Επιμέλεια: Δημήτρης Π. Μπερτζελέτος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc Αντιπρόεδρος Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας
ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ (ΕΟΦ) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ ΦΟΡΕΑΣ / ΘΕΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ: ΙΔΙΩΤΗΣ ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ (ΤΙΤΛΟΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ):6 ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Ε.Μ.ΠΑ.ΚΑ.Ν ΤΙΤΛΟΣ (ΘΕΜΑ) ΟΜΙΛΙΑΣ: «και παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου» Είχατε εσείς (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος της οικογένειάς σας οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλου είδους όφελος* από την εταιρία / επιχείρηση που διοργανώνει / χρηματοδοτεί την ως άνω εκδήλωση κατά τη διάρκεια των τελευταίων 4 ετών: ΌΧΙ
Δομή εισήγησης : Κ.Ν. Γενικά Πρωτεΐνες- Κ.Κ.
«H Κ.Ν.(cardiovascular disease CVD), λόγω της αθηροσκλήρωσης των αρτηριών και της θρόμβωσης, είναι η κύρια αιτία πρόωρης θνησιμότητας και χρόνιας αναπηρίας στην Ευρώπη & είναι όλο πιο διαδεδομένη στις αναπτυσσόμενες χώρες» Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (European Heart Journal (2011) 32, 1769 1818 doi:10.1093/eurheartj/ehr158)
(στοιχεία του 2008) ΑΙΤΙΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ: -ισχαιμική καρδιακή νόσο (12,8%) -εγκεφαλικά επεισόδια / εγκεφαλικές αγγειακές νόσοι (10,8%) -ΧΑΠ (5,8%) -καρκίνοι πνεύμονα (2.4%) -Σ.Δ. (2,2%).
Παράγοντες Κ.Κ. Πρόβλεψη καρδιαγγειακών συμβαμάτων (..μέλλον) Διαγράμματα πρόβλεψης κινδύνου για Κ.Ν.
Μη τροποποιήσιμοι Παράγοντες Κ.Κ. Τροποποιήσιμοι Άλλοι
Διατροφή & Κ.Ν. Ηλικία Φύλο Μη τροποποιήσιμοι Οικογ. Ιστορικό κληρονομικότητα εθνικότητα Κλιματολογικές συνθήκες
Διατροφή & Κ.Ν. Κάπνισμα Υπέρταση Παχυσαρκία Υπερλιπιδαιμία Τροποποιήσιμοι Διατροφικές επιλογές Υπερκατανάλωση αλκοόλ Σ.Δ. M. Syndrome κ.α.
Διατροφή & Κ.Ν. Υπερομοκυστεϊναιμία Φλεγμονή Άλλοι Παράγοντες πήξης αίματος Αυξ. Επίπεδα Lp(a) Λοιμώδεις Παράγοντες
Διατροφή & Κ.Ν. Διατροφικές επιλογές (μερικές συνοπτικά 1) Κορεσμένα Λιπαρά Οξέα (SFA): Ισχυρότατη συσχέτιση με LDL +1% Kcal SFA +2% LDL Trans Λιπαρά Οξέα: 3% των συνολικών Kcal +LDL (λιγότερο σε σχέση με SFA) 6% των συνολικών Kcal - HDL Διαιτητική chol: +25mg diet chol +1mg chol (blood) SFA + diet chol σύνθεση, δράση υποδοχέων LDL
Διατροφή & Κ.Ν. Διατροφικές επιλογές (μερικές συνοπτικά 2) Υδατάνθρακες (CHO): +CHO + TG νηστείας, + μεταγευματικών TG +CHO μικρές πυκνές LDL ( αθηρογόνες) Νάτριο: +6 γρ NaCl + 3-6mm Hg συστολικής πίεσης (ισχύει για το 30-50% υπερτασικών) Αλκοόλ: +2 ποτά (άνδρες), +1 ποτό (γυναίκες) +TG, + Α.Π., καρδιακή ανεπάρκεια, ΑΕΕ., μυοκαρδιοπάθεια κα
Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: The Role of Nutrition in Health Promotion and Chronic Disease Prevention (July 2013) Παράγοντες Κ.Κ. που μπορούν να βελτιωθούν με διατροφική παρέμβαση είναι: -δυσλιπιδαιμίες -δυσανεξία στη γλυκόζη -υπέρταση -παχυσαρκία
ημερήσια κ.κ. κατανάλωση θερμίδων (WHO 2008)
ημερήσια κ.κ. διαθεσιμότητα θερμίδων ανάλ. πηγή προελευσ. (WHO 2008)
Review Plant-based diets and control of lipids and coronary heart disease risk. (Rao V, Al-Weshahy A.) Curr Atheroscler Rep. 2008 Dec;10(6):478-85. συστατικό -φυτ στερόλες/στανόλες -τύποι/ποσότητες λιπαρών -φυτικές ίνες -αντιοξ. πολυφαινόλες -φυτοοιστρογόνα -καροτενοειδή τρόπος δράσης - απορροφ. chol, απέκκρισης -M -& PFA βελτιώνουν προφίλ λιπιδ. ορού -βελτιώνουν: προφίλ λιπιδ. αίματος+ομοιοστ. ινσουλίνης -αναστέλλουν οξειδ. LDL+συσσωματ. αιμοπετ., βελτιωνουν ενδοθ. δυσλειτουργία -προλαμβ. oξειδ. LDL, φλεγμονή - οξειδωτ. Βλάβης λιπιδίων, πρωτεϊνών,dna
Review Rao V, Al-Weshahy A. Plant-based diets and control of lipids and coronary heart disease risk. Curr Atheroscler Rep. 2008 Dec;10(6):478-85. συστατικό τρόπος δράσης -Β 6, Β 9, Β 12 - επιπ. ομοκυστεΐνης -C, E, A -Μέταλλα -φυτικές πρωτεΐνες -προστασία κατά ελ. Ριζών (οξειδ. βλάβες) - + ενζυμ. αντιοξ. Δραστηριότητα (συμπαράγοντες) - chol (πλάσμα), TG, HDL
Review/Meta-analysis Anderson JW, Bush HM. Soy protein effects on serum lipoproteins: a quality assessment and meta-analysis of randomized, controlled studies. J Am Coll Nutr. 2011 Apr;30(2):79-91 25gr /day soy protein 6-7% LDL-χοληστερόλης 6-10% κινδύνου για Σ.Ν. +..ευνοϊκές επιδράσεις σε άλλες λιποπρωτεΐνες, Α.Π. (περαιτέρω κινδύνου για Σ.Ν.)
High Protein Intake Associates with Cardiovascular Events but not with Loss of Renal Function (Nynke Halbesma et al) prospective,community -based cohort study Data: 8461 Follow up: 6.4 έτη daily protein intake from 24h urinary urea excretion (Maroni formula) J Am Soc Nephrol. 2009 August
Harvard School of Public Health, Am J Clin Nutr. 1999 Aug;70(2):221-7. REVIEW: Johns Hopkins Med. Institutions, Curr Opin Lipidol. 2003 Feb;14(1):55-9. Συζήτηση (Nynke Halbesma J Am Soc Nephrol. 2009 August) protein εμφάνισης καρδιαγ. επεισοδίων Άλλες μελέτες: αντίθετα αποτελέσματα (ηλικία-φύλο ) Δεν εξετάζεται είδος πρωτεΐνης (Maroni formula) Είναι γνωστή όμως η διαφορετική έκβαση από ζωική ή φυτική πρωτεΐνη Υπάρχει ακρίβεια στην ποσότητα πρωτεΐνης Maroni formula vs FFQ/ 24h recall protein λήψης φυτ. ινών ή/και NaCl protein ολική θνησιμότητα ( υποσιτισμός?)
Κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας (ζωική πρωτεΐνη) SFA, diet chol + etc κίνδυνος Σ.Ν. ειδικά όταν υποκαθιστά φυτ. πρωτεΐνη, πουλερικά ή ψάρια συνολική θνησιμότητα Σ.Δ. (Am J Clin Nutr July 2005vol. 82 no. 1 242S-247S) Επεξεργασμένο κρέας (ΒΕΛΤΙΣΤΗ) ΣΥΣΤΑΣΗ: 4 : 0-1 (πουλερικά-ψάρια : κοκ. κρέας) Indicators of Dietary Quality (Harvard School of Public Health- ΑΗΕΙ 2010*)
Γαλακτοκομικά (ζωική πρωτεΐνη) τυρί SFA, NaCl + etc Υπερλιπιδαιμίες, Α.Π. ΠΕΠΤΙΔΙΑ Πιθανά Α.Π. (μέτριες ποσότητες) ΣΥΣΤΑΣΗ: έως 2 μερίδες/ ημέρα 2 μερίδες/ ημέρα => κίνδυνος Σ.Ν. γάλα, γιαούρτι Indicators of Dietary Quality (Harvard School of Public Health- ΑΗΕΙ 2010*)
Ψάρι (EPA+DHA) (ζωική πρωτεΐνη) Ω-3 (αντιθρομβωτικά) Προστασία έναντι θανατηφόρων καρδιακών αρρυθμιών /αιφνίδιου καρδιακού θανάτου ΣΥΣΤΑΣΗ: 1+ φορά/ εβδομ (ειδικά:+λιπαρά ψάρια => ω-3 (EPA+DHA)) Indicators of Dietary Quality (Harvard School of Public Health - ΑΗΕΙ 2010)
Ξηροί καρποί/όσπρια/λαχανικά πρωτεΐνης (π.χ., tofu) (φυτική πρωτεΐνη) MUFA PUFA, φυτ. ίνες, μαγνήσιο, στερόλες κίνδυνο Κ.Ν. ειδικά όταν αντικαθιστούν κόκκινο κρέας κίνδυνο Σ.Δ. & αύξησης σωματικού βάρους arginine Ευόδωση αιματικής ροής Πρόληψη Α.Π. (..αρκεί να είναι ανάλατοι) Indicators of Dietary Quality (Harvard School of Public Health - ΑΗΕΙ 2010)
Φυτικές πρωτεΐνες Α.Π. (πρόληψη και θεραπεία) Y F Wang.The relationship between dietary protein intake and blood pressure: results from the PREMIER study. Journal of Human Hypertension (2008) 22, 745 754 Appel LJ. The effects of protein intake on blood pressure and cardiovascular disease. Curr Opin Lipidol. 2003 Feb;14(1):55-9. ΠΡΟΣΘΕΤΟΣ ΠΙΘΑΝΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ: Πεπτίδια ACE (Μετατρεπτικό Ένζυμο Αγγειοτενσίνης) Blanca Hernandez-Ledesma and Chia-Chien Hsieh "Bioactive Food Peptides in Health and Disease Chapter 6, open access
ΑΗΕΙ*: Alternative Healthy Eating Index component Nuts and soy protein (servings/d) Ratio of white to red meat Criteria for min score 0 1 0 4 trans Fat (% of energy) 4 0.5 Criteria for max score P:S 0.1 1 AHEI >RFS (or the HEI) Όσον αφορά τη συμμόρφωση σχετικά με τον κίνδυνο για Κ.Ν. (Am J Clin Nutr. 2002 Dec;76(6):1261-71.)
οι ΗΠΑ δείχνουν το δρόμο:..red meat production and consumption in the United States is falling for the first time. Menu innovation is a contributor to progress..
Εφαρμογή ANDROID (SmartPhones)
Med Diet Score Diet Score.. etc
«χρειάζεται δρόμος και χάραξη πορείας.. συντονισμένασυλλογικάδιεπιστημονικάχωρίς στεγανά»
Σας ευχαριστώ.. Επιμέλεια: Δημήτρης Π. Μπερτζελέτος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc Αντιπρόεδρος Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας