Διαταραχζσ τησ Ροήσ - Σραυλιςμόσ

1 Ελλθνικι Δθμοκρατία Σεχνολογικό Εκπαιδευτικό Κδρυμα Ηπείρου Διαταραχζσ τησ Ροήσ - Σραυλιςμόσ Ενότθτα 10: Εντατική Θεραπεία Σραυλιςμοφ ςε Ενήλικεσ & Εφήβουσ Μελπομζνθ (Μελίνα) Νθςιϊτθ

2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ςτο ΣΕΙ Ηπείρου Σμιμα Λογοκεραπείασ Διαταραχζσ τησ Ροήσ Σραυλιςμόσ Ενότητα 10: Εντατικι Θεραπεία Σραυλιςμοφ ςε Ενιλικεσ & Εφιβουσ. Μελπομζνθ (Μελίνα) Νθςιϊτθ M.Sc., Κακθγιτρια Εφαρμογϊν Ιωάννινα, 2015

Άδειεσ Χρήςησ Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται ςε άδειεσ χριςθσ Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπωσ εικόνεσ, που υπόκειται ςε άλλου τφπου άδειασ χριςθσ, θ άδεια χριςθσ αναφζρεται ρθτϊσ. 3 3

4 Χρηματοδότηςη Σο ζργο υλοποιείται ςτο πλαίςιο του Επιχειρθςιακοφ Προγράμματοσ «Εκπαίδευςη και Δια Βίου Μάθηςη» και ςυγχρθματοδοτείται από τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Σαμείο) και από εκνικοφσ πόρουσ. Σο ζργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ςτο TEI Ηπείρου» ζχει χρθματοδοτιςει μόνο τθ αναδιαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ υλικοφ. Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό ζχει αναπτυχκεί ςτα πλαίςια του εκπαιδευτικοφ ζργου του διδάςκοντα.

κοποί ενότητασ Ειςαγωγι ςτθν διαδικαςία παρζμβαςθσ ςτον τραυλιςμό. Ιεράρχθςθ των ςτόχων και από ποφ ξεκινά θ κεραπεία, και δόμθςθ του ατομικοφ πλάνου παρζμβαςθσ ςε ενιλικεσ και εφιβουσ. 5 5

Περιεχόμενα ενότητασ χεδιαςμόσ Θεραπείασ Θεραπευτικοί τόχοι 6 6

χεδιαςμόσ Θεραπείασ 7

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (1 από 7) Σο CSP, που δθμοςιεφτθκε για πρϊτθ φορά από Boberg και Kully το 1985, αναπτφχκθκε ςε μια περίοδο 30 ετϊν ζρευνασ και εμπειρίασ. Εκτόσ από τουσ κλινικοφσ με εμπειρία και τθν ανατροφοδότθςθ του κεραπευόμενου, ζχουμε τθν ςυνεργαςία πολλϊν κλινικϊν και ερευνθτϊν (Lαngevin & Κully, το 2003). 8 8

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (2 από 7) Οι διαδικαςίεσ κεραπείασ περιλαμβάνουν: (1) άνεςθ - ενίςχυςθ των τεχνικϊν (δεξιότθτεσ άνεςθσ και δεξιότθτεσ τροποποίθςθσ τραυλίςματοσ), οι οποίεσ εξετάηουν το τραφλιςμα πυρινων και τισ μακθμζνεσ ςυμπεριφορζσ και (2) γνωςτικι - ςυμπεριφοριςτικζσ μζκοδοι, οι οποίεσ εξετάηουν τισ ςυναιςκθματικζσ και ςυμπεριφοριςτικζσ πτυχζσ του τραυλίςματοσ. 9 9

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (3 από 7) Η οικογενειακι ςυμμετοχι ςτθ κεραπεία ενκαρρφνεται με το βακμό του κακοριςμοφ τθσ ςυμμετοχισ από το αναπτυξιακό επίπεδο του πελάτθ και τθ φφςθ του κεραπευόμενου - οικογενειακι ςχζςθ. Εγγενείσ ςτθ διαδικαςία τθσ κεραπείασ είναι θ διαρκισ ςυλλογι των ςυμπεριφοριςτικϊν και μόνων ςτοιχείων εκκζςεων για να αξιολογιςει τθν πρόοδο του πελάτθ και να διενεργιςει τισ αναγκαίεσ προςαρμογζσ. 10 1

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (4 από 7) Πιο πρόςφατα, ζχουμε επίςθσ κεραπεία μζςω ενόσ ςυνδυαςμοφ κλινικισ και τθλεϊατρικισ ςυνεδρίασ (δθλαδι, τθ χριςθ ςυςτθμάτων τθλεδιάςκεψθσ για τθν παροχι των εξ αποςτάςεωσ αξιολόγθςθσ, κεραπείασ και ςυμβουλευτικϊν υπθρεςιϊν (.Bashshur, Reardon & Shannon, 2000). 11 1

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (5 από 7) Εάν, μετά από τθν αξιολόγθςθ (Kully & Langevin, 1999), θ εντατικι κεραπεία ομάδασ ςυςτινεται, κακορίηουμε τθν καταλλθλότερθ θλικιακι ομάδα για τον κεραπευόμενο. Θα πρζπει να παρζχεται εντατικά προγράμματα για τρεισ ομάδεσ θλικιϊν: (1) παιδιά (7-12 δείτε το κεφάλαιο 8, ςε αυτό τον τόμο), (2) νζοι ζφθβοι (12-14) και (3) μεγαλφτεροι ζφθβοι και ενιλικοι (15+). 12 1

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (6 από 7) Κατά ςυνζπεια, οι γενικοί ςτόχοι, οι κλινικζσ ςτρατθγικζσ και τα ςυςτατικά τθσ κεραπείασ του CSP είναι κοινά για τουσ εφιβουσ και τουσ ενιλικεσ. Ωςτόςο, προφανϊσ, αυτζσ οι δυο θλικιακζσ ομάδεσ είναι ςε πολφ διαφορετικά ςτάδια κοινωνικά, γνωςτικά και βιωματικά. 13 1

χεδιαςμόσ Θεραπείασ (7 από 7) Κατά ςυνζπεια, θ χοριγθςθ τθσ κεραπείασ πρζπει να προςαρμοςτεί για τουσ ζφθβουσ λαμβάνοντασ υπόψθ τα ενδιαφζροντα τουσ, ικανότθτα παρακολοφκθςθσ, ςυναιςκθματικι επίγνωςθ, κίνθτρα, κοινωνικζσ δεξιότθτεσ, μορφζσ αλλθλεπίδραςθσ και οφτω κακεξισ (δθλ. θ κεραπεία πρζπει να είναι προςαρμοςμζνθ με βάςθ τθν θλικία και βιωματικά προςαρμοςμζνθ για να καλφψει τα αναπτυξιακά επίπεδα των δυο θλικιακϊν ομάδων). 14 1

Θεραπευτικοί τόχοι 1

Θεραπευτικοί τόχοι (1 από 37) Ομιλία ςχετικοί ςτόχοι. Αυτοί περιλαμβάνουν: (1) δυνατότθτα να διατθρθκεί ελεγχόμενθ άνεςθ ςε όλα τα περιβάλλοντα ομιλίασ με τθν προςωδία και το ποςοςτό που προςεγγίηει τθν κανονικι και (2) δυνατότθτα να ρυκμιςτεί το υπολειπόμενο τραφλιςμα ( δθλ. περιπτϊςεισ του τραυλιςμοφ που παραμζνουν μετά τθ κεραπεία) 16 1

Θεραπευτικοί τόχοι (2 από 37) υμπεριφορά - περιλαμβάνουν: ςυναιςθηματικοί ςτόχοι. Αυτοί (1) κετικι ςτάςθ απζναντι ςτθν επικοινωνία, (2) ειλικρίνεια για το τραφλιςμα και άνεςθ ενίςχυςθ τεχνικϊν, (3) μειωμζνθ ςυμπεριφορά αποφυγισ, 17 1

Θεραπευτικοί τόχοι (3 από 37) υμπεριφορά - περιλαμβάνουν: ςυναιςθηματικοί ςτόχοι. Αυτοί (4) δυνατότθτα να διαχειρίηονται γενικά και ςχετικά με το φόβο και το άγχοσ, (5) δυνατότθτα να εξεταςτεί το πείραγμα και οι αρνθτικζσ αντιδράςεισ ακροατϊν και (6) βελτιωμζνθ επικοινωνία και κοινωνικζσ δεξιότθτεσ. 18 1

Θεραπευτικοί τόχοι (4 από 37) Εαυτόσ ςτόχοι αυτοδιαχείριςησ. Αυτοί περιλαμβάνουν: (1) αυτοζλεγχο, αυτό αξιολόγθςθ και δεξιότθτεσ επίλυςθσ προβλιματοσ, (2) δυνατότθτα να χειριςτεί το περιβάλλον για τθν υποςτιριξθ των αναγκϊν, 19 1

Θεραπευτικοί τόχοι (5 από 37) Εαυτόσ ςτόχοι αυτοδιαχείριςησ. Αυτοί περιλαμβάνουν: (3) δυνατότθτα ςτισ δραςτθριότθτεσ πρακτικισ ακολουκίασ και (4) δυνατότθτα να αντιμετωπιςτεί θ παλινδρόμθςθ και να αναγνωριςτεί πότε θ υποτροπι εμφανίηεται. 20 2

Θεραπευτικοί τόχοι (6 από 37) Περιβαλλοντικοί ςτόχοι. Αυτοί περιλαμβάνουν: (1) αυξανόμενθ οικογενειακι κατανόθςθ τθσ αιτιολογίασ και τθσ ανάπτυξθσ του τραυλιςμοφ και θ μακροπρόκεςμθ διαδικαςία τθσ αλλαγισ και (2) οικογενειακι δυνατότθτα να υποςτθριχκεί ο πελάτθσ κατά τθ διάρκεια και μετά τθ κεραπεία. 21 2

