Συστημάτων μιας και αυτοί είναι εκείνοι που συλλέγουν και χρησιμοποιούν τις 12

14 επιθυμητές πληροφορίες. Έτσι στα Συστήματα καταγράφονται τα σημαντικά δεδομένα για την κάθε περίπτωση. Με βάση τα όσα προαναφέραμε προηγουμένως για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός κλάδος εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε την ταχύτητα με την οποία τα πληροφοριακά συστήματα κατέλαβαν και τον χώρο της ναυτιλίας. Η ταχύτητα και ακριβείς επεξεργασία δεδομένων σε συνδυασμό με την μεγάλη αποθηκευτική ικανότητα και την διευκόλυνση των επικοινωνιών είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους συνέβη το παραπάνω. Τα πληροφοριακά συστήματα, αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο με εφαρμογές σε κάθε επιχείρηση ή οργανισμό. Δεδομένου ότι υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων θεωρείται απαραίτητη η χρήση των Πληροφοριακών Συστημάτων. Προκειμένου οι επιχειρήσεις να επιβιώσουν σε αυτό το ανταγωνιστικό περιβάλλον θα πρέπει να προβούν σε ενέργειες για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός άρτια εξοπλισμένου και ταυτόχρονα άκρως λειτουργικού πληροφοριακού συστήματος (Raghu & Johannes, 2002). Μερικά παραδείγματα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα και διαδεδομένα Πληροφοριακά Συστήματα είναι: Το Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (Geographic Information System) το Πληροφοριακό Σύστημα Γεωγραφικών Ονομασιών (Geographic Names Information System) το Δικτυακό Πληροφοριακό Σύστημα (Network Information System) κ.λπ το Πληροφοριακό Σύστημα Ακτινολογίας (Radiology Information System) το Πληροφοριακό Σύστημα των Νοσοκομείων (Hospital Information System) το Εκτελεστικό Πληροφοριακό Σύστημα (Executive Information System) το Πληροφοριακό Σύστημα Εδάφους (Land Information System) το Αυτοματοποιημένο Πληροφοριακό Σύστημα (Automated Information System) Επιπλέον τα Πληροφοριακά Συστήματα έχουν διεισδύσει και στο χώρο των τηλεπικοινωνιών, της τεχνητής νοημοσύνης της Γεωπληροφορικής κλπ. Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) είναι ο κλάδος που μελετάει την μέθοδο με την οποία θα μπορέσουμε να μετατρέψουμε τους υπολογιστές σε εκτελεστικές μηχανές κάνοντας τις εργασίες στις οποίες προς το παρόν οι άνθρωποι είναι καλύτεροι (Elaine Rich). Τα Έμπειρα ή Εξειδικευμένα Συστήματα προήλθαν από το χώρο της Τεχνητής Νοημοσύνης ως αποτέλεσμα της προσπάθειας του ανθρώπου να αυτοματοποιήσει την επεξεργασία εξειδικευμένης γνώσης που εμφανίζεται σε ποικίλες μορφές της καθημερινής ζωής. 13

15 3.2.2 Κατηγοριοποίηση των Πληροφοριακών Συστημάτων Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε την κατηγοριοποίηση των Πληροφοριακών Συστημάτων έχοντας ως κριτήριο τα επίπεδα οργάνωσης μια επιχείρησης ή ενός οργανισμού. Έτσι τελικά χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: Συστήματα Λειτουργικού Επιπέδου: αφορούν τα στελέχη μια επιχείρησης ή ενός οργανισμού έτσι ώστε να ελέγχουν τις ενέργειες που εκτελούνται στο πλοίο σε καθημερινή βάση. Συστήματα Διοικητικού Επιπέδου: αφορούν τα μεσαία στελέχη της επιχείρησης με σκοπό την λήψη αποφάσεων, την παρακολούθηση και τον έλεγχο. Συστήματα Στρατηγικού Επιπέδου: αναφέρονται στα ανώτερα στελέχη των επιχειρήσεων/οργανισμών προκειμένου να παρακολουθούν και να αντιμετωπίζουν στρατηγικά ζητήματα. Συστήματα Επιπέδου γνώσης: αφορά το εκάστοτε εξειδικευμένο προσωπικό για την εκπαιδευτική τους κατάρτιση. 3.3 Πληροφοριακά Συστήματα στην Ναυτιλία Η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει παγκόσμια εμβέλεια, με αυτό να έχεις ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται από κοινωνικούς, οικονομικούς αλλά και πολιτικούς παράγοντες που συμβαίνουν σε κάθε σημείο του πλανήτη. Μπορεί για παράδειγμα μια κοινωνική αναταραχή στην Βραζιλία να επηρεάσει το πολιτικό καθεστώς και να δημιουργήσει σημαντικό πρόβλημα σε ναυτιλιακές εταιρείες που εδρεύουν στην Ευρώπη ή και την Ασία. Το διεθνές περιβάλλον δράσης αλλά και το γεγονός ότι η βασική μηχανή παραγωγής βρίσκεται σχεδόν όλη την διάρκεια της ζωής της μακριά από το γραφείο, δημιουργεί την ανάγκη για αποδοτική και ασφαλή πληροφόρηση που πρέπει να έχει η διοίκηση. Επομένως αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ανάγκη για ένα ολοκληρωμένο σύστημα πληροφόρησης της διοίκησης σε όλα τα θέματα και τους τομείς που αφορούν μια ναυτιλιακή εταιρεία. Για την καλύτερη κατανόηση της αξίας των Πληροφοριακών Συστημάτων στην ναυτιλία, θεωρείται χρήσιμο να χωρίσουμε τα συστήματα αυτά σε επιμέρους τμήματα. Συγκεκριμένα χωρίζεται σε τρία υποσυστήματα το οποία όλα μαζί συνθέτουν το Πληροφοριακό Σύστημα μέσω του οποίου μπορεί να λειτουργεί άρτια μια ναυτιλιακή εταιρεία (Bauk 2001). 14

16 Το πρώτο από τα επιμέρους συστήματα θεωρείται το πλοίο. Επειδή όπως προαναφέραμε το πλοίο βρίσκεται μακριά από το γραφείο, η άμεση επικοινωνία περιορίζεται μόνο στις περιπτώσεις όπου τα δύο αυτά βρίσκονται κοντά. Θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα μηχανισμός ελέγχου και επικοινωνίας λοιπόν που θα βοηθά στην αποδοτικότερη λειτουργία των πλοίων. Λόγω της πολυπλοκότητας του πλοίου αυτό μπορεί να διαιρεθεί και σε επιπλέον υποσυστήματα. Το δεύτερο από τα συστήματα, το οποίο με τη σειρά τους χωρίζεται και αυτό σε επιμέρους υποτμήματα για την καλύτερη διαχείρισή του, είναι το γραφείο της ναυτιλιακής με διαφορετικές λειτουργίες και ανάγκες. Στο γραφείο κλείνονται οι συμφωνίες των ναυτιλιακών, σχεδιάζονται όλα τα ταξίδια, υπολογίζονται τα φορτία και πολλές άλλες εργασίες που απαιτούν συντονισμό και αποτελεσματική ρύθμιση. Τέλος ως τρίτο υποσύστημα ορίζουμε την επικοινωνία των συστημάτων αυτών. Θεωρούμε λοιπόν την επικοινωνία ως το σημαντικότερο από τα τρία υποσυστήματα και για αυτόν το λόγο εξετάζεται ξεχωριστά δίδοντας μας πολύτιμα συμπεράσματα. Το κόστος, ο όγκος ροής των δεδομένων μεταξύ των δύο και η ποιότητα της επικοινωνίας τους (πλοίο γραφείο) είναι τα στοιχεία που οδηγούν τις εξελίξεις στον τομέα αυτό. Η επικοινωνία ίσως αποτελεί το πιο ελκυστικό κομμάτι για τις εταιρείες που ασχολούνται με την τεχνολογία καθώς βλέπουμε την έντονη δραστηριοποίηση τους και τον ανταγωνισμό που υπάρχει ως προς τα προσφερόμενα προϊόντα Εξέλιξη Πληροφοριακών Συστημάτων στην Ναυτιλία Πριν διακόσια χρόνια οι πληροφορίες για τις ναυτιλιακές υπηρεσίες μέχρι την επιστροφή του πλοίου ήταν ελάχιστες, καθώς το μοναδικό μέσω επικοινωνίας ήταν η αλληλογραφία. Ο έλεγχος των εργασιών και η αξιολόγηση της απόδοσης του πληρώματος πραγματοποιούνταν από τους αξιωματούχους του πλοίου. Οι πλοιοκτήτες χειριζόταν οποιοδήποτε θέμα προέκυπτε ακόμα και όταν το πλοίο βρισκόταν μακριά χωρίς να ξέρουν το πότε θα επιστρέψει, και αν θα επέστρεφε. Τα Προσωπικά Ναυτιλιακά Δίκτυα που εμφανίστηκαν το 18ο αιώνα ήταν ένα δίκτυο πληροφοριών που διαμορφώθηκε με κύρια σημεία αναφοράς τα καφενεία. Οι σχετιζόμενοι με το επάγγελμα άνδρες είχαν την δυνατότητα να πληροφορούνται για τις εξελίξεις στο χώρο της ναυτιλίας αλλά και την τύχη των πλοίων από τα καφενεία της περιοχής που αποτελούσαν κάτι σαν κέντρα πληροφόρησης. Οι πρώτες προσπάθειες για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επικοινωνία με την Αμερική και την Ινδία λόγω του ισχυρού εμπορικού πόλου που είχαν δημιουργήσει οι γεωγραφικές αυτές περιοχές ξεκίνησαν το 1841 με τεράστιες επενδύσεις. Από το 1841 έως το 1897 μεσολάβησαν πολλές αποτυχημένες προσπάθειες. Το ,000 ναυτικά μίλια καλωδίων εγκαταστάθηκαν, ορίζοντας την Ναυτιλία στην παγκόσμια αγορά και η άμεση επικοινωνία για πρώτη φορά έγινε πραγματικότητα. 15

17 Οι πρώτες ενδείξεις εξελιγμένων Πληροφοριακών Συστημάτων δόθηκαν στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο τόσο σε ηλεκτρονική όσο και σε μηχανική μορφή. Με το τέλος του πολέμου οι τεχνολογίες που δημιουργήθηκαν φάνηκαν χρήσιμες στο χώρο του εμπορίου όπου άρχισαν να χρησιμοποιούνται οι υπολογιστές με σκοπό την αποθήκευση μεγάλου όγκου πληροφοριών από τις συναλλαγές. Τα αριθμητικά δεδομένα δηλαδή οργανώνονταν στο λογιστήριο με σκοπό τον άμεσο έλεγχο όταν κρινόταν απαραίτητος, όπως επίσης και τα δεδομένα χρηματοδότησης και της διαχείρισης ανθρώπινων πόρων. Τα συστήματα αυτά στην πορεία ονομάστηκαν Συστήματα Επεξεργασίας Συναλλαγών (TPS- Transaction Processing Systems). Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο το κόστος των επικοινωνιών μειώθηκε κατά πολύ ενώ η ταχύτητα ανταλλαγής πληροφοριών αυξήθηκε σε σχέση με τις εποχές όπου χρησιμοποιούνταν ο τηλέγραφος ή το τηλέφωνο. Σε αυτό βοήθησαν πάρα πολύ οι ανακαλύψεις του telex και του fax. Παράλληλα τη δεκαετία του 1960 η εμφάνιση των υπολογιστών πυροδότησε μια επανάσταση στην αποθήκευση, διαχείριση και πρόσβαση της πληροφορίας. Οι υπολογιστές με την ταχύτητα που μπορούσαν να επεξεργάζονται τα δεδομένα ουσιαστικά αυτοματοποίησαν την πληροφόρηση και την παροχή on Line πληροφοριών. Καθώς η ζήτηση της αγοράς για τον εφοδιασμό με νέα πληροφοριακά συστήματα αυξανόταν, το 1970 ήδη είχαν επικρατήσει ολοκληρωτικά στον τομέα της ηλεκτρονικής επικοινωνίας και στον υπολογισμός μέσω δικτύων σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες. Έτσι άρχισαν να κυκλοφορούν στην αγορά τα συστήματα αυτοματισμού γραφείου και επεξεργασίας κειμένου. Οι δυνατότητες των Η/Υ αυξάνονταν ενώ το κόστος μειωνόταν με αποτέλεσμα την εξάπλωσή του και σε άλλους τομείς. Η μηχανογραφημένη υποστήριξη στην λήψη αποφάσεων γινόταν πλέον στην πραγματικότητα με τα Συστήματα Υποστήριξη Λήψης Αποφάσεων (DSS Decision Support Systems). Το κόστος των συστημάτων αυτών μειωνόταν διαρκώς όχι όμως σε ικανοποιητικό βαθμό. Η εμφάνιση των μικροϋπολογιστών την δεκαετία του 1980 άλλαξε τα δεδομένα. Το κόστος μειώθηκε κι άλλο για τους υπολογιστές γραφείου. Η εξέλιξη όμως των DSS έφερε σαν αποτέλεσμα την διάσπασή τους σε δύο κατευθύνσεις. τα Συστήματα Υποστήριξης Ομάδων (GSS Group Support Systems) και τα Εταιρικά Πληροφοριακά Συστήματα (EIS Enterprise Information Systems). Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ξεκίνησε η χρήση προγραμμάτων, από επιχειρήσεις, που ήταν σε θέση να εκτελέσουν πράξεις συμβολικής λογικής για την επίλυση προβλημάτων και ονομάστηκαν προγράμματα Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Artificial Intelligence). Η εφαρμογή των προγραμμάτων AI οδήγησαν στην ανάπτυξη των Έμπειρων Συστημάτων (ES Expert Systems). Τα ES ήταν συστήματα που μπορούσαν να προσφέρουν την τεχνογνωσία εμπειρογνωμόνων στους τελικούς χρήστες με αποτέλεσμα να μπορούν να λύσουν πολύπλοκα προβλήματα. Τη δεκαετία του 90 οι διαδικτυακές βάσεις δεδομένων γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη λόγω της δημιουργίας και προώθησης του γνωστού μας διαδικτύου (World Wide Web), μιας και 16

18 χαρακτηρίστηκε ως πολύ οικονομικό, εύκολο και ταχύτατο στον τρόπο επικοινωνίας. Η Ηλεκτρονική Μετάδοση Πληροφοριών (Electronical Data Interchange) ορίστηκε ως η ηλεκτρονική μεταφορά κωδικοποιημένων εμπορικών πληροφοριών και τυποποιημένων μηνυμάτων, χρησιμοποιώντας συμφωνημένους κανόνες. Οι μεταδόσεις ξεκίνησαν να πραγματοποιούνταν από ένα σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών σε ένα άλλο με ηλεκτρονικά μέσα. Όπως ήταν αναμενόμενο κατέλαβε και το χώρο της ναυτιλίας και έγινε απαραίτητο εργαλείο και μέσο για την καταχώρηση στοιχείων αλληλογραφίας και πληροφοριών από οποιονδήποτε χρήστη. Οι ναυτιλιακοί επαγγελματίες λοιπόν ήταν πλέον σε θέση να ανταλλάσσουν πληροφορίες και δεδομένα σε ελάχιστο χρόνο χωρίς την παραμικρή ανάγκη για εξειδίκευση με τη συγκεκριμένη τεχνολογία. Σημαντικό πλεονέκτημα για του πλοιοκτήτες ήταν και η μείωση και αποφυγή σε λειτουργικά κόστη όπως η μείωση της γραφειοκρατίας. Το 2000 τα συστήματα πληροφόρησης στο χώρο της ναυτιλίας πέρασαν στο επίπεδο του διαδικτύου με την ολοκληρωμένη πληροφοριακή πλατφόρμα (IP- Informative Platform). Τα συστήματα έχουν την ικανότητα να δραστηριοποιούνται χρησιμοποιώντας τα οφέλη του διαδικτύου. Η εξάπλωση ήταν ραγδαία και σχεδόν αμέσως κατέκτησαν όλους τους τομείς. Ορισμένες από τις αμέτρητες τεχνολογίες που έχουν ανακαλυφθεί προς όφελος της ναυτιλίας παρουσιάζονται και αναλύονται στη συγκεκριμένη εργασία, θέλοντας να δώσουμε μια πιο σφαιρική άποψη για την σημασία των συστημάτων στον κλάδο αυτό Χρήση ηλεκτρονικών εφαρμογών ή αλλιώς (EMS- Electronic Maritime Services) Όλες οι διαδικασίες για την λήψη αποφάσεων και την εκτέλεση εργασιών στο πλοίο ξεκινούν από το γραφείο του τμήματος management της Ναυτιλιακής εταιρείας. Μερικές από τις βασικές διεργασίες είναι το κλείσιμο των ναύλων του πλοίου, η διαμόρφωση της πορείας του πλοίου, η παρακολούθηση των πιστοποιητικών του πλοίου και του πληρώματος, η επαφή με τους προμηθευτές, ο έλεγχος της ασφάλειας του πλοίου και το γραφείο. Διάφορες εφαρμογές έχουν προταθεί και χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των παραπάνω διαδικασιών οι οποίες δίνουν εύκολα στον χρήστη την ικανότητα πρόσβασης σε οποιαδήποτε πληροφορία που αυτός επιθυμεί. Οι πάροχοι λογισμικών (Software Providers) κατασκευάζουν εφαρμογές και μοντέλα πληροφοριακών συστημάτων με βάση τη λογική που είναι γνωστή έως Client Servers. Η κεντρική βάση δεδομένων είναι εγκατεστημένη στο Server της εταιρείας και οι υπόλοιποι clients έχουν την ικανότητα να εισέρθουν και να επεξεργαστούν αυτήν την βάση από διαφορετικά σημεία χρησιμοποιώντας κωδικούς πρόσβασης. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ανάπτυξης των εφαρμογών κατάλληλων για κάθε εταιρεία και περίσταση στον τρόπο με τον οποίο συνδέονται τα διάφορα προγράμματα που εκτελούν τις επιμέρους λειτουργίες χωρίς όμως να έχει προταθεί μέχρι 17

19 στιγμής κάποια ολοκληρωμένη λύση. Οι πάροχοι των ηλεκτρονικών υπηρεσιών ( Electronic Maritime Services) όλο και περισσότερο καλύπτουν τις ανάγκες των πελατών τους και είναι σε θέση να προσφέρουν και νέες υπηρεσίες ώστε να καλύψουν τυχόν νέες ανάγκες που μπορεί να προκύψουν. Μάλιστα οι προσπάθειες που γίνονται από διάφορες εταιρείες για την προαναφερόμενη σύνδεση μεταξύ των εφαρμογών στον μέλλον δύνανται να παρέχουν συνεχή υποστήριξη και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Λόγω του ανταγωνισμού που υπάρχει μεταξύ των διαφόρων εταιρειών που δημιουργούν Software καταλαβαίνουμε για ποιον λόγο γίνεται μεγάλη προσπάθεια διατήρησης του πελατολογίου της κάθε εταιρείας με οποιοδήποτε θεμιτό ή αθέμητο τρόπο. Σε μια προσπάθεια των παρόχων λογισμικού να προσδώσουν αξία στις εφαρμογές τους δημιουργούν εφαρμογές, οι οποίες είναι πλήρως συμβατές με αντίστοιχες εφαρμογές των ανταγωνιστών. Ανάλογα με τον τύπο χρήσης που προορίζονται οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες θαλασσίων μεταφορών (EMS) μπορούν να χωριστούν σε 10 βασικές κατηγορίες (Νικιτάκος 2007): 1. Communication software/teleconference 2. Planned Maintenance/ship performance/monitoring/hull and machinery maintenance 3. ISM and ISPS code monitoring 4. Inventory control (provisions/stores/spares) 5. Electronic procurement (provisions/stores/spares) 6. Operations/voyage management 7. Crew manning/human resource management 8. Financial applications/ MGA 9. Chartering and S&P solutions 10. Maritime electronic marketplaces Παραδείγματα εφαρμογών που παρουσιάζονται στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις Σε αυτό το σημείο της εργασίας παρουσιάζονται μερικές από τις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται από τις ναυτιλιακές εταιρείες. Πολλές από τις εφαρμογές έχουν και αντίστοιχες εφαρμογές On Board με σκοπό την αυτόματη ενημέρωση και επικοινωνία στην σχέση πλοίου- γραφείου. Όλες οι εφαρμογές όπως θα δούμε χρησιμοποιούν το μοντέλο client- server ή κάποια μικροπαραλλαγή αυτού. Η βάση δεδομένων βρίσκεται εγκατεστημένη σε ένα κεντρικό υπολογιστή. Χρησιμοποιώντας το ατομικό όνομα χρήστη (username) αλλά και τον κωδικό 18

20 πρόσβασης (password) όλοι οι χρήστες μπορούν να συνδέονται οποιαδήποτε στιγμή και να τη χρησιμοποιούν είτε για να συμπληρώσουν είτε για να μελετήσουν τα δεδομένα. Βέβαια οποιαδήποτε διεργασία πραγματοποιείται στη βάση αφήνει ένα αποτύπωμα με το όνομα χρήστη που την έκανε δίνοντας την δυνατότητα άμεσου ελέγχου από τους υπαλλήλους γραφείου και τα στελέχη της ναυτιλιακής. Shipping Accounting Εικόνα 3: Παράδειγμα Λειτουργίας εφαρμογής Shipping Accounting (Πηγή: Είναι μια από τις βασικότερες εφαρμογές λογιστηρίου για μια ναυτιλιακή. Στη βάση δεδομένων της αποθηκεύονται και επεξεργάζονται όλα τα λογιστικά δεδομένα που αφορούν το πλοίο. Τα έξοδα ανά πλοίο, τα έσοδα ανά πλοίο αλλά και ανά άτομο αποθηκεύονται αυτόματα ενώ παράλληλα δίνονται και οι ισοτιμίες των νομισμάτων σε πραγματικό χρόνο. Πέρα από χρήσιμο εργαλείο για το λογιστήριο αποτελεί και MIS εργαλείο, καθώς μπορεί να δώσει στη διοίκηση μια σειρά από αναλυτικά Reports, όπως συγκριτικά ακόμη και ιστορικά στοιχεία. 19

21 Η λογιστική πέρα από χρήσιμο εργαλείο για το λογιστήριο αποτελεί και MIS εργαλείο, καθώς μπορεί να δώσει στη διοίκηση μια σειρά από αναλυτικά reports όπως έξοδα ανά πλοίο, συγκριτικά ακόμη και ιστορικά στοιχεία. Supply Spare Parts Εικόνα 4: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής SPP (Πηγή: Stores Danaos Shipping) Η εφαρμογή αυτή έχει ως στόχο την πληροφόρηση και την διατήρηση αρχείου σε ότι έχει να κάνει με τον κύκλο προμήθειας των ανταλλακτικών. Η στιγμή της παραγγελίας, τα στοιχεία του ανταλλακτικού, οι εργασίες αντικατάστασης μέχρι και τη στιγμή παράδοσης από την εκάστοτε εταιρεία αποθηκεύονται. Διαχειρίζεται τις προσφορές των προμηθευτών, συγκρίνει για να βρεθεί η καλύτερη ενώ παράλληλα διατηρεί και ιστορικά στοιχεία για πλοία, τιμές ανταλλακτικών κλπ. 20

22 Λειτουργεί με τη χρήση φορμών Excel λόγω της ευκολίας χρήσης της συγκεκριμένης φόρμας ώστε τελικά να γίνονται πιο αποτελεσματικές και εύκολες οι επικοινωνίες με το πλοίο και τους προμηθευτές. Οι συγκεκριμένες φόρμες εισάγονται στο σύστημα και ανανεώνουν αυτόματα τα αποθέματα ανταλλακτικών στο πλοίο (ROB). Εικόνα 5: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής SPP (Πηγή: Provisions Danaos Shipping) Voyage Estimation Η λειτουργία της εφαρμογής εστιάζει στον υπολογισμό της διαδρομής που πρέπει να ακολουθήσει ένα πλοίο. Όλα τα στοιχεία σχετικά με το ταξίδι (λιμάνι αναχώρησης και προορισμού, κατανάλωση σε καύσιμα και σε τροφές όγκος και τόνοι φορτίου, τιμή ανά τόνο κλπ.) εισάγονται στο πρόγραμμα. Η εφαρμογή αναλύει διεξοδικά τα δεδομένα και δίνει ως αποτέλεσμα την οικονομικότερη διαδρομή και πρόγραμμα ταξιδιού. Αλλάζοντας τις μεταβλητές μπορεί ο χρήστης να ενημερωθεί σε ποιες συνθήκες και τιμές συμφέρει το συγκεκριμένο ταξίδι. 21

23 Εικόνα 6: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής Voyage Estimation (Πηγή: Danaos Shipping ) Crew File Η συγκεκριμένη εφαρμογή καλύπτει τις ανάγκες της πλοιοκτήτριας εταιρείας για έλεγχο και αποθήκευση των στοιχείων των ναυτικών. Εκεί κρατάει όλα τα προσωπικά στοιχεία των ναυτικών, παρακολουθεί τα πιστοποιητικά και την πορεία τους. Οποιαδήποτε πληροφορία έχει να κάνει με το πλήρωμα αποθηκεύεται στην συγκεκριμένη εφαρμογή. Οι χρήστες του τμήματος Crew, μπορούν με πολύ απλές διαδικασίες να διαχειριστούν το πλήρωμα που υπάρχει στα πλοία να λάβουν reports για τον κάθε ναυτικό ξεχωριστά και να έχουν ηλεκτρονικό φάκελο και ιστορικότητα για κάθε πλοίο και το πλήρωμά του. 22

24 Εικόνα 7: Εφαρμογή Λειτουργίας Crew data: Παράδειγμα λειτουργίας για την καταχώρηση προσωπικών στοιχείων του πληρώματος (Πηγή: Management Information System- MIS Η εφαρμογή MIS σε μια Ναυτιλιακή εταιρεία προσφέρεται για παρακολούθηση της συνολικής εικόνας του πλοίου, των εξόδων και των εσόδων, τις ισοτιμίες νομισμάτων και τα οφέλη ή τις ζημιές από αυτές και πολλά άλλα στοιχεία που δίνουν στο management μια συνολική εικόνα των οικονομικών στοιχείων της εταιρείας. Μάλιστα η διοίκηση έχει την ικανότητα να προσομοιώσει συνθήκες και καταστάσεις με αποτέλεσμα να μπορεί να έχει τον έλεγχο των παραγόντων που επηρεάζουν μια μελλοντική απόφασή της. 23

25 Εικόνα 8: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής MIS (Πηγή: Επικοινωνία Γενικότερα με την επικοινωνία έχουν ασχοληθεί αρκετές εταιρείες προσφέροντας πολλές περισσότερες λειτουργίες πέρα από αποστολή και παραλαβή μηνυμάτων. Υπάρχει η δυνατότητα αποθήκευσης αρχείων και μηνυμάτων και αποτελούν το κεντρικό σύστημα όπου οι υπόλοιπες εφαρμογές μπορούν να αποστέλλουν τα αποτελέσματά τους (applications exports) είτε για αποθήκευση είτε για αποστολή. Το πρόγραμμα που εμφανίζεται στην Εικόνα 9 για παράδειγμα, πραγματεύεται την διαχείριση , fax, telex, sums και αποτελεί μια πλατφόρμα επικοινωνίας πλοίου- γραφείουπρομηθευτών. Η λήψη και η αποστολή fax και telex είναι μόνο μερικές από τις δυνατότητες της εφαρμογής. Όλα αυτά γίνονται μέσα από μια ενιαία πλατφόρμα ενώ η αποθήκευση και η αποστολή αρχείων είναι φανερά πιο εύκολη. 24

