Ενοποιημένο Ψηφιακό Εμπόριο Ενότητα 1: Εισαγωγικές Έννοιες Σαπρίκης Βαγγέλης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)
Σκοπός μαθήματος (1) Κύριος σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση και ανάλυση της στρατηγικής και εφαρμογής του Ηλεκτρονικού Εμπορίου-Επιχειρείν από άποψη επιχειρησιακή, τεχνολογική, συνθηκών αγοράς και περιβάλλοντος. Η ανάλυση αυτή γίνεται σε επιμέρους επιχειρησιακές λειτουργίες (μάρκετινγκ, εφοδιαστική αλυσίδα και λοιπές διοικητικές λειτουργίες, κτλ.) και σε διάφορα πεδία επιχειρηματικής δράσης. 2
Σκοπός μαθήματος (2) Η ανάπτυξη της πληροφορικής τεχνολογίας και η χρήση του διαδικτύου οδηγούν σε νέα μοντέλα επιχειρηματικών οργανώσεων και στρατηγικής με βάση την συνέργεια μεταξύ των συμμετεχόντων. Η εφαρμογή διαδικασιών Ηλεκτρονικού εμπορίου, ο ηλεκτρονικός μετασχηματισμός της επιχείρησης (ηλεκτρονική επιχείρηση) και η ανάπτυξη ηλεκτρονικών επιχειρηματικών μοντέλων μέσα από διαδικασίες επιχειρηματικής δικτύωσης και εικονικών οργανώσεων αποτελούν τις τάσεις και προκλήσεις του παρόντος και μέλλοντος. 3
Αξιολόγηση μαθήματος Μέθοδοι διδασκαλίας: Θεωρία, παρουσιάσεις μελετών περιπτώσεων και άρθρων. Αξιολόγηση φοιτητών: 2 πρόοδοι (από 50%) ή τελική εξέταση (100%). 4
Βιβλιογραφία Chaffey D., 2015. Ψηφιακές Επιχερήσεις και Ηλεκτρονικό Εμπόριο. 6 η Αμερικάνικη Έκδοση. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα. Laudon, C. K, and Traver, G. C., 2014. Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Επιχειρήσεις, Τεχνολογία, Κοινωνία. 10η Έκδοση. Εκδόσεις Παπασωτηρίου, Αθήνα. Turban κ.α., 2010. Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Αρχές Εξελίξεις Στρατηγική από τη σκοπιά του Manager. Εκδόσεις Μ. Γκιούρδας, Αθήνα. Βλαχοπούλου, Μ. και Δημητριάδης, Σ., 2014. Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Μάρκετινγκ: Καινοτόμα Μοντέλα σε Ψηφιακό Περιβάλλον. Εκδόσεις Rosili, Αθήνα. Σημειώσεις μαθήματος. 5
Περιεχόμενα ενότητας Ορισμοί ηλεκτρονικού εμπορίου και ηλεκτρονικού επιχειρείν. Στάδια ανάπτυξης ηλεκτρονικής επιχείρησης. Πλαίσιο ηλεκτρονικού εμπορίου. Ταξινόμηση του Ηλεκτρονικού επιχειρείν βάσει συμμετεχόντων. Οφέλη και ανασταλτικοί παράγοντες ηλεκτρονικού εμπορίου. 6
Σύγχρονες τάσεις (1) Διεθνοποίηση και παγκοσμιοποίηση αγορών. Προσανατολισμός στον πελάτη. Αύξηση και διαφοροποίηση απαιτήσεων πελατών. Σύντμηση κύκλου ζωής προϊόντων. Διαχείριση γνώσης. Επιχειρηματικές συνέργειες. 7
Σύγχρονες τάσεις (2) Επικέντρωση σε κύριες δεξιότητες. Ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Αλλαγές τεχνολογικών και οργανωσιακών δομών. Θεσμικές και οικονομικές αλλαγές. Ηλεκτρονική διαμεσολάβηση. Ολοκλήρωση εφοδιαστικής αλυσίδας. 8