Διαμόρφωςθ Θεραπευτικοί τόχοι (7 από 37) Η αρχι τθσ εκμάκθςθσ δια τθσ παρατιρθςθσ (Bandura, 1997) προτείνει ότι θ διαμόρφωςθ μπορεί να διευκολφνει τθν απόκτθςθ των εννοιϊν και των νζων ςχεδίων ςυμπεριφοράσ. Αναλόγωσ, οι κλινικοί διαμορφϊνουν ςυνεχϊσ τθ γνωςτικι ςυμπεριφορζσ δεξιότθτεσ (π.χ. αποτελεςματικόσ "μόνοσ - ςυηιτθςθ" και δεξιότθτεσ άνεςθσ (εντόσ και εκτόσ κλινικισ). 22 2

Θεραπευτικοί τόχοι (8 από 37) Ωςτόςο, και μερικοί κεραπευόμενοι αντιμετωπίηουν ςοβαρζσ δυςκολίεσ με τον αυτοζλεγχο, τθν παρατιρθςθ τθσ ςυμπεριφοράσ που είναι ςυνεπισ με τθν ζρευνα απεικόνιςθσ του εγκεφάλου που δείχνει τθν απενεργοποίθςθ των περιοχϊν που ςυμμετζχουν ςτθν αυτο-παρακολοφκθςθ τθσ ομιλίασ και φωνισ ςε ενιλικεσ που τραυλίηουν (Ingham, Ingham, Finn & Fox, 2003). Επιπλζον για αυτοφσ τουσ κεραπευόμενουσ, παρζχεται μια επιπλζον εκπαίδευςθ αξιολόγθςθσ. 23 2

Θεραπευτικοί τόχοι (9 από 37) Μια ςυνεδρία αφιερωμζνθ ςτθν τελειοποίθςθ φυςικότθτασ τθσ ομιλίασ (Schiavetti & Metz, 1997) ολοκλθρϊνει τθν ειςαγωγι με τθν ροι των δεξιοτιτων. Οι κεραπευόμενοι επανεξετάηονται ςτα χαρακτθριςτικά των φυςικϊν προςωδίασ και αςκοφν διάφορα μοτίβα ςτρεσ ςε λζξεισ και φράςεισ. Η φωνι και ο ςυντονιςμόσ χαρακτθριςτικϊν αξιολογοφνται για να επιβεβαιωκεί ότι οι πελάτεσ χρθςιμοποιοφν τθν φυςικι τουσ αντοχι ςτον αγωνιςτικό χϊρο. 24 2

Θεραπευτικοί τόχοι (10 από 37) ε κάκε ςυντελεςτι παράταςθσ, οι πελάτεσ βρίςκουν ζνα βζλτιςτο ρυκμό που τουσ επιτρζπει να χρθςιμοποιοφν τισ δεξιότθτεσ καλά και να διατθριςουν μια αίςκθςθ ςτακερότθτασ. Μζχρι το τζλοσ του ςταδίου αυτοφ, οι περιςςότεροι κεραπευόμενοι μιλοφν ςε ζνα ρυκμό 150 ζωσ 190 SPM, το οποίο βρίςκεται ςτο κάτω άκρο του φυςιολογικοφ εφρουσ (υπολογίηεται ςε 162 ζωσ 230 SPM (Andrews & Ingham,1971). 25 2

Θεραπευτικοί τόχοι (11 από 37) Για να πλθροφν τα κριτιρια για τθν ολοκλιρωςθ κάκε ςυνεδρίασ αξιολόγθςθσ, οι πελάτεσ κα πρζπει: (1) να είναι εντόσ του εφρουσ SPM για το ποςοςτό του ςτόχου, (2) να ζχουν λιγότερο από το 1% τραφλιςμα, και (3) να μθν ζχουν περιςςότερα από πζντε λάκθ δεξιότθτασ, εκτόσ από "Όλεσ τισ δεξιότθτεσ" ςυνεδριϊν, ςτισ οποίεσ τα ςφάλματα δεν πρζπει να ξεπερνοφν τα 10. (Van Riper, 1973) 26 2

Θεραπευτικοί τόχοι (12 από 37) Οι κεραπευόμενοι τυπικά ζχουν ςυνικωσ 0% τραφλιςμα, ωςτόςο, μερικοί μπορεί να εμφανίηουν ιπιο τραυλιςμό κατά τθ διάρκεια τθσ παράταςθσ. Αφοφ ςυμπλθρωκοφν όλεσ οι ςυνεδρίεσ των δεξιοτιτων, οι κεραπευόμενοι αςκοφν τθν αυτοδιόρκωςθ. (Van Riper, 1973) 27 2

Θεραπευτικοί τόχοι (13 από 37) 1. Παράταςη ςτα ςχόλια εκτόσ εργαςίασ: Μόλισ οι πελάτεσ μποροφν να αξιοποιιςουν τισ δεξιότθτζσ ευχζρειασ ςε διαρκι παράταςθ ςτισ δραςτθριότθτεσ ερωτιςεων και απαντιςεων κατά τθ διάρκεια ςυνεδριϊν αξιολόγθςθσ, οφείλουν να χρθςιμοποιοφν παράταςθ ςτα ςχόλια εκτόσ εργαςίασ μζςα ςτο δωμάτιο κεραπείασ, τότε μιλάνε εντόσ τθσ κλινικισ με τον κλινικό και το προςωπικό υποςτιριξθσ. 28 2

