ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΕΙΡΑ Α Μάιος 2008 ΜΕΡΟΣ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Τέσσερα οφέλη από την ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας είναι: Μειώνεται ο όγκος των σκουπιδιών. Προμηθεύεται η βιομηχανία με πρώτες ύλες. Εξοικονομείται ενέργεια και νερό. Περισώζονται υλικά για το μέλλον. Περιορίζεται η μόλυνση του περιβάλλοντος (π.χ. βλαβερά αέρια, μόλυνση της θάλασσας, φαινόμενο του θερμοκηπίου, όξινη βροχ). Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Εξοικονομούνται χρματα. (4Χ1.5 = 6 μον.) (σελ. 168 βιβλίου) 2. α) Δημογραφικ γρανση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο σε μια κοινωνία παρατηρείται μεγάλη αναλογία ηλικιωμένων και μικρότερος ενεργός (νεαρός) πληθυσμός. (3 μον.) β) Λόγοι δημιουργίας της δημογραφικς γρανσης: Αύξηση της μακροζωίας. Μείωση ποσοστών γονιμότητας. (2 Χ1.5 = 3 μον.) (σελ. 183 βιβλίου) 3. α) Οι δύο παράγοντες κινδύνου που μπορεί να προκάλεσαν τον Διαβτη τύπου ΙΙ είναι: Άτομο στενού οικογενειακού περιβάλλοντος με διαβτη Παχυσαρκία σωματικό βάρος κατά 20% πέραν του κανονικού Ηλικία άνω των 40 χρόνων Ψηλ γλυκόζη αίματος στο παρελθόν Ψηλ αρτηριακ πίεση Ψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα Ψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα Διαβτης κατά την εγκυμοσύνη (2 Χ 1 = 2 μον.) (σελ. 118 βιβλίου)
2 β) Τέσσερα σημεία που θα πρέπει να προσέξει στη διατροφ του ένα άτομο με Διαβτη είναι: Υδατάνθρακες 55% της συνολικς καθημερινς ενέργειας. Να προτιμά την κατανάλωση κυρίως σύνθετων υδατανθράκων όπως ψωμί ολικς άλεσης, δημητριακά προγεύματος χωρίς ζάχαρη και πλούσια σε φυτικές ίνες, ρύζι, αμυλούχα λαχανικά και φρούτα. Κατανάλωση πολλών φυτικών ινών, γιατί παίζουν καθοριστικό ρόλο στη βραδύτερη απορρόφηση της γλυκόζης στο αίμα. Επίσης συμβάλουν στον κορεσμό και στη γρηγορότερη απώλεια βάρους. Ισορροπημένη κατανομ των υδατανθράκων στα γεύματα σε τακτές ώρες, ώστε να αποφεύγονται οι αυξομειώσεις της γλυκόζης στο αίμα. Αποφυγ κατανάλωσης ζάχαρης, μελιού, φρουκτόζης, γλυκόζης, σιροπιού, μαλτόζης και τροφών που τις περιέχουν: π.χ. γλυκίσματα σοκολάτες, αναψυκτικά, καραμέλες. (δηλαδ αποφυγ τροφών πλούσιων σε σάκχαρα). Λίπη 30% της συνολικς καθημερινς ενέργειας, ώστε τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα να διατηρούνται στα φυσιολογικά επίπεδα. Πρωτεΐνη 15% της συνολικς καθημερινς ενέργειας. Προσοχ στην κατανάλωση αλκοόλ για αποφυγ υπογλυκαιμίας. Τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν θερμίδες. (4 Χ 1 = 4 μον.) (σελ. 119-120 βιβλίου) 4. α) Ο οικογενειακός προϋπολογισμός είναι ένα οικονομικό σχέδιο που προσδιορίζει τα έσοδα και τα έξοδα μιας οικογένειας έτσι ώστε να