Σύγχρονες τάσεις (3) Πολλαπλά κανάλια επικοινωνίας και διανομής. Εξειδίκευση γνώσης και δεξιότητας εργαζομένων. Ανάθεση έργου. 9
Διαδίκτυο και Ηλεκτρονικό Εμπόριο/ Επιχειρείν Το διαδίκτυο έχει εξελιχθεί σε ένα κύριο, ίσως το κύριο κανάλι διανομής για αγαθά, υπηρεσίες και διοικητικές και επαγγελματικές δραστηριότητες. Αυτό αλλάζει εκ βάθρων την οικονομία, τις αγορές και την δομή της βιομηχανίας, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες και τις ροές τους, την τμηματοποίηση των πελατών, τις αξίες των καταναλωτών, τις εργασίες και την αγορά εργασίας. Η επίπτωση είναι ακόμη μεγαλύτερη στην κοινωνία, στην πολιτική και στον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Πηγή: Turban et al. (2010). 10
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Ορισμοί (1) Ηλεκτρονικό Επιχειρείν: «Η χρήση του διαδικτύου ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων, καθώς επίσης και Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) για τη διεκπεραίωση συναλλαγών, διαδικασιών και τη συνεργασία μεταξύ οντοτήτων στις αγορές». Ηλεκτρονικό Εμπόριο: «Αγορά και πώληση αγαθών και πληροφοριών μέσω δικτύων υπολογιστών». 11
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Ορισμοί (2) Ηλεκτρονικό Επιχειρείν: «Ευρύτερος όρος του Ηλεκτρονικού Εμπορίου που περιλαμβάνει όχι μόνο την αγορά και πώληση προϊόντων υπηρεσιών πληροφοριών αλλά και την εξυπηρέτηση πελατών, την επικοινωνία και συνεργασία με επιχειρηματικούς εταίρους, και την διεξαγωγή ενδοεπιχειρησιακών ηλεκτρονικών συναλλαγών» (Turban et al., 2010). Η IBM υιοθέτησε τον όρο «Ηλεκτρονικό Επιχειρείν (ΗΕπ) ως «τον μετασχηματισμό των βασικών επιχειρησιακών διαδικασιών με τη χρήση των τεχνολογιών του διαδικτύου». Ηλεκτρονικό Εμπόριο: «Όρος που αναφέρεται βασικά στη διαδικασία αγοράς, πώλησης ή ανταλλαγής προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών μέσα από υπολογιστικά δίκτυα». 12
Ηλεκτρονικό Εμπόριο: διαφορετικές προσεγγίσεις (1) Κατά τους Kalakota & Whinston (1997), το Ηλεκτρονικό Εμπόριο (ΗΕ) έχει 4 διαφορετικές πτυχές: 1. Επικοινωνιακή πτυχή: παροχή πληροφοριών, προϊόντων/ υπηρεσιών ή πληρωμών με ηλεκτρονικά μέσα. 2. Πτυχή της επιχειρησιακής διαδικασίας: εφαρμογή της τεχνολογίας για τον αυτοματισμό των εμπορικών συναλλαγών και ροών εργασίας. 3. Πτυχή της παροχής υπηρεσιών: που επιτρέπει τη μείωση του κόστους με παράλληλη αύξηση της ταχύτητας και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. 4. Διαδικτυακή πτυχή: την αγορά και πώληση προϊόντων/ υπηρεσιών και πληροφοριών μέσω διαδικτύου. 13
Ηλεκτρονικό Εμπόριο: διαφορετικές προσεγγίσεις (2) Κατά τους Turban et al. (2008), το ΗΕ ορίζεται από τις παρακάτω 7 σκοπιές: 1. Επικοινωνίας, 2. Εμπορική, 3. Επιχειρησιακής διεργασίας, 4. Εξυπηρέτησης, 5. Εκπαίδευσης, 6. Συνεργασίας και 7. Κοινωνική. 14