26 Εικόνα 9: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής Επικοινωνίας (Πηγή: NorComms, ISM Η συγκεκριμένη εφαρμογή βοηθά στην διατήρηση αρχείων σχετικών με όλα τα πιστοποιητικά του πλοίου από το γραφείο της ναυτιλιακής. Ελέγχει και αποθηκεύει επίσης όλες τις διεργασίες και ασκήσεις που πρέπει να πραγματοποιούνται στα πλοία διατηρώντας τα απαραίτητα πιστοποιητικά για έναν πιθανό έλεγχο. Το ιστορικό αποθηκεύεται και γίνονται αναφορές σχετικές με τον αριθμό των πιστοποιητικών που λήγουν άμεσα ή σε συγκεκριμένες μέρες. Επίσης κρατά ενήμερο το γραφείο για την ημερομηνία λήξης των πιστοποιητικών του πλοίου και του πληρώματος. Μια από τις καινοτομίες του κώδικα και ίσως και η μεγαλύτερη είναι το γεγονός ότι ήταν ο πρώτος κανονισμός που επιδίωξε να επιφέρει καθεστώς αυτορύθμισης στην ναυτιλιακή βιομηχανία καθώς εισήγαγε την δυνατότητα της αυτοαξιολόγησης από αρμόδια μέλη της ίδιας της διαχειρίστριας εταιρείας και όχι από το κράτος σημαίας. Στόχο του κώδικα ήταν η επιδίωξη της ύψιστης προτεραιότητας στην ασφάλεια και η διασφάλιση ότι μπορούν ευκολότερα να καταλογιστούν ευθύνες στα ανώτατα διαχειριστικά όργανα. Παρότι ο κώδικας αποφασίστηκε το 1994 να είναι υποχρεωτικός όταν εκδόθηκε δεν ήταν. Η συμμόρφωση με τον κώδικα κατέστη υποχρεωτική από την 1 η Ιουλίου του 1998 για τα 25

27 επιβατηγά πλοία, τα φορτηγά μεταφοράς εμπορεύματος καθώς και τα δεξαμενόπλοια στο πλαίσιο της πρώτης εφαρμογής του ISM. Από την 1 η Ιουλίου του 2002, όλα τα σκάφη που καλύπτονταν από την Σύμβαση SOLAS, η οποία αφορά όλα τα διεθνή εμπορικά σκάφη, εκτός των πολύ μικρών έπρεπε (και πρέπει) να συμμορφώνονται με τον κώδικα. Εικόνα 10: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής ISM (Πηγή: Danaos Shipping) Ο ISM Code αποτελεί επί της ουσίας ένα πρότυπο σύστημα διοίκησης το οποίο αποτελείται από δύο βασικά μέρη. Το πρώτο, στο οποίο προσδιορίζονται οι τομείς και οι απαιτήσεις εφαρμογής του και το δεύτερο στο οποίο δίνονται οι απαραίτητες διευκρινήσεις σχετικά με την πιστοποίηση και την εξακρίβωση της υλοποίησής του μέσα σε μια εταιρεία. TMSA Το TMSA ή αλλιώς Tanker Management and Self-Assessment είναι ένα εργαλείο που έχει δημιουργηθεί από την Διεθνή Ναυτιλιακή Συνέλευση Επιχειρήσεων Πετρελαιοειδών (OCIMF) πάνω στα θεμέλια του ISM code. Το συγκεκριμένο εργαλείο παρότι δεν έχει υποχρεωτικό νομικό χαρακτήρα εφαρμόζεται σε κάθε ναυτιλιακή εταιρεία καθώς η αντικειμενική χρησιμότητα του σε συνδυασμό με την δυναμική του OCIMF στην ναυτιλιακή βιομηχανία το καθιστά αναγκαίο. Το εν λόγω εργαλείο λειτουργεί ως μέσο μέτρησης και βελτίωσης του Safety Management System για τις εταιρείες που το εφαρμόζουν. Το TMSA εξετάζει και αξιολογεί το υφιστάμενο SMS μέσω χρησιμοποίησης των δεικτών επιδόσεων KPIs (Key Performance Indicators) για κάθε 26

28 ξεχωριστό στοιχείο διοίκησης το οποίο εξετάζει. Οι δείκτες απόδοσης καθοδηγούν τα προγράμματα συνεχούς βελτίωσης των operators. Για κάθε δείκτη επίδοσης το TMSA παρέχει μια βέλτιστη πρακτική, η οποία ακολουθείται για την επίτευξη των προτύπων που θέτουν οι δείκτες επίδοσης. Η δομή και ο τρόπος εφαρμογής του TMSA προσφέρουν μια συνεχή διαδικασία ανατροφοδότησης των αποτελεσμάτων η οποία στην συνέχεια παράγει μετρήσιμα και χρήσιμα αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα αυτά με την σειρά τους οδηγούν σε διατηρήσιμες βελτιώσεις στα στοιχεία management που εφαρμόζονται και έτσι οδηγούν στην επίτευξη του safety and quality excellence στόχου τους. Μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε την συνεισφορά του TMSA σε μια Ναυτιλιακή εταιρεία καθώς μέσω αυτού και των προτεινόμενων best practices θίγονται όλες οι διαχειριστικές και οργανωτικές ενέργειες της εταιρείας και ως εκ τούτου προκύπτει μέσα από την εφαρμογή του προκύπτει ένα τεράστιο πακέτο γνώσης για όλους τους τομείς. Επιπλέον ένα από τα σημαντικά του στοιχεία είναι η πρόταση για την πρόσληψη παλαιότερου ανώτερου προσωπικού πλοίου σε θέσεις εργασίας στην στεριά που θεσμοθετεί παράλληλα την παραδοσιακή τακτική των εταιρειών και έτσι μεταφέρει άμεσα την θαλάσσια εμπειρία σε επίπεδο διοίκησης και διευρύνει την γνωσιακή βάση της εταιρείας. Τέλος η ιδέα της εφαρμογής μιας κουλτούρας ασφάλειας, καθιερώνοντας safety meetings με τους αξιωματικούς και το πλήρωμα τους δημιουργεί μια αίσθηση ότι πραγματικά αποτελούν μέρος της όλης προσπάθειας και βλέπουν τους εαυτούς τους ως ενεργά μέλη αυτής, γεγονός που προσωπικά πιστεύω ότι αποτελεί κινητήριο μοχλό για πολλά θέματα Αποτελέσματα από την χρήση των Ηλεκτρονικών Εφαρμογών(EMS) στο γραφείο Η γρήγορη πρόσβαση σε οποιαδήποτε πληροφορία και ο καλύτερος έλεγχος αυτής είναι αδιαμφησβήτητα πλεονεκτήματα της χρήσης Πληροφοριακών Συστημάτων. Οι επικοινωνίες έγιναν γρήγορες και οικονομικότερες τόσο μεταξύ πλοίου-γραφείου όσο και με τους προμηθευτές. Επιπλέον οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα πλοία στους πελάτες αναβαθμίστηκα τόσο σε ταχύτητα όσο και σε απόδοση ποιότητας. Οι τεχνολογίες όμως βοήθησαν αρκετά και σε επίπεδο εσωτερικής λειτουργίας τις εταιρείες. Οι έλεγχοι σε όλα τα επίπεδα μπορούν να πραγματοποιούνται από παντού και οποιονδήποτε το επιθυμεί χάρι στην ύπαρξη των βάσεων δεδομένων. Οι χρήστες ελέγχονται πιο αποδοτικά με την αξιολόγηση τους να είναι αυτοματοποιημένη τη δυνατότητα έκδοσης αναφορών σχετικών με οποιαδήποτε διεργασία πραγματοποιείται να είναι υπόθεση ρουτίνας. Τέλος πολύ σημαντικό 27

29 γεγονός για την ύπαρξη όλων των προηγούμενων είναι η ύπαρξη μιας βάσης δεδομένων για ένα τεράστιο και διαφορετικό αριθμό πληροφοριών. Από την άλλη πλευρά όμως δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα μειονεκτήματα από την υπερβολική χρήση των συστημάτων στη ναυτιλία τα οποία εμποδίζουν τις ναυτιλιακές εταιρείες να αποκομίσουν το μέγιστο της απόδοσης. Τα πρότυπα που χρησιμοποιούνται για τις επικοινωνίες και την ανταλλαγή πληροφοριών είναι ελάχιστα και υπάρχει μεγάλη ασυμβατότητα σε ότι αφορά τα διάφορα λογισμικά που υπάρχουν αφήνοντας μεγάλα κενά στον αποτελεσματικό συντονισμό μεταξύ τους. Επίσης το κόστος εγκατάστασης των πιο προηγμένων και ολοκληρωμένων λογισμικών είναι ακόμη τεράστιο. Σε επέκταση των παραπάνω θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την ασυνεννοησία που υπάρχει μεταξύ των μελών της εφοδιαστικής αλυσίδας σε ότι έχει να κάνει με τις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται λόγω της μεγάλης ποικιλίας εφαρμογών που έχουν δημιουργηθεί από τις εταιρείες πληροφορικής. Κάθε ένας χρησιμοποιεί την εφαρμογή που του φαίνεται καταλληλότερη και αποδοτικότερη για τα μέτρα του. Επομένως η ανταλλαγή αρχείων και δεδομένων γίνεται εκ των πραγμάτων δυσκολότερη αφού δεν υπάρχει ένα κοινό σημείο αναφορά στις εφαρμογές. Άλλο πρόγραμμα θα χρησιμοποιούν οι πλοιοκτήτες, άλλο οι προμηθευτές και άλλο οι υπάλληλοι γραφείου της ναυτιλιακής. Θα πρέπει ίσως να οριστούν κάποια standards για αυτές τις εφαρμογές ώστε να μην δημιουργείται αυτό το χάσμα Εφαρμογή στο πλοίο (On Board) Κάθε πλοίο αποτελεί ένα σύστημα το οποίο και αυτό με τη σειρά του αποτελείται από διάφορα υποσυστήματα. Οι χρήστες του συστήματος αυτού θα πρέπει να διαχειριστούν κάποιες πληροφορίες να εξάγουν κάποια αποτελέσματα με βάση τα οποία είτε θα αναλάβουν κάποια δράση είτε θα στείλουν στο γραφείο για περαιτέρω διερεύνηση. Το γραφείο θα πρέπει να αξιολογήσει τα αποτελέσματα αυτά και από κοινού να σχεδιαστεί η επόμενη ή οι επόμενες δράσεις που χρειάζονται. Παρακάτω παρουσιάζεται το μοντέλο λειτουργίας του πλοίου σε σχέση με τις διεργασίες που έχει να φέρει εις πέρας. Δομή και αρχιτεκτονική IS στο πλοίο Οι εφαρμογές που χρησιμοποιούνταν μέχρι στιγμής στα πλοία ήταν χαμηλής ποιότητας, αποδοτικότητας και περιορισμένων δυνατοτήτων λόγω της έλλειψης υποδομής στα πλοία, του χαμηλού επιπέδου πληρώματος στο χειρισμό προγραμμάτων πληροφορικής και του υψηλού κόστους επικοινωνίας μεταξύ πλοίου- γραφείου management. 28

30 Το μοντέλο λειτουργίας είναι σχετικά απλό. Υπολογιστές (stand alone) σε διαφορετικά σημεία του πλοίου (γέφυρα, γραφείο καπετάνιου, μηχανικού κτλ.) χωρίς καμία σύνδεση μεταξύ τους και χωρίς κάποιο κεντρικό υπολογιστή όπου θα μοιράζει πόρους αλλά και θα αναλαμβάνει να αποθηκεύσει με ασφάλεια όλη την πολύτιμη πληροφορία που αφορά το πλοίο. Ο εκάστοτε χρήστης εισάγει στον υπολογιστή τα δεδομένα και τις πληροφορίες για τα οποία είναι υπεύθυνος. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να μεταφερθούν από τον ένα υπολογιστή στον άλλο μέσω της χρήσης memory stick. Τα πιο σημαντικά αρχεία φυλάσσονται στους υπολογιστές της γέφυρας (ή του καπετάνιου) από τους οποίους μπορούν να σταλούν μέσω δορυφόρου σε μορφή στο γραφείο της Ναυτιλιακής εταιρείας. Οι εφαρμογές (εφόσον υπάρχουν) είναι εγκατεστημένες εκεί για να υπάρχει έστω ένας υποτυπώδης έλεγχος. Στα σύγχρονα πλοία οι εξοπλισμοί για τους οποίους δαπανώνται χρήματα είναι τελευταίας τεχνολογίας. Είναι εντυπωσιακή η αναβάθμιση στον τομέα των δορυφορικών συστημάτων αλλά και στην εσωτερική δικτύωσή τους, καθώς θα δίνουν την δυνατότητα να υπάρχει συνεχής σύνδεση με το γραφείο. Καταλυτικό ρόλο έπαιξε ο έντονος ανταγωνισμός που υπάρχει πλέον στους παρόχους δορυφορικών επικοινωνιών δεδομένου της πολύ μεγάλης αγοράς που έχει δημιουργηθεί με την ανάπτυξη της Ναυτιλίας. Έτσι τα κόστη όλο και μειώνονται και η επικοινωνία περνάει σε νέα εποχή. Σύμφωνα με την Inmarsat οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες ακολουθούν μια επιθετική πολιτική στον τομέα των συστημάτων επικοινωνίας και των πληροφοριών καθώς το 75% των πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας είναι εξοπλισμένα με υπολογιστές για να επικοινωνούν με το γραφείο. Σκοπός να υιοθετηθούν μελλοντικά τα μοντέρνα συστήματα διαχείρισης πλοίου μέσω των εφαρμογών που θα ελέγχουν όλες τις διαδικασίες του πλοίου και θα ενημερώνουν αυτόματα το γραφείο (Ship Management Applications). Χρήση των εφαρμογών στο πλοίο Γενικότερα το μοντέλο που χρησιμοποιείται σε ένα πλοίο θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από απλότητα αν σκεφτεί κανείς ότι χρησιμοποιείται από όλο το πλήρωμα που μπορεί να μην διαθέτει γνώση χειρισμού. Έτσι λοιπόν η χρήση πολύπλοκων προγραμμάτων και εφαρμογών κρίνεται απαγορευτική. Τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται όμως θα υστερούν σε επιδόσεις και θα έχουν περιορισμένες δυνατότητες. Αρχικά χρησιμοποιούνταν ευρέως οι φόρμες τύπου excel που αποτελούν αρκετά εύκολη λύση σε θέμα διαχείρισης χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις. Οι φόρμες αυτές συμπληρώνονται από τους υπεύθυνους ή από το σύνολο του πληρώματος σε όλους τους 29