Θεραπευτικοί τόχοι (14 από 37) 2. Ο αυτοζλεγχοσ ζξω από την κλινική ςυνεδρία: Κατά τθ διάρκεια του γεφματοσ και άλλων διαλειμμάτων ζξω από τθν κλινικι, οι πελάτεσ να παρακολουκοφν ο ζνασ τον άλλο και να παρζχουν ανατροφοδότθςθ και ςυνκιματα. Θα καταγράφουν το ποςοςτό του χρόνου που χρθςιμοποιικθκε για τθν παράταςθ κατά τα διαλείμματα και τον αρικμό των φορϊν που χρθςιμοποιικθκε αυτοδιόρκωςθσ. 29 2

Θεραπευτικοί τόχοι (15 από 37) 3. Δομημζνη πρακτική ςτο ςπίτι κάθε βράδυ: Αρχίηοντασ από τθν τρίτθ θμζρα του προγράμματοσ, οι κεραπευόμενοι ςυμπλθρϊνουν δομθμζνθ πρακτικι ςτο ςπίτι ςε ηευγάρια και ομάδεσ. Οι εργαςίεσ είναι πάντα ςε ζνα επίπεδο ςτο οποίο μπορεί να αναμζνεται οι πελάτεσ να επιτφχουν 70% ζωσ 80% ακρίβεια. 30 3

Θεραπευτικοί τόχοι (16 από 37) Η αυτοδιαχείριςθ αναφζρεται ςε ζνα ςφνολο γνωςτικϊν διαδικαςιϊν ςυμπεριφοράσ που προωκοφν τθν γενίκευςθ και τθν βοικεια ςτουσ πελάτεσ να επιτφχουν νζεσ ςυμπεριφορζσ μζςα ςτο ςπίτι τουσ και ςτθν κακθμερινι τουσ ηωι, ςφμφωνα με τθν δικι τουσ κατεφκυνςθ και ζλεγχο. (Rehm & Rokke, 1998). 31 3

Θεραπευτικοί τόχοι (17 από 37) Η απόκτθςθ και θ μεταφορά ςυμβαίνουν κατά τθ διάρκεια του προγράμματοσ τριϊν εβδομάδων ςυντιρθςθσ ενϊ εμφανίηεται ςτθν περίοδο μετά τθν αγωγι. Κατά τθν απόκτθςθ θ οποία ςυμβαίνει κατά τθν διάρκεια του πρϊτου μιςοφ του εντατικοφ προγράμματοσ οι πελάτεσ μακαίνουν τθν ευχζρεια ενίςχυςθσ και τισ γνωςτικζσ δεξιότθτεσ ςυμπεριφοράσ. 32 3

Θεραπευτικοί τόχοι (18 από 37) τθν μεταφορά οι κεραπευόμενοι εφαρμόηουν τισ δεξιότθτεσ ςτθν κακθμερινι ηωι όλο και περιςςότερο προκαλϊντασ πζρα των κλινικϊν καταςτάςεων. τθν ςυντιρθςθ οι κεραπευόμενοι εκτελοφν κακθμερινά δεξιότθτεσ ευφράδειασ λόγου και αυτό κακοδθγοφμενεσ μεταφορζσ και δουλεφουν ςτο να ενςωματϊςουν γνωςτικζσ δεξιότθτεσ ςυμπεριφοράσ. 33 3

Θεραπευτικοί τόχοι (19 από 37) ε αυτό το δεφτερο ςτάδιο τθσ φάςθσ απόκτθςθσ οι δεξιότθτεσ ροισ- ενίςχυςθσ ειςάγονται και διαμορφϊνονται ςε μια ςειρά δομθμζνων κακθκόντων πρακτικισ και εκπαίδευςθσ αυτό κατάρτιςθσ για τθν ακρίβεια παραγωγισ δεξιοτιτων ευφράδειασ που ζχουν ειςιχκθ. Η πρακτικι γενικά προχωρά με τθ ςειρά που αναφζρονται ςτον πίνακα 1 που ακολουκεί. 34 3

Θεραπευτικοί τόχοι (20 από 37) Πίνακασ 1. Εξζλιξη των ςταδίων απόκτηςησ Aναγνϊριςθ Ειςαγωγι ςτισ δεξιότθτεσ ευφράδειασ Παράταςθ Εφκολθ αναπνοι Ήπια εκκίνθςθ Ομαλι ανάμιξθ Απαλζσ ενάρξεισ Διάλυςθ προςωδίασ / Φυςικότθτα Προετοιμαςία για διαρκζσ παράταςθ Αφξηςη τιμών και βελτίωςη δεξιοτήτων ροήσ Αργό τζντωμα, όλεσ οι ικανότθτεσ, αυτό διόρκωςθ, αυτοεκτίμθςθ Μζςο τζντωμα, όλεσ οι ικανότθτεσ, μεταβολι τιμϊν Ελαφρϊσ τζντωμα: όπωσ το μζςο Ποςοςτό ελζγχου: όπωσ το μζςο Πθγι: Conture & Curlee, 2008 35 3

