Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ Σημαντικός μεταβολίτης Χρήσιμος για τον προσδιορισμό της έντασης στην άσκηση/προπόνηση Πως θα αντλήσουμε τις Χρήσιμος για έλεγχο των προσαρμογών μετά από μια πληροφορίες? περίοδο προπόνησης 1
VO2max Dekerle & Pelayo (211) Άσκηση σταθερής έντασης Ένταση άσκησης Άσκηση κατά στάδια προοδευτικά αυξανόμενης έντασης Ένταση άσκησης Χρόνος Χρόνος 2
Ταχύτητα μέγιστης σταθερής συγκέντρωσης γαλακτικού (maximum lactate steady state: MLSS) Γαλακτικό (mmol/l) Καμπύλη γαλακτικού άσκηση προοδευτικά αυξανόμενης έντασης * * * * * * Ταχύτητα (m/s km/h) Ισχύς (W) 3
16 14 Γαλακτικό (mmol/l) 12 1 8 6 4 2 1, 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Ταχύτητα (m/s) Lactate minimum 4
Για να αποτυπώσουμε αξιόπιστα τη σχέση έντασης γαλακτικού Με στόχο να πάρουμε έγκυρες πληροφορίες Ένταση φορτίο έναρξης Διάρκεια σταδίου αριθμός σταδίων Διαλειμματική ή συνεχής άσκηση Αύξηση έντασης (φορτίου) ανά στάδιο Είδος εργομέτρου Θερμοκρασία, υψόμετρο, ώρα δοκιμασίας Διατροφή τις ημέρες πρίν από τη δοκιμασία Προπόνηση τις προηγούμενες ημέρες Είδος αναλυτή αξιοπιστία αιμοληψία Περίοδος της προπόνησης Αιμοληψία από δάκτυλο ή αυτί 5
Διάρκεια 3 ή 5 λεπτά Αύξηση ταχύτητας 1 ή 2 km/h V4 maxv 5-6% με 3 min IAT 6% με 1 km/h IAT n.s. V4 2% Vmax 4% Coen et al., Int J Sports Med, 22:8-16, 21 Σχεδιασμός της καμπύλης έντασης-γαλακτικού MLSS Επιλογή Καμπύλη έντασης-γαλακτικού δοκιμασίας Καμπύλη ελάχιστης συγκέντρωσης γαλακτικού 6
Προϋποθέσεις για έγκυρη αποτύπωση της σχέσης έντασης - γαλακτικού Επιλογή πρωτοκόλλου Επαναληψημότητα Διάρκεια 3-4 λεπτά Έναρξη 6-65% μέγιστης Αύξηση προοδευτικά - σταθερή Η ίδια δοκιμασία Πάντα κάτω από τις ίδιες συνθήκες Ποιες πληροφορίες; Πώς αποκτώνται; 7
Faude et al., Sports Med 39(6):469-49, 29 Beneke et al., Int J Sports Phys Perf 6:8-24, 211 14 Fixed points Αντιστοίχιση έντασης με συγκεκριμένη σταθερή συγκέντρωση γαλακτικού: 2, mmol/l 2,5 mmol/l 3, mmol/l 3,5 mmol/l 4, mmol/l Γαλακτικό (mmol/l) 12 1 8 6 4 2,97 1,2 1,7 1,12 1,17 1,22 Ταχύτητα (m/s) 1,27 1,32 1,37 8
Αγωνίσματα δρόμου Απόσταση (km) Συντελεστής συσχέτισης (r),8 3.2 5 16 21-42.2.74.88.84.99.86.92 Αγωνίσματα ποδηλασίας Απόσταση (km) Συντελεστής συσχέτισης (r) 4 13.5 (2-3 λεπτά) 4 (6-9 λεπτά).86.82.9.6.75 Faude et al., Sports Med, 39(6):469-49, 29 Τι σημαίνουν οι μεταβολές στην καμπύλη έντασης-γαλακτικού; Αθλητές σε αγωνίσματα μεγάλης διάρκειας Αθλητές σε αγωνίσματα διάρκειας μερικών λεπτών Ομαδικά αθλήματα 9
Jones & Carter, Sports Med, 29(6):373-386, 2 14 test 22/5/214 ΓΑλακτικό (mmol/l) 12 test 29/11/214 1 8 6 4 2 21 2 19 18 Χρόνος (s) 17 16 15 1
Εβδομάδες 1-9: κυρίως αερόβια Εβδομάδες 1-2: 6-7% υψηλή ένταση αερόβια και αναερόβια,7% 1,3% 2,8%,7% Turner et al.,. Int J Sports Physiol Perf, 3:68-79, 28 McMillan et al., Br J Sports Med, 39:432-436, 25 11