31 υπολογιστές (ή σε έναν) και μπορούν να διαβιβαστούν στους υπεύθυνους γραφείου με . Φυσικά η τεχνολογία δεν περιορίστηκε σε αυτές τις απλές φόρμες καθώς στην αγορά κυκλοφορούν πάρα πολλές εφαρμογές με πολύ πιο σύνθετες λειτουργίες ελέγχου και υλοποίησης εργασιών που πραγματοποιούνται πάλι από τα μέλη του πληρώματος που συμπληρώνουν τα απαραίτητα στοιχεία στους υπολογιστές και αποστέλλονται απευθείας στο γραφείο της ναυτιλιακής με . Απαραίτητη προϋπόθεση είναι φυσικά να υπάρχει η αντίστοιχη εφαρμογή στον υπολογιστή του γραφείου. Οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που διαχειρίζονται από το πλήρωμα αν και αποτελούν αξιόπιστη και εύκολα διαχειρίσιμη λύση για την επικοινωνία δεν είναι αρκετά λειτουργική και αποδοτική λόγω του χρόνου που απαιτεί και των πολλών λαθών που ενέχεται να συμβούν κατά την εισαγωγή δεδομένων. Προσπαθώντας λοιπόν να υπερπηδήσουν αυτά τα εμπόδια, οι πάροχοι λογισμικών ανέπτυξαν ολοκληρωμένες εφαρμογές για την συνεχή επικοινωνία γραφείου-πλοίου με προϋπόθεση την ύπαρξη δικτύου στο πλοίο. Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να καλύψουν όλες τις σύγχρονες ανάγκες για την ενημέρωση των διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα στο πλοίο. Οι διεργασίες και οι εφαρμογές που χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια είναι: Τεχνική παρακολούθηση και συντήρηση του πλοίου (Planned Maintenance/ship performance/monitoring/hull and machinery maintenance) Σύστημα παρακολούθησης πληρώματος Προμήθειες σε ανταλλακτικά (spare parts) Προμήθειες για το πλήρωμα (stores and provisions) Σύστημα παρακολούθησης καυσίμων και λιπαντικών Σύστημα πλοήγησης (Navigation) Σύστημα επικοινωνίας Σύστημα διαχείρισης φορτίου Σύστημα ηλεκτρονικής τροφοδοσίας Σύστημα κινδύνου Trust System Tracking Επιπλέον χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια τα συστήματα ενίσχυσης πλοήγησης των πλοίων λειτουργώντας με δορυφορικά συστήματα και προγράμματα (βλ. ΚΕΦ: Δορυφορικές Επικοινωνίες) που είναι εγκατεστημένα στα ναυτιλιακά γραφεία. Μερικά από αυτά είναι: Συστήματα ηλεκτρονικής τοποθέτησης του πλοίου (Positioning): GPS, DGPS, DGLONASS, GLONASS 30

32 Ηλεκτρονικοί χάρτες (ECDIS- Electronic Chart Display Information System) όπου οι διαδρομές αναπαρίστανται γραφικά Integrated route control system (TRACKPILOT) που επιτρέπει τον αυτόματο εντοπισμό του πλοίου Colision avoidance system: 3CM, ARPA, RASTER-SCAN για την αποφυγή σύγκρουσης (Λιναρδάτος και Κόκοτος, 2010) Παραδείγματα εφαρμογών στο πλοίο Έχοντας στο μυαλό μας τα όσα αναφέρθηκαν για τις ανάγκες τις οποίες καλούνται να καλύψουν οι εφαρμογές που αφορούν την ναυτιλία, καταλαβαίνουμε ότι σίγουρα θα υπάρχει πληθώρα επιλογών για τους ενδιαφερόμενους. Όλες οι εφαρμογές λειτουργούν έχοντας ως βασική αρχή το ότι τα δεδομένα του πλοίου επεξεργάζονται από το ναυτιλιακό γραφείο και δίνονται οι απαραίτητες οδηγίες στο πλοίο. Τα πιο διαδεδομένα παραδείγματα εφαρμογών είναι το Planned Maintenance System, το Spare Parts Control System, το Crewing System, το MGA, και το Onboard ISM. Planned Maintenance System Το σύστημα αυτό αποθηκεύει όλα τα αρχεία δραστηριοτήτων που έχουν αν κάνουν με τη συντήρηση του πλοίου (ιστορικό συντήρησης, στοιχεία ανταλλακτικών κλπ) και υπολογίζει τα πλάνα συντήρησης για κάθε περίοδο. Ενημερώνει τους μηχανικούς για τις διεργασίες δημιουργώντας ηλεκτρονικά φύλλα εργασίας και αποστέλλονται κωδικοποιημένα στο γραφείο. 31

33 Εικόνα 11: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής (Πηγή: Danaos PMS program) Spare Parts Control System Είναι υπεύθυνο κυρίως για τα θέματα που αφορούν τα ανταλλακτικά. Δημιουργεί φόρμες για τα αναγκαία ανταλλακτικά και πραγματοποιεί απογραφή και καταγραφή αυτών. Επίσης καταγράφει τα προς επισκευή ανταλλακτικά και ενημερώνει αυτόματα το απόθεμα τους. Εικόνα 12: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής (Πηγή:Danaos Shipping SPCS) 32

34 Crewing System Πραγματοποιεί την ενεργή διαχείριση του πληρώματος και προετοιμάζει λίστες με διαφορετικά κριτήρια ομαδοποίησης. Τα προσόντα του πληρώματος και η διαχείριση των πιστοποιητικών είναι ακόμα μια αρμοδιότητα του Συστήματος μαζί με την αποθήκευση της άδειας του ναυτικού φυλλαδίου και ελέγχει τα τις ημερομηνίες λήξης των επίσημων εγγράφων που απαιτούν ανανέωση. MGA Εικόνα 13: Παράδειγμα Λειτουργίας Εφαρμογής Crewing System (Πηγή: Danaos Shipping Crewing System) Το σύστημα αυτό διαχειρίζεται τις οικονομικές συναλλαγές του πλοίου πραγματοποιώντας τις πληρωμές των ναυτικών και διατηρεί τα στοιχεία όλων των οικονομικών πεπραγμένων. Επιπλέον ελέγχει τα διαθέσιμα μετρητά στο πλοίο. Onboard ISM Παρέχει την δυνατότητα ελέγχου όλων των πιστοποιητικών του πλοίου και την ηλεκτρονική μεταφορά και αποθήκευση πληροφοριών σχετικών με αυτά. Τέλος παρουσιάζει όλα τα στοιχεία σχετικά με την εκπαίδευση και την ενημέρωση του πληρώματος και διαθέτει καταχωρημένο το εγχειρίδιο ασφαλείας του πλοίου 33

35 Χρήση ηλεκτρονικών εφαρμογών στο Πλοίο. Θετικά και αρνητικά στοιχεία Διαβάζοντας κανείς τις παραπάνω πληροφορίες για τα Πληροφοριακά Συστήματα αμέσως καταλαβαίνει την άμεση και μεγάλη εξάρτηση που έχει αποκτήσει ολόκληρος ο ναυτιλιακός κλάδος από αυτά. Η εξάρτηση αυτή έχει δημιουργηθεί λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων που έχουν προσφέρει τα Συστήματα αυτά στην διαχείριση των πεπραγμένων του πλοίου. Το συνθετικό δικτυακό περιβάλλον δεν είναι απαραίτητο ενώ δεν υπάρχει ανάγκη για εξειδικευμένο προσωπικό ώστε να διαχειριστεί αυτά τα προγράμματα. Το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας είναι χαμηλό και γενικότερα χαρακτηρίζονται από απλότητα στη χρήση και την ανάλυση δεδομένων. Θα ήταν όμως παράλογο να μην υπάρχουν και μειονεκτήματα από τη χρήση των ηλεκτρονικών εφαρμογών στο πλοίο. Ο έλεγχος που μπορεί να πραγματοποιηθεί από το γραφείο είναι μικρός (πολύ μεγαλύτερος όμως σε σχέση με την εποχή όπου δεν υπήρχε άμεση επικοινωνία) μιας και η επικοινωνία είναι δύσκολη και με υψηλό κόστος. Σε ότι αφορά την πρακτική εφαρμογή, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα λάθους στην εισαγωγή δεδομένων από το πλήρωμα ενώ η πληροφορία είναι πολλές φορές δύσκολα διαχειρίσιμη από το προσωπικό Δορυφορικά Συστήματα Επικοινωνίας Οι δορυφορικές επικοινωνίες είναι το επόμενο σύστημα που πραγματεύεται η εν λόγω εργασία. Η ανάπτυξη των δορυφορικών επικοινωνιών δεν θα μπορούσε να μην δώσει το έναυσμα για την κατάκτηση και του χώρου της ναυτιλίας. Οι πάροχοι των επικοινωνιών αυτών εξελίσσουν τις μεθόδους επικοινωνίας μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος και αυξάνοντας τις δυνατότητες των υπηρεσιών τους. Συστήματα όπως το VSAT προμηθεύουν με ευρυζωνικές συνδέσεις τα πλοία διευκολύνοντας τις τηλεφωνικές και διαδικτυακές επικοινωνίες. Μάλιστα ο συνδυασμός συστημάτων κινητής και δορυφορικής επικοινωνίας με τη χρήση γεωστατικών δορυφόρων όπως στην περίπτωση του Thuraya φαίνεται να είναι ακόμα πιο αποδοτικός καθώς το κόστος της είναι χαμηλότερο σε ορισμένες περιοχές. Επικρατέστερες φαίνεται να είναι οι δορυφορικές επικοινωνίες που παρέχει η Inmarsat. Αν και βλέπουμε την μεγάλη εξέλιξη που έχουν οι επικοινωνίες με σκοπό την βελτίωση του ελέγχου της ναυτιλίας, οι ειδικές απαιτήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται ότι δεν έχουν καλυφθεί ακόμα δίνοντας το έναυσμα για ακόμη μεγαλύτερη έρευνα στο κομμάτι αυτό. Στη συνέχεια παρουσιάζονται δύο από τα πακέτα δορυφορικών επικοινωνιών που έχουν επικρατήσει στο χώρο της ναυτιλίας. 34

36 Fleet Broadband Το Fleet Broadband αποτελεί μια από τις πιο εξελιγμένες και αξιόπιστες λύσεις στη δορυφορική επικοινωνία. Είναι η πρώτη υπηρεσία παγκοσμίως που επέτρεψε την θαλάσσια επικοινωνία με ταυτόχρονη μετάδοση ευρυζωνικών δεδομένων και φωνής. Ο εξελιγμένος εξοπλισμός που την χαρακτηρίζει αποδίδει τα μέγιστα σε ότι αφορά το μέγεθος των δεδομένων που μπορεί να μεταδώσει. Παρέχει την ικανότητα συνεχούς επικοινωνίας πλοίου-γραφείου καθώς δίνει και πληροφορίες για την ακριβή θέση του πλοίου. Παρ όλα αυτά το κόστος μπορεί να μεγαλώσει αρκετά εάν ο όγκος δεδομένων είναι μεγάλος και η θέση του πλοίου αρκετά απομακρυσμένη από τις περιοχές μεγάλης εμβέλειας. Εικόνα 14: Παράδειγμα Λειτουργίας Συστήματος Fleet Broadband (Πηγή: 35

37 VSAT Κάναμε μια απλή αναφορά σε αυτό το σύστημα σε προηγούμενο κεφάλαιο και σε αυτό το σημείο κρίνεται απαραίτητη η ανάλυση αυτού. Η τεχνολογία εν ονόματι VSAT έφερε επανάσταση στις δορυφορικές επικοινωνίες αφού προσφέρουν γρήγορες (ταχύτητα έως και 1Mbps) και μεγάλης εμβέλειας συνδέσεις στα πλοία με σχετικά χαμηλό και σταθερό κόστος. Από την άλλη, είναι αρκετά ακριβή η εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού. Εικόνα 15: Παράδειγμα Λειτουργίας Συστήματος VSAT (Πηγή: Τα δίκτυα VSAT δομούνται γενικά σε μια τοπολογία αστέρα. Σε αυτήν την αρχιτεκτονική τα δεδομένα οργανώνονται σε ένα εξερχόμενο φέρον ( που παραλαμβάνεται από κάθε VSAT στο δίκτυο) αλλά και σε αρκετά εισερχόμενα κανάλια (μοιράζονται μεταξύ των VSATs για πρόσβαση στο κεντρικό hub). To hub στη συνέχεια εκπέμπει το εξερχόμενο φέρον, χρησιμοποιώντας πρόσβαση ATDM ή αλλιώς Asynchronous Time Division Multiplex. Οι πληροφορίες που μεταδίδονται μέσω αυτής της σύνδεσης μπορούν να σταλούν σε μια μοναδική διεύθυνση προορισμού (ένας μόνο σταθμός VSAT), μια πολλαπλή διεύθυνση προορισμού (ένα υποσύνολο σταθμών VSAT) ή σε ένα απλό σταθμό VSAT του δικτύου. 36

38 Η χρήση VSAT στον ναυτιλιακό τομέα έχει εστιαστεί στην ακτοπλοΐα και στα κρουαζιερόπλοια και εφαρμόζεται σε δύο επίπεδα: Ως μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα τηλεπικοινωνιών που παρέχει φωνή, fax, πρόσβαση στο διαδίκτυο, διαχείριση πλοίου Fleet Management, Maintenance Logistics, υποστήριξη ναυσιπλοΐας και κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης. Και ως την γεωγραφική επέκταση της κάλυψης των GSM τηλεπικοινωνιών. Με άλλα λόγια με το σύστημα VSAT παρέχεται η δυνατότητα τόσο στο πλήρωμα όσο και στους επιβάτες να χρησιμοποιούν τα κινητά τους τηλέφωνα VTS Το VTS ή αλλιώς Vessel Traffic Service αποτελεί την υπηρεσία που αναπτύσσεται σε επιλεγμένες περιοχές για την βελτίωση της ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η δυνατότητα της εν λόγω υπηρεσίας είναι η επικοινωνία άμεσα και η αλληλεπίδραση μεταξύ αυτής και των πλοίων δίνοντας λύσεις στα προβλήματα ασφάλειας που δημιουργούνται στην περιοχή ευθύνη της. Τα κέντρα VTS είναι εγκατεστημένα σε χώρους των Λιμενικών αρχών της χώρας και επιβλέπουν την εφαρμογή των κανονισμών διαχείρισης θαλάσσιας κυκλοφορίας, με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που εφαρμόζεται στην διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας. Εικόνα 16: Σύστημα VTMIS (Vessel Traffic Management and Information System) το οποίο λαμβάνει πληροφορίες από τα κατά τόπους κέντρα VTS τα επεξεργάζεται και τα διανέμει στους ενδιαφερόμενους. (Πηγή: ) 37