γίνεται σωστ διαχείριση των χρημάτων της. (2 μον.) (σελ. 15 βιβλίου) β) Δύο πλεονεκτματα που μπορεί να προσφέρει ο οικογενειακός προϋπολογισμός στη διαχείριση των οικονομικών της οικογένειας είναι: Διατηρεί ισοζύγιο στα έσοδα και έξοδα της οικογένειας με στόχο την αποφυγ άσκοπων δαπανών. Οργανώνει τις αγοραστικές ανάγκες της οικογένειας σε ημερσια, εβδομαδιαία, μηνιαία ετσια βάση. Θέτει και πραγματοποιεί βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Εξοικονομεί χρματα για μελλοντικές δαπάνες π.χ. αγορά, κτίσιμο σπιτιού, αγορά αυτοκιντου. Εξοικονομεί χρματα για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών π.χ. προβλματα υγείας, έκτακτες αγορές. (2 Χ 2 = 4 μον.) (σελ. 15 βιβλίου)
3 5. α) Tα άτομα που έχουν πρόβλημα με απόφραξη των αρτηριών θα πρέπει να αποφεύγουν τα κορεσμένα λίπη γιατί αυτά αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και ευνοούν την αθηροσκλρωση. ( 2 μον.) (σελ. 129 βιβλίου) β) Δύο λόγοι για τους οποίους συστνεται η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ω-3 λιπαρά οξέα είναι: Μειώνουν την κακ χοληστερόλη (LDL) Αυξάνουν την καλ χοληστερόλη ( HDL) Mειώνουν την πηκτικότητα του αίματος και έτσι μειώνεται και η πιθανότητα θρόμβωσης. (2Χ 1.5 = 3 μον.) (σελ. 130 βιβλίου) γ) Η κύρια πηγ των ω-3 λιπαρών οξέων είναι τα λιπαρά ψάρια. (σελ. 130 βιβλίου) 6. Υπολογισμός ενέργειας από το κάθε θρεπτικό συστατικό: Υδατάνθρακες 55% 2,000 Χ 0.55 = 1100 Kcal 1 μον. για ποσοστό και 1 μον. για το αποτέλεσμα Λίπος 30% 2,000 Χ 0.30 = 600 Kcal 1 μον. για ποσοστό και 1 μον. για το αποτέλεσμα Πρωτεΐνες 15% 2,000 Χ 0.15 = 300 Kcal 1 μον. για ποσοστό και Σύνολο 1100 + 600 + 300 = 2,000 Kcal 1 μον. για το αποτέλεσμα (3 Χ 2 = 6 μον.) Σύνολο μονάδων 6) (σελ. 91 βιβλίου) 7. Τέσσερα σημεία που θα πρέπει η μητέρα του Αντρέα να προσέξει στη διατροφ του παιδιού της για να το βοηθσει είναι : Τα γεύματα πρέπει να περιλαμβάνουν τροφές από όλες τις ομάδες των τροφών. Τα γεύματα πρέπει να περιλαμβάνουν τροφές στη σωστ αναλογία (σύμφωνα με την πυραμίδα υγιεινς διατροφς). Οι τροφές να κατανέμονται σε μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της μέρας.
4 Να παίρνει καθημερινά υγιεινό πρόγευμα. Να προτιμά προϊόντα με μειωμένη περιεκτικότητα σε λίπος. Να καταναλώνει τη ζάχαρη και τα γλυκά με μέτρο. Να αποφεύγει τη ζάχαρη στα ροφματα του. Να ενθαρρύνεται η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες. Να αποφεύγει τις τροφές πλούσιες σε λίπος. Να αποφεύγει το επιπρόσθετο αλάτι στις τροφές. Να προτιμά στα ενδιάμεσα των γευμάτων του σνακ χαμηλά σε λιπαρά. Να δίνεται προσοχ στην υφ, στο σχμα, στο άρωμα, στη γεύση και στο μέγεθος των μερίδων, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην αποδοχ του φαγητού από τα παιδιά. Να παίρνει τα γεύματα του με την υπόλοιπη οικογένεια και να παρέχεται άφθονος χρόνος για τα γεύματα της οικογένειας. Να τρώει αργά και να μασά καλά την τροφ του. Να εμπλέκεται στη διαδικασία προετοιμασίας του φαγητού του και να σχολιάζονται οι θετικές ιδιότητες των τροφών. Να ακολουθεί η μητέρα του υγιεινές μεθόδους μαγειρέματος για την προετοιμασία των γευμάτων του. (4 Χ 1.5 = 6 μον.) (σελ. 82 βιβλίου) 8. α) Ένας λόγος που δικαιολογεί τη σημασία του φυλλικού οξέος στην εγκυμοσύνη: Βοηθά στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστματος του εμβρύου Μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να γεννηθεί ένα παιδί με NTD ( δισχιδ ράχη). Βοηθά στο σχηματισμό των κυττάρων του εμβρύου. (2 μον.) (σελ. 60 βιβλίου) β) 4 τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ: Λαχανικά με σκούρο πράσινο χρώμα (μπρόκολο, σπανάκι). Όσπρια (λουβιά, ρεβίθια). Πορτοκάλι. Ψωμί ολικς άλεσης. Εμπλουτισμένα δημητριακά προγεύματος. (4Χ 1 = 4μον.) (σελ. 59 βιβλίου) 9. α) Δύο πιθανές συνέπειες που μπορεί να έχει στην υγεία του η ψηλ αρτηριακ πίεση είναι: Καρδιακ ανεπάρκεια Επιτάχυνση της αρτηριοσκλρυνσης
5 Εγκεφαλικά επεισόδια Στεφανιαία νόσο Νεφρικ ανεπάρκεια Ανεύρυσμα αορτς (2 Χ 1.5 = 3 μον.) (σελ. 136 βιβλίου) β) Τρία σημεία που πρέπει να προσέξει στη διατροφ του το άτομο με υπέρταση είναι: Μείωση του αλατιού που προσθέτει στις τροφές. Μείωση στην κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Περιορισμός στην κατανάλωση έτοιμων αλατισμένων τροφών π.χ. αλλαντικά, ξηροί καρποί. Αύξηση της πρόσληψης φρούτων. Αύξηση της πρόσληψης λαχανικών. Σε περίπτωση που το άτομο είναι παχύσαρκο, ειδικ διατροφ για απώλεια βάρους. Σε περίπτωση που συνυπάρχει με την υπέρταση, σακχαρώδης διαβτης, ψηλ χοληστερόλη ψηλά λιπίδια στο αίμα, τότε συνιστάται ειδικ δίαιτα για μείωση των παραγόντων αυτών. (3Χ 1 = 3 μον.) (σελ. 137 βιβλίου) 10. α) Τέσσερα οφέλη από την παραγωγ και την κατανάλωση των βιολογικών τροφίμων: Είναι συνθως πιο εύγευστα. Δεν περιέχουν φυτοφάρμακα ορμόνες τα οποία πολλές φορές είναι επιβλαβ για την υγεία του ανθρώπου. Ορισμένες μελέτες παρουσιάζουν τα βιολογικά τρόφιμα να περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα θρεπτικών συστατικών όπως μέταλλα και βιταμίνες. Η βιολογικ καλλιέργεια δεν είναι επιβλαβς για το περιβάλλον και την άγρια ζω. Η οργανικ κτηνοτροφία παρέχει καλύτερες συνθκες διαβίωσης στα ζώα, πιο φυσικ ζω και πιο φυσικ διατροφ. (4 Χ 1 = 4 μον.) (σελ. 180 βιβλίου) β) Δύο τρόποι με τους οποίους οι βιολογικές καλλιέργειες επιτυγχάνουν τον εμπλουτισμό του εδάφους με θρεπτικά συστατικά και την προστασία των φυτών από έντομα και ασθένειες: Χρησιμοποιείται η βιολογικ κοπριά.
