Γιάννης Β. Θεοδώρου 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο Η ανάπτυξη επιχειρηματικότητας 1.1. Έννοια και χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας Θέλοντας να ορίσουμε την έννοια της «επιχειρηματικότητας», θα πρέπει να συνθέσουμε απόψεις, τόσο κοινών ανθρώπων της αγοράς, όσο και σχετικών επιστημόνων ή επιχειρηματιών. Για τον κοινό άνθρωπο επιχειρηματικότητα μπορεί να σημαίνει απλά «να φτιάξεις μια επιχείρηση». Για τους επιχειρηματίες σαν μια ορθή διαχείριση μιας ευκαιρίας, που σε συνδυασμό με προϋπάρχουσα εμπειρία, διευρύνει το υπάρχον επιχειρηματικό πεδίο και τις προοπτικές κέρδους. Οι απόψεις των επιστημόνων 1, συνθετικά, συγκλίνουν στο ότι επιχειρηματικότητα είναι, εκτός των άλλων, η διαδικασία ανακάλυψης και αξιοποίησης επιχειρηματικών ευκαιριών, η ανάπτυξη της καινοτομίας, η εξεύρεση τρόπων μείωσης της αβεβαιότητας για την επίτευξη κέρδους, το επιχειρηματικό πλεονέκτημα, τα προσωπικά χαρακτηριστικά του επιχειρηματία, η κοινωνία και επιχειρηματικότητα, το επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον. Συνθετικά, «επιχειρηματικότητα» είναι η δεξιότητα οργάνωσης, σχεδιασμού και υλοποίησης μιας ιδέας, προκειμένου να προσφερθεί στην αγορά ένα προϊόν ή μια υπηρεσία με τρόπο έξυπνο, πρωτότυπο, ανταγωνιστικό και αποτελεσματικό, μέσα από διαδικασίες ανακάλυψης ευκαιριών, ανάληψης κινδύνων (ρίσκων) και αξιοποίησης διαθέσιμων πόρων και προσφέρει οικονομικές και ψυχολογικές ανταμοιβές στον επιχειρηματία. Η επιχειρηματικότητα μπορεί να έχει δύο μορφές 2 : Εκείνη που αφορά τη δημιουργία και ανάπτυξη νέας επιχείρησης (start up) από μεμονωμένο άτομο (ή και ομάδα ατόμων), που καλείται επιχειρηματίας και ο οποίος δημιουργεί καινούρια αξία με την ανάπτυξη καινοτομίας ή επιχείρησης. Εκείνη που δημιουργείται και αναπτύσσεται από στελέχη μιας επιχείρησης που ήδη λειτουργεί και ονομάζεται ενδοεπιχειρηματικότητα (intraprenership). Η start up μπορεί να χαρακτηριστεί ως επιχειρηματικότητα ανάγκης και ως ευκαιρίας: Επιχειρηματικότητα ανάγκης είναι η διαδικασία ίδρυσης και η προσπάθεια ανάπτυξης νέας επιχείρησης, που γίνεται καθαρά και μόνο για βιοποριστικούς λόγους και όχι στηριζόμενη σε πραγματική ευκαιρία. Όπως είναι φυσικό, η επιχειρηματικότητα αυτής της μορφής έχει μειωμένες πιθανότητες να δημιουργήσει βιώσιμες επιχειρήσεις. Επιχειρηματικότητα ευκαιρίας είναι η ανάπτυξη νέας επιχείρησης με στόχο την αξιοποίηση πραγματικής επιχειρηματικής ευκαιρίας, π.χ. καινοτομία, κενά της αγοράς, προοπτικές αύξησης ζήτησης, νέο προϊόν ή υπηρεσία, κ.λ.π. και οδηγεί συνήθως σε βιώσιμες επιχειρήσεις με αξιόλογη θετική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη του επιχειρηματία, αλλά και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Στην ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας βασικό ρόλο παίζουν ο επιχειρηματίας, η επιχειρηματική ιδέα και το επιχειρηματικό σχέδιο, πάνω στο οποίο θα στηριχθεί όλο το εγχείρημα. Φυσικά δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι για να αναπτυχθούν τα παραπάνω χρειάζεται ευνοϊκό οικονομικοκοινωνικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Δηλαδή, σε μια οικονομική ύφεση ή έντονη κοινωνική διεργασία περιορίζεται, κατά πολύ, η πιθανότητα να αναπτυχθεί και να έχει κερδοφορία μια επιχείρηση. 1 Venkataraman, Kizner, Schumpete, Stevenson, Jarillo, Busenitz, Burney. Πετράκης, κ.α. 2 Στο παρόν θα μας απασχολήσει βασικά η μορφή start up επιχείρησης. 2
1.2. Ο επιχειρηματίας και η επιχειρηματική ιδέα. Ο Επιχειρηματίας Επιχειρηματίας είναι το άτομο που δημιουργεί μια επιχείρηση με σκοπό την επαγγελματική του εξέλιξη και την επίτευξη κέρδους. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να διαθέτει σημαντικές ικανότητες, που σχετίζονται με την αναγνώριση, αξιολόγηση και αξιοποίηση της επιχειρηματικής ευκαιρίας, την ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων ή υπηρεσιών, την ανάληψη ρίσκου, αλλά και τη μείωση του κινδύνου και της αβεβαιότητας. Οι ικανότητες αυτές για να αποδώσουν θα πρέπει να στηρίζονται: Σε κατάλληλη πληροφόρηση Σε ικανότητες (φυσικές, ηγετικές, εκπαίδευση, δεξιότητες, εμπειρία, κ.α.) Στο κίνητρο (προσωπικές αξίες, στάσεις κ.α.) Στους απαραίτητους πόρους (οικονομικούς, υλικούς, κ.α.) Θέλοντας να απαντήσουμε στο ερώτημα, αν ο επιχειρηματίας γεννιέται ή γίνεται, είναι κατανοητό με τα παραπάνω, ότι η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση. Ο επιχειρηματίας συνδυάζει το ταλέντο με τη μόρφωση. Δηλαδή πολλοί γεννιούνται με κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ταλέντα, αλλά για να «δημιουργηθεί» ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας απαιτείται γνώση, δεξιότητες και εμπειρία χρόνων. Η επιχειρηματική ιδέα Η κάθε επιχείρηση οφείλει την γέννηση και την ύπαρξή της, αλλά και την μετέπειτα πορεία και η βιωσιμότητά της σε μια επιχειρηματική ιδέα. Είναι άρα, προφανές ότι η επιχειρηματική ιδέα οφείλει να είναι υπαρκτή σε όλα τα στάδια ανάπτυξης της επιχείρησης, στη σύνταξη του επιχειρηματικού σχεδίου, στη χάραξη της στρατηγικής, στο μοντέλο διοίκησης, στη φυσιολογική λειτουργία, στην αναδιοργάνωση, στη διάσωση, ακόμη και στην τελική παύση της. Ακόμα θα πρέπει να ταιριάζει με τις ικανότητες, τα προσόντα και τις οικονομικές δυνατότητες του υποψήφιου επιχειρηματία. Πηγές νέων επιχειρηματικών ιδεών μπορούν να αποτελέσουν: Η προσωπική εμπειρία. Είναι η πιο παραγωγική από όλες τις πηγές επιχειρηματικών ιδεών για καινούργιες επιχειρήσεις. Αφορά την γνώση που αποκομίζεται από τωρινές ή προηγούμενες εργασίες, η οποία δίνει το ερέθισμα να εξεταστεί αν υπάρχουν προοπτικές αλλάζοντας ένα ήδη υπάρχον προϊόν ή βελτιώνοντας μια υπηρεσία ή αντιγράφοντας την ιδέα μιας επιχείρησης με διαφορετικό τρόπο λειτουργίας ή σε διαφορετικό τόπο. Η σκόπιμη έρευνα. Μια ιδέα εκκίνησης επιχειρηματικής δραστηριότητας μπορεί να προέλθει από μια ενδεχόμενη σκόπιμη έρευνα - μια προμελετημένη δηλαδή διερεύνηση ανακάλυψης. Ο μελλοντικός επιχειρηματίας, είτε μελετά τις ικανότητες του και τις συσχετίζει με την παραγωγή νέων προϊόντων ή υπηρεσιών, είτε πρώτα εξετάζει τις ανάγκες τις αγοράς και τις συσχετίζει με την δυναμική του. Η δεύτερη προσέγγιση είναι προφανές ότι μπορεί να είναι πιο πετυχημένη, ιδιαίτερα στον τομέα των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών. Η ερασιτεχνική απασχόληση. Μερικές φορές οι ερασιτεχνικές απασχολήσεις καταλήγουν να γίνουν επαγγελματικές απασχολήσεις. Για παράδειγμα, ένας συλλέκτης νομισμάτων που αγοράζει και πωλεί νομίσματα προκειμένου να δημιουργήσει μια προσωπική συλλογή, μπορεί να γίνει εύκολα αντιπρόσωπος νομισμάτων. Οι ερασιτεχνικές απασχολήσεις συνήθως γίνονται επαγγελματικές από τα στελέχη επιχειρήσεων που συνταξιοδοτούνται. Τυχαία ανακάλυψη. Ως πηγή νέων ιδεών για ξεκίνημα επιχείρησης, η τυχαία ανακάλυψη σχετίζεται με αυτό που λέγεται χάρισμα, να βρίσκει δηλαδή κάποιος τυχαία πολύτιμα πράγματα ή ακόμα και ιδέες. Για να μετουσιωθεί μια ιδέα σε επιχειρηματική δραστηριότητα, θα πρέπει να προηγηθούν μερικές βασικές διεργασίες, δηλαδή να: Διερευνηθούν οι ικανότητες, οι γνώσεις και οι εμπειρίες του εν δυνάμει επιχειρηματία Αποσαφηνιστούν τα κίνητρα και η αφοσίωση στην συγκεκριμένη επιχειρηματική ιδέα Οριστούν οι υποχρεώσεις, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης επιχειρηματικής ιδέας Εκτιμηθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια έναρξης και λειτουργίας μιας επιχείρησης Αυτοαξιολογηθεί ο μελλοντικός επιχειρηματίας, ως προς τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά του Αποσαφηνιστεί αν η επιχειρηματική ιδέα είναι καλά επεξεργασμένη και ώριμη, αν γίνεται αντιληπτή από τους τρίτους, τι νέο προϊόν ή υπηρεσία προσφέρει, σε ποιόν απευθύνεται και ποια αγορά, αν υπάρχει στοιχείο καινοτομίας ή πρωτοπορίας, αν είναι συμβατή με τις ικανότητες, τους στόχους και 3
τις επιδιώξεις του επιχειρηματία και ταιριάζει με το προφίλ του και αν προϋποθέτει συγκεκριμένο επίπεδο γνώσεων και εμπειρίας από την πλευρά του, και αν ναι, ποιο; Σχηματική απεικόνιση Περιβάλλον Επιχειρηματίας Ιδέα Ικανότητες Ταλέντο Πληροφόρηση Κίνητρο Πόροι Ανακάλυψη Αξιοποίηση Μείωση αβεβαιότητας Καινοτομία Επιχείρηση Στη συνέχεια διαμορφώνεται μια πρώτη γνώμη για το κόστος επένδυσης, αξιολογούνται οι διαθέσιμοι χρηματοοικονομικοί πόροι αλλά και οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι, εκτιμάται η κατάσταση του ανταγωνισμού και καταρτίζεται το επιχειρηματικό σχέδιο. 1.3. Το επιχειρηματικό σχέδιο και η δομή του Στην ανάπτυξη επιχειρηματικότητας - αυτοαπασχόλησης είναι απαραίτητο ένα σχέδιο, ένας «μπούσουλας», προκειμένου, είτε να πραγματώσετε την επιχειρηματική σας ιδέα και να «στήσετε» μια επιχείρηση, είτε να την λειτουργήσετε, είτε ακόμα και να την μεταβιβάσετε πουλήσετε. Άρα λοιπόν χρειάζεται ένα «Επιχειρηματικό Σχέδιο» ή αγγλιστί «Business Plan», πάνω στο οποίο πρέπει κανείς να «πατήσει» και να πορευτεί ανάλογα, δηλαδή να εντοπίσει τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν (προϊόν, ανάλυση αγοράς, έσοδα, έξοδα), να καταγράψει τους σημαντικότερους κινδύνους και να εξετάσει τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου τομέα κλάδου που θα δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά. Το επιχειρηματικό σχέδιο μπορεί να οριστεί σαν ένα «εργαλείο» επικοινωνίας, σχεδιασμένο με τρόπο τέτοιο, ώστε να μεταδίδει πληροφορίες σε μεγάλο εύρος παραληπτών, δηλαδή επενδυτές, υποψήφιους συνεταίρους, προσωπικό, αγορά, καταναλωτές, κ.λ.π. Υπάρχουν όμως, περιπτώσεις που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν βοηθητικό μέσο στην υλοποίηση προσχεδιασμένων δράσεων μιας επιχείρησης ή στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων. Μπορεί δηλαδή να έχει σαν στόχο να αποσπάσει χρηματοδότηση από επενδυτές ή τράπεζες, να δώσει στοιχεία για την αποτίμηση της επιχείρησης, να ανασχεδιαστούν και καθοριστούν δράσεις και στρατηγικές, να εγκριθούν προτεινόμενες ενέργειες και χρονοδιαγράμματα, κ.α. Υπό την έννοια αυτή, ένα επιχειρηματικό σχέδιο είναι ένα προωθητικό μέσο για εξωτερική, αλλά και εσωτερική χρήση. Βασικός στόχος του Επιχειρηματικού Σχεδίου, πρέπει να είναι η απόσπαση από μέρους οποιουδήποτε παραλήπτη, της αντίδρασης εκείνης που θέλετε και επιδιώκετε. 4
Ένα επιχειρηματικό σχέδιο διαρθρώνεται γενικά σε τέσσερις βασικές ενότητες και περιέχει τα παρακάτω 3 : 1. Πληροφοριακά στοιχεία (Όνομα επιχείρησης διεύθυνση τηλέφωνο - fax website - email - ονόματα ιδιοκτήτων, εταίρων ή μετόχων (όταν πρόκειται για Α.Ε.). 2. Σύνοψη κεντρικής ιδέας πλάνου:(περιλαμβάνει τον σκοπό, τους στόχους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της επιχείρησης). 3. Πίνακα Περιεχομένων, με τα εξής: Ι. Η Επιχείρηση (Α. Περιγραφή της Επιχείρησης - Β. Μάρκετινγκ - Γ. Ανταγωνισμός - Δ. Λειτουργικές διαδικασίες - Ε. Ανθρώπινο δυναμικό - ΣΤ. Επαγγελματική ασφάλιση - Ζ. Οικονομικά στοιχεία) ΙΙ. Οικονομικά στοιχεία (Α. Αιτήσεις δανείων - Β. Κατάσταση εξοπλισμών - Γ. Ισολογισμός, Δ. Ανάλυση νεκρού σημείου - Ε. Προϋπολογιστικά Αποτελέσματα Χρήσης: Τριετής περίληψη. Ανάλυση ανά μήνα για το πρώτο έτος, ανά τρίμηνο για το δεύτερο και τρίτο έτος, παραδοχές πάνω στις οποίες βασίστηκαν οι προβλέψεις και ΣΤ. Προϋπολογιστικά ταμειακής ροής για τρία έτη ίδια στοιχεία με το Ε). 4. Συμπληρωματικά στοιχεία / Παραρτήματα Αναλυτικότερα για τα Περιεχόμενα: Η περιγραφή της Επιχείρησης, περιλαμβάνει την ταυτότητά της, τα προϊόντα ή υπηρεσίες που προσφέρει και την τοποθεσία που εγκαθίσταται, δηλαδή: ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ = Νομική υπόσταση, Είδος δραστηριότητας, Προσφερόμενα Προϊόντα / Υπηρεσίες, Λόγος σύνταξης του επιχειρηματικού σχεδίου (νέα/υπό σύσταση επιχείρηση, εξαγορά, επέκταση, ένταξη σε δίκτυο franchise κ.ο.κ), Ευκαιρίες ανάπτυξης της επιχείρησης, Χαρακτηριστικά που αποτελούν πρόκριμα, 12μηνης ή εποχιακής λειτουργίας / Ημέρες και ώρες λειτουργίας, Πληροφορίες για τον κλάδο στον οποίο εντάσσεται η επιχείρησή μας από εξωτερικές πηγές (προμηθευτές, τράπεζες, δικαιοπαρόχους, επιμελητήρια, επαγγελματικούς συλλόγους, επαγγελματικό τύπο κ.λπ.). ΠΡΟΙΟΝΤΑ / ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ = Προϊόντα που πουλάει ή υπηρεσίες που προσφέρει, Με ποιον τρόπο ωφελείται ο πελάτης από τα προϊόντα / τις υπηρεσίες, Ποια προϊόντα / υπηρεσίες έχουν την μεγαλύτερη ζήτηση, Τι κάνει τα προϊόντα / τις υπηρεσίες της επιχείρησης να ξεχωρίζουν και να είναι ανταγωνιστικά ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ = Τι ανάγκες εξυπηρετεί η επιχείρηση, Σε τι είδους περιοχή βρίσκεται, Γιατί βρίσκεται σε αυτήν την περιοχή / σε αυτό το κτήριο, Είναι εύκολα προσβάσιμη / Εξυπηρετείται από αστική συγκοινωνία;, Διαθέτει χώρους στάθμευσης;, Είναι ορατή / Υπάρχει επαρκής φωτισμός;, Συμβαίνουν δημογραφικές αλλαγές που πρέπει να ληφθούν υπόψη;, Υπάρχουν επαρκείς χώροι για τις δραστηριότητες της επιχείρησης;. Το Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing plan), περιλαμβάνει τα δυνατά και αδύνατα σημεία της επιχείρησης, τον ανταγωνισμό, την τιμολογιακή πολιτική, τις δημόσιες σχέσεις την διαφήμιση και άλλες ενέργειες του marketing, δηλαδή: ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΝΑΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΩΝ (S.W.O.T. ANALYSIS) = Δυνατά σημεία Πλεονεκτήματα (Strengths), Αδυναμίες (Weaknesses), Ευκαιρίες (Opportunities), Απειλές Επιχειρηματικοί κίνδυνοι (Threats). ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ = Ποιοι είναι οι πέντε πλησιέστεροι και άμεσοι ανταγωνιστές της επιχείρησης, Ποιοι είναι οι έμμεσοι ανταγωνιστές της επιχείρησης, Ποια είναι η πορεία των ανταγωνιστών της επιχείρησης ποια είναι η τάση των πωλήσεών τους (σταθερή, αυξητική, μειωτική), Ποια είναι τα δυνατά τους σημεία / οι αδυναμίες τους, Σε τι διαφέρουν τα προϊόντα / οι υπηρεσίες τους από αυτά της επιχείρησης, Τι πληροφορίες υπάρχουν για τον τρόπο λειτουργίας τους και την διαφημιστική τους τακτική. ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΩΛΗΣΕΙΣ = Στοιχεία διαμόρφωσης της τιμολογιακής πολιτικής Κόστος υλικών, Κόστος κτήσης των προϊόντων, Κόστος παραγωγής των προϊόντων ή υπηρεσιών, Κόστος προσωπικού, Κόστος πάγιων εξόδων, Ποια προϊόντα τιμολογούνται α) κάτω από τον ανταγωνισμό - β) στο ίδιο επίπεδο με τον ανταγωνισμό - γ) πάνω από τον ανταγωνισμό, Η ανταγωνιστική θέση της επιχείρησης, Η πολιτική πολλαπλών τιμών. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ = Ποιο / ποια είναι τα σλόγκαν της επιχείρησης, Ποιο είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει η διαφήμιση για την επιχείρηση, Για ποια προϊόντα / υπηρεσίες, 3 Αναλυτικό υπόδειγμα Επιχειρηματικού Σχεδίου παρατίθεται στη συνέχεια 5
αλλαγές, κ.λπ. πρέπει να ενημερωθεί το κοινό, Ποιο είναι το ποσό που διατίθεται για τη διαφήμιση, Ποιο μέσο (ή ποια μέσα) διαφήμισης επιλέγονται και γιατί, Ποιος θα αναλάβει τη δημιουργία του διαφημιστικού υλικού και με ποια κριτήρια επιλογής, Πώς θα παρακολουθείται και εκτιμάται η αποτελεσματικότητα των διαφημιστικών ενεργειών, Ποιες συγκεκριμένες ενέργειες βοηθούν την ανάπτυξη και διατήρηση καλών δημοσίων σχέσεων (με προμηθευτές, πελάτες, την ευρύτερη κοινότητα), Με ποιες ενέργειες γίνεται προσπάθεια διατήρησης των υφιστάμενων πελατών. ΑΛΛΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ MARKETING Το Σχέδιο Διοίκησης και Λειτουργικής Διαχείρισης (Management plan), περιλαμβάνει την σύνθεση και καθήκοντα προσωπικού, την εκπαίδευση επιμόρφωσή του και τις αμοιβές του, δηλαδή: ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ = Ποιες είναι οι ανάγκες της επιχείρησης σε προσωπικό (θέσεις εργασίας, τα καθήκοντα για την κάθε θέση εργασίας, γνώσεις, ικανότητες και εμπειρία πρέπει να διαθέτει το προσωπικό για κάθε θέση εργασίας), Ποιοι αποτελούν την ηγετική ομάδα της επιχείρησης, Ποιοι είναι οι εξωτερικοί συνεργάτες / σύμβουλοι της επιχείρησης (λογιστές, φοροτεχνικοί, σύμβουλοι κ.λπ.). ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ = Σε τι βοηθά την επιχείρηση η προηγούμενη απασχόληση και εμπειρία του, Ποιες είναι οι αδυναμίες του και με ποιον τρόπο θα τις αναπληρώσει, Τι είδους εκπαιδευτικές ανάγκες έχει το προσωπικό της επιχείρησης, Τι ποσό μπορώ να διατεθεί για την εκπαίδευση του προσωπικού της επιχείρησης, Τι είδους εκπαίδευση / επιμόρφωση θα προσφερθεί στο προσωπικό και με ποιον στόχο. ΑΜΟΙΒΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ = Ποιοι είναι οι μισθοί του προσωπικού, ανά άτομο και θέση εργασίας, Τι άλλες παροχές προσφέρονται στο προσωπικό (μπόνους, ποσοστά, προμήθειες, κ.λ.π.). Το Σχέδιο Οικονομικής Διαχείρισης, περιλαμβάνει τους προϋπολογισμούς έναρξης και λειτουργίας, δηλαδή: ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΑΡΞΗΣ = Προκαταβολές - Εγγυήσεις για ΔΕΗ, ΟΤΕ κ.λ.π. - Αμοιβές συνεργείων και δαπάνες υλικών - Ασφάλιση μέχρι να ανοίξει η επιχείρηση - Νομικές και άλλες επαγγελματικές αμοιβές - Άδειες λειτουργίας - Ενοίκια και άλλες δαπάνες επαγγελματικής στέγης - Αγορά / Ενοικίαση εξοπλισμού - Υλικά συσκευασίας, εφόδια, είδη γραφείου κ.