Διατροφικές κρίσεις και προϋποθέσεις αντιμετώπισης τους στη χώρα μας -Απαιτήσεις της Ε.Ε Δέσποινα Βασιλειάδου Καθηγήτρια Μικροβιολογίας και Υγιεινής Τροφίμων του ΑΠΘ
Τρόφιμα του 21ου αιώνα Σήμερα τα τρόφιμα που καταναλώνονται ισχυρίζονται ότι είναι: παραδοσιακά λαϊτ εμπλουτισμένα λειτουργικά και νεοφανή
21ος αιώνας -Η επιλογή των τροφίμων στηρίζεται : στην ατομική επιθυμία στην οικονομική κατάσταση (φθηνότερα και κατώτερης ποιότητας) σε θέματα υγείας στη γενικότερη στάση ζωής στην εμφάνιση του στη θρησκεία σε πολιτιστικά στοιχεία στην πληροφόρηση και στη γνώση
Οι βασικότεροι λόγοι αλλαγής των διατροφικών συνηθειών είναι: η υγεία η οικονομική κατάσταση η εμφάνιση ο μοντέρνος τρόπος ζωής (εύκολες και γρήγορές λύσεις στη διατροφή) η εμφάνιση μιας διατροφικής κρίσης
Ο 21ος αιώνας χαρακτηρίζεται από παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε διατροφικές κρίσεις: Παράγοντες: Παγκοσμιοποίηση Εξέλιξη της Επιστήμης των Τροφίμων Νέες ευκαιρίες στις επιχειρήσεις τροφίμων -βελτίωση τεχνολογίας -ποιότητας -μείωση κόστους
Τι είναι διατροφική κρίση ; Η εμφάνιση σοβαρού κινδύνου ή πιθανά σοβαρού κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία σε κάποιο τρόφιμο ή σε ζωοτροφή. Χαρακτηρίζεται από δυσκολία στην διαχείριση Μπορεί να αρχίσει από τη χώρα μας ή από άλλη χώρα Και διακρίνεται από το διατροφικό γεγονός
Η νέα νομοθεσία της Ε.Ε. ζητά για κάθε διατροφικό κίνδυνο την ανάλυσή του που περιλαμβάνει: Την εκτίμηση της επικινδυνότητας Την διαχείριση του κινδύνου Την επικοινωνία με τους καταναλωτές
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η εκτίμηση της επικινδυνότητας γίνεται από την EFSA η διαχείριση όμως του κινδύνου γίνεται από την Επιτροπή σε συνεργασία με μία ομάδα κρίσης η επικοινωνία θα γίνεται από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ομάδα κρίσης
Στην Ελλάδα; Δεν υπάρχουν κανόνες διαχείρισης των κρίσεων!!! Ρόλος ΜΜΕ όποιος προλάβει! υπερβολή στην πληροφόρηση των καταναλωτών! Ρόλος αρχών ελέγχου ανταγωνισμός! σιωπή! Καταναλωτές αποπροσανατολισμός!
Τι πρέπει να γίνει; Να νομοθετηθεί ένα πλαίσιο αντιμετώπισης των διατροφικών κρίσεων και στη χώρα μας (Καν.882/2004 άρθρο 13) καθορισμό αρχών αρμοδιότητες διαδικασίες κοινοποίησης πληροφοριών στους ενδιαφερομένους
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 1 ο Δημιουργία μηχανισμού άμεσης γνωστοποίησης του προβλήματος Στην Ευρωπαϊκή Ένωση RASFF EFSA FVO Eπιδημιολογικό δίκτυο της Ε.Ε Διεθνείς φορείς Ερευνητικά ιδρύματα Καταναλωτικές οργανώσεις
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 1 ο Δημιουργία μηχανισμού άμεσης γνωστοποίησης του προβλήματος: Στην Ελλάδα Τετραψήφιος ΕΦΕΤ ΚΕΕΛ Νοσοκομεία /Τοπικά κέντρα υγείας Ερευνητικά ιδρύματα Καταναλωτικές οργανώσεις Επίσημος έλεγχος τροφίμων
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 2 ο Δημιουργία μηχανισμού άμεσης διαπίστωσης της πιθανής αιτίας Στην Ε.Ε. (απόφαση της Επιτροπής 29.4.2004) Ομάδα κρίσης Στην Ελλάδα Επιτροπή Διερεύνησης του προβλήματος
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 3 ο Αξιολόγηση του κινδύνου Στην Ευρωπαϊκή Ένωση EFSA Στην Ελλάδα ΕΣΕΤ
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 4 ο Διαχείριση του κινδύνου Στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Η Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεργαζόμενη με την ομάδα κρίσης Στην Ελλάδα : Ο ΕΦΕΤ συνεργαζόμενος με τις νομαρχιακές υπηρεσίες ή Το Υπουργείο Γεωργίας συνεργαζόμενο με τις νομαρχιακές υπηρεσίες
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 5 ο Επικοινωνία με τους καταναλωτές Πρέπει να στηρίζεται : Σε επιστημονική γνώση /εμπειρογνώμονες Σε διαφάνεια Σε συνεχή ενημέρωση για τον κίνδυνο και τα μέτρα που έχουν ληφθεί.
Πλαίσιο αντιμετώπισης διατροφικών κρίσεων Βήμα 5 ο Επικοινωνία με τους καταναλωτές Από ποιόν και πως ; Από τους αρμόδιους φορείς και μέσα από συνέντευξη τύπου ή δελτίο τύπου
Βήμα 5 ο Επικοινωνία με τους καταναλωτές Μια σωστή πληροφόρηση στους καταναλωτές πρέπει : Να δίνει τα επιστημονικά ευρήματα και τις πιθανότητες βλάβης με απλούς όρους Να εξηγεί τα κενά που υπάρχουν στη γνώση και τις σχετικές έρευνες που γίνονται Το κοινό πρέπει να έχει πρόσβαση σε περισσότερη πληροφόρηση και συμμετοχή στην αντιμετώπιση του κινδύνου Οι καταναλωτές αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο διαφορετικά από τους «ειδικούς»
Υπάρχουν λοιπόν κανόνες στη διαχείριση των διατροφικών κρίσεων; ΝΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ! Και θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από : Σοβαρότητα Ειλικρίνεια Και από γνώση για τη σωστή αντίληψη του πραγματικού μεγέθους του προβλήματος