6 Οργώνονται τα υπολείμματα των φυτών για να επανατοποθετηθούν στο έδαφος και να λειτουργσουν ως φυσικό λίπασμα. Φυσικές ουσίες, όπως το θείο και ο χαλκός, χρησιμοποιούνται για προστασία της καλλιέργειας. Μετά τη συγκομιδ καλλιεργούνται ειδικά φυτά (λουβάνα, μπιζέλια) για να αναζωογονηθεί και να βελτιωθεί η ποιότητα του εδάφους. Κάθε τρία χρόνια γίνεται αγρανάπαυση δηλαδ το έδαφος αφνεται ακαλλιέργητο για να αναπαυθεί και να επανακτσει με φυσικό τρόπο όλα τα θρεπτικά του στοιχεία. Χρησιμοποιούνται διάφορα έντομα για καταπολέμηση των παρασίτων, που καταστρέφουν τις σοδειές. (2 Χ 1 = 2 μον.) (σελ. 179 βιβλίου) ΜΕΡΟΣ Β 1. α) Δύο λόγοι για τους οποίους θεωρείται σημαντικό ο Γιάννης να ακολουθεί μια σωστ διατροφ είναι : Κατά την εφηβεία οι ανάγκες σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά (όπως σίδηρο, ασβέστιο, πρωτεΐνες) και ενέργεια είναι αυξημένες λόγω της ραγδαίας σωματικς ανάπτυξης του. Το ενδιαφέρον προς το αντίθετο φύλο και το υπερβολικό ενδιαφέρον για το σωματικό βάρος που παρατηρούνται την περίοδο αυτ, μπορεί να οδηγσουν τον έφηβο σε λανθασμένες και αυστηρές δίαιτες αδυνατίσματος που έχουν ως αποτέλεσμα την έλλειψη απαραίτητων θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό, όπως σίδηρο και ασβέστιο. Κατά την εφηβεία κίνδυνος να παρουσιαστούν διατροφικά προβλματα όπως η νευρικ ανορεξία και νευρικ βουλιμία, είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Ο έφηβος βρίσκεται σε μια φάση της ζως του στην οποία προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί από τους γονείς και να αποφασίσει ο ίδιος για το τι θα φάει. Επιλέγει συχνά έτοιμα φαγητά και σνακ πλούσια σε λίπος και ζάχαρη. Έχει την τάση να παραλείπει κάποια γεύματα, κυρίως το πρωινό. Ο κακοσιτισμός και η έλλειψη άσκησης μπορεί να οδηγσουν σε αύξηση του σωματικού του βάρους και αύξηση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα του. Κατά την εφηβεία η πίεση που ασκεί η παρέα είναι πολύ σημαντικ. Λανθασμένες συμβουλές και μίμηση των διατροφικών επιλογών της παρέας μπορεί να οδηγσουν σε διάφορα προβλματα υγείας. (2 Χ 2 = 4 μον.) (σελ. 92 βιβλίου)
7 β) Διαφωνώ με την άποψη του Γιάννη. (0.5 μον.) Τρεις λόγοι για τους οποίους τα πρωτεϊνούχα σκευάσματα δεν πρέπει να καταναλώνονται είναι: Οι επιπλέον πρωτεΐνες αποθηκεύονται ως λίπος στον οργανισμό. Η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών οδηγεί σε βλάβη των νεφρών. Η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών οδηγεί σε αφυδάτωση. Η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών μπορεί να προκαλέσει υπερβολικ αποβολ ασβεστίου. Η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών δεν οδηγεί στην κατασκευ περισσότερων μυών. Η δυνατότητα σύνθεσης της πρωτεΐνης στο σώμα είναι περιορισμένη, ενώ υπερβολικ κατανάλωση