Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ & ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μ Ο Ν Α Δ Α Β Ι Ω Σ Ι Μ Η Σ Κ Ι Ν Η Τ Ι Κ Ο Τ Η Τ Α Σ Έρευνα μεθοδολογίας σχεδιασμού συνθηκών βιώσιμης κινητικότητας στη Ν. Σμύρνη με έμφαση στο ποδήλατο Θάνος Βλαστός, Καθηγητής ΕΜΠ Δημήτρης Μηλάκης, Δρ. Συγκ. Πολεοδόμος ΕΜΠ Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος, Δρ. Συγκοινωνιολόγος ΕΜΠ Νέα Σμύρνη 11.5.2010
16
Η ελληνική πόλη μπροστά στις ευθύνες της όταν αναγγέλλονται: 250 εκ. πρόσφυγες 1 δισ. πεινασμένοι 3 δισ. με λιγότερα από 2 δολ. την ημέρα το κλίμα δεν έχει σύνορα... τα παλιά σύνορα καταρρέουν
Ενώ περισσότεροι από 4 δισ. άνθρωποι εκπέμπουν πολύ μικρές ποσότητες C02 ο αμερικάνος εκπέμπει 18,9 τόνους το χρόνο ο ευρωπαίος 8,9 ο ινδός 1,3 ο κενυάτης 0,3 Οι πλούσιες χώρες πρέπει να παρουσιάσουν μειώσεις μεταξύ 25 και 40%, μέχρι το 2020
οι συνέπειες έ για την ελληνική πόλη Είμαστε μπροστά στην ανάγκη άμεσης ανατροπής όχι μόνο οικονομικών μοντέλων αλλά συμπεριφορών και τρόπων ζωής προς φτηνές και απλές λύσεις στο προσκήνιο ξανά - το περπάτημα - το ποδήλατο - η δημόσια συγκοινωνία Περισσότερη δημοκρατία, αυτοσυγκράτηση και σεμνότητα Η ελληνική πόλη σε ερείπια φρενάρει ρ την οικονομική ανάπτυξη
από τους βολικούς ούς και τζάμπα ορισμούς: ούς: πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού στις πραγματικά γενναίες πολιτικές δοκιμασίες: πολιτικός είναι εκείνος που η τέχνη του είναι να κάνει πραγματικότητα αυτό που πριν εθεωρείτο αδύνατο
Από τη σημερινή απουσία της πολιτείας σε μια αποφασιστική άσκηση πολιτικής με φόντο τη συνεχώς αυξανόμενη απόσταση που χωρίζει την από την ευρωπαϊκή ελληνική πόλη δεν αρκούν απλά βήματα. Χρειάζονται άλματα για να γίνουν αποδεκτά πρέπει πρώτα η ίδια η πολιτεία να το πιστέψει και στη συνέχεια να πείσει ότι το εννοεί. Το πιο σημαντικό είναι η πολιτεία να πάρει μέρος στο παιχνίδι. Η έλλειψη χρημάτων δεν είναι πάντα ισχυρό άλλοθι. Η βώ βιώσιμη κινητικότητα προϋποθέτει κράτος. Κράτος που να έχει κύρος και δύναμη. Πολίτες που να είναι σοβαροί και υπεύθυνοι.
Τρέχοντα στοιχήματα και εξελίξεις ξλίξ για τις ελληνικές πόλεις Τραμ Ποδήλατο > Επέκταση στον Πειραιά > Εκπόνηση μελετών (Πάτρα, Ιωάννινα, Βόλος) > Αθήνα: επέκταση στην Πανεπιστημίου (πεζοδρόμηση) και την Πατησίων > Υλοποιήσεις υποδομών με το Γ ΚΠΣ (Νέα Ερυθραία, Βριλήσσια, Κηφισιά, Π. Ψυχικό, Εκάλη, Χαλάνδρι, Κως, Βόλος, Λαμία, Ναύπακτος, Θεσσαλονίκη, Ρόδος, Αμαλιάδα, Κλειτορία, Κέρκυρα, Καλαμάτα) > Υλοποιήσεις στη ΒΑ Αθήνα (Εκάλη, Ν. Ερυθραία, Κηφισιά, Βριλήσσια, Χαλάνδρι, Ψυχικό ) > Συνολικά: δίκτυα ποδηλάτου σε 44 ελληνικές πόλεις ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ο Στρατηγικός Στόχος: Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Οικονομική ανάπτυξη Νέας Σμύρνης «Να ξαναβρεί την ανθρώπινη κλίμακά της και να γίνει όμορφη, καθαρή, υγιής, άνετη, ασφαλής και λειτουργική» ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Εμβέλεια Τραμ στη Νέα Σμύρνη: Πορείες πεζών Περιοχές που δεν καλύπτονται Απέχουν 10-15 λεπτά με τα πόδια, ενώ μόλις 5 λεπτά με το ποδήλατο από το τραμ
Έρευνα στους χρήστες τραμ στη Ν.Σμύρνη Περιοχή αποβίβασης Συχνότητα Αριθμός Ποσοστό Νέα Σμύρνη 27 25% Νέος Κόσμος 24 22% Γλυφάδα 14 13% Φάληρο 13 12% Σύνταγμα 12 11% Σ.Ε.Φ. 2 2% Υπόλοιποι προορισμοί 16 15% Σύνολο 108 100% ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π. Μέσο προσέγγισης και απομάκρυνσης Μέσο Αριθμός Ποσοστό Πεζή 169 78% Μετρό 27 13% Λεωφορείο 13 6% Ι.Χ. 4 2% Ταξί 3 1% Σύνολο 216 100%
Κριτήρια επιλογής διαδρομών δ επιβατών τραμ Επιλογή διαδρομής προσέγγισης στο σταθμό Επιλογή βάσει Αριθμός Ποσοστό Ταχύτητας 54 50% Ευκολίας 39 36% Ασφάλειας 10 9% Ποιότητας 5 5% Προτεινόμενες βελιτώσεις διαδρομών από τους επιβάτες Βελτίωση ως προς Αριθμός Ποσοστό Πλάτος πεζοδρομίων 24 22% Καθαριότητα 19 18% Πράσινο 18 17% Παράνομη στάθμευση Ι.Χ. 18 17% Ασφάλεια από Ι.Χ. 9 8% Σύνολο 108 100% Φωτισμός 9 8% Αστυνόμευση 9 8% Συνέχεια διαδρομής 2 2% Σύνολο 108 100% ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Οι Προκλήσεις για τη Νέα Σμύρνη Αποτελεσματικότερη λειτουργία της πόλης και η ανάπτυξη της οικονομίας της με τη συγκράτηση της χρήσης του αυτοκινήτου και τη δημιουργία συνθηκών ενθάρρυνσης εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης. Αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του αστικού ιστού. Ευαισθητοποίηση των κατοίκων για τη διαμόρφωση ενός πιο ευγενικού και πολιτισμένου κοινωνικού περιβάλλοντος που θα προσελκύει περισσότερους επισκέπτες. Δημιουργία συνθηκών που θα καταστήσουν τις μετακινήσεις με περπάτημα, ποδήλατο και δημόσια συγκοινωνία άνετες, ευχάριστες και ελκυστικές. ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Γειτονικοί Προορισμοί (Ποσοστό ταξιδιών) ΠΕΙΡΑΙΑΣ 6.29 % 8.24 % ΑΘΗΝΑ 23.91 % ΣΥΝΟΛΟ Ν.ΣΜΥΡΝΗ + ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΔΗΜΟΙ 51.25 % ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΩΝ ΑΚΤΙΝΑΣ ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ (7 KM) 79.11 % 4.99 % 7.32 % ΑΛΙΜΟΣ 3.40 % 5.35 % ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ 3.37 % ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κυκλοφοριακοί Πολεοδομικοί - Περιβαλλοντικοί Στόχοι Δημιουργία συνθηκών ασφαλείας για την κίνηση των ποδηλάτων. Απελευθέρωση πεζοδρομίων από σταθμευμένα ΙΧ. Αύξηση χρήσης ποδηλάτου, μείωση χρήσης ΙΧ για ενδοδημοτικές μετακινήσεις και μετακινήσεις προς τους γειτονικούς δήμους. Αύξηση της ασφάλειας στους τοπικούς δρόμους (μείωση κυκλοφορίας ΙΧ). Βελτίωση της προσπελασιμότητας του κέντρου της πόλης. Βελτίωση σύνδεσης Νέας Σμύρνης με τους γειτονικούς σταθμούς μετρό (Συγγρού-Φιξ, Ν.Κόσμος, Δάφνη, Αγ. Δημήτριος, Καλλιθέα, Ταύρος). Σύνδεση της Νέας Σμύρνης με τη θάλασσα και με τη ζώνη αναψυχής-τουρισμού που δημιουργείται κατά μήκος του Φαληρικού Όρμου. ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Γειτονικοί Πόλοι Έλξης/ Δίκτυο Ποδηλάτου ΗΣΑΠ ΜΕΤΡΟ ΙΛΙΣΣΟΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΣ ΟΡΜΟΣ ΦΑΛΗΡΟΥ ΡΕΜΑ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου Έντονη συγκέντρωση πόλων έλξης στο κέντρο της πόλης Διάχυση των κεντρικών χρήσεων κατά μήκος της Ελευθερίου Βενιζέλου Ισχυρός πόλος διοικητικών χρήσεων κατά μήκος της Συγγρού Συγκέντρωση εκπαιδευτικών πόλων περιφερειακά του κέντρου σε ορισμένα ΟΤ Πολλοί και διασκορπισμένοι σε όλη την πόλη χώροι πρασίνου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Επιλογές ως προς τη μορφή της υποδομής Μεγάλος φόρτος οχημάτων ακόμα και σε τοπικές οδούς Μεγάλα πεζοδρόμια Έντονο πρόβλημα στάθμευσης Διαχωρισμός κίνησης ποδηλάτων-αυτοκινήτων με: Αξιοποίηση υφιστάμενων πεζοδρομίων. Διαπλάτυνση πεζοδρομίων, όταν δεν εμποδίζεται η στάθμευση ή όταν το πεζοδρόμιο δεν είναι ικανοποιητικού πλάτους. Δημιουργία contra-flow ποδηλατόδρομου μίας κατεύθυνσης, όταν τα πεζοδρόμια και το οδόστρωμα είναι μικρού πλάτους. Συνύπαρξη ποδηλάτωναυτοκινήτων στην άλλη κατεύθυνση Μονοδρομήσεις οδών για δημιουργία χώρου για κίνηση ποδηλάτων ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Βυζαντίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Αξιοποίηση υφιστάμενων πεζοδρομίων: Οδός Βυζαντίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Σοφούλη ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Διαπλάτυνση πεζοδρομίων: Οδός Σοφούλη ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Ανδριανουπόλεως ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Δημιουργία contra-flow λωρίδας, συνύπαρξη ΙΧ-ποδηλάτων: Οδός Ανδριανουπόλεως ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Άξονας Μητροπολίτη Ευθυβούλη-Έβρου-Ηρακλείου λί ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Μονοδρομήσεις Οδών και δημιουργία ποδηλατόδρομου: Άξονας Έβρου-Ηρακλείου λί ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Ελευθερίου Βενιζέλου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Οδός Ελευθερίου Βενιζέλου: 0.50 μέτρο διαπλάτυνση πεζοδρομίου εκατέρωθεν ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Αγίας Σοφίας ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Οδός Αγίας Σοφίας: 1 μέτρο διαπλάτυνση πεζοδρομίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου: 0.50 μέτρο διαπλάτυνση πεζοδρομίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Κύριοι πόλοι έλξης/δίκτυο ποδηλάτου: Ζύ Ζεύγος Κράτητος - Αιγαίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ζεύγος Κράτητος Αιγαίου: Ζέυγος μονόδρομων λωρίδων ποδηλάτου πλάτους 1.00 μέτρου διαπλάτυνση πεζοδρομίου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Επιλογές διαμόρφωσης διασταυρώσεων Οι λωρίδες ποδηλάτων συνεχίζονται στο εσωτερικό των διασταυρώσεων με χρωματική διαφοροποίηση Μικρή θλάση ευθυγραμμίας στις διασταυρώσεις για μείωση ταχύτητας ποδηλάτων, βλί βελτίωση ορατότητας και απομάκρυνση από τα ΙΧ που στρίβουν δεξιά. Τοποθέτηση πληροφοριακής σήμανσης για τους ποδηλάτες Τοποθέτηση προειδοποιητικής σήμανσης για τους οδηγούς ΙΧ Στις φωτεινές διασταυρώσεις προτείνεται η δημιουργία ξεχωριστού σηματοδότη για τα ποδήλατα. Οι ποδηλάτες περνούν δίπλα στις υπάρχουσες διαβάσεις και έχουν τους ίδιους χρόνους πρασίνου με τον πεζό ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ομάδα λύσεων Α: Τυπική λύση ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ομάδα λύσεων C1: Ανύψωση κόμβου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ομάδα λύσεων Β1 και F: Συνύπαρξη ποδηλάτη και ΙΧ ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ομάδα λύσεων Η: Σηματοδοτούμενοι κόμβοι ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.
Ομάδα λύσεων W: Πλήρης ανασχεδιασμός κόμβου ΜΟΝΑΔΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ε.Μ.Π.