Θεραπευτικοί τόχοι (21 από 37) Οι κλινικοί ιατροί υποδεικνφουν ανεξάρτθτα αν ςυμφωνοφν με τθν αυτό εκτίμθςθ των κεραπευόμενων, και εάν δεν ςυμφωνοφν, υποδεικνφουν πωσ θ εκτίμθςθ τουσ διαφζρει από αυτι των κεραπευόμενων (Ingham, 1982). Αυτι θ πρακτικι τθσ αυτό εκτίμθςθσ ςυνεχίηεται κακ όλθ τθ διάρκεια τθσ κεραπείασ και είναι κεμελιϊδθσ για τθν εκπαίδευςθ τθσ αυτό διαχείριςθσ. 36 3

Θεραπευτικοί τόχοι (22 από 37) φμφωνα με τον Ivey, Ivey, και Simek-dowing (1987) θ κεωρία τθσ γνωςτικισ-ςυμπεριφορικισ ενςωματϊνει ςκζψθ και δράςθ. Σο ζργο τθσ κεραπείασ είναι διττό: (1) να εξετάςει τον τρόπο που ςκζφτεται και εάν είναι απαραίτθτο, να αλλάξει τον τρόπο ςκζψθσ και τθ γνωςτικι λειτουργία, και (2) να εξαςφαλίςει ότι οι πελάτεσ ενεργοφν ςε αυτά τα γνωςιακά ςχιματα μζςω τθσ ςυμπεριφοράσ ςτθν κακθμερινι τουσ ηωι. 37 3

Θεραπευτικοί τόχοι (23 από 37) Μια τρίτθ διάςταςθ είναι θ διαδικαςία λιψθσ αποφάςεων ςτθν οποία ''πρζπει κανείσ να αποφαςίςει πϊσ κα ενεργιςει κάποιοσ''. ε αρκετζσ μετα-αναλυτικζσ μελζτεσ (Cartwright- Hatton, et al., 2004; Leichsenring Liebing, 2003; Taylor, 1996), θ γνωςιακι-ςυμπεριφορικι κεραπεία μπορεί να είναι ζνασ από τουσ καλφτερουσ τρόπουσ κεραπείασ για οριςμζνεσ διαταραχζσ. 38 3

Θεραπευτικοί τόχοι (24 από 37) Οι προκαταρκτικζσ μελζτεσ για τθν αποτελεςματικότθτα τθσ γνωςιακισ-ςυμπεριφορικισ κεραπείασ με μεκόδουσ για το τραφλιςμα ζδωςαν ενκαρρυντικά αποτελζςματα (π.χ. Klein & Amster, 2003, McCill, et al., 2001). Ωςτόςο, απαιτείται περιςςότερθ ζρευνα για να διερευνιςει τισ εφαρμογζσ των μεκόδων αυτϊν ςτθν αντιμετϊπιςθ των αςκενειϊν του τραυλιςμοφ. 39 3

Θεραπευτικοί τόχοι (25 από 37) Αιτιολογία και Ανάπτυξθσ του τραυλιςμοφ Οι κεραπευόμενοι αποκτοφν μια κατανόθςθ των νευροφυςιολογικϊν, γενετικϊν, περιβαλλοντικϊν παραγόντων, και τθσ εςωτερικισ αντιδράςθσ που κεωροφνται ότι ςυμβάλλουν ςτθν ανάπτυξθ του τραυλιςμοφ. Η απόκτθςθ μιασ τζτοιασ κατανόθςθσ, από τθν εμπειρία μασ, μασ βοθκάει: 40 4

Θεραπευτικοί τόχοι (26 από 37) (1) να ανακουφίςει τθν ενοχι (δεν προςπακοφν αρκετά ςκλθρά για να ςταματιςει θ τραυλίηουςα ςυμπεριφορά) και τθ ντροπι (για να είναι διαφορετικά), (2) να διευκολφνει τθν αποδοχι και τθν ανοχι για τθν τραυλίηουςα ςυμπεριφορά, και (3)να αναπτφξει τθν κατανόθςθ τθσ ςυνολικισ διαδικαςίασ τθσ κεραπείασ και τθσ αλλαγισ. 41 4

Θεραπευτικοί τόχοι (27 από 37) Διαδικαςία τθσ Αλλαγισ υηθτϊντασ τθ διαδικαςία τθσ αλλαγισ οι κεραπευόμενοι βοθκοφνται να αναπτφξουν ρεαλιςτικζσ προςδοκίεσ και προετοιμάηονται για να αντιμετωπίςουν τισ δυςκολίεσ και να κρατιςουν τισ δυςκολίεσ ςτθν προοπτικι (Maning, 2001). Οι ςυηθτιςεισ περιλαμβάνουν τισ ακόλουκεσ ζννοιεσ: 42 4