πρωτεΐνης δεν είναι βοηθητικ και μπορεί να προβεί επικίνδυνη. Οι ανάγκες του Γιάννη σε πρωτεΐνες καλύπτονται εύκολα με μικρ αύξηση στην κατανάλωση τροφών πλούσιων σε πρωτεΐνη στα πλαίσια μιας υγιεινς διατροφς. (3Χ 0.5 = 1.5 μον.) (σελ. 109 βιβλίου) γ) (i) Η αύξηση στην πρόσληψη υγρών από το άτομα που αθλούνται είναι απαραίτητη γιατί: κατά την άσκηση υπάρχουν αυξημένες απώλειες υγρών λόγω αυξημένης εφίδρωσης η μειωμένη πρόσληψη υγρών προκαλεί κούραση και υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης (σημαντικ μείωση των αποθεμάτων νερού στο σώμα). (σελ. 110 βιβλίου) (ii) Η κατανάλωση ποτών με ψηλ περιεκτικότητα σε καφεΐνη κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν συστνεται, γιατί η καφεΐνη στα ποτά αυτά είναι διουρητικ, δηλαδ αφυδατώνει τον οργανισμό και είναι καλύτερα να αποφεύγεται. (σελ. 111 βιβλίου) (iii) Τα δύο καταλληλότερα υγρά για να καταναλώνει κάποιος που αθλείται είναι : Το νερό Τα ισοτονικά ποτά Χυμοί φρούτων (2Χ1=2 μον.) (Σύνολο μονάδων 10) (σελ. 110 βιβλίου)
8 2. α) Δύο πλεονεκτματα του θηλασμού για το βρέφος: Προσφέρει αντισώματα θωρακίζοντας την υγεία του βρέφους. Παρέχει τις σωστές ποσότητες θρεπτικών συστατικών με ψηλ βιοδιαθεσιμότητα. Είναι το μόνο γάλα που περιέχει σίδηρο από μόνο του. Είναι εύπεπτο. Προστατεύει από αλλεργίες. Προστατεύει από την παχυσαρκία. Προστατεύει από τον σακχαρώδη διαβτη. Προστατεύει από την τερηδόνα. Παρέχει ορμόνες οι οποίες προάγουν τη φυσιολογικ ανάπτυξ του. Προάγει την ανάπτυξη ψυχικού δεσμού μεταξύ μητέρας και βρέφους. Το μητρικό γάλα είναι πάντοτε αποστειρωμένο. Το μητρικό γάλα είναι πάντοτε φρέσκο. Το μητρικό γάλα είναι πάντοτε σε σωστ θερμοκρασία. (2 Χ 1 = 2 μον.) (σελ. 72 βιβλίου) Δύο πλεονεκτματα του μητρικού θηλασμού για τη μητέρα: Προκαλεί συστολές στη μτρα βοηθώντας την να επανέλθει στη φυσιολογικ πριν την εγκυμοσύνη κατάσταση (παλινδρόμηση). Ελαττώνονται οι πιθανότητες για αιμορραγία Ελαττώνονται οι πιθανότητες για καρκίνο του μαστού. Οι γυναίκες που θηλάζουν αποκτούν πιο γργορα το φυσιολογικό τους βάρος. Εξοικονομείται κόπος και χρόνος γιατί είναι «πάντα» έτοιμο το γάλα και δε χρειάζεται διαδικασία παρασκευς του. Εξοικονομούνται χρματα για όσο καιρό γίνεται θηλασμός (γάλα εμπορίου, μπιμπερό και συσκευές αποστείρωσης). Αναστέλλεται η ωορρηξία κατά 75% και μειώνονται οι πιθανότητες για νέα εγκυμοσύνη. (2 Χ 1 = 2 μον.) (σελ. 72 βιβλίου) β) Δύο είδη τροφίμων (υγρά στερεά) που πρέπει να αποφεύγει η Ελένη κατά τη διάρκεια του θηλασμού που πιθανόν να προκαλέσουν πρόβλημα στο βρέφος είναι : Καφεΐνη Αλκοόλ Φαγητά με έντονη γεύση Μπαχαρικά Οι τροφές που μπορούν να προκαλέσουν τροφικές δηλητηριάσεις όπως μαλακά τυριά (τυρί ροκφόρ, μπρι), το συκώτι, τα πατέ, οι τροφές που περιέχουν ωμά αυγά, και το μη παστεριωμένο γάλα.