λπ. - Δαπάνες για ενέργεια, τηλέφωνα, νερό κ.λπ. - Προβολή και διαφήμιση -Κόστος προσωπικού (προ έναρξης), ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ = Συνολικό Κόστος προσωπικού - Ενοίκια και δαπάνες κοινόχρηστων χώρων - Δαπάνες τοκοχρεωλυσίου - Υλικά συσκευασίας & είδη γραφείου - Συνδρομές, δωρεές κ.λπ. - Δαπάνες επισκευών, συντήρησης, καθαρισμού - Ασφάλιση πυρός, κλοπής και ζημιών προς τρίτους - Διάφοροι τόκοι Αποσβέσεις - Προβολή και διαφήμιση - Αμοιβές λογιστών, φοροτεχνικών συμβούλων, δικηγόρων και άλλων συμβούλων - Διάφορες και απρόβλεπτες δαπάνες. Η περαιτέρω ανάλυση των οικονομικών στοιχείων περιλαμβάνει: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ - ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΡΩΤΟΥ EΤΟΥΣ = Σε αυτήν την υποενότητα θα πρέπει να υπολογιστούν τα αποτελέσματα για το πρώτο δωδεκάμηνο. Για μια νέα επιχείρηση, αυτό πρέπει να γίνεται σε μηνιαία βάση και να συμπεριλαμβάνει τις δαπάνες εγκατάστασης. Βεβαιωθείτε ότι έχετε συμπεριλάβει όλα τα Έσοδα από τις Πωλήσεις, το Κόστος των Πωλήσεων (συμπεριλαμβανομένου του κόστους παραγωγής/προμήθειας των προϊόντων), τα Ακαθάριστα Αποτελέσματα που προκύπτουν και όλα τα Γενικά Έξοδα. Ένα λάθος που γίνεται συχνά είναι υπερεκτίμηση των εσόδων από τις πωλήσεις και υποτίμηση των γενικών εξόδων. Δεν υπάρχει λόγος να εξαπατήσετε τον εαυτό σας ή την πηγή της χρηματοδότησής σας «διορθώνοντας» τα στοιχεία, ώστε να φαίνονται εντάξει. ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ (CASH FLOW) = Αυτή είναι πιθανότατα η σημαντικότερη κατάσταση ελέγχου που. Η πρόβλεψη ταμειακής ροής αναδεικνύει τα πλεονάσματα και ελλείμματα ρευστότητας. Σε απλουστευμένη μορφή, καταγράφει πότε έχετε εισροή μετρητών από πωλήσεις (σε αντίθεση τις περιπτώσεις, που μπορεί να εκδίδετε τιμολόγιο για κάποιο προϊόν) σύμφωνα με τους όρους πληρωμής και οποιεσδήποτε άλλες εισπράξεις μετρητών μείον τις καταβολές μετρητών για την αγορά προϊόντων, πρώτων υλών, γενικών εξόδων, φόρων, κ.λπ. Η κατάσταση Ταμειακής Ροής ξεκινά άμεσα με τη σύσταση και εγκατάσταση νέας επιχείρησης, με μηδενικό Τραπεζικό Υπόλοιπο και καταχωρημένη την αρχική επένδυση σε μετρητά. Έτσι διασφαλίζεται η παρακολούθηση πραγματικών αναγκών ρευστότητας από την έναρξη λειτουργίας. Συμπληρωματικά στοιχεία / Παραρτήματα: Σχετικές έρευνες αγοράς Οργανόγραμμα 6
Αντίγραφα φορολογικής δήλωσης των εταίρων ή μετόχων Αντίγραφο σχεδίου Σύμβασης Δικαιόχρησης και άλλου πληροφοριακού υλικού που παρέχει ο Δικαιοπάροχος (περιπτώσεις franchising) Αντίγραφο μισθωτηρίου συμβολαίου ή συμβολαίου αγοράς για επαγγελματική στέγη Αντίγραφα αδειών (πολεοδομίας κ.λπ.) και άλλα έγγραφα σχετικά με την υπό σύσταση επιχείρηση Βιογραφικά σημειώματα των κυρίων εταίρων ή μετόχων Άλλα δικαιολογητικά 1.4. Χρησιμότητα επιχειρησιακού σχεδίου Ένα επιχειρηματικό σχέδιο είναι πολύ χρήσιμο σε όλους τους αποδέκτες του γιατί: Είναι περίληψη και αποτίμηση επιχειρηματικής ιδέας και το γραπτό αποτέλεσμα μιας διαδικασίας σχεδιασμού. Υποχρεώνει τους συμμετέχοντες στην πρόταση, να σκεφτούν την επιχειρηματική τους πρόταση με συστηματικό τρόπο. Δείχνει τις πιθανότητες επιτυχίας και την ικανότητα νέου επιχειρηματία να φέρει σε πέρας το έργο του. Αποτελεί δε σε πολλές περιπτώσεις την μόνη χειροπιαστή άποψη μιας νέας επιχείρησης που βρίσκεται στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής της. Αποκαλύπτει τυχόν κενά στην γνώση και πρόταση και βοηθάει στην κάλυψη τους. Παρέχει τα μέσα για την εξέταση όλων των πτυχών της νέας επιχείρησης και των συνεπειών μιας σειράς στρατηγικών αποφάσεων σχετικά με την διαχείριση, το marketing, τα οικονομικά και το ανθρώπινο δυναμικό. Αποτελεί εργαλείο διαχείρισης που καθοδηγεί τον νέο επιχειρηματία. Επιβάλλει την λήψη αποφάσεων και άρα, την υιοθέτηση μιας «εστιασμένης» προσέγγισης. Είναι «άσκηση καλού σχεδιασμού», καθώς δίνει την αντικειμενική δυνατότητα αναγνώρισης δυνατών και αδυνάτων σημείων, ενώ συγκεκριμενοποιεί ανάγκες και λύνει προβλήματα προτού αυτά εμφανιστούν. Αναγνωρίζει τους πιθανούς πελάτες / καταναλωτές, την αγορά στόχο και τον απαιτούμενο όγκο πωλήσεων, ώστε η επιχείρηση να είναι βιώσιμη. Παραθέτει τα απαραίτητα υλικά και τους απαραίτητους πόρους και αποκαλύπτει ποια από αυτά πρέπει να αποκτηθούν. Αποτελεί σημείο αναφοράς και επικοινωνίας μεταξύ των μελλοντικών συνεταίρων και την βάση για την υλοποίηση μιας επιχειρηματικής πρότασης. 