Γαλακτικό (mmol/l) Botonis, Toubekis, Platanou, J Str Cond Research, in press πριν μετά Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W) 12
Γαλακτικό (mmol/l) πριν μετά Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W) Tanaka et al., Med Sci Sports Exerc,18(3):278-282, 1984 13
Είναι το ίδιο σημαντικό το κατώφλι γαλακτικού σε αγωνίσματα διάρκειας μερικών λεπτών; Toubekis et al., J Str Cond Res, 25(6): 1563 157, 211 14
-1-1 Μεταρά Επίδοσης αγώνα 2-3 (s) Μεταρά Επίδοσης αγώνα 2-3 (s) -2-3 -4-5 -6-7 r=,58, p>.5-8 -2-3 -4-5 -6-7 r=.19, p>.5-9 -,5,,5,1 Διαφορά ταχύτητα "κατώφλι γαλακτικού" (m/s),15 -,4 -,2-8 -9,,2,4 Διαφορά στην ταχύτητα στα 4 mmol/l (m/s) Toubekis et al., J Str Cond Res, 25(6): 1563 157, 211 Αξιολόγηση στην προπόνηση r=.75, p<.1; r=.21, p>.5; r=.5, p>.5 Επίδοση 2 μέτρα Κατώφλι γαλακτικού Σχέση με την αγωνιστική επίδοση r=.18; r=.37, r=.8, p>.5 Pyne et al., Med Sci Sport Exerc, 33(2):291-297, 21 15
Thompson et al., Int J Sports Physiol Perf, 1:172-175, 26 Βελτιώνονται σχετικά σύντομα στην αρχή της περιόδου προετοιμασίας Δρομείς :.5% 1.3% Κολυμβητές : 1-13% αρχικά, 2% αργότερα Απαιτείται περίοδος 8-12 εβδομάδων Δεν μεταβάλλονται όλοι οι δείκτες κατά το ίδιο ποσοστό Εξειδικευμένη προπόνησης σε συγκεκριμένη ένταση Μεταβολές στους δείκτες αντοχής δεν συνοδεύονται πάντα με μεταβολές στην επίδοση 16
Δείκτης μεταβολής επίδοσης σε 8x2-m 25 Άλλες πληροφορίες από την καμπύλη έντασης-γαλακτικού; Έναρξη αγώνα 25 Ημίχρονο 18 Λήξη αγώνα 16 2 2 15 15 1 1 14 12 1 8 6 5 4 5 r =-.72 p<.5 1 r = -.55 p>.5 2 r = -.38 p>.5 1,1 1,2 1,3 1,1 1,2 1 1,1 1,2 1,3 1 Ταχύτητα στα 4 mmol/lπου αντιστοιχεί Ταχύτητα στα 4 mmol/l γαλακτικούταχύτητα Ταχύτητα σε συγκέντρωση 4 mmol/lστα 4 mmol/l 1,3 Botonis et al., J Str Cond Research, in press 17
Γαλακτικό (mmol/l) 2 19 18 17 16 15 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W) Pyne et al., Med Sci Sport Exerc, 33(2):291-297, 21 2 Αθλητής 1 Γαλακτικό αίματος (mmol/l) 18 Αθλητής 2 16 14 12 1 8 6 4 2,9,95 1, 1,5 1,1 1,15 1,2 1,25 1,3 1,35 1,4 1,45 1,5 Ταχύτητα (m/s) 18
Γαλακτικό αίματος (mmol/l) 24 22 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Αθλητής 1 y = 6,325x - 69,14 R² =,9878 1,1 Γαλακτικό αίματος (mmol/l) Αθλητής 2 1,2 1,3 y = 7,842x - 83,674 R² =,9912 1,4 1,5 Ταχύτητα (m/s) 24 22 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 1,6 Αθλητής 1 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Αθλητής 2 1,7 Ταχύτητα (m/s) 19
Fernandes et al., 212 Μεταβολές της καμπύλης γαλακτικού με την προπόνηση Σχέση έντασηςγαλακτικού Ικανή για εντοπισμό περιοχών έντασης Έλεγχο προπόνησης Σχέση έντασηςγαλακτικού Η σημασία της δεν περιορίζεται στο «κατώφλι» Όλα τα σημεία-περιοχές έχουν τη δική τους σημασία 2