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Σχέση τους Ηλεκτρονικό Επιχειρείν Ηλεκτρονικό Επιχειρείν Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ηλεκτρονικό Επιχειρείν = Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ηλεκτρονικό Εμπόριο Πηγή: Chaffey (2008). 15
Ιστορική Εξέλιξη Ηλεκτρονικού Επιχειρείν Ηλεκτρονικό Επιχειρείν Ηλεκτρονικό Εμπόριο Εμπόριο στο Internet Ηλεκτρονική Ανταλλαγή Εμπόριο στο Web Δεδομένων (EDI) 16
Στάδια ανάπτυξης Ηλεκτρονικού Επιχειρείν 1. Παρουσία - Presence web site: στατικό περιεχόμενο, γραφικά & πληροφόρηση για την εταιρία/προϊόντα / υπηρεσίες, προβολή brochureware. 2. Αλληλεπίδραση Interaction: δυνατότητα αναζήτησης, αλληλεπίδρασης, προσωποποιημένες υπηρεσίες, κατάλογοι παραγγελιών, εξυπηρέτηση πελατών, on line κανάλι επικοινωνίας, δυνατότητες αμφίδρομης επικοινωνίας. 3. Συναλλαγή Transaction: δυνατότητα ανάπτυξης συναλλαγών και πωλήσεων μέσα από το διαδίκτυο, ενοποίηση με ERP, SCM και CRM, ηλεκτρονικές πωλήσεις, δημοπρασίες, αγορές, εφαρμογές εμπορίου, κοινότητες. 4. Μετασχηματισμός Transformation: πλήρης ολοκλήρωση λειτουργιών, συστημάτων και διαδικασιών, ηλεκτρονική διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας. Πηγή: Chaffey (2008). 17
Εικονικοί οργανισμοί και ηλεκτρονικές επιχειρήσεις (1) Ύπαρξη 2 βασικών μοντέλων μετάβασης στο ΗΕπ. Ανάλογα με τη θέση της εκάστοτε εταιρείας στην αγορά και το σκοπό της επιχειρηματικής της δράσης, ακολουθείται και το αντίστοιχο μοντέλο. 1. Οι εικονικοί οργανισμοί διεξάγουν τις συναλλαγές τους αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο. 2. Οι οργανισμοί μερικού ΗΕπ ή ηλεκτρονικές επιχειρήσεις διεξάγουν μερικές από τις εργασίες τους ηλεκτρονικά και τις υπόλοιπες με τον παραδοσιακό τρόπο. 18
Εικονικοί οργανισμοί και ηλεκτρονικές επιχειρήσεις (2) Κατά τον Choi et al. (1997), το ΗΕ μπορεί να πάρει πολλές μορφές, ανάλογα με το βαθμό ψηφιοποίησης (μετασχηματισμό από φυσικό σε ψηφιακό) 3 διαστάσεων: 1. του προϊόντος/ υπηρεσίας που πωλείται, 2. της διαδικασίας και 3. του διαμεσολαβητή. 19
Πλαίσιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου Οι εφαρμογές ΗΕ υποστηρίζονται από υποδομή και από πέντε περιοχές υποστήριξης: 1. Ανθρώπους. 2. Δημόσια πολιτική. 3. Μάρκετινγκ και διαφήμιση. 4. Υπηρεσίες υποστήριξης. 5. Επιχειρηματικούς εταίρους. Πηγή: Turban et. al. (2008). 20
Ταξινόμηση του ΗΕπ βάσει συμμετεχόντων (1) 1. Επιχειρήσεις με επιχειρήσεις (Business-to-Business B2B). 2. Επιχειρήσεις με καταναλωτές (Business-to-Customer B2C). 3. Δημόσιες επιχειρήσεις με επιχειρήσεις (Government-to- Business G2B). 4. Δημόσιες επιχειρήσεις με καταναλωτές (Government-to- Customer G2C). 21
