Flas dhe Shkruaj Shqip Emri Mbiemri Klasa. Shkolla Provim Hyrës Për Shkollën Fillore 1
ΓΔΝΙΚΔ ΟΓΗΓΙΔ Σο ηεζη ασηό αποηειεί κία θαηαηαθηήρηα δοθηκαζία γηα ηελ αιβαληθή γιώζζα. Αποηειείηαη από πέληε ελόηεηες: Dëgjoj dhe Kuptoj (αθρόαζε), Të Flasim (προθορηθή δοθηκαζία), Lexoj dhe Kuptoj (θαηαλόεζε θεηκέλοσ), Shkruaj (γραπηή δοθηκαζία), Σë njohim gjuhën tonë (θαηαλόεζε θαη τρήζε γιωζζηθώλ δοκώλ). Γηαβάζηε προζεθηηθά ηης οδεγίες θάζε ελόηεηας. Έτεηε ζσλοιηθά 90 ιεπηά γηα λα οιοθιερώζεηε ηο ηεζη. Καιή επηηστία Suksese 2
1. Dëgjoj dhe Kuptoj Do të dëgjosh dy herë tekstin me titull, "Të ftohtët e ariut polar". Pasi ta dëgjosh me vëmendje tekstin, ke vetëm 10 minuta për të plotësuar tabelën. Shëno Po përbri fjalive që mendon se janë të sakta dhe Jo përbri fjalive që mendon se janë të pasakta. 0 Ariu polar ka një gunë të mrekullueshme, të butë dhe të ngrohtë. Po 1. Alaska është vendlindja e tij. 2. Eskimezët e quajnë "Nanuk". 3. Peshon më pak se një makinë e vogël. 4. Në pranverë dhe në verë ushqehet me manaferra dhe alga. 5. Hunda e tij është shumë e madhe. 6. Guna e tij është e trashë dhe e bardhë. 7. Ai jeton nga 15 deri në 40 vjet. 8. Nuhatja e tij është shumë e mirë. 3
2. Të Flasim Zgjidh tekstin që të pëlqen më shumë dhe na fol rreth tij. A. Artani është i gëzuar sepse po takon përsëri shokët e tij. Por ai ndien edhe keqardhje për pushimet që mbaruan. Tani ai duhet të ngrihet herët në mëngjes dhe të bjerë në shtrat herët në darkë. " Sa keq që pushimet mbaruan"! thotë Artani. Po ju si mendoni, a duhet të fillojë shkolla dhe pse? Po ju si e pritët fillimin e vitit të ri shkollor? 4
B. Valbona hyri në klasë e mërzitur. Këtë vit ajo do të ketë një mësuese të re. - A do të jetë vallë kaq e mirë dhe e dashur sa edhe mësuese Blerta, - mendon Valbona. Mësuesja e kupton shqetësimin e fëmijëve dhe thotë: " do të kalojmë shumë mirë bashkë". A ju ka ndodhur edhe juve kjo gjë? Flisni dhe ju për mësuesen tuaj. 5
3. Lexoj dhe Kuptoj Lexo me kujdes tekstin me titull, "Ajsi, fëmija i shkretëtirës". Ke vetëm 30 minuta për të lexuar tekstin dhe për të plotësuar tabelën në faqen tjetër. Ajsi, fëmija i shkretëtirës Më quajnë Ajs. Banoj në një zonë të shkretëtirës, në Afrikën jugore. Fshati im është i rrethuar me kaktuse, barëra të thatë dhe baobab. Ai ndodhet disa orë larg qytetit më të afërt. Këtu bie shi rreth dy herë në vit. Temperatura arrin deri në 50 celcius! Askush nuk mund të jetojë këtu, vetëm ata që i dinë mirë sekretet e natyrës, si njerëzit e racës time. Në fshatin tonë, ne nuk kemi orë. Për të kuptuar se sa është ora, shikojmë pozicionin e diellit në qiell. Tani duhet të ndihmoj nënën time të përgatitë ushqimin. Pastaj, unë duhet të filloj të shkërmoq farat nga baobabi. Kur ato përzihen me ujë japin një pije të shijshme! Në vendin tim, gjahtarët gjuajnë vetëm kur ata kanë nevojë të ushqejnë familjet e tyre. Për ne natyra është e shenjtë. Ne e dimë se në qoftë se antilopat pakësohen, nuk do të kemi me çfarë të ushqehemi. Prandaj, babai im nuk gjuan asnjëherë kafshë të vogla dhe shtatzane. Kur vret një kafshë, zakoni ynë është të kërkojmë falje dhe të shpjegojmë se familja jonë kishte nevojë për ushqim. 6
