Mηχανισμοί τοξικότητας επί του καρδιοαγγειακού συστήματος Διδάσκων: Λευκοθέα Παπαδοπούλου
καρδιοαγγειακό σύστημα Καρδιά Αιμοφόρα αγγεια τροφοδότηση οργανισμού με Οξυγόνο Θρεπτικές ουσίες Ορμόνες Μεταβολίτες Διατήρηση Ομοιόστασης Θερμορύθμισης Οξεοβασικής ισορροπίας Οξύτητας ιστών και οργάνων
Tοξικότητα επί της καρδιάς - μυοκαρδίου Λειτουργικές διαταραχές π.χ. Μεταβολές ρυθμού σύσπασης Δομικές αλλαγές Εκφυλισμός και νέκρωση κυττάρων
in series in parallel, according to the momentary needs Color atlas of Physiology. Agamemnon Despotopoulos, Stefan Silbernagl, 1991
φλεβόκομβος κόλπος Κολποκοιλιακός κόμβος Κολποκοιλιακό δεμάτιο Καρδιακή ανακοπή 83% των περιπτώσεων απαιτεί ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ κοιλία και Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ)
συγκύτιο all or non contraction
all or non contraction H μυϊκή συστολή πυροδοτείται από μια αιφνίδια αύξηση του Ca ++ K. R. Chien et al., Science 322, 1494-1497 (2008) M Gautel, E Ehler Science 2010;330:1491-1492
Aποπόλωση σαρκοπλασματικού δικτύου Color atlas of Pharmacology. Lullmann H, Mohr A, Ziegler A, Bieger D, 1993 Κυτταροπλασματικό Ca ++ Σύσπαση μυικών ινιδίων ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΥΖΕΥΞΗ αποπόλωση επαναπόλωση Σταματά το ηλεκτικό σήμα Κυτταροπλασματικό Ca++ λόγω των πολυάριθμων αντλιών ασβεστίου Na + K + επαναπόλωση
Διαταραχές της καρδιακής λειτουργίας χρονοτρόπος ινοτρόπος δρομοτρόπος βαθμοτρόπος αρρυθμίες Ανωμαλίες στην έναρξη και αγωγή των διεγέρσεων Γενετικής προέλευσης
Stem cell derived cardiomyocytes are especially attractive because they express ion channels and demonstrate spontaneous mechanical and electrical activity similar to native cardiac cells cell based assays for measuring the impact of pharmacological compounds on the rate of beating cardiomyocytes with different assay platforms. http://www.biotechniques.com/multimedia/archive/00178/btn_0311-march_post_178205a.pdf 2011
BΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΡΔΙΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑΣ 1. Οξειδωτικό stress επί του μυοκαρδίου Δημιουργία ROS Kαταστροφή μεμβρανών Διαταραχή ομοιόστασης ασβεστίου
Οξειδωτικό stress επί του μυοκαρδίου Μείωση επιπέδων αντιοξειδωτικών ενζύμων Καταλάση Δισμουτάση της ρίζας του υπεροξειδίου (SOD) Yπεροξειδάση της γλουταθειόνης ΕΤΟΗ ΑΔΡΙΑΜΥΚΙΝΗ
Dhalla, NS et al. J Hypertens. 2000 Jun;18(6):655-73
Δυσλειτουργία μυοκυττάρων ως συνέπεια του οξειδωτικού stress είτε λόγω αυξημένης παραγωγής των ROS είτε λόγω μειωμένης αντιοξειδωτικής προστασίας Οξειδωτικό stress Dhalla, NS et al. J Hypertens. 2000 Jun;18(6):655-73
Σχηματική παράσταση των πιθανών αιτίων γένεσης του οξειδωτικού stress και της ανάπτυξης καρδιοαγγειακών ανωμαλιών SNS, sympathetic nervous system; RAS, renin-angiotensin system. Οξειδωτικό stress Dhalla, NS et al. J Hypertens. 2000 Jun;18(6):655-73
http://www.medscape.com/viewarticle/768924_print
ΑΔΡΙΑΜΥΚΙΝΗ
ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ
Στηθάγχη Θρομβοφλεβίτιδα και ως φυσιολογική άμυνα του οργανισμού (ηλικιωμένους)