1.5. Πηγές χρηματοδότησης Βασικότατη παράμετρος στην ανάπτυξη επιχειρηματικότητας, είναι και η χρηματοδότηση, δηλαδή τα κεφάλαια (χρήματα), που θα απατηθούν για να ξεκινήσει και λειτουργήσει μια επιχείρηση. Η χρηματοδότηση, συνήθως, βασίζεται σε ίδια κεφάλαια, δηλαδή εισφορά του επιχειρηματία, είτε σε μετρητά, είτε σε είδος (π.χ. μηχανήματα, εξοπλισμός, κ.α.), αλλά και σε ξένα (επιδοτήσεις ευρωπαϊκών και κρατικών φορέων, επενδυτές, κ.λ.π.). Υπάρχουν πολλά επενδυτικά χρηματοδοτικά προγράμματα για την εκκίνηση επιχειρηματικότητας σε όλους τους τομείς της οικονομίας, που μπορούν να υπαχθούν διάφορες ομάδες του πληθυσμού (άνεργοι, νέοι, γυναίκες, άτομα ευπαθών κοινωνικά ομάδων, κ.λ.π.), που προσφέρονται, είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων), είτε από κοινοτικούς πόρους, π.χ. Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), κ.α. 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο Υπόδειγμα επιχειρηματικού σχεδίου ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο:. Διεύθυνση:. Ημερομηνία γέννησης:.. Τόπος γέννησης: Τηλέφωνα: Κινητό:.. Website:.. e-mail:.. Οικογενειακή κατάσταση: Αριθμός παιδιών: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Εκπαίδευση ή κατάρτιση που ακολούθησε μετά το σχολείο Πτυχίο Ν/ Ο - - - ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εταιρεία/ Δραστηριότητα/ Θέση/ Από.. μέχρι ΑΛΛΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Εδώ πρέπει να αναφέρετε οποιαδήποτε άλλη σημαντική εμπειρία έχετε αποκτήσει μέχρι τώρα και η οποία θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη για την επιχείρησή σας (π.χ. διοικητική εμπειρία, εθελοντική εργασία) ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ (Κίνητρα) 1. 2. 3. ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΣΑΣ ΣΤΟΧΟΙ ΜΕ 7 ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
4. 5. 6. 7. ΣΥΝΟΨΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΙΔΕΑΣ ΠΛΑΝΟΥ (Περιλαμβάνει τον σκοπό, τους στόχους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της επιχείρησης, τον λόγο που βρίσκεται κάποιος στη συγκεκριμένη επιχείρηση) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΑΤΕ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΑΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Κατάλογος δυνατών και αδύνατων σημείων Δυνατά Αδύνατα σας Αφοσίωση στην εργασία σας Επιχειρηματικό πνεύμα Επιμονή Επιμέλεια / Μεθοδικότητα Κοινωνικές σχέσεις Επαγγελματικές ικανότητες Εμπειρία στον τομέα Συνεργασία με άλλους Οργάνωση Διοίκηση Διαχείριση Επινοητικότητα Ικανότητα να παίρνεις κινδύνους Πρακτικό πνεύμα ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΠΙΘΑΝΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΠΕΡΙΓΡΑΨΑΤΕ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ / ΥΠΗΡΕΣΙΑ/ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΑΣ ΙΔΕΑΣ 1. 2. 3... ΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ ΣΑΣ; 9
ΤΙ ΕΧΕΤΕ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ; Προϊόντα Αγορά (ομάδες-στόχοι στην αγορά) 1 2 3 4 Επεξήγηση των στηλών 1 = 2 = 3 = 4 = ΝΟΜΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Πρέπει η επιχείρησή σας να καταχωρισθεί σε κάποιο Επιμελητήριο; Αν ναι, σε ποιο; Υπάρχουν περιορισμοί για την έναρξη του είδους της επιχείρησής σας, όπως: - Άδειας εγκατάστασης. - Περιβαλλοντικοί. - Κανονισμός πολυκατοικίας. - Χρήση γης. - Ειδικές άδειες. - Άλλοι Ποια θα είναι η επωνυμία της επιχείρησης; - Έλεγχος στα οικεία μητρώα (ΕΒΕΑ, Υπ. Εμπορίου, ΓΕΜΗ). - Ποια νομική μορφή θα διαλέξετε για την έναρξη της επιχείρησής σας; 10