Shëno Po përbri fjalive që mendon se janë të sakta dhe Jo përbri fjalive që mendon se janë të pasakta. 0 Ajsi jeton në një zonë të shkretëtirës në Afrikën jugore. Po 1. Ai banon në një fshat, që është disa orë larg nga qyteti më i afërt. 2. Në vendin ku jeton Ajsi bie shi shpesh herë. 3. Atje temperatura arrin deri në 50 Celcius. 4. Në fshatin e Ajsit mund të jetojë cilido. 5. Farat e baobabit u duhen për të ushqyer kafshët. 6. Në fshatin e Ajsit vrojtojnë retë për të kuptuar se sa është ora. 7. Natyra është e shenjtë për njerëzit e këtij vendi. 8. Babai i Ajsit nuk gjuan kafshë të vogla dhe shtatzane. 7
4. Shkruaj Ke mbledhur fotografi nga viti shkollor i kaluar dhe do t'i vësh në një album. Në anë të çdo fotografie shkruaj një shënim. Përgjithësisht shkruaj 20-30 fjalë. Ke vetëm 30 minuta kohë. Kjo është klasa ime. Është dita e parë e shkollës. Ne të gjithë jemi të lumtur.... 8
5. Të njohim gjuhën tonë Α. Lidh me kujdes figurat me fjalën jam. Ke vetëm 10 minuta për të lidhur figurat me fjalën jam. (α) Jam Ne (β) Je Ai/ajo (γ) Është Ju (δ) Jemi Unë (ε) Jeni Ata/ato (ζη) Janë Ti 9
Β. Lidh me kujdes figurat me fjalën kam. Ke vetëm 10 minuta për të lidhur figurat me fjalën kam. (α) Kam Ne (β) Ke Ai/ajo (γ) Ka Ju (δ) Kemi Unë (ε) Keni Ata/ato (ζη) Kanë Ti 10
ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΠΑΙΓΔΙΑ, ΓΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ ΚΑΙ ΘΡΗΚΔΤΜΑΣΩΝ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ» Ππάξη: «Δκπαίδεςζη αλλοδαπών και παλιννοζηούνηων μαθηηών» Δπιζηημονική ςπεύθςνη: Άλλα Αλαζηαζηάδε-σκεωλίδε Γπάζη 5: Δνίζσςζη ηηρ μηηπικήρ γλώζζαρ ηων μαθηηών Δπιζηημονική Τπεύθςνη: Αλζή Ρεβσζηάδοσ Δπιζηημονικόρ ζσεδιαζμόρ: Ακαιία Ρόληοσ Βοηθοί: Διέλε-Κιέιηα Υαϊκέιε, Ορίληα Λίδα ΑΡΙΣΟΣΔΛΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 11
(Σo παραθάηω θείκελο ζα αλαπαρατζεί δύο θορές. τεηίδεηαη κε ηελ άζθεζε 1: «Αθούω θαη Καηαιαβαίλω») Të ftohtët e ariut polar Ndodhemi në zemër të dimrit dhe ariu polar na erdhi në mendje për dy arsye: për shkak se vendlindja e tij është Alaska e ngrirë dhe sepse ka një gunë të mrekullueshme, të butë dhe të ngrohtë! "Nanuk", ari i madh dhe i bardhë e quajnë eskimezët. Dhe kanë të drejtë, pasi ai është dy herë më i madh se luani dhe kur rri drejt në këmbë, është tre metra i gjatë! Lëre që peshon ca më shumë se një makinë e vogël! Kush guxon ta rrëzojë... ose të përplaset me të? Guna e tij është e trashë, e bardhë ose e artë. Çdo qime nga guna është një tub i vogël që mbledh ngrohtësinë e diellit dhe e përcjell në trup. Hunda dhe sytë e tij,në kundërshtim me trupin e madh, janë të vegjël, të zinj dhe me shkëlqim. Edhe pse është trupmadh, është mjaft i shkathët. Ai jeton nga15 deri në 40 vjet dhe ushqehet me foka të Artikës. Hap vrima në akull dhe gjen foletë e tyre. Në verë, kur akulli shkrin, ai ushqehet me bar, me manaferra, me alga, gjitarë të vegjël dhe zogj. Ariu polar ka shumë të zhvilluar të parit dhe të dëgjuarit.sa për nuhatjen vetëm një gjë mjafton të them, e nuhat ushqimin deri në 32 km larg...! 12