ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών ΕΜΠ Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής Χρήση συστημάτων πληροφορικής στην οδική υποδομή Κωνσταντίνος Αντωνίου Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ antoniou@central.ntua.gr ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Άδεια χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς. 1
Σχήμα 1. The two pillars of the European Economic Recovery Plan 2
Σχήμα 2. Modal split of freight and passenger transport in the EU-25 3
Σχήμα 3. Growth in road freight transport in the EU-25 4
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις Φύση Κλιματική αλλαγή Ανθρώπινη υγεία Υλικές απώλειες Επιπτώσεις ρύπανσης Ακουστικό περιβάλλον Ποιότητα της ατμόσφαιρας Ενεργειακή κατανάλωση Σχήμα 4. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις 5
Σχήμα 5. 6
Σχήμα 6. 7
Κλιματική αλλαγή Μετακίνηση με ΙΧ: 134g CO 2 /km Μετακίνηση με λεωφορείο: 64g CO 2 /km Μετρό: 1/5 παραγωγής CO2/επιβάτη (έναντι ΙΧ) 8
Κατανάλωση ενέργειας Μεταφορές: 38% συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης ΙΧ: 61% Λεωφορεία: 1% Μετρό: 1% Άλλες χρήσεις/δημόσια οχήματα: 37%. Κατανάλωση ενέργειας ανά μεταφερόμενο επιβάτη με ΙΧ 7-10 φορές περισσότερη από Μ.Μ.Μ. 18,5 φορές περισσότερη από Μετρό. 9
Εξωτερικά κόστη Οι οδικές μεταφορές δεν επιβαρύνονται με εξωτερικά κόστη σχετικά με π.χ.: Εκπομπές ρύπων και θόρυβο Κυκλοφοριακές επιπτώσεις Συντήρηση οδικής υποδομής Πλασματικά χαμηλό αντιληπτό κόστος Στρέβλωση του πεδίου των μεταφορών 10
Δίκαιη τιμολόγηση χρήσης οδικής υποδομής Διάφορες λύσεις και τεχνολογίες Κλειστά και ανοιχτά συστήματα τιμολόγησης Βινιέτα Σχήμα 7. Δίκαιη τιμολόγηση χρήσης οδικής υποδομής 11
Εμπορευματικές μεταφορές Intermodal --> comodal Αναδιοργάνωση των εμπορευματικών μεταφορών Εμπορευματικά κέντρα Βέλτιστη δρομολόγηση οχημάτων Εναλλακτικά μέσα (θαλάσσιες μεταφορές) Κίνητρα για την ανανέωση του στόλου 12
Παραδείγματα Ηλεκτροδότηση ΣΕΑ Φορολόγηση καυσίμων Μέγεθος/βάρος οχημάτων Αντίθετα από τις τάσεις που προτιμάνε οι μεταφορείς Μείωση ταχύτητας (κυρίως θαλάσσιες) 13
SMART 2020 - Logistics Σχήμα 8. Logistics 14
SMART Framework Standardise Develop protocols to enable smart systems to interact Monitor Make energy and carbon missions visible Account Link monitoring to accountability and organisational decision making Rethink Optimise for energy efficiency and find alternatives to high carbon growth Transform Implement low carbon infra-structure solutions across all sectors at scale 15
Σχήμα 9. 16
Σχήμα 10. Μείωση εκπομπών CO2 στις μεταφορές 17
Σχήμα 11. Applications promoted in energy-its 18
Σχήμα 12. Active use of evaluation & monitoring technology 19
Σχήμα 13. Development missions 20
Σχήμα 14. Inventory of energy ITS Applications 21
Eco driving 1. At start, change to gear 2 as soon as possible and further to higher gears at 1/3-1/2 throttle. 2. On each gear, accelerate only to engine speed where engine torque is as high as possible (normally 3000 rpm), avoid higher engine speeds. 3. Cruise as much as possible (suitable engine speed is 1500 rpm), use highest gear if possible. 4. Skip gears if possible. 5. Avoid idling. 6. If the car has a strong engine and a high maximum torque, avoid downshifting, e.g. in uphill driving, give more throttle instead. 7. Drive with advance planning, i.e. coast to traffic lights or intersection to avoid unnecessary braking and the timing is such that a complete stop can be avoided. 8. Drive with the traffic rhythm, do not overtake. 22
