ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Νευρολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου «Πολυκλινική», Αθήνα.
Εισαγωγή Ο ίλιγγος, ένα συνηθέστατο αίτιο προσέλευσης ασθενών στο ιατρείο της εφημερίας, συχνά υποκρύπτει επείγουσες καταστάσεις όπως οι χωροκατακτητικές εξεργασίες του οπισθίου βόθρου, τα αγγειακά συμβάματα (ΑΕΕ) του στελέχους και της παρεγκεφαλίδας και η πολλαπλή σκλήρυνση.
Υλικά και Μέθοδοι Στην εργασία μας συμμετείχαν 143 ασθενείς ηλικίας 17-82 ετών οι οποίοι προσήλθαν στο τμήμα επειγόντων κατά το έτος 2009, αιτιώμενοι ίλιγγο.
Αποτελέσματα Ποσοστό 21% των ασθενών εμφάνιζε τυπική συνδρομή με αιθουσαίους χαρακτήρες όπως αίσθημα περιστροφής, εφίδρωση, εμέτους και αδυναμία ορθοστατήσεως. Ποσοστό 35% εμφάνιζε ίλιγγο θέσεως επί γνωστού ιστορικού εμβοών ώτων και βαρηκοΐας. Σε 5 ασθενείς ο ίλιγγος συνόδευε επεισόδιο ημικρανίας. Άλλα αίτια τα οποία χαρακτηρίζονταν από ακαθόριστη ζάλη περιλάμβαναν τις αρρυθμίες, την αρτηριακή υπέρταση, το εμπύρετο, την συναισθηματική φόρτιση, την ορθοστατική υπόταση και την πολυφαρμακία, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους ασθενείς. Σαράντα οκτώ ασθενείς νοσηλεύτηκαν λόγω θορυβώδους συμπτωματολογίας. Μετά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν ΑΕΕ του στελέχους (8), ακουστικό νευρίνωμα (1), όγκος εγκεφάλου (1) και πολλαπλή σκλήρυνση (1).
Συζήτηση Ο ίλιγγος αποτελεί σχεδόν πάντα ένα θορυβώδες σύμπτωμα το οποίο συχνά συνοδεύεται από εμέτους, εφίδρωση και αδυναμία οσθοστατήσεως. Η πρώτη διαγνωστική προσέγγιση αφορά στη διάκριση του αιθουσαίου ιλίγγου από αυτόν που οφείλεται σε βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η αιθουσαία βλάβη (περιφερικός ίλιγγος) χαρακτηρίζεται από: έντονο αίσθημα περιστροφής, επανειλημμένους εμέτους, έκδηλο νυσταγμό και αδυναμία ορθοστατήσεως λόγω πλαγιώθησης. Συνήθως ο ασθενής παραπονείται για βαρηκοΐα και εμβοές ώτων. Ο κεντρικός ίλιγγος είναι μέτριας έντασης, μεγάλης διάρκειας (μέρες) και συνοδεύεται από εμέτους και εστιακή νευρολογική σημειολογία από το στέλεχος, την παρεγκεφαλίδα ή τις γεφυροπαρεγκεφαλιδικές γωνίες. Τα κυρότερα αίτια ιλίγγου που απασχολούν τον κλινικό ιατρό και καθορίζουν τον περαιτέρω έλεγχο περιλαμβάνουν: το σύνδρομο Meniere, την αιθουσαία νευρωνίτιδα, τον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο, τον τραυματισμό/φλεγμονή του έσω ωτός, τις λοιμώξεις από έρπητα-ζωστήρα, τα αγγειακά συμβάματα του στελέχους (σύνδρομο Wallenberg) και της παρεγκεφαλίδας, τους όγκους του στελέχους, την πολλαπλή σκλήρυνση, το ακουστικό νευρίνωμα και το χολοστεάτωμα. Το ιστορικό, η ενδελεχής νευρολογική εξέταση, και η ΩΡΛ εκτίμηση συμβάλλουν στην έγκαιρη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.
Συμπεράσματα Ο πρωτοεμφανιζόμενος ίλιγγος με συνοδά συμπτώματα εγείρει πάντα την υπόνοια κεντρικού τύπου βλάβης και χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Ιδιαίτερα σε ασθενείς νεαρής ηλικίας ακόμα και επί απουσίας εστιακής σημειολογίας είναι σκόπιμος ο απεικονιστικός έλεγχος για την εντόπιση πιθανής απομυελινωτικής νόσου.