Δρ. Σταύρος Καραθανάσης Οδηγίες Εκτέλεσης του Προγράμματος Box Model Chemistry Με το πρόγραμμα Box Model Chemistry μπορούν να εκτελεστούν προσομοιώσεις θαλάμου καπνομίχλης (smog chamber) με τη χρήση διαφορετικών φωτοχημικών μηχανισμών.
1. Εκκίνηση του Προγράμματος Το πρόγραμμα εκτελείται κάνοντας διπλό κλικ στο αρχείο «Box_Model_Chemistry.exe». Εμφανίζεται αρχικά η φόρμα της εικόνας 1, στην οποία παρουσιάζονται τα στοιχεία του προγράμματος. Κλείνουμε τη φόρμα αυτή κάνοντας κλικ στο κουμπί «ΟΚ» και ξεκινά η εκτέλεση του κυρίως προγράμματος. Εικόνα 1. Γενικές πληροφορίες προγράμματος. Στην εικόνα 2 παρουσιάζεται η κύρια οθόνη του προγράμματος. Το βασικό μενού αποτελείται από τις επιλογές: «Options», «Run», «Results», «Window», «Help» και «Exit». Υπάρχει επίσης η γραμμή των εργαλείων, με κουμπιά τα οποία συνδέονται με τις περισσότερες από τις επιλογές των Μενού. Εάν αφήσετε για λίγο το δείκτη του ποντικιού σε κάποιο από τα κουμπιά της γραμμής εργαλείων θα εμφανιστεί ένα πλαίσιο που θα εξηγεί τη λειτουργία του κουμπιού. Εικόνα 2. Βασική Οθόνη του Προγράμματος Street Canyon. 2. Ορισμός των παραμέτρων εκτέλεσης ενός σεναρίου. Μέσω του μενού «Options» μπορούμε να ορίσουμε όλες τις παραμέτρους ενός σεναρίου μελέτης (εικόνα 3). Οι επιλογές που διατίθενται παρουσιάζονται στον πίνακα 1. Εικόνα 3. Επιλογές του μενού «Options».
Πίνακας 1. Επιλογές του Μενού Options. Επιλογή Κουμπί της Παράμετροι που ρυθμίζονται γραμμής εργασιών Parameters Αρχική περίοδος, πριν την εφαρμογή της προσέγγισης της σχεδόν σταθερής κατάστασης, Το αρχικό και τελικό χρονικό βήμα ολοκλήρωσης, Τον ολικό χρόνο προσομοίωσης, Τη θερμοκρασία του αέρα, Τη ζενίθια γωνία του ηλίου, Την ατμοσφαιρική πίεση και Τη σχετική υγρασία Πλαίσιο διαλόγου Chemical Mechanism Solver Selection Επιλογή της μεθόδου ολοκλήρωσης των κανονικών διαφορικών εξισώσεων της χημικής κινητικής από ένα σύνολο οκτώ (8) μεθόδων. Species Initial Concentrations in Mechanism Representation Species Initial Concentrations Καθορισμός του τρόπου εισαγωγής των αρχικών συγκεντρώσεων των χημικών ενώσεων. Αναλυτικά όπως μετρούνται στην ατμόσφαιρα ή στην ιδιαίτερη παραμετροποίηση κάθε χημικού μηχανισμού Αρχικές συγκεντρώσεις των χημικών ενώσεων (ανόργανες, αλκάνια, αλκένια, αρωματικοί υδρογονάνθρακες)
3. Εκτέλεση ενός σεναρίου μελέτης Η εκτέλεση ενός σεναρίου μελέτης γίνεται από το Μενού «Run», το οποίο έχει δύο επιλογές (εικόνα 4). Με την επιλογή «Define the Name of the Output File» (αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων: ) καθορίζουμε το όνομα του αρχείου, με κατάληξη «dat», (εικόνα 5) στο οποίο θα αποθηκευτούν τα αποτελέσματα από την εκτέλεση του τρέχοντος σεναρίου, ενώ με την επιλογή «Run» (αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων: ) ξεκινά η εκτέλεση του σεναρίου. Εικόνα 4. Επιλογές μενού «Run». Εικόνα 5. Ορισμός ονόματος αρχείου αποθήκευσης αποτελεσμάτων. Μετά το τέλος των υπολογισμών εμφανίζεται μια σύντομη αναφορά του χρόνου των υπολογισμών (εικόνα 6), και το παράθυρο διαλόγου για την επιλογή (εικόνα 7) της προβολή ή μη των μέγιστων και ελαχίστων συγκεντρώσεων (εικόνα 8). Εικόνα 6. Αναφορά χρόνου υπολογισμών Εικόνα 7. Πλαίσιο διαλόγου για την επιλογή της παρουσίας ή μη των μέγιστων και ελαχίστων συγκεντρώσεων Εικόνα 8. Μέγιστες και ελάχιστες συγκεντρώσεις όλων των χημικών ενώσεων.
4. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων Από το Μενού «Result» (εικόνα 9) μπορούμε να δούμε τα αποτελέσματα από την εκτέλεση ενός σεναρίου είτε με γράφημα είτε σε μορφή κειμένου. Εικόνα 9. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της από την εκτέλεσης ενός σεναρίου. 4.1. Παρουσίαση αποτελεσμάτων σε μορφή κειμένου Επιλέγουμε από το βασικό μενού «Results» την επιλογή «Show Data in Text Mode» (αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων: ). Εμφανίζεται αρχικά το πλαίσιο διαλόγου για την επιλογή του φωτοχημικού μηχανισμού από την εφαρμογή του οποίου έχει προκύψει το αρχείο (εικόνα 10), στη συνέχεια το πλαίσιο διαλόγου επιλογής του ονόματος του αρχείου (εικόνα 11) και τέλος παρουσιάζονται οι τιμές των συγκεντρώσεων σε μορφή πίνακα (εικόνα 13). Εικόνα 10. Επιλογή του χημικού μηχανισμού. Εικόνα 11. Επιλογή αρχείου για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων.
Εικόνα 12. Παρουσία των αποτελεσμάτων σε μορφή κειμένου. 4.2. Γραφική παρουσίαση αποτελεσμάτων Επιλέγουμε από το βασικό μενού «Results» την επιλογή «Show Data in Graph Mode» και στη συνέχεια «Show Graph» (αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων: ). Εμφανίζονται και εδώ όπως και στην προβολή σε μορφή πίνακα το πλαίσιο διαλόγου για την επιλογή του φωτοχημικού μηχανισμού από την εκτέλεση του οποίου έχει προκύψει το αρχείο (εικόνα 10) και το πλαίσιο διαλόγου επιλογής του ονόματος του αρχείου (εικόνα 11) και τέλος παρουσιάζονται οι τιμές των συγκεντρώσεων σε διάγραμμα (εικόνα 13). Πριν ζητήσουμε τη δημιουργία γραφήματος πρέπει να επιλέξουμε τις ενώσεις των οποίων οι συγκεντρώσεις θα παρουσιάζονται στο γράφημα μέσω του πλαισίου διαλόγου της εικόνας 14. Η επιλογή γίνεται από την εντολή «Show Data in Graph Mode» και στη συνέχεια «Show Graph» του βασικού μενού «Results» (αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων: ).
Εικόνα 13. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε γράφημα. Εικόνα 14. Επιλογή των χημικών ενώσεων για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε διάγραμμα. 5. Έξοδος από το πρόγραμμα. Για να κλείσουμε το πρόγραμμα επιλέγουμε την επιλογή «Exit» από το βασικό Μενού ή το αντίστοιχο κουμπί στην μπάρα εργαλείων:.