Θεραπευτικοί τόχοι (28 από 37) Διαδικαςία τθσ Αλλαγισ (1) τθν αλλαγι που απαιτεί χρόνο και υπομονι (δθλαδι, δεν κα υπάρξουν διορκϊςεισ άμεςα), (2) υπάρχουν ςκαμπανεβάςματα, (3) είναι ςθμαντικό να είναι ευχαριςτθμζνοι με τα μικρά επιτεφγματα, και (4) θ κεραπεία ξεκινά μια μακροχρόνια διαδικαςία. 43 4

Θεραπευτικοί τόχοι (29 από 37) φνδεςθ μεταξφ κζψεων, ςυναιςκθμάτων και τθ ςυμπεριφοράσ Οι κεραπευόμενοι μακαίνουν για τθν αμοιβαία ςχζςθ μεταξφ των ςκζψεων, τθσ ςυμπεριφοράσ και των ςυναιςκθμάτων-που είναι, πϊσ αυτό που αιςκάνεται κάποιοσ και είναι ςτενά ςυνδεδεμζνο με αυτό που ςκζφτεται. 44 4

Θεραπευτικοί τόχοι (30 από 37) Μακαίνουν ότι θ εμπειρία επθρεάηει τισ ςτάςεισ, τισ ςυμπεριφορζσ και ότι, με τθ ςειρά τουσ, επθρεάηουν τθν εμπειρία (Grant, Mills, Mullhern & Short, 2004). Η ςυηιτθςθ αυτι κζτει τα κεμζλια για τισ ςτρατθγικζσ τροποποίθςθσ ςτάςθσ που περιγράφονται παρακάτω 45 4

Θεραπευτικοί τόχοι (31 από 37) Αντλϊντασ από τουσ Webster και Poulos (1989) γνϊςθ, περιγράφουμε μια χριςιμθ τεχνικι ίδιασ-ομιλίασ θ οποία : (1) υπενκυμίηει ςτουσ κεραπευόμενουσ τθν ικανότθτα τθσ ροισ που ζχουν αποκτιςει για να διαχειριςτοφν ι να τροποποιιςουν τθν τραυλίηουςα ςυμπεριφορά (2) λζει ςτουσ κεραπευόμενουσ ακριβϊσ τι μποροφν να κάνουν για να διαχειριςτοφν τον λόγο τουσ (π.χ. «επιβραδφνω τον ρυκμό μου» ι «χρθςιμοποιϊ ζνα ιπιο ξεκίνθμα») 46 4

Θεραπευτικοί τόχοι (32 από 37) (3) βάηει τα ςυναιςκιματα ςτισ ςωςτζσ τουσ διαςτάςεισ (π.χ. «δεν πειράηει να αιςκάνομαι νευρικόσ, αγχϊδθσ. Αυτό μπορεί να είναι μια ευκαιρία για μζνα να εξαςκθκϊ») (4) είναι ενκαρρυντικι και κετικι (5) είναι ρεαλιςτικι (επιτρζπει τα λάκθ) και (6) βαςίηεται ςτθν πραγματικότθτα (π.χ. «δεν γνωρίηω πραγματικά τι πιςτεφει για τον λόγο μου»). 47 4

Θεραπευτικοί τόχοι (33 από 37) Μθ βοθκθτικι ίδια-ομιλία ι ςκζψεισ που είναι δυςπροςαρμοςτικζσ: (1) είναι πιο δφςκολο να αξιοποιιςουν τισ δεξιότθτεσ (2) είναι αρνθτικοί δείχνουν ανικανότθτα (3) διαρκϊσ περιμζνουν τζλεια ευχζρεια λόγου (π.χ. μθδενικι ανοχι για λάκθ) 48 4

Θεραπευτικοί τόχοι (34 από 37) Μθ βοθκθτικι ίδια-ομιλία ι ςκζψεισ που είναι δυςπροςαρμοςτικζσ: (4) είναι πιο δφςκολο να ειςζλκουν ςε καταςτάςεισ φόβου (5) είναι πιο δφςκολο να μιλιςουν δθμόςια και ςε άλλεσ καταςτάςεισ ομιλίασ και (6) να ςυγκεντρϊνονται ςτο τι οι ακροατζσ μπορεί να πιςτεφουν, να κάνουν και να λζνε. 49 4

Θεραπευτικοί τόχοι (35 από 37) Ο Luterman (2001), πιςτεφει ότι «τα ςυναιςκιματα απλά ςυμβαίνουν και δεν πρζπει ποτζ να κρίνονται». Πολφ ςυχνά, οι κεραπευόμενοι εξωπραγματικά επικυμοφν και αναμζνουν να μθν ζχουν άγχοσ μετά τθν βελτίωςθ τθσ άνεςθσ που ζχει επιτευχκεί. Βοθκοφμενοι από τθ γνϊςθ ότι όλοι οι ομιλθτζσ ανεξάρτθτα από το επίπεδο τθσ άνεςθσ, βιϊνουν αυτό το ςυναίςκθμα με τον χρόνο. 50 5

