Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα Earl Babbie Κεφάλαιο 1 Βασικές αρχές 1-1
Σύνοψη κεφαλαίου Αναζητώντας την πραγματικότητα Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας Σχέδιο ερευνητικής πρότασης 1-2
Αναζητώντας την πραγματικότητα (1) Γνώση μέσω συναινετικής πραγματικότητας Τα συμπεράσματα πρέπει να είναι αφενός λογικά και αφετέρου εμπειρικά Επιστημολογία Η επιστήμη της γνώσης Μεθοδολογία Ένας υποκλάδος της επιστημολογίας 1-3
Αναζητώντας την πραγματικότητα (ΙΙ) Κοινή ανθρώπινη έρευνα Οι άνθρωποι θέλουν να προβλέπουν το μέλλον. Γιατί; Αναγνωρίζουμε ότι το μέλλον οφείλεται εν μέρει στο παρόν Τα πρότυπα αιτίου και αποτελέσματος είναι, εκ φύσεως, πιθανοκρατικά Πρόβλεψη έναντι κατανόησης Παράδοση Αυθεντία 1-4
Αναζητώντας την πραγματικότητα (ΙΙΙ) Σφάλματα στην έρευνα και ορισμένες λύσεις Ανακριβείς παρατηρήσεις Οι τεχνικές μέτρησης προσφέρουν ακρίβεια Υπερβολική γενίκευση Τα μεγάλα και αντιπροσωπευτικά δείγματα προφυλάσσουν από την υπερβολική γενίκευση Επανάληψη Η επανάληψη μιας ερευνητικής μελέτη προκειμένου να ελεγχθούν και είτε να επιβεβαιωθούν είτε να αμφισβητηθούν τα ευρήματα μιας προγενέστερης μελέτης 1-5
Αναζητώντας την πραγματικότητα (ΙV) Επιλεκτική παρατήρηση Αποφύγετε να αναζητάτε «αποκλίνουσες» περιπτώσεις Παράλογος συλλογισμός «Το λάθος του παίκτη» (Gambler s fallacy) 1-6
Αναζητώντας την πραγματικότητα (V) Τι είναι πραγματικά πραγματικό; Η προμοντέρνα οπτική Τα πράγματα είναι όπως φαίνονται Η μοντέρνα οπτική Αναγνώριση της ανθρώπινης υποκειμενικότητας Η μεταμοντέρνα οπτική Δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα 1-7
Σχήμα 1.1 1-8
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (Ι) Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης είναι η λογική και η παρατήρηση 1-9
Σχήμα 1.4 1-10
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (ΙΙ) Θεωρία, όχι φιλοσοφία ούτε πίστη Η κοινωνική θεωρία αφορά ό,τι υπάρχει, όχι ό,τι θα έπρεπε να υπάρχει Θεωρία Μια συστηματική ερμηνεία για τις παρατηρήσεις που σχετίζονται με μια συγκεκριμένη πλευρά της ζωής Η κοινωνική επιστήμη μπορεί να μας βοηθήσει να γνωρίσουμε τι υπάρχει και γιατί 1-11
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (ΙΙΙ) Κοινωνικές κανονικότητες Εξαιρέσεις; Οι κοινωνικές κανονικότητες αντιπροσωπεύουν πιθανοκρατικά μοτίβα. 1-12
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (ΙV) Σύνολα, όχι άτομα Συλλογικές πράξεις και καταστάσεις πολλών ατόμων Η κοινωνική επιστήμη έχει σκοπό να εξηγήσει γιατί τα συλλογικά μοτίβα συμπεριφοράς παρουσιάζουν κανονικότητα, ακόμα και όταν τα άτομα αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου 1-13
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (V) Έννοιες και μεταβλητές Μεταβλητές Λογικά σύνολα τιμών Τιμές Χαρακτηριστικά ή ιδιότητες που περιγράφουν ένα αντικείμενο 1-14
Σχήμα 1.5 1-15
Σχήμα 1.6 1-16
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (VΙ) Ανεξάρτητη μεταβλητή Μια μεταβλητή με τιμές που δεν αμφισβητούνται σε μια ανάλυση, αλλά θεωρούνται απλώς δεδομένες Εξαρτημένη μεταβλητή Μια μεταβλητή που θεωρείται ότι εξαρτάται ή προκύπτει από μια άλλη 1-17
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (VΙΙ) Οι σκοποί της κοινωνικής έρευνας Η χαρτογράφηση ενός θέματος που ίσως αιτιολογήσει τη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας στο μέλλον (διερευνητικός σκοπός) Η περιγραφή της κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα κοινωνικά ζητήματα (περιγραφικός σκοπός) Ανάδειξη των αιτιών των φαινομένων βάσει των αιτιακών σχέσεών τους (ερμηνευτικός σκοπός) 1-18
Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης (VΙΙΙ) Η δεοντολογία της ανθρώπινης έρευνας Ιδιογραφική και νομοθετική ερμηνεία Ιδιογραφική Μια προσέγγιση στην ερμηνεία κατά την οποία επιδιώκουμε να εξαντλήσουμε τις ιδιοσυγκρασιακές αιτίες μιας συγκεκριμένης κατάστασης ή συμβάντος Νομοθετική Μια προσέγγιση στην ερμηνεία κατά την οποία επιδιώκουμε να διακρίνουμε μερικούς αιτιακούς παράγοντες που επηρεάζουν γενικά μια τάξη καταστάσεων ή συμβάντων 1-19
Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας (Ι) Ιδιογραφική και νομοθετική ερμηνεία Ιδιογραφική Μια προσέγγιση στην ερμηνεία κατά την οποία επιδιώκουμε να εξαντλήσουμε τις ιδιοσυγκρασιακές αιτίες μιας συγκεκριμένης κατάστασης ή συμβάντος Νομοθετική Μια προσέγγιση στην ερμηνεία κατά την οποία επιδιώκουμε να διακρίνουμε μερικούς αιτιακούς παράγοντες που επηρεάζουν γενικά μια τάξη καταστάσεων ή συμβάντων 1-20
Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας (ΙΙ) Επαγωγική και παραγωγική θεωρία Επαγωγή Το λογικό μοντέλο κατά το οποίο γενικές αρχές αναπτύσσονται από συγκεκριμένες παρατηρήσεις Παραγωγή Το λογικό μοντέλο στο οποίο συγκεκριμένες προσδοκίες για υποθέσεις αναπτύσσονται βάσει γενικών αρχών 1-21
Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας (ΙΙΙ) Ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα Ποιοτικά δεδομένα Μη-αριθμητικά δεδομένα Ποσοτικά δεδομένα Αριθμητικά δεδομένα 1-22
Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας (ΙV) Καθαρή και εφαρμοσμένη έρευνα Καθαρή έρευνα Απόκτηση «γνώσης για χάρη της γνώσης» Εφαρμοσμένη έρευνα Εφαρμογή της έρευνας στην πράξη 1-23
Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας (V) Η ερευνητική πρόταση Εισαγωγή (Κεφάλαιο 1) Επισκόπηση της Βιβλιογραφίας (Κεφάλαια 2, 14) Διατύπωση του Προβλήματος/Ερωτήματος/Θέματος (Κεφάλαια 4, 5, 11) Ερευνητικός Σχεδιασμός (Κεφάλαιο 3) Συλλογή Δεδομένων (Κεφάλαια 3, 7, 8, 9, 10) Επιλογή Υποκειμένων (Κεφάλαιο 6) Δεοντολογικά Ζητήματα (Κεφάλαιο 15) Ανάλυση Δεδομένων (Κεφάλαια 12, 13) Βιβλιογραφία (Κεφάλαιο 14) 1-24
Κουίζ Κουίζ 1-25
1. Τα δύο θεμέλια της επιστήμης είναι: α) παράδοση και παρατήρηση β) παρατήρηση και λογική γ) λογική και θεωρία δ) θεωρία και παρατήρηση ε) λογική και γενίκευση 1-26
Απάντηση: β) Τα δύο θεμέλια της επιστήμης είναι η λογική και η παρατήρηση 1-27
2. Η επιστήμη α) αφορά ό,τι θα έπρεπε να υπάρχει και όχι ό,τι υπάρχει β) μπορεί να λύσει αξιολογικές διαμάχες γ) είναι αποκλειστικά περιγραφική δ) έχει να κάνει με την διάψευση φιλοσοφικών πεποιθήσεων ε) ασχολείται με το πώς είναι τα πράγματα και γιατί. 1-28
Απάντηση: ε) Η επιστήμη ασχολείται με το πώς είναι τα πράγματα και γιατί 1-29
3. Όταν οι κοινωνικοί επιστήμονες μελετούν μεταβλητές, εστιάζουν σε α) τιμές β) ομάδες γ) ανθρώπους δ) χαρακτηριστικά ε) σχέσεις 1-30
Απάντηση: ε) Όταν οι κοινωνικοί επιστήμονες μελετούν μεταβλητές, εστιάζουν σε σχέσεις 1-31
4. είναι η επιστήμη της γνώσης α) Η ευφυΐα β) Οι εξετάσεις γ) Η επιστημολογία δ) Η μεθοδολογία ε) Οι σχέσεις 1-32
Απάντηση: γ) Η επιστημολογία είναι η επιστήμη της γνώσης 1-33
5. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις περιγράφει σωστά την παράδοση και την αυθεντία; α) Και οι δύο βοηθούν την ανθρώπινη έρευνα β) Και οι δύο εμποδίζουν την ανθρώπινη έρευνα γ) Και οι δύο παραπάνω προτάσεις δ) Καμία από τις παραπάνω προτάσεις 1-34
Απάντηση: γ) Η παράδοση και η αυθεντία μπορούν και να βοηθήσουν και να εμποδίσουν την ανθρώπινη έρευνα 1-35
6. Οι ερμηνείες επιδιώκουν να εξαντλήσουν τις ιδιοσυγκρασιακές αιτίες συγκεκριμένης κατάστασης ή συμβάντος α) ιδιογραφικές β) λανθάνουσες γ) πρόδηλες δ) νομοθετικές μιας 1-36
Απάντηση: α) Οι ιδιογραφικές ερμηνείες επιδιώκουν να εξαντλήσουν τις ιδιοσυγκρασιακές αιτίες μιας συγκεκριμένης κατάστασης ή συμβάντος 1-37
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975) 1-38