Ενότητα 2: Πληροφοριακά συστήματα και στρατηγική
Baidu Κινέζοι χρήστες Κινεζική γλώσσα Ανταγωνισμός
Εισαγωγή Οι στρατηγικές βασίζονται στα πληροφοριακά συστήματα Τα πληροφοριακά συστήματα μετασχηματίζουν κλάδους Οι επιχειρήσεις αποκτούν πλεονεκτήματα μέσω των πληροφοριακών συστημάτων Οι μη-κερδοσκοπικοί οργανισμοί επιτυγχάνουν την αποστολή τους με τη βοήθεια πληροφοριακών συστημάτων
Οι πέντε δυνάμεις 1. Νέοι ανταγωνιστές 2. Αγοραστές 3. Προμηθευτές 4. Υποκατάστατα 5. Υφιστάμενοι ανταγωνιστές
Η απειλή από νέους ανταγωνιστές Εδραιωμένες στην αγορά επιχειρήσεις προσπαθούν να κρατήσουν μακριά τους νεοεισερχόμενους με ποικίλους τρόπους, βασιζόμενοι συχνά σε καινοτόμες χρήσεις των πληροφοριακών συστημάτων. Διαθέτουν ορισμένα πλεονεκτήματα έναντι των νεοεισερχομένων εταιρειών, όπως η δυνατότητα παραγωγής σε μεγαλύτερους όγκους, το οποίο κατά κανόνα συνεπάγεται χαμηλότερο κόστος παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος.
Η απειλή από νέους ανταγωνιστές Η ύπαρξη μεγάλης πελατειακής βάσης είναι σημαντική εξαιτίας των επιδράσεων της ύπαρξης δικτύου (network effects), της αύξησης δηλαδή της αξίας ενός προϊόντος ή υπηρεσίας απλά επειδή υπάρχουν πολλά άτομα που τα χρησιμοποιούν (π.χ. Facebook, κινητή τηλεφωνία). Κόστος αλλαγής (switching costs): το κόστους που πληρώνουν οι πελάτες όταν αλλάζουν εταιρεία παροχής μιας υπηρεσίας (π.χ. κινητή τηλεφωνία, προγράμματα ανάπτυξης της αφοσίωσης πελατών )
Η διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών Μικρός αριθμός αγοραστών (π.χ. κράτος) Προσφορά παρόμοιων προϊόντων από διαφορετικούς προμηθευτές Η ισορροπία της δύναμης μεταξύ αγοραστών και προμηθευτών άλλαξε δραματικά για πολλούς κλάδους τη στιγμή που οι αγορές εισήλθαν στο Διαδίκτυο και οι πελάτες μπορούσαν με ένα «κλικ» να πάνε από τον ένα πωλητή στον άλλο.
Η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών Η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών (power of suppliers) είναι μεγάλη όταν διαθέτουν το μονοπώλιο και είναι σε θέση να τιμολογούν ακριβότερα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους (π.χ. Microsoft, Wallmart). Τα πληροφοριακά συστήματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την επιβολή κόστους αλλαγής (switching costs).
Η απειλή από υποκατάστατα Εναλλακτικά προϊόντα με δελεαστική εξοικονόμηση χρημάτων (π.χ. τηλεδιασκέψεις αντί συναντήσεων επί τόπου) Ο ρόλος της πληροφοριακής τεχνολογίας στην εμφάνιση υποκατάστατων προϊόντων είναι πολύ σημαντικός (π.χ. Διαδικτυακά βίντεο)
Η διαμάχη μεταξύ υφιστάμενων ανταγωνιστών Στις περιπτώσεις εκείνες όπου οι επιχειρήσεις ανταγωνίζονται κυρίως για τις τιμές, οι αντιδικίες είναι έντονες, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της κερδοφορίας ολόκληρου του κλάδου, καθώς κάθε μείωση τιμής πυροδοτεί νέους γύρους αντεκδίκησης και πολέμους τιμών. Ο χαμηλός ρυθμός αύξησης των πωλήσεων είναι ένας επιπλέον παράγοντας που οδηγεί σε έντονες διαμάχες μεταξύ των υφισταμένων ανταγωνιστών.
Δείκτες συγκριτικής αξιολόγησης πληροφοριακών συστημάτων Οι επενδύσεις σε τεχνολογία πληροφοριών ποικίλει όχι ανά κλάδο αλλά και ανά περιοχή Οι μάνατζερ χρησιμοποιούν τους δείκτες σύγκρισης για την αξιολόγηση των στοιχείων της διευρυμένης αλυσίδας αξίας
Ανταγωνιστικές στρατηγικές 1. Στρατηγική ηγεσίας κόστους 2. Στρατηγική διαφοροποίησης 3. Στρατηγική εστίασης
Στρατηγική ηγεσίας κόστους Ομοειδή προϊόντα σε χαμηλότερη τιμή (π.χ. ASUS Netbook) Αυτοματοποίηση και εξορθολογισμός των διαδικασιών Μείωση λειτουργικών εξόδων Ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας
Διαφοροποίηση και εστίαση Στρατηγική διαφοροποίησης Ειδικά χαρακτηριστικά (π.χ Apple) Οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα χρήματα Μείωση του κινδύνου από υποκατάστατα προϊόντα και την είσοδο νέων ανταγωνιστών Στρατηγική εστίασης Διαφοροποίηση προϊόντων ή υπηρεσιών για ένα συγκεκριμένο τμήμα της αγοράς (π.χ. RIM Blackberry)
Ο ρόλος των πληροφοριακών συστημάτων στην στρατηγική Ηγεσία Κόστους Αυτοματοποίηση Στήριξη των υποστηρικτικών (backoffice) λειτουργιών (π.χ. μισθοδοσία, αποθήκη) Διαφοροποίηση Καινοτομίες (π.χ. έξυπνο καλάθι αγορών σε σούπερ μάρκετ)
Πληροφοριακά συστήματα: λειτουργούν, αναπτύσσουν και μετασχηματίζουν 66% της επένδυσης σε τεχνολογία πληροφοριών ξοδεύονται για τη εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων (π.χ. τμήμα πληροφορικής, άδειες χρήσης) 19% στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων 15% στο μετασχηματισμό των επιχειρηματικών μοντέλων
Μη-κερδοσκοπικοί οργανισμοί Παρότι οι μη-κερδοσκοπικοί οργανισμοί δεν έχουν μετόχους, έχουν στόχους που απαιτούν στρατηγικό σχεδιασμό, και μπορούν να επωφεληθούν από τη στρατηγική χρήση των πληροφοριακών συστημάτων. Λειτουργικές ανάγκες Επωφελούνται από τη στρατηγική χρήση των πληροφοριακών συστημάτων
Συγκέντρωση χρημάτων Τα πληροφοριακά συστήματα βοηθούν στη διαχείριση των δωρεών Προσεγγίζουν παγκόσμιο κοινό Αντλούν πληροφορίες σχετικά με τις προτιμήσεις και τα κίνητρα πιθανών χρηματοδοτών
Εθελοντισμός Προσέλκυση εθελοντών Βοηθούν τους εθελοντές να εντοπίζουν έργα, τα οποία έχουν ανάγκη τις δεξιότητές τους
Δημόσιος τομέας (1:2) Χρειάζεται τα πληροφοριακά συστήματα για τη διαχείριση των υπηρεσιακών απαιτήσεών του (π.χ. μισθοδοσία, προϋπολογισμός, προμήθειες) Οι πολίτες απαιτούν οικονομικά αποδοτικές υπηρεσίες Η αποστολή μπορεί να περιλαμβάνει επίσης στόχους με μακροχρόνια οφέλη
Δημόσιος τομέας (2:2) Ηλεκτρονική διακυβέρνηση Παροχής μηδιαβαθμισμένων πληροφοριών στους πολίτες μέσω του Διαδικτύου Διαδραστικές διαδικτυακές υπηρεσίες Έρευνα Οι ιδιώτες επενδυτές αποφεύγουν να επενδύσουν λόγω του μεγάλου ρίσκου ή εξαιτίας του ότι δεν αναμένεται απόδοση της επένδυσης σε σύντομο χρονικό διάστημα
Πόσο σημαντική είναι τελικά η τεχνολογία πληροφοριών; Τα πλεονεκτήματα εξαρτώνται από τον τύπο της τεχνολογίας πληροφοριών Τα κεφάλαια που επενδύονται στη λειτουργία των επιχειρήσεων αποτελούν πλέον ευρέως διαθέσιμα αγαθά Τα κεφάλαια που επενδύονται στην ανάπτυξη και το μετασχηματισμό συνδέονται στενότερα με τη στρατηγική και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ιδιάζουσας σημασίας για την επιτυχία
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)