Θεραπευτικοί τόχοι (36 από 37) Οι κεραπευόμενοι ενκαρρφνονται επίςθσ να χρθςιμοποιοφν εκελοντικά τραφλιςμα (αναφζρεται επίςθσ και ωσ ψευδοτραφλιςμα Van Riper, 1973) ωσ ζναν τρόπο για να είναι ανοικτοί και να απευαιςκθτοποιιςουν τουσ εαυτοφσ τουσ με τον φόβο του τραυλιςμοφ. 51 5

Θεραπευτικοί τόχοι (37 από 37) Ενκαρρφνουμε τθν οικογζνεια να ςυμμετζχει και ςτθ κεραπεία των ενθλίκων και των εφιβων. Boberb and Kully, 1997). Όπωσ κα ιταν αναμενόμενο δεδομζνθσ τθσ διαφοράσ μεταξφ των δφο θλικιακϊν ομάδων, από άποψθ βακμοφ ανεξαρτθςίασ και ευκφνθσ, θ ςυμμετοχι τθσ οικογζνειασ είναι μεγαλφτερθ με μικρά παιδιά από ό, τι με μεγάλουσ. 52 5

Βιβλιογραφία (1 από 5) Andrews, G., & Ingham, R. J. (1971). Stuttering: Considerations in the evaluation of treatment. British Journal of Disorders of Communication 6,129-138. Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company. Bashshur, R. L., Reardon, T. G., & Shannon, G. W. (2000). Telemedicine: a new health care delivery system. Annual Review of Public Health 21, 613-637. Boberg, E., & Kully, D. (1985). Comprehensive stuttering program. San Diego, CA: College-Hill Press. Boberg, E., & Kully, D. (1994). Long-term results of an intensive treatment program for adults and adolescents who stutter. Journal of Speech and Hearing Research 37, 1050-1059. Boberg, J., & Kully, D. (1997). Spouses as adjuncts in fluency therapy. Seminars in Speech and Language 18, 357-369. Cartwright-Hatton, S., Roberts, C., Chitsabesan, P., Fothergill, C., & Harrington, R. (2004). Systematic review of the efficacy of cognitive behaviour therapies for childhood and adolescent anxiety disorders. British Journal of Clinical Psychology 43,421-436. Craig, A. (1998). Relapse following treatment for stuttering: A critical review and correlative data. Journal of Fluency Disorders 23,1-30. Finn, P. (2007). Self-control and the treatment of stuttering. In: R. F. Curlee (Ed.). Stuttering and related disorders of fluency (pp. 342-355). New York: Thieme. 5

Βιβλιογραφία (2 από 5) Forne-Wastlund, H. (2004). Swedish comprehensive stuttering program-evaluation two to four years after treatment. In A. Packman, A. Meltzer, & H. F. M. Peters (Eds.), Theory, research and therapy in fluency disorders: Proceedings of the fourth world congress on fluency disorders (pp. 189-194). Nijmegen, The Netherlands: Nijmegen University Press. Fraser, J. (2004). Do you stutter: A guide for teens. Memphis, TN: Stuttering Foundation of America. Grant, A., Mills, J., Mulhern, R., & Short, N. (2004). Cognitive behavioral therapy in mental health care. London: Sage Publications. Ingham, R. J. (1982). The effects of self-evaluation training on maintenance and generalization during stuttering treatment. Journal of Speech and Hearing Disorders 47, 271-280. Ingham, R. J., Ingham, J. C., Finn, P., & Fox, P. T. (2003). Towards a functional neural systems model of developmental stuttering. Journal of Fluency Disorders 28, 297-318. Ivey, A. E., Ivey, Μ. B., & Simek-Downing, L. (1987). Counseling and psychotherapy, (2nd ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Inc. Klein, E. R., & Amster, J. (2004). The effects of cognitive behavioral therapy with people who stutter. In A. Packman, A. Meltzer, & H. F. M. Peters (Eds.), Theory, research and therapy in fluency disorders: Proceedings of the fourth world congress on fluency disorders (pp. 195-203). Nijmegen, The Netherlands: Nijmegen University Press. 5

5 Βιβλιογραφία (3 από 5) Kully, D. (2000). Telehealth in speech pathology: Applications to the treatment of stuttering. Journal of Telemedicine and Telecare, 6, S2:39-S2:41. Kully, D. (2002). Venturing into telehealth: Applying interactive technologies to stuttering treatment. The ASHA Leader, 7,1, 6-7,15. Kully, D., & Langevin, M. (1999). Intensive treatment for stuttering adolescents. In R. F. Curlee (Ed.), Stuttering and related disorders of fluency (pp. 139-159). New York: Thieme. Langevin, M., & Boberg, E. (1993). Results of an intensive stuttering therapy program. Journal of Speech-Language Pathology and Audiology 17,158-166. Langevin, M., & Boberg, E. (1996). Results of intensive stuttering therapy with adults who clutter and stutter. Journal of Fluency Disorders 21, 315-327. Langevin, M., Huinck, W., Kully, D., Peters, P., Lomheim, H., & Tellers, M. (2006). A cross-cultural, long-term outcome evaluation of the ISTAR Comprehensive Stuttering Program across Dutch and Canadian adults who stutter. Journal of Fluency Disorders 31,229-256. Langevin, M., & Kully, D. (2003). Evidence-based treatment of stuttering: III. Evidence-based practice in a clinical setting. Journal of Fluency Disorders 28, 219-236.