39 4. Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Μοντέλο ERP 4.1 Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Τα παραπάνω συστήματα που έχουν περιγραφεί συνήθως λειτουργούν ανεξάρτητα γεγονός που δυσκολεύει τη εξαγωγή ολοκληρωμένων συμπερασμάτων για ότι συμβαίνει στο πλοίο. Άλλα προγράμματα και εφαρμογές χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία, την ανταλλαγή πληροφοριών και τον έλεγχο τον λειτουργιών των επιμέρους τμημάτων της εταιρίας με αποτέλεσμα τα περιθώρια των λαθών να μεγεθύνονται. Με αφορμή αυτό δημιουργήθηκαν τα ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα τα οποία δημιούργησαν ένα ενιαίο περιβάλλον με όλες τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία συγκεντρωμένες. Πλέον τα πλοία που διαθέτουν τέτοιου τύπου συστήματα δεν είναι υποχρεωμένα να εξοπλίζονται συνεχώς με διαφορετικά προγράμματα για τον ολοκληρωμένη έλεγχο τους. Όλες οι διαδικασίες των επιμέρους τμημάτων της ναυτιλιακής θα επεξεργάζονται από μια εφαρμογή που θα εξάγει τα απαραίτητα συμπεράσματα για την κάθε περίπτωση. Το πιο διαδεδομένο μοντέλου τέτοιου συστήματος είναι το γνωστό ERP (Enterprise Resource Planning). Τα ERP είναι πακέτα λογισμικού που ενσωματώνουν όλες τις εσωτερικές διαδικασίες μιας επιχείρησης σε μια ενιαία διαχειριστική πλατφόρμα. Η πλατφόρμα αυτή είναι ευέλικτη ως προς κάθε εταιρεία, με τις εσωτερικές διαδικασίες να μεταβάλλονται να αφαιρούνται ή να προστίθενται άλλες, ανάλογα το αντικείμενο της εταιρείας. Σκοπός της δημιουργίας του εν λόγω συστήματος είναι ο σχεδιασμός ενός ενιαίου ψηφιακού περιβάλλοντος για μια εταιρεία όπου σε πραγματικό χρόνο θα μπορεί να απεικονίζει την θέση όλων των επιμέρους τμημάτων της, να ενοποιεί όλα τα τμήματα και τις λειτουργίες της έτσι ώστε να εξυπηρετούνται οι συνολικές τις ανάγκες. Καθώς χρησιμοποιεί ένα ενιαίο λογισμικό περιβάλλον για την διαχείριση και τον συντονισμό των επαναλαμβανόμενων διαδικασιών στον τομέα της κατασκευής, των παραδόσεων, των πωλήσεων και της εξυπηρέτησης πελατών σχετίζεται με όλα τα λειτουργικά τμήματα μιας επιχείρησης. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εξάπλωση της εφαρμογής που παρατηρείται στις εταιρείες οφείλεται στην εφοδιαστική αλυσίδα, στους προμηθευτές και τους πελάτες λόγω της πολύ μεγάλης ζήτησης στην αγορά που έχουν δημιουργήσει οι αυξημένες ανάγκες τους. 38

40 Το εν λόγω μοντέλο ανάλογα με το τμήμα τον επιχειρήσεων που προσφέρει πληροφορίες που αφορούν το εξωτερικό περιβάλλον αλλά και ότι αφορά την λειτουργία της επιχείρησης. Η συμβατότητα του με πολλές και διαφορετικές πλατφόρμες πληροφοριακού εξοπλισμού δίνει την δυνατότητα επιλογής μέσα από μια μεγάλη γκάμα εφαρμογών Με αυτόν τον τρόπο το κόστος μπορεί να μειωθεί ανάλογα με την χρήση της κάθε εταιρείας και η τροποποίηση του μοντέλου ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις κάθε εταιρείας είναι αρκετά εύκολη. Για να μπορεί μια ναυτιλιακή επιχείρηση να καρπωθεί τη μέγιστη δυνατή απόδοση από τα συστήματα ERP θα πρέπει να χρησιμοποιεί τις τελευταίες τεχνολογίες ώστε να γίνουν προσιτές όλες οι δυνατότητες του συστήματος. Λόγω όμως του αρκετά υψηλού κόστους εγκατάστασης του ERP, πολλές εταιρείες (κυρίως μικρότερες) επιλέγουν πιο παλαιά συστήματα ή ακόμα και τροποποίηση και συνεργασία των παλαιών συστημάτων που ήδη έχουν αποκτήσει. Εκτός αυτού, είναι γνωστό ότι η τεχνολογία αλλάζει συνεχώς με ραγδαίους ρυθμούς, με αποτέλεσμα τα ERP να παρέχουν την υποδομή για μελλοντική ανάπτυξη και να είναι σχεδιασμένα ώστε να προσαρμόζονται αυτόματα στην νέα τεχνολογία. Όπως θα αναφερθεί και παρακάτω, το κόστος αγοράς και εγκατάστασης ενός λειτουργικού συστήματος τύπου ERP είναι αρκετά δυσβάσταχτο για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θα πρέπει λοιπόν αυτές οι επιχειρήσεις να μείνουν εκτός των τεχνολογικών εξελίξεων και να μην είναι ανταγωνιστικές; Σε αυτό έρχεται να αντιταχτεί το χαμηλό κόστος που αφορά και την δημιουργία ενός λογισμικού κατάλληλη για την κάθε εταιρεία. Με αυτόν τον τρόπο τα συστήματα ERP κρίνονται πι ο κατάλληλα για εταιρείες δεδομένου των πολύ μικρότερων δυνατοτήτων που προσφέρουν οι υπόλοιπες εφαρμογές Μοντέλο ERP για δημιουργία ολοκληρωμένου και ενιαίου συστήματος Πλοίο Γραφείο Η βασική ιδέα αυτού του μοντέλου είναι όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως η συγκέντρωση όλων των διαδικασιών των επιμέρους τμημάτων σε μια ενιαία πλατφόρμα. Για το σκοπό αυτό υπάρχει μια συνεχής ροή πληροφοριών και δεδομένων από το πλοίο προς τα γραφεία της ναυτιλιακής. Πλέον λοιπόν μέσω των δορυφορικών επικοινωνιών το πλοίο θα είναι μια συνεχής πηγή δεδομένων τα οποία συλλέγονται σε βάσεις και αποστέλλονται στα κεντρικά γραφεία της ναυτιλιακής. Έτσι δεν υπάρχει διαφορά στην πληροφόρηση που μπορούν να έχουν οι υπάλληλοι και τα στελέχη του γραφείου για το πλοίο είτε αυτό βρίσκεται στο λιμάνι είτε στη μέση του πελάγους. 39

41 Η επικοινωνία μπορεί να γίνεται με συνδέσεις τύπου VPN (Virtual Private Networks), χρησιμοποιώντας κοινή βάση δεδομένων προσβάσιμη από το πλοίο και το γραφείο, μέσω ξεχωριστά εγκατεστημένων δικτύων με το ίδιο όμως μοντέλο δικτύωσης (client-server) όπου γίνεται συνεχώς ανανέωση και ενημέρωση των βάσεων δεδομένων ώστε η πληροφόρηση να γίνεται σε πραγματικό χρόνο. Εικόνα 17: Παράδειγμα Μοντέλου ERP (Πηγή: Αναφορικά οι τομείς μιας επιχείρησης στη συγκεκριμένη περίπτωση ναυτιλιακής εταιρείας που μπορεί να φανεί χρήσιμο το μοντέλο ERP είναι: Συστήματα Σχεδιασμού και Χρονοπρογραμματισμού ( APS ) Συστήματα Διαχείρισης Παραγγελιών ( OMS ) Συστήματα Εκτέλεσης Παραγωγής ( MES ) Συστήματα Διαχείρισης Αποθηκών ( WMS ) 40

42 Συστήματα Διαχείρισης Μεταφορών ( TMS ) Συστήματα Διαχείρισης Πελατειακών Σχέσεων ( CRM ) Αποτελέσματα στην υλοποίηση ενιαίου μοντέλου λειτουργίας Προφανώς όταν χρησιμοποιούνται τέτοια συστήματα για την κάλυψη των αναγκών της ναυτιλίας τα οφέλη είναι τεράστια. Η αποδοτικότητα στην επικοινωνία και την πληροφόρηση αυξάνεται κατά πολύ, το κόστος μειώθηκε κατακόρυφα ενώ ο έλεγχος του πλοίου είναι συνεχής. Η ασφάλεια των μεταφορών και του προσωπικού από επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα και άλλους κινδύνους είναι μηδαμινή. Τέλος τα αναλυτικά reports για την γενικότερη κατάσταση του πλοίου και του γραφείου είναι πλέον εύκολα προσβάσιμα. Δεν λείπουν όμως και τα αρνητικά της όλης προσπάθειας εκσυγχρονισμού της πληροφόρησης. Η αρχική εγκατάσταση απαιτεί μεγάλο κεφάλαιο και το λειτουργικό κόστος ακόμα είναι υψηλό. Η τεχνική υποστήριξη μέχρι στιγμής είναι ανεπαρκής και το προσωπικό που απαιτείται τόσο για τις τεχνικούς ελέγχους όσο και για την καθημερινή λειτουργία πρέπει να είναι εξειδικευμένο και καταρτισμένο. Τέλος τα κενά ασφαλείας των λογισμικών που χρησιμοποιούνται είναι μεγάλα προκαλώντας φόβο για υποκλοπές δεδομένων. Τα παραπάνω πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα μπορούμε να τα συνοψίσουμε καταγράφοντάς τα στον παρακάτω πίνακα: Πλεονεκτήματα συστημάτων ERP Μειονεκτήματα συστημάτων ERP 1. Ενιαίος τρόπος λειτουργίας 1. Κόστος απόκτησης 2. Κοινή νοοτροπία 2. Ανάγκη για νέο εκπαιδευμένο προσωπικό 3. Πειθαρχία 3. Κόστος εκπαίδευσης προσωπικού 4. Άμεση πρόσβαση σε όλες τις 4. Χρόνος υλοποίησης πληροφορίες 5. Ταχύτητα ανάδρασης και λειτουργίας της επιχείρησης 5. Άρνηση προσωπικού χρηστών να προσαρμοστούν 6. Ολοκλήρωση 7. Βελτίωση και επιτάχυνση της εξυπηρέτησης του πελάτη 8. Τυποποίηση και επιτάχυνση των παραγωγικών διεργασιών 9. Διασύνδεση της επιχείρησης με τους προμηθευτές, μείωση των αποθεμάτων αλλά και των εξόδων logistics 41

43 10. Τυποποίηση της διαχείρισης ανθρώπινων πόρων 4.2 Διαθέσιμες λύσεις μοντέλων ERP στην Ναυτιλία Διαμέσων των ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων έχει ανοίξει ένας δρόμος προς την ισορρόπηση των λειτουργιών ανάμεσα στα γραφεία και τα πλοία μιας ναυτιλιακής εταιρείας, με την παράλληλη εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος. Στην συγκεκριμένη ενότητα της εργασίας θα ασχοληθούμε με τις καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις για τα θέματα που σχετίζονται με την Μεταφορά, Επεξεργασία και Ανάλυση Δεδομένων από και προς τα πλοία που παρουσιάστηκαν στα Ποσειδώνια του 2016 από τις μεγαλύτερες εταιρείες που ασχολούνται στον εν λόγω τομέα και αποτελούν τις πιο πρόσφατες διαθέσιμες λύσεις πληροφοριακών συστημάτων στην Ναυτιλία. Πιο συγκεκριμένα θα ασχοληθούμε με: την Fortune Technologies, πάροχος λύσεων λογισμικού και επαγγελματικών υπηρεσιών σε ναυτιλιακές εταιρίες η οποία σε συνεργασία με την Microsoft παρουσίασαν το σύστημα «Microsoft Dynamics NAV 16». την Danaos Management Consultants με το πρόγραμμα WAVES fleet performance management system, που αποτελεί εργαλείο διαχείρισης επιδόσεων πλοίων το οποίο βραβεύθηκε και με το βραβείο Big Data Awards 2015 της Lloyds. Την Navarino η οποία σε συνεργασία με την Dell ανέπτυξε την εξελιγμένη συσκευή Infinity Cube. Και τέλος την ABS με το Nautical Systems το οποίο εισάγει στην αγορά ένα λογισμικό που δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθείται το πλοίο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να ελέγχεται η ενεργειακή του απόδοση, η κατάστασή του και όλο το φάσμα των λειτουργιών του όσο είναι εν πλω. υπολογίζονται από το software με αποτέλεσμα η παρακολούθηση και ο συντονισμός από τα γραφεία να γίνεται γρηγορότερα βοηθώντας στη λήψη αποφάσεων. 42

44 4.2.1 Microsoft Dynamic NAV 16 Πρόκειται για ένα καινοτόμο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ΕRP) που λειτουργεί μέσω δικτύου και κάνει ευκολότερη την επικοινωνία πλοίου γραφείου. Μέσω του συστήματος αυτού, παρέχει λύσεις που σχετίζονται με την διαχείριση των οικονομικών, των αγορών, των προμηθειών, της διαχείρισης προσωπικού και της μισθοδοσίας κ.α. βοηθώντας τους υπεύθυνους στο κάθε επιμέρους τμήμα να λαμβάνουν γρήγορα αποφάσεις μειώνοντας το ρίσκο. Ταυτόχρονα λειτουργεί όπως όλα τα λογισμικά της Microsoft στα οποία είναι εξοικειωμένοι οι χρήστες και πλέον είναι διαθέσιμο σε κινητές συσκευές, όπως smartphone και tablets κάτι που, όπως δηλώνουν οι απασχολούμενοι στον κλάδο, θα τους «λύσει τα χέρια» αφού θα μπορούν να έχουν πρόσβαση και έλεγχο σε μεγάλο μέρος των λειτουργιών των πλοίων. Το εν λόγω διεθνές προϊόν το οποίο έχουν εμπιστευθεί περισσότερες από επιχειρήσεις σε πάνω από 40 χώρες αποτελεί όπως αναφέραμε και προηγουμένως το κύριο εργαλείο μηχανογράφησης όλων των διαδικασιών μιας επιχείρησης. Πιο συγκεκριμένα καλύπτει: Την Οικονομική Διαχείριση (Financial Management) Την Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management) Την Παραγωγή (Manufacturing) Τον τομέα των Πωλήσεων και του Μάρκετινγκ (Sales and Marketing) Τον τομέα Business Intelligence and Reporting Την Διαχείριση Τεχνικής Υποστήριξης (Service Management) Την Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων (Human Resource Management) Και τέλος την Διαχείριση Έργων ( Project Management) Οι λόγοι για τους οποίος μια Ναυτιλιακή εταιρεία διαλέγει το Dynamic Navision ως πρόγραμμα ERP είναι οι ενέργειες οι οποίες μπορεί να πραγματοποιήσει. Αρχικά, μέσω του προγράμματος η εταιρεία μπορεί να υλοποιήσει εξαιρετικά πολύπλοκες και σύνθετες λύσεις βασισμένες στο πρόγραμμα, ακόμη και να προσαρμόζει το πρόγραμμα στις ανάγκες της, χωρίς να αφήνει επιχειρησιακές διαδικασίες έξω από την λύση με την πιθανή δικαιολογία πως δεν υποστηρίζεται από το πρόγραμμα. Έπειτα, είναι η δυνατότητα του προγράμματος να σώζει αποτυχημένες υλοποιήσεις καθώς τις περισσότερες φορές, με την πραγματοποίηση κάποιων μικρών και γρήγορων αλλαγών μπορεί να επιτευχθεί η αλλαγή μιας δυσμενής κατάστασης προς το καλύτερο. Τέλος, έχουμε το κομμάτι της εξοικείωσης, καθώς λόγω της μακροχρόνιας ενασχόλησης με το Dynamics Navision, είναι τέτοιου βαθμού η εμπειρία που χτίζεται που 43