Σχήμα 15. Coverage size of ITS applications 23
Σχήμα 16. Εκπομπές CO2 συναρτήσει της ταχύτητας 24
Σχήμα 17. Εκπομπές CO2 25
Σχήμα 18. Eco-systems 26
Παράδειγμα απλού συστήματος Σχήμα 19. Παράδειγμα απλού συστήματος 27
Active gas pedal Σχήμα 20. Active gas pedal 28
Σχήμα 21. 29
Τιμολόγηση χρήσης οδικής υποδομής Μείωση διανυόμενων χιλιομέτρων (Λονδίνο) Σχήμα 22. Τιμολόγηση χρήσης οδικής υποδομής 30
Σχήμα 23. 31
Εφαρμογές σε στόλους οχημάτων Σχήμα 24. 32
Σχήμα 25. 33
Σχήμα 26. 34
Σχήμα 27. 35
Μοντέλα εκτίμησης εκπομπών Σχήμα 28. Μοντέλα εκτίμησης εκπομπών 36
Σχήμα 29. 37
Τιμολόγηση κινητικότητας Σχήμα 30. Τιμολόγηση κινητικότητας 38
DSRC - Πως δουλεύει; Σχήμα 31. DSCR 39
Η περίπτωση της Στοκχόλμης Μείωση τον Απρίλιο 2006 σε σχέση με τον Απρίλιο 2005 Σχήμα 32. Η περίπτωση της Στοκχόλμης 40
Η περίπτωση της Στοκχόλμης Μείωση τον Απρίλιο 2006 σε σχέση με τον Απρίλιο 2005 Σχήμα 33. Η περίπτωση της Στοκχόλμης 41
Στοκχόλμη: επιτεύχθησαν οι στόχοι; Μείωση κυκλοφορίας από/πρός το κέντρο της πόλης κατά 10-15%: 20-25% Αύξηση προσβασιμότητας: Μείωση χρόνων αναμονής κατά 30-50% Μείωση εκπομπών Μείωση 14% στο κέντρο της πόλης και 2,5% σε ολόκληρη την επαρχία (county) Βελτίωση αντίληψης αστικού περιβάλλοντος από τους πολίτες Δύσκολο να οριστεί και να μετρηθεί! 42
Λονδίνο Τεχνολογία (αρχική) Σχήμα 34. Η περίπτωση του Λονδίνου 43
Λονδίνο Μείωση κυκλοφορίας Σχήμα 35. Η περίπτωση του Λονδίνου 44
Λονδίνο Εξέλιξη χαρακτηριστικής αξία χρόνου Σχήμα 36. Η περίπτωση του Λονδίνου 45
Γερμανία TollCollect (βαρέα οχήματα) 12,000 km εθνικών οδών Υπόχρεα: 1.2-1.4 εκατ. ΒΟ>12t (400,000-500,000 με έδρα εκτός Γερμανίας) Χρήση τιμολογούμενης υποδομής: 22.7 δις οχ.χλμ ετησίως 35% από αυτά από οχήματα με έδρα εκτός Γερμανίας Σχήμα 37. Γερμανία- βαρέα οχήματα 46
TollCollect - Στόχοι Χρηματοδότηση οδικής υποδομής Αρχή «Ο χρήστης πληρώνει» Αποδοτική χρήση του συστήματος μεταφορών Μείωση εκπομπών Δικαιότερος ανταγωνισμός μεταξύ των οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών 47
TollCollect - Τεχνολογία Σχήμα 38. Τεχνολογία για διόδια 48
TollCollect - Αποτελέσματα Ετήσια έσοδα περί τα 3 δις (2005) Μείωση των «κενών» διαδρομών κατά 15% Αύξηση κατά 7% της σιδηροδρομικής μεταφοράς Ε/Κ Αν και αυτή είχε ήδη αυξητική τάση 49
Κατάλογος αναφορών σχημάτων Σχήμα 1 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας. Σχήμα 2 Eurostat Σχήματα 3-7 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας. Σχήμα 8 http://www.slideshare.net/catherinewall/smart2020-ict-climate-change-opportunitiesor-threat-chris-tuppen-bt-presentation Σχήματα 9-15 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας. Σχήματα 16-29 Berkhout, F., & Hertin, J. (2001). Impacts of information and communication technologies on environmental sustainability: Speculations and evidence.report to the OECD, Brighton, 21. Σχήμα 31 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας. Σχήμα 32 Swedish Road Administration Σχήμα 33 Stockholmforsoket: Facts and results from the Stockholm Trials, first version- June 2006 Σχήματα 34-36 Transport for London Σχήμα 37 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας. Σχήμα 38 http://winfwiki.wi-fom.de/images/1/1a/
Χρηματοδότηση Το παρόν υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 51