Ταξινόμηση του ΗΕπ βάσει συμμετεχόντων (2) 5. Καταναλωτές με καταναλωτές Customers-to- Customers C2C). 6. Επιχειρήσεις με υπαλλήλους (Business-to-Employees B2E). 7. Δημόσιες επιχειρήσεις με δημόσιες επιχειρήσεις (Government-to- Government G2G). 22
Τα κυριότερα οφέλη του ΗΕ για τις επιχειρήσεις (1) Παγκόσμια πρόσβαση. Μείωση κόστους. Βελτιώσεις στην αλυσίδα προμηθειών. Εκτεταμένες ώρες λειτουργίας: 24/7/365. Εξειδίκευση. Νέα επιχειρησιακά μοντέλα. 23
Τα κυριότερα οφέλη του ΗΕ για τις επιχειρήσεις (2) Ταχεία εισαγωγή στην αγορά Χαμηλότερο κόστος επικοινωνίας. Αποτελεσματική τροφοδοσία. Βελτιωμένες σχέσεις με τους πελάτες. Ενημερωμένο υλικό για την εταιρεία.. 24
Τα κυριότερα οφέλη του ΗΕ για τους καταναλωτές (1) Πανταχού παρουσία. Περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες. Φθηνότερα προϊόντα και υπηρεσίες Άμεση παράδοση. Διαθεσιμότητα πληροφοριών. 25
Τα κυριότερα οφέλη του ΗΕ για τους καταναλωτές (2) Συμμετοχή σε δημοπρασίες. Ηλεκτρονικές κοινότητες. Εξειδίκευση. 26
Βασικότεροι φραγμοί-ανασταλτικοί παράγοντες του ΗΕπ (1) Ασφάλεια. Εμπιστοσύνη και κίνδυνος. Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. Έλλειψη επιχειρησιακών μοντέλων. Κουλτούρα. Οργάνωση. 27
Βασικότεροι φραγμοί-ανασταλτικοί παράγοντες του ΗΕπ (2) Απάτη. Νομικά ζητήματα.. 28
Βιβλιογραφία Chaffey D., 2015. Ψηφιακές Επιχερήσεις και Ηλεκτρονικό Εμπόριο. 6 η Αμερικάνικη Έκδοση. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα. Turban, E., King, D., McKay, J., Marshall, P., Lee, J., and Viehland, D. (2010). Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Αρχές Εξελίξεις Στρατηγική από τη σκοπιά του Manager. Εκδόσεις Μ. Γκιούρδας, Αθήνα. 29
Ενοποιημένο Ψηφιακό Εμπόριο Ενότητα 2: Ηλεκτρονικά Επιχειρηματικά Μοντέλα Σαπρίκης Βαγγέλης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)
Περιεχόμενα ενότητας Εννοιολογικές προσεγγίσεις ηλεκτρονικών επιχειρηματικών μοντέλων. Κατηγοριοποιήσεις ηλεκτρονικών επιχειρηματικών μοντέλων. 31
Πηγαίνοντας προς την ηλεκτρονική επιχείρηση Ανάπτυξη διαδικασιών ηλεκτρονικής επιχείρησης: η ολοκλήρωση των βασικών επιχειρησιακών δραστηριοτήτων μίας εταιρείας και της πληροφορικής της υποδομής με τις τεχνολογίες του διαδικτύου. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το ανθρώπινο δυναμικό. 32
Γιατί; Θεωρικά παγκόσμια πρόσβαση. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιτάσσει τη χρήση εφαρμογών Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ΗΕπ). Μείωση κόστους. Βελτίωση ανταπόκρισης και εξυπηρέτησης πελατών. Διεύρυνση αγοράς. Εν δυνάμει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αύξηση εσόδων. 33