Αναλύστε τους λόγους αυτής της απόφασης. Ποια είναι τα άτομα που θα αναλάβουν την ευθύνη; 1. 2. 3. Σκοπεύετε να κάνετε εταιρικό συμφωνητικό; Ποια θέματα θα ρυθμίσετε στο εταιρικό συμφωνητικό; Ονομασία της επιχείρησης Ονόματα των εταίρων Τόπος εγκαθίδρυσης Διάρκεια του συμβολαίου Σκοπούς και στόχους της επιχείρησής Μετοχές/ οφέλη / ζημίες Λήξη/ συνταξιοδότηση Οικονομικές συμφωνίες σχετικές με την συνταξιοδότηση εταίρου Συνέχιση μετά την συνταξιοδότηση / αποχώρηση εταίρου Συνθήκες ανταγωνισμού/ συναγωνισμού Η διαδικασία λήψης αποφάσεων Τακτοποίηση / ρύθμιση διαφωνιών Ναι όχι ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ A. Τι θα θέλατε να μάθετε για τους πελάτες σας; Τα ερωτήματά μου είναι τα εξής: (Σκεφθείτε την ηλικία, τόπο κατοικίας, δείγμα εξόδων, κίνητρα για αγορά) 1. 2. 3. 4. B. Που μπορείτε να βρείτε την απάντηση; Σκοπεύω να: (Σκεφθείτε ερωτηματολόγια, διάβασμα, αποστολή γραμμάτων, εμπορικές εκθέσεις, επισκέψεις, κλπ.) 1. 2. 3. 11
4. Δ. Τι θα ήθελα να ξέρω για τους ανταγωνιστές μου; Τα ερωτήματά μου είναι: (Σκεφθείτε το τι προσφέρουν, τιμές, χωρητικότητα, ειδικότητες) 1. 2. 3. E. Που θα βρω τις απαντήσεις στα ερωτήματά μου; Σκοπεύω να: (Σκεφθείτε διαφημίσεις/ διαφημιστικά, επισκέψεις, εκδόσεις κλπ.) 1. 2. 3. ΣΤ. Που βρίσκονται οι κύριοι/ κορυφαίοι δείκτες στον τομέα μου; (στοιχεία για τον υπολογισμό του τζίρου) Μέσος όρος ΚΕ ανά υπάλληλο:. Μέσος όρος ΚΕ ανά τετραγωνικό μέτρο χώρου πώλησης: Μέσος όρος εξόδων ανά κάτοικο:.. Έκταση της περιοχής που παρέχει υπηρεσίες ανά εκροή κατοίκων: Συνολικό δυναμικό αγοράς: (μέσος όρος εξόδων x έκταση των υπηρεσιών ανά εκροή):... Ποιο μερίδιο αγοράς θα θέλατε να φθάσετε; MARKETING Ποια εικόνα θα παρουσιάζει η επιχείρησή σας; Διατυπώστε τα βασικά σημεία του σχεδίου σας marketing: Ερωτήσεις γύρω από το προϊόν Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος που έχετε να προσφέρετε; Το προϊόν αυτό καθ αυτό: Η χρησιμότητα του προϊόντος: Ποιες εναλλακτικές λύσεις ή επιλογές προσφέρετε στους πελάτες σας; 1. 2. 3. 12
Τι προσφέρετε επιπλέον από τους ανταγωνιστές; 1. 2. 3. Ερωτήματα σχετικά με τις τιμές: Τι είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο πελάτης; Τι είναι συνηθισμένος να πληρώνει ο πελάτης; Ποιες είναι οι τιμές των ανταγωνιστών σας; Ποιος είναι ο προβλεπόμενος τιμοκατάλογος; Υπάρχουν πιθανότητες εκπτώσεων; Θα κάνετε ειδικές προσφορές; Εάν ναι, ποιες θα είναι αυτές; Ερωτήματα σχετικά με τον τόπο δραστηριοποίηση σας 4 Που; Ποια περιοχή ή περιφέρεια; Τοπικές επιχειρήσεις; Πόσο μεγάλος είναι ο χώρος πώλησης; Και το γραφείο, η αποθήκη; Υπάρχει ανελκυστήρας, σκάλες, κλιμακοστάσιο; Υπάρχει βιτρίνα,; Υπάρχει χώρος στάθμευσης; Πού; Εξυπηρετείται η περιοχή από δημόσια συγκοινωνία; Είναι τα κτίρια ενοικιασμένα; Πόσο είναι περίπου το ενοίκιο ανά έτος; Γιατί διάλεξες αυτό το μέρος; Υπάρχει πιθανότητα επέκτασης; Ερωτήματα σχετικά με εσάς/ τον εαυτό σας. Δώστε μια εικόνα του εαυτού σας ως επαγγελματίας Ρούχα; Κομψός, συντηρητικός, υπολογίσιμος, ατημέλητος / ακατάστατος; Απαντώντας στο τηλέφωνο: απαντάτε πάντα ο ίδιος ή απαντούν άλλοι στα τηλεφωνήματα; Έχετε τηλεφωνητή; Ύφος επιστολών; Προσοχή του εαυτού, σοβαρότητα/ ευγένεια; Ενδιαφέρεστε για τις προσωπικές σχέσεις των πελατών σας; Είστε συνεπής στις συναντήσεις σας; Τηρείτε πάντα τις υποσχέσεις σας; Ερωτήματα σχετικά με την παρουσίαση Σχέδιο/ Διαρρύθμιση Χρώματα Μουσική Ατμόσφαιρα 4 Συμπεριλάβετε στο επιχειρηματικό σχέδιο έναν τοπικό χάρτη στον οποίο θα φαίνεται η τοποθεσία των κτιρίων σας 13
Επαγγελματικά έντυπα Προσωπική πώληση Τι θα κάνετε; Με ποια μέσα; Πόσο συχνά; Έξοδα; Δημόσιες σχέσεις Τι θα κάνετε; Με ποια μέσα; Πόσο συχνά; Έξοδα; Επαγγελματικά δώρα Χριστουγεννιάτικες κάρτες Ημερίδες Ραδιοφωνικές συνεντεύξεις Επίσκεψη εκθέσεων/ συνεδρίων Δελτία τύπου Αλληλογραφία Επενδυτικές δαπάνες Ποσά (σε ) ΠΑΓΙΑ 1. Γήπεδα 2. Κτιριακές εγκαταστάσεις 3. Ανακαινίσεις 4. Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου 5. Έπιπλα 7. Άλλα ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 8. Μηχανολογικός εξοπλισμός 9. Λοιπός εξοπλισμός 10. Γεννήτριες - Σύνδεση με ΔΕΗ 11. Άλλα 12. ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕΣΑ 13. 14. 15. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ 14