45 επιτρέπει την μέγιστη ποιότητα υπηρεσιών στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, γεγονός που μειώνει σημαντικά το κόστος των υπηρεσιών της σε σχέση με την απόδοση Τεχνικά Χαρακτηριστικά και Κόστος προγράμματος Το Microsoft Navision υποστηρίζει όχι μόνο την τεχνολογία γραφικών 32-bit (Client 32-bit) αλλά και τα παρακάτω λειτουργικά συστήματα: Windows XP, 2000 Server: Microsoft Business Solutions Navision Database Server: Windows 2000, Windows NT Επιλογή Microsoft SQL Server για Navision Οποιοδήποτε λειτουργικό σύστημα που υποστηρίζεται από MS SQL Server Η κοστολόγηση παραγωγής ορίζεται πλήρως από τον χρήστη καθώς μπορεί να προσαρμοστεί στα δεδομένα της επιχείρησής του απλά επιλέγοντας τον τρόπο μερισμού του κόστους που εκείνος επιθυμεί. Αν δεν έχει καταχωρήσει απολογιστικά στοιχεία ή αν απλά ο χρήστης δεν θέλει να εμβαθύνει σε ένα σενάριο διαμόρφωσης κόστους κάτω από ένα υποθετικό πλάνο παραγωγής μπορεί να υπολογίσει το διαφαινόμενο κόστος παραγωγής ορίζοντας προϋπολογιστικά κριτήρια μερισμού. Στο Microsoft Navision υπάρχει η εγγύηση ότι ο χρήστης έχει τον άμεσο έλεγχο του κόστους και μπορεί να βελτιώσει την κοστολογική δομή της εταιρείας του είτε μέσω των πλούσιων προκαθορισμένων αναφορών είτε μέσω του ορισμού νέων WAVES fleet performance management system To «Waves» που βραβεύθηκε με το Big Data Awards της Lloyds, είναι λογισμικό που μέσω αισθητήρων, συλλέγει σε πραγματικό χρόνο δεδομένα, τα επεξεργάζεται και τα εκλογικεύει σύμφωνα με τους αλγόριθμους που έχει προγραμματισθεί. Μέσω της Fog computing λογικής, τα δεδομένα, που αφορούν τις προμήθειες, τη διαχείριση στόλου καθώς και τα θέματα κατανάλωσης και ασφαλείας, περνούν από τις φόρμουλες επεξεργασίας και στη συνέχεια μεταφέρονται στο IT τμήμα της εταιρείας ως πληροφορία. Με τον τρόπο αυτό, εξοικονομούνται 44

46 μεγάλα ποσά που θα είχαν δαπανηθεί με τη χρήση του παραδοσιακού χρονοβόρου και χειροκίνητου τρόπου συλλογής και μεταφοράς δεδομένων από και προς τα πλοία. Οι στόχοι του προγράμματος Waves είναι οι εξής: η καταγραφή και χρησιμοποίηση του στόλου του χρήστη όχι μόνο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά και με την καλύτερη ταχύτητα και διαδρομή για καλύτερα οικονομικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα η ορθή καταγραφή της κατανάλωσης των καυσίμων των πλοίων η συμμόρφωση του ναυλοσυμφώνου μέσω συνεχής επαλήθευσης η αξιολόγηση τόσο της γάστρας του πλοίου όσο και της μηχανής αλλά και της απόδοσης της προπέλας η ανάλυση των συναγερμών με ταυτόχρονο προσδιορισμό των προβλημάτων προτείνοντας παράλληλα κινήσεις για την μείωσή τους η αυτόματη αρχειοθέτηση Onboard δίνοντας παράλληλα το έναυσμα για την συντήρηση του πλοίου βάση της κατάστασής του η υποβοήθηση συμμόρφωσης με τους εκάστοτε κανονισμούς και η υποβολή λεπτομερών reports και τέλος, η προσφορά του Management dashboard στον στόλο της εταιρεία με ανάλυση στο τρέχον ταξίδι, οπτικοποίηση των δεδομένων απόδοσης αλλά και ειδοποίηση για μη ελεγχόμενους κινδύνους όπως η κακοκαιρία ή οι περιοχές με αυξημένη επικινδυνότητα (πειρατεία) κλπ. Το πρόγραμμα Waves αποτελεί σύμφωνα με την εταιρεία το απόλυτο εργαλείο για την παρακολούθηση και την βελτιστοποίηση του σχεδιασμού της πορείας ενός βαποριού πριν αλλά και κατά την διάρκεια ενός ταξιδιού, την ένωση μεταξύ των χαμένων συνδέσμων ενώ παράλληλα ενσωματώνει: την παρακολούθηση μηχανημάτων και εξοπλισμού γέφυρας, των συστημάτων παρακολούθησης της αποδοτικότητας, των συστημάτων διαχείρισης πλοίων (για την κατάσταση συντήρησης, τις τεχνικές και ποιοτικές πληροφορίες κλπ.) και τέλος τα λειτουργικά συστήματα του βαποριού (για τις λεπτομέρειες του ναυλοσυμφώνου ως προς τις απαιτήσεις αποδοτικότητας και την αναφοράς της θέσης κλπ.) Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικές εικόνες του προγράμματος: 45

47 Εικόνα 18: Εφαρμογή προγράμματος Waves: Παράδειγμα υπολογισμού βέλτιστης διαδρομής (Πηγή: ) Εικόνα 19: Δίκτυο αλληλεπιδράσεων παραγόντων και εξοπλισμού για την λήψη αποφάσεων (Πηγή: ) 46

48 Εικόνα 20&21: Εφαρμογή προγράμματος Waves: Παράδειγμα συστημάτων μέτρησης και παρακολούθησης αποδοτικότητας (Πηγή: 47

49 Εικόνα 22 : Weather and Optimal Routing Systems (Πηγή: ) Εικόνα 23: Charter Party Compliance (Πηγή: 48

50 Τέλος το πρόγραμμα Waves υποστηρίζει βέλτιστα καιρικά συστήματα δρομολόγησης καθώς και συστήματα HSQE ενώ παράλληλα προσφέρει συγκεντρωτικό και μοντέρνο δίκτυο για τον έλεγχο της απόδοσης. Επιπλέον οι πληροφορίες οι οποίες αντλούνται μέσω του δικτύου είναι προσβάσιμες από παντού βάση των προνομίων ασφαλείας. Να σημειώσουμε επίσης ότι το μοντέλο υποστηρίζει ειδικευμένη ανάλυση για trim optimization αλλά και για την κατανάλωση λιπαντικών σε συνδυασμό με τα νερά του πλοίου ενώ ακόμη μπορεί να παράγει όλα τα KPI s (Key Performance Indicators) που αφορούν τεχνικές καταστάσεις, την ποιότητα και το περιβάλλον Infinity Cube Το Infinity Cube φιλτράρει και συμπιέζει τα δεδομένα μέσω του «airtime», δηλαδή, πολύ απλά, χρόνο ομιλίας και όγκο δεδομένων δικτύου. Οι επικοινωνίες που παρέχονται στο πλοίο συνδέονται με τα τερματικά και το εσωτερικό δίκτυο ελέγχοντας τα δεδομένα δηλαδή το data flow- ελαχιστοποιώντας το traffic κάτι που αποτελούσε πρόβλημα για τα κόστη των πλοίων (όπως ανέφερε ο Presales engineer της εταιρείας Δημήτρης Κουρτίδης στα Ποσειδώνια 2016). Το καράβι, δεν μένει, με αυτόν τον τρόπο, ποτέ χωρίς bandwidth, αφού το Infinity παρεμβαίνει και «κόβει» τις επικοινωνίες που δεν χρειάζονται, ανοίγοντας αντιστοίχως τις απαραίτητες. Η εν λόγω πλατφόρμα παρέχει υψηλή διαθεσιμότητα και περιβάλλον εικονικής απόδοσης. Αυτό το περιβάλλον είναι διαθέσιμο στους τελικούς χρήστες για τη φιλοξενία εικονικών μηχανών οποιουδήποτε λειτουργικού συστήματος (π.χ. Windows, Windows server, Linux distribution κλπ.) και στη συνέχεια, φυσικά, για την εγκατάσταση εφαρμογών όπως Planned Maintenance Systems,Quality Management Systems, systems, file servers και κάθε άλλο εξειδικευμένο λογισμικό που χρησιμοποιείται onboard. Όπως συμβαίνει με όλες τις λειτουργίες Infinity, η πλατφόρμα εικονικοποίησης και τα εικονικά μηχανήματα που φιλοξενούνται σε αυτά, διαχειρίζονται μέσω της μοναδικής κεντρικής κονσόλας διαχείρισης Infinity και διαχείρισης Infinity Hub. Το Infinity Cube, η νέα ναυαρχίδα της εταιρείας Infinity, επιτρέπει την εύκολη υιοθέτηση IT paradigms για το απαιτητικό περιβάλλον πλοίων που εκτελούν θαλάσσια ταξίδια. Το Infinity Cube προσφέρει ένα σύμπλεγμα δύο κόμβων υψηλής απόδοσης active/active με δυνατότητα ανίχνευσης τυχόν βλάβης σε στοιχεία του συστήματος, όπως η CPU, η μνήμη, οι σκληροί δίσκοι ή ακόμα και σε έναν πλήρη κόμβο, και στη συνέχεια να εκτελέσει όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για να το παρακάμψει χωρίς να διαταράξει συνεχή λειτουργία του 49

51 εγκατεστημένου λογισμικού. Το Infinity Cube έχει σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιεί την παρουσία μεμονωμένων σημείων αποτυχίας και επομένως ελαχιστοποιεί το χρόνο διακοπής του συστήματος και την απώλεια δεδομένων. Αυτό εξασφαλίζει ότι οι υπηρεσίες Infinity, αλλά και όλες οι κρίσιμες εφαρμογές για τελικούς χρήστες που είναι εγκατεστημένες στο εικονικό περιβάλλον είναι διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή, ακόμη και σε περίπτωση αποτυχίας του hardware. Εικόνα 24: Infinity Cube Solution (Πηγή: ) Το περιβάλλον virtualization του Infinity Cube επιτρέπει την εγκατάσταση οποιωνδήποτε εξειδικευμένων κρίσιμων εφαρμογών που χρησιμοποιούνται στα σκάφη. Παράλληλα, η ενοποίηση που προκύπτει από την απομάκρυνση διαφορετικών, ενίοτε ξεπερασμένων, υπολογιστών που χρησιμοποιούνται επί του σκάφους για να φιλοξενήσουν αυτές τις εφαρμογές, βελτιώνει την αποδοτικότητα του κόστους, καθώς μειώνει και το κόστος συντήρησης και διαχείρισης με ταυτόχρονα αυξημένη ασφάλεια. 50

52 Πλήρης κεντρική διαχείριση και διοίκηση. Με το μοντέλο Infinity Cube, η πρόσβαση σε όλες τις σημαντικές λειτουργίες πληροφορικής και επικοινωνίας, όπως: η δρομολόγηση και η δικτύωση, το firewalling, η πρόσβαση στο διαδίκτυο και το φιλτράρισμα του διαδικτύου, οι εικονικές μηχανές και εφαρμογές, είναι διαθέσιμες μέσω μιας κοινής κονσόλας διαχείρισης, του Infinity Hub. Αυτή η συγκεντρωτική διαχείριση επιτρέπει στους διαχειριστές πληροφορικής να εκτελούν τα καθήκοντά τους πιο εύκολα, χωρίς να απαιτείται η επικοινωνία με τους επιβάτες ή η συμμετοχή του πληρώματος. Το πλήρωμα και ειδικά ο καπετάνιος δεν επιβαρύνονται πλέον με εργασία πληροφορικής για την οποία συχνά δεν είναι εκπαιδευμένοι, επιτρέποντάς τους να επικεντρωθούν στα καθήκοντά τους χωρίς να χρειάζεται να αγωνιστούν με τη συντήρηση εφαρμογών λογισμικού. Οι δυνατότητες απομακρυσμένης πρόσβασης που διατίθενται στο προσωπικό της ξηράς για την αντιμετώπιση προβλημάτων και τη συντήρηση του βαποριού συμβάλλουν επίσης στη μείωση της ανάγκης τεχνικής παρουσίας και έτσι μειώνουν το συνολικό κόστος λειτουργίας (operating cost). Εικόνα 25: Infinity Cube Overview (Πηγή: 51