Τι θα αντιμετωπίσουν; Νέες συνθήκες, σε ένα νέο επιχειρηματικό περιβάλλον. Πειραματισμός και ρίσκο. Επικέντρωση αρχικά στην καινοτομία και όχι στα κέρδη. Οι πρωτοπόροι αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα. 34
Τι βήματα να ακολουθηθούν; Ενημέρωση για δυνατούς συνδυασμούς τεχνολογιών, μεθόδων, επιχειρησιακών επιπτώσεων και αναγκαίων αναδιοργανώσεων. Προγραμματισμός συνολικής στρατηγικής και χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης. Σημαντική η επιλογή των συνεργατών. Υλοποίηση της στρατηγικής μέσα από προγραμματισμένες φάσεις. Οργανωσιακές αλλαγές. Εκπαίδευση/ ενημέρωση ανθρώπινου δυναμικού. 35
Οι ανάγκες των επιχειρήσεων Προσανατολισμός στον πελάτη και όχι άσκοπες επενδύσεις σε Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Κατανόηση του τρόπου λειτουργίας και οργάνωσης της επιχείρησης από όλους αυτούς που την αποτελούν. Προσεκτικός προσδιορισμός της αγοράς-στόχου. Αλλαγές στην αγορά πραγματοποιούνται σε καθημερινή βάση και συνεχώς νέες ανάγκες προκύπτουν. 36
Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Ορισμοί Ηλεκτρονικό Επιχειρείν: «Ευρύτερος όρος του Ηλεκτρονικού Εμπορίου που περιλαμβάνει όχι μόνο την αγορά και πώληση προϊόντων υπηρεσιών πληροφοριών αλλά και την εξυπηρέτηση πελατών, την επικοινωνία και συνεργασία με επιχειρηματικούς εταίρους, και την διεξαγωγή ενδοεπιχειρησιακών ηλεκτρονικών συναλλαγών» (Turban et al., 2010). Ηλεκτρονικό Εμπόριο: «Όρος που αναφέρεται βασικά στη διαδικασία αγοράς, πώλησης ή ανταλλαγής προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών μέσα από υπολογιστικά δίκτυα». 37
Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Μοντέλο: Ορισμοί (1) Η μέθοδος ανάπτυξης η-επιχειρηματικής δραστηριότητας με την οποία μία επιχείρηση μπορεί να υφίσταται, δηλαδή να αποκομίζει έσοδα/ κέρδη. Το Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Μοντέλο (ΗΕΜ) αναλύει λεπτομερώς πώς μία επιχείρηση κερδίζει χρήματα, προσδιορίζοντας τη θέση της στην αλυσίδα αξιών (Rappa, 2004). Αρχιτεκτονική για την ροή προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών, που περιλαμβάνει την περιγραφή των διαφόρων επιχειρηματικών συμμετεχόντων και των ρόλων τους. Περιγραφή δυνατών ωφελειών για τους διάφορους επιχειρηματικούς συνεργάτες των πηγών εσόδων (Timmers, 1998). 38
Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Μοντέλο: Ορισμοί (2) Μία περίληψη του τρόπου με τον οποίο μία εταιρεία δημιουργία έσοδα και κέρδος στο ΗΕπ, ορίζοντας τα προσφερόμενα προϊόντα, τις υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, τις πηγές εσόδων, τις εμπλεκόμενες οντότητες και τους πελάτες στους οποίους στοχεύει (Chaffey, 2008). Περιγράφει τη δομή και τη μέθοδο των εμπορικών δραστηριοτήτων, προσδιορίζοντας τη ροή παραγγελιών, αγοράς και πληρωμών, τη συνεργασία των βασικών εμπλεκόμενων οντοτήτων και τις συνθήκες της η-αγοράς, με σκοπό τη δημιουργία «αξίας» και κέρδους για την επιχείρηση. 39