9 Φρούτα και λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά και κρέατα που δεν έχουν ψηθεί καλά για αποφυγ τροφικών δηλητηριάσεων. (2Χ 0.5 = 1 μον.) (σελ. 67 βιβλίου) γ) Η Ελένη θα πρέπει να αρχίσει να δίνει στερεά τροφ παράλληλα με το γάλα στο μωρό της μεταξύ του 4ου 6ου μνα. (0.5 μον.) Αυτό συμβαίνει γιατί οι απαιτσεις του βρέφους σε θρεπτικά συστατικά και ενέργεια αυξάνονται ραγδαία και δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν μόνο από την κατανάλωση γάλακτος. (0.5 μον.) (σελ. 73 βιβλίου) δ) Τρεις από τις πρώτες στερεές τροφές που μπορεί να καταναλώσει το βρέφος είναι: Γιαούρτι Ρυζάλευρο αραιωμένο με νερό Φρουτόκρεμα Λιωμένη πατάτα ( πουρέ πατάτας) Ψημένα και λιωμένα φρούτα Ψημένα και λιωμένα λαχανικά Σούπα σε ζωμό βρασμένου ψαχνού κρέατος. Όλες οι τροφές θα πρέπει να είναι πολτοποιημένες και αρκετά μαλακές. (3Χ 1 = 3 μον.) (σελ. 75 βιβλίου) ε) Δύο παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα των δοντιών στα βρέφη και τα παιδιά είναι : Γενετικοί, κληρονομικοί. Η κατάσταση της υγείας της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη. Η κατάσταση της διατροφ της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη. Η υγεία του ίδιου του παιδιού. Η διατροφ του ίδιου του παιδιού (πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη Δ). Η περιεκτικότητα του πόσιμου νερού σε φθόριο. Η υγιειν του στόματος και η φροντίδα των δοντιών. (2Χ 0.5 = 1 μον.) (Σύνολο μονάδων 10) (σελ. 77-78 βιβλίου) 3. α) Οι τρεις κύριοι παράγοντες που υποβαθμίζουν την ποιότητα των τροφίμων και προκαλούν αλλοιώσεις σε αυτά είναι: Οι μικροοργανισμοί
10 Τα ένζυμα Οι χημικές αντιδράσεις (3Χ 0.5 = 1.5 μον.) (σελ. 144 βιβλίου) β) Αποστείρωση. Η καταστροφ όλων των μικροοργανισμών που υπάρχουν σε ένα τρόφιμο ονομάζεται αποστείρωση. Για την αποστείρωση χρησιμοποιούνται ψηλές θερμοκρασίες πάνω από 100 C. Με την μέθοδο αυτ επιτυγχάνεται η συντρηση του τροφίμου για μεγάλο χρονικό διάστημα(2 χρόνια και περισσότερο), αλλά ταυτόχρονα υποβαθμίζεται η ποιότητα του προϊόντος και παρουσιάζεται μεγάλη απώλεια θρεπτικών συστατικών. (σελ. 148 βιβλίου) Αφυδάτωση. Η αφυδάτωση είναι η επεξεργασία κατά την οποία αφαιρείται σχεδόν όλο το νερό που υπάρχει στα τρόφιμα, με αποτέλεσμα τη μείωση της υγρασίας τους και τη σημαντικ αύξηση των διαλυτών στερεών τους. Με αυτό τον τρόπο δεν αναπτύσσονται μικροοργανισμοί και αυξάνεται ο χρόνος διατρησης/αποθκευσης των τροφίμων. (σελ. 148 βιβλίου) (2Χ 1.5 = 3 μον.) γ) Ένα πλεονέκτημα της γυάλινης συσκευασίας: Το ασφαλέστερο υλικό για να χρησιμοποιηθεί όσον αφορά τον κίνδυνο επιμόλυνσης των συσκευασμένων τροφίμων. Μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί από τις βιομηχανίες τροφίμων. Έτσι περιορίζεται η σπατάλη ενέργειας, όσο και η απόρριψη υλικών στο περιβάλλον. Μπορεί να ανακυκλωθεί. (σελ. 155 βιβλίου) Ένα μειονέκτημα της γυάλινης συσκευασίας: Είναι βαρετό υλικό συσκευασίας. Είναι εύθραυστο. Οι κ αταναλ ωτές προτιμούν να τις πετούνε αντί να τις επιστρέφουν για επαναχρησιμοποισ τους. (σελ. 156 βιβλίου) Ένα πλεονέκτημα της πλαστικς συσκευασίας: Έχει μικρό ειδικό βάρος (ελαφρύ υλικό). Είναι άθραυστο. Έχει απεριόριστες δυνατότητες μορφοποίησης και δίνει μεγάλη ποικιλία αντικειμένων από δοχεία και μπουκάλια μέχρι φύλλα και μεμβράνες.
