Μουσικοκινητική Αγωγή

Μουσικοκινητική Αγωγή

Τι είναι η Μουσικοκινητική Αγωγή Αρχές της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Παιδαγωγικές βάσεις της Μουσικοκινητικής Αγωγής Ποιοι οι στόχοι της Μουσικοκινητικής Αγωγής Αυτοσχεδιασμός Διδασκαλία του κινητικού αυτοσχεδιασμού Στοιχεία της κίνησης Στοιχεία της μουσικής Οργάνωση του μαθήματος

Τι είναι η Μουσικοκινητική Αγωγή; Σύστημα αγωγής που βασίζεται σε δραστηριότητες οι οποίες συνδυάζουν τα στοιχεία της μουσικής και τα στοιχεία της κίνησης Τα στοιχεία της κίνησης, όπως γνώση του σώματος (τι μπορεί να κάνει το σώμα), οι παράμετροι του χώρου (που μπορεί να κινηθεί το σώμα), η δυναμική και η ροή της κίνησης (πως μπορεί να κινηθεί το σώμα) χρησιμοποιούνται για την έκφραση των στοιχείων της μουσικής, ταχύτητα, ένταση, τονισμός, ρυθμός, ρυθμικό μοτίβο και ρυθμική φράση (Saliba, 1991) Το παιδί αναπτύσσει την ικανότητα να εκφράζει κινητικά ότι ακούει, μέσω της ανακάλυψης των κινητικών δυνατοτήτων όλου του σώματος.

Αρχές της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Εξερεύνηση των δυνατοτήτων Ανάπτυξη δεξιοτήτων Αυτοσχεδιασμός - Δημιουργικότητα

Παιδαγωγικές βάσεις της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Πολύπλευρες απαιτήσεις του ανθρώπινου σώματος Ενότητα κίνησης, μουσικής και λόγου Η σημασία του αυτοσχεδιασμού Δημιουργικότητα Η αλληλεπίδραση μεταξύ των ατόμων της ομάδας

Ποιοι οι στόχοι της Μουσικοκινητικής Αγωγής; Ανακάλυψη των δυνατοτήτων του σώματος για κίνηση Kαινούριες, ανεξερεύνητες κινήσεις και επανάληψη γνωστών κινήσεων με νέους και ποικίλους τρόπους Προσανατολισμός και γνώση του χώρου Προσαρμογή της κίνησης σε σχέση με τις κινήσεις άλλων, αναγνώριση προσωπικού & γενικού χώρου, διάκριση των κατευθύνσεων, αναγνώριση σχηματισμών στον χώρο

Μνήμη Ακουστική μνήμη και αντίληψη Ακουστική διάκριση ικανότητα διάκρισης μεταξύ ήχων διαφορετικής έντασης, ταχύτητας, τονικότητας Αντίληψη βασικού ήχου ικανότητα διάκρισης των ήχων μέσα σε διάφορους θορύβους Χρονική αντίληψη ικανότητα αναγνώρισης των μέτρων Αντίδραση - Λήψη αποφάσεων

Συγκέντρωση - Ερεθίσματα για διαφοροποιήσεις γνωστών δραστηριοτήτων ή κινήσεων - Εστίες συγκέντρωσης (προφορικός λόγος, στοιχεία της μουσικής) Δημιουργικότητα - Καινούριες λύσεις - Εκτέλεση της κίνησης με ποικίλους τρόπους - Ατομικές λύσεις

Αυτοσχεδιασμός Κίνηση ελεύθερη, αυθόρμητη, μη προσχεδιασμένη, πρωτότυπη Δεν απαιτεί προηγούμενη εξάσκηση Κινητική απάντηση σε ένα ερέθισμα (προφορική υπόδειξη, ιστορία ή ιδέα, μουσικό άκουσμα, συμπεριφορά κάποιου ατόμου ή μιας ομάδας) Χαρακτηριστικά του αυτοσχεδιασμού Δεν επιδέχεται κάποιο είδος κριτικής Συνθήκη του αυτοσχεδιασμού Δεν γίνονται συγκρίσεις Αποδοχή αυτών που λαμβάνουν χώρα

Διδασκαλία του κινητικού αυτοσχεδιασμού Αρχή 1 : Παροχή ερεθίσματος Εύρεση κινητικής απάντησης Με πόσους τρόπους μπορείς να αγγίξεις την καρέκλα ; Με ποιους τρόπους μπορείς να κινήσεις του ώμους σου ; Φαντασία Φαντάσου ότι ο δρόμος που διασχίζεις έχει πολλά εμπόδια Κρατάς στα χέρια ένα αγαπημένο σου αντικείμενο, που είναι πολύ εύθραυστο, και θέλεις να το μεταφέρεις Αισθήσεις Πως κινείται το σώμα σου όταν βρίσκεσαι μέσα στο νερό ; Όταν κρυώνεις ;

Αρχή 2 : Εξασφάλιση ατομικότητας Ο αυτοσχεδιάζων δεν είναι υποχρεωμένος να εξηγήσεις τι ακριβώς κάνει Ο καθένας σέβεται την δημιουργία του άλλου βελτίωση θάρρους Αρχή 3 : Εμπιστοσύνη του συμμετέχοντα προς τον εαυτό του, προς τα μέλη της ομάδας και προς τον διδάσκοντα Ο διδάσκων πρέπει να αναγνωρίσει και να καλλιεργήσει την αίσθηση της ελευθερίας στην κίνηση, σαν το πιο σημαντικό στόχο του αυτοσχεδιασμού.

