ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Χρυσάνθη Νακοπούλου SEVESO-CLP-Δηµόκριτος 30.11.2015
Η βασικότερη αιτία: Ο νέος κανονισµός (ΕΚ) 1272/2008 (CLP) ως ισχύει, ο οποίος βασίζεται στο Παγκόσµιο Εναρµονισµένο Σύστηµα Ταξινόµησης (GHS) των Ηνωµένων εθνών, εφαρµόζεται από 1.6.2015 και αντικαθιστά πλήρως τις οδηγίες DSD και DPD, για την ταξινόµηση επισήµανση συσκευασία των επικινδύνων ουσιών και µειγµάτων.
«επικίνδυνη ουσία», ουσία ή µείγµα που καλύπτεται από το µέρος 1 ή απαριθµείται στο µέρος 2 του παραρτήµατος Ι της παρούσας, µεταξύ άλλων υπό µορφή πρώτης ύλης, προϊόντος, παραπροϊόντος, καταλοίπου ή ενδιάµεσου προϊόντος. «ύπαρξη επικίνδυνων ουσιών», η πραγµατική ή η προβλεπόµενη παρουσία επικίνδυνων ουσιών στην εγκατάσταση ή επικίνδυνων ουσιών που τεκµαίρεται λογικά ότι προβλέπεται να προκύψουν σε περίπτωση απώλειας ελέγχου της διαδικασίας, συµπεριλαµβανοµένων δραστηριοτήτων αποθήκευσης, σε οποιαδήποτε µονάδα της εγκατάστασης, σε ποσότητες ίσες µε ή µεγαλύτερες από τις οριακές ποσότητες που αναφέρονται στο µέρος 1 ή το µέρος 2 του παραρτήµατος Ι της παρούσας (FAQ ) «κίνδυνος», εγγενής ιδιότητα επικίνδυνης ουσίας ή φυσικής κατάστασης που ενδέχεται να βλάψει την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. «επικινδυνότητα», πιθανότητα συγκεκριµένης επίδρασης εντός δεδοµένης χρονικής περιόδου ή υπό συγκεκριµένες συνθήκες
«αποθήκευση», η παρουσία ποσότητας επικίνδυνων ουσιών µε σκοπό την εναποθήκευση, την αποθήκευση για ασφαλή φύλαξη ή την αποθεµατοποίηση «εγκατάσταση κατώτερης βαθµίδας», (κοινοποίηση και Π.Π.Μ.Α. αρθρα 7,8 οδηγίας): Ππαρ. Ι, στήλη 2 Π επικ.ουσιών Ππαρ. Ι µέρη 1,2 στήλη 3 «εγκατάσταση ανώτερης βαθµίδας», (+ Εκθεση(µελέτη) Ασφάλειας άρθρο 10 οδηγίας): Π επικ.ουσιών Ππαρ. Ι µέρη 1,2 στήλη 3 όπου *Π=ποσότητες * *χρησιµοποιώντας, όπου έχει εφαρµογή, τον αθροιστικό κανόνα που καθορίζεται στη σηµείωση 4 του παραρτήµατος Ι
Η πιστοποίηση της ορθής ταξινόμησης των επικινδύνων ουσιών και παρασκευασμάτων, σύμφωνα τον κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008(CLP) Απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω προώθηση της αξιολόγησης των μελετών ασφαλείας από τις αρμόδιες Αρχές Απαντήσεις σε Ερωτήματα Υπαγωγής Αν και το νομικό πλαίσιο ήταν ασαφές.. ΑΡΘΡΟ 8, Β γ) «το Γ.Χ.Κ. εντός 15 ημερών από την παραλαβή..της μελέτης? Βεβαιώνει αν η εγκατάσταση υπάγεται ή όχι στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044//613(ΦΕΚ 376/Β /2007»
Δεδομένου ότι:η Δ/νσηΕνεργειακών Βιομηχανικών και Χημικών Προϊόντων του Γ.Χ.Κ. είναι η εθνική αρμόδια αρχή για την εφαρμογή και τον έλεγχο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) 1272/2008(CLP)για την ταξινόμηση επισήμανση και συσκευασία των ουσιών και μειγμάτων Οι χωρικά αρμόδιες ΧΥ ως προς την έδρα μιας επιχείρησης προβαίνουν στην γνωμοδότηση της ορθής ταξινόμησης των επικινδύνων ουσιών και παρασκευασμάτων οι/τα οποίες/α υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν στην υπό έλεγχο εγκατάσταση ως πρώτη ύλη, προϊόντα, παραπροϊόντα κατάλοιπα ή ενδιάμεσα προϊόντα, σύμφωνα τον κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008(CLP)
Στόχος του CLP είναι: η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος με : την καθιέρωση υποχρέωσης: i) των παρασκευαστών, των εισαγωγέων και των μεταγενέστερων χρηστώννα ταξινομούν τις ουσίες και τα μείγματα που διατίθενται στην αγορά, ii) των προμηθευτών να επισημαίνουν και να συσκευάζουν τις ουσίες και τα μείγματα που διατίθενται στην αγορά,
Την ευθύνη για την Ταξινόμηση Επισήμανση-Συσκευασία έχει η βιομηχανία: Oι παρασκευαστές, εισαγωγείς και μεταγενέστεροι χρήστες οφείλουν να προσδιορίζουν και να αξιολογούν τις σχετικές διαθέσιμες πληροφορίες προκειμένου να καθοριστούν οι πιθανοί κίνδυνοι που συνεπάγονται οι ουσίες και τα μείγματα πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά και να τα ταξινομούν, επισημαίνουν και συσκευάζουν σύμφωνα με τους προσδιορισθέντες κινδύνους τόσο από φυσικούς παράγοντες όσο και για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, όπως υπαγορεύουν τα κριτήρια του παραρτήματος Ι του CLP.
Επανεξέταση της ταξινόμησης ουσιών και μειγμάτων Oι παρασκευαστές, εισαγωγείς και μεταγενέστεροι χρήστες λαμβάνουν όλα τα εύλογα μέτρα στη διάθεσή τους για να ενημερωθούν για νέες επιστημονικές ή τεχνικές πληροφορίες οι οποίες δύνανται να επηρεάσουν την ταξινόμηση των ουσιών ή των μειγμάτων που διαθέτουν στην αγορά. Όταν υποπέσουν στην αντίληψη παρασκευαστή, εισαγωγέα ή μεταγενέστερου χρήστη οι πληροφορίες αυτές, οι οποίες είναι κατά τη γνώμη του επαρκείς και αξιόπιστες, διενεργεί χωρίς περιττές καθυστερήσεις νέα αξιολόγηση σύμφωνα με το παρόν κεφάλαιο. προσαρμόζει την ταξινόμηση της ουσίας ή του μείγματος σύμφωνα με τα αποτελέσματα της νέας αξιολόγησης.
Πριν την υποβολή του φακέλου Κοινοποίησης (άρθρο 6) Ο φορέας της εκμετάλευσης έχει τη δυνατότητα να αιτείται γνωμοδότηση για την ορθή ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών: Πώς; υποβάλλoνταςόλα τα στοιχεία που απαιτούνται (παρ.1δ του άρθρου 6) στην Δ/νσηΕΒΧΠ και στην χωρικά αρμόδια ΧΥ του Γ.Χ.Κ. η οποία και γνωμοδοτεί για την ορθότητα της ταξινόμησης των επικινδύνων ουσιών και μειγμάτων που υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν στην υπό έλεγχο εγκατάσταση
Με βάση την ανωτέρω γνωμοδότησηκαι τις αντίστοιχες ποσότητες: ο φορέας εκμετάλλευσης της εγκατάστασης υπαγάγει με δική του ευθύνητην εγκατάσταση στην κατώτερη ή ανώτερη βαθμίδα Η γνωμοδότηση του Γ.Χ.Κ. υποβάλλεται από τον φορέα εκμετάλλευσης μαζί με τον φάκελο Κοινοποίησης, σύμφωνα με την παράγραφο 1.δ) του άρθρου 6.
Ο φορέας εκμετάλλευσης της εγκατάστασης πρέπει να υποβάλλει στην αδειοδοτούσα αρχή: Φάκελο Κοινοποίησης ο οποίος περιέχει τις ακόλουθες πληροφορίες(μεταξύ άλλων): Κατάλογο των επικίνδυνων ουσιών όπως αυτές ορίζονται στις παραγράφους10και12τουάρθρου3, Υπόδειγμα του καταλόγου αυτού περιλαμβάνεται στο παράρτημα VIII. Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας, των ως άνω επικινδύνων ουσιών σύμφωνα με τον εφαρμοστικό Κανονισμό του REACH (ΕΚ)453/2010 όπως ισχύει,
Ο φάκελος Κοινοποίησης πρέπει επιπλέον να περιλαμβάνει: επαρκείς πληροφορίες (Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας ΔΔΑ) [ Safety Data Sheet (SDS), ή άλλα διαθέσιμα στοιχεία] για την ταυτοποίηση των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν στην εγκατάσταση ή παράγονται κατά την παραγωγική διαδικασία ή που είναι δυνατόν να προκύψουν από ενδεχόμενο ατύχημα και της κατηγορίας των ουσιών αυτών.
Aπαιτούμενα στοιχεία που πρέπει να καταθέσει ο φορέας της εκμετάλλευσης προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Γενικού Χημείου του Κράτους (Δ/νση Ενεργειακών, Βιομηχανικών και Χημικών Προϊόντων και την χωρικά Αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία), μαζί με τον φάκελο Κοινοποίησης ή σε εφαρμογήτηςπαραγράφουβτουάρθρου 5:
Κατάλογος των «επικινδύνων ουσιών/μιγμάτων» σύμφωνα με το υπόδειγμα: Ονομασία Χημική % Αριθμός CAS ή Ταξινόμηση Ταξινόμηση Μεγίστη Επικίνδυ- Όνομασία Ποσοστό άλλος συστατικού Ουσίας/ αποθηκ. νης ουσίας/ συστατικ. αναγνωριστικός μείγματος μείγματος Ποσότητ Ουσίας / Συστατικ. στο κωδικός της ** (CLP) ** (σε μείγματος) μείγματος μείγμα ουσίας * τόνους) *
Διευκρινίσεις: * Η εκατοστιαία σύσταση, όταν πρόκειται για μείγμα, καθώς και οι αριθμοί Cas των ουσιών/συστατικών είναι απαραίτητοι προκειμένου να ελεγχθεί η ορθή ταξινόμηση του μείγματος, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008 (CLP). Εκτός από τον αριθμό Cas μπορεί να δίδεται άλλος αναγνωριστικός κωδικός, σύμφωνα με το άρθρο 18, του Κανονισμού(ΕΚ) 1272/2008. Απαιτείται η σύνθεση του τελικού μείγματος(εκατοστιαία): Το ποσοστό κάθε χημικής ουσίας στο τελικό μείγμα. Άρα αν έχουμε μείγμα στο μείγμα να έχει γίνει η αναγωγή!!!! Αν δύο συστατικά αντιδρούν θα μπαίνει μόνο το προϊόν της αντίδρασης στη σύνθεση
Διευκρινίσεις: ** Σημείωση : Ο έλεγχος της ταξινόμησης από το ΓΧΚ γίνεται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008 (CLP), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, μόνο ως προς τις κατηγορίες επικινδυνότητας του παραρτήματος 1, μέρη 1 και2τηςπαρούσαςκυα.
Συμμετοχή των περιφερειακών ΧΥ σε μικτά κλιμάκια επιθεωρήσεων που οργανώνει η αδειοδοτούσα αρχή σε συνεργασία με τις συναρμόδιες αρχές Άρθρο 16 της ΚΥΑ 12044/613/ΦΕΚ 376/Β /2007 (εναρμόνιση της οδηγίας SEVESO II) Άρθρο 19 της νέας ΚΥΑ(εναρμόνιση της SEVESO IIΙ)
Αντιστοίχιση άρθρων και παραρτημάτων μεταξύ SEVESO II- SEVESO III Παράρτημα VII της οδηγίας SEVESO III
Παράρτημα Ι :Οριακές τιμές για κοινοποίηση & Π.Π.Μ.Α. και μελέτη ασφαλείας Μέρος 1: Kατονομαζόμενεςχημικές ουσίες. Μέρος 2: Ορισμένες Κατηγορίες Επικινδύνων Ουσιών Σύμφωνα με τις οδηγίες 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ. Παράρτημα Ι :Οριακές τιμές για κοινοποίηση & Π.Π.Μ.Α. και μελέτη ασφαλείας Μέρος 1 : Μέρος 2: Ορισμένες Κατηγορίες Επικινδύνων Ουσιών Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008(CLP) Κατονομαζόμενες χημικές ουσίες.
