Operations Management Διοίκηση Λειτουργιών

Operations Management Διοίκηση Λειτουργιών Διδάσκων: Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου xgr@otenet.gr 2 η εβδομάδαμαθημάτων 1 Το περιεχόμενο της σημερινής ημέρας ιοίκηση και ιαχείριση ποιότητας. Έλεγχος Ποιότητας Συστήµατα διοίκησης και διαχείρισης ποιότητας Συστήµατα ελέγχου ποιότητας παραγωγικής διαδικασίας Έλεγχος ποιότητας αποδοχής ιοίκηση Ολικής Ποιότητας Από το βιβλίο του Πανεπιστηµίου του Kingston UNIT 7 Από το βιβλίο του καθ. Κ. ερβιτσιώτη, σελ.397-450 Από το βιβλίο των ηµητριάδη- Μιχιώτη, σελ. 433-458 2

1 ο Μέρος ΟΡΙΣΜΟΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 3 Ορίζοντας την ποιότητα Η ολότητα των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, τα οποία «παράγουν» την ικανότητά του να ικανοποιεί εκπεφρασμένες ή συνεπαγόμενες ανάγκες Χρήση του ορισμού για τον καταναλωτή Χρήση του ορισμού για τη βιομηχανία Χρήσητουορισμούγιατοπροϊόν 4

Ορίζοντας τον έλεγχο της ποιότητας «συστηματικός έλεγχος διατήρησης του επιθυμητού επιπέδου ποιότητας σε κάποιο προϊόν, υπηρεσία ή παραγωγική διαδικασία» ή/και «σύστημα μεθόδων που οδηγεί σε παραγωγή κατά ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ τρόπο αγαθά και υπηρεσίες που ικανοποιούν συγκεκριμένες απαιτήσεις των καταναλωτών» 5 Ορίζοντας την«ολική ποιότητα» Σύνολο αρχών& μεθόδων που σκοπό έχουν να κινητοποιήσουν ολόκληρη την επιχείρηση για την ικανοποίηση των αναγκών του πελάτη με το μικρότερο δυνατόν κόστος 6

Γιατί η ποιότητα είναι σημαντική; 1. κόστη και μερίδιο αγοράς 2. φήμη της εταιρείας 3. μειονεκτήματα του προϊόντος 4. διεθνείς επιπτώσεις 5. διεθνείς«επιταγές επιταγές» 7 Η ποιότητα βελτιώνει την κερδοφορία Βελτιωµένη Ποιότητα Κέρδη από την Αγορά Βελτιωµένη Φήµη Αυξηµένος Όγκος Παραγωγής Υψηλότερες Τιµές Πώλησης Μειωµένα Κόστη Αυξηµένη Παραγωγικότητα Μειωµένη επανεπεξεργασία προϊόντων Λιγότερα άχρηστα τεµάχια Χαµηλότερα κόστη για εγγυήσεις Αυξηµένα Κέρδη 8

Οι έξι (6) διαστάσεις της ποιότητας 1. Λειτουργία 2. Αξιοπιστία και αντοχή 3. Συμμόρφωση 4. Αντοχή στη χρήση 5. Εμφάνιση 6. Αντιληπτή ποιότητα Ποιότητα 9 Κόστη για όλους τους οργανισμούς Κόστος είναι τα μετρητά ή η ισοδύναμη αξία σε μετρητά, η οποία«θυσιάζεται θυσιάζεται» για αγαθά και υπηρεσίες τα οποία αναμένεται να προσθέσουν τώραή στο μέλλον ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον οργανισμό 10

2 ο Μέρος ΑΠO ΤΟΝ«ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ» ΣΤΗ«ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ» 11 Ποιότητα και επιχείρηση 12

Ποιότητα και marketing πωλήσεις Άρα: ΠΩΛΗΣΕΙΣ 13 Ποιότητα και υποστήριξη πελατών Άρα: ΚΟΣΤΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ 14

Ποιότητα και παραγωγή Άρα: ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ& ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 15 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ: ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΟΣΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 16

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΕΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΦΥΣΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ κ.λ.π. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 17 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ = ΜΕΤΡΗΣΗ& ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΑΡΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΟΡΙΣΘΟΥΝ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ: ΤΙ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΠΩΣ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΠΟΥ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ 18

ΠΩΣ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ή ΜΕΘΟΔΟ ΜΕΤΡΗΣΗΣ (ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ- ΜΗΧΑΝΗΣ) ΜΕΤΡΟΥΜΕΠΑΝΤΟΤΕΜΕΔΥΟΤΡΟΠΟΥΣ: ΜΕ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ(ΣΥΝΕΧΗ ΜΕΓΕΘΗ) ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ(ΑΣΥΝΕΧΗ ΜΕΓΕΘΗ) 19 ΠΟΤΕ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ 1. ΑΝ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ/ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΧΑΜΗΛΟ 2. ΑΝΟΙΣΥΝΕΠΕΙΕΣΑΠΟΤΗΝΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΝΑΙ ΚΡΙΣΙΜΕΣ 3. ΑΝ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΣ 4. ΑΝΗΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ, ΤΟΣΤΑΜΑΤΗΜΑΚΑΙΗ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΧΩΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 20

ΠΟY ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ ή ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. ΣΥΝΕΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ: ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ 21 Επίπεδα εφαρμογής πολιτικής ποιότητας ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1. Στρατηγικές αποφάσεις 2. Ποιότητα σχεδιασμού ΤΑΚΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1. Σχέσεις με πελάτες 2. Σχέσεις με προμηθευτές 3. Σχεδιασμός προϊόντων 4. Σχεδιασμός παραγωγής ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1. Ποσοτική ανάλυση δεδομένων 2. Στατιστικός έλεγχος ποιότητας 22

Κόστος και αξία για τον πελάτη 23 Κόστος της ποιότητας Η Ποιότητα είναι δωρεάν Crosby Οι Ατέλειες δεν είναι δωρεάν. Κάποιος τις δημιουργεί και πληρώνεται για αυτό Deming ΣτιςΗ.Π.Α.,., περίπου το ένα τρίτο από αυτά που κάνουμε αποτελείται από επανάληψη εργασίας που ήδη έχει γίνει Juran 24

Πηγές της διακύμανσης στις διαδικασίες παραγωγής Υλικά Χειριστές Μέθοδοι Εργαλεία Μετρήσεων ΕΙΣΡΟΕΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΕΚΡΟΕΣ Εργαλεία Μηχανές Περιβάλλον Εκτέλεση Ανθρώπινης Επιθεώρησης 25 Ανάλυση κόστους ποιότητας ΚΟΣΤΟΣ«ΚΑΛΗΣ ΚΑΛΗΣ» ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 1. Κόστος πρόληψης 2. Κόστος αξιολόγησης ΚΟΣΤΟΣ«ΚΑΚΗΣ ΚΑΚΗΣ» ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 1. Κόστος εσωτερικών αστοχιών 2. Κόστος εξωτερικών αστοχιών 26

Κόστος πρόληψης Σχεδιασμός και προγραμματισμός συστήματος Συλλογή και ανάλυση στοιχείων Μελέτη τεχνικών προδιαγραφών Σχεδιασμός προϊόντων και παραγωγικών διαδικασιών Έλεγχος παραγωγικών διαδικασιών Εκπαίδευση προσωπικού Σύνταξη και ενημέρωση εγχειριδίου ποιότητας και άλλων απαραίτητων κειμένων και αναφορών 27 Κόστος αξιολόγησης Προγραμματισμός και προετοιμασία ελέγχων αποδοχής Προσωπικό ελέγχου Συσκευές ελέγχου Αναλώσιμα υλικά ελέγχου Συντήρηση συσκευών και υλικών ελέγχου Ελεγχόμενα προϊόντα(καταστροφικός έλεγχος) 28

Κόστος εσωτερικών αστοχιών Αχρήστευση και απώλεια υλικών Απόρριψη ελαττωματικών προϊόντων Επανακατεργασία και επανέλεγχος Ακινησία μηχανών μειωμένη παραγωγικότητα Χρόνος μηχανικών και εργατοτεχνιτών Μείωση κέρδους λόγω εκπτώσεων 29 Κόστος εξωτερικών αστοχιών Εγγυήσεις, επιστροφές, επισκευές Ανάκληση προϊόντος ή παρτίδας παραγωγής Δικαστικά έξοδα Απώλεια φήμης και καλής πίστης 30

Συμπεράσματα Το κόστος που οφείλεται σε ελαττωματική πρώτη ύλη αυξάνεται όσο βελτιώνεται η ποιότητα της παραγωγικής διαδικασίας Η καλή ποιότητα πρώτων υλών είναι ιδιαίτερα σημαντική, όταν η ποιότητα της παραγωγικής διαδικασίας είναι υψηλή Αναγκαία η έμφαση στην ίδια παραγωγική διαδικασία 31 Πρότυπα διαχείρισης ποιότητας (ISO 9000) Εμπιστοσύνη Αγοράς Μείωση των παραπόνων Πιο ικανοποιημένοι πελάτες Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα Μείωση των εκτός προδιαγραφών προϊόντων Μείωση της ανάγκης διορθωτικών ενεργειών Μείωση του αριθμού των ελέγχων Μείωση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης Εργαλείο Διοίκησης για Διασφάλιση Ποιότητας και Ποιοτική Βελτίωση στις καθημερινές λειτουργίες, στα πωλούμενα προϊόντα και στις προσφερόμενες υπηρεσίες Εκπαίδευση Πνεύμα ποιότητας γενικευμένο Καλύτερο εργασιακό περιβάλλον Συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της ΕE(εφαρμογή υποχρεωτικής οδηγίας για δημόσια έργα και προμήθειες, βελτίωση της αξιοπιστίας και της εικόνας του προϊόντος και της εταιρείας) 32

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας 1. Σταθερότητα στόχων, για συνεχή βελτίωση προϊόντων, υπηρεσιών 2. Υιοθέτηση νέας φιλοσοφίας για οικονομική σταθερότητα 3. Όχι εξάρτηση από όλους τους ελέγχους 4. Δεν αγοράζω με βάση την τιμή 33 Διοίκηση Ολικής Ποιότητας 5. Συνεχής βελτίωση συστημάτων: α. Παραγωγής β. Υπηρεσιών 6. Πρόγραμμα εκπαίδευσης 7. Μοντέρνος τρόπος διοίκησης 8. Εξάλειψη φόβου 34

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας 9. Όχι όρια μεταξύ των τμημάτων 10. Κατάργηση: α. Συνθημάτων για προσωπικό β. Προτροπών για προσωπικό 11. Κατάργηση αριθμητικών στόχων 35 Διοίκηση Ολικής Ποιότητας 36

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας: η τριλογία του Deming Δέσμευση της διοίκησης για βελτίωση (Σημεία: : 2, 14, 1) Βελτίωση αλληλεξαρτήσεων Εφαρμογή της στατιστικής (Σημεία: 9,8,10,11, (Σημεία: 6,13,5, 3) 12,7,4) 2η εβδομάδα ΔΙΟΙΚΗΣΗΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ OPERATIONS μαθημάτων Διοίκηση και Διαχείριση Ποιότητας. MANAGEMENT Έλεγχος ποιότητας 10η εβδομάδα προϊόντων μαθημάτων και υπηρεσιών Διοίκηση Ποιότητας 37 Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (1) ΗΠοιότηταείναιδωρεάν. Δενείναιδώροαλλάείναι δωρεάν. Αυτό που κοστίζει χρήματα είναι τα μη-ποιοτικά πράγματα-όλες οι δράσεις που περιλαμβάνουν τη μη σωστή εκτέλεση εργασιών από την πρώτη στιγμή. Ανκάνειςταπράγματασωστάαπότηνπρώτηφορά, δενθα ξοδέψεις χρήματα διορθώνοντας ή ξανακάνοντας τα από τηναρχή. Ο Crosby ισχυρίστηκε ότι όλες οι βελτιώσεις της ποιότητας πληρώνουν για τις ίδιες δηλ. ότι η ποιότητα είναι δωρεάν 38

Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (2) ΟCrosby ήτανοπρώτος πουέκανεγνωστήτηνποιότητα στην Ανώτατη Διοίκηση. Η μέθοδος του Crosby για την βελτίωση της ποιότητας βασίζεται στα ακόλουθα τέσσερα αξιώματα διαχείρισης της ποιότητας: 1- Ποιότητα σημαίνει συμμόρφωση, όχι κομψότητα 2-Είναιπάνταπιοφθηνόνακάνειςτηδουλειάσωστάτην πρώτη φορά 3- Ο μοναδικός δείκτης επίδοσης είναι το κόστος της ποιότητας 4- Η μόνη σταθερά επίδοσης είναι τα μηδενικά ελαττώματα (ΜΕ) ΤοαντικείμενοτωνΜΕείναι«κάντοσωστάτηνπρώτη φορά». 39 Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (3) Στοβιβλίοτου«Quality is Free», οcrosby καθόρισε επιπρόσθετα εργαλεία δημιουργίας ποιότητας, συμπεριλαμβανομένου του Πλέγματος Ωρίμανσης Διαχείρισης Ποιότητας(Quality Management Maturity Grid ), τοοποίοδίνειτηδυνατότητασεμίαεταιρείανα μετρήσει την παρούσα θέση ποιότητάς της και να εντοπίσει τους τομείς που χρειάζονται βελτίωση 40

Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (4) Ο Crosby προσδιορίζει δεκατέσσερα βήματα προς την βελτίωση της ποιότητας, είτε διαχειρίζεστε ένα μεγάλο εργοστάσιο είτε μια μικρή επιχείρηση: 1. Βεβαιωθείτε ότιοι άνθρωποι της Διοίκησης είναι αφοσιωμένοι και δεσμευμένοι στην ποιότητα. 2. Συγκεντρώστε αντιπροσώπους από κάθε τμήμα για να σχηματίσετε μια ομάδα βελτίωσης της ποιότητας. 41 Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (5) 3. Μετρήστε τις διαδικασίες για να προσδιορίσετε που βρίσκονται τα τρέχοντα και εν δυνάμει προβλήματα ποιότητας. 4. Αξιολογήστε το κόστος της ποιότητας και εξηγείστε τηχρήσητουσανεργαλείοδιοίκησης. 5. Αναδείξτε σε όλους τους εργαζομένους την συναίσθηση της ποιότητας και το προσωπικό ενδιαφέρον. 6. Πάρτε μέτρα για να διορθώσετε προβλήματα που εντοπίστηκαν μέσω των προηγούμενων βημάτων. 42

Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (6) 7. Εδραιώστε την παρακολούθηση της προόδου για την διαδικασία βελτίωσης. 8. Εκπαιδεύστε«επιβλέποντες» για να διεκπεραιώσουν ενεργά το δικό τους μέρος του προγράμματος βελτίωσης της ποιότητας. 9. Αφήστε όλους να συνειδητοποιήσουν ότι έχει γίνει μια αλλαγή και να επαναβεβαιώσουν τη δέσμευση προς τη διοίκηση διεξάγοντας μια ΗμέραΜηδενικώνΕλαττωμάτων. 10. Ενθαρρύνετε άτομα να εδραιώσουν στόχους βελτίωσηςγιατονεαυτότουςκαιτηνομάδατους 43 Η ποιότητα είναι ΔΩΡΕΑΝ: δεν κοστίζει - Crosby (7) 11. Ενθαρρύνετε υπαλλήλους να επικοινωνούν με τη διοίκηση για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια τους να επιτύχουν τους στόχους τους για βελτίωση. 12. Αναγνωρίστε και εκτιμήστε αυτούς που συμμετέχουν. 13. Εγκαταστήστε συμβούλια ποιότητας για να επικοινωνείτεσεμιατακτικήβάση. 14. Ξανακάνετετοαπότηναρχήγιανατονίσετεότι το πρόγραμμα βελτίωσης της ποιότητας δεν τελειώνει ποτέ. 44

