ΜΕΡΟΣ Α Ερώτηση Α1 Η ερώτηση Α.1 περιλαμβάνει 2 υπό-ερωτήσεις. α) Υποθέστε ότι η παραγωγική δραστηριότητα μιας επιχείρησης επηρεάζει αρνητικά την παραγωγική δραστηριότητα άλλων επιχειρήσεων. Εξηγήστε, με τη βοήθεια διαγράμματος, αν η παραγόμενη ποσότητα προϊόντος, από την επιχείρηση αυτή, διαφέρει από την κοινωνικά επιθυμητή ποσότητα. (Η απάντησή σας να μην υπερβαίνει τις 250 λέξεις) (μον. 2,0) Από τη στιγμή που η παραγωγική δραστηριότητα της επιχείρησης Α επηρεάζει αρνητικά τη δραστηριότητα της επιχείρησης Β πρόκειται για αρνητική εξωτερική επίδραση στην παραγωγή. (ΤΟΜΟΣ Γ σελ. 100-101) P S k P 2 E 2 E 1 S i Αρνητική εξωτερική επίδραση P 1 2 1 Το ιδιωτικό κόστος παραγωγής της επιχείρησης Α περιγράφεται από την καμπύλη S i. Το κόστος αυτό ισορροπεί με την καμπύλη ζήτησης στο σημείο Ε 1 όπου αντιστοιχεί σε τιμή Ρ 1 και σε ποσότητα 1. Δηλαδή το σημείο Ε 1 είναι σημείο ιδιωτικής ισορροπίας. Αν στη δραστηριότητα της επιχείρησης Α προσθέσουμε την επιβάρυνση που επιβάλλεται στην επιχείρηση Β τότε το κοινωνικό κόστος παραγωγής S k ισορροπεί με την καμπύλη ζήτησης στο σημείο Ε 2 όπου αντιστοιχεί μεγαλύτερη τιμή Ρ 2 και μικρότερη ποσότητα 2. Επομένως το ύψος της κοινωνικά επιθυμητής ποσότητας διαμορφώνεται σε επίπεδο 2, δηλαδή χαμηλότερα από ότι στην ιδιωτική ισορροπία. Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να επέλθει ταύτιση του ιδιωτικού και του κοινωνικού κόστους παραγωγής είναι μέσω της επιβολής ενός ισοδύναμου φόρου ή ενός προστίμου.

β) Εξηγήστε και δείξτε διαγραμματικά την ισορροπία μίας δημόσιας επιχείρησης που λειτουργεί ως μονοπώλιο, κάτω από συνθήκες φθίνοντος κόστους, και η οποία έχει ως στόχο (i) την άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων, και (ii) τη μεγιστοποίηση του κέρδους. Συζητήστε σύντομα πώς μπορούν να καλυφθούν οι ζημιές που θα προκύψουν στη λειτουργία της επιχείρησης όταν στόχος της είναι η άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων. (Η απάντησή σας να μην υπερβαίνει τις 250 λέξεις) (μον. 2,0) Ρ, C Κέρδη μονοπωλιακής τιμολόγησης P M M ΜC AC M C C AC AC A P A M Α Ζημιά ανταγωνιστικής τιμολόγησης M MR Α Αν η δημόσια επιχείρηση, η οποία λειτουργεί υπό συνθήκες φθίνοντος κόστους, τιμολογήσει μονοπωλιακά, θα ισορροπήσει στο σημείο Μ, όπου MR = MC και θα επιβάλλει τιμή μεγαλύτερη από ότι αν τιμολογούσε σαν ανταγωνιστική επιχείρηση. Δηλαδή P M > P A. Όμως επειδή ο αντικειμενικός σκοπός της δημόσιας επιχείρησης δεν είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους αλλά η άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων, θα ισορροπήσει στο σημείο Α όπου ισχύει Ρ = MC. Προσοχή!! Πάντα η τιμή απεικονίζεται από τη συνάρτηση ζήτησης. Επομένως αν P=MC αναζητώ το σημείο τομής της ζήτησης με την καμπύλη του μέσου κόστους.

Δηλαδή θα τιμολογούσε σαν να ήταν μια τέλεια ανταγωνιστική επιχείρηση. Στο σημείο Α η τιμή (Ρ Α ) είναι μικρότερη από το μέσο κόστος ( AC A ) με αποτέλεσμα η δημόσια επιχείρηση να παρουσιάζει ζημιές ίσες με το εμβαδό του ορθογωνίου AC A C AP A. ζημιές αυτές μπορούν να καλυφθούν με (σελ. 189-193 Γ τόμος) : Οι Χρηματοδότηση από τα γενικά έσοδα του προϋπολογισμού, γεγονός που από μόνο του αντιβαίνει στην άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων διότι επιβάλλεται μία στρέβλωση σε ορισμένες δραστηριότητες μέσω της μείωσης της παραγωγής τους εξαιτίας της επιβολής φορολογίας. Εφαρμογή διπλής τιμολόγησης, δηλαδή εκτός από την επιβολή της τιμής η οποία καλύπτει το οριακό κόστος (P = MC) να επιβάλλεται και ένα πάγιο τέλος. Όμως το γεγονός αυτό επίσης αντιβαίνει στην άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων καθώς επιβάλλουμε ένα πρόσθετο κόστος μειώνοντας τη ζήτηση παρεκκλίνοντας από τη σχέση P = MC.

Εφαρμογή διακριτικών τιμών, δηλαδή επιβολή διαφορετικής τιμής σε κάθε μονάδα προϊόντος. Έτσι η τιμή εξισώνεται με την οριακή ωφέλεια που αποκομίζει ο καταναλωτής. Με αυτόν τον τρόπο τιμολογούνται ακριβότερα οι πρώτες μονάδες του προϊόντος ( 1 και 2 ) και φθηνότερα οι επόμενες. ακολουθώντας την καμπύλη ζήτησης. Το μειονέκτημα αυτού του τρόπου είναι η δυσκολία στην εφαρμογή του παρόλο που δεν διαταράσσει την άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων. Σχηματικά η διάκριση τιμών φαίνεται στο παρακάτω σχήμα P P 1 P 2 P 3 P 4 P 5 P 6 A B Γ Δ Ε Ζ 1 2 3 4 5 6 Με τιμολόγηση βάσει του μέσου κόστους, δηλαδή Ρ = AC. Έτσι δεν δημιουργείται έλλειμμα παρόλο που αποκλίνουμε από την άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων. Με εφ άπαξ φορολόγηση. Έτσι δεν δημιουργείται απόκλιση από την άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων διότι δεν διαταράσσει τις αποφάσεις για το ύψος παραγωγής και κατανάλωσης κάθε προϊόντος αλλά αντιβαίνουμε στη λογική της δικαιοσύνης ότι οι καταναλωτές μιας παρεχόμενης υπηρεσίας επιβάλλεται να πληρώνουν το τίμημά της. E-mail: info@onlineclassroom.gr