53 Εύκολη ανάπτυξη νέων εφαρμογών. Το Infinity Cube επιτρέπει την απομακρυσμένη εγκατάσταση νέων εικονικών μηχανών και την εγκατάσταση εφαρμογών λογισμικού σε αυτά. Οι ναυτιλιακές εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύσσουν εύκολα και να δοκιμάζουν νέες εφαρμογές λογισμικού χωρίς να στέλνουν νέο hardware/υπολογιστές επί του σκάφους. Παράλληλα ένα μέρος της υπηρεσίας περιλαμβάνει απομακρυσμένη υποστήριξη IT από το Navarino για όλα τα συστήματα που είναι εγκατεστημένα στο εικονικό περιβάλλον. Εξοικονόμηση υλικού Το υλικό Infinity Cube παρέχει επεκτάσιμη δυνατότητα κλιμάκωσης. Η κλιμακούμενη απόδοση των επεξεργαστών, οι έξι υποδοχές DIMM για μνήμη και η χωρητικότητά τους για έως και οκτώ σκληρούς δίσκους ανά κόμβο, διασφαλίζει ότι το σύστημα μπορεί να ρυθμιστεί ώστε να ανταποκρίνεται στις πιο απαιτητικές απαιτήσεις, ενώ είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει νέες απαιτήσεις στο μέλλον. Το Infinity είναι ένα ευέλικτο σύστημα και η ανάπτυξη νέων χαρακτηριστικών και εφαρμογών είναι συνεχής. Πιο συγκεκριμένα προσφέρει: Παράδοση περιεχομένου επί του σκάφους, η οποία δεν περιορίζεται μόνο σε ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές, αλλά επίσης υποστηρίζει υπηρεσίες υψηλής αξίας, όπως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και η ηλεκτρονική μάθηση. Desktop Virtualization, το οποίο επιτρέπει την κίνηση εφαρμογών από υπολογιστές επί του σκάφους στο ασφαλές και πλήρως διαχειριζόμενο περιβάλλον του Infinity Cube. Επίσης συμβάλλει στη μείωση του κόστους συντήρησης και διαχείρισης του υπολογιστή και μπορεί να αντικατασταθεί με χαμηλού κόστους πελάτες Πλεονεκτήματα προγράμματος Εκτός από την τυπική λειτουργικότητα Infinity, το Infinity Plus και το Infinity Cube προσφέρουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα στον ICT manager της εκάστοτε εταιρείας: Virtualization και Consolidation της υποδομής πληροφορικής Το περιβάλλον virtualization επιτρέπει την εγκατάσταση οποιωνδήποτε εξειδικευμένων κρίσιμων εφαρμογών που χρησιμοποιούνται σε πλοία. 52

54 Εύκολη ανάπτυξη νέων εφαρμογών Απομακρυσμένη και ενσωματωμένη εγκατάσταση νέων εικονικών μηχανών και εφαρμογών λογισμικού εντός αυτών. Πλήρης κεντρική διαχείριση και διοίκηση Απομακρυσμένη πρόσβαση σε όλες τις σημαντικές λειτουργίες πληροφορικής και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της δρομολόγησης και της δικτύωσης, του τείχους προστασίας, της πρόσβασης στο διαδίκτυο και του φιλτραρίσματος του πληρώματος, των εικονικών μηχανών και των εφαρμογών, μέσω μιας κοινής κονσόλας διαχείρισης, του Infinity Hub. Απομακρυσμένη υποστήριξη IT στο διαδίκτυο Απομακρυσμένη υποστήριξη IT από το Navarino για όλα τα συστήματα που είναι εγκατεστημένα στο εικονικό περιβάλλον. Δυνατότητα Αναβάθμισης Η εκδοχή του Infinity Plus που είναι τοποθετημένη έχει την δυνατότητα αναβάθμισης σε Infinity Cube. Εξέλιξη Hardware Το Infinity Cube και το Plus (Rack mounted) παρέχουν κλιμακωτή επεκτασιμότητα. Η επεκτασιμότητα των επεξεργαστών (έως 2), οι έξι υποδοχές DIMM για μνήμη ανά CPU και η χωρητικότητά τους έως και για τέσσερις σκληρούς δίσκους ανά κόμβο, διασφαλίζει ότι το σύστημα μπορεί να ρυθμιστεί έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις πιο απαιτητικές απαιτήσεις ενώ είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει νέες απαιτήσεις του μέλλοντος. Περιβάλλον υψηλής διαθεσιμότητας Το πρόγραμμα προσφέρει ένα σύμπλεγμα υψηλής απόδοσης δύο κόμβων ενεργό/ενεργό με δυνατότητα ανίχνευσης τυχόν βλάβης σε στοιχεία συστήματος, όπως CPU, μνήμη, σκληρούς δίσκους ή ακόμα και σε πλήρη κόμβο, και στη συνέχεια να εκτελέσει όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για να παρακάμψει χωρίς να διακόπτεται η συνεχής λειτουργία του εγκατεστημένου λογισμικού. Το Infinity Cube έχει σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιεί την παρουσία μεμονωμένων σημείων αποτυχίας και επομένως ελαχιστοποιεί το χρόνο διακοπής του συστήματος και την απώλεια δεδομένων. Αυτό εξασφαλίζει ότι οι υπηρεσίες Infinity, αλλά και όλες οι κρίσιμες εφαρμογές για τελικούς χρήστες που είναι εγκατεστημένες στο εικονικό περιβάλλον, είναι διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή, ακόμα και σε περίπτωση αποτυχίας υλικού. 53

55 4.2.4 ABS Nautical Systems Η πρωτοπορία στο εξελιγμένο λογισμικό, δεν είναι τόσο η συλλογή των δεδομένων αυτών, που σίγουρα είναι πολύ σημαντική καθώς μειώνεται η γραφειοκρατία και αυτοματοποιούνται πολλές διαδικασίες που μέχρι σήμερα πραγματοποιούνταν manually. Η πραγματική καινοτομία έρχεται λόγω της αυτοματοποιημένης ανάλυσης των δεδομένων. Με άλλα λόγια τα δεδομένα αφενός συλλέγονται και αφετέρου υπολογίζονται από το software με αποτέλεσμα η παρακολούθηση και ο συντονισμός από τα γραφεία να γίνεται γρηγορότερα βοηθώντας στη λήψη αποφάσεων. Τα συγκεκριμένα Ναυτικά συστήματα της ABS αφορούν: Το Asset Management (Διαχείριση περιουσιακών στοιχείων) Το Compliance Management (Διαχείριση συμμόρφωσης) Το Performance Management (Διαχείριση της αποδοτικότητας) Το Workforce Management (Διαχείριση του εργατικού- ανθρώπινου δυναμικού) Τα Software Modules Τα Professional Services (Επαγγελματικές υπηρεσίες) Τα Mobile Solutions HSQE and Vetting Manager System Το Ναυτικό σύστημα (NSQ) HSQE και Vetting Manager συνδέει τα συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας, τον μετριασμό του κινδύνου, την επιθεώρηση και τη διαχείριση οποιονδήποτε αλλαγών σε μια ολοκληρωμένη διαδικασία διαχείρισης της συμμόρφωσης για την εξασφάλιση ασφαλών και συμμορφούμενων ενεργειών. 54

56 Εικόνα 26: Εφαρμογή συστήματος HSQE & Vetting Manager: Απεικόνιση της ολοκληρωμένης διαχείρισης και σύνδεσης των συστημάτων (Πηγή: Services/nautical-systems-fleet-management-software.html ) Τα βασικά χαρακτηριστικά του HSQE είναι τα εξής: Οι διαισθητικοί πίνακες ελέγχου παρέχουν απλή και αποτελεσματική πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την προβολή και τη διαχείριση ολόκληρου του προγράμματος ασφάλειας και συμμόρφωσης. Το σχέδιο συμμόρφωσης εμφανίζει όλες τις δραστηριότητες συμμόρφωσης που εκτελούνται από το πλήρωμα, εσωτερικούς και εξωτερικούς ελεγκτές σε μια εύκολη στην ανάγνωση προβολή του ημερολογίου. Οι πελάτες μπορούν να προσαρμόσουν οθόνες ώστε να ανταποκρίνονται στις επιχειρηματικές διαδικασίες και να δημιουργούν, να προσθέτουν και να καταργούν πεδία και καρτέλες. Περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση της έκθεσης SIRE. Τα εργαλεία που επιτρέπουν την αξιολόγηση κινδύνου / την ανάλυση ασφάλειας εργασίας επιτρέπουν στο πλήρωμα να διεξάγει αξιολογήσεις κινδύνου για εργασίες συντήρησης και άλλες λειτουργικές εργασίες. Η υποβολή εκθέσεων σχετικά με την ασφάλεια με βάση την συμπεριφορά / αναγνώριση κινδύνου ενθαρρύνει τη συμμόρφωση και την επαγρύπνηση. Τα ερωτηματολόγια και οι προσαρμοσμένες ενότητες επιβάλλουν τη διαδικασία και βελτιώνουν την ποιότητα και την πληρότητα των δεδομένων HSQE και συμμόρφωσης. Από την άλλη το Vetting Manager αρχικά επιτρέπει την επιθεώρηση σε ρυθμιστικά ή εσωτερικά κριτήρια, ενώ διαχειρίζεται παράλληλα τις παρατηρήσεις και τις μη συμμορφώσεις σε μια 55

57 ολοκληρωμένη διαδικασία για την εξασφάλιση πιο κερδοφόρων χαρτών. Εκτός αυτού αποτελεί μια ολοκληρωμένη βιβλιοθήκη απόκρισης που παρέχει σωστά διατυπωμένες και προκαταρκτικές απαντήσεις στις παρατηρήσεις Voyage Manager Το Voyage Manager υποστηρίζει τον προγραμματισμό του ταξιδιού και τη συμμόρφωση του βαποριού με ποικίλους ρυθμιστικούς και περιβαλλοντικούς κανονισμούς μέσω λεπτομερών αναφορών και ταχύτατης συλλογής δεδομένων από διάφορα γεγονότα που έχουν συμβεί. Μέσω web interface, το προσωπικό του πληρώματος μπορεί να προγραμματίσει, να παρακολουθήσει και να ολοκληρώσει τα γεγονότα-τις εργασίες του ταξιδιού. Η χρήση κατά τις καθημερινές λειτουργίες επιτρέπει γρήγορη και εύκολη αναφορά κανονισμών και παρακολούθηση KPI. Εικόνα 27: Εφαρμογή συστήματος Voyage Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) Βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος: Περιεκτική καταγραφή δεδομένων κατά το μεσημέρι - Προγραμματισμός ταξιδιού, απόδοση κινητήρα και προπέλας, ανεφοδιασμός, πλοήγηση, καιρός και βύθισμα. Λήψη Δεδομένων Λειτουργίας Φορτίου - Πλήρης παρακολούθηση συμβάντων φορτίου Βασικοί δείκτες απόδοσης (KPI s) - Συμπεριλαμβανομένου του δείκτη EEOI, του δείκτη φόρτωσης φορτίου, του δείκτη απόρριψης, του δείκτη μεταφορών και της κατανάλωσης για απομακρυσμένη πλεύση και συνολικών εκπομπών. Οι οδηγοί εισόδου συμβάντων που είναι διαθέσιμοι για την εύκολη καταγραφή δεδομένων των γεγονότων που συμβαίνουν σε ένα ταξίδι, με ενσωματωμένες επαληθεύσεις δεδομένων συγκεκριμένων πλοίων. 56

58 Υποβολή εκθέσεων που διατίθεται σε εγκεκριμένες μορφές κανονιστικών ρυθμίσεων. Προσαρμοσμένα πεδία για την υποστήριξη των απαιτήσεων συγκεκριμένων πελατών όσον αφορά διάφορα data requirements Workboat Mobile Το Workboat Mobile είναι μια πρώτη λύση κινητού τηλεφώνου που σχεδιάστηκε ειδικά για τον κλάδο του workboat για την υποστήριξη καθημερινών λειτουργιών επί του σκάφους και λήψης αποφάσεων στην ξηρά σαν δεσμοφύλακας. Εικόνα 28: Εφαρμογή συστήματος Workboat Mobile: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Η συμμόρφωση USCG με το Subchapter M από την πρώτη μέρα. Πλήρως κινητή εφαρμογή χωρίς εγκατεστημένο λογισμικό επί του σκάφους, βελτιστοποιημένο για tablet, επίσης διαθέσιμο σε smartphone. Η ενοποιημένη λίστα εργασιών κατευθύνει τη δραστηριότητα του πληρώματος βάσει των απαιτήσεων γραφείου. Η Υποστήριξη των επιθεωρήσεων που βασίζονται στη λίστα ελέγχου, τις συνεδριάσεις και τις ασκήσεις του πλοίου, τους ελέγχους, το πλήρωμα και την υπογραφή και την παράδοση εγγράφων. Η ενημέρωση για τις βασικές λειτουργικές πληροφορίες, όπως τις ώρες λειτουργίας του εξοπλισμού και το απόθεμα ανταλλακτικών. Ο προσδιορισμός του ιστορικού του κρίσιμου εξοπλισμού για επιθεωρήσεις και ελέγχους 57

59 Η υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις επικίνδυνες συνθήκες, τις αστοχίες του εξοπλισμού και τις ανεπάρκειες του ελέγχου και των επιθεωρήσεων. Απαιτεί ελάχιστη επένδυση εκ των προτέρων. Το γεγονός ότι είναι κατασκευασμένο για να εργάζεται σε οικείο ύφος εφαρμογών έξυπνων τηλεφώνων μειώνοντας τις ανάγκες εκπαίδευσης Maintenance Manager To Maintenance Manager είναι μια εξελιγμένη και διαισθητική πλατφόρμα λογισμικού που διευκολύνει τη συντήρηση του κύκλου ζωής και τον προγραμματισμό της έρευνας για βελτιωμένο έλεγχο του κόστους, την διαχείριση πόρων και την αξιοπιστία εξοπλισμού. Εικόνα 29: Εφαρμογή συστήματος Maintenance Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Η συγκέντρωση του προγραμματισμού της παρακολούθησης, της πρόβλεψης και της εκτέλεσης συντήρησης σε μια ενιαία οθόνη για να επιτρέπεται σε χρήστες σε οποιοδήποτε επίπεδο να διαχειρίζονται προηγούμενες, τρέχουσες και επικείμενες εργασίες. Ο NS Εξοπλισμός Explorer που περιέχει όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με τον εξοπλισμό και τη συντήρηση σε κάθε σκάφος σε ένα κεντρικό αποθετήριο. 58