Η δημιουργικότητα έχει μελετηθεί σε σχέση με: Διαδικασία, Προϊόν, Άτομο (Process, Product, Person) (Barron & Harrington, 1981) Η ικανότητα των παιδιών για εκτέλεση δημιουργικής κίνησης έχει οριστεί ως η ικανότητα δημιουργίας και εκτέλεσης διαφορετικών κινητικών μοτίβων (Ward, 1974 )

Ανασταλτικοί παράγοντες έκφρασης της δημιουργικότητας Έλλειψη ψυχολογικής ασφάλειας Αυταρχική συμπεριφορά Έλλειψη αυτοεκτίμησης Απόλυτη εμπιστοσύνη στην λογική Επιδίωξη του τέλειου Φόβος της αποτυχίας Όταν ο στόχος μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η ανάπτυξη της δημιουργικότητας παροχή κατάλληλων ερεθισμάτων

Τα παιδιά έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης (από ότι οι ενήλικες) Γιατί η δημιουργικότητά τους δεν περιορίζεται από γεγονότα που έχουν βιώσει και καθορίζουν πως πρέπει να εκτελούνται οι διάφορες κινήσεις Προσμονή του απροσδόκητου

Στοιχεία της κίνησης Γνώση του σώματος : τι μπορεί να κάνει το σώμα Γνώση του χώρου : που μπορεί το σώμα να κινηθεί Δυναμική της κίνησης : πως μπορεί να κινηθεί το σώμα Σχέσεις που δημιουργούνται κατά την κίνηση

Στοιχεία της μουσικής Εκμάθηση των στοιχείων της μουσικής μέσω της κίνησης (ακούω, συνοδεύω, κινούμαι) Παλμός ή βασικός κτύπος (beat) Στη μουσική είναι ο σταθερός κτύπος κάθε κομματιού. Κρουστά όργανα βασικό κτύπο. Η κίνηση στον χρόνο του βασικού κτύπου είναι ίσως η πιο σπουδαία προϋπόθεση σε όλες τις ρυθμικές δραστηριότητες

Μέτρο Σύμβολο του ρυθμού (time signature) Είναι ένα ίσο σύνολο βασικών κτύπων, π.χ. 4/4, 3/4, 6/8, κλπ. Τονισμός (accent) Η επιπρόσθετη δύναμη που δίνεται σε ορισμένους κτύπους του μέτρου Σκοπός - να δώσει ποικιλία σε όλα τα είδη ρυθμικών ασκήσεων.

Ένταση (intensity) Η δύναμη που χρησιμοποιείται σε μία κίνηση ή σ έναν ήχο. Ταχύτητα (tempo) Μία κίνηση μπορεί : α) να εκτελεστεί αργά ή γρήγορα β) να αυξάνεται ή να μειώνεται η ταχύτητά της γ) να σταματά απότομα ή με παρατεταμένο τρόπο

Οργάνωση του μαθήματος Επιλογή των ασκήσεων στάδιο ανάπτυξης των παιδιών, δημιουργικότητα, ικανότητα συγκέντρωσης Ομάδες παιδιών διαφορετικής ηλικίας ίδιες ή παρόμοιες ασκήσεις με προσαρμογές όλες οι ασκήσεις μπορούν να εκτελεστούν από όλες τις ηλικίες Μέγεθος της ομάδας Απαραίτητη η προσεκτική παρατήρηση της κίνησης όλων των παιδιών Ο αυτοσχεδιασμός δεν είναι ανεξάρτητο κομμάτι αλλά αποτελεί μέρος της διαδικασίας μάθησης

Ασκήσεις αντίδρασης εξάσκηση της προσοχής + γρήγορη λήψη αποφάσεων, γρήγορη μετάβαση από τη λήψη της απόφασης στην εκτέλεση της δραστηριότητας Κινητικές αντιδράσεις απαντήσεις σε ακουστικά, οπτικά, λεκτικά ερεθίσματα Οργάνωση της ομάδας : α) δραστηριότητες κατ άτομο, β) δραστηριότητες κατά ζεύγη, γ) δραστηριότητες κατά ομάδες.

Προετοιμασία της διδασκαλίας Χρόνος διδασκαλίας Ημερήσιο πρόγραμμα ρυθμικής αγωγής 20-30 λεπτά Χώρος διδασκαλίας Ελεύθερος χώρος Χρήση των αντικειμένων της τάξης Ένδυση Άνετα και ελαφριά ρούχα Μέγεθος της ομάδας Δημοτικό σχολείο 20-25 παιδιά (Νηπιαγωγείο 12-16 παιδιά) Μουσικά όργανα Ταμπουρίνα, τρίγωνα, wood blocks, μεταλλόφωνα, πιάνο Άλλος εξοπλισμός (πολλά μεγέθη) Μπάλες, σχοινάκια, στεφάνια, μαντήλια, μπαλόνια

Ποιά η επίδραση της Μουσικοκινητικής Αγωγής στην ανάπτυξη του παιδιού; Κινητική ανάπτυξη έλεγχος της σύσπασης μεγάλων και μικρών μυϊκών ομάδων καθώς τα παιδιά πειραματίζονται με τις δυνατότητες του σώματός τους. Νοητική ανάπτυξη απαντήσεις σε διάφορα ερεθίσματα, πειραματισμός με τις κινητικές δυνατότητες του σώματος, δημιουργία κινήσεων, αναγνώριση μουσικών ερεθισμάτων που ποικίλλουν όσον αφορά την ταχύτητα, τον ρυθμό, τη ένταση και την δυναμική Κοινωνική ανάπτυξη ανάληψη ρόλων μέσα στην ομάδα Συναισθηματική ανάπτυξη ενεργοποίηση και ενίσχυση της έκφρασης των συναισθημάτων των παιδιών και κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων