ΔΠΔΙΓΟΝΣΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ
Δπείγνλ νγθνινγηθό πξόβιεκα Oμεία θαηάζηαζε πνπ απεηιεί ηε δωή ηνπ αζζελνύο κε θαθνήζεηα θαη πνπ νθείιεηαη ζηε λόζν ή ηελ αγωγή γηα ηε λόζν
πκπίεζε Νωηηαίνπ Μπεινύ Οζηηθέο κεηαζηάζεηο από θαξθίλν καζηνύ, πλεύκνλα, πξνζηάηε, ΠΜ Αξρηθή εθδήισζε λόζνπ ζε θαξθίλν πξνζηάηε, καζηνύ ή πνιιαπιό κπέισκα Απαληάηαη θπξίσο ζηε ΘΜΣΣ (65%) Δθδειώλεηαη σο α) επέθηαζε λενπιαζκαηηθήο κάδαο από ην ζπνλδπιηθό ζώκα ζηνλ επηζθιεξίδην ρώξν β) θαηαζηξνθή ζπνλδπιηθνύ ζώκαηνο γ) δηήζεζε κέζσ κεζνζπνλδύιηνπ ηξήκαηνο από παξαζπνλδπιηθή κάδα δ) ελδνκπειηθή αηκαηνγελήο δηαζπνξά
Παζνθπζηνινγηθνί κεραληζκνί Δπέθηαζε ζηνλ επηζθιεξίδην ρώξν ζπκπίεζε θιεβώδνπο δηθηύνπ θιεβηθή ζηάζε δηάκεζν νίδεκα/ ππνμία ιεπθήο νπζίαο ηζραηκία Κπηνθίλεο, παξάγνληεο θιεγκνλήο, VEGF, λεπξνκεηαβηβαζηέο, ζεξνηνλίλε
Κιηληθή Δηθόλα- Γηάγλωζε Κιηληθή εηθόλα : πόλνο, αδπλακία, απώιεηα θηλεηηθήο, αηζζεηηθήο ιεηηνπξγίαο, ππαηζζεζία θάησζελ ηεο βιάβεο, απώιεηα απηόλνκσλ αληαλαθιάζεσλ, ζύλδξνκν ηππνπξίδαο Άκεζε δηεξεύλεζε: α/α, MRI, CT θαη κπεινγξάθεκα
Αληηκεηώπηζε Κνξηηθνεηδή (δεμακεζαδόλε 20 mg/d) ΑΚΘ Φεηξνπξγηθή απνζπκπίεζε α) νμεία έλαξμε β) δελ ππάξρεη απνδεδεηγκέλε θαθνήζεηα γ) πίεζε από νζηηθό ηεκάρην θαηάγκαηνο δ) απνηπρία ΑΚΘ ε) ήδε ρνξεγεζείζα ΑΚΘ ζη) αληίζηαζε ζηελ ΑΚΘ (κειάλσκα, Ca λεθξνύ) δ) κε αληαπόθξηζε ζηα ζηεξνεηδή
Υεηξνπξγηθή Απνζπκπίεζε Πεηαιεθηνκή ζε νπίζζηεο βιάβεο Αληηθαηάζηαζε ζπνλδπιηθνύ ζώκαηνο κε κεηαιιηθή ελδνπξόζεζε Αθαηάιιεινη αζζελείο πνιιαπιέο βιάβεο πιήξεο παξαπιεγία θαθή γεληθή θαηάζηαζε επηβίσζε 2 κελώλ
Δκπύξεηε νπδεηεξνπελία Φπζηθή εμέηαζε Αθηηλνγξαθία ζώξαθνο Αηκνθαιιηέξγεηα, θαιιηέξγεηα πηπέισλ, θαιιηέξγεηα νύξσλ, θαιιηέξγεηα από θεληξηθή θιεβηθή γξακκή Δκπεηξηθή αληηβηνηηθή αγσγή ρνξήγεζε G-CSF Σε παξακνλή ηνπ ππξεηνύ κεηά από ηξία 24σξα ή θιηληθή επηδείλσζε γίλεηαη αιιαγή ηεο αγσγήο Δπθαηξηαθέο ινηκώμεηο (κύθεηεο, Pneumocystis carinii)
πρλνί κηθξν-νξγαληζκνί Gram - : Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella spp, Enterobacter spp, Proteus spp, E.Coli Gram + : staph. aureus, staph. epidermidis, strept. pneumoniae, viridans streptococci, enterococci, corynebacterium Fungi: Candida spp, Aspergillus spp
Αλαηκία Ννξκόρξσκε, λνξκνθπηηαξηθή ιόγσ ρξνλίαο λόζνπ Φαξαθηεξίδεηαη από ρακειό ζίδεξν νξνύ (ζπλήζσο), θπζηνινγηθή ή απμεκέλε θεξηηηίλε, θπζηνινγηθέο ζηδεξναπνζήθεο θαη ρακειά επίπεδα εξπζξνπνηεηίλεο Πηζηεύεηαη όηη ε IL-1, TNF, TGF-b παξάγνληαη από ηνλ όγθν θαη πξνθαινύλ κεησκέλε αληαπόθξηζε ζηελ εξπζξνπνηεηίλε Γηήζεζε ηνπ κπεινύ Λόγσ ΦΜΘ ή ΑΚΘ
Αλαηκία Αλαηκία από απιαζία ηεο εξπζξάο ζεηξάο (ζύκσκα, ρξόληα ιεκθνθπηηαξηθή ιεπραηκία, ζπάληα ζε ζπκπαγείο όγθνπο) Απηνάλνζε αηκνιπηηθή αλαηκία (ρξόληα ιεκθνθπηηαξηθή ιεπραηκία, ιεκθώκαηα, ζπάληα ζπκπαγείο όγθνη-σνζήθεο, ΓΔΣ, πλεύκνλα, καζηνύ, λεθξνύ). Κνξηηθνεηδή απνηεινύλ ηε ζεξαπεία εθινγήο, αλ θαη ε απηνάλνζε αηκνιπηηθή αλαηκία ησλ ζπκπαγώλ όγθσλ δελ αληαπνθξίλεηαη ηθαλνπνηεηηθά ζηα θνξηηθνεηδή Μηθξναγγεηνπαζεηηθή αηκνιπηηθή αλαηκία πνπ νδεγεί ζε ζξνκβσηηθή ζξνκβνπεληθή πνξθύξα θαη νπξαηκηθό αηκνιπηηθό ζύλδξνκν Παξαηεξείηαη ζε θαξθηλώκαηα ηνπ ΓΔΣ, πξνζηάηε, πλεύκνλα θαη κεηά ζεξαπεία κε κηηνκπθίλε Ο κεραληζκόο παξακέλεη άγλσζηνο Μπνξεί λα αληαπνθξηζεί ζηελ αληηθαξθηληθή ζεξαπεία
Απνθιεηζκόο αηκνξξαγίαο Αλαηκία H απόθαζε γηα κεηάγγηζε γίλεηαη κε θιηληθά θξηηήξηα Μεηάγγηζε κε κηα κνλάδα ζπκππθλσκέλσλ εξπζξώλ απμάλεη ηελ αηκνζθαηξίλε θαηά 1g/dl
Θξνκβνπελία Γηήζεζε κπεινύ, ΦΜΘ, ΑΚΘ Αληηαηκνπεηαιηαθά αληηζώκαηα ΓΔΠ Υπεξζπιεληζκόο Μηθξή πηζαλόηεηα απηόκαηεο αηκνξξαγίαο όηαλ αηκνπεηάιηα >20.000 Μεηάγγηζε όηαλ ηα αηκνπεηάιηα είλαη <10.000 Μεηάγγηζε ζε ελεξγό αηκνξξαγία
ύλδξνκν Άλω Κνίιεο Φιέβαο Πξνθαιείηαη από πίεζε, δηήζεζε ή ζξόκβσζε ηεο άλσ θνίιεο θιέβαο Κιηληθά : νίδεκα πξνζώπνπ, βήραο, δύζπλνηα, θεθαιαιγία, θπάλσζε, επίθιεβν ζην πξόζζην ζσξαθηθό ηνίρσκα, δηάηαζε ζθαγηηίδσλ Δπηδείλσζε κε ηελ θαηάθιηζε Γηαθνξηθή δηάγλσζε: θαξδηαθή αλεπάξθεηα, επηπσκαηηζκόο
Αηηηνινγία 90% : θαθνήζεηα (Ca πλεύκνλα, ιέκθσκα, κεηαζηαηηθό Ca καζηνύ / όγθν εθ γελλεηηθώλ θπηηάξσλ) 10% : ανξηηθό αλεύξπζκα, ζξόκβσζε (ζε αζζελείο πνπ θέξνπλ θεληξηθό θαζεηήξα), κεγάιε δηόγθσζε ζπξενεηδνύο, ίλσζε κεζνπλεπκνλίνπ (ΑΚΘ / ηζηνπιάζκσζε)