3 ο Μέρος ΤΕΧΝΙΚΕΣΕΛΕΓΧΟΥΠΟΙΟΤΗΤΑΣ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ 45 Ιστορία Dodge & Romig 1920 USA Bell Telephone Laboratories Β Παγκόσμιος Πόλεμος 46

Σκοπός Ο διαχωρισμός παρτίδων σε αποδεκτές και απορριπτέες με βάση αποτελέσματα δειγματοληψιών Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων: μηδενική υπόθεση ότι η παρτίδα είναι αποδεκτή 47 Προϋπόθεση εφαρμογής Ομοιογένεια παρτίδας Προϊόντα ίδιου τύπου Ίδιας κατηγορίας Ίδιου μεγέθους Παραγωγή κάτω από ίδιες συνθήκες Παραγωγή την ίδια χρονική περίοδο 48

Παρατηρήσεις α) σκοπός της δειγματοληψίας αποδοχής είναι οδιαχωρισμός των παρτίδων και όχι ο υπολογισμός της ποιότητας της παρτίδας. β) η δειγματοληψία αποδοχής δεν προκρίνει κάποιον συγκεκριμένο τύπο ε.π. Απλά αποδέχεται ήαπορρίπτει παρτίδες. γ) η δειγματοληψία αποδοχής δεν επιθεωρεί την ποιότητα μέσα στο προϊόν, αλλά είναι εργαλείο για να σιγουρευτούμε για το ότι η«έξοδος» μιας διαδικασίας ικανοποιεί τις προδιαγραφές. 49 Κατάταξη παρτίδων 1) Αποδοχή χωρίς επιθεώρηση 2) 100% επιθεώρηση με απομάκρυνση των ελαττωματικών 3) δειγματοληψία αποδοχής 50

Χρησιμότητα δ.α. Όταν ο έλεγχος είναι καταστροφικός Όταν το κόστος του 100% ελέγχου είναι εξαιρετικά υψηλό Όταν η 100% επιθεώρηση δεν είναι τεχνολογικά εφικτή ή θα πρέπει να ξοδέψουμε απαράδεκτα πολύ ημερολογιακό χρόνο που το πρόγραμμα παραγωγής μας να πάει πίσω. 51 Χρησιμότητα δ.α. Όταν υπάρχουν πολλά τεμάχια που θα πρέπει να επιθεωρηθούν και το λάθος επιθεώρησης είναι πολύ υψηλό, έτσι που η 100% επιθεώρηση να προκαλέσει ένα υψηλότερο ποσοστό ελαττωματικών μονάδων που να «περνούν», από αυτές που θα εμφανίζονται με τη δειγματοληψία αποδοχής 52

Χρησιμότητα δ.α. Όταν ο προμηθευτής έχει άριστη προϊστορία ποιότητας και είναι επιθυμητή κάποια μείωση από την 100% επιθεώρηση, αλλά η ικανότητα της παραγωγικής διαδικασίας του προμηθευτή είναι πολύ χαμηλή έτσι που να κάνει τη μη επιθεώρηση μια μη επιθυμητή εναλλακτική λύση. Όταν υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι από το προϊόν παρόλο που η ικανότητα του προμηθευτή είναι ικανοποιητική, ένα πρόγραμμα για συνεχόμενη επιθεώρηση του προϊόντος είναι ικανοποιητική. 53 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα 1) Πλεονεκτήματα: - συνήθως λιγότερο ακριβή επειδή υπάρχει λιγότερη επιθεώρηση. - απαιτεί λιγότερο χειρισμό του προϊόντος και κατά συνέπεια προκαλεί λιγότερες καταστροφές. - είναι εφαρμόσιμη για καταστροφικούς ελέγχους. - λιγότερο προσωπικό εμπλέκεται σε δραστηριότητες επιθεώρησης. - συχνά προκαλεί μεγάλες μειώσεις στο λάθος επιθεώρησης. - η επιστροφή ολόκληρων παρτίδων λόγω απόρριψης σε σχέση με την επιστροφή μόνο των ελαττωματικών, προκαλεί κίνητρο στον προμηθευτή για βελτιώσεις ποιότητας. 54