Ηλεκτρονικά Επιχειρηματικά Μοντέλα: Επίδραση πολλών εξωτερικών παραγόντων 1. Κοινωνικό περιβάλλον. 2. Νομικό πλαίσιο. 3. Ανταγωνιστές. 4. Ζήτηση πελατών. 5. Συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές. Πηγή: Ostenwalder et al. (2005). 40
ΗΕΜ: Βασικά στοιχεία και κρίσιμα ερωτήματα 1. Προσφορά «αξίας» στον πελάτη. 2. Μοντέλο εσόδων. 3. Ύπαρξη επιχειρηματικής ευκαιρίας στην αγορά. 4. Ανταγωνιστικό περιβάλλον. 5. Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. 6. Στρατηγική επιχείρησης για το ΗΕΜ. 7. Οργανωσιακές αλλαγές. 8. Ομάδα διαχείρισης διοίκησης ΗΕΜ. Πηγή: Laudon and Traver (2008). 41
ΗΕΜ: Οντολογία 1. Πρόταση «αξίας» (Value proposition). 2. Πελάτες-στόχος (Target Customer). 3. Κανάλι διανομής (Distribution channel). 4. Πελατειακές σχέσεις (Customer relationship). 5. «Προσαρμογή αξίας» (Value configuration). 6. Δυνατότητες (Capability). 7. Συνεργασία/ Partnership. 8. Έξοδα/ Cost structure. 9. Μοντέλο εσόδων/ Revenue model. Πηγή: Ostenwalder et al. (2005). 42
Κατηγοριοποιήσεις ΗΕΜ 43
Διαχωρισμός των ΗΕΜ με βάση τα συναλλασσόμενα μέρη 1. Business to Business (B2B). 2. Business to Customer (B2C). 3. Business to Enterprise (B2E). 4. Business to Government (B2G). 5. Consumer to Consumer (C2C). B BUSINESS B C CUSTOMER E ENTERPRISE G GOVERNMENT 44
Κατηγοριοποίηση ΗΕΜ από την Ευρωπαϊκή Ένωση Πηγή: Timmers (1998). 45
Κατηγοριοποιήσεις ΗΕΜ από τον Chaffey (2008) (1) Διάκριση βάσει 3 «χαρακτηριστικών»: 1. Θέσης ΗΕΜ στην αγορά. 2. Μοντέλο εσόδων. 3. Εμπορικό μοντέλο. 46
Κατηγοριοποιήσεις ΗΕΜ από τον Chaffey (2008) (2) Θέση ΗΕΜ στην αγορά: 1. Επισκευαστής ή παροχέας πρωταρχικής υπηρεσίας. 2. Λιανικός πωλητής. 3. Η-αγορά (η-διαμεσολαβητής). 4. Ιδιοκτήτης μέσων/ εκδότης. 5. Παροχέας εφοδιαστικής αλυσίδας. 6. Μη κερδοσκοπικός οργανισμός. 47
Κατηγοριοποιήσεις ΗΕΜ από τον Chaffey (2008) (3) Μοντέλο εσόδων: 1. Άμεση πώληση προϊόντων/ υπηρεσιών. 2. Συνδρομή. 3. Προμήθεια συναλλαγής. 4. Έξοδα διαφήμισης. 5. Έξοδα σύνδεσης. 48
Κατηγοριοποιήσεις ΗΕΜ από τον Chaffey (2008) (4) Εμπορικό μοντέλο: 1. Σταθερή τιμή. 2. Τιμή υπό διαπραγμάτευση. 3. Δημοπρασία. 4. Πακέτο προϊόντων και υπηρεσιών. 5. Τιμολόγηση βάσει της πιστότητας του πελάτη. 49
Κατηγοριοποίηση B2C ΗΕΜ από Laudon and Traver (2008) 1. Portal. 2. Content provider. 3. Transaction broker. 4. Market creator. 5. Service provider. 6. Community provider. 50
Κατηγοριοποίηση B2B ΗΕΜ από Laudon and Traver (2008) 1. Net marketplace: E-distributor. E-procurement. Exchange. Industry consortium. 2. Private industrial network: Single firm. Industry-wide. 51
Κατηγοριοποίηση ΗΕΜ κατά Dial (2012) (1) 1. The single brand (nike.com). 2. e-marketplace (ebay.com). 3. Vertical e-marketplace (b2bconstruct.gr). 4. Community e-marketplace (skullcandy.com). 5. Flash sell marketplace. 52
Κατηγοριοποίηση ΗΕΜ κατά Dial (2012) (2) 6. Crossover (Brick & Click stores). 7. Personalization (shirtsmyway.com). 8. Immaterial going physical. 9. Facebook or social commerce. 53
Κατηγοριοποίηση ΗΕΜ κατά Rappa (2004) (1) 1. Μεσιτικές Εργασίες (Brokerage Model). 2. Μοντέλο Διαφήμισης (Advertising). 3. Μοντέλο Πληροφοριοδοτών (Infomediary Model). 4. Μοντέλο Εμπορίου (Merchant Model). 5. Μοντέλο Κατασκευαστή (Manufacturer Model). 54
Κατηγοριοποίηση ΗΕΜ κατά Rappa (2004) (2) 6. Μοντέλο Συνεργασιών (Affiliate). 7. Μοντέλο Κοινότητας (Community Model). 8. Μοντέλο Εγγραφής (Subscription Model). 9. Μοντέλο Ωφέλειας (Utility Model). 55
ΗΕΜ: συμπεράσματα Πολυάριθμες κατηγοριοποιήσεις, ανάλογα με την οπτική προσέγγισής τους. Ένα ΗΕΜ μπορεί να ανήκει σε 2 ή και περισσότερες κατηγορίες, την ίδιας κατηγοριοποίησης. Ολοένα και νέες κατηγοριοποιήσεις προκύπτουν λόγω της ανάγκης ύπαρξης νέων ΗΕΜ (για παράδειγμα, κοινωνικά δίκτυα). 56
Συνεχής εξέλιξη ΗΕΜ Ιδέες οδηγούν σε νέες πρακτικές. Αξιοποίηση της τεχνολογικής εξέλιξης. Εστίαση στον πελάτη για ανάπτυξη επιχειρησιακής στρατηγικής. Προστιθέμενη αξία σε ό,τι προσφέρουμε. Οι ανταγωνιστές μαθαίνουν τους κανόνες και τις ευκαιρίες του ΗΕπ. Η αγορά επιτάσσει τη συνεχή βελτίωση των υφιστάμενων ΗΕΜ. 57
Βιβλιογραφία (1) Chaffey, D. (2008). Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και ηλεκτρονικό εμπόριο (3 η Αμερικάνικη έκδοση). Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα. Dial M. (2012). What are the e-commerce business models? Retrieved October 22, 2013, from: http://themyndset.com/2012/03/what-are-the-ecommercebusiness-models/. Laudon, K. and Traver, C. (2008): E-Commerce 2009: business, technology, society. Prentice Hall Higher Education, USA. Ostenwalder, A., Pigneur, Y., and Tucci, C. L. (2005). Clarifying business models: origins, present, and future of concept. Communications of the Association for Information Systems, 15, 1-40. 58
Βιβλιογραφία (2) Rappa, M. (2004). Business models on the web. Retrieved October 22, 2013 from: http://digitalenterprise.org/models/models.html. Timmers, P. (1998). Business models for electronic markets. Retrieved October 22, 2013 from: http://www.cs.uu.nl/docs/vakken/ec/timmers_bmem.pdf. Turban, E., King, D., McKay, J., Marshall, P., Lee, J., and Viehland, D. (2010). Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Αρχές Εξελίξεις Στρατηγική από τη σκοπιά του Manager. Εκδόσεις Μ. Γκιούρδας, Αθήνα. 59