11 Δύσκολα αλλοιώνεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η υγρασία, το οξυγόνο κ.ά. (σελ. 158 βιβλίου) Ένα μειονέκτημα της πλαστικς συσκευασίας: Όταν το πλαστικό έρθει σε επαφ με τα τρόφιμα, διάφορες ουσίες, είναι δυνατό να μεταφερθούν στα τρόφιμα. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά πλαστικά δοχεία τα οποία προέρχονται από συσκευασία άλλων προϊόντων όπως υγρών σαπουνιών, χλωρίνης κ.ά. Δεν μπορεί να τοποθετηθεί φαγητό σε πλαστικά δοχεία, ενόσω είναι πολύ ζεστό. Δεν μπορούν τα πλαστικά δοχεία να μπουν στο φούρνο μικροκυμάτων, εκτός αν αναγράφεται ρητά ότι η συσκευασία είναι «κατάλληλη για φούρνο μικροκυμάτων». Θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση στον λιο για μεγάλο χρονικό διάστημα τροφίμων συσκευασμένων σε πλαστικά. Είναι υλικό συσκευασίας μη φιλικό προς το περιβάλλον. Τα πλαστικά που απορρίπτονται δεν αποσυντίθενται και ρυπαίνουν το περιβάλλον. Η ανακύκλωση της πλαστικς συσκευασίας είναι πολύ δύσκολη (πολλά διαφορετικά είδη, δύσκολος ο διαχωρισμός, προβλματα κατά την καύση τους). (σελ. 158-159 βιβλίου) δ) Τρία σημεία που πρέπει να προσέχει ο καταναλωτς όταν αγοράζει τρόφιμα σε κονσέρβες είναι: Να μην αγοράζει διογκωμένες (φουσκωμένες) κονσέρβες. Να αποφεύγει τα οξειδωμένα (σκουριασμένα) κουτιά. Να αποφεύγει τα κτυπημένα (παραμορφωμένα) κουτιά. (3Χ 0.5= 1.5 μον.) (σελ. 156 βιβλίου) (Σύνολο μονάδων 10) 4. α) Τρία πλεονεκτματα από τη χρση πιστωτικς κάρτας είναι: Δε χρειάζεται να μεταφέρει κάποιος μαζί του μεγάλα χρηματικά ποσά σε μετρητά για την αγορά προϊόντων. Η πιστωτικ κάρτα είναι πολύ εύκολη στη μεταφορά. Είναι ένας τρόπος εξασφάλισης δανείου χωρίς τόκο, αν εξοφλσει όλο το χρέος μετά την παραλαβ του λογαριασμού της πιστωτικς κάρτας. Έχει διεθν αποδοχ. Υπάρχει δυνατότητα ανάληψης μετρητών στην Κύπρο και το εξωτερικό. Ο κάτοχος της με τη χρση της κερδίζει διάφορα δώρα, βαθμούς και εκπτώσεις. (3Χ 1 = 3 μον.) (σελ. 21 βιβλίου)
12 β) i) Δύο άλλοι τρόποι πληρωμς οι οποίοι μπορεί να χρησιμοποιηθούν στις συναλλαγές είναι : Οι επιταγές Τα μετρητά (2Χ 1 = 2 μον.) (σελ. 19 βιβλίου) ii) Η χρση μετρητών έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια γιατί: Εύκολα μπορεί να κλαπούν. Είναι δύσκολο να μεταφερθούν μεγάλα ποσά μετρητών εξαιτίας του όγκου τους. Μπορεί κάποια χαρτονομίσματα να είναι πλαστά. (σελ. 19 βιβλίου) ii) Η χρση επιταγς έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια γιατί: Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχ κατά τη συμπλρωση της. Η διαδικασία συμπλρωσης της είναι χρονοβόρα. Δεν είναι αποδεκτ σε όλες τις συναλλαγές. Απαιτείται σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι να πραγματοποιηθεί η πληρωμ. Δεν έχει διεθν αποδοχ. (σελ. 20 βιβλίου) γ) 2 κίνδυνοι για τον καταναλωτ από τη χρση της πιστωτικς κάρτας είναι: Αγ οράζει προϊόντα και υπηρεσίες που αργότερα δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να πληρώσει το χρέος αυξάνεται, αφού στο κόστος του προϊόντος προστίθενται και οι ανάλογοι τόκοι. Ξοδεύει, χωρίς να το συνειδητοποιεί, γιατί δεν πληρώνει με μετρητά. (2Χ 1.5 = 3 μον.) (σελ. 20 βιβλίου) (Σύνολο μονάδων 10)
13