Κεφάλαιο 6 Σχεδιασμός και Έλεγχος της Αλυσίδας Εφοδιασμού ΣΤΟΧΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ αποσαφήνιση διαδικασιών σχεδιασμού και υλοποίησης ροής υλικών μέσα σε μία κεντρική επιχείρηση και ανάμεσα σε εταίρους μιας αλυσίδας εφοδιασμού επεξήγηση πρωτοβουλιών που έχουν αναπτυχθεί για να αντιμετωπιστεί ο κακός συντονισμός στις αλυσίδες εφοδιασμού της λιανικής. 1
ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1) Το σχέδιο παιγνίου της αλυσίδας εφοδιασμού: σχεδιασμός και έλεγχος μεταποίησης. Διαχείριση ανεξάρτητων τμημάτων ζήτησης. Αλυσίδες εφοδιασμού λιανικής. Επιπτώσεις στον σχεδιασμό και στον έλεγχο της αλυσίδας εφοδιασμού. 2) Αντιμετώπιση του κακού συντονισμού στις αλυσίδες εφοδιασμού της λιανικής: Πρωτοβουλίες για βελτίωση του συντονισμού στις αλυσίδες εφοδιασμού λιανικής. Αποτελεσματική ανταπόκριση στον καταναλωτή (ECR). Σχεδιασμός, πρόβλεψη και αναπλήρωση μέσα από συνεργασία (CPFR). Διαχείριση αποθεμάτων εκ μέρους του προμηθευτή (VMI). Γρήγορη ανταπόκριση (QR). 2
Μακροπρόθεσμος ορίζοντας Σχεδιασμός και έλεγχος στη μεταποίηση (Ι) υποστήριξη αποφάσεων που αφορούν την παροχή δυναμικότητας αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα πόση δυναμικότητα χρειάζεται, πότε και ποιας μορφής. Μεσοπρόθεσμος ορίζοντας ταύτιση προσφοράς με ζήτηση σχέδια για τη διασφάλιση της ικανοποίησης της προβλεφθείσας ζήτησης με την σωστή προσφορά υλικών, δεδομένης της δυναμικότητας και των πόρων ανανέωση σχεδίων κάθε μήνα. 3
Σχεδιασμός και έλεγχος στη μεταποίηση (ΙΙ) Βραχυπρόθεσμος ορίζοντας κάλυψη καθημερινής ζήτησης εβδομαδιαία σχέδια παραγωγής για την ικανοποίηση των ειδικών αναγκών των πελατών αλλαγές που επηρεάζουν την επιτυχία του μεσοπρόθεσμου σχεδίου ανάδειξη διορθωτικών ενεργειών που απαιτούνται για την επίλυση προβλημάτων ανανέωση σχεδίου καθημερινά ή κάθε εβδομάδα. 4
Σχέδιο παιγνίου κεντρικής επιχείρησης Πηγή: Manufacturing Planning and Control for Supply Chain Management, 5th Ed., McGraw-Hill (Vollman, T.E., Berry, W.L., Whybark, D.C. and Jacobs, F.R. 2005), reproduced with permission of the McGraw-Hill Companies 5
6
Σχήμα: Οικονομική ποσότητα παρτίδας 7
Περιοδική ανασκόπηση (Ι) Έλεγχος αποθεμάτων στο χώρο των λιανικών πωλήσεων. Τοποθέτηση παραγγελιών μεταβλητού μεγέθους σε κανονικά (τακτά) διαστήματα = περίοδοι ανασκόπησης. Η παραγγελλόμενη ποσότητα είναι αρκετή για να αυξηθεί το υπάρχον απόθεμα μαζί με το παραγγελθέν απόθεμα σε ένα επίπεδο-στόχο που ονομάζεται επίπεδο αποθέματος-στόχου (TSL): Ποσότητα παραγγελίας = = Επίπεδο αποθέματος-στόχου Υπάρχον απόθεμα Παραγγελθέν απόθεμα 8
Περιοδική ανασκόπηση (ΙΙ) Επίπεδο αποθέματος-στόχου άθροισμα κύκλου αποθέματος και αποθέματος ασφαλείας. TSL = κύκλος αποθέματος + απόθεμα ασφαλείας = D*(T + LT) + Z*σ* (T + LT) Όπου: D = μέση ημερήσια ζήτηση ανά είδος αποθέματος (sku) T = περίοδος ανασκόπησης σε εβδομάδες LT = χρόνος ανοχής σε εβδομάδες Ζ = αριθμός των τυπικών αποκλίσεων από τον μέσο που αντιστοιχεί στο επιλεγμένο επίπεδο εξυπηρέτησης σ = τυπική απόκλιση της ζήτησης για το χρονικό διάστημα T + LT. 9
Ενδοεπιχειρησιακός σχεδιασμός και έλεγχος Διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των εταίρων διαφορές στην τεχνολογία των διαδικασιών διαφορές στις συνήθειες εργασίας σχεδιασμός προτεραιότητας ανεπαρκής σχεδιασμός συστημάτων σχεδιασμού και ελέγχου μεταποίησης 10
Φαινόμενο του μαστιγίου του ταύρου αναπροσαρμογή προβλέψεων ζήτησης ταξινόμηση παρτίδων παραγγελιών Αιτίες παιχνίδια με τις ποσοστώσεις και τα ελλείμματα διακυμάνσεις τιμής 11
Σχήμα: Το φαινόμενο του μαστιγίου του ταύρου στην πράξη 12
Αποτελεσματική ανταπόκριση στον καταναλωτή (ECR) Ολοκλήρωση και εξορθολογισμός ποικιλίας προϊόντων, προώθησης, ανάπτυξης νέων προϊόντων και αναπλήρωσης σε όλη την έκταση της αλυσίδας εφοδιασμού. Στόχος: ικανοποίηση μεταβαλλόμενης ζήτησης και απαιτήσεων τελικού πελάτη μέσω αποτελεσματικής συνεργασίας ανάμεσα σε όλα τα μέλη της αλυσίδας εφοδιασμού. 13
Κατηγορίες βελτίωσης αποτελεσματικής ανταπόκρισης στον καταναλωτή Πηγή: Fernie, 1998: 30 14
Σύστημα εντοπισμού με ραδιοσυχνότητες Πηγή: Beck, 2004 15
Ραδιοεντοπιστές Η χρήση ραδιοεντοπιστών σε προϊόντα επιτρέπει τα εξής: παρακολούθηση προϊόντων σε όλη την έκταση του αγωγού διανομής (εντοπισμός περιουσιακού στοιχείου) παρακολούθηση προϊόντων από τους βοηθητικούς χώρους του καταστήματος μέχρι το ράφι έξυπνα ράφια, με αυτόματη ενεργοποίηση συστήματος συναγερμού, τα οποία παρακολουθούν το προϊόν και ειδοποιούν σε περίπτωση κλοπής καταγραφή πωλήσεων χωρίς τη μεσολάβηση ταμία επιθυμητή μελλοντική κατάσταση. 16
Σχεδιασμός, πρόβλεψη και αναπλήρωση μέσω συνεργασίας (CPFR) Το πρόγραμμα CPFR: Στοχεύει στη βελτίωση της συνεργασίας αγοραστή και προμηθευτή. Εστιάζεται στις διαδικασίες πρόβλεψης της προσφοράς και της ζήτησης. Προϋποθέτει εκτενή υποστήριξη με τη μορφή προϊόντων τα οποία βασίζονται στο διαδίκτυο. Μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές σε βασικές επιχειρησιακές διαδικασίες. 17
Μέτρα υλοποίησης CPFR 1) Καθορισμός μοναδικού σημείου επαφής για κάθε συναλλασσόμενο εταίρο διασφάλιση ακεραιότητας και ποιότητας πληροφοριών κατά την διακίνησή τους. 2) Καθορισμός ατζέντας συνεργασίας επίτευξη διαχρονικής σταθεροποίησης των στόχων της συνεργασίας. 3) Επέκταση των προγραμμάτων συνεργασίας εξασφάλιση κρίσιμης μάζας. 4) Διασφάλιση συνεχούς κοινοποίησης πληροφοριών διαδικασία - κλειδί για το σχεδιασμό μέσα από συνεργασία 5) Καλλιέργεια εμπιστοσύνης χρειάζεται χρόνο. 18
Οφέλη από την ηλεκτρονική συνεργασία (Ι) βελτιωμένη διαθεσιμότητα προϊόντος και περισσότερες πωλήσεις βελτίωση συνολικής εξυπηρέτησης μείωση συνολικού κόστους μείωση απαιτήσεων σε δυναμικότητα λόγω μείωσης αβεβαιότητας πιο ολοκληρωμένες, απλές, τυποποιημένες, γρήγορες και σίγουρες διαδικασίες οι οποίες αφορούν σε δύο ή περισσότερες εταιρείες γρήγορη, διαφανής και πιο δομημένη μετάδοση πληροφοριών σε όλη την έκταση της αλυσίδας εφοδιασμού προς όλους τους εξουσιοδοτημένους χρήστες 19
Οφέλη από την ηλεκτρονική συνεργασία (ΙΙ) δυνατότητα εσωτερικού ελέγχου δυνατότητα ενημέρωσης χρηστών μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για αποκλίσεις και πρόοδο συστήματος, καθώς και παροχή διαβεβαιώσεων εξουσιοδότησης χρηστών χρήση στοιχείων που υπάρχουν στο σύστημα για σκοπούς παρακολούθησης και αξιολόγησης ολοκλήρωση διαδικασίας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και με χαμηλότερο συνολικό κόστος αφοσίωση εμπορικών εταίρων στα κοινά σχέδια και στόχους. 20
Διαχείριση αποθεμάτων εκ μέρους του προμηθευτή (VMI) (Ι) μέθοδος προσέγγισης αποθέματος και εκτέλεσης παραγγελιών προμηθευτής: υπεύθυνος για διαχείριση και αναπλήρωση αποθέματος εκ των προτέρων συμφωνία με τον λιανοπωλητή της βάσης πάνω στην οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις καίριας σημασίας οι πληροφορίες που δίνει ο λιανοπωλητής για τις πωλήσεις ανάληψη ευθύνης για παρακολούθηση πωλήσεων και αποθέματος από τον προμηθευτή παραγγελίες αναπλήρωσης ανάληψη καθηκόντων αναπλήρωσης αποθέματος από τους προμηθευτές. 21
Διαχείριση αποθεμάτων εκ μέρους του προμηθευτή (VMI) (ΙΙ) Πιθανά οφέλη Το άμεσο όφελος για ένα προμηθευτή που εφαρμόζει το σύστημα VMI είναι η πρόσβαση σε δεδομένα που αφορούν: στις πωλήσεις του πελάτη στα επίπεδα αποθέματος του πελάτη. Ο προμηθευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα για να αποκτήσει καλύτερο έλεγχο στη αλυσίδα εφοδιασμού και να προσφέρει τα οφέλη και για τον πελάτη και για τον ίδιο. 22
Πιθανά προβλήματα κατά την εγκατάσταση συστήματος VMI Εκτός από τις πρακτικές δυσκολίες της εγκατάσταση συστήματος VMI, υπάρχουν τα εξής προβλήματα που μπορεί να εμποδίσουν να επιτευχθούν τα οφέλη: 1) Απροθυμία για κοινοποίηση των δεδομένων 2) Εποχικά προϊόντα 3) Κόστος επένδυσης και αναδιάρθρωσης 4) Τρωτότητα του λιανοπωλητή 5) Έλλειψη τυποποιημένων διαδικασιών 6) Συντήρηση του συστήματος. 23
Γρήγορη ανταπόκριση (QR) Γρήγορη ανταπόκριση μέθοδος ικανοποίησης της ζήτησης του πελάτη μέσω της προσφοράς της σωστής ποσότητας, της σωστής ποικιλίας και της σωστής ποιότητας στην κατάλληλη χρονική στιγμή, στο σωστό μέρος και στη σωστή τιμή. Νέα σφαιρική θεώρηση της αλυσίδας εφοδιασμού σε ένα κλάδο. Δυνατότητα κατανόησης συνολικής απόδοσης και αιτιών της κακής απόδοσης. Δυνατότητα εντοπισμού των ευκαιριών για βελτίωση. 24