Γηάγλωζε Α/α ζώξαθνο δεμηά παξαηξαρεηαθή κάδα, δηεύξπλζε κεζνζσξαθίνπ CT ζώξαθνο επίπεδν θαη βαζκόο απόθξαμεο, θαζνξηζκόο ηνπ αηηίνπ, ζπλύπαξμε άιισλ βιαβώλ Κπηηαξνινγηθή πηπέισλ Παξαθέληεζε πιεπξηηηθνύ πγξνύ Βηνςία ππεξθιείδηνπ LN Γηαδεξκηθή δηαζσξαθηθή FNB Βηνςία κπεινύ ( ππνςία SCLC/NHL ) Mεζνζσξαθνζθόπεζε- Θσξαθνηνκή
Αληηκεηώπηζε Καζηζηή ζέζε, Ο 2, ζηεξνεηδή, δηνπξεηηθά, άλαιε δίαηηα Τνπνζέηεζε stent Θξνκβόιπζε Αθηηλνζεξαπεία SCLC : ΦΜΘ ( άξζε ζε 1-2 εβδνκάδεο) ΑΚΘ NSCLC : ΑΚΘ ΝΗL : ΦΜΘ Όγθνη κεζνζσξαθίνπ εθ γελλ. θπηηάξσλ : XMΘ
Πεξηθαξδηαθή ζπιινγή - Δπηπωκαηηζκόο Ca πλεύκνλα, ιέκθσκα ή κεηαζηαηηθή λόζνο ζην κεζνζσξάθην Δθδήισζε : oμεία δύζπλνηα Kιηληθή εμέηαζε : βύζηνη θαξδηαθνί ηόλνη, ρακειή ΑΠ, ηαρπθαξδία, παξάδνμνο ζθπγκόο, δηάηαζε ζθαγηηίδσλ ΗΚΓ : ρακειά δπλακηθά Γηάγλσζε : echo θαξδηάο, α/α ζώξαθνο Θεξαπεία : πεξηθαξδηνθέληεζε κε ή ρσξίο έγρπζε ζθιεξπληηθώλ, δεκηνπξγία πεξηθαξδηαθνύ παξαζύξνπ, ζεξαπεία ππνθείκελεο λόζνπ
Δλ ηω βάζεη θιεβνζξόκβωζε Σπλεζέζηεξα ζηνλ θαξθίλν ηνπ παγθξέαηνο, ΓΔΣ Δθδήισζε ηεο λόζνπ ή πξνεγείηαη ηεο δηάγλσζεο Θεξαπεία κε αληηπεθηηθά Σε επαηηθή δπζιεηηνπξγία πξνηηκάηαη ε επαξίλε ρακεινύ κνξηαθνύ βάξνπο
Πλεπκνληθή εκβνιή Δθδήισζε: ζσξαθαιγία, δύζπλνηα, ηαρύπλνηα, θπάλσζε, αηκόπηπζε, shock HKΓ: S I Q III T III,, δεμηόο άμνλαο, RBBB ABG: ππνμπγνλαηκία, αλαπλεπζηηθή αιθάισζε Αληηπεθηηθή αγσγή
Τπεξαζβεζηηαηκία- Παζνθπζηνινγία Πνιιαπινύλ κπέισκα, Ca καζηνύ (40%), NSCLC (πιαθώδεο), Ca πξνζηάηε Oζηηθή απνξξόθεζε-νζηεόιπζε ιόγσ νζηηθώλ κεηαζηάζεσλ (παξαγσγή θπηνθηλώλ ηληεξιεπθίλσλ θαη ΤΝF κε απνηέιεζκα ηελ ελεξγνπνίεζε ησλ νζηενθιαζηώλ) Έθθξηζε PTH-rP (πιαθώδεο Ca) Aθπδάησζε Απμεκέλε εληεξηθή απνξξόθεζε Ca ιόγσ παξαγσγήο ελεξγώλ κεηαβνιηηώλ βηηακίλεο D (T-ιεκθώκαηα) Παξαγσγή παξαγόλησλ ελεξγνπνίεζεο νζηενθιαζηώλ θαη ελαπόζεζε Bence-Jones πξσηεηλώλ λεθξηθή αλεπάξθεηα κεησκέλε απέθθξηζε αζβεζηίνπ (πνιιαπινύλ κπέισκα)
Kιηληθή εηθόλα Ταρύηεηα εγθαηάζηαζεο Ηιηθία, PS, επαηηθή θαη λεθξηθή ιεηηνπξγία Νεπξνινγηθά: θόπσζε, αδπλακία, ιήζαξγνο, λνεηηθή δπζιεηηνπξγία, θώκα Γαζηξεληεξηθά: λαπηία, έκεηνη, αλνξεμία, θνηιηαθόο πόλνο, δπζθνηιηόηεηα, παγθξεαηίηηδα Νεθξηθά: πνιπδηςία, πνιπνπξία, αθπδάησζε, λεθξνιηζίαζε Καξδηνινγηθά: αξξπζκίεο