60 Τα μηχανολογικά συστήματα που απαριθμούνται με βάση τα μοναδικά πρότυπα και την ορολογία του σκάφους, όπου εντοπίζονται κρίσιμα στοιχεία. Η ιεραρχία του εξοπλισμού που προσαρμόζεται στην επιχειρηματική ανάπτυξη και την επιχειρησιακή αλλαγή (ευέλικτη / αυτοεξυπηρέτηση). Τα Serialized Items που επιτρέπουν την παρακολούθηση τμημάτων με δυνατότητα πλοήγησης και με ιστορικό συντήρησης Purchasing Manager Το Purchasing Manager παρέχει ενιαία διαχείριση των δραστηριοτήτων προμηθειών και ελέγχου αποθεμάτων για την επίτευξη αποτελεσματικής, οικονομικά αποδοτικής και συμμορφούμενης διαδικασίας προμηθειών. Η προμήθεια διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στην προώθηση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας και της εξοικονόμησης κόστους στην οργάνωση. Το εν λόγω εργαλείο είναι ο κόμβος της ολοκληρωμένης διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού, που υποστηρίζει τον έλεγχο του προϋπολογισμού, τη διαχείριση των συμβάσεων προμηθευτών, την ηλεκτρονική υποβολή προσφορών και τοποθέτησης παραγγελιών, την παρακολούθηση της εφοδιαστικής, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τη διαχείριση καταλόγων. Εικόνα 30: Εφαρμογή συστήματος Purchasing Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) 59

61 Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Η διαχείριση των αποθεμάτων παρακολουθεί τα κρίσιμα μέρη και τα ελάχιστα / μέγιστα επίπεδα για τα ανταλλακτικά και τα αναλώσιμα με πλοίο και αποθήκη. Η ανανέωση του αποθέματος γίνεται αυτοματοποιημένα μέσω των επιπέδων πολιτικής του πελάτη. (Παράλληλα οι απαιτήσεις που απαιτούνται για την απογραφή ανταλλακτικών σε ελάχιστες απαιτήσεις μπορούν να δημιουργηθούν με ένα κλικ) Οι διαισθητικοί πίνακες ελέγχου που παρέχουν απλή και αποτελεσματική πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη διαχείριση ολόκληρης της διαδικασίας αγοράς. Η υψηλή διαδικασία προσφοράς: Πολλοί προμηθευτές από πολλές περιοχές περιλαμβάνονται στην ίδια RFQ και τα νομίσματα μετατρέπονται αυτόματα για σύγκριση Crew and Payroll Manager Το Crew and Payroll Manager υποστηρίζει μια ολοκληρωμένη διαδικασία διαχείρισης του εργατικού δυναμικού για τον προγραμματισμό και την αποζημίωση του πληρώματος και την παρακολούθηση της κατάρτισης και των προσόντων. Επί του σκάφους, η σύνδεση, η εγγραφή και η ολοκλήρωση με το HSQE Manager επιτρέπει την παρακολούθηση της επιθεώρησης. Το NS Crew and Payroll Manager διευκολύνει τους ιδιοκτήτες και τους χειριστές να προγραμματίσουν το εξειδικευμένο πλήρωμα την κατάλληλη στιγμή για να μειώσουν το κόστος και να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις. Εικόνα 31: Εφαρμογή συστήματος Crew and Payroll Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: Services/nautical-systems-fleet-management-software.html 60

62 Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Το NS Crew Manager υποστηρίζει τη διαχείριση και την παρακολούθηση των αδειών, των εγκρίσεων, των θεωρήσεων, των πιστοποιητικών και της εκπαίδευσης του προσωπικού. Ο διαδραστικός χρονοπρογραμματιστής του πληρώματος επιτρέπει την εύκολη ανάθεση του ειδικευμένου πληρώματος με ένα μόνο κλικ, συμπεριλαμβανομένης της αυτοματοποιημένης επικύρωσης των προσόντων του πληρώματος. Το NS Payroll Manager προσφέρει ένα πλήρως συμβατό σύστημα συνολικών ακαθάριστων μισθών που αναπτύχθηκε ειδικά για τις προκλήσεις της αμοιβής της ναυτιλιακής βιομηχανίας. Εύκολα προσαρμόζεται στις διεθνείς απαιτήσεις μισθοδοσίας, όπως οι αποδοχές και οι μειώσεις, οι εισφορές των συνδικάτων, οι φορολογικές ελαφρύνσεις, οι συνεισφορές στο ταμείο προνοίας και τα καταστήματα λιανικής πώλησης. Οι διαισθητικοί πίνακες ελέγχου παρέχουν απλή και αποτελεσματική πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη διαχείριση ενός ασφαλούς και ειδικευμένου πληρώματος Hull Manager Το Hull Manager παρέχει το πιο ολοκληρωμένο εργαλείο πρόβλεψης και προληπτικού διαρθρωτικού κύκλου ζωής του κλάδου για τη διαχείριση των επιθεωρήσεων, την ανίχνευση και τον εντοπισμό των μετρήσεων και την εξέλιξη της δομικής κατάστασης. Με ένα κλικ για πρόσβαση στην δομική υγεία αποκαλύπτονται τα σχέδια επιθεώρησης, το ιστορικό, η τρέχουσα κατάσταση, οι διάφορες ανωμαλίες και μετρήσεις για την υποστήριξη ενός διαρθρωτικού καθεστώτος συντήρησης. 61

63 Εικόνα 32: Εφαρμογή συστήματος Hull Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Ο χρονοπρογραμματιστής επιθεώρησης παρέχει τόσο γραφείο όσο και πλήρωμα πλήρη προβολή όλων των επιθεωρήσεων κύτους, με πλήρες ιστορικό ανωμαλιών και παρατηρήσεων. Υποστηρίζει την επιθεώρηση βάσει κινδύνου. Τα διαισθητικά dashboards παρέχουν απλή και αποτελεσματική πρόσβαση στην δομική κατάσταση κάθε διαμερίσματος στο σκάφος μέσω εύχρηστων γραφικών παραστάσεων Χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο μοντέλο πλοίου, ο NS Hull Manager υποστηρίζει μια πιο αποτελεσματική και ακριβή διαδικασία για τη διαχείριση της επισκευής των δομικών ανωμαλιών και την παρακολούθηση των κρίσιμων περιοχών. Ο Διαχειριστής Hull αποθηκεύει και διατηρεί κρίσιμα έγγραφα και σχέδια για σκάφη. NS Hull Manager 3D Η ισχυρή προσθήκη της δυνατότητας NS Hull Manager 3D επιτρέπει στους χρήστες να χαρτογραφούν μετρήσεις πάχους και ανώμαλες συνθήκες σε ένα τρισδιάστατο εικονικό περιβάλλον. Η απεικόνιση ουσιαστικώς διαβρωμένων περιοχών με δεδομένα μετρήσεων απλοποιεί τη διαδικασία αξιολόγησης και βοηθάει στην πιο αυτοματοποιημένη δημιουργία σχεδίων επισκευής. 62

64 Η ενότητα 3D επιτρέπει στους χειριστές να απεικονίζουν γρήγορα την τρέχουσα κατάσταση και να προβλέπουν την κατάσταση σε οποιοδήποτε μελλοντικό χρόνο για την ανάπτυξη βέλτιστων στρατηγικών επισκευής. Ο NS Hull Manager υποστηρίζει κρίσιμες στρατηγικές σχετικά με την επέκταση, πώληση ή αποκομιδή περιουσιακών στοιχείων Οι επιλογές επισκευής μπορούν να αξιολογηθούν και να βελτιστοποιηθούν σε σχέση με τα κριτήρια του Κανονισμού Κλάσης μέσω της διασύνδεσης HM3D με τη σουίτα Altair Hyperworks Finite Element Analysis. Υπολογισμός κόστους που υποστηρίζεται με υπολογισμούς βάρους ανανέωσης χάλυβα με βάση τις πραγματικές δομικές λεπτομέρειες Drydock Manager Το Drydock Manager ενοποιεί τις διαδικασίες προγραμματισμού, υποβολής προσφορών και εκτέλεσης για την έγκαιρη παράδοση του προϋπολογισμού. Με τη χρήση των πληροφοριών του υπάρχοντος εξοπλισμού, της κατάστασης του κύτους και του ιστορικού συντήρησης, ο NS Drydock Manager προετοιμάζει τις προδιαγραφές Drydock, διευκολύνει την ανταγωνιστική προσφορά, παρακολουθεί την εκτέλεση στο ναυπηγείο και υποστηρίζει τη διαπραγμάτευση του τελικού τιμολογίου Drydock. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε επίσης ότι με την ολοκλήρωση του Drydock ενημερώνεται αυτόματα το σχέδιο συντήρησης. Εικόνα 33: Εφαρμογή συστήματος Drydock Manager: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) 63

65 Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Η προδιαγραφή Drydock δημιουργείται για κάθε ναυπηγείο και οι χρήστες μπορούν εύκολα να στείλουν ανταγωνιστικές προσφορές σε πολλά ναυπηγεία. Η καρτέλα εργασιών παρέχει ενοποιημένη πρόσβαση και προβολή σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη διαχείριση της εκτέλεσης και του προϋπολογισμού της Drydock. Οι χρήστες έχουν εύκολη πρόσβαση σε όλα τα drydockings για ένα ολόκληρο στόλο, (τόσο τρέχον όσο και ιστορικό)με όλα τα αντίστοιχα έγγραφα. Η ενοποιημένη και λεπτομερής προσφορά και η ιστορία του drydock ενισχύουν τη θέση διαπραγμάτευσης κατά την τελική επικύρωση και τον διακανονισμό του κόστους αποθήκευσης. Με τη χρήση δεδομένων σε διαχειριστές NS, συντήρησης, προμηθειών και πλοήγησης, η NS Drydock Manager παρέχει μια πλήρη δομική και μηχανική προδιαγραφή για να μειώσει το χρόνο προετοιμασίας, να διευκολύνει την προετοιμασία προσφορών και τη σύγκριση και να ενοποιήσει την οικονομική πληροφόρηση για να επιταχύνει την επιστροφή στην υπηρεσία Vessel Performance Το Vessel Performance είναι μια καινοτόμος και ολοκληρωμένη λύση για τις επιδόσεις του σκάφους και του περιβάλλοντος που ξεκλειδώνει την πλήρης αξία όλων των διαθέσιμων τεχνικών πληροφοριών. Προχωρώντας πέρα από τις απλές τάσεις, η απόδοση των σκαφών NS αξιοποιεί ένα μοντέλο πρόωσης για συγκεκριμένο πλοίο, το οποίο χρησιμεύει ως βάση για την επιτόπου ανάλυση απόδοσης, επιτρέποντας πιο έξυπνες τεχνικές και εμπορικές αποφάσεις και υποστηρίζοντας τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του ναυλωμένου σκάφους. Η αυτοματοποιημένη συλλογή δεδομένων με το NS Autologger ξεπερνά την αναφορά κατά το μεσημέρι για να παρέχει πληροφορίες απόδοσης σε πραγματικό χρόνο. 64

66 Εικόνα 34: Εφαρμογή συστήματος Vessel Performance: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Με την αξιοποίηση των ολοκληρωμένων δεδομένων ταξιδιού από το NS Voyage Manager και NS Autologger, η απόδοση NS του σκάφους παρέχει μια ενότητα υποστήριξης αποφάσεων βασισμένη στο KPI που καλύπτει την απόδοση του κύτους και της προπέλας, την κύρια κατάσταση του κινητήρα, τις βοηθητικές λειτουργίες κινητήρα / συστημάτων, τη συγκριτική αξιολόγηση των πλοίων και του στόλου καθώς και μέτρα βελτίωσης της αποτελεσματικότητας. Οι διαισθητικοί πίνακες ελέγχου που έχουν σχεδιαστεί για τεχνικούς και επιχειρησιακούς διαχειριστές προσφέρουν ορατότητα και έλεγχο σε πραγματικό χρόνο για να αντιμετωπίσουν προληπτικά τις προκλήσεις συντήρησης και απόδοσης. Η διεπαφή ιστού NS Performance Ship παρέχει εύκολη πρόσβαση σε δεδομένα για προσαρμοσμένες αναφορές και αναλύσεις σε συγκεκριμένα θέματα επιδόσεων ή για συγκριτική αξιολόγηση και σύγκριση στόλου. Παρέχει ένα μοντέλο προωθήσεως που βασίζεται στα χαρακτηριστικά σχεδιασμού των πλοίων και εξουσιοδοτεί την ανάλυση επιδόσεων, χρησιμοποιώντας δεδομένα θαλάσσιων δοκιμών και σχεδιασμού για να καθορίσει βασικές γραμμές επιδόσεων βελτιώνοντας τις αποφάσεις και αντικατοπτρίζοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια τις πραγματικές λειτουργίες των σκαφών. Για να αντιληφθούμε ποσό σημαντικό είναι το προαναφερθέν πρόγραμμα αρκεί να αναφέρουμε ότι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της απόδοσης των σκαφών μπορεί να μειώσει την κατανάλωση πετρελαίου έως και 10% με αντίστοιχη μείωση του κόστους αγοράς του. 65

67 Insight Εικόνα 35: Παράδειγμα Λειτουργίας συστήματος Insight (Πηγή: ) To Insight οδηγεί τη βιομηχανία στη μετατροπή των λειτουργικών δεδομένων σε πληροφορίες διαχείρισης, θέτοντας κρυφή αξία σε υπάρχοντα δεδομένα που επιτρέπουν την εξοικονόμηση χρημάτων σε θέματα ασφάλειας και λειτουργίας. Το NS Insight χρησιμοποιεί τα δεδομένα σε όλες τις ενότητες με σκοπό να αξιοποιήσει τη δύναμη της ενσωμάτωσης για τη λήψη αποφάσεων ενώ παράλληλα αναδεικνύει ευκαιρίες αξιοποίησης των επιχειρησιακών δεδομένων για βασικούς δείκτες απόδοσης, επιχειρηματικής απόδοσης και στοιχεία ασφαλείας. 66

68 Εικόνα 36: Εφαρμογή συστήματος Insight: Απεικόνιση ολοκληρωμένης ροής των ενεργειών του συστήματος (Πηγή: ) Βασικά του χαρακτηριστικά είναι: Προσθέτει απεικόνιση και ανάλυση δεδομένων. Αποκαλύπτει απροσδόκητες συσχετίσεις που προηγουμένως ήταν κρυμμένες από στατικές αναφορές Επιτρέπει την προηγμένη ανάλυση λειτουργικών και οικονομικών δεδομένων. Είναι προγραμματισμένο σε NS Enterprise και δεν απαιτεί ξεχωριστή διεπαφή δεδομένων ή λογισμικό. Μετατρέπει το σύστημα διαχείρισης συναλλαγών του χρήστη σε σύστημα διαχείρισης πληροφοριών. 67