Κατονομαζόμενες ουσίες (μέρος 1): Πετρελαϊκά προϊόντα: Α)βενζίνηκαι νάφθα Β)Κηροζίνη Γ)πετρέλαιοεσωτερικής καύσης+(ντήζελ+πετρέλαιο θέρμανσης +μείγματα πετρελαίων εσωτερικής καύσης Κατονομαζόμενες ουσίες (μέρος 2)(άρθρο 30) Πετρελαϊκά προϊόντα: α)βενζίνη και νάφθα β)κηροζίνη γ)πετρέλαιο εσωτερικής καύσης+(ντήζελ+πετρέλαιο θέρμανσης +μείγματα πετρελαίων εσωτερικής καύσης δ) βαρύ μαζούτ(άρθρο 30 SEVESO ΙΙΙκαι Εθνική νομοθεσία (ΦΕΚ 1184/Β/2014), άρθρο 25 ε)εναλλακτικά καύσιμα (με ίδιους σκοπούς και ίδιες ιδιότητες (ευφλεκτότητα περιβαλλοντικοί κίνδυνοι)
Όρια για το βαρύ μαζούτ Κατηγορίας επικινδυνότητας SEVESO 9 ως επικίνδυνη για το περιβάλλον (Μέρος 2) 100 κοινοποίηση και Π.Π.Μ.Α. 200 Μελέτη Ασφαλείας Όρια για το βαρύ μαζούτ Πετρελαϊκών προϊόντων (μέρος 1) 2500 Κοινοποίηση και Π.Π.Μ.Α 25000 Έκθεση Ασφαλείας
Εγκατάσταση με > 100 τόννουςβαρέοςμαζούτ εμπίπτει στα άρθρα 6, 7 (Κοινοποίηση και Π.Π.Μ.Α.) Εγκατάσταση με > 200 τόννους βαρέος μαζούτ εμπίπτει στο άρθρο 8 (Μελέτη Ασφαλείας) Εγκατάσταση με > 2500 τόννουςβαρέοςμαζούτ εμπίπτει στα άρθρα 6, 7 της νέας ΚΥΑ (Κοινοποίηση και Π.Π.Μ.Α) ή 7,8 της οδηγίας SEVESO ΙΙΙ Εγκατάσταση με >25000 τόννουςβαρέοςμαζούτ εμπίπτει στο άρθρο 9 της νέας ΚΥΑ (άρθρο 10 της οδηγίας SEVESO ΙΙΙ(Μελέτη Ασφαλείας)
Κατονομαζό μενες ουσίες (μέρος 1): Υγροποιημένα αέρια εξαιρετικά εύφλεκτα (συμπεριλ. του υγραερίου) και φυσικό αέριο Κατονομαζόμενες ουσίες (μέρος 2) Καταχώρηση 18:...Φυσικό αέριο Σημείωση 19:Το Αναβαθμισμένο βιοαέριο μπορεί να ταξινομηθεί στην καταχώριση 18 του Παραρτήματος Ι Μέρος 2, αν έχει υποστεί επεξεργασία σύμφωνα με τα πρότυπα που εφαρμόζονται για το καθαρισμένο και αναβαθμισμένο βιοαέριο προκειμένου να εξασφαλιστεί ποιότητα εφάμιλλη με εκείνη του φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της περιεκτικότητας σε μεθάνιο, και αν η περιεκτικότητά του σε οξυγόνο δεν υπερβαίνει το 1 %.
Κατονομαζό-μενες ουσίες (μέρος 1):30 Μέρος 2: 2 Κατηγορίες για την Υγεία 7Κατηγορίες για Φυσικούς κινδύνους 2κατηγορίες για το περιβάλλον +2 κατηγορίες για άλλους κινδύνους 10 Κατηγορίες επικινδυνότητας Κατονομαζόμενες ουσίες (μέρος 2):48 Μέρος 1 : 3 Κατηγορίες (Τμήμα Η) για την Υγεία 13 Κατηγορίες (Τμήμα P) για Φυσικούς κινδύνους 2 Κατηγορίες (Τμήμα Ε) για το περιβάλλον 3 Κατηγορίες (Τμήμα Ο) για άλλους κινδύνους Σύνολο :20 Κατηγορίες
Η μετατροπή της ταξινόμησης μιας ουσίας από την DSD & DPD σε CLPμε την χρήση(αντιστοίχιση) του παραρτήματος VII του CLPδεν είναι πάντα ασφαλής λόγω αλλαγής κριτηρίων Με την εφαρμογή του CLP κάποιες επικίνδυνες ουσίες ταξινομούνται αυστηρότερα ή και εννιότε επιεικέστερα! Μήπως η «εγκατάσταση κατώτερης βαθμίδας» εμπίπτει σε «εγκατάσταση ανώτερης βαθμίδας ή και το αντίστροφο»?? Εφαρμογή άρθρου 11 οδηγίας