Αληηκεηώπηζε Αληηκεηώπηζε ππνθείκελεο λόζνπ Γηαθνπή πξόζιεςεο αζβεζηίνπ (ιεκθώκαηα) Γηαθνπή θαξκάθσλ (π.ρ ζεηαδηδώλ, NSAIDs, βηηακίλεο D θαη A, ξεηηλνεηδώλ) Δλπδάησζε (3-6lit/24 h) - θνπξνζεκίδε Γηθσζθνληθά Καιζηηνλίλε (δξάζε ηηο πξώηεο 48 ώξεο) Κνξηηθνεηδή (κόλν ζε ΠΜ, ιεπραηκία)
ύλδξνκν Λύζεο Όγθνπ Σύλδξνκν πνπ πεξηιακβάλεη λεθξηθή δπζιεηηνπξγία θαη κεηαβνιηθέο δηαηαξαρέο ιόγσ ηαρείαο ιύζεο ηνπ όγθνπ Σπρλόηεξν ζε κεγάιν θνξηίν ρεκεηνεπαίζζεηεο λόζνπ (ιεκθώκαηα, ιεπραηκίεο, κεηαζηαηηθό Ca όξρενο) Έλαξμε ηηο πξώηεο ώξεο ή κέξεο κεηά ηε ζεξαπεία Υπεξνπξηραηκία Υπεξθαιηαηκία Υπεξθσζθαηαηκία Υπαζβεζηηαηκία/ππνκαγλεζηαηκία Ομεία λεθξηθή αλεπάξθεηα Μεηαβνιηθή νμέσζε
Πξνθύιαμε- Αληηκεηώπηζε Πξνθύιαμε Αιινπνπξηλόιε 300mg 48 ώξεο πξν ηεο έλαξμεο ηεο ΦΜΘ Δμαζθάιηζε θαιήο δηνύξεζεο Αληηκεηώπηζε Καιή ελπδάησζε παξαθνινύζεζε ηζνδπγίνπ πγξώλ ειεθηξνιπηώλ Γηόξζσζε ππεξθαιηαηκίαο (Kayexalate, ηλζνπιίλε) Αιινπνπξηλόιε (300-900mg) Φνξήγεζε γιπθνληθνύ Ca Aιθαινπνίεζε νύξσλ Σε νιηγνπξία : U/S, CT γηα ιίζνπο νπξηθνύ Γηάιπζε
Απξόζθνξε έθθξηζε αληηδηνπξεηηθήο νξκόλεο- SIADH SCLC (75%) Καξθίλνο θεθαιήο ηξαρήινπ, θαξθηλνεηδή, ιέκθσκα, ιεπραηκία θαη θαξθίλνο παγθξέαηνο Αληηλενπιαζκαηηθνί παξάγνληεο, όπσο ηθσζθακίδε, βηλθξηζηίλε, high-dose θπθινθσζθακίδε Σπκπηώκαηα θπξίσο από ην ΚΝΣ (αξρηθά: αδπλακία, αλνξεμία, θεθαιαιγία, ήπηα δηαηαξαρή ηνπ επηπέδνπ ζπλείδεζεο, αξγόηεξα: ζύγρπζε, ζπαζκνί, θαη ηειηθά αλζεθηηθνί ζπαζκνί, θώκα θαη ζπάληα ζάλαηνο) Υπνλαηξηαηκία θαη θπζηνινγηθή/πςειή απέθθξηζε Νa ζηα νύξα Ωζκσηηθόηεηα νύξσλ > σζκσηηθόηεηα νξνύ
Αληηκεηώπηζε Η ζεξαπεία ηεο ππνθείκελεο λόζνπ είλαη ε πην απνηειεζκαηηθή αληηκεηώπηζε ηνπ ζπλδξόκνπ Η ΦΜΘ είλαη απνηειεζκαηηθή γηα ην SCLC Σηέξεζε ύδαηνο ζε 0.5-1l/εκεξεζίσο Φνξήγεζε δηκεθινθπθιίλεο (αλαζηνιή ηεο δξάζεο ηεο ADH ζην λεθξηθό ζσιελάξην) Η αύμεζε Νa κε ξπζκό 1mEq /L/ h γηα ηελ απνθπγή θεληξηθήο κπειηλόιπζεο
Δπηλεθξηδηαθή Αλεπάξθεηα Μεηαζηαηηθή λόζνο επηλεθξηδίσλ, ηαηξνγελώο, αηκνξξαγία, ινίκσμε Αδπλακία, απώιεηα ΣΒ, αλνξεμία, κειάγρξσζε, ππόηαζε, θπθινθνξηθή θαηαπιεμία( κεηά από ινίκσμε) Ήπηα νμέσζε, ππννα, ππεξκ Γηάγλσζε : δηέγεξζε κε ACTH Θεξαπεία : ππνθαηάζηαζε γιπθν/αιαηνθνξηηθνεηδώλ