5 Βιβλιογραφία (4 από 5) Langevin, ML, & Kully, D. (2004). Longitudinal treatment outcome: Four case studies. In A. Packman, A. Meltzer, & H. F. M. Peters (Eds.), Theory, research and therapy in fluency disorders: Proceedings of the fourth world congress on fluency disorders (pp. 195-203). Nijmegen, The Netherlands: Nijmegen University Press. Leichsenring, F., & Leibing, E. (2003). The effectiveness of psychodynamic therapy and cognitive behavior therapy in the treatment of personality disorders: A meta-analysis. American Journal of Psychiatry 160, 1223-1232. Luterman, D. (2001) Counseling persons with communication disorders and their families. Austin, TX: Pro-Ed. Manning, W. H. (2001). Clinical decision making in fluency disorders. San Diego, CA: Singular. McColl, T., Onslow, M., Packman, A., & Menzies, R. (2001). A cognitive behavioural intervention for social anxiety in adults who stutter. Speech Pathology Australia National Conference Proceedings, Melbourne, Australia, pp. 93-98. Rehm, L. P., & Rokke P. (1988). Self-management therapies. In K. S. Dobson (Ed.), Handbook of cognitive-behavioral therapies. New York: The Guilford Press. Rosenberg, M. J., & Hovland, C. I. (1960). Cognitive, affective and behavioral components of attitudes. In M. J. Rosenberg, C. I. Hovland, W. J. McGuire, R. P. Abelson, & J. W. Brehm (Eds.), Attitude organization and change: An analysis of consistency among attitude components. New Haven, CT: Yale University Press.

5 Βιβλιογραφία (5 από 5) Schiavetti, N., & Metz, D. (1997). Stuttering and the measurement of speech naturalness. In: R. F. Curlee & G. M. Siegel (Eds.), Nature and treatment of stuttering: New directions (2nd ed.) (pp. 398-412). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon. Sheehan, J. G. (1975). Conflict theory and avoidance-reduction therapy. In J. Eisenson (Ed.), Stuttering: A second symposium (pp 97-198). New York: Harper & Row. Taylor, S. (1996). Meta-analysis of cognitive-behavioral treatments for social phobia. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry 27,1-9. Van Riper, C. (1973). The treatment of stuttering. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. Webster, W. G., & Poulos, M. G. (1989). Facilitating fluency: Transfer strategies for adult stuttering treatment programs. Edmonton, AB: Institute for Stuttering Treatment and Research.

58 ημείωμα Αναφοράσ Νθςιϊτθ M. (2015). Διαταραχζσ τθσ Ροισ - Σραυλιςμόσ. TEI Ηπείρου. Διακζςιμο από: τθ δικτυακι διεφκυνςθ: http://eclass.teiep.gr/courses/logo130/

ημείωμα Αδειοδότηςησ Σο παρόν υλικό διατίκεται με τουσ όρουσ τθσ άδειασ χριςθσ Creative Commons Αναφορά Δθμιουργοφ-Μθ Εμπορικι Χριςθ-Όχι Παράγωγα Ζργα 4.0 Διεκνζσ [1] ι μεταγενζςτερθ. Εξαιροφνται τα αυτοτελι ζργα τρίτων π.χ. φωτογραφίεσ, Διαγράμματα κλπ., τα οποία εμπεριζχονται ςε αυτό και τα οποία αναφζρονται μαηί με τουσ όρουσ χριςθσ τουσ ςτο «θμείωμα Χριςθσ Ζργων Σρίτων». Ο δικαιοφχοσ μπορεί να παρζχει ςτον αδειοδόχο ξεχωριςτι άδεια να χρθςιμοποιεί το ζργο για εμπορικι χριςθ, εφόςον αυτό του ηθτθκεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el 5

6 Σζλοσ Ενότητασ Επεξεργαςία: Σαφιάδησ Διονφςιοσ Ιωάννινα, 2015

61 ημειώματα

6 Διαταραχζσ τησ Ροήσ -Σραυλιςμόσ Εντατικι Θεραπεία Σραυλιςμοφ ςε Ενιλικεσ, & Εφιβουσ, ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΣΕΙ ΗΠΕΙΡΟΤ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ςτο ΣΕΙ Ηπείρου Διατήρηςη ημειωμάτων Οποιαδιποτε αναπαραγωγι ι διαςκευι του υλικοφ κα πρζπει να ςυμπεριλαμβάνει: το θμείωμα Αναφοράσ το θμείωμα Αδειοδότθςθσ τθ Διλωςθ Διατιρθςθσ θμειωμάτων το θμείωμα Χριςθσ Ζργων Σρίτων (εφόςον υπάρχει) μαηί με τουσ ςυνοδευόμενουσ υπερςυνδζςμουσ.

Σζλοσ Ενότητασ 6