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα 2) Μειονεκτήματα: - υπάρχει κίνδυνος αποδοχής«κακών κακών» παρτίδων και απόρριψης«καλών καλών» - Παράγονται λίγες πληροφορίες σχετικά με το προϊόν καιτη διαδικασία - Η δειγματοληψία αποδοχής απαιτεί σχεδιασμό και τεκμηρίωση σε αντίθεση με την 100% επιθεώρηση που δεν απαιτεί καθόλου. 55 Τύποι δειγματοληπτικών σχημάτων 1) Μεταβλητές, όπου το χαρακτηριστικό ποιότητας μετριέται σε κλίμακα αριθμών. 2) Χαρακτηριστικά, όπου το χαρακτηριστικό ποιότητας μετριέται στη βάση του«περνά περνά»/ «δεν περνά». 56

Τύποι δειγματοληπτικών σχημάτων... Απλό σχήμα δειγματοληψίας: Δείγμα μεγέθους n αριθμός αποδοχής c Διπλό σχήμα δειγματοληψίας: Με το δείγμα: ή αποδέχομαι την παρτίδα ή την απορρίπτω ή παίρνω δεύτερο δείγμα. Αν πάρω και δεύτερο δείγμα, ο συνδυασμός των πληροφοριών από το 1ο και το 2ο ή θα με οδηγήσουν σε αποδοχή ήθα με οδηγήσουν σε απόρριψη. 57 Καθορισμός παρτίδας... 1) Να είναι ομογενής : τα προϊόντα να έχουν παραχθεί από τις ίδιες μηχανές, τους ίδιους χειριστές, από κοινές α ύλες και κατά προσέγγιση κατά την ίδια χρονική περίοδο. 2) Να προτιμούνται μεγάλες παρτίδες από άλλες μικρότερες: είναι πιο οικονομικό. 3) Να μπορεί να καλός χειρισμός και εύκολη η δειγματοληψία. 58

Τυχαία δειγματοληψία... Πάντοτε να κάνουμε ταξινόμηση της παρτίδας 59 Κατευθύνσεις εφαρμογής... Η επιλογή ενός σχήματος δειγματοληψίας εξαρτάται: α) από το σκοπό της επιχείρησης που κάνει τη δειγματοληψία. β) από το ιστορικό ποιότητας του παραγωγού. Γενικά: υπάρχει κάποιος«κύκλος κύκλοςζωής» της εφαρμογής της δειγματοληψίας αποδοχής 60

ΑΠΛΟ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ένα απλό σχήμα δειγματοληψίας ορίζεται από: α) το μέγεθος δείγματος n β) τον αριθμό αποδοχής c Ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά μπορεί να ελέγχονται στο ίδιο δείγμα. Γενικά μια μονάδα είναι ελαττωματική με βάση τις προδιαγραφές, αν είναι ελαττωματική σεένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά 61 Πιθανότητα αποδοχής Αν το μέγεθος της παρτίδας Ν είναι μεγάλο καιp το ποσοστό ελαττωματικών στην παρτίδα Ή Ανη παρτίδα αποτελείται από μονάδες που παράγονται από μια διαδικασία έτσι ώστεη πιθανότητα μια τυχαία μονάδα να είναι ελαττωματική είναι p, τότε η πιθανότητα αποδοχής προκύπτει από τη διωνυμική κατανομή 62

Πιθανότητα να βρούμε d ελαττωματικά στο δείγμα: n! P{d ελατ/κά} = f(d) = p d!(n-d)! (1-p) Πιθανότητα αποδοχής μιας παρτίδας= η πιθανότητα να βρούμεd τα οποία να είναι λιγότερα ήίσα με c. Pa n! d!( n d )! c d n d = P{ d c) = Σ p (1 p) d= 0 d n-d 63 Χαρακτηριστική καμπύλη... 1. Η χαρακτηριστική καμπύλη είναι μια σημαντική μέτρηση της επίδοσης ενός σχήματος δειγματοληψίας. 2. Παριστάνει την πιθανότητα αποδοχής σε συνάρτηση με το ποσοστό ελαττωματικών. 3. Δείχνει τη δυνατότητα διαχωρισμού των παρτίδων σε καλές καισε ελαττωματικές. 4. Δείχνει αν μια παρτίδα, όταν υποβληθεί για έλεγχο αν θα γίνει αποδεκτή ήόχι. 5. Η δειγματοληψία από την παρτίδα είναι ισοδύναμη με τη δειγματοληψία απ ευθείας από τη διαδικασία. 64