Βαρέα μέταλλα ομοκυστεϊνη κυκλοφωσφαμίδιο Κάπνισμα Λιπαρές τροφές Έλλειψη άσκησης LDL oxidation http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/imagepages/18018.htm
ΑΓΓΕΙΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ Μηχανικά αίτια (ROS τραυματισμός τοιχώματος) Μεταβολικά αίτια (παραγωγή τοξικών μεταβολιτών) Γενετικά αίτια
Μηχανισμοί αγγειοτοξικότητας Mεταβολές στη λειτουργικότητα των αγγείων Παράγοντες πήξης αίματος Βιοενεργοποίηση τοξικών ουσιών παραγωγή μεταβολιτών Εκλεκτική συσσώρευση τοξικών ουσιών στα αγγεία ΤΟΠΙΚΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Έλεγχος καρδιακής λειτουργίας Λ Λ Υπερηχος Doppler (αιματική ροή) Κυκλοφορική ανεπάρκεια
Πρωτοπαθές shock
ολιγαιμικό κυκλοφορικό shock Απότομη πτώση παροχής αίματος στους ιστούς Δευτερογενές shock shock Blood volume καρδιογενές Ht
αγγειογενές αναφυλακτικό Τοξικό ενδοτοξικό - σηπτικό
Δευτερογενές shock
Αιφνίδια ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΑΥΣΗ - ΑΝΑΚΟΠΗ i.v. Γαλακτικό Na Ρύθμιση βηματοδότη
ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΚΑΜΨΗ Στάση ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ
Αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής ( AED ) που αναλύει τον καρδιακό ρυθμό και αν διαγνώσει κάποιο πρόβλημα το οποίο χρίζει απινίδωσης, τότε προχωράει στην απινίδωση για να επαναφέρει τον καρδιακό ρυθμό στην σωστή συχνότητα του Επειδή είναι ιδιαίτερα μικρά σε μέγεθος και πολύ εύκολα και απλά στην χρήση τους έχουν τοποθετηθεί σε πολλά σημεία όπως ξενοδοχεία, υπουργεία, συνεδριακοί και εκθεσιακοί χώροι, γήπεδα, χώροι συναυλιών, πλοία όλων των τύπων (κρουαζιερόπλοια, yachts, ιστιοπλοϊκά, εμπορικά) χώροι αθλοπαιδιών, χιονοδρομικά κέντρα, σχολεία, γυμναστήρια, εργοστάσια, ιδιωτικές εταιρίες περιπολικά αστυνομίας, πυροσβεστικά οχήματα ναυαγοσώστες με αποκλειστικό στόχο να μεγαλώσει ο αριθμός ευκαιριών για να σωτηρία των ατόμων που έχουν υποστεί ανακοπή καρδιάς. http://www.aed.com.gr/cgreek/index.php?option=com_content&task=view&id=12&itemid=25 ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ http://www.skoutasmedical.gr/products/c163/ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ
άλλες βιβλιογραφικές πηγές Βασική και Κλινική Τοξικολογία. Α.Σ. Τσιφτσόγλου, καθ. Φαρμακολογίας, Α.Π.Θ. 1997 Color Atlas of Pharmacology. Lullmann H,Mohr K, Ziegler A, Bieger D. 1993 Color atlas of Physiology. Despotopoulos A, Silbernagl S., 4th Ed, 1991 Color atlas of Biochemistry. Koolman J, Rohm K-H, 1996 Applied Therapeutics. The clinical Use of Drugs, 7th Ed., Koda-Kimble Mary Ann, Young Lloyd Yee, Lippincott Williams & Wilkins, 2000 ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ, Guyton AC, Hall JE, 9 th Ed., 2η Ελληνική Έκδοση, Μετάφραση-Επιμέλεια Ι. Χατζημηνά, 1998 Molecular Biology of Cell. Alberts B, Bray D., Lewis J., Raff M, Roberts K, Watson JD. 1983 Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας: εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία του Κυττάρου, 1998 Ελληνική Έκδοση, 2000 (Εκδόσεις Πασχαλίδη)