16. 17. Συνολικές δαπάνες 18. Απρόβλεπτα έξοδα: Συνολικές επενδύσεις: Χρηματοδότηση επενδύσεων Ποσά (σε ) ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1. Ακίνητη περιουσία 2. Ανακαινίσεις 3. Απογραφή 4. Μέσα συγκοινωνίας 5. Μηχανήματα και εξοπλισμός ΔΑΝΕΙΑ 6. Άλλα: 7. Άλλα: 8. Άλλα: ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ Συνολικές επενδύσεις: Ερωτήματα σχετικά με την εκτίμηση άλλων πόρων Έχετε κάνει έναν ρεαλιστικό προϋπολογισμό; Έχετε να παρουσιάσετε προτάσεις και παραδείγματα, τα οποία να ανταποκρίνονται ουσιαστικά στις εκτιμήσεις σας όσον αφορά τον προϋπολογισμό και την υλοποίησή του; Έχετε κάνει κάποιες συμφωνίες με προμηθευτές για επανάληψη αγορών; Η επένδυση είναι επαρκώς κοστολογημένη; Ποια είναι η σχέση μεταξύ εξωτερικών πόρων / ιδίων κεφαλαίων; Έχεις επαρκή ρευστή περιουσία για να αντιμετωπίσεις τυχόν απογοητεύσεις και απρόβλεπτα έξοδα; Μπορείτε να δείξετε με ποιες προϋποθέσεις μπορείτε να προσφύγετε στον τραπεζικό δανεισμό; (υποθήκευση ακίνητης περιουσίας- προσωπική εγγύηση- τριτεγγύηση) Η επένδυση μπορεί να λάβει επιχορηγήσεις; - Ποιες; ναι όχι Ειδικότητες Α. Διοικητικό προσωπικό Γενικός διευθυντής Τεχνικός διευθυντής Εμπορικός διευθυντής Προϊστάμενος προμηθειών ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Άτομα Μηνιαίες Εργοδοτικές μικτές εισφορές αποδοχές % Ετήσιες μικτές αποδοχές Ετήσιες εργοδοτικέ ς εισφορές Δαπάνες μισθοδοσίας (σε 000 ) 15
Προϊστάμενος λογιστηρίου Υπεύθυνος προσωπικού Βοηθοί λογιστού Γραμματείς Φύλακες Βοηθητικό προσωπικό Οδηγοί Ειδικότητες Β. Προσωπικό παραγωγής Προϊστάμενος παραγωγής Ηλεκτρολόγος - Μηχανολόγος Χειριστής εκτυπωτικού Χειριστής σαρωτή και Η/Υ Τεχνίτες Εργάτες Χ Άτομα ΧΧ Μηνιαίες Εργοδοτικές μικτές εισφορές αποδοχές Ετήσιες μικτές αποδοχές Ετήσιες εργοδοτικέ ς εισφορές Χ Δαπάνες μισθοδοσίας (σε 000 ) ΧΧ Ειδικότητες Γ. Πωλήσεις Πωλητές εσωτερικού Πωλητές εξωτερικού Σύνολο απασχολούμενου προσωπικού Άτομα ΧΧΧ Άτομα ΧΧΧΧ Μηνιαίες Εργοδοτικές μικτές εισφορές αποδοχές Ετήσιες μικτές αποδοχές Ετήσιες εργοδοτικέ ς εισφορές Δαπάνες μισθοδοσίας (σε 000 ) ΧΧΧ Δαπάνες μισθοδοσί ας (σε 000 ) ΧΧΧΧ ΔΑΠΑΝΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Κόστος κτιρίων/ εγκαταστάσεων (σύνολο): ενοίκιο κτιρίων ή καταστήματος θέρμανση ύδρευση ηλεκτροδότηση Μηνιαία Ετήσια 16
τηλέφωνα ασφάλιστρα έξοδα καθαρισμού & μικροέξοδα Έξοδα μεταφοράς (σύνολο): δημόσια συγκοινωνία αυτοκίνητο αριθμός χιλιομέτρων σε.. Γενικά έξοδα (σύνολο): εκτύπωση, ταχυδρομικά τέλη, φωτοαντίγραφα συνδρομές μέλους λογιστικά έξοδα έξοδα παραστάσεων διοικητικά έξοδα/ έξοδα γραφείου ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Κόστος παραγωγικών κτιρίων/ εγκαταστάσεων (σύνολα): ενοίκιο ενέργεια ασφάλιστρα έξοδα καθαρισμού συντήρησης Έξοδα μεταφοράς (σύνολα): μεταφορικά α υλών μεταφορικά εμπορευμάτων Μηνιαία Ετήσια Παραγωγή (σύνολα): α ύλες βοηθητικές ύλες φύρες συσκευασία συντήρηση - αποθήκευση ασφάλιστρα ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ Σε Απαξίωση: κτιριακές εγκαταστάσεις.% από.... (. Έτος) μηχανήματα.% από. (. Έτος) μεταφορικά μέσα.% από. (. Έτος) λοιπές αποσβέσεις.% από. (. Έτος) ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ (χωρίς Φ.Π.Α.) Έξοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας: διαφήμιση/ προώθηση έξοδα συσκευασίας μεταφορές ΣΥΝΟΛΙΚΑ 17
ζημιές/ καταστροφές συντήρηση εξοπλισμού και μηχανημάτων χρήση βοηθητικών υλών ενοικίαση/ μίσθωση μηχανημάτων Μεταφορές/ μετακινήσεις: ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Οικονομικά έξοδα: τόκος τραπεζικού δανεισμού έξοδα πίστωσης προμηθευτών τόκος από άλλα δάνεια ΣΥΝΟΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ 1 2 3 4 5 6 ΕΙΣΡΟΕΣ 1. Κεφάλαιο εκκίνησης (μετρητά) 2. Δάνεια 3. Επιχορηγήσεις 4. Εισπράξεις (Κύκλος εργασιών) 5. Άλλες εισροές 6. Φ.Π.Α. στα έσοδα/ οφειλέτες 7. Συνολικές εισπράξεις ΕΚΡΟΕΣ 5 8. Δαπάνες αγορών 9. Επαγγελματικές δαπάνες (Χωρίς Φ.Π.Α.) εμβάσματα επιδομάτων, κοινωνική ασφάλιση, χρεώσεις και φόροι μισθών 10. Τόκοι δανείων 11. Δαπάνες μισθοδοσίας (συν εισφορές) 12. Δαπάνες για επενδύσεις 13. Δαπάνες συντήρησης 14. Λοιπές δαπάνες 15. Φ.Π.Α. στα έξοδα/ χρεώστες 16. Σύνολο δαπανών 17. Διαφορά εισροών - Εκροών 5 Ο υπολογισμός των εκροών πρέπει να γίνεται με επιμερισμό ετησίων δαπανών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις σας για τη λειτουργία της επιχείρησης 18
1. 2. 3 4. 5... ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΗΜΜΕΝΩΝ ΕΙΔΟΣ ΠΛΗΘΟΣ 19