65 66

Χαρακτηριστικές καμπύλες με διαφορετικό μέγεθος δείγματος 67 Χαρακτηριστικές καμπύλες με αριθμό αποδοχής ίσο με μηδέν 68

Η επίδραση της αλλαγής του αριθμού αποδοχής στην χαρακτηριστική καμπύλη 69 Χαρακτηριστικές καμπύλες για δειγματοληπτικά σχήματα με μέγεθος δείγματος ίσο με 2ητο εβδομάδα 10% του μαθημάτων μεγέθους Διοίκηση της καιπαρτίδας Διαχείριση Ποιότητας. Έλεγχος ποιότητας 70

Μέθοδοι σχεδίασης δειγματοληπτικών σχημάτων Στατιστικά κριτήρια Οικονομικά κριτήρια 71 Πρότυπα ΕΛΟΤ 398.0 και 398.1 72

73 Κανόνες μετάβασης Κανονικός προς αυστηρό: όταν δυο από πέντε διαδοχικές παρτίδες απορριφθούν κατά τον κανονικό έλεγχο Αυστηρός προς κανονικό: όταν πέντε διαδοχικές παρτίδες γίνουν αποδεκτές κατά τον αυστηρό έλεγχο. Αν δέκα διαδοχικές παρτίδες υποβληθούν σε αυστηρό και δεν έχει ικανοποιηθεί το κριτήριο επιστροφής στον κανονικό, ο έλεγχος πρέπει να διακόπτεται διότι προφανώς υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ποιότητας της διαδικασίας που παράγει τις παρτίδες και πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αποκατάστασή του. 74

Κανόνες μετάβασης Κανονικός προς ελαστικό: όταν ικανοποιούνται ταυτόχρονα όλες οι παρακάτω συνθήκες: 1. Δέκα διαδοχικές παρτίδες γίνονται αποδεκτές κατά τον κανονικό έλεγχο 2. Ο συνολικός αριθμός των ελαττωματικών(ή ελαττωμάτων) στα δείγματα των δέκα διαδοχικών αποδεκτών παρτίδων δεν υπερβαίνει αντίστοιχο αριθμό(δίνεται σε πίνακα) 3. Οι συνθήκες παραγωγής παραμένουν σταθερές 4. Ο ελαστικός έλεγχος εγκρίνεται ως αποδεκτός τρόπος ελέγχου από τα ενδιαφερόμενα μέρη 75 Κανόνες μετάβασης Ελαστικός προς κανονικό: όταν συμβεί οτιδήποτε από τα παρακάτω: 1. Μια παρτίδα απορρίπτεται κατά τον ελαστικό έλεγχο 2. Ο αριθμός ελαττωματικών στο δείγμα μιας παρτίδας που υποβάλλεται σε ελαστικό έλεγχο είναι μεταξύ των αριθμών αποδοχής και απόρριψης του σχετικού πίνακα 3. Οι συνθήκες παραγωγής μεταβάλλονται ή παρατηρείται καθυστέρηση στην παραγωγή 76

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ OPERATIONS MANAGEMENT 2η εβδομάδα μαθημάτων Διοίκηση και Διαχείριση Ποιότητας. Έλεγχος ποιότητας 77 Διδάσκων: Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου xgr@otenet.gr ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ OPERATIONS MANAGEMENT 2η εβδομάδα μαθημάτων Διοίκηση και Διαχείριση Ποιότητας. Έλεγχος ποιότητας 78 Διδάσκων: Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου xgr@otenet.gr

79 